پیشنویس:نصرت الهی
نصرت الهی؛ یاریگری خداوند نسبت به مخلوقات و بهویژه انسانها.
نصرت الهی به معنای یاری، کمک و همراهی خداوند با مؤمنان است که در قرآن به دو شکل تکوینی (زندگیبخشی و روزیرسانی) و تشریعی (هدایت و تکامل انسان) ظهور میکند. نمونههای آن در قرآن شامل نجات و پیروزی پیامبران، رفع گرفتاریها و موفقیت مؤمنان است. بهرهمندی از نصرت الهی مستلزم ایمان، ایستادگی در برابر زشتیها، تلاش، تقوا، دعا و رعایت حدود الهی است. ابزارهای این نصرت میتوانند از طریق معجزه، امدادهای غیبی، آرامش قلب، غلبه بر دشمنان، الهام به مؤمنان و گسترش محبت و انس میان انسانها تحقق یابند. نصرت الهی همواره وعدهای ثابت برای مؤمنان است و اغلب از راههایی ناپیشبینیشده به آنها میرسد.
مفهومشناسی نصرت الهی
[ویرایش | ویرایش مبدأ]نُصرَت بهمعنای یاری،[۱] کمککردن،[۲] همکاری[۳] و نیکیکردن[۴] است. نصرت الهی از منظر قرآن، گاهی تکوینی و ناظر به زندگی بخشیدن و روزی دادن به مخلوقات است و گاهی تشریعی و ناظر به ارادهٔ خدا برای هدایت و تکامل انسان است.[۵]
نصرت الهی در قرآن
[ویرایش | ویرایش مبدأ]مؤمنان، وعدههای الهی را در زندگی دنیوی تجربه میکنند و میدانند که نصرت خدا از راههای گوناگون و با واسطههایی از جنس فرشتگان یا انسانها، محقق میشود.[۶] خداوند در قرآن وعده داده است که اگر مؤمنان، دین را با مال و جان خویش یاری کنند، خدا نیز آنان را به اشکال گوناگون یاری میکند.[۷] عروج عیسی بهسوی خدا،[۸] حاصلخیزی سرزمینی و به دولت رسیدن یوسف،[۹] دفع غم و غصهٔ یونس،[۱۰] سرد شدن آتش بر ابراهیم،[۱۱] پیروزی و موفقیت آشکار محمد،[۱۲] نجات نوح در طوفان،[۱۳] نجات لوط،[۱۴] شعیب،[۱۵] صالح،[۱۶] هود،[۱۷] و موسی[۱۸] از عذابهایی که بر قوم آنها نازل شد و همچنین پیروزی و آرامش مؤمنان،[۱۹] از جمله نصرتهای الهی مورد اشارهٔ قرآن است.
عوامل نصرت الهی
[ویرایش | ویرایش مبدأ]قرآن، یاری رساندن به مؤمنان را سنت ثابت الهی دانسته است؛ البته مؤمنان نیز باید شرایط بهرهمندی از این نصرت را فراهم کنند.[۲۰] این شرایط عبارتاند از:
- بهرهگیری از تمام تواناییها؛[۲۱]
- به صحنه آمدن شخصیتهای فعّال و مخلص؛[۲۲]
- پاسداری از پیمانی که خدا بر عهده انسان نهاده؛
- دوری از نواهی و زشتیها؛
- باور به خدا، آخرت، بهشت و رضوان الهی؛[۲۳]
- ایستادگی در برابر آدابورسوم نادرست؛
- قیام به حدود و احکام الهی؛[۲۴]
- پایداری در سختیها و مشکلات؛[۲۵]
- یاریرساندن به بندگان خدا؛[۲۶]
- تقوا؛
- دعا؛[۲۷]
- نماز خواندن و روزه گرفتن؛[۲۸]
- باور به اینکه همهچیز در دست خدا است؛[۲۹]
- یاری کردن خداوند.[۳۰]
ابزارهای نصرت الهی
[ویرایش | ویرایش مبدأ]از نظر قرآن، نصرت الهی برای همهٔ مؤمنان است و خدا آنان را در صورت تحقق شرایط، با راههای گوناگون یاری میکند. گاهی این نصرت الهی از جایی میرسد که انسان گمان نمیکند.[۳۱] برخی ابزارهای نصرت الهی که در قرآن ذکر شده، عبارتاند از:
- الفت و انس؛[۳۲]
- استجابت دعا؛[۳۳]
- معجزه و استدلال؛[۳۴]
- اعطای حکومت؛[۳۵]
- غلبه در جنگ؛[۳۶]
- سکینه و آرامش؛[۳۷]
- هلاکت دشمن؛[۳۸]
- امدادهای غیبی؛[۳۹]
- افزایش پیروان؛[۴۰]
- نجات از خطرها؛[۴۱]
- خنثیکردن حیلهها؛[۴۲]
- الهام به مؤمنان.[۴۳]
پانویس
[ویرایش | ویرایش مبدأ]- ↑ قرشی بُنابی، قاموس قرآن، 1371ش، ج7، ص72.
