پرش به محتوا

پیش‌نویس:اشغال سرزمین فلسطین: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
بدون خلاصۀ ویرایش
زهرا غلامی (بحث | مشارکت‌ها)
ابرابزار
 
خط ۳: خط ۳:
اشغال سرزمین فلسطین، به تجاوز رژیم صهیونیستی به سرزمین فلسطین و تصرف غاصبانهٔ آن توسط اسرائیل اطلاق می‌شود که در سال ۱۹۴۸م آغاز شد. زمینه‌های این اشغال به تلاش‌های جنبش جهانی صهیونیسم در اواخر قرن نوزدهم میلادی، اهداف امپریالیستی و استعماری کشورهای غربی به‌ویژه انگلیس و طرح جانب‌دارانهٔ تقسیم کشور فلسطین در ۱۹۴۷م توسط سازمان ملل متحد بازمی‌گردد. در حال‌حاضر اشغال فلسطین، مسئلهٔ نخست جهان اسلام محسوب می‌شود و مسلمانان جهان همواره از فلسطین حمایت و بر آزادی آن تأکید کرده‌اند. هدف صهیونیست‌ها از اشغال فلسطین، تأسیس یک کشور بزرگ یهودی در خاورمیانه ذکر شده است.
اشغال سرزمین فلسطین، به تجاوز رژیم صهیونیستی به سرزمین فلسطین و تصرف غاصبانهٔ آن توسط اسرائیل اطلاق می‌شود که در سال ۱۹۴۸م آغاز شد. زمینه‌های این اشغال به تلاش‌های جنبش جهانی صهیونیسم در اواخر قرن نوزدهم میلادی، اهداف امپریالیستی و استعماری کشورهای غربی به‌ویژه انگلیس و طرح جانب‌دارانهٔ تقسیم کشور فلسطین در ۱۹۴۷م توسط سازمان ملل متحد بازمی‌گردد. در حال‌حاضر اشغال فلسطین، مسئلهٔ نخست جهان اسلام محسوب می‌شود و مسلمانان جهان همواره از فلسطین حمایت و بر آزادی آن تأکید کرده‌اند. هدف صهیونیست‌ها از اشغال فلسطین، تأسیس یک کشور بزرگ یهودی در خاورمیانه ذکر شده است.


==مفهوم‌شناسی==
== مفهوم‌شناسی ==
اِشغَال (occupation) در اصطلاح به تصرف یک سرزمین از راه کاربست غیرقانونی زور با هدف انضمام سرزمین به دولت فاتح یا تغییر رژیم اطلاق می‌شود.<ref>مظفری، «اشغال نظامی از منظر حقوق بینالملل»، 1395ش، ص95.</ref> امروزه در ادبیات سیاسی و عمومی، اشغال سرزمین فلسطین، به تصرف غاصبانهٔ کشور فلسطین توسط اسرائیل و آواره‌کردن مردم فلسطین گفته می‌شود که به‌صورت رسمی از ۱۴ می ۱۹۴۸م آغاز شده است. البته ریشه‌های تاریخی، سیاسی و نظامی غصب فلسطین به شکل‌گیری اندیشه و جنبش جهانی صهیونیسم در اواخر قرن نوزدهم میلادی، قیمومیت کشورهای استعماری به‌ویژه انگلیس بر فلسطین و طرح ظالمانهٔ تقسیم فلسطین در ۱۹۴۷م توسط سازمان ملل مربوط می‌شود.<ref>محتشمی‌پور، «مروری بر شکل‌گیری رژیم اشغالگر قدس»، 1386ش، ص111.</ref>
اِشغَال (occupation) در اصطلاح به تصرف یک سرزمین از راه کاربست غیرقانونی زور با هدف انضمام سرزمین به دولت فاتح یا تغییر رژیم اطلاق می‌شود.<ref>مظفری، «اشغال نظامی از منظر حقوق بینالملل»، 1395ش، ص95.</ref> امروزه در ادبیات سیاسی و عمومی، اشغال سرزمین فلسطین، به تصرف غاصبانهٔ کشور فلسطین توسط اسرائیل و آواره‌کردن مردم فلسطین گفته می‌شود که به‌صورت رسمی از ۱۴ می ۱۹۴۸م آغاز شده است. البته ریشه‌های تاریخی، سیاسی و نظامی غصب فلسطین به شکل‌گیری اندیشه و جنبش جهانی صهیونیسم در اواخر قرن نوزدهم میلادی، قیمومیت کشورهای استعماری به‌ویژه انگلیس بر فلسطین و طرح ظالمانهٔ تقسیم فلسطین در ۱۹۴۷م توسط سازمان ملل مربوط می‌شود.<ref>محتشمی‌پور، «مروری بر شکل‌گیری رژیم اشغالگر قدس»، 1386ش، ص111.</ref>


