پیشنویس:زن در اقتصاد خانواده: تفاوت میان نسخهها
imported>محمدعارف نجفی صفحهای تازه حاوی «'''<big>زن در اقتصاد خانواده</big>'''؛ نقش زن بهعنوان مادر یا همسر در بهبود اقتصاد خانواده. زن بهعنوان بخشی از جامعه در پیشرفت اقتصادی جامعه و خانواده نقش مهمی دارد؛ چگونگی و نوع حضور زن، در عملکرد و چرخههای اقتصاد کشور تأثیرگذار است. زن با الگوس...» ایجاد کرد |
imported>محمدعارف نجفی بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲: | خط ۲: | ||
زن بهعنوان بخشی از جامعه در پیشرفت اقتصادی جامعه و خانواده نقش مهمی دارد؛ چگونگی و نوع حضور زن، در عملکرد و چرخههای اقتصاد کشور تأثیرگذار است. زن با الگوسازی و مدیریت اقتصادی، سبک زندگی خانواده را به انضباط مالی میرساند. | زن بهعنوان بخشی از جامعه در پیشرفت اقتصادی جامعه و خانواده نقش مهمی دارد؛ چگونگی و نوع حضور زن، در عملکرد و چرخههای اقتصاد کشور تأثیرگذار است. زن با الگوسازی و مدیریت اقتصادی، سبک زندگی خانواده را به انضباط مالی میرساند. | ||
==مفهومشناسی== | ==مفهومشناسی== | ||
اقتصاد خانواده، علم یا مهارتی است که به چگونگی بسیج منابع و امکانات در راستای رفع نیازهای گوناگون خانواده میپردازد. اعضای خانواده در این فرآیند میآموزند که با تلاش و هزینة منطقی، بیشترین نتیجة مطلوب و رضایتمندی را از کار، تولید و مصرف داشته باشند. از زن در خانواده، انتظار میرود که با برنامهریزی بین درآمد و مصرف، توازن برقرار کرده و زمینة پیشرفت و ارتقای اقتصادی خانواده را مهیا سازد. | اقتصاد خانواده، علم یا مهارتی است که به چگونگی بسیج منابع و امکانات در راستای رفع نیازهای گوناگون خانواده میپردازد. اعضای خانواده در این فرآیند میآموزند که با تلاش و هزینة منطقی، بیشترین نتیجة مطلوب و رضایتمندی را از کار، تولید و مصرف داشته باشند.<ref>فرزانه، اقتصاد خانواده، 1390ش، ص24-32.</ref> از زن در خانواده، انتظار میرود که با برنامهریزی بین درآمد و مصرف، توازن برقرار کرده و زمینة پیشرفت و ارتقای اقتصادی خانواده را مهیا سازد.<ref>فروزش، «بررسی اقتصاد خانواده؛ با الگوپذیری از سیرة عملی حضرت زهرا» 1386ش، ص36.</ref> | ||
==اهمیت زن در اقتصاد خانواده== | ==اهمیت زن در اقتصاد خانواده== | ||
زنان بهدلیل نقش پر رنگتری که در مدیریت محیط خانه و تربیت فرزندان دارند، با آگاهی از چگونگی منابع مالی میتوانند اعضای خانواده را در چگونگی مصرف بهینه، توجیه کنند و آرامش را در محیط خانه تزریق کنند. زنان بهعنوان مدیر داخلی خانه با چارهاندیشی درست و به موقع خویش میتوانند در برنامهریزی و اولویتبندی نیازهای خانواده ایفای نقش داشته باشند. همچنین زن بهعنوان عامل پرورش و رشد نیروی کار، در جریان بهرهوری و تولید ناخالص ملی سهم دارد، که با سرمایهگذاری در اطلاعات، دانشها، نگرشها و مهارتهای زنان این ارزش افزوده خواهد شد. | زنان بهدلیل نقش پر رنگتری که در مدیریت محیط خانه و تربیت فرزندان دارند، با آگاهی از چگونگی منابع مالی میتوانند اعضای خانواده را در چگونگی مصرف بهینه، توجیه کنند و آرامش را در محیط خانه تزریق کنند.<ref>[https://article.tebyan.net/484964/%D8%A7%D8%AB%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D9%88%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87 ذاکری، «اثر زنان روی اقتصاد خانواده»، وبسایت تبیان.]</ref> زنان بهعنوان مدیر داخلی خانه با چارهاندیشی درست و به موقع خویش میتوانند در برنامهریزی و اولویتبندی نیازهای خانواده ایفای نقش داشته باشند.<ref>[https://rasekhoon.net/lifestyle/show/1488319/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%AF%D9%88%D9%85 «نقش مهم زنان در مدیریت خانواده (بخش دوم)»، وبسایت راسخون.]</ref> همچنین زن بهعنوان عامل پرورش و رشد نیروی کار، در جریان بهرهوری و تولید ناخالص ملی سهم دارد، که با سرمایهگذاری در اطلاعات، دانشها، نگرشها و مهارتهای زنان این ارزش افزوده خواهد شد.<ref>فروزش، «بررسی اقتصاد خانواده؛ با الگوپذیری از سیرة عملی حضرت زهرا» 1386ش، ص64.</ref> | ||
==نقش زن در اقتصاد خانواده== | ==نقش زن در اقتصاد خانواده== | ||
با نگاه اسلامی، زن از راه درآمد و کنترل مصرف، در اقتصاد خانواده نقش محوری دارد. زن در خرید و نحوة مصرف کالا و خدمات نقش مهمی بهعهده داشته و از مسائل و نیازهای خانواده به خوبی آگاه است. بانوان میدانند برای گذراندن چرخة زندگی خانواده به چه وسایلی احتیاج است و با توجه به درآمد خانواده خرج خانه را مدیریت میکنند. زن با اتحاد و همبستگی در بین اعضای خانواده نسبت به شناخت هزینههای نادرست و حذف باورهای غلط تصمیم میگیرد. اعضای خانواده در مصرف، تابع زنان خانواده هستند و زنان در اقتصاد خانواده بسيار مؤثرتر از مردان عمل ميكنند. | با نگاه اسلامی، زن از راه درآمد و کنترل مصرف، در اقتصاد خانواده نقش محوری دارد.<ref>بیریا، «بررسی دیدگاه اسلام در مورد عملکرد اقتصادی زنان و نقش آنان در توسعة اقتصادی»، 1400ش، ص84.</ref> زن در خرید و نحوة مصرف کالا و خدمات نقش مهمی بهعهده داشته و از مسائل و نیازهای خانواده به خوبی آگاه است. بانوان میدانند برای گذراندن چرخة زندگی خانواده به چه وسایلی احتیاج است و با توجه به درآمد خانواده خرج خانه را مدیریت میکنند.<ref>[https://www.mizanonline.ir/fa/news/740355/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%84-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%B1%D9%81%D8%AA-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87 «نقش بیبدیل زنان در پیشرفت اقتصاد خانواده»، خبرگزاری میزان.]</ref> زن با اتحاد و همبستگی در بین اعضای خانواده نسبت به شناخت هزینههای نادرست و حذف باورهای غلط تصمیم میگیرد.<ref>شادمانی، «نقش زنان در اصلاح الگوی مصرف و اقتصاد مقاومتی»، 1395ش، ص3.</ref> اعضای خانواده در مصرف، تابع زنان خانواده هستند و زنان در اقتصاد خانواده بسيار مؤثرتر از مردان عمل ميكنند.<ref>[https://www.irna.ir/news/82493300/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D9%88-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87 «نقش زنان در اقتصاد خانواده و جامعه»، خبرگزاری ایرنا.]</ref> | ||
