پرش به محتوا

پیش‌نویس:آبشار بولا: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌ترتفاوت با ویرایش جدیدتر ←
دیداریویکی‌متن
project>زهرا غلامی
بدون خلاصۀ ویرایش
project>زهرا غلامی
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۵: خط ۱۵:
منطقۀ بولا با طبیعت کوهستانی، ییلاقی و جنگل‌های انبوه و نبود راه‌های دسترسی آسان به این منطقه تا حد زیادی دست‌نخورده باقی مانده است. همچنین این منطقه به‌دلیل ارزش بالای اکولوژیکی و تنوع زیستی، تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست ایران قرار گرفته است و از سال ۱۳۷۸ش به‌عنوان منطقۀ حفاظت‌شده شناخته می‌شود.
منطقۀ بولا با طبیعت کوهستانی، ییلاقی و جنگل‌های انبوه و نبود راه‌های دسترسی آسان به این منطقه تا حد زیادی دست‌نخورده باقی مانده است. همچنین این منطقه به‌دلیل ارزش بالای اکولوژیکی و تنوع زیستی، تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست ایران قرار گرفته است و از سال ۱۳۷۸ش به‌عنوان منطقۀ حفاظت‌شده شناخته می‌شود.


== ساکنان منطقه آبشار بولا ==
==ساکنان منطقه آبشار بولا==
ساکنان منطقۀ آبشار بولا عمدتاً اهالی روستاهای اطراف این منطقه هستند. نزدیک‌ترین روستاها به آبشار بولا عبارتند از: روستای سنگده در بخش دودانگۀ شهرستان ساری، روستای میانا در دامنۀ شمالی خط‌الرأس نرو-خیرو و روستای سرخده در دامنۀ جنوبی همین خط‌الرأس. این روستاها در مناطق کوهستانی و جنگلی واقع شده‌اند و ساکنان آن‌ها اغلب به کشاورزی، دامداری و بهره‌برداری سنتی از جنگل مشغول‌ هستند.
ساکنان منطقۀ آبشار بولا عمدتاً اهالی روستاهای اطراف این منطقه هستند. نزدیک‌ترین روستاها به آبشار بولا عبارتند از: روستای سنگده در بخش دودانگۀ شهرستان ساری، روستای میانا در دامنۀ شمالی خط‌الرأس نرو-خیرو و روستای سرخده در دامنۀ جنوبی همین خط‌الرأس. این روستاها در مناطق کوهستانی و جنگلی واقع شده‌اند و ساکنان آن‌ها اغلب به کشاورزی، دامداری و بهره‌برداری سنتی از جنگل مشغول‌ هستند.


منطقۀ بولا به‌دلیل قرار گرفتن در مرز استان‌های مازندران و سمنان، بخشی از جمعیت محلی آن را اهالی دهستان پشتکوه شهرستان مهدی‌شهرِ استان سمنان و بخشی دیگر را مردم بخش دودانگۀ شهرستان ساریِ استان مازندران، تشکیل می‌دهند. این جوامع روستایی، با فرهنگ و زبان محلی مازندرانی و سمنانی، سال‌هاست که در این منطقه زندگی می‌کنند و ارتباط نزدیکی با طبیعت و منابع طبیعی اطراف خود دارند. البته منطقۀ آبشار بولا فاقد سکونت دائمی در نزدیکی خود آبشار است و بیشتر ساکنان در روستاهای اطراف زندگی می‌کنند و برای دامداری، کشاورزی یا بهره‌برداری از منابع طبیعی به مناطق جنگلی و ییلاقی بولا رفت‌وآمد دارند.
منطقۀ بولا به‌دلیل قرار گرفتن در مرز استان‌های مازندران و سمنان، بخشی از جمعیت محلی آن را اهالی دهستان پشتکوه شهرستان مهدی‌شهرِ استان سمنان و بخشی دیگر را مردم بخش دودانگۀ شهرستان ساریِ استان مازندران، تشکیل می‌دهند. این جوامع روستایی، با فرهنگ و زبان محلی مازندرانی و سمنانی، سال‌هاست که در این منطقه زندگی می‌کنند و ارتباط نزدیکی با طبیعت و منابع طبیعی اطراف خود دارند. البته منطقۀ آبشار بولا فاقد سکونت دائمی در نزدیکی خود آبشار است و بیشتر ساکنان در روستاهای اطراف زندگی می‌کنند و برای دامداری، کشاورزی یا بهره‌برداری از منابع طبیعی به مناطق جنگلی و ییلاقی بولا رفت‌وآمد دارند.