==تاریخچهٔ فلسطین==
== تاریخچه فلسطین ==
سرزمین فلسطین از قدیمی‌ترین سکونت‌گاه‌های انسان بوده و در اسناد تاریخی مکتوب، عرب‌های کنعانی، نخستین گروه مهاجر به فلسطین، معرفی شده‌اند<ref>صالح، فلسطین، ۲۰۰۲م، ص11-12.</ref> که در ۳۵۰۰ قبل از میلاد، این سرزمین را برای سکونت برگزیدند.<ref>خان، تاریخ فلسطین القدیم، ۱۹۸۱م، ص۲۴.</ref> اسم فلسطین نیز برگرفته از اقوام مهاجری است که در حدود ۱۲۰۰ قبل از میلاد، به این سرزمین مهاجرت کردند.<ref>صالح، فلسطین، ۲۰۰۲م، ص11</ref> در طی قرن‌های طولانی بیشتر ساکنان فلسطین، عرب کنعانی بودند و به مرور با دیگر اقوام عرب درآمیختند. همچنین در دوره‌هایی، یهود در برخی مناطق فلسطین به حکومت رسیدند؛ اما در سال ۶۳ قبل از میلاد، رومیان بر فلسطین مسلط شدند و یهودیان را تحت سیطرهٔ خود قرار دادند.<ref>صالح، فلسطین، ۲۰۰۲م، ص۱۲–۱۳.</ref> در ۳۰م نبوت حضرت عیسی در این سرزمین آغاز شد. او هدایت مردم را از شهر اورشلیم آغاز کرد.<ref>آغا، مدائن فلسطین، ۱۹۹۳م، ص۴۲.</ref> در زمان خلیفهٔ دوم، بیت‌المقدس با مذاکره به تصرف مسلمانان درآمد؛ هیئتی از مردم شهر با خلیفهٔ مسلمانان دیدار کردند و پیشنهاد دادند که خلیفه خود، واگذاری قدس را به عهده بگیرد؛ خلیفه نیز شرط آنها را پذیرفت و به معابد آنان امان داد و مسیحیان ملزم به پرداخت جزیه شدند. خلیفه به درخواست مسیحیان، اجازهٔ اسکان یهودیان را در شهر نداد.<ref>زعیتر، سرگذشت فلسطین یا کارنامهٔ سیاه استعمار، 1382ش، ص73-74.</ref> در ۱۰۹۵م جنگ‌های صلیبی آغاز و فلسطین طی دو قرن میان مسیحیان و مسلمانان دست‌به‌دست شد؛ تا اینکه صلاح‌الدین ایوبی در ۱۱۹۲م آن را فتح کرد. بعد از آن تا ۱۹۱۷م تحت سلطهٔ امپراتوری عثمانی قرار گرفت و بعد از آن زیر سلطهٔ استعماری انگلیس درآمد.<ref>زعیتر، سرگذشت فلسطین یا کارنامه سیاه استعمار، 1382ش، ص94.</ref>
سرزمین فلسطین از قدیمی‌ترین سکونت‌گاه‌های انسان بوده و در اسناد تاریخی مکتوب، عرب‌های کنعانی، نخستین گروه مهاجر به فلسطین، معرفی شده‌اند<ref>صالح، فلسطین، ۲۰۰۲م، ص11-12.</ref> که در ۳۵۰۰ قبل از میلاد، این سرزمین را برای سکونت برگزیدند.<ref>خان، تاریخ فلسطین القدیم، ۱۹۸۱م، ص۲۴.</ref> اسم فلسطین نیز برگرفته از اقوام مهاجری است که در حدود ۱۲۰۰ قبل از میلاد، به این سرزمین مهاجرت کرده‌اند.<ref>صالح، فلسطین، ۲۰۰۲م، ص11</ref> در طی قرن‌های طولانی بیشتر ساکنان فلسطین، عرب کنعانی بودند و به‌مرور با دیگر اقوام عرب درآمیختند. همچنین در دوره‌هایی، یهود در برخی مناطق فلسطین به حکومت رسیدند؛ اما در سال ۶۳ قبل از میلاد، رومیان بر فلسطین مسلط شدند و یهودیان را تحت سیطرهٔ خود قرار دادند.<ref>صالح، فلسطین، ۲۰۰۲م، ص۱۲–۱۳.</ref> در ۳۰م نبوت حضرت عیسی در این سرزمین آغاز شد. او هدایت مردم را از شهر اورشلیم آغاز کرد.<ref>آغا، مدائن فلسطین، ۱۹۹۳م، ص۴۲.</ref>


