پرش به محتوا

پیش‌نویس:قرآن‌سوزی

از ایران پدیا
قرآن سوزانده شده
بقایای یک قرآن سوزانده شده

قرآن‌سوزی؛ سوزاندن قرآن به‌منظور توهین به مقدسات مسلمانان.
قرآن‌سوزی در سوئد، تازه‌ترین نمونه از موج بلندمدت اسلام‌ستیزی است که از انتشار کتاب «آیات شیطانی» سلمان رشدی در ۱۳۶۷ش آغاز شد و با کاریکاتورها و فیلم‌های توهین‌آمیز در اروپا و آمریکا ادامه یافته است. این اقدامات گاهی با حمایت یا سکوت رسمی دولت‌ها، از جمله حمایت اولیه برخی نهادهای سوئدی، همراه بوده است. کارشناسان می‌گویند ترس از رشد جمعیت مسلمانان و پروژه اسلام‌هراسی پشت این موج قرار دارد و اهداف سیاسی و تصویرسازی تحریف‌شده رسانه‌ای نیز آن را تشدید کرده است.

سابقه اسلام‌ستیزی و اهانت به قرآن

سلمان رشدی - آیات شیطانی
تصویری از سلمان رشدی که کتاب آیات شیطانی خود را در دست گرفته

در سال‌های اخیر اقدامات اسلام‌ستیزانه در جهان بارها رخ داده است، اما این موضوع، سابقه‌ای طولانی دارد.

کتاب «آیات شیطانی» سرآغاز توهین به مقدسات

اولین و مشهورترین اقدام در نیم‌قرن اخیر به سال ۱۳۶۷ش بازمی‌گردد. سلمان رشدی نویسنده بریتانیایی-هندی کتاب «آیات شیطانی» را نوشت و در آن به پیامبر اسلام و یاران وی توهین کرد. امام خمینی در همان سال به جرم ارتداد، حکم کشتن او را صادر کرد. آیت‌الله خامنه‌ای هم در سال ۱۳۸۳ش حکم امام را غیرقابل تغییر دانست.[۱]

سلام‌ستیزی در سینما و رسانه (دهه ۲۰۰۰ میلادی)

پس از این اقدام تئودور ونگوگ فیلم‌ساز و روزنامه‌نگار هلندی فیلمی با نام «تسلیم» ساخت که در این فیلم اسلام را عامل سرکوب زنان می‌دانست. او در سال ۲۰۰۴م توسط یک جوان مراکشی به قتل رسید.[۲] در سال ۲۰۰۵م نیز در مجله‌ای در دانمارک به بهانه آزادی بیان، کاریکاتورهایی از پیامبر اسلام منتشر شد و در فضای مجازی به‌سرعت پخش شد. پس از آن به سفارت‌خانه‌های دانمارک در سراسر جهان حمله‌هایی صورت گرفت. در سال ۲۰۰۶م مستندی با نام «فتنه» در راستای جریان فیلم «تسلیم» توسط یک فیلمساز هلندی ساخته شد که در آن به آیات قرآن و پیامبر اسلام توهین کرده و از مسلمانان خواست که خودشان آیات قرآن را پاره کنند.[۳]

در پی این اقدام در جهان راهپیمایی‌های زیادی علیه دانمارک صورت گرفت و کشورهای اسلامی از جمله ایران شرکت‌ها و کالاهای دانمارکی را تحریم کردند. آیت‌الله خامنه‌ای هم آن سال را به سال «پیامبر اعظم» نام‌گذاری کرد.[۴]

اهانت به قرآن در آمریکا

در سال ۲۰۱۰م هم در سالگرد حادثه ۱۱ سپتامبر تعدادی از افراط‌گرایان آمریکایی به رهبری یک کشیش اقدام به سوزاندن قرآن کردند که خشم مسلمانان جهان را برانگیخت. این کشیش در اسفند همان سال در کلیسای خود اقدام به سوزاندن قرآن کرد. در سال ۲۰۱۱م همین کشیش فیلم «برائت از مسلمانان» را ساخت و در پی این اقدام، این‌بار مسلمانان به سفارت‌خانه‌های آمریکا به نشانه اعتراض حمله کردند.[۵]

