پرش به محتوا

پیش‌نویس:گلشهر: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌ترتفاوت با ویرایش جدیدتر ←
دیداریویکی‌متن
project>محمدمهدی محمدی
بدون خلاصۀ ویرایش
project>محمدمهدی محمدی
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴: خط ۴:


==تاریخچه==
==تاریخچه==
گلشهر در قدیم روستایی به‌نام «گلشن» بوده که به‌مرور زمین‌های کشاورزی آن به منازل مسکونی و اجاره‌ای تبدیل و به شهر مشهد وصل شده است. این محله از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تا کنون، سکونتگاه مهاجرین افغانستانی بوده است.<ref>معصومی، «در حاشیه؛ گلشهر»، خبرگزاری ایسنا.</ref>  اما خیلی پیش‌تر از آن، هستۀ اولیۀ گلشهر را آن دسته از طلاب و روحانیون افغانستانی پایه‌گذاری کردند که در سال 1353ش از عراق اخراج و وارد مشهد شدند.<ref>اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 12.</ref>  
گلشهر در قدیم روستایی به‌نام «گلشن» بوده که به‌مرور زمین‌های کشاورزی آن به منازل مسکونی و اجاره‌ای تبدیل و به شهر مشهد وصل شده است. این محله از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تا کنون، سکونتگاه مهاجرین افغانستانی بوده است.<ref>[https://www.isna.ir/photo/97050804220/%D8%AF%D8%B1%D8%AD%D8%A7%D8%B4%DB%8C%D9%87-%DA%AF%D9%84%D8%B4%D9%87%D8%B1 معصومی، «در حاشیه؛ گلشهر»، خبرگزاری ایسنا.]</ref>  اما خیلی پیش‌تر از آن، هستۀ اولیۀ گلشهر را آن دسته از طلاب و روحانیون افغانستانی پایه‌گذاری کردند که در سال 1353ش از عراق اخراج و وارد مشهد شدند.<ref>اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 12.</ref>  


==موقعیت جغرافیایی==
==موقعیت جغرافیایی==
گلشهر محله‌ای در شرق شهر مشهد و بالادست «صد متری» یا «بلوار شهید بابا نظر» قرار دارد که خیابان‌های «شهید آوینی»، «سخاوت»، «کرامت»، «گلبو» و «یعقوبی» از معابر اصلی آن به شمار می‌آیند. محله‌های «نیزه»، «ساختمان» و «پنج تن» نیز آن را احاطه کرده‌اند.<ref>«گلشهر کجاست»، روزنامه اعتماد.</ref>  گلشهر در پایین‌ترین رتبۀ منزلت مسکونی در میان نواحی شهر مشهد قرار دارد.<ref>یوسفی، «تأملی بر مرزبندی اجتماعی فضای شهری مشهد: طبقه‌بندی منزلتی نواحی شهر مشهد»، 61-91.</ref>  
گلشهر محله‌ای در شرق شهر مشهد و بالادست «صد متری» یا «بلوار شهید بابا نظر» قرار دارد که خیابان‌های «شهید آوینی»، «سخاوت»، «کرامت»، «گلبو» و «یعقوبی» از معابر اصلی آن به شمار می‌آیند. محله‌های «نیزه»، «ساختمان» و «پنج تن» نیز آن را احاطه کرده‌اند.<ref>[https://www.etemadnewspaper.ir/fa/Main/Detail/122954/%DA%AF%D9%84%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%83%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%9F «گلشهر کجاست»، روزنامه اعتماد.]</ref>  گلشهر در پایین‌ترین رتبۀ منزلت مسکونی در میان نواحی شهر مشهد قرار دارد.<ref>یوسفی، «تأملی بر مرزبندی اجتماعی فضای شهری مشهد: طبقه‌بندی منزلتی نواحی شهر مشهد»، 61-91.</ref>  