==اهمیت و جایگاه فلسطین==
در زمان خلیفهٔ دوم، بیت‌المقدس با مذاکره به تصرف مسلمانان درآمد؛ هیئتی از مردم شهر با خلیفهٔ مسلمانان دیدار کردند و پیشنهاد دادند که خلیفه، خود واگذاری قدس را به عهده بگیرد؛ خلیفه نیز شرط آنها را پذیرفت و به معابد آنان امان داد و مسیحیان ملزم به پرداخت جزیه شدند. خلیفه به درخواست مسیحیان، اجازهٔ اسکان یهودیان را در شهر نداد.<ref>زعیتر، سرگذشت فلسطین یا کارنامهٔ سیاه استعمار، 1382ش، ص73-74.</ref> در ۱۰۹۵م جنگ‌های صلیبی آغاز و فلسطین طی دو قرن میان مسیحیان و مسلمانان دست‌به‌دست شد؛ تا اینکه صلاح‌الدین ایوبی در ۱۱۹۲م آن را فتح کرد. بعد از آن تا ۱۹۱۷م تحت سلطهٔ امپراتوری عثمانی قرار گرفت و بعد از آن زیر سلطهٔ استعماری انگلیس درآمد.<ref>زعیتر، سرگذشت فلسطین یا کارنامه سیاه استعمار، 1382ش، ص94.</ref>
 
== اهمیت و جایگاه فلسطین ==
به باور صاحب‌نظران و اندیشمندان مسلمان، امروزه کشور فلسطین، مسئلهٔ اول در میان همهٔ موضوعات مشترک کشورهای اسلامی بوده و مشخصات منحصربه‌فردی در این مسئله وجود دارد که به آن اهمیت زیاد می‌دهد:
به باور صاحب‌نظران و اندیشمندان مسلمان، امروزه کشور فلسطین، مسئلهٔ اول در میان همهٔ موضوعات مشترک کشورهای اسلامی بوده و مشخصات منحصربه‌فردی در این مسئله وجود دارد که به آن اهمیت زیاد می‌دهد:
#فلسطین به‌دلیل وجود «مسجد الاقصی» (نخستین قبلهٔ مسلمانان) و محل معراج پیامبر اسلام در این کشور، نزد مسلمانان احترام و موقعیت ویژه‌ای دارد.<ref>صالح، فلسطین، ۲۰۰۲م، ص۳۰.</ref> از سرزمین فلسطین در قرآن با عناوین «ارض مقدسة» و «ارض مبارکة» یاد شده است.<ref>فوزبورغ، وصف الأراضی المقدسة، ۱۹۹۷م، ص۲۹.</ref>
# فلسطین به‌دلیل وجود «مسجد الاقصی» (نخستین قبلهٔ مسلمانان) و محل معراج پیامبر اسلام در این کشور، نزد مسلمانان احترام و موقعیت ویژه‌ای دارد.<ref>صالح، فلسطین، ۲۰۰۲م، ص۳۰.</ref> از سرزمین فلسطین در قرآن با عناوین «ارض مقدسة» و «ارض مبارکة» یاد شده است.<ref>فوزبورغ، وصف الأراضی المقدسة، ۱۹۹۷م، ص۲۹.</ref>
#فلسطین از نظر جغرافیایی، نقطهٔ ارتباطی سه قارهٔ آفریقا، اروپا و آسیا محسوب می‌شود.<ref>صالح، فلسطین، ۲۰۰۲م، ص۳۰.</ref>
# فلسطین از نظر جغرافیایی، نقطهٔ ارتباطی سه قارهٔ آفریقا، اروپا و آسیا محسوب می‌شود.<ref>صالح، فلسطین، ۲۰۰۲م، ص۳۰.</ref>
#فلسطین، کشور اسلامی است که غصب و به صهیونیست‌هایی سپرده شده است که از کشورهای گوناگون گردآوری شده و جامعه‌ای جعلی و موزائیکی در این کشور تشکیل داده‌اند.
# فلسطین، کشور اسلامی است که غصب و به صهیونیست‌هایی سپرده شده است که از کشورهای گوناگون گردآوری شده و جامعه‌ای جعلی و موزائیکی در این کشور تشکیل داده‌اند.