== پوشش گیاهی و جانوری منطقه آبشار بولا ==
==پوشش گیاهی و جانوری منطقه آبشار بولا==
این منطقه از پوشش گیاهی خودرو و متنوعی برخوردار است.<ref> [https://blog.rahbal.com/oben-waterfall/ . «آبشار اوبن مازندران | سقوط زیبای بولا در جنگل»، وب‌سایت ره‌بال آسمان، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.]</ref> اطراف آبشار بولا را گونه‌های گیاهی متنوعی مانند راش، ممرز، بلند مازو،  شمشاد، توسکا، بلند مازو،<ref>[https://dalahoo.com/destination.cfm?loc=1&id=18607 . «آبشار بولا»، وب‌سایت آریاناسیر دالاهو، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.]</ref> گلابی وحشی، گیلاس وحشی، آلوچه، بوته‌ها و علف‌های بومی پوشانده است.<ref>[https://fa.tripyar.com/iran/%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C/%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DA%AF%D8%B1%DB%8C/%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85/%DA%86%D8%B4%D9%85%D9%87-%D9%87%D8%A7-%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7-%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D9%87%D8%A7/%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D9%88%D9%84%D8%A7-%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86.html . «آبشار بولا مازندران»، وب‌سایت گردشگری ایران، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.]</ref>
این منطقه از پوشش گیاهی خودرو و متنوعی برخوردار است.<ref> [https://blog.rahbal.com/oben-waterfall/ . «آبشار اوبن مازندران | سقوط زیبای بولا در جنگل»، وب‌سایت ره‌بال آسمان، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.]</ref> اطراف آبشار بولا را گونه‌های گیاهی متنوعی مانند راش، ممرز، بلند مازو،  شمشاد، توسکا، بلند مازو،<ref>[https://dalahoo.com/destination.cfm?loc=1&id=18607 . «آبشار بولا»، وب‌سایت آریاناسیر دالاهو، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.]</ref> گلابی وحشی، گیلاس وحشی، آلوچه، بوته‌ها و علف‌های بومی پوشانده است.<ref>[https://fa.tripyar.com/iran/%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86/%D8%B3%D8%A7%D8%B1%DB%8C/%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DA%AF%D8%B1%DB%8C/%D8%A7%DA%A9%D9%88%D8%AA%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85/%DA%86%D8%B4%D9%85%D9%87-%D9%87%D8%A7-%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7-%D8%AA%D8%A7%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D9%87%D8%A7/%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D9%88%D9%84%D8%A7-%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86.html . «آبشار بولا مازندران»، وب‌سایت گردشگری ایران، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.]</ref>