==مصرف صحیح و کارآمد در خانواده== | ==مصرف صحیح و کارآمد در خانواده== | ||
زن با مصرف صحیح و در قالب معیارهای ارزشی، موجب بهینهسازی مصرف خانواده میشود. زنان علاوه بر میزان مصرف و پساندازکردن، درخصوص انتخاب ترکیب مصرفی توسعهدهنده یا تجملگرا بودن مهمترین تصمیمگیرندگان هستند. به همین دلیل زنان ابتدا در گردش اقتصاد خانواده و سپس در توسعة اقتصاد نقش قابلتوجهی دارند. | زن با مصرف صحیح و در قالب معیارهای ارزشی، موجب بهینهسازی مصرف خانواده میشود.<ref>خاکسار، «زن زرنگ، خانواده پولدار (مدیر مدبر خانواده)»، 1392ش، ص18.</ref> زنان علاوه بر میزان مصرف و پساندازکردن، درخصوص انتخاب ترکیب مصرفی توسعهدهنده یا تجملگرا بودن مهمترین تصمیمگیرندگان هستند. به همین دلیل زنان ابتدا در گردش اقتصاد خانواده و سپس در توسعة اقتصاد نقش قابلتوجهی دارند.<ref>«دو کانال اثرگذاری زنان در اقتصاد»، روزنامة دنیای اقتصاد، 1 آذرماه 1396ش.</ref> | ||
==تأثیر زن در سبک زندگی اقتصاد خانواده== | ==تأثیر زن در سبک زندگی اقتصاد خانواده== | ||
سبک زندگی فردی و خانوادگی بهطور مستقیم از وضعیت اقتصادی تبعیت میکند؛ هر فرد سبک زندگی خود را بر اساس تمایلات و نیازهای شخصی خود شکل میدهد، از اینرو سبک زندگی تأثیر بهسزایی در کیفیت زندگی و رضایتمندی فرد دارد. زن باتوجه به درآمد خانواده در مصرف کالاها برنامهریزی میکند. زن همچنین با قناعت و پرهیز از اسراف، تجملگرایی، چشموهمچشمی و مُدگرایی به اقتصاد خانواده کمک میکند. | سبک زندگی فردی و خانوادگی بهطور مستقیم از وضعیت اقتصادی تبعیت میکند؛ هر فرد سبک زندگی خود را بر اساس تمایلات و نیازهای شخصی خود شکل میدهد، از اینرو سبک زندگی تأثیر بهسزایی در کیفیت زندگی و رضایتمندی فرد دارد.<ref>[https://www.atiyeonline.ir/news/63518/%D8%B3%D8%A8%DA%A9-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%D8%B1-%DB%8C%DA%A9%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1-%D9%85%DB%8 اشرفی، «سبک زندگی و اقتصاد چگونه بر یکدیگر تاثیر میگذارند؟»، وبسایت آتیهآنلاین.]</ref> زن باتوجه به درآمد خانواده در مصرف کالاها برنامهریزی میکند.<ref>کاکیا، نگرشی نو بر اقتصاد خانواده، 1388ش، ص25.</ref> زن همچنین با قناعت و پرهیز از اسراف، تجملگرایی، چشموهمچشمی و مُدگرایی به اقتصاد خانواده کمک میکند.<ref> بنیاسدی و غفارنیا، «سبکزندگی اسلامی در اقتصاد خانواده با تکیه بر کلام و سیرة امام سجاد»، 1401ش، ص10.</ref> | ||
==زن و تقویت اقتصاد خانواده== | ==زن و تقویت اقتصاد خانواده== | ||
===1- برنامهریزی=== | ===1- برنامهریزی=== | ||
خانواده برای پیشرفت در زندگی و کسب آرامش و آسایش، نیازمند برنامهریزی اقتصادی است. بیبرنامگی موجب نابسامانی درآمد و هزینۀ خانواده میشود و در گزارههای دینی از آن به کلید فقر یاد شده است. نبود برنامهریزی برای هزینههای جاری در خانواده، درآمدهای زیاد را تباه میکند. بر اساس این نگاه، امام رضا کمال حقیقی ایمان را برنامهریزی در زندگی دانسته است. زنان برای تمام احتیاجات خانواده برنامة مشخصی را تنظیم میکنند؛ خريد بدون برنامهریزی و نداشتن لیست خريد منجر به انجام خريدهاي غيرضروري میشود. زن بهعنوان مدیر برنامهریز خانه، میتواند الگو و عادات مصرفی خود و خانواده را تغییر دهد و در استفاده از کالاهای یکبار مصرف تجدید نظر کند؛ زیرا مصرف این دسته از کالاها علاوه بر اینکه هزینة گزافی بر دوش اقتصاد خانواده میگذارد، به افزایش زبالههای شهری هم ميانجامد. زن با مدیریت اقتصادی داخل منزل از قبیل تهیة غذا، نظافت و شستشو، ایجاد محیط امن و آرام برای افراد خانواده کمک شایانی در اقتصاد خانواده دارد. درایت و زیرکی زن، دقت و ظرافت او در برنامهریزی و مدیریت درست او، اعتدال مطلوب اسلامی را در زندگی حاکم ساخته و اقتصاد خانواده را سامان میدهد. زن بهعنوان محور خانواده، در کاهش هزینههای خانواده از طریق مصرف بهینه و کاهش ضایعات، کمک به افزایش درآمد و تنظیم مخارج با درآمد خانواده تأثیر بهسزایی دارد. | خانواده برای پیشرفت در زندگی و کسب آرامش و آسایش، نیازمند برنامهریزی اقتصادی است.<ref>مهارتهای مدیریت هزینة خانواده»، روزنامة دنیای اقتصاد، 18 آذر 1395ش.</ref> بیبرنامگی موجب نابسامانی درآمد و هزینۀ خانواده میشود<ref>حکیمی، همراهی و همگامی- روش مصرف-، 1395ش، ص21.</ref> و در گزارههای دینی از آن به کلید فقر یاد شده است.<ref>حکیمی، الحیاه، 1367ش، ج4، ص480.</ref> نبود برنامهریزی برای هزینههای جاری در خانواده، درآمدهای زیاد را تباه میکند.<ref>حکیمی، الحیاه، 1367ش، ج4، ص488.</ref> بر اساس این نگاه، امام رضا کمال حقیقی ایمان را برنامهریزی در زندگی دانسته است.<ref>عطاردی، مستندالامام الرضا، 1413ق، ج1، ص285.</ref> زنان برای تمام احتیاجات خانواده برنامة مشخصی را تنظیم میکنند؛<ref>علیکرمی، مهارتهای بانوان در حفظ آرامش و استحکام خانواده، 1396ش، ص114.</ref> خريد بدون برنامهریزی و نداشتن لیست خريد منجر به انجام خريدهاي غيرضروري میشود.