#این رویداد بی‌سابقه در تاریخ، با کشتار، جنایت، ظلم و اهانت مستمر انجام گرفته است.
# این رویداد بی‌سابقه در تاریخ، با کشتار، جنایت، ظلم و اهانت مستمر انجام گرفته است.
#قبلهٔ اول مسلمانان و بسیاری از مراکز مورد احترام دینی که در سرزمین فلسطین قرار دارد، به تخریب، توهین و زوال تهدید شده است.
# قبلهٔ اول مسلمانان و بسیاری از مراکز مورد احترام دینی که در سرزمین فلسطین قرار دارد، به تخریب، توهین و زوال تهدید شده است.
#این دولت و جامعهٔ جعلی در حساس‌ترین نقطهٔ جهان اسلام، از آغاز تا کنون، نقش یک پایگاه نظامی، امنیتی و سیاسی را برای دولت‌های استکباری بازی کرده و کشورهای غربی که دشمن اتحاد و پیشرفت مسلمانان هستند، از آن همواره مانند خنجری در پهلوی امت اسلامی استفاده کرده‌اند.
# این دولت و جامعهٔ جعلی در حساس‌ترین نقطهٔ جهان اسلام، از آغاز تا کنون، نقش یک پایگاه نظامی، امنیتی و سیاسی را برای دولت‌های استکباری بازی کرده و کشورهای غربی که دشمن اتحاد و پیشرفت مسلمانان هستند، از آن همواره مانند خنجری در پهلوی امت اسلامی استفاده کرده‌اند.
#صهیونیسم که خطر اخلاقی، سیاسی و اقتصادی بزرگ برای جامعهٔ بشری محسوب می‌شود، فلسطین را وسیله و پایگاهی برای گسترش نفوذ و سلطهٔ خود در جهان قرار داده است.
# صهیونیسم که خطر اخلاقی، سیاسی و اقتصادی بزرگ برای جامعهٔ بشری محسوب می‌شود، فلسطین را وسیله و پایگاهی برای گسترش نفوذ و سلطهٔ خود در جهان قرار داده است.
#کشورهای اسلامی، هزینهٔ مالی و انسانیِ سنگینی تاکنون برای حمایت از کشور تحت ستم فلسطین پرداخته‌اند.
# کشورهای اسلامی، هزینهٔ مالی و انسانیِ سنگینی تاکنون برای حمایت از کشور تحت ستم فلسطین پرداخته‌اند.
#رنج میلیونها آوارهٔ فلسطینی که بسیاری از آنها پس از شش دهه هنوز در اردوگاه‌ها زندگی می‌کنند، برای ملت‌های مسلمان سنگین تمام می‌شود.
# رنج میلیون‌ها آوارهٔ فلسطینی که بسیاری از آنها پس از شش دهه هنوز در اردوگاه‌ها زندگی می‌کنند، برای ملت‌های مسلمان سنگین تمام می‌شود.
#با اشغال فلسطین، تاریخ یک کانون مهمِ تمدنی در جهان اسلام، قطع شده است.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=27165 «چرا فلسطین مسئله اصلی دنیای اسلام است؟»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای؛] خامنه‌ای، فلسطین، ۱۳۹۷ش، ص۵۱–۵۳.</ref>
# با اشغال فلسطین، تاریخ یک کانون مهمِ تمدنی در جهان اسلام، قطع شده است.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=27165 «چرا فلسطین مسئله اصلی دنیای اسلام است؟»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای؛] خامنه‌ای، فلسطین، ۱۳۹۷ش، ص۵۱–۵۳.</ref>
#برخی اندیشمندان اسلامی، کشور فلسطین را «پارهٔ تن اسلام»، «قلب دنیای اسلام» و «مهم‌ترین مسئلهٔ جهان اسلام» و مشکل اشغال آن را «مشکل جهان اسلام» دانسته‌اند.<ref>خامنه‌ای، فلسطین، ۱۳۹۷ش، ص۳۷–۴7.</ref>