- ↑ راغب اصفهانی، مفردات ألفاظ القرآن، ذیل واژه نصر.
- ↑ ابنمنظور، لسان العرب، ج5، ذیل واژه نصر
- ↑ ابنفارس، معجم مقاییس اللغة، ج5، ذیل واژه نصر
- ↑ خسروی حسینی، ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن، 1369ش، ج4، ص347.
- ↑ سوره احزاب، آیه 22؛ سوره انفال، آیات 123-126؛ سوره روم، آیات 4-6؛ سوره آلعمران، آیه 13.
- ↑ سوره محمد، آیه 7.
- ↑ سوره آل عمران، آیه 55.
- ↑ سوره یوسف، آیه 56
- ↑ سوره انبیاء، آیه 88
- ↑ سوره انبیاء، آیه 69
- ↑ سوره فتح، آیه1.
- ↑ سوره یونس، آیه 73.
- ↑ سوره یونس، آیه 73.
- ↑ سوره هود، آیه94.
- ↑ سوره هود، آیه 66.
- ↑ سوره هود، آیه 58.
- ↑ سوره شعراء، آیه 65.
- ↑ سوره آل عمران، آیه 123؛ سوره توبه، آیه 26؛ سوره فتح، آیه 4.
- ↑ منصوری، «شرایط بهرهمندی از نصرت الهی»، وبسایت سماموس.
- ↑ سوره یوسف، آیه۱۱۰.
- ↑ خسروی حسینی، ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن، 1369ش، ج4، ص347.
- ↑ سوره احزاب، آیات 21-22.
- ↑ لطفیزاده، «نصرت الهی نصیب چه کسانی میشود؟» خبرگزاری بینالمللی قرآن.
- ↑ سوره بقره، آیه 250؛ سوره انعام، آیه 34؛ سوره یوسف، آیه 110؛ سوره بقره، آیه 214؛ سوره انبیاء، آیه 105.
- ↑ سوره هود، آیه 30.
- ↑ سوره غافر، آیه۶۰.
- ↑ «راههای بهرهمندی از یاری خداوند کدامند؟»، وبسایت ستاره.
- ↑ سوره حدید، آیات 22-23؛ سوره انفال، آیه 60؛ سوره بقره، آیه 249.
- ↑ سوره محمد، آیه 7.
- ↑ منصوری، «شرایط بهرهمندی از نصرت الهی»، وبسایت سماموس.
- ↑ سوره انعام، آیه 11 و سوره ابراهیم، آیه 27.
- ↑ سوره انبیاء، آیات76 و 84 و 88 و 90؛ سوره شوری، آیه 26؛ سوره یوسف، آیه 34؛ سوره نوح، آیه 26.
- ↑ سوره حدید، آیه 25.
- ↑ سوره نساء، آیه 54.
- ↑ سوره توبه، آیه 25.
- ↑ سوره تویه، آیه 40.
- ↑ سوره اعراف، آیه 136.
- ↑ سوره آل عمران، آیه 124 و سوره سوره حشر، آیه 25.
- ↑ سوره صف، آیه 9.
- ↑ سوره عنکبوت، آیه 15.
- ↑ سوره انفال، آیه 18.
- ↑ سوره قصص، آیه 7.
منابع
[ویرایش | ویرایش مبدأ]- قرآن مجید.
- ابنفارس، احمد، معجم مقاییس اللغة، قم، مکتب الإعلام الإسلامی، ۱۴۰۴ق.
- ابنمنظور، محمد بن مکرم، لسان العرب، بیروت، دارالفکر، ۱۳۷۵ق.
- جوهری، اسماعیل بن حماد، الصحاح: تاج اللغة و صحاح العربیة، بیروت، دارالعلم للملایین، ۱۴۰۴ق
- خسروی حسینی، سید غلامرضا، ترجمه و تحقیق مفردات الفاظ قرآن، تهران، مرتضوی، ۱۳۶۹ش.
- راغب اصفهانی، حسین بن محمد، مفردات ألفاظ القرآن، بیروت، دار الشامیة، ۱۴۱۲ق.
- «راههای بهرهمندی از یاری خداوند کداماند؟»، وبسایت ستاره، تاریخ درج مطلب: ۸ آذر ۱۴۰۰ش.
- منصوری، خلیل، «شرایط بهرهمندی از نصرت الهی»، وبسایت سماموس، تاریخ درج مطلب: ۱۷ آذر ۱۴۰۱ش.
- قرشی بنابی، علیاکبر، قاموس قرآن، تهران، دار الکتب الإسلامیة، ۱۳۷۱ش.
- لطفیزاده، محمد، «نصرت الهی نصیب چه کسانی میشود؟»، خبرگزاری بینالمللی قرآن، تاریخ درج مطلب: ۲۶ فروردین ۱۳۹۹ش.