<ref>اسحاقی، مصرف مدبرانه در اسلام، 1388ش، ص161.</ref> زن بهعنوان مدیر برنامهریز خانه، میتواند الگو و عادات مصرفی خود و خانواده را تغییر دهد و در استفاده از کالاهای یکبار مصرف تجدید نظر کند؛ زیرا مصرف این دسته از کالاها علاوه بر اینکه هزینة گزافی بر دوش اقتصاد خانواده میگذارد، به افزایش زبالههای شهری هم ميانجامد.<ref>اسحاقی، مصرف مدبرانه در اسلام، 1388ش، ص162.</ref> زن با مدیریت اقتصادی داخل منزل از قبیل تهیة غذا، نظافت و شستشو، ایجاد محیط امن و آرام برای افراد خانواده کمک شایانی در اقتصاد خانواده دارد.<ref>حبیبیتبار، گام به گام با اخلاق مدیریت و شیوههای پیشرفت آن، 1380ش، ص104.</ref> درایت و زیرکی زن، دقت و ظرافت او در برنامهریزی و مدیریت درست او، اعتدال مطلوب اسلامی را در زندگی حاکم ساخته و اقتصاد خانواده را سامان میدهد.<ref>یوسفیان، احکام اقتصادی خانواده، 1391ش، ص88.</ref> زن بهعنوان محور خانواده، در کاهش هزینههای خانواده از طریق مصرف بهینه و کاهش ضایعات، کمک به افزایش درآمد و تنظیم مخارج با درآمد خانواده تأثیر بهسزایی دارد.<ref>نجفی، «زنان، اقتصاد و مشارکت در مدیریت و برنامهریزی»، 1383ش، ص36.</ref> | ||
===2- افزایش سطح دانش اقتصادی خانواده=== | ===2- افزایش سطح دانش اقتصادی خانواده=== | ||
رکن اصلی اقتصاد خانواده را زنان تشکیل میدهند. زمانیکه درآمد وارد خانواده میشود، مدیریت خرج با خانم خانه است. خانمها مدیریت اقتصاد را به فرزندان خود آموزش میدهند. بسیاری از مادران هوشمندانه عمل کرده و سرمایة اولیه را برای فرزندان خود در جوانی پسانداز میکنند. ارائة آموزشهای لازم به فرزندان و ارتقای سطح عمومی دانش اقتصادی خانواده زمینة خوبی برای تصمیمگیریهای صحیح اقتصادی است. | رکن اصلی اقتصاد خانواده را زنان تشکیل میدهند.<ref>[https://donya-e-eqtesad.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-63/3320891-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87-%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D8%AE%D8 «نقش زنان در بهرهوری اقتصاد خانواده»، روزنامة دنیای اقتصاد.]</ref> زمانیکه درآمد وارد خانواده میشود، مدیریت خرج با خانم خانه است. خانمها مدیریت اقتصاد را به فرزندان خود آموزش میدهند. بسیاری از مادران هوشمندانه عمل کرده و سرمایة اولیه را برای فرزندان خود در جوانی پسانداز میکنند. ارائة آموزشهای لازم به فرزندان و ارتقای سطح عمومی دانش اقتصادی خانواده زمینة خوبی برای تصمیمگیریهای صحیح اقتصادی است.<ref>[https://www.tebna.ir/news/%D8%AF%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%AC%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%AF-%D8%AE%D8%A7/%D8%AF%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF-%D8 عندلیب، «درآمد خانواده باید بودجهبندی شود/ خانوادهها منابع درآمدی خود را افزایش دهند»، خبرگزاری سلامت.]</ref> | ||
=== 3- روحیة همکاری بین اعضای خانواده=== | === 3- روحیة همکاری بین اعضای خانواده=== | ||
تقویت و سلامت اقتصاد خانواده در گرو تعامل مناسب بین اعضای خانواده است. اگرچه پدر بهعنوان نانآور اصلی، حرف آخر را در مدیریت هزینههای زندگی میزند، اما طرحریزی و مدیریت مصرف صحیح آن همیشه بهعهدة مادر است تا بدین وسیله سایر اعضا را در جهت رسیدن به چشمانداز پیش رو با خود همراه کند. زن با تقسیم کار بین افراد خانواده بازدهی خانواده را بالا برده و از سنگینی و فشار کار بر یک نفر میکاهد. با تعاون و همیاری نیازی به کمک گرفتن از کارگر و مستخدم نبوده و بخشی از بودجة خانواده برای این مسأله مصرف نمیشود. | تقویت و سلامت اقتصاد خانواده در گرو تعامل مناسب بین اعضای خانواده است.<ref>خطيب، مهارتهای زندگی، 1396ش، ص221.</ref> اگرچه پدر بهعنوان نانآور اصلی، حرف آخر را در مدیریت هزینههای زندگی میزند، اما طرحریزی و مدیریت مصرف صحیح آن همیشه بهعهدة مادر است تا بدین وسیله سایر اعضا را در جهت رسیدن به چشمانداز پیش رو با خود همراه کند.<ref>نجاتی، آموزش عمومی الگوی اصلاح مصرف، 1388ش، ص92.</ref> زن با تقسیم کار بین افراد خانواده بازدهی خانواده را بالا برده و از سنگینی و فشار کار بر یک نفر میکاهد. با تعاون و همیاری نیازی به کمک گرفتن از کارگر و مستخدم نبوده و بخشی از بودجة خانواده برای این مسأله مصرف نمیشود.<ref>ملکمطیعی، مدیریت امور اقتصاد خانواده، 1390ش، ص22.</ref> | ||
===4- میانهروی=== | ===4- میانهروی=== | ||
از جمله مهارتهای زندگی رعایت اعتدال در برنامههای اقتصادی خانواده است. زن با برقراری توازن میان درآمدها و هزینههای زندگی، عزت نفس و حیثیت افراد خانواده را در محیط اجتماع حفظ میکند. امام رضا با تأکید بر میانهروی در مصارف مالی خانواده، در خوراک و پوشاک به رعایت اعتدال توصیه میکند و تضییع سرمایه و به دور افکندن هرچیز قابل استفاده حتی هسته خرما را نادرست میداند. | از جمله مهارتهای زندگی رعایت اعتدال در برنامههای اقتصادی خانواده است. زن با برقراری توازن میان درآمدها و هزینههای زندگی، عزت نفس و حیثیت افراد خانواده را در محیط اجتماع حفظ میکند. امام رضا با تأکید بر میانهروی در مصارف مالی خانواده،<ref>تنکابنی فرید، الحدیث: روایات تربیتی از مکتب اهلبیت، 1377ش، ج1، ص208.</ref> در خوراک و پوشاک به رعایت اعتدال توصیه میکند و تضییع سرمایه و به دور افکندن هرچیز قابل استفاده حتی هسته خرما را نادرست میداند.<ref>ذبیحی، «الگوی خانوادة متعالی در سیره رضوی»، 1393ش، ص281.</ref> | ||
===5- اهتمام به آموزههای دینی=== | ===5- اهتمام به آموزههای دینی=== | ||