# برخی اندیشمندان اسلامی، کشور فلسطین را «پارهٔ تن اسلام»، «قلب دنیای اسلام» و «مهم‌ترین مسئلهٔ جهان اسلام» و مشکل اشغال آن را «مشکل جهان اسلام» دانسته‌اند.<ref>خامنه‌ای، فلسطین، ۱۳۹۷ش، ص۳۷–۴7.</ref>
#فلسطین محل دفن بسیاری از انبیاء است. به‌عنوان نمونه حضرت مریم در شهر ناصره، یحیی در شهر سامریه<ref>فوزبورغ، وصف الأراضی المقدسة، ۱۹۹۷م، ص۲۹.</ref> و ابراهیم در شهر الخلیل<ref>آغا، مدائن فلسطین، ۱۹۹۳م، ص۸۱.</ref> دفن شده‌اند. مقبرهٔ داوود نبی و مقام حضرت موسی در این کشور قرار دارند.<ref>آغا، مدائن فلسطین، ۱۹۹۳م، ص۴۸–۴۹.</ref> همچنین این کشور خاستگاه ادیان توحیدی و محل تولد و زندگی برخی انبیای «اولوالعزم» مانند ابراهیم، موسی و عیسی بوده است.<ref>ناس، تاریخ جامع ادیان، 1390ش، 577-578.</ref> اریحا و غزه، از قدیمی‌ترین شهرهای جهان محسوب می‌شوند.<ref>روحانی، آشنایی با کشورهای اسلامی، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۴.</ref>
# فلسطین محل دفن بسیاری از انبیاء است. به‌عنوان نمونه حضرت مریم در شهر ناصره، یحیی در شهر سامریه<ref>فوزبورغ، وصف الأراضی المقدسة، ۱۹۹۷م، ص۲۹.</ref> و ابراهیم در شهر الخلیل<ref>آغا، مدائن فلسطین، ۱۹۹۳م، ص۸۱.</ref> دفن شده‌اند. مقبرهٔ داوود نبی و مقام حضرت موسی در این کشور قرار دارند.<ref>آغا، مدائن فلسطین، ۱۹۹۳م، ص۴۸–۴۹.</ref> همچنین این کشور خاستگاه ادیان توحیدی و محل تولد و زندگی برخی انبیای «اولوالعزم» مانند ابراهیم، موسی و عیسی بوده است.<ref>ناس، تاریخ جامع ادیان، 1390ش، 577-578.</ref> اریحا و غزه، از قدیمی‌ترین شهرهای جهان محسوب می‌شوند.<ref>روحانی، آشنایی با کشورهای اسلامی، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۴.</ref>


==روند اشغال فلسطین==
== روند اشغال فلسطین ==
===اندیشهٔ اشغال===
=== اندیشهٔ اشغال ===
اندیشهٔ اشغال فلسطین قرن‌ها پیش در میان یهودیان وجود داشته است و دولت‌های استعمارگر نیز از مدت‌ها پیش از دورهٔ معاصر به‌دلیل موقعیت استراتژیک فلسطین، برای کنترل بر این سرزمین نقشه می‌کشیدند. برای مثال در ۱۸۲۷م «سر مؤسس مونتیفوری» از یهودیان انگلیسی، مسألهٔ اسکان یهودیان در فلسطین و کشیدن راه‌آهن از یافا به خلیج فارس برای وصل‌کردن سواحل مدیترانه به این خلیج را مطرح کرد و در ۱۸۳۸م انگلیس اولین کنسولگری اروپایی را در بیت‌المقدس بنیان گذاشت که به گفتهٔ «آلبرت هامسون» نویسندهٔ انگلیسی حکایت از نقشه‌های استعماری انگلیس در فلسطین داشت. «آرل اف شاوسری» سیاستمدار انگلیسی در ۱۸۴۰م یادداشتی با عنوان «طرح اسکان در فلسطین» به «پالمرسون» نخست‌وزیر وقت انگلیس، فرستاد و در آن به ذکر اهمیت سیاسی و اقتصادی اسکان یهودیان در فلسطین برای دولت انگلیس پرداخت.<ref>دروزه، پروندهٔ فلسطین، بی‌تا، ص12-13.</ref>