==جمعیت‌شناسی==
==جمعیت‌شناسی==
50-65 درصد جمعیت گلشهر را مهاجران افغانستانی<ref>Abbasi_Shavazi et al, "Second Generation Afghans in Iran: Integration Identity and Return", p.78.</ref>  با جمعیتی در حدود 70 هزار نفر تشکیل می‌دهد.<ref>«گلشهر کجاست»، روزنامه اعتماد.</ref>  قریب به‌اتفاق افغانستانی‌های ساکن گلشهر مسلمان، پیرو مذهب جعفری و از مردم هزاره بوده<ref>یوسفی و دیگران، «شبکۀ اجتماعی مهاجران افغان در مشهد؛ مورد پژوهش: مهاجران ساکن شهرک گلشهر»، ص 226.</ref>  و در مکان‌هایی نزدیک به هم زندگی می‌کنند.<ref>یوسفی و دیگران، «شبکۀ اجتماعی مهاجران افغان در مشهد؛ مورد پژوهش: مهاجران ساکن شهرک گلشهر»، ص 233.</ref>  
50-65 درصد جمعیت گلشهر را مهاجران افغانستانی<ref>Abbasi_Shavazi et al, "Second Generation Afghans in Iran: Integration Identity and Return", p.78.</ref>  با جمعیتی در حدود 70 هزار نفر تشکیل می‌دهد.<ref>[https://www.etemadnewspaper.ir/fa/Main/Detail/122954/%DA%AF%D9%84%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%83%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%9F «گلشهر کجاست»، روزنامه اعتماد.]</ref>  قریب به‌اتفاق افغانستانی‌های ساکن گلشهر مسلمان، پیرو مذهب جعفری و از مردم هزاره بوده<ref>یوسفی و دیگران، «شبکۀ اجتماعی مهاجران افغان در مشهد؛ مورد پژوهش: مهاجران ساکن شهرک گلشهر»، ص 226.</ref>  و در مکان‌هایی نزدیک به هم زندگی می‌کنند.<ref>یوسفی و دیگران، «شبکۀ اجتماعی مهاجران افغان در مشهد؛ مورد پژوهش: مهاجران ساکن شهرک گلشهر»، ص 233.</ref>  