زن در فهم صحیح از آموزههای دینی و حاکم کردن سبک زندگی بر مبنای این دستورات، در جهت تقویت اقتصاد خانواده نقش مهمی دارد. توجه به آموزههای دینی از قبیل کار، قناعت، و پرهیز از روحیة اسراف و تبذیر، اقتصاد خانواده را تقویت میکند. اهتمام به پرداخت وجوهات شرعی نیز بر اساس آموزههای اسلام، موجب برکات بسیار برای خانوادهها است. همچنین انفاق مال موجب پربرکت شدن مال میشود و فزونی آن را استمرار میبخشد در جامعهای که افراد با رضایت و قناعت، معیشت خود را تنظیم میکنند، نیازها به تعادل میرسد و اقتصاد جامعه به سمت استقلال پیش میرود. رعایت نکردن اصول شرعی در کسب مال و تأمین معاش، صدمات روحی و مادی بسیاری دارد که نه تنها دامنگیر زندگی حال افراد میشود بلکه حتی زندگی آینده فرزندان را هم تحت تأثیر قرار میدهد و زن با توجه به نقشهای ویژة همسری و مادری در کسب روزی حلال در خانواده و تربیت نیروی انسانی سهم بهسزایی دارد. یکی از عواملی که مردان را به سوی کسب درآمدهای نامشروع سوق میدهد، فشار ناشی از تأمین هزینههای بالا و غیرمتعارف در خانواده است که زن نقش اساسی در مهار آن دارد. | زن در فهم صحیح از آموزههای دینی و حاکم کردن سبک زندگی بر مبنای این دستورات، در جهت تقویت اقتصاد خانواده نقش مهمی دارد.<ref>[https://profdoc.um.ac.ir/paper-abstract-1066226.html بانکیپور فرد و همکاران، «بررسی آموزههای دینی بر حوزة تنظیم روابط اقتصادی در خانواده»، وبسایت دانشگاه فردوسی مشهد.]</ref> توجه به آموزههای دینی از قبیل کار، قناعت، و پرهیز از روحیة اسراف و تبذیر، اقتصاد خانواده را تقویت میکند.<ref>[https://rasekhoon.net/lifestyle/show/1508387/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%82-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%AF%D9%88%D9%85 «نقش اقتصاد خانواده در رونق جامعه، بخش دوم»، وبسایت راسخون.]</ref> اهتمام به پرداخت وجوهات شرعی نیز بر اساس آموزههای اسلام، موجب برکات بسیار برای خانوادهها است.<ref>[https://basirat.ir/fa/news/284728/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%82-%D9%88-%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8% «نقش اقتصاد خانواده در رونق و شکوفایی اقتصادی کشور»، وبسایت بصیرت. ]</ref> همچنین انفاق مال موجب پربرکت شدن مال میشود و فزونی آن را استمرار میبخشد<ref>متقی، کنزالعمال، 1409ق، ج3، ص643.</ref> در جامعهای که افراد با رضایت و قناعت، معیشت خود را تنظیم میکنند، نیازها به تعادل میرسد و اقتصاد جامعه به سمت استقلال پیش میرود.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13940411000687/اگر-افراد-جامعه%E2%80%8C-شکرگزار-باشند-نیازها-به-تعادل-می%E2%80%8Cرسد-خداوند-هوای قرائتی، «اگر افراد جامعه شکرگزار باشند نیازها به تعادل میرسد/ خداوند هوای بنده شاکرش را در دنیا دارد»، خبرگزاری فارس.]</ref> رعایت نکردن اصول شرعی در کسب مال و تأمین معاش، صدمات روحی و مادی بسیاری دارد<ref>شریفی، و همکاران، اقتصاد خانواده در فرهنگ رضوی، 1393ش، ص102.</ref> که نه تنها دامنگیر زندگی حال افراد میشود بلکه حتی زندگی آینده فرزندان را هم تحت تأثیر قرار میدهد<ref>کلینی، الکافی، 1367ش، ج5، ص124.</ref> و زن با توجه به نقشهای ویژة همسری و مادری در کسب روزی حلال در خانواده و تربیت نیروی انسانی سهم بهسزایی دارد. یکی از عواملی که مردان را به سوی کسب درآمدهای نامشروع سوق میدهد، فشار ناشی از تأمین هزینههای بالا و غیرمتعارف در خانواده است که زن نقش اساسی در مهار آن دارد.<ref>شریفی، و همکاران، اقتصاد خانواده در فرهنگ رضوی، 1393ش، ص104.</ref> | ||
به نظرکارشناسان نوع عملکرد والدین به فرزندان منتقل میشود. مادران مدیر، قانع و صرفهجو، فرزندانی قانع و مدیر تربیت میکنند و مادران اسرافکار و تجملگرا فرزندانی تنوع طلب و مصرفزده به جامعه تحویل میدهند؛ اولین گام در آموزش مهارتهای اقتصادی به فرزندان، تصحیح عملکرد والدین است. خانواده، نخستين کانونی است که فرزندان در آن زندگی جمعی را آغاز میکنند و خود را در کنار دیگران و با دیگران مینگرند، و رفتار درست در جامعه انسانی را میآموزند. همچنین والدین بهگونهای مستقیم با گفتگو دربارة مسایل اقتصادی هنگام خرید کالا یا مصرف آب، برق، مواد غذایی و نگهداری وسایل، آموزشهای ضروری را به آنها ارائه میکنند. | به نظرکارشناسان نوع عملکرد والدین به فرزندان منتقل میشود. مادران مدیر، قانع و صرفهجو، فرزندانی قانع و مدیر تربیت میکنند و مادران اسرافکار و تجملگرا فرزندانی تنوع طلب و مصرفزده به جامعه تحویل میدهند؛ اولین گام در آموزش مهارتهای اقتصادی به فرزندان، تصحیح عملکرد والدین است.<ref>[[«نقش اقتصاد خانواده در رونق و شکوفایی اقتصادی کشور»، وبسایت بصیرت. ]]</ref> خانواده، نخستين کانونی است که فرزندان در آن زندگی جمعی را آغاز میکنند و خود را در کنار دیگران و با دیگران مینگرند، و رفتار درست در جامعه انسانی را میآموزند.<ref>حکیمی، همراهی و همگامی- روش مصرف- ، 1395ش، ص5.</ref> همچنین والدین بهگونهای مستقیم با گفتگو دربارة مسایل اقتصادی هنگام خرید کالا یا مصرف آب، برق، مواد غذایی و نگهداری وسایل، آموزشهای ضروری را به آنها ارائه میکنند.<ref>[https://basirat.ir/fa/news/284728/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%82-%D9%88-%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8% «نقش اقتصاد خانواده در رونق و شکوفایی اقتصادی کشور»، وبسایت بصیرت. ]</ref> | ||
==تربیت اقتصادی فرزندان== | ==تربیت اقتصادی فرزندان== | ||
===1. مستقیم=== | ===1. مستقیم=== | ||
