پیش‌نویس:آسایشگاه کهریزک

آسایشگاه خیریه کهریزک

آسایشگاه کهریزک؛ اقامتگاه و مرکز توان‌بخشی خیریه در کهریزک.

آسایشگاه کهریزک، مؤسسهٔ خیریهٔ غیردولتی، غیرانتفاعی و مردمی است که مددجویان را از سراسر ایران با شرایط خاص پذیرش می‌کند. این مؤسسه با همکاری نیکوکاران، فعالیت‌های خود را پیش برده و در عین حال با چالش‌های مالی، زیست‌محیطی و پرکردن اوقات فراغت مددجویان خود مواجه است.

معرفی آسایشگاه کهریزک

آسایشگاه کهریزک، مرکزی است که جهت توان‌بخشی، مراقبت، آموزش و نگهداری از سالمندان، معلولین و کودکان مبتلا به اتیسم ایجاد شده و خدمات و حمایت‌های اجتماعی برای مددجویان خود با کمک‌های مردمی ارایه می‌کند. این مرکز با ۴۰ هکتار زمین و ۱۸ هکتار زیربنا، در جنوب تهران و در منطقهٔ کهریزک موقعیت دارد.

مؤسسهٔ خیریهٔ کهریزک در ۱۳۵۱ش توسط حکیم‌زادهٔ لاهیجی مدیر وقت بیمارستان فیروزآبادی شهر ری در بیمارستان امین‌الدوله که درب آن سال‌ها بسته مانده بود، بنیان نهاده شد. این مؤسسه در ۱۳۵۲ش توسعه یافته و بخش آسایشگاه سالمندان آن در زمینی به مساحت ۲۸۰۰ متر مربع، ساخته شد. امروزه اما مؤسسهٔ خیریهٔ کهریزک با وسعت حدود ۴۲۰٫۰۰۰ مترمربع زمین و ۱۸۰٫۰۰۰ مترمربع زیربنا با احداث بناهای زیبا برای معلولان و سالمندان با کاربری‌های مختلفی مانند کارگاه‌ها، فیزیوتراپی، ساختمان بیماران ام. اس، کتابخانه، سالن ورزشی، فضای سبز و آب‌نما در خدمت مددجویان است.

بخش‌های آسایشگاه کهریزک

آسایشگاه خیریهٔ کهریزک از واحد اداری، خوابگاه‌های مددجویان، واحد اجرایی، واحدهای حوزهٔ سلامت و توان‌بخشی، واحد فرهنگی، شهرک‌های مسکونی، ساختمان مهر و مجتمع ورزشی تشکیل شده است. واحد اداری آسایشگاه کهریزک از بخش‌های مدیریت، روابط عمومی، امورمالی، کارگزینی، خدمات ماشینی و تدارکات، در مساحت ۱۳۰۰ مترمربع و در دو طبقه ایجاد شده است.

ستاد مرکزی مؤسسهٔ خیریهٔ کهریزک، آسایشگاه معلولین و سالمندان خیریهٔ کهریزک استان تهران، آسایشگاه معلولین و سالمندان خیریهٔ کهریزک استان البرز، گروه بانوان نیکوکار استان تهران، انجمن بانوان نیکوکار کهریزک استان البرز، درمانگاه تخصصی و مرکز جراحی جوادالائمه و دانشگاه جامع علمی- کاربردی استان تهران از مراکز وابسته به مؤسسهٔ خیریهٔ کهریزک است.

شرایط و مراحل پذیرش در آسایشگاه کهریزک

مؤسسه خیریه کهریزک، سالمندان بالای ۶۰ سال را با رضایت فرد یا قیم قانونی او، پذیرش می‌کند. همچنین معلولانی که قدرت استقلال خود را از دست داده و ادامهٔ اقامت آنها در منزل، منوط به دریافت خدمات توان‌بخشی باشد در گروه سنی ۱۵ تا ۶۰ سال، پذیرش می‌شوند.