خط ۳۲: خط ۳۲:
*مسیر اول: برای رفتن به آبشار بولا لازم است ابتدا در استان [[مازندران]] از ساری، مسیر جادۀ فیروزکوه را تا پل سفید ادامه داده،<ref> [https://www.iranhotelonline.com/blog/post-1523/-%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%88%D8%A8%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%87-%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86 . «آبشار اوبن در میان جنگل های دودانگه مازندران»، وب‌سایت ایران هتل، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.]</ref>  از خروجی شرقی خارج شده و به جادۀ سنگده رسید. سپس مسیر آسفالتی 25 کیلومتری را پیموده و سپس 33 کیلومتر جاده خاکی را پشت سر گذاشت تا به آبشار بولا رسید.<ref> [https://www.kojaro.com/attraction/64298-%D8%A7%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D9%88%D9%84%D8%A7/ . «آبشار بولا»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.]</ref>  این مسیر بهترین و قدیمی‌ترین راهی است که به سنگده می‌رسد.
*مسیر اول: برای رفتن به آبشار بولا لازم است ابتدا در استان [[مازندران]] از ساری، مسیر جادۀ فیروزکوه را تا پل سفید ادامه داده،<ref> [https://www.iranhotelonline.com/blog/post-1523/-%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%88%D8%A8%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D9%86%DA%AF%D9%84-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D8%AF%D8%A7%D9%86%DA%AF%D9%87-%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86 . «آبشار اوبن در میان جنگل های دودانگه مازندران»، وب‌سایت ایران هتل، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.]</ref>  از خروجی شرقی خارج شده و به جادۀ سنگده رسید. سپس مسیر آسفالتی 25 کیلومتری را پیموده و سپس 33 کیلومتر جاده خاکی را پشت سر گذاشت تا به آبشار بولا رسید.<ref> [https://www.kojaro.com/attraction/64298-%D8%A7%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D9%88%D9%84%D8%A7/ . «آبشار بولا»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.]</ref>  این مسیر بهترین و قدیمی‌ترین راهی است که به سنگده می‌رسد.
*مسیر دوم از طرف روستای میانا است. از ساری با طی‌کردن 90 کیلومتر جادۀ آسفالت به منطقۀ دودانگه رسیده و پس از آن به روستای میانا وارد شده و با پیمودن 30 کیلومتر جادۀ خاکی می‌توان به آبشار بولا رسید.<ref> [https://blog.rahbal.com/oben-waterfall/ . «آبشار اوبن مازندران | سقوط زیبای بولا در جنگل»، وب‌سایت ره‌بال آسمان، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.]</ref>
*مسیر دوم از طرف روستای میانا است. از ساری با طی‌کردن 90 کیلومتر جادۀ آسفالت به منطقۀ دودانگه رسیده و پس از آن به روستای میانا وارد شده و با پیمودن 30 کیلومتر جادۀ خاکی می‌توان به آبشار بولا رسید.<ref> [https://blog.rahbal.com/oben-waterfall/ . «آبشار اوبن مازندران | سقوط زیبای بولا در جنگل»، وب‌سایت ره‌بال آسمان، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.]</ref>
== نقش آبشار در فرهنگ و اقتصاد منطقه ==
آبشار بولا با زیبایی‌های طبیعی و جایگاه فرهنگی خود، نقشی کلیدی در ارتقاء کیفیت زندگی و اقتصاد محلی ایفا می‌کند و به‌عنوان یکی از جاذبه‌های مهم گردشگری طبیعی شمال ایران شناخته می‌شود.
=== نقش فرهنگی ===
* آبشار بولا به‌عنوان نمادی از طبیعت بکر و زیبایی‌های خدادادی در فرهنگ محلی منطقه شناخته می‌شود و تماشای آبشار و طبیعت پیرامون آن برای مردم بومی و گردشگران، آنها را به تأمل در عظمت و نظم شگفت‌انگیز جهان هستی دعوت می‌کند؛ گویی قطعه‌ای از بهشت بر زمین نهاده شده تا نشانه‌ای باشد برای آنان که می‌اندیشند<ref>[https://www.iranhotelonline.com/blog/post-1532/%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D9%88%D9%84%D8%A7-%D9%85%D8%A7%D8%B2%D9%86%D8%AF%D8%B1%D8%A7%D9%86/ «آبشارهای بولا مازندران»، وب‌سایت ایران هتل‌آنلاین.]</ref> و نظم و هماهنگی حیرت‌انگیز این پدیده‌ها نشان از خالقی حکیم دارد.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/44292/%D9%86%D8%B4%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D8%AF%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86 فرج‌اللهی، «نشانه‌های خدا در قرآن»، 1381ش.] </ref> خداوند نیز در بسیاری از آیات قرآن، انسان را به تأمل در آفرینش و شناخت نشانه‌های عظمت و قدرت خداوند دعوت کرده است.<ref>[https://wiki.ahlolbait.com/%D8%A2%DB%8C%D9%87_190_%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87_%D8%A2%D9%84_%D8%B9%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%86 سوره آل‌عمران، آیه 190.] </ref>
* این آبشار در گویش محلی با نام «اوبن» به معنی «زیر آب» شناخته می‌شود که نشان‌دهنده ارتباط عمیق مردم با طبیعت و منابع آبی منطقه است.
* این منطقه به‌دلیل وجود روستاهای سنتی و فرهنگ محلی، بستری برای حفظ آداب و رسوم بومی و ارتباط مردم با طبیعت فراهم می‌آورد.
* حضور گردشگران در این منطقه موجب تبادل فرهنگی و معرفی فرهنگ محلی به بازدیدکنندگان می‌شود.
=== نقش اقتصادی ===
* گردشگری طبیعی و بازدید از آبشار بولا یکی از منابع مهم درآمد برای ساکنان روستاهای اطراف مانند سنگده، میانا و سایر روستاهای منطقه است. گردشگران برای استفاده از خدمات اقامتی، غذاخوری‌ها و راهنمای محلی، هزینه می‌کنند که به اقتصاد محلی کمک می‌کند.
* فعالیت‌های مرتبط با گردشگری مانند پیک‌نیک، کوهنوردی، جنگل‌پیمایی و عکاسی موجب رونق کسب‌وکارهای محلی و ایجاد فرصت‌های شغلی در زمینۀ گردشگری طبیعی می‌شود.
* آبشار و منابع آبی منطقه در تأمین آب کشاورزی و دامداری محلی نقش دارد که بخشی از معیشت ساکنان منطقه را تشکیل می‌دهد.
* حفاظت از این منطقه به‌عنوان منطقۀ حفاظت‌شده، موجب حفظ منابع طبیعی و جلوگیری از تخریب محیط زیست شده و به توسعۀ پایدار اقتصادی منطقه کمک می‌کند.


==جاذبه‌های گردشگری منطقه آبشار بولا==
==جاذبه‌های گردشگری منطقه آبشار بولا==
جاذبه‌های گردشگری منطقۀ حفاظت‌شدۀ بولا و اطراف آبشار بولا بسیار متنوع و چشم‌نواز هستند که هر کدام جلوه‌ای از طبیعت بکر و زیست‌بوم غنی این منطقه را به نمایش می‌گذارند:
جاذبه‌های گردشگری منطقۀ حفاظت‌شدۀ بولا و اطراف آبشار بولا بسیار متنوع و چشم‌نواز هستند که هر کدام جلوه‌ای از طبیعت بکر و زیست‌بوم غنی این منطقه را به نمایش می‌گذارند:


* '''جنگل‌های بولا''': منطقه‌ای با مساحت 3907 هکتار که شامل جنگل‌های انبوه و متراکم با پوشش گیاهی متنوع است که بخشی از جنگل‌های هیرکانی با قدمتی چند میلیون ساله را شامل می‌شود. این جنگل‌ها زیستگاه گونه‌های جانوری ارزشمندی نیز هستند. این منطقه از جاذبه‌های گردشگری استان مازندران محسوب می‌شود.<ref>[https://www.climbers.ir/tourist-attractions/471-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87-%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D8%A8%D9%88%D9%84%D8%A7 «منطقه حفاظت‌شده بولا»، وب‌سایت Climber.]</ref>
*'''جنگل‌های بولا''': منطقه‌ای با مساحت 3907 هکتار که شامل جنگل‌های انبوه و متراکم با پوشش گیاهی متنوع است که بخشی از جنگل‌های هیرکانی با قدمتی چند میلیون ساله را شامل می‌شود. این جنگل‌ها زیستگاه گونه‌های جانوری ارزشمندی نیز هستند. این منطقه از جاذبه‌های گردشگری استان مازندران محسوب می‌شود.<ref>[https://www.climbers.ir/tourist-attractions/471-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87-%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D8%A8%D9%88%D9%84%D8%A7 «منطقه حفاظت‌شده بولا»، وب‌سایت Climber.]</ref>
* '''پناهگاه حیات وحش چهاردانگه''': منطقه‌ای کوهستانی با مساحت 16200 هکتار، با تنوع زیستی بالا که در نزدیکی بولا قرار دارد و فرصت مشاهدۀ حیات وحش و گونه‌های نادر جانوری را فراهم می‌کند.<ref>[https://jes.ut.ac.ir/article_11048.html قلی‌پور و دیگران، «پوشش گیاهی پناهگاه حیات وحش دودانگه و چهاردانگه»، 1383ش، ص100.]</ref>
*'''پناهگاه حیات وحش چهاردانگه''': منطقه‌ای کوهستانی با مساحت 16200 هکتار، با تنوع زیستی بالا که در نزدیکی بولا قرار دارد و فرصت مشاهدۀ حیات وحش و گونه‌های نادر جانوری را فراهم می‌کند.<ref>[https://jes.ut.ac.ir/article_11048.html قلی‌پور و دیگران، «پوشش گیاهی پناهگاه حیات وحش دودانگه و چهاردانگه»، 1383ش، ص100.]</ref>
* '''پارک ملی کیاسر''': پارکی کوهستانی و جنگلی با گیاهان و جانوران متنوع که برای گردشگران طبیعت‌دوست جذاب است و در همسایگی منطقۀ بولا واقع شده است.
*'''پارک ملی کیاسر''': پارکی کوهستانی و جنگلی با گیاهان و جانوران متنوع که برای گردشگران طبیعت‌دوست جذاب است و در همسایگی منطقۀ بولا واقع شده است.
* '''منطقه حفاظت‌شده پرور''': منطقه‌ای با پوشش گیاهی و جانوری غنی که برای علاقمندان به طبیعت‌گردی و عکاسی طبیعی بسیار مناسب است.<ref>[https://www.climbers.ir/tourist-attractions/471-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87-%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D8%A8%D9%88%D9%84%D8%A7 «منطقه حفاظت‌شده بولا»، وب‌سایت Climber.]</ref>
*'''منطقه حفاظت‌شده پرور''': منطقه‌ای با پوشش گیاهی و جانوری غنی که برای علاقمندان به طبیعت‌گردی و عکاسی طبیعی بسیار مناسب است.<ref>[https://www.climbers.ir/tourist-attractions/471-%D9%85%D9%86%D8%B7%D9%82%D9%87-%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D8%A8%D9%88%D9%84%D8%A7 «منطقه حفاظت‌شده بولا»، وب‌سایت Climber.]</ref>
* '''روستای سنگده''': روستایی در نزدیکی آبشار که با چشم‌اندازهای کوهستانی و جنگل‌های راش، محل مناسبی برای پیاده‌روی، آشنایی با فرهنگ محلی و عکاسی است.
*'''روستای سنگده''': روستایی در نزدیکی آبشار که با چشم‌اندازهای کوهستانی و جنگل‌های راش، محل مناسبی برای پیاده‌روی، آشنایی با فرهنگ محلی و عکاسی است.
* '''مسیرهای جنگلی و کوهستانی''': مسیرهای پیاده‌روی، جنگل‌پیمایی و کوهنوردی در اطراف آبشار که به گردشگران امکان تجربۀ طبیعت بکر و آرامش‌بخش را می‌دهد. این مسیرها معمولاً شیب‌دار و نیازمند آمادگی جسمانی هستند.<ref>[https://www.beytoote.com/iran/tafrihi/bola-01waterfall.html «راهنمای کامل برای بازدید از آبشار بولا: اکتشافاتی در دل طبیعت»، وب‌سایت بیتوته.]</ref>
*'''مسیرهای جنگلی و کوهستانی''': مسیرهای پیاده‌روی، جنگل‌پیمایی و کوهنوردی در اطراف آبشار که به گردشگران امکان تجربۀ طبیعت بکر و آرامش‌بخش را می‌دهد. این مسیرها معمولاً شیب‌دار و نیازمند آمادگی جسمانی هستند.<ref>[https://www.beytoote.com/iran/tafrihi/bola-01waterfall.html «راهنمای کامل برای بازدید از آبشار بولا: اکتشافاتی در دل طبیعت»، وب‌سایت بیتوته.]</ref>
* '''مناظر طبیعی و چشم‌انداز قله نرو''': در اطراف آبشار، منظره‌ای زیبا از قله نرو دیده می‌شود که یکی از جاذبه‌های کوهستانی منطقه است.<ref>[https://mojekooh.com/khero-nero-peak-climbing-guide/ «قله خرونرو: معرفی، ویژگی‌ها و راهنمای صعود»، وب‌سایت موج کوه.]</ref>
*'''مناظر طبیعی و چشم‌انداز قله نرو''': در اطراف آبشار، منظره‌ای زیبا از قله نرو دیده می‌شود که یکی از جاذبه‌های کوهستانی منطقه است.<ref>[https://mojekooh.com/khero-nero-peak-climbing-guide/ «قله خرونرو: معرفی، ویژگی‌ها و راهنمای صعود»، وب‌سایت موج کوه.]</ref>
 