==اقتصاد==
==اقتصاد==
حدود 29 درصد مهاجران افغانستانی در گلشهر، خانه‌های ملکی دارند.<ref>جمشیدیها و علی‌بابایی، «بررسی عوامل مؤثر بر بازگشت مهاجرین افغانی: با تکیه بر ساکنین شهرک گلشهر»، ص 80.</ref>  «شلوغ بازار» شامل یک خیابان و کوچه‌های منتهی به آن، مرکز محلۀ گلشهر را تشکیل می‌دهد که علاوه بر کارکرد اقتصادی، مرکز عمدۀ تعاملات اجتماعی و حتی فرهنگی محله به‌شمار می‌آید.<ref>اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 9.</ref>  تراكم زياد جمعيت افغانستانی‌ها در گلشهر سبب شده كه اقتصاد محله رونق بيشتری داشته باشد.<ref> «گلشهر کجاست»، روزنامه اعتماد.</ref>  «بازار ملل» که بزرگ‌ترین بازار شمال شرق کشور است، در ابتدای بلوار اصلی گلشهر، «بلوار شهید آوینی» ساخته شده است.<ref>اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 9.</ref>  مهاجرین به تولید و عرضۀ لباس و خوراکی‌های سنتی افغانستان در بازار گلشهر می‌پردازند.<ref>اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 12.</ref>  در این میان، دانش‌آموختگانی هم هستند که به‌دلیل فراهم نبودن اشتغال متناسب با رشتۀ تحصیلی، به فروشندگی روی آورده‌اند.<ref>«کابل‌شهر» ایران،‌ روزنامه همشهری.</ref>  96 درصد سرپرستان خانواده‌های مهاجر در گلشهر، شاغل و بیشتر آنها کارگران ساده هستند.<ref>یوسفی و دیگران، «شبکۀ اجتماعی مهاجران افغان در مشهد؛ مورد پژوهش: مهاجران ساکن شهرک گلشهر»، ص 225.</ref>  صاحبان مشاغل آزاد، طلاب و روحانیون گروه‌های شغلی بعدی را تشکیل می‌دهند.<ref>جمشیدیها و علی‌ بابایی، «بررسی عوامل مؤثر بر بازگشت مهاجرین افغانی: با تکیه بر ساکنین شهرک گلشهر»، ص 80.</ref>  بخشی از زنان در زمين‌های كشاورزی اطراف گلشهر كار می‌کنند.<ref>«گلشهر کجاست»، روزنامه اعتماد.</ref>   
حدود 29 درصد مهاجران افغانستانی در گلشهر، خانه‌های ملکی دارند.<ref>جمشیدیها و علی‌بابایی، «بررسی عوامل مؤثر بر بازگشت مهاجرین افغانی: با تکیه بر ساکنین شهرک گلشهر»، ص 80.</ref>  «شلوغ بازار» شامل یک خیابان و کوچه‌های منتهی به آن، مرکز محلۀ گلشهر را تشکیل می‌دهد که علاوه بر کارکرد اقتصادی، مرکز عمدۀ تعاملات اجتماعی و حتی فرهنگی محله به‌شمار می‌آید.<ref>اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 9.</ref>  تراكم زياد جمعيت افغانستانی‌ها در گلشهر سبب شده كه اقتصاد محله رونق بيشتری داشته باشد.<ref> [https://www.etemadnewspaper.ir/fa/Main/Detail/122954/%DA%AF%D9%84%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%83%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%9F «گلشهر کجاست»، روزنامه اعتماد.]</ref>  «بازار ملل» که بزرگ‌ترین بازار شمال شرق کشور است، در ابتدای بلوار اصلی گلشهر، «بلوار شهید آوینی» ساخته شده است.<ref>اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 9.</ref>  مهاجرین به تولید و عرضۀ لباس و خوراکی‌های سنتی افغانستان در بازار گلشهر می‌پردازند.<ref>اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 12.</ref>  در این میان، دانش‌آموختگانی هم هستند که به‌دلیل فراهم نبودن اشتغال متناسب با رشتۀ تحصیلی، به فروشندگی روی آورده‌اند.<ref>[https://newspaper.hamshahrionline.ir/id/73742/%C2%AB%DA%A9%D8%A7%D8%A8%D9%84%E2%80%8C%D8%B4%D9%87%D8%B1%C2%BB-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86.html «کابل‌شهر» ایران،‌ روزنامه همشهری.]</ref>  96 درصد سرپرستان خانواده‌های مهاجر در گلشهر، شاغل و بیشتر آنها کارگران ساده هستند.<ref>یوسفی و دیگران، «شبکۀ اجتماعی مهاجران افغان در مشهد؛ مورد پژوهش: مهاجران ساکن شهرک گلشهر»، ص 225.</ref>  صاحبان مشاغل آزاد، طلاب و روحانیون گروه‌های شغلی بعدی را تشکیل می‌دهند.<ref>جمشیدیها و علی‌ بابایی، «بررسی عوامل مؤثر بر بازگشت مهاجرین افغانی: با تکیه بر ساکنین شهرک گلشهر»، ص 80.</ref>  بخشی از زنان در زمين‌های كشاورزی اطراف گلشهر كار می‌کنند.<ref>[https://www.etemadnewspaper.ir/fa/Main/Detail/122954/%DA%AF%D9%84%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%83%D8%AC%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%9F «گلشهر کجاست»، روزنامه اعتماد.]</ref>   