مراحل پذیرش شامل ثبت درخواست بستری مددجو، ارایه مدارک اولیه برای ثبت‌نام، ارزیابی اولیهٔ مددجو توسط تیم ارزیابی، تشکیل کمیتهٔ پذیرش و بررسی نظر کمیته درخصوص بستری مددجو است. در این چارچوب، مواردی مانند اعتیاد به مواد مخدر، ابتلا به هپاتیت، ایدز، سل یا هرگونه بیماری عفونی مسری، ابتلا به بیماری حاد و اورژانسی، ابتلا به هرگونه بیماری مزمن اعصاب و روان و اختلال روانی‌حاد، ابتلا به اختلالات شناختی (دمانس پیشرفته، آلزایمر)، سوء سابقهٔ کیفری و رفتارهای ضد اجتماعی، ابتلا به بیماری‌های صعب العلاج و ابتلا به بیماری‌های نیازمند مراقبت تخصصی و فوق تخصصی بیمارستانی، مانع پذیرش مددجو می‌شود.

ماهیت حقوقی آسایشگاه کهریزک

آسایشگاه کهریزک یک مؤسسهٔ غیرانتفاعی، غیردولتی، خیریه و مردمی است که هزینه‌های آن با کمک مالی مردم نیکوکار، کمک‌های مستمر هیئت امنا و هیئت مدیره، درآمد حاصل از فروش تولیدات کارگاه‌ها و کمک سازمان‌ها و نهادها به‌صورت داوطلبانه، تأمین می‌شود. این آسایشگاه مبلغ بسیار اندکی از مددجویان دریافت می‌کند. حمایت‌های اجتماعی از مددجویان مؤسسهٔ کهریزک توسط مردم صورت می‌پذیرد. نیکوکاران زیادی از شنبه تا چهارشنبه در بخش‌های تغذیه، نظافت، تفریح و سایر امورات سالمندان همکاری داوطلبانه و خیرخواهانه دارند. در این مرکز حدود ۱۰ پزشک متخصص روزهای تعطیل خود را به درمان بیماران خانهٔ سالمندان اختصاص داده‌اند.

تعداد مددجویان آسایشگاه کهریزک

مؤسسهٔ خیریهٔ کهریزک تاکنون، بیش از ۳۲۵۰ نفر از سالمندان، بیماران ام اس و کودکان معلول ذهنی و اتیسم را تحت مراقبت، درمان، آموزش و توان‌بخشی دارد.

دلیل شکل‌گیری آسایشگاه کهریزک

مساعدت‌های انسان‌دوستانه

مساعدت‌های انسان‌دوستانه بنیادی‌ترین عامل ایجاد مؤسسهٔ خیریهٔ کهریزک بوده است. پریشان‌احوالی بیماران معلول و سالمندان فرسوده و بی‌خانمان که نهادهای رسمی نتوانسته بود به وضعیت آنان رسیدگی کند، جرقه تأسیس خیریهٔ کهریزک را در ذهن حکیم‌زادهٔ لاهیجی برافروخت.

حرمت‌گذاشتن به سالمندان

سالمندان با توجه به‌حساسیت سنی که دارند، شایستهٔ رفتار مناسب، محترمانه، مهربانانه و حمایت‌گرانه هستند. برخورد نامناسب و غیرمحترمانه به روحیهٔ حساس آنان لطمه زده و منجر به بروز ناهنجاری جسمی و روانی در آنان می‌شود. رهاکردن سالمندان و معلولین در خارج از منزل یا در خانه‌ها با عدم رسیدگی مناسب، حرمت آنان شکسته شده و نیازمند مرکزی است تا با حفظ حرمت آنان به مراقبت آنان اقدام شود. این مهم در مؤسسهٔ خیریه کهریزک تأمین شده و با برخوردهای صبورانه، محترمانه و کارشناسی‌شدهٔ مددکاران آسایشگاه، مراقبت کامل از سالمندان صورت می‌پذیرد.

کمک به خانواده‌های سالمند

مشکلات روزافزون خانواده‌های مراقب سالمند به‌صورت کلی و زنان خانواده به‌طورخاص یکی دیگر از عوامل ایجاد مراکز مراقبت از سالمندان و معلولین است. یافته‌ها نشان داده است که بیشتر مشکلات اجتماعی خانواده‌های دارای سالمند، ناتوانی در حد متوسط تا زیاد گفته شده که در این میان مشکلات زنان بیشتر از سایرین برآورد شده است.