*


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}  
{{پانویس}}  
==منابع==
==منابع==
* قرآن کریم.
*«آبشار بولا»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
*«آبشار بولا»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
*«آبشار بولا مازندران»، وب‌سایت گردشگری ایران، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
*«آبشار بولا مازندران»، وب‌سایت گردشگری ایران، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
خط ۵۷: خط ۷۵:
*«آبشار اوبن در میان جنگل های دودانگه مازندران»، وب‌سایت ایران هتل، تاریخ درج مطلب: 17 مرداد 1401ش.
*«آبشار اوبن در میان جنگل های دودانگه مازندران»، وب‌سایت ایران هتل، تاریخ درج مطلب: 17 مرداد 1401ش.
*«آبشار بولا(آبشار اوبن)»، وب‌سایت سقر در ایران، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
*«آبشار بولا(آبشار اوبن)»، وب‌سایت سقر در ایران، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
*«آبشارهای بولا مازندران»، وب‌سایت ایران هتل‌آنلاین، تاریخ انتشار: 16 اردیبهشت 1402ش.
*«راهنمای کامل برای بازدید از آبشار بولا: اکتشافاتی در دل طبیعت»، وب‌سایت بیتوته، تاریخ بازدید: 1 خرداد 1404ش.
*«راهنمای کامل برای بازدید از آبشار بولا: اکتشافاتی در دل طبیعت»، وب‌سایت بیتوته، تاریخ بازدید: 1 خرداد 1404ش.
*فرج‌اللهی، فرج‌الله، «نشانه‌های خدا در قرآن»، ماهنامه مکتب اسلام، شماره 1، 1381ش.
*«قله خرونرو: معرفی، ویژگی‌ها و راهنمای صعود»، وب‌سایت موج کوه، تاریخ انتشار: 27 آبان 1403ش.
*«قله خرونرو: معرفی، ویژگی‌ها و راهنمای صعود»، وب‌سایت موج کوه، تاریخ انتشار: 27 آبان 1403ش.
*قلی‌پور، عباس و دیگران، «پوشش گیاهی پناهگاه حیات وحش دودانگه و چهاردانگه»، مجله میحط‌شناسی، دوره 30، شماره 36، پیاپی 502، 1383ش.
*قلی‌پور، عباس و دیگران، «پوشش گیاهی پناهگاه حیات وحش دودانگه و چهاردانگه»، مجله میحط‌شناسی، دوره 30، شماره 36، پیاپی 502، 1383ش.

نسخهٔ ۱ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۲۲:۴۵

آبشار بولا؛آبشاری عریض و خزه‌ای در روستای سنگده مازندران.

آبشار بولا از جلوه‌های باشکوه آفرینش الهی در دل طبیعت شمال ایران است که در منطقۀ محافظت‌شدۀ بولا در استان مازندران، قرار دارد. این آبشار در نزدیکی پارک ملی کیاسر و در مرز استان‌های مازندران و سمنان واقع شده و از جمله جاذبه‌های طبیعی شاخص منطقه به‌شمار می‌رود. اکوسیستم و طبیعت سرسبز پیرامونی آن، زیبایی این آبشار تمام‌خزه‌‎ای را دوچندان کرده است. این منطقه از سال 1378ش، تحت حفاظت قرار گرفته است.

معرفی آبشار بولا

آبشار بولا، مرز طبیعی بین دو استان مازندران و سمنان است و در ۳۵ کیلومتری روستای سنگده و در میان جنگل‌های هیرکانی، در منطقه‌ای بکر به‌نام بولا قرار گرفته است. فاصلۀ این آبشار از تهران حدود ۲۶۰ کیلومتر و از شهر پل‌سفید حدود ۶۵ کیلومتر است.

آبشار بولا مجموعه‌ای از چند آبشار بوده و جزء آبشارهای دائمی کشور به‌حساب می‌آید.[۱] این آبشار خزه‌ای و عریض است و منظره‌ای شبیه آبشار کبودوال گلستان دارد. آبشار بولا در چند ستون سرازیر شده و در پایین‌دست، یک رودخانه را ایجاد می‌کند.[۲] در منطقۀ حافظت‌شدۀ بولا، مشهورترین و نزدیک‌ترین رود در روستای سنگده، رودخانۀ اوبن است که از چشمۀ اوبن در منطقۀ جنگلی بولا سرچشمه می‌گیرد. این رود در مسیر خود آبشارهایی را پدید آورده است.[۳] آبشار خزه‌ای بولا در فاصلۀ کوتاهی از سرچشمۀ آن واقع شده است. این رود به‌سمت دشت فریم و روستای خوشرودبار جریان می‌یابد و به سد شهید رجایی یا سلیمان تنگه می‌ریزد.‌

نمای آبشار روی خزه‌های سرسبز بسیار دیدنی بوده و بهترین زمان سفر به آبشار بولا از اردیبهشت تا شهریور است که طبیعت منطقه در اوج زیبایی و آب و هوا مطبوع و خنک است.