==فرهنگ و هنر==
==فرهنگ و هنر==
فرهنگِ مراسم عروسی، عزا، مناسک مذهبی و سایر شئون اجتماعی ساکنان گلشهر با فرهنگ غالب مردم ایران متفاوت است.<ref>اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 11.</ref>  ادبیات عامیانۀ خاصی در این محله رواج دارد که در ادبیات عامیانۀ افغانستان ریشه دارد<ref>اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 11.</ref>  و عرضۀ کتاب و موسیقی افغانستانی و تشکیل مدارس خودگردان، انجمن‌ها و نهادهای فرهنگی در محله به‌صورت کامل مشخص است.<ref>اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 11.</ref>   
فرهنگِ مراسم عروسی، عزا، مناسک مذهبی و سایر شئون اجتماعی ساکنان گلشهر با فرهنگ غالب مردم ایران متفاوت است.<ref>اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 11.</ref>  ادبیات عامیانۀ خاصی در این محله رواج دارد که در ادبیات عامیانۀ افغانستان ریشه دارد<ref>اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 11.</ref>  و عرضۀ کتاب و موسیقی افغانستانی و تشکیل مدارس خودگردان، انجمن‌ها و نهادهای فرهنگی در محله به‌صورت کامل مشخص است.<ref>اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 11.</ref>   
چای سبز جایگاه ویژه‌ای در زندگی مهاجران دارد. در رستوران‌های گلشهر، «کباب» و «قابلی»‌ مشتریان خود را دارد و دیوارهای چوبی و گچی، بخش‌های مردانه و زنانۀ رستوران را از هم جدا می‌کند.<ref>«کابل‌شهر» ایران،‌ روزنامه همشهری.</ref>  
چای سبز جایگاه ویژه‌ای در زندگی مهاجران دارد. در رستوران‌های گلشهر، «کباب» و «قابلی»‌ مشتریان خود را دارد و دیوارهای چوبی و گچی، بخش‌های مردانه و زنانۀ رستوران را از هم جدا می‌کند.<ref>[https://newspaper.hamshahrionline.ir/id/73742/%C2%AB%DA%A9%D8%A7%D8%A8%D9%84%E2%80%8C%D8%B4%D9%87%D8%B1%C2%BB-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86.html «کابل‌شهر» ایران،‌ روزنامه همشهری.]</ref>  
هیئت‌های عزاداری، ماهیت طایفه‌ای و فامیلی دارند.<ref>ظریف پویا و صدر نبوی، «تغییرات مناسک عزاداری ماه محرم در بین افغانستانی‌های مقیم شهر مشهد در گذر زمان»، ص ۲۰۹.</ref>  حضور جوانان و نوجوانان در هیئت‌های بزرگ مهاجران به‌وضوح دیده می‌شود.<ref>ظریف پویا و صدر نبوی، «تغییرات مناسک عزاداری ماه محرم در بین افغانستانی‌های مقیم شهر مشهد در گذر زمان»، ص ۲۱۴.</ref>  سبک‌های سنتی عزاداری در میان مهاجرین رنگ باخته و سبک‌های عزاداری ایرانی در هیئت‌ها رواج یافته است.<ref>ظریف پویا و صدر نبوی، «تغییرات مناسک عزاداری ماه محرم در بین افغانستانی‌های مقیم شهر مشهد در گذر زمان»، ص ۲۰۸.</ref>  در گذشته «قابلی» معروف‌ترین و مهم‌ترین غذای نذری هیئت‌های افغانستانی بود؛ اما امروزه این غذا کمتر طبخ شده و جای خود را به غذاهایی چون قیمه، چلومرغ و شله‌مشهدی داده است.<ref>ظریف پویا و صدر نبوی، «تغییرات مناسک عزاداری ماه محرم در بین افغانستانی‌های مقیم شهر مشهد در گذر زمان»، ص ۲۰۵.</ref>  
هیئت‌های عزاداری، ماهیت طایفه‌ای و فامیلی دارند.<ref>ظریف پویا و صدر نبوی، «تغییرات مناسک عزاداری ماه محرم در بین افغانستانی‌های مقیم شهر مشهد در گذر زمان»، ص ۲۰۹.</ref>  حضور جوانان و نوجوانان در هیئت‌های بزرگ مهاجران به‌وضوح دیده می‌شود.<ref>ظریف پویا و صدر نبوی، «تغییرات مناسک عزاداری ماه محرم در بین افغانستانی‌های مقیم شهر مشهد در گذر زمان»، ص ۲۱۴.</ref>  سبک‌های سنتی عزاداری در میان مهاجرین رنگ باخته و سبک‌های عزاداری ایرانی در هیئت‌ها رواج یافته است.<ref>ظریف پویا و صدر نبوی، «تغییرات مناسک عزاداری ماه محرم در بین افغانستانی‌های مقیم شهر مشهد در گذر زمان»، ص ۲۰۸.</ref>  در گذشته «قابلی» معروف‌ترین و مهم‌ترین غذای نذری هیئت‌های افغانستانی بود؛ اما امروزه این غذا کمتر طبخ شده و جای خود را به غذاهایی چون قیمه، چلومرغ و شله‌مشهدی داده است.<ref>ظریف پویا و صدر نبوی، «تغییرات مناسک عزاداری ماه محرم در بین افغانستانی‌های مقیم شهر مشهد در گذر زمان»، ص ۲۰۵.</ref>  