براساس تحقیقات به‌عمل‌آمده، تغییر در وضعیت سلامت فرد مراقب مانند کم‌خوابی، اضطراب و تنش، مسئولیت‌های گوناگون نگهداری، ناکافی‌بودن حمایت خانواده، نارسایی حمایت‌های حرفه‌ای، منزوی‌شدن افراد مراقب از فعالیت‌های اجتماعی و قرار گرفتن وی در معرض آسیب‌های روانی و جسمی دیگر، مجموعه عواملی بوده که تأسیس آسایشگاه‌ها را در جهت حمایت از خانواده‌های مراقب توجیه‌پذیر ساخته است.

خدمات و حمایت‌های اجتماعی آسایشگاه

راه‌اندازی بخش تسکینی آسایشگاه خیریه کهریزک تهران

خدمات بهداشتی

مراقبت، درمان، آموزش و توان‌بخشی سالمندان، بیماران ام اس، کودکان معلول ذهنی و اتیسم بخشی از خدمات صحی و بهداشتی مؤسسهٔ خیریهٔ کهریزک است که برای مددجویان ارایه می‌شود. در این مرکز علاوه‌بر نگهداری از سالمندان، خدمات توان‌بخشی مانند فیزیوتراپی، کاردرمانی، تغذیه، شنوایی، روان‌شناسی، ورزش، گفتاردرمانی و پرستاری برای مددجویان انجام می‌پذیرد.

این مرکز، خدمات مراقبتی، بهداشتی، درمانی، توان‌بخشی و حمایتی برای سالمندان و معلولین که قادر به مراجه به مرکز نیستند، در منزل آنان ارایه می‌کند. در این‌گونه موارد، تیم توان‌بخشی به‌صورت فردی یا گروهی به‌منظور مداخلهٔ مؤثر و ارایهٔ خدمات در زمینه‌های پزشکی، آموزشی، پرستاری، توان‌بخشی، اجتماعی و روان‌شناسی به منزل توان‌خواه مراجعه می‌کند. اعضای تیم توان‌بخشی متشکل از پزشک، پرستار، مددکار اجتماعی، روان‌شناس، کاردرمان، فیزیوتراپیست، گفتاردرمان و کارشناس تغذیه می‌باشند.

برگزاری مراسم ملی و مذهبی

افسردگی و احساس تنهایی اصلی‌ترین ناهنجاری و بزرگ‌ترین دغدغهٔ خانهٔ سالمندان و معلولین کهریزک شمرده شده بود که حمایت‌های اجتماعی جهت رفع این دغدغه‌ها، مورد تأکید کارشناسان آن تشخیص شده است. برگزاری مراسم مذهبی میلاد و وفیات، مراسم عاشورا و تاسوعای حسینی، اعیاد ملی و مذهبی از برنامه‌هایی است که جهت رهایی سالمندان از تنهایی و افسردگی، در این آسایشگاه برگزار می‌شود.

به‌کارگماری مددجو

به‌کارگماری مددجویان در کارهای خیاطی، شیشه‌کاری، آینه‌کاری، قالی‌بافی، صنایع‌دستی، عروسک‌بافی، مجسمه‌سازی از دیگر برنامهٔ حمایتی است که جهت ایجاد حس مفید بودن برای سالمندان، انجام می‌شود.

جهت‌دهی برنامه‌های ملاقات

جهت‌دهی برنامهٔ ملاقات برخی نیکوکاران که تنها به‌قصد گفتگو با سالمندان و گذراندن وقت با آنان به آسایشگاه مراجعه می‌کنند، یکی دیگر از حمایت‌های اجتماعی است که در این مؤسسه صورت می‌پذیرد. هم‌صحبتی با سالمندان مساعدت بزرگی است که در پاسخ به نیاز اساسی شنیده‌شدن سالمندان طراحی شده و از افسردگی و کناره‌گیری سالمندان از جمع جلوگیری می‌کند.