نام «بولا» به‌دلیل قرار گرفتن آبشار در منطقۀ جنگلی و حفاظت‌شده‌ای به همین نام، انتخاب شده است، اما این آبشار به نام «اوبن» نیز شناخته می‌شود. واژۀ «اوبن» در گویش محلی به‌معنای «زیر آب» است و علت این نامگذاری به شکل و موقعیت آبشار باز می‌گردد؛ زیرا آبشار بولا یا اوبن، از چشمه‌های فراوان بالادست تغذیه شده و همیشه پرآب و جاری است، به‌گونه‌ای که منطقۀ اطراف آن همواره زیر آب یا مرطوب است.

منطقۀ بولا با طبیعت کوهستانی، ییلاقی و جنگل‌های انبوه و نبود راه‌های دسترسی آسان به این منطقه تا حد زیادی دست‌نخورده باقی مانده است. همچنین این منطقه به‌دلیل ارزش بالای اکولوژیکی و تنوع زیستی، تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست ایران قرار گرفته است و از سال ۱۳۷۸ش به‌عنوان منطقۀ حفاظت‌شده شناخته می‌شود.

ساکنان منطقه آبشار بولا

ساکنان منطقۀ آبشار بولا عمدتاً اهالی روستاهای اطراف این منطقه هستند. نزدیک‌ترین روستاها به آبشار بولا عبارتند از: روستای سنگده در بخش دودانگۀ شهرستان ساری، روستای میانا در دامنۀ شمالی خط‌الرأس نرو-خیرو و روستای سرخده در دامنۀ جنوبی همین خط‌الرأس. این روستاها در مناطق کوهستانی و جنگلی واقع شده‌اند و ساکنان آن‌ها اغلب به کشاورزی، دامداری و بهره‌برداری سنتی از جنگل مشغول‌ هستند.

منطقۀ بولا به‌دلیل قرار گرفتن در مرز استان‌های مازندران و سمنان، بخشی از جمعیت محلی آن را اهالی دهستان پشتکوه شهرستان مهدی‌شهرِ استان سمنان و بخشی دیگر را مردم بخش دودانگۀ شهرستان ساریِ استان مازندران، تشکیل می‌دهند. این جوامع روستایی، با فرهنگ و زبان محلی مازندرانی و سمنانی، سال‌هاست که در این منطقه زندگی می‌کنند و ارتباط نزدیکی با طبیعت و منابع طبیعی اطراف خود دارند. البته منطقۀ آبشار بولا فاقد سکونت دائمی در نزدیکی خود آبشار است و بیشتر ساکنان در روستاهای اطراف زندگی می‌کنند و برای دامداری، کشاورزی یا بهره‌برداری از منابع طبیعی به مناطق جنگلی و ییلاقی بولا رفت‌وآمد دارند.

پوشش گیاهی و جانوری منطقه آبشار بولا

این منطقه از پوشش گیاهی خودرو و متنوعی برخوردار است.[۴] اطراف آبشار بولا را گونه‌های گیاهی متنوعی مانند راش، ممرز، بلند مازو، شمشاد، توسکا، بلند مازو،[۵] گلابی وحشی، گیلاس وحشی، آلوچه، بوته‌ها و علف‌های بومی پوشانده است.[۶]

در منطقۀ بولا گونه‌های جانوری متنوعی مانند پلنگ، گرگ، شغال، خرس قهوه‌ای، پازن، سمور، شوکا، مرال، بز،[۷] روباه، کبک، تشی، گراز، سمندر تاج‌دار، کبک و کبک دری زندگی می‌کنند.[۸]

امکانات رفاهی اطراف آبشار بولا

بازدیدکنندگان می‌توانند در روستاهای اطراف این منطقه از اقامتگاه‌های بوم‌گردی استفاده کنند.[۹] اتراق و اقامت در شب به‌‌دلیل خطرات منطقه توصیه نمی‌شود. گردشگران و مسافران اگر قصد دارند شب را در کنار آبشار بمانند، لازم است تجهیزات کافی به‌همراه داشته باشند.[۱۰] علاقه‌مندان به اتراق می‌توانند در این منطقه امکانات چادر مسافرتی شخصی و کمپینگ را بیرون از جنگل و در دشت‌ها برپا کنند.[۱۱]

مسیرهای دسترسی به آبشار بولا

چندین مسیر برای رسیدن به آبشار زیبای بولا وجود دارد که عبارتند از:

  • مسیر اول: برای رفتن به آبشار بولا لازم است ابتدا در استان مازندران از ساری، مسیر جادۀ فیروزکوه را تا پل سفید ادامه داده،[۱۲] از خروجی شرقی خارج شده و به جادۀ سنگده رسید. سپس مسیر آسفالتی 25 کیلومتری را پیموده و سپس 33 کیلومتر جاده خاکی را پشت سر گذاشت تا به آبشار بولا رسید.[۱۳] این مسیر بهترین و قدیمی‌ترین راهی است که به سنگده می‌رسد.
  • مسیر دوم از طرف روستای میانا است. از ساری با طی‌کردن 90 کیلومتر جادۀ آسفالت به منطقۀ دودانگه رسیده و پس از آن به روستای میانا وارد شده و با پیمودن 30 کیلومتر جادۀ خاکی می‌توان به آبشار بولا رسید.[۱۴]

نقش آبشار در فرهنگ و اقتصاد منطقه

آبشار بولا با زیبایی‌های طبیعی و جایگاه فرهنگی خود، نقشی کلیدی در ارتقاء کیفیت زندگی و اقتصاد محلی ایفا می‌کند و به‌عنوان یکی از جاذبه‌های مهم گردشگری طبیعی شمال ایران شناخته می‌شود.