==تفریح و سرگرمی==
==تفریح و سرگرمی==
سالخوردگان مهاجر گلشهر، برای گذراندن اوقات فراغت به ورزش «تیراندازی با کمان» روی آورده‌اند.<ref>«تیروکمان، سرگرمی اهالی گلشهر مشهد»، سایت فرارو.</ref>  
سالخوردگان مهاجر گلشهر، برای گذراندن اوقات فراغت به ورزش «تیراندازی با کمان» روی آورده‌اند.<ref>[https://fararu.com/fa/news/485835/%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D8%AA%DB%8C%D8%B1%D9%88%DA%A9%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%B1%DA%AF%D8%B1%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%84%DB%8C-%DA%AF%D9%84%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF «تیروکمان، سرگرمی اهالی گلشهر مشهد»، سایت فرارو.]</ref>  


==مشکلات زیست‌محیطی==
==مشکلات زیست‌محیطی==
نزدیکی «شلوغ بازار» به ایستگاه اتوبوس، درمانگاه، مؤسسات آموزشی و مدارس، این بخش را به شلوغ‌ترین بخش گلشهر تبدیل کرده است.<ref>اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 9.</ref>  در مرکز گلشهر، معابر کم‌عرض هستند که باعث بروز مشکلات ترافیکی شده<ref>اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 9.</ref>  و ساخت‌وسازهای بی‌ضابطه بر این مشکل افزوده است.<ref>«درد دل مردم گلشهر مشهد با خبرنگاران»،‌خبرگزاری جمهوری اسلامی.</ref>  
نزدیکی «شلوغ بازار» به ایستگاه اتوبوس، درمانگاه، مؤسسات آموزشی و مدارس، این بخش را به شلوغ‌ترین بخش گلشهر تبدیل کرده است.<ref>اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 9.</ref>  در مرکز گلشهر، معابر کم‌عرض هستند که باعث بروز مشکلات ترافیکی شده<ref>اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 9.</ref>  و ساخت‌وسازهای بی‌ضابطه بر این مشکل افزوده است.<ref>[https://www.irna.ir/news/83301417/درد-دل-مردم-گلشهر-مشهد-با-خبرنگاران «درد دل مردم گلشهر مشهد با خبرنگاران»،‌خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref>  


==پانویس==
==پانویس==

نسخهٔ ۵ دی ۱۴۰۱، ساعت ۰۷:۰۳

گلشهر؛ از قدیمی‌ترین و مهم‌ترین سکونت‌گاه‌های مهاجرین افغانستانی در مشهد.

گلشهر، نامی آشنا برای مشهدی‌ها و افغانستانی‌های مقیم این شهر است؛ محله‌ای کوچک، آرام و بی‌حاشیه که خیابان‌ها، کوچه‌ها، خانه‌ها و مغازه‌های آن با هویت و زندگی افغانستانی‌های مهاجر گره خورده‌ است.