چالش‌های آسایشگاه

چالش‌های اقتصادی

از آن جایی که حمایت‌های مالی این مرکز، تنها توسط خیران انجام می‌گیرد، در بسیاری از مواقع دچار مشکل مالی و اقتصادی است.

چالش‌های زیست‌محیطی

مجتمع پردازش و بازیافت زبالهٔ آرادکوه در کیلومتر ۲۳ جاده قدیم تهران – قم و در جنوب کهریزک از بزرگ‌ترین مشکلات زیست‌محیطی آسایشگاه کهریزک است. این مجتمع روزانه هشت هزار تن انواع پسماندهای مختلف را از مناطق ۲۲ گانهٔ تهران جهت امحا و دفع دریافت می‌کند. پسماند و تصفیه‌خانهٔ فاضلاب خود مؤسسهٔ خیریهٔ کهریزک نیز اهالی آن را با نگرانی مواجه کرده است.

اوقات فراغت مددجویان

پرکردن اوقات فراغت در بهبود درک افراد از سلامتی، استقلال، سبک زندگی، امید به زندگی و کیفیت زندگی، دارای تأثیر قابل ملاحظه‌ای است، اما آسایشگاه کهریزک در این زمینه با مشکلات فراوان روبرو است.

منابع

• «آسایشگاه خیریهٔ کهریزک استان تهران»، وب‌سایت مؤسسهٔ خیریهٔ کهریزک، تاریخ بازدید: ۱۲ بهمن ۱۴۰۲ش.
• «انواع خدمات در گروه سالمندان»، وب‌سایت مؤسسهٔ کهریزک، تاریخ بازدید: ۱۲ بهمن ۱۴۰۲ش.
• «ارایه خدمات در گروه معلولان»، وب‌سایت مؤسسهٔ کهریزک، تاریخ بازدید: ۱۲ بهمن ۱۴۰۲ش.
• بابایی، مهرزاد، «مشکلات اجتماعی خانواده‌های مراقبت‌کننده از سالمند ناتوان در شهر کرج»، مجلهٔ سالمندی ایران، سال ۲، شمارهٔ ۳، بهار۱۳۸۶ش.
• «با خانهٔ سالمندان کهریزک آشنا شوید»، وب‌سایت مؤسسهٔ خیریهٔ کهریزک، تاریخ بازدید: ۷ بهمن ۱۴۰۲ش.
• «تاریخچه»، وب‌سایت مؤسسهٔ خیریهٔ کهریزک، تاریخ بازدید: ۷ بهمن ۱۴۰۲ش.
• رحیمی، ابوالفضل و دیگران، «تجارب سالمندان تهرانی در زمینهٔ اوقات فراغت و تفریحات»، سالمند، سال ۵، شمارهٔ ۱۵، بهار۱۳۸۹ش.
• «رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست؛ از همهٔ ظرفیت‌های سازمان برای رفع مشکلات زیست‌محیطی کهریزک استفاده می‌کنیم»، وب‌سایت مؤسسهٔ کهریزک، تاریخ بازدید: ۱۲ بهمن ۱۴۰۲ش.
• «سه‌هزارودویست‌وپنجاه هزار مددجو تحت پوشش کهریزک»، خبرگزاری دانشجویان ایران، تاریخ درج مطلب: ۳۰ خرداد ۱۴۰۱ش.
• «ضرورت توجه به چالش‌های عمرانی آسایشگاه خیریه کهریزک»، خبرگزاری بین‌المللی قرآنی، تاریخ درج مطلب: ۲۷ بهمن ۱۳۹۵ش.
• «مهم‌ترین چالش‌های بخش کهریزک تحت تأثیر آرادکوه است»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۲۲ خرداد ۱۳۹۹ش.
• «مؤسسه خیریه کهریزک در یک نگاه»، وب‌سایت مؤسسهٔ کهریزک، تاریخ بازدید: ۱۲ بهمن ۱۴۰۲ش.
• «واحد اداری»، وب‌سایت مؤسسهٔ خیریهٔ کهریزک، تاریخ بازدید: ۱۲ بهمن ۱۴۰۲ش.