اندیشهٔ اشغال فلسطین قرن‌ها پیش در میان یهودیان وجود داشته است و دولت‌های استعمارگر نیز از مدت‌ها پیش از دورهٔ معاصر به‌دلیل موقعیت استراتژیک فلسطین، برای کنترل بر این سرزمین نقشه می‌کشیدند. برای مثال در ۱۸۲۷م «سر مؤسس مونتیفوری» از یهودیان انگلیسی، مسألهٔ اسکان یهودیان در فلسطین و کشیدن راه‌آهن از یافا به خلیج فارس برای وصل‌کردن سواحل مدیترانه به این خلیج را مطرح کرد و در ۱۸۳۸م انگلیس اولین کنسولگری اروپایی را در بیت‌المقدس بنیان گذاشت که به گفتهٔ «آلبرت هامسون» نویسندهٔ انگلیسی حکایت از نقشه‌های استعماری انگلیس در فلسطین داشت. «آرل اف شاوسری» سیاستمدار انگلیسی در ۱۸۴۰م یادداشتی با عنوان «طرح اسکان در فلسطین» به «پالمرسون» نخست‌وزیر وقت انگلیس، فرستاد و در آن به ذکر اهمیت سیاسی و اقتصادی اسکان یهودیان در فلسطین برای دولت انگلیس پرداخت.<ref>دروزه، پروندهٔ فلسطین، بی‌تا، ص12-13.</ref>


===تشکیل جنبش صهیونیسم===
=== تشکیل جنبش صهیونیسم ===
صهیونیسم جنبشی سیاسی است که «تِئُودُور هِرْتْسِل» آن را بنیان نهاد. وی در ۱۸۹۵م در کتاب «دولت یهودی»، اندیشهٔ تأسیس یک کشور مخصوص یهودیان را مطرح و در ۱۸۹۷م اندیشمندان و ثروتمندان یهودی را در شهر «بازل» سوئیس گردهم آورد و از آنها خواست از اندیشهٔ صهیونیسم حمایت کنند.<ref>سویدان، دایرةالمعارف مصور تاریخ یهودیت و صهیونیسم، ۱۳۹۱ش، ص45-46.</ref> هرتسل هدف کنگره را گذاشتن سنگ بنای میهن یهود اعلام کرد.<ref>فعالان سیاسی صهیونیست، ۱۳۸۹ش، ص۲۵۷.</ref> پس از این کنفرانس تا ۱۹۰۵م پنج کنفرانس صهیونیسم یهودی دیگر برگزار شد.<ref>فعالان سیاسی صهیونیست، ۱۳۸۹ش، ص۱۰.</ref> گفته شده نخستین کسی که اندیشه بازگشت یهودیان به فلسطین را مطرح کرد، «موسی هِس»، فیلسوف یهودی اهل آلمان، بود؛ اما واژهٔ صهیونیسم نخستین‌بار توسط یکی از سران یهودی به نام لِئو پینْکِر مطرح شد. پینکر ایجاد دولت یهودی در سرزمین موعود (فلسطین) را پیشنهاد کرد. به دنبال این پیشنهاد، انجمن عشاق صهیون تشکیل شد.<ref>طاهری آکردی، یهودیت، ۱۳۹۰ش، ص۱۰۹.</ref> هدف این انجمن، احیای زبان عبری، دعوت یهودیان به مهاجرت به فلسطین و تملک و آبادسازی سرزمین‌های فلسطین بود.<ref>کسمائی، مقاوت فلسطینی، بی‌تا، ص۳.</ref>
صهیونیسم جنبشی سیاسی است که «تِئُودُور هِرْتْسِل» آن را بنیان نهاد. وی در ۱۸۹۵م در کتاب «دولت یهودی»، اندیشهٔ تأسیس یک کشور مخصوص یهودیان را مطرح کرد و در ۱۸۹۷م اندیشمندان و ثروتمندان یهودی را در شهر «بازل» سوئیس گردهم آورد و از آنها خواست از اندیشهٔ صهیونیسم حمایت کنند.<ref>سویدان، دایرةالمعارف مصور تاریخ یهودیت و صهیونیسم، ۱۳۹۱ش، ص45-46.</ref> هرتسل هدف کنگره را گذاشتن سنگ بنای میهن یهود اعلام کرد.<ref>فعالان سیاسی صهیونیست، ۱۳۸۹ش، ص۲۵۷.</ref> پس از این کنفرانس تا ۱۹۰۵م پنج کنفرانس صهیونیسم یهودی دیگر برگزار شد.<ref>فعالان سیاسی صهیونیست، ۱۳۸۹ش، ص۱۰.</ref> گفته شده نخستین کسی که اندیشهٔ بازگشت یهودیان به فلسطین را مطرح کرد، «موسی هِس»، فیلسوف یهودی اهل آلمان، بود؛ اما واژهٔ صهیونیسم نخستین‌بار توسط یکی از سران یهودی به نام لِئو پینْکِر مطرح شد. پینکر، ایجاد دولت یهودی در سرزمین موعود (فلسطین) را پیشنهاد کرد. به دنبال این پیشنهاد، انجمن عشاق صهیون تشکیل شد.<ref>طاهری آکردی