تداوم اهانت‌ها در اروپا

در سال ۲۰۱۵م مجله فرانسوی «شارلی ابدو» کاریکاتوری موهن از پیامبر منتشر کرد که افرادی به دفتر این مجله در پاریس حمله کردند و تعدادی از کارکنان آن از جمله کاریکاتوریست مجله هم کشته شدند. سلمان رشدی هم که آغازکنندهٔ این جریان بود از اقدام این مجله حمایت کرد و بیان کرد مسلمانان جهان باید به دیدن کاریکاتورهای موهن از شخصیت‌های مقدس خود عادت کنند.[۶]

موج جدید قرآن‌سوزی در اسکاندیناوی (سال‌های اخیر)

در سال‌های اخیر باز هم اقدامات مشابهی در اروپا و آمریکا صورت گرفت که ردپای دانمارک همچنان در این جریان‌ها دیده می‌شد. در دو سال اخیر (1401 -1400ش) هم یکی از سیاستمداران سوئدی به‌نام «راسموس پالودان» با حمایت پلیس و دولت سوئد در اول بهمن ۱۴۰۱ش در استکهلم در مقابل سفارت ترکیه اقدام به قرآن‌سوزی کرد. او همچنین در هفتم بهمن پس از نمازجمعه در کپنهاگ دانمارک دوباره به این کار دست زد و دلیل این اقدام را عدم موافقت ترکیه با عضویت سوئد در ناتو عنوان کرد.[۷]

فردی عراقی‌الاصل به‌نام «سیلوان مومیکا» ۳۷ ساله که تابعیت سوئدی دارد در ۲۸ ژوئن ۲۰۲۳م برابر با ۸ تیر ۱۴۰۲ش در برابر مسجد اصلی استکهلم تحت حمایت پلیس سوئد، دست به قرآن‌سوزی زد و این کار خود را آزادی بیان معرفی کرد.[۸] سیلوان مومیکا در ۲۰۱۷م به اتهام جنایت جنگی در عراق دستگیر و زندانی شد ولی با وساطت کشورهای غربی آزاد و به سوئد پناهنده شد. او هم‌اکنون در یکی از احزاب تندروی سوئد فعال است. برخی کار او را صرفاً به‌منظور کسب شهرت دانسته‌اند و برخی هم او را یک فرد روانی که همیشه علاقه به دیده‌شدن داشته، معرفی کرده‌اند.[۹]

واکنش‌ها به قرآن‌سوزی در سوئد

قرآن سوزی
راسموس پالودان، رهبر حزب سیاسی هارد لاین در حال هتک حرمت و سوزاندن یک قرآن؛ ۲۰۲۳م

محکومیت گسترده از سوی کشورها و سازمان‌های بین‌المللی

دولت عراق و کشورهای اردن، ترکیه، آمریکا، روسیه، مراکش، عربستان سعودی، کویت، فلسطین، لبنان، مصر و دبیرکل اتحادیه جهانی علمای مسلمان، شورای همکاری خلیج فارس، پارلمان عربی و مرکز اسلامی الازهر، این اقدام موهن را محکوم کرده و این اقدامات تکراری و خصمانه را غیرقابل قبول خواندند. آنها این اقدامات را مغایر آزادی عنوان کرده و معتقدند که این اقدام غیرمسئولانه و نژادپرستانه موجب نفرت و زیرپا گذاشتن ارزش‌های انسانی است. آنها همچنین معتقدند که این قبیل کارها نه‌تنها احساسات مسلمانان بلکه غیرمسلمانان آزاده را هم آزرده می‌کند و خواستار توقف فوری این‌گونه اقدامات شدند.[۱۰]

واکنش مراجع و مقامات مذهبی و سیاسی

نامه دفتر دفتر سیدعلی سیستانی

در پی این اقدام نامه‌ای به دبیرکل سازمان ملل نوشت و حمایت دولت سوئد از این اقدام را، به بهانه آزادی بیان مردود دانست و آن را تجاوز آشکار به مقدسات بیش از دومیلیارد مسلمان خواند و از سازمان ملل خواست تا قوانینی اتخاذ کند که از تکرار چنین رخدادهایی جلوگیری شود و کشورهایی مانند سوئد هم در قوانین خود بازنگری داشته باشند. وی همچنین خواستار همزیستی مسالمت‌آمیز بین پیروان ادیان مختلف با رعایت احترام و حقوق متقابل شد.[۱۱]