تاریخچه

گلشهر در قدیم روستایی به‌نام «گلشن» بوده که به‌مرور زمین‌های کشاورزی آن به منازل مسکونی و اجاره‌ای تبدیل و به شهر مشهد وصل شده است. این محله از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی تا کنون، سکونتگاه مهاجرین افغانستانی بوده است.[۱] اما خیلی پیش‌تر از آن، هستۀ اولیۀ گلشهر را آن دسته از طلاب و روحانیون افغانستانی پایه‌گذاری کردند که در سال 1353ش از عراق اخراج و وارد مشهد شدند.[۲]

موقعیت جغرافیایی

گلشهر محله‌ای در شرق شهر مشهد و بالادست «صد متری» یا «بلوار شهید بابا نظر» قرار دارد که خیابان‌های «شهید آوینی»، «سخاوت»، «کرامت»، «گلبو» و «یعقوبی» از معابر اصلی آن به شمار می‌آیند. محله‌های «نیزه»، «ساختمان» و «پنج تن» نیز آن را احاطه کرده‌اند.[۳] گلشهر در پایین‌ترین رتبۀ منزلت مسکونی در میان نواحی شهر مشهد قرار دارد.[۴]

جمعیت‌شناسی

50-65 درصد جمعیت گلشهر را مهاجران افغانستانی[۵] با جمعیتی در حدود 70 هزار نفر تشکیل می‌دهد.[۶] قریب به‌اتفاق افغانستانی‌های ساکن گلشهر مسلمان، پیرو مذهب جعفری و از مردم هزاره بوده[۷] و در مکان‌هایی نزدیک به هم زندگی می‌کنند.[۸]

اقتصاد

حدود 29 درصد مهاجران افغانستانی در گلشهر، خانه‌های ملکی دارند.[۹] «شلوغ بازار» شامل یک خیابان و کوچه‌های منتهی به آن، مرکز محلۀ گلشهر را تشکیل می‌دهد که علاوه بر کارکرد اقتصادی، مرکز عمدۀ تعاملات اجتماعی و حتی فرهنگی محله به‌شمار می‌آید.[۱۰] تراكم زياد جمعيت افغانستانی‌ها در گلشهر سبب شده كه اقتصاد محله رونق بيشتری داشته باشد.[۱۱] «بازار ملل» که بزرگ‌ترین بازار شمال شرق کشور است، در ابتدای بلوار اصلی گلشهر، «بلوار شهید آوینی» ساخته شده است.[۱۲] مهاجرین به تولید و عرضۀ لباس و خوراکی‌های سنتی افغانستان در بازار گلشهر می‌پردازند.[۱۳] در این میان، دانش‌آموختگانی هم هستند که به‌دلیل فراهم نبودن اشتغال متناسب با رشتۀ تحصیلی، به فروشندگی روی آورده‌اند.[۱۴] 96 درصد سرپرستان خانواده‌های مهاجر در گلشهر، شاغل و بیشتر آنها کارگران ساده هستند.[۱۵] صاحبان مشاغل آزاد، طلاب و روحانیون گروه‌های شغلی بعدی را تشکیل می‌دهند.[۱۶] بخشی از زنان در زمين‌های كشاورزی اطراف گلشهر كار می‌کنند.[۱۷]