نقش فرهنگی

  • آبشار بولا به‌عنوان نمادی از طبیعت بکر و زیبایی‌های خدادادی در فرهنگ محلی منطقه شناخته می‌شود و تماشای آبشار و طبیعت پیرامون آن برای مردم بومی و گردشگران، آنها را به تأمل در عظمت و نظم شگفت‌انگیز جهان هستی دعوت می‌کند؛ گویی قطعه‌ای از بهشت بر زمین نهاده شده تا نشانه‌ای باشد برای آنان که می‌اندیشند[۱۵] و نظم و هماهنگی حیرت‌انگیز این پدیده‌ها نشان از خالقی حکیم دارد.[۱۶] خداوند نیز در بسیاری از آیات قرآن، انسان را به تأمل در آفرینش و شناخت نشانه‌های عظمت و قدرت خداوند دعوت کرده است.[۱۷]
  • این آبشار در گویش محلی با نام «اوبن» به معنی «زیر آب» شناخته می‌شود که نشان‌دهنده ارتباط عمیق مردم با طبیعت و منابع آبی منطقه است.
  • این منطقه به‌دلیل وجود روستاهای سنتی و فرهنگ محلی، بستری برای حفظ آداب و رسوم بومی و ارتباط مردم با طبیعت فراهم می‌آورد.
  • حضور گردشگران در این منطقه موجب تبادل فرهنگی و معرفی فرهنگ محلی به بازدیدکنندگان می‌شود.

نقش اقتصادی

  • گردشگری طبیعی و بازدید از آبشار بولا یکی از منابع مهم درآمد برای ساکنان روستاهای اطراف مانند سنگده، میانا و سایر روستاهای منطقه است. گردشگران برای استفاده از خدمات اقامتی، غذاخوری‌ها و راهنمای محلی، هزینه می‌کنند که به اقتصاد محلی کمک می‌کند.
  • فعالیت‌های مرتبط با گردشگری مانند پیک‌نیک، کوهنوردی، جنگل‌پیمایی و عکاسی موجب رونق کسب‌وکارهای محلی و ایجاد فرصت‌های شغلی در زمینۀ گردشگری طبیعی می‌شود.
  • آبشار و منابع آبی منطقه در تأمین آب کشاورزی و دامداری محلی نقش دارد که بخشی از معیشت ساکنان منطقه را تشکیل می‌دهد.
  • حفاظت از این منطقه به‌عنوان منطقۀ حفاظت‌شده، موجب حفظ منابع طبیعی و جلوگیری از تخریب محیط زیست شده و به توسعۀ پایدار اقتصادی منطقه کمک می‌کند.

جاذبه‌های گردشگری منطقه آبشار بولا

جاذبه‌های گردشگری منطقۀ حفاظت‌شدۀ بولا و اطراف آبشار بولا بسیار متنوع و چشم‌نواز هستند که هر کدام جلوه‌ای از طبیعت بکر و زیست‌بوم غنی این منطقه را به نمایش می‌گذارند:

  • جنگل‌های بولا: منطقه‌ای با مساحت 3907 هکتار که شامل جنگل‌های انبوه و متراکم با پوشش گیاهی متنوع است که بخشی از جنگل‌های هیرکانی با قدمتی چند میلیون ساله را شامل می‌شود. این جنگل‌ها زیستگاه گونه‌های جانوری ارزشمندی نیز هستند. این منطقه از جاذبه‌های گردشگری استان مازندران محسوب می‌شود.[۱۸]
  • پناهگاه حیات وحش چهاردانگه: منطقه‌ای کوهستانی با مساحت 16200 هکتار، با تنوع زیستی بالا که در نزدیکی بولا قرار دارد و فرصت مشاهدۀ حیات وحش و گونه‌های نادر جانوری را فراهم می‌کند.[۱۹]
  • پارک ملی کیاسر: پارکی کوهستانی و جنگلی با گیاهان و جانوران متنوع که برای گردشگران طبیعت‌دوست جذاب است و در همسایگی منطقۀ بولا واقع شده است.
  • منطقه حفاظت‌شده پرور: منطقه‌ای با پوشش گیاهی و جانوری غنی که برای علاقمندان به طبیعت‌گردی و عکاسی طبیعی بسیار مناسب است.[۲۰]
  • روستای سنگده: روستایی در نزدیکی آبشار که با چشم‌اندازهای کوهستانی و جنگل‌های راش، محل مناسبی برای پیاده‌روی، آشنایی با فرهنگ محلی و عکاسی است.
  • مسیرهای جنگلی و کوهستانی: مسیرهای پیاده‌روی، جنگل‌پیمایی و کوهنوردی در اطراف آبشار که به گردشگران امکان تجربۀ طبیعت بکر و آرامش‌بخش را می‌دهد. این مسیرها معمولاً شیب‌دار و نیازمند آمادگی جسمانی هستند.[۲۱]
  • مناظر طبیعی و چشم‌انداز قله نرو: در اطراف آبشار، منظره‌ای زیبا از قله نرو دیده می‌شود که یکی از جاذبه‌های کوهستانی منطقه است.[۲۲]