پیگیری دیپلماتیک عراق و واکنش دبیرکل سازمان ملل

وزیر امور خارجه عراق در یک تماس تلفنی با دبیرکل سازمان ملل دربارهٔ هتک حرمت این فرد عراقی صحبت کرد. گوترش هم این اقدام را محکوم و بر مقابله با اسلام‌هراسی تأکید کرد. وی همچنین به نامهٔ آیت‌الله سیستانی واکنش نشان داد و عنوان کرد که جواب نامه را به‌زودی برای این مرجع خواهد فرستاد.[۱۲]

واکنش دولت سوئد

سرانجام دولت سوئد هم پس از موج محکومیت‌ها و اعتراض‌ها در سطح جهان، قرآن‌سوزی در استکهلم را محکوم کرد و اعلام کرد که این اقدامات انعکاس‌دهندهٔ دیدگاه‌های دولت سوئد نیست.[۱۳]

دلیل توهین به مقدسات و قرآن‌سوزی

نگرانی از افزایش جمعیت مسلمانان در اروپا

یکی از دلایل توهین به مقدسات مسلمانان از جمله قرآن‌سوزی با توجه به آماری که «مرکز تحقیقات پیو» در واشینگتن ارائه کرده است جمعیت رو به افزایش مسلمانان در اروپا به‌خصوص در کشورهای سوئد و فرانسه است.[۱۴] حمایت دولت‌های اروپایی هم از این اقدامات اسلام‌ستیزانه به‌دلیل ترس آنان از گسترش روزافزون اسلام و مسلمانان در این منطقه است.[۱۵]

پروژه اسلام‌هراسی در غرب

دلیل دیگری که کشورهای غربی و آمریکا به‌دنبال آن هستند پروژهٔ اسلام‌هراسی دانسته شده است. آنها با ابزارهایی مانند فیلم، ادبیات، فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی افکار عمومی را به‌سمت اسلام‌هراسی می‌کشانند.[۱۶]

ارائه چهره تحریف‌شده از اسلام

کشورهای غربی با ایجاد گروه‌هایی مانند طالبان، القاعده و داعش و حمایت از آنها و ایجاد آشوب و جنگ در کشورهای اسلامی چهرهٔ تحریف‌شده‌ای از اسلام را به نمایش می‌گذارند و به‌دنبال منافع خود هستند.[۱۷]هالیوود در فیلم‌های خود زنان باحجاب و مردان مسلمان را در حال خواندن قرآن، خشونت‌طلب جلوه داده و آنها را در مساجد در حال کشیدن نقشه برای کشتن غیرمسلمانان نشان می‌دهد.[۱۸]

نقش صهیونیسم از دیدگاه برخی تحلیل‌گران

برخی هم معتقدند دست‌های پشت‌پرده کشورهای غربی و گروه‌های تکفیری، صهیونیست‌ها هستند. آنها موجودیت و بقای خود را از سوی مسلمانان معتقد در خطر می‌بینند و می‌دانند که پیروان قرآن به اشغال فلسطین توسط یهودی‌های صهیونیست رضایت نمی‌دهند و کینه و دشمنی خود را این‌گونه ابراز می‌کنند.[۱۹]