فرهنگ و هنر

فرهنگِ مراسم عروسی، عزا، مناسک مذهبی و سایر شئون اجتماعی ساکنان گلشهر با فرهنگ غالب مردم ایران متفاوت است.[۱۸] ادبیات عامیانۀ خاصی در این محله رواج دارد که در ادبیات عامیانۀ افغانستان ریشه دارد[۱۹] و عرضۀ کتاب و موسیقی افغانستانی و تشکیل مدارس خودگردان، انجمن‌ها و نهادهای فرهنگی در محله به‌صورت کامل مشخص است.[۲۰] چای سبز جایگاه ویژه‌ای در زندگی مهاجران دارد. در رستوران‌های گلشهر، «کباب» و «قابلی»‌ مشتریان خود را دارد و دیوارهای چوبی و گچی، بخش‌های مردانه و زنانۀ رستوران را از هم جدا می‌کند.[۲۱] هیئت‌های عزاداری، ماهیت طایفه‌ای و فامیلی دارند.[۲۲] حضور جوانان و نوجوانان در هیئت‌های بزرگ مهاجران به‌وضوح دیده می‌شود.[۲۳] سبک‌های سنتی عزاداری در میان مهاجرین رنگ باخته و سبک‌های عزاداری ایرانی در هیئت‌ها رواج یافته است.[۲۴] در گذشته «قابلی» معروف‌ترین و مهم‌ترین غذای نذری هیئت‌های افغانستانی بود؛ اما امروزه این غذا کمتر طبخ شده و جای خود را به غذاهایی چون قیمه، چلومرغ و شله‌مشهدی داده است.[۲۵]

تفریح و سرگرمی

سالخوردگان مهاجر گلشهر، برای گذراندن اوقات فراغت به ورزش «تیراندازی با کمان» روی آورده‌اند.[۲۶]

مشکلات زیست‌محیطی

نزدیکی «شلوغ بازار» به ایستگاه اتوبوس، درمانگاه، مؤسسات آموزشی و مدارس، این بخش را به شلوغ‌ترین بخش گلشهر تبدیل کرده است.[۲۷] در مرکز گلشهر، معابر کم‌عرض هستند که باعث بروز مشکلات ترافیکی شده[۲۸] و ساخت‌وسازهای بی‌ضابطه بر این مشکل افزوده است.[۲۹]

پانویس

  1. ↑ معصومی، «در حاشیه؛ گلشهر»، خبرگزاری ایسنا.
  2. ↑ اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 12.
  3. ↑ «گلشهر کجاست»، روزنامه اعتماد.
  4. ↑ یوسفی، «تأملی بر مرزبندی اجتماعی فضای شهری مشهد: طبقه‌بندی منزلتی نواحی شهر مشهد»، 61-91.
  5. ↑ Abbasi_Shavazi et al, "Second Generation Afghans in Iran: Integration Identity and Return", p.78.
  6. ↑ «گلشهر کجاست»، روزنامه اعتماد.
  7. ↑ یوسفی و دیگران، «شبکۀ اجتماعی مهاجران افغان در مشهد؛ مورد پژوهش: مهاجران ساکن شهرک گلشهر»، ص 226.
  8. ↑ یوسفی و دیگران، «شبکۀ اجتماعی مهاجران افغان در مشهد؛ مورد پژوهش: مهاجران ساکن شهرک گلشهر»، ص 233.
  9. ↑ جمشیدیها و علی‌بابایی، «بررسی عوامل مؤثر بر بازگشت مهاجرین افغانی: با تکیه بر ساکنین شهرک گلشهر»، ص 80.
  10. ↑ اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 9.
  11. ↑ «گلشهر کجاست»، روزنامه اعتماد.
  12. ↑ اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 9.
  13. ↑ اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 12.
  14. ↑ «کابل‌شهر» ایران،‌ روزنامه همشهری.
  15. ↑ یوسفی و دیگران، «شبکۀ اجتماعی مهاجران افغان در مشهد؛ مورد پژوهش: مهاجران ساکن شهرک گلشهر»، ص 225.
  16. ↑ جمشیدیها و علی‌ بابایی، «بررسی عوامل مؤثر بر بازگشت مهاجرین افغانی: با تکیه بر ساکنین شهرک گلشهر»، ص 80.
  17. ↑ «گلشهر کجاست»، روزنامه اعتماد.
  18. ↑ اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 11.
  19. ↑ اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 11.
  20. ↑ اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 11.
  21. ↑ «کابل‌شهر» ایران،‌ روزنامه همشهری.
  22. ↑ ظریف پویا و صدر نبوی، «تغییرات مناسک عزاداری ماه محرم در بین افغانستانی‌های مقیم شهر مشهد در گذر زمان»، ص ۲۰۹.
  23. ↑ ظریف پویا و صدر نبوی، «تغییرات مناسک عزاداری ماه محرم در بین افغانستانی‌های مقیم شهر مشهد در گذر زمان»، ص ۲۱۴.
  24. ↑ ظریف پویا و صدر نبوی، «تغییرات مناسک عزاداری ماه محرم در بین افغانستانی‌های مقیم شهر مشهد در گذر زمان»، ص ۲۰۸.
  25. ↑ ظریف پویا و صدر نبوی، «تغییرات مناسک عزاداری ماه محرم در بین افغانستانی‌های مقیم شهر مشهد در گذر زمان»، ص ۲۰۵.
  26. ↑ «تیروکمان، سرگرمی اهالی گلشهر مشهد»، سایت فرارو.
  27. ↑ اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 9.
  28. ↑ اخلاقی و دیگران، «دلایل جدایی‌گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، ص 9.
  29. ↑ «درد دل مردم گلشهر مشهد با خبرنگاران»،‌خبرگزاری جمهوری اسلامی.