پانویس

  1. ↑ . «آبشار بولا مازندران»، وب‌سایت گردشگری ایران، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
  2. ↑ . «نام آبشار بکر و کمتر دیده شده در جنگل‌های مازندران چیست؟»، وب‌سایت خبربان، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
  3. ↑ . «آبشار بولا»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
  4. ↑ . «آبشار اوبن مازندران | سقوط زیبای بولا در جنگل»، وب‌سایت ره‌بال آسمان، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
  5. ↑ . «آبشار بولا»، وب‌سایت آریاناسیر دالاهو، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
  6. ↑ . «آبشار بولا مازندران»، وب‌سایت گردشگری ایران، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
  7. ↑ . «آبشار اوبن مازندران | سقوط زیبای بولا در جنگل»، وب‌سایت ره‌بال آسمان، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
  8. ↑ . «آبشار بولا»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
  9. ↑ . «آبشار اوبن مازندران | سقوط زیبای بولا در جنگل»، وب‌سایت ره‌بال آسمان، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
  10. ↑ . «آبشار اوبن ؛ سفر رویایی به تکه‌‌ای از بهشت»، وب‌سایت پینورست، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
  11. ↑ . «آبشار اوبن مازندران | سقوط زیبای بولا در جنگل»، وب‌سایت ره‌بال آسمان، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
  12. ↑ . «آبشار اوبن در میان جنگل های دودانگه مازندران»، وب‌سایت ایران هتل، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
  13. ↑ . «آبشار بولا»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
  14. ↑ . «آبشار اوبن مازندران | سقوط زیبای بولا در جنگل»، وب‌سایت ره‌بال آسمان، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
  15. ↑ «آبشارهای بولا مازندران»، وب‌سایت ایران هتل‌آنلاین.
  16. ↑ فرج‌اللهی، «نشانه‌های خدا در قرآن»، 1381ش.
  17. ↑ سوره آل‌عمران، آیه 190.
  18. ↑ «منطقه حفاظت‌شده بولا»، وب‌سایت Climber.
  19. ↑ قلی‌پور و دیگران، «پوشش گیاهی پناهگاه حیات وحش دودانگه و چهاردانگه»، 1383ش، ص100.
  20. ↑ «منطقه حفاظت‌شده بولا»، وب‌سایت Climber.
  21. ↑ «راهنمای کامل برای بازدید از آبشار بولا: اکتشافاتی در دل طبیعت»، وب‌سایت بیتوته.
  22. ↑ «قله خرونرو: معرفی، ویژگی‌ها و راهنمای صعود»، وب‌سایت موج کوه.

منابع

  • قرآن کریم.
  • «آبشار بولا»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
  • «آبشار بولا مازندران»، وب‌سایت گردشگری ایران، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
  • «آبشار بولا»، وب‌سایت آریاناسیر دالاهو، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
  • «نام آبشار بکر و کمتر دیده شده در جنگل های مازندران چیست؟»، وب‌سایت خبربان، تاریخ درج مطلب: 17 تیر 1401ش.
  • «آبشار اوبن مازندران | سقوط زیبای بولا در جنگل»، وب‌سایت ره‌بال آسمان، تاریخ درج مطلب: 12 مرداد 1400ش.
  • «آبشار اوبن ساری»، وب‌سایت باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: 20 تیر 1401ش.
  • «آبشار اوبن در میان جنگل های دودانگه مازندران»، وب‌سایت ایران هتل، تاریخ درج مطلب: 17 مرداد 1401ش.
  • «آبشار بولا(آبشار اوبن)»، وب‌سایت سقر در ایران، تاریخ بازدید: 14 شهریور 1401ش.
  • «آبشارهای بولا مازندران»، وب‌سایت ایران هتل‌آنلاین، تاریخ انتشار: 16 اردیبهشت 1402ش.
  • «راهنمای کامل برای بازدید از آبشار بولا: اکتشافاتی در دل طبیعت»، وب‌سایت بیتوته، تاریخ بازدید: 1 خرداد 1404ش.
  • فرج‌اللهی، فرج‌الله، «نشانه‌های خدا در قرآن»، ماهنامه مکتب اسلام، شماره 1، 1381ش.
  • «قله خرونرو: معرفی، ویژگی‌ها و راهنمای صعود»، وب‌سایت موج کوه، تاریخ انتشار: 27 آبان 1403ش.
  • قلی‌پور، عباس و دیگران، «پوشش گیاهی پناهگاه حیات وحش دودانگه و چهاردانگه»، مجله میحط‌شناسی، دوره 30، شماره 36، پیاپی 502، 1383ش.
  • «منطقه حفاظت‌شده بولا»، وب‌سایت Climber، تاریخ بازدید: 1 خرداد 1404ش.
برگرفته از «https://iranpedia.wiki/w/index.php?title=پیش‌نویس:آبشار_بولا&oldid=7426»