پانویس

  1. «سابقه طولانی توهین به مقدسات در غرب/ از سلمان رشدی تا شارلی ابدو»، خبرگزاری مهر.
  2. «سابقه طولانی توهین به مقدسات در غرب»، وب‌سایت مشرق نیوز.
  3. «سابقه طولانی توهین به مقدسات در غرب/ از سلمان رشدی تا شارلی ابدو»، خبرگزاری مهر.
  4. «دلیل اهانت غربی‌ها به قرآن کریم چیست؟ روزشمار توهین به مقدسات اسلامی در غرب»، خبرگزاری فارس.
  5. «دلیل اهانت غربی‌ها به قرآن کریم چیست؟ روزشمار توهین به مقدسات اسلامی در غرب»، خبرگزاری فارس.
  6. «دلیل اهانت غربی‌ها به قرآن کریم چیست؟ روزشمار توهین به مقدسات اسلامی در غرب»، خبرگزاری فارس.
  7. «دلیل قرآن‌سوزی در سوئد چیست+آمار»، خبرگزاری فارس.
  8. «دولت سوئد در خصوص قرآن‌سوزی در استکهلم، عقب‌نشینی کرد: این اقدامات را محکوم می‌کنیم.»، وب‌سایت فرارو.
  9. «(ویدئو) جوان عراقی که قرآن را سوزاند کیست؟»، وب‌سایت فرارو.
  10. «خشم شدید از قرآن‌سوزی در سوئد با چراغ سبز پلیس»، وب‌سایت مشرق‌نیوز.
  11. «نامه دفتر آیت‌الله سیستانی به دبیرکل سازمان ملل»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا.
  12. «واکنش دبیرکل سازمان ملل به نامه آیت‌الله سیستانی درباره قرآن سوزی در سوئد»، جام‌جم آنلاین.
  13. «دولت سوئد در خصوص قرآن‌سوزی در استکهلم، عقب‌نشینی کرد: این اقدامات را محکوم می‌کنیم.»، وب‌سایت فرارو.
  14. «دلیل اهانت غربی‌ها به قرآن کریم چیست؟ روزشمار توهین به مقدسات اسلامی در غرب»، خبرگزاری فارس.
  15. «قرآن‌سوزی‌ها در اروپا به‌دلیل ترس از گسترش روزافزون اسلام در این قاره است.»، وب‌سایت تهران‌پرس.
  16. «قرآن‌سوزی؛ نماد روحیه استعماری و خود برتربینی غرب»، خبرگزاری بین‌المللی قرآن: ایکنا.
  17. «ردپای قرآن‌سوزی را باید در داعش و القاعده و اسرائیل پیدا کرد.»، خبرآنلاین.
  18. «قرآن‌سوزی؛ نماد روحیه استعماری و خود برتربینی غرب»، خبرگزاری بین‌المللی قرآن: ایکنا.
  19. «ردپای قرآن‌سوزی را باید در داعش و القاعده و اسرائیل پیدا کرد.»، خبرآنلاین.

منابع

  • «خشم شدید از قرآن‌سوزی در سوئد با چراغ سبز پلیس»، وب‌سایت مشرق‌نیوز، تاریخ درج مطلب: ۸ تیر ۱۴۰۲ش.
  • «دلیل اهانت غربی‌ها به قرآن کریم چیست؟ روزشمار توهین به مقدسات اسلامی در غرب»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۴ بهمن ۱۴۰۱ش.
  • «دلیل قرآن‌سوزی در سوئد چیست+آمار»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۱۰ تیر ۱۴۰۲ش.
  • «دولت سوئد در خصوص قرآن‌سوزی در استکهلم، عقب‌نشینی کرد: این اقدامات را محکوم می‌کنیم.»، وب‌سایت فرارو، تاریخ بازدید: ۱۴ تیر ۱۴۰۲ش.
  • «ردپای قرآن‌سوزی را باید در داعش و القاعده و اسرائیل پیدا کرد.»، خبرآنلاین، تاریخ درج مطلب:۱۰ تیر ۱۴۰۲ش.
  • «سابقه طولانی توهین به مقدسات در غرب»، وب‌سایت مشرق نیوز، تاریخ درج مطلب: ۱۶ شهریور ۱۳۹۹ش.
  • «سابقه طولانی توهین به مقدسات در غرب/ از سلمان رشدی تا شارلی ابدو»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۱۶ شهریور ۱۳۹۹ش.
  • «قرآن‌سوزی؛ نماد روحیه استعماری و خود برتربینی غرب»، خبرگزاری بین‌المللی قرآن: ایکنا، تاریخ درج مطلب: ۵ بهمن ۱۴۰۱ش.
  • «قرآن‌سوزی‌ها در اروپا به‌دلیل ترس از گسترش روزافزون اسلام در این قاره است.»، وب‌سایت تهران‌پرس، تاریخ درج مطلب: ۱۰ تیر ۱۴۰۲ش.
  • «نامه دفتر آیت‌الله سیستانی به دبیرکل سازمان ملل»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۸ تیر ۱۴۰۲ش.
  • «واکنش دبیرکل سازمان ملل به نامه آیت‌الله سیستانی دربارهٔ قرآن سوزی در سوئد»، جام‌جم آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۱۰ تیر ۱۴۰۲ش.
  • «(ویدئو) جوان عراقی که قرآن را سوزاند کیست؟»، وب‌سایت فرارو، تاریخ درج مطلب: ۱۰ تیر ۱۴۰۲ش.