منابع

  • اخلاقی، آمنه و دیگران، «دلایل جدایی گزینی مهاجرین افغانستانی در محله‌ی گلشهر مشهد»، دومین کنفرانس ملی جامعه‌شناسی و علوم اجتماعی، ۲۵ دی‌ماه ۱۳۹۳ش.
  • «تیروکمان، سرگرمی اهالی گلشهر مشهد»، سایت فرارو، تاریخ درج مطلب: ‌۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ش.
  • جمشیدی‌ها، غلامرضا و علی‌بابایی، یحیی، «بررسی عوامل مؤثر بر بازگشت مهاجرین افغانی: با تکیه بر ساکنین شهرک گلشهر»، نامه‌ی علوم اجتماعی، شماره ۲۰، پاییز و زمستان ۱۳۸۱ش.
  • «درد دل مردم گلشهر مشهد با خبرنگاران»، ‌خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ انتشار: ۱۳ اردیبهشت ۱۳۹۸ش.
  • ظریف پویا، محمدمحسن و صدر نبوی، فاطمه، «تغییرات مناسک عزاداری ماه محرم در بین افغانستانی‌های مقیم شهر مشهد در گذر زمان»، نامه انسان‌شناسی، سال هفدهم، شماره ۳۱، پاییز و زمستان ۱۳۹۹ش.
  • «کابل‌شهر» ایران،‌ روزنامه همشهری، تاریخ انتشار: ۳۰ مرداد ۱۳۹۸ش.
  • «گلشهر کجاست»، وب‌سایت روزنامه اعتماد، تاریخ انتشار: ۲۶ فروردین ۱۳۹۸ش.
  • معصومی، علیرضا، «در حاشیه؛ گلشهر»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ انتشار: 8 مرداد 1397ش.
  • یوسفی، علی، «تأملی بر مرزبندی اجتماعی فضای شهری مشهد: طبقه‌بندی منزلتی نواحی شهر مشهد»، مجله علوم اجتماعی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد، پاییز و زمستان ۱۳۸۸ش.
  • یوسفی، علی و دیگران، «شبکۀ اجتماعی مهاجران افغان در مشهد؛ مورد پژوهش: مهاجران ساکن شهرک گلشهر»، مسائل اجتماعی ایران، شماره ۱، تابستان ۱۳۹۲ش.
  • Abbasi_Shavazi, Mohammad Jalal et al. "Second Generation Afghans in Iran: Integration Identity and Return", Kabul: Afghanistan Research and Evaluation Unit (AREU), 2008.
برگرفته از «https://iranpedia.wiki/w/index.php?title=پیش‌نویس:گلشهر&oldid=5516»