زنان بهگونهای مستقیم دربارة مسائل اقتصادی با فرزندان گفتگو میکنند، مثلا در هنگام خرید، تذکرهای لازم و آموزشهای ضروری را به آنها میدهند. مادران در خانه در مورد مصرف آب، برق، مواد غذایی، نگهداری وسایل امر و نهی میکنند و فرزندان با بودجه خانواده از طریق مادر آشنا میشوند و میآموزند که از وسایل زندگی بهطور عاقلانهای استفاده کنند و نسبت به وسایل مشترک و عمومی خانواده دلسوزی لازم را از خود نشان دهند. زن رکن اصلی تربیت و عامل مهم شکلگیری شخصیت رفتاری فرزندان است. | زنان بهگونهای مستقیم دربارة مسائل اقتصادی با فرزندان گفتگو میکنند، مثلا در هنگام خرید، تذکرهای لازم و آموزشهای ضروری را به آنها میدهند. مادران در خانه در مورد مصرف آب، برق، مواد غذایی، نگهداری وسایل امر و نهی میکنند و فرزندان با بودجه خانواده از طریق مادر آشنا میشوند و میآموزند که از وسایل زندگی بهطور عاقلانهای استفاده کنند و نسبت به وسایل مشترک و عمومی خانواده دلسوزی لازم را از خود نشان دهند.<ref>موسوی، «مصرف گرایی و مدیریت اقتصادی خانواده»، 1388ش، ص209.</ref> زن رکن اصلی تربیت و عامل مهم شکلگیری شخصیت رفتاری فرزندان است.<ref>ادیب و همکاران، «نقش زن ایرانی در اصلاح الگوی مصرف»، 1388ش، ص82.</ref> | ||
===2. غیرمستقیم === | ===2. غیرمستقیم === | ||
در روش غیرمستقیم عملکرد مادر اثر گذار است. زنانی که در حضور فرزندان خود به افرادی که وضع مالی خوبی دارند، حسادت میکنند، آنها را از کمبودهای مالی و مادی خود آگاه میکنند، این مسئله به صورت خودکمبینی در کودک ریشه میدواند و موجب بسیاری از لغزشها در آینده میشود. | در روش غیرمستقیم عملکرد مادر اثر گذار است.<ref>شریفی، و همکاران، اقتصاد خانواده در فرهنگ رضوی، 1393ش، ص114.</ref> زنانی که در حضور فرزندان خود به افرادی که وضع مالی خوبی دارند، حسادت میکنند، آنها را از کمبودهای مالی و مادی خود آگاه میکنند، این مسئله به صورت خودکمبینی در کودک ریشه میدواند و موجب بسیاری از لغزشها در آینده میشود.<ref>موسوی، «مصرف گرایی و مدیریت اقتصادی خانواده»، 1388ش، ص205.</ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
نسخهٔ ۲۵ اردیبهشت ۱۴۰۳، ساعت ۱۷:۲۲
زن در اقتصاد خانواده؛ نقش زن بهعنوان مادر یا همسر در بهبود اقتصاد خانواده. زن بهعنوان بخشی از جامعه در پیشرفت اقتصادی جامعه و خانواده نقش مهمی دارد؛ چگونگی و نوع حضور زن، در عملکرد و چرخههای اقتصاد کشور تأثیرگذار است. زن با الگوسازی و مدیریت اقتصادی، سبک زندگی خانواده را به انضباط مالی میرساند.
مفهومشناسی
اقتصاد خانواده، علم یا مهارتی است که به چگونگی بسیج منابع و امکانات در راستای رفع نیازهای گوناگون خانواده میپردازد. اعضای خانواده در این فرآیند میآموزند که با تلاش و هزینة منطقی، بیشترین نتیجة مطلوب و رضایتمندی را از کار، تولید و مصرف داشته باشند.[۱] از زن در خانواده، انتظار میرود که با برنامهریزی بین درآمد و مصرف، توازن برقرار کرده و زمینة پیشرفت و ارتقای اقتصادی خانواده را مهیا سازد.[۲]
اهمیت زن در اقتصاد خانواده
زنان بهدلیل نقش پر رنگتری که در مدیریت محیط خانه و تربیت فرزندان دارند، با آگاهی از چگونگی منابع مالی میتوانند اعضای خانواده را در چگونگی مصرف بهینه، توجیه کنند و آرامش را در محیط خانه تزریق کنند.[۳] زنان بهعنوان مدیر داخلی خانه با چارهاندیشی درست و به موقع خویش میتوانند در برنامهریزی و اولویتبندی نیازهای خانواده ایفای نقش داشته باشند.[۴] همچنین زن بهعنوان عامل پرورش و رشد نیروی کار، در جریان بهرهوری و تولید ناخالص ملی سهم دارد، که با سرمایهگذاری در اطلاعات، دانشها، نگرشها و مهارتهای زنان این ارزش افزوده خواهد شد.[۵]
نقش زن در اقتصاد خانواده
با نگاه اسلامی، زن از راه درآمد و کنترل مصرف، در اقتصاد خانواده نقش محوری دارد.[۶] زن در خرید و نحوة مصرف کالا و خدمات نقش مهمی بهعهده داشته و از مسائل و نیازهای خانواده به خوبی آگاه است. بانوان میدانند برای گذراندن چرخة زندگی خانواده به چه وسایلی احتیاج است و با توجه به درآمد خانواده خرج خانه را مدیریت میکنند.[۷] زن با اتحاد و همبستگی در بین اعضای خانواده نسبت به شناخت هزینههای نادرست و حذف باورهای غلط تصمیم میگیرد.[۸] اعضای خانواده در مصرف، تابع زنان خانواده هستند و زنان در اقتصاد خانواده بسيار مؤثرتر از مردان عمل ميكنند.[۹]
مصرف صحیح و کارآمد در خانواده
زن با مصرف صحیح و در قالب معیارهای ارزشی، موجب بهینهسازی مصرف خانواده میشود.[۱۰] زنان علاوه بر میزان مصرف و پساندازکردن، درخصوص انتخاب ترکیب مصرفی توسعهدهنده یا تجملگرا بودن مهمترین تصمیمگیرندگان هستند. به همین دلیل زنان ابتدا در گردش اقتصاد خانواده و سپس در توسعة اقتصاد نقش قابلتوجهی دارند.[۱۱]
تأثیر زن در سبک زندگی اقتصاد خانواده
سبک زندگی فردی و خانوادگی بهطور مستقیم از وضعیت اقتصادی تبعیت میکند؛ هر فرد سبک زندگی خود را بر اساس تمایلات و نیازهای شخصی خود شکل میدهد، از اینرو سبک زندگی تأثیر بهسزایی در کیفیت زندگی و رضایتمندی فرد دارد.[۱۲] زن باتوجه به درآمد خانواده در مصرف کالاها برنامهریزی میکند.[۱۳] زن همچنین با قناعت و پرهیز از اسراف، تجملگرایی، چشموهمچشمی و مُدگرایی به اقتصاد خانواده کمک میکند.[۱۴]
زن و تقویت اقتصاد خانواده
1- برنامهریزی
خانواده برای پیشرفت در زندگی و کسب آرامش و آسایش، نیازمند برنامهریزی اقتصادی است.[۱۵] بیبرنامگی موجب نابسامانی درآمد و هزینۀ خانواده میشود[۱۶] و در گزارههای دینی از آن به کلید فقر یاد شده است.[۱۷] نبود برنامهریزی برای هزینههای جاری در خانواده، درآمدهای زیاد را تباه میکند.[۱۸] بر اساس این نگاه، امام رضا کمال حقیقی ایمان را برنامهریزی در زندگی دانسته است.[۱۹] زنان برای تمام احتیاجات خانواده برنامة مشخصی را تنظیم میکنند؛[۲۰] خريد بدون برنامهریزی و نداشتن لیست خريد منجر به انجام خريدهاي غيرضروري میشود.[۲۱] زن بهعنوان مدیر برنامهریز خانه، میتواند الگو و عادات مصرفی خود و خانواده را تغییر دهد و در استفاده از کالاهای یکبار مصرف تجدید نظر کند؛ زیرا مصرف این دسته از کالاها علاوه بر اینکه هزینة گزافی بر دوش اقتصاد خانواده میگذارد، به افزایش زبالههای شهری هم ميانجامد.[۲۲] زن با مدیریت اقتصادی داخل منزل از قبیل تهیة غذا، نظافت و شستشو، ایجاد محیط امن و آرام برای افراد خانواده کمک شایانی در اقتصاد خانواده دارد.[۲۳] درایت و زیرکی زن، دقت و ظرافت او در برنامهریزی و مدیریت درست او، اعتدال مطلوب اسلامی را در زندگی حاکم ساخته و اقتصاد خانواده را سامان میدهد.[۲۴] زن بهعنوان محور خانواده، در کاهش هزینههای خانواده از طریق مصرف بهینه و کاهش ضایعات، کمک به افزایش درآمد و تنظیم مخارج با درآمد خانواده تأثیر بهسزایی دارد.[۲۵]
2- افزایش سطح دانش اقتصادی خانواده
رکن اصلی اقتصاد خانواده را زنان تشکیل میدهند.[۲۶] زمانیکه درآمد وارد خانواده میشود، مدیریت خرج با خانم خانه است. خانمها مدیریت اقتصاد را به فرزندان خود آموزش میدهند. بسیاری از مادران هوشمندانه عمل کرده و سرمایة اولیه را برای فرزندان خود در جوانی پسانداز میکنند. ارائة آموزشهای لازم به فرزندان و ارتقای سطح عمومی دانش اقتصادی خانواده زمینة خوبی برای تصمیمگیریهای صحیح اقتصادی است.[۲۷]
3- روحیة همکاری بین اعضای خانواده
تقویت و سلامت اقتصاد خانواده در گرو تعامل مناسب بین اعضای خانواده است.[۲۸] اگرچه پدر بهعنوان نانآور اصلی، حرف آخر را در مدیریت هزینههای زندگی میزند، اما طرحریزی و مدیریت مصرف صحیح آن همیشه بهعهدة مادر است تا بدین وسیله سایر اعضا را در جهت رسیدن به چشمانداز پیش رو با خود همراه کند.[۲۹] زن با تقسیم کار بین افراد خانواده بازدهی خانواده را بالا برده و از سنگینی و فشار کار بر یک نفر میکاهد. با تعاون و همیاری نیازی به کمک گرفتن از کارگر و مستخدم نبوده و بخشی از بودجة خانواده برای این مسأله مصرف نمیشود.[۳۰]
4- میانهروی
از جمله مهارتهای زندگی رعایت اعتدال در برنامههای اقتصادی خانواده است. زن با برقراری توازن میان درآمدها و هزینههای زندگی، عزت نفس و حیثیت افراد خانواده را در محیط اجتماع حفظ میکند. امام رضا با تأکید بر میانهروی در مصارف مالی خانواده،[۳۱] در خوراک و پوشاک به رعایت اعتدال توصیه میکند و تضییع سرمایه و به دور افکندن هرچیز قابل استفاده حتی هسته خرما را نادرست میداند.[۳۲]
5- اهتمام به آموزههای دینی
زن در فهم صحیح از آموزههای دینی و حاکم کردن سبک زندگی بر مبنای این دستورات، در جهت تقویت اقتصاد خانواده نقش مهمی دارد.[۳۳] توجه به آموزههای دینی از قبیل کار، قناعت، و پرهیز از روحیة اسراف و تبذیر، اقتصاد خانواده را تقویت میکند.[۳۴] اهتمام به پرداخت وجوهات شرعی نیز بر اساس آموزههای اسلام، موجب برکات بسیار برای خانوادهها است.[۳۵] همچنین انفاق مال موجب پربرکت شدن مال میشود و فزونی آن را استمرار میبخشد[۳۶] در جامعهای که افراد با رضایت و قناعت، معیشت خود را تنظیم میکنند، نیازها به تعادل میرسد و اقتصاد جامعه به سمت استقلال پیش میرود.[۳۷] رعایت نکردن اصول شرعی در کسب مال و تأمین معاش، صدمات روحی و مادی بسیاری دارد[۳۸] که نه تنها دامنگیر زندگی حال افراد میشود بلکه حتی زندگی آینده فرزندان را هم تحت تأثیر قرار میدهد[۳۹] و زن با توجه به نقشهای ویژة همسری و مادری در کسب روزی حلال در خانواده و تربیت نیروی انسانی سهم بهسزایی دارد. یکی از عواملی که مردان را به سوی کسب درآمدهای نامشروع سوق میدهد، فشار ناشی از تأمین هزینههای بالا و غیرمتعارف در خانواده است که زن نقش اساسی در مهار آن دارد.[۴۰] به نظرکارشناسان نوع عملکرد والدین به فرزندان منتقل میشود. مادران مدیر، قانع و صرفهجو، فرزندانی قانع و مدیر تربیت میکنند و مادران اسرافکار و تجملگرا فرزندانی تنوع طلب و مصرفزده به جامعه تحویل میدهند؛ اولین گام در آموزش مهارتهای اقتصادی به فرزندان، تصحیح عملکرد والدین است.[۴۱] خانواده، نخستين کانونی است که فرزندان در آن زندگی جمعی را آغاز میکنند و خود را در کنار دیگران و با دیگران مینگرند، و رفتار درست در جامعه انسانی را میآموزند.[۴۲] همچنین والدین بهگونهای مستقیم با گفتگو دربارة مسایل اقتصادی هنگام خرید کالا یا مصرف آب، برق، مواد غذایی و نگهداری وسایل، آموزشهای ضروری را به آنها ارائه میکنند.[۴۳]
تربیت اقتصادی فرزندان
1. مستقیم
زنان بهگونهای مستقیم دربارة مسائل اقتصادی با فرزندان گفتگو میکنند، مثلا در هنگام خرید، تذکرهای لازم و آموزشهای ضروری را به آنها میدهند. مادران در خانه در مورد مصرف آب، برق، مواد غذایی، نگهداری وسایل امر و نهی میکنند و فرزندان با بودجه خانواده از طریق مادر آشنا میشوند و میآموزند که از وسایل زندگی بهطور عاقلانهای استفاده کنند و نسبت به وسایل مشترک و عمومی خانواده دلسوزی لازم را از خود نشان دهند.[۴۴] زن رکن اصلی تربیت و عامل مهم شکلگیری شخصیت رفتاری فرزندان است.[۴۵]
2. غیرمستقیم
در روش غیرمستقیم عملکرد مادر اثر گذار است.[۴۶] زنانی که در حضور فرزندان خود به افرادی که وضع مالی خوبی دارند، حسادت میکنند، آنها را از کمبودهای مالی و مادی خود آگاه میکنند، این مسئله به صورت خودکمبینی در کودک ریشه میدواند و موجب بسیاری از لغزشها در آینده میشود.[۴۷]
پانویس
- ↑ فرزانه، اقتصاد خانواده، 1390ش، ص24-32.
- ↑ فروزش، «بررسی اقتصاد خانواده؛ با الگوپذیری از سیرة عملی حضرت زهرا» 1386ش، ص36.
- ↑ ذاکری، «اثر زنان روی اقتصاد خانواده»، وبسایت تبیان.
- ↑ «نقش مهم زنان در مدیریت خانواده (بخش دوم)»، وبسایت راسخون.
- ↑ فروزش، «بررسی اقتصاد خانواده؛ با الگوپذیری از سیرة عملی حضرت زهرا» 1386ش، ص64.
- ↑ بیریا، «بررسی دیدگاه اسلام در مورد عملکرد اقتصادی زنان و نقش آنان در توسعة اقتصادی»، 1400ش، ص84.
- ↑ «نقش بیبدیل زنان در پیشرفت اقتصاد خانواده»، خبرگزاری میزان.
- ↑ شادمانی، «نقش زنان در اصلاح الگوی مصرف و اقتصاد مقاومتی»، 1395ش، ص3.
- ↑ «نقش زنان در اقتصاد خانواده و جامعه»، خبرگزاری ایرنا.
- ↑ خاکسار، «زن زرنگ، خانواده پولدار (مدیر مدبر خانواده)»، 1392ش، ص18.
- ↑ «دو کانال اثرگذاری زنان در اقتصاد»، روزنامة دنیای اقتصاد، 1 آذرماه 1396ش.
- ↑ اشرفی، «سبک زندگی و اقتصاد چگونه بر یکدیگر تاثیر میگذارند؟»، وبسایت آتیهآنلاین.
- ↑ کاکیا، نگرشی نو بر اقتصاد خانواده، 1388ش، ص25.
- ↑ بنیاسدی و غفارنیا، «سبکزندگی اسلامی در اقتصاد خانواده با تکیه بر کلام و سیرة امام سجاد»، 1401ش، ص10.
- ↑ مهارتهای مدیریت هزینة خانواده»، روزنامة دنیای اقتصاد، 18 آذر 1395ش.
- ↑ حکیمی، همراهی و همگامی- روش مصرف-، 1395ش، ص21.
- ↑ حکیمی، الحیاه، 1367ش، ج4، ص480.
- ↑ حکیمی، الحیاه، 1367ش، ج4، ص488.
- ↑ عطاردی، مستندالامام الرضا، 1413ق، ج1، ص285.
- ↑ علیکرمی، مهارتهای بانوان در حفظ آرامش و استحکام خانواده، 1396ش، ص114.
- ↑ اسحاقی، مصرف مدبرانه در اسلام، 1388ش، ص161.
- ↑ اسحاقی، مصرف مدبرانه در اسلام، 1388ش، ص162.
- ↑ حبیبیتبار، گام به گام با اخلاق مدیریت و شیوههای پیشرفت آن، 1380ش، ص104.
- ↑ یوسفیان، احکام اقتصادی خانواده، 1391ش، ص88.
- ↑ نجفی، «زنان، اقتصاد و مشارکت در مدیریت و برنامهریزی»، 1383ش، ص36.
- ↑ «نقش زنان در بهرهوری اقتصاد خانواده»، روزنامة دنیای اقتصاد.
- ↑ عندلیب، «درآمد خانواده باید بودجهبندی شود/ خانوادهها منابع درآمدی خود را افزایش دهند»، خبرگزاری سلامت.
- ↑ خطيب، مهارتهای زندگی، 1396ش، ص221.
- ↑ نجاتی، آموزش عمومی الگوی اصلاح مصرف، 1388ش، ص92.
- ↑ ملکمطیعی، مدیریت امور اقتصاد خانواده، 1390ش، ص22.
- ↑ تنکابنی فرید، الحدیث: روایات تربیتی از مکتب اهلبیت، 1377ش، ج1، ص208.
- ↑ ذبیحی، «الگوی خانوادة متعالی در سیره رضوی»، 1393ش، ص281.
- ↑ بانکیپور فرد و همکاران، «بررسی آموزههای دینی بر حوزة تنظیم روابط اقتصادی در خانواده»، وبسایت دانشگاه فردوسی مشهد.
- ↑ «نقش اقتصاد خانواده در رونق جامعه، بخش دوم»، وبسایت راسخون.
- ↑ «نقش اقتصاد خانواده در رونق و شکوفایی اقتصادی کشور»، وبسایت بصیرت.
- ↑ متقی، کنزالعمال، 1409ق، ج3، ص643.
- ↑ قرائتی، «اگر افراد جامعه شکرگزار باشند نیازها به تعادل میرسد/ خداوند هوای بنده شاکرش را در دنیا دارد»، خبرگزاری فارس.
- ↑ شریفی، و همکاران، اقتصاد خانواده در فرهنگ رضوی، 1393ش، ص102.
- ↑ کلینی، الکافی، 1367ش، ج5، ص124.
- ↑ شریفی، و همکاران، اقتصاد خانواده در فرهنگ رضوی، 1393ش، ص104.
- ↑ «نقش اقتصاد خانواده در رونق و شکوفایی اقتصادی کشور»، وبسایت بصیرت.
- ↑ حکیمی، همراهی و همگامی- روش مصرف- ، 1395ش، ص5.
- ↑ «نقش اقتصاد خانواده در رونق و شکوفایی اقتصادی کشور»، وبسایت بصیرت.
- ↑ موسوی، «مصرف گرایی و مدیریت اقتصادی خانواده»، 1388ش، ص209.
- ↑ ادیب و همکاران، «نقش زن ایرانی در اصلاح الگوی مصرف»، 1388ش، ص82.
- ↑ شریفی، و همکاران، اقتصاد خانواده در فرهنگ رضوی، 1393ش، ص114.
- ↑ موسوی، «مصرف گرایی و مدیریت اقتصادی خانواده»، 1388ش، ص205.
منابع
- ادیب، یوسف و همکاران، «نقش زن ایرانی در اصلاح الگوی مصرف»، مجلة مهندسی فرهنگی، شمارة 35-36، 1388ش.
- اسحاقی، سیدحسین، مصرف مدبرانه در اسلام، قم، مؤسسة بوستان کتاب، 1388ش.
- اشرفی، ثاقب، «سبکزندگی و اقتصاد چگونه بر یکدیگر تاثیر میگذارند؟»، وبسایت آتیهآنلاین، تاریخ درج مطلب: ۱۱ شهریور ۱۴۰۲ش.
- بانکیپور فرد، امیرحسین و همکاران، «بررسی آموزههای دینی بر حوزة تنظیم روابط اقتصادی در خانواده»، وبسایت دانشگاه فردوسی مشهد، تاریخ درج مطلب: 19 اردبیهشت 1394ش.
- بنیاسدی، رضا و غفارنیا، فاطمه، «سبک زندگی اسلامی در اقتصاد خانواده با تکیه بر کلام و سیرة امام سجاد»، مجلة پژوهشهای معاصر در علوم و تحقیقات، شمارة 33، فروردین 1401ش.
- بیریا، سهیلا، «بررسی دیدگاه اسلام در مورد عملکرد اقتصادی زنان و نقش آنان در توسعة اقتصادی»، مجلة پژوهشهای میانرشتهای زنان، شمارة 1، 1400ش.
- تنکابنی فرید، مرتضی، الحدیث: روایات تربیتی از مکتب اهلبیت، قم، فرهنگ اسلامی، 1377ش.
- حبیبیتبار، جواد، گام به گام با اخلاق مدیریت و شیوههای پیشرفت آن، قم، خرم، چاپ اول، 1380ش.
- حکیمی، محمد، همراهی و همگامی- روش مصرف، مشهد، بنیاد پژوهشهای اسلامی آستان قدس رضوی، 1395ش.
- حکیمی، محمدرضا و همکاران، الحیاه، قم، فرهنگ اسلامی، 1367ش.
- خاکسار، زکیه، «زن زرنگ، خانواده پولدار (مدیر مدبر خانواده)»، نشریه شمیم نرجس، ش4، 1392ش.
- خطيب، سيدمهدي، مهارتهای زندگی، قم، دارالحدیث، 1396ش.
- «دو کانال اثرگذاری زنان در اقتصاد»، روزنامة دنیای اقتصاد، شمارة 4200، 1آذرماه 1396ش.
- ذاکری، عطیه، «اثر زنان روی اقتصاد خانواده»، وبسایت تبیان، تاریخ درج مطلب: 19 بهمن 1402ش.
- ذبیحی، عاطفه، «تأثیر آموزههای تربیتی رضوی بر سلامت روانی خانواده»، مجموعه مقالات همایش ملی حدیث رضوی، دارالحدیث، 1393ش.
- شادمانی، سارا، «نقش زنان در اصلاح الگوی مصرف و اقتصاد مقاومتی»، چهارمین کنفرانس بینالمللی پژوهشهای نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری، 19 تیرماه 1395ش.
- شریفی، علی و همکاران، اقتصاد خانواده در فرهنگ رضوی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، چاپ اول، 1393ش.
- عطاردی، عزیزالله، مستند الامام الرضا، بیروت، دارالصفوه، 1413ق.
- علیکرمی، رضا، مهارتهای بانوان در حفظ آرامش و استحکام خانواده، قم، قلمگاه، چاپ سوم، تابستان 1396ش.
- عندلیب، محمد، «درآمد خانواده باید بودجهبندی شود/ خانوادهها منابع درآمدی خود را افزایش دهند»، خبرگزاری سلامت، تاریخ درج مطلب: 9 دی 1399ش.
- فرزانه، مسعود، اقتصاد خانواده، تهران، جهاد دانشگاهی، 1390ش.
- فروزش، زیبا، «بررسی اقتصاد خانواده؛ با الگوپذیری از سیرة عملی حضرت زهرا» نشریة مطالعات قرآنی نامة جامعه، شمارة 34، تیرماه 1386ش.
- قرائتی، محسن، «اگر افراد جامعه شکرگزار باشند نیازها به تعادل میرسد/ خداوند هوای بنده شاکرش را در دنیا دارد»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 11 تیر ۱۳۹۴ش.
- کاکیا، لیدا، نگرشی نو بر اقتصاد خانواده، تهران، ورای دانش، 1388ش.
- کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی، تهران، دارالکتبالاسلامیه، چاپ سوم، 1367ش.
- متقی، علی بن حسامالدین، کنزالعمال، لبنان، مؤسسة الرسالة، 1409ق.
- موسوی، مهدی، «مصرفگرایی و مدیریت اقتصادی خانواده»، مجلة ارمغان، شمارة 8، 1388ش.
- «مهارتهای مدیریت هزینة خانواده»، روزنامة دنیای اقتصاد، شماره ۳۹۲۸، 18 آذرماه 1395ش.
- ملکمطیعی، زهرا، مدیریت امور اقتصاد خانواده، مشهد، بوی شهر بهشت، 1390ش.
- نجاتی، شهرام، آموزش عمومی الگوی اصلاح مصرف، مشهد، همیاران جوان، 1388ش.
- نجفی، محمدعلی، «زنان، اقتصاد و مشارکت در مدیریت و برنامهریزی»، مجلة حقوق زنان، شمارة 25، 1383ش.
- «نقش اقتصاد خانواده در رونق جامعه»، وبسایت راسخون، تاریخ درج مطلب: 2 فروردین 1399ش.
- «نقش اقتصاد خانواده در رونق و شکوفایی اقتصادی کشور»، وبسایت بصیرت، تاریخ درج مطلب: 25 آذر 1394ش.
- «نقش بیبدیل زنان در پیشرفت اقتصاد خانواده»، خبرگزاری میزان، تاریخ درج مطلب: 20 تیر1400ش.
- «نقش زنان در بهرهوری اقتصاد خانواده»، وبسایت روزنامة دنیای اقتصاد، تاریخ درج مطلب: 9 آذر 1396ش.
- «نقش زنان در اقتصاد خانواده و جامعه»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۲۶ فروردین ۱۳۹۶ش.
- «نقش مهم زنان در مدیریت خانواده (بخش دوم)»، وبسایت راسخون، تاریخ درج مطلب: 22 دی 1398ش.
- «نقش زنان در بهرهوری اقتصاد خانواده»، روزنامة دنیای اقتصاد، شمارة 4205، 8 آذر 1396ش.
- یوسفیان، نعمتالله، احکام اقتصادی خانواده، قم، زمزم هدایت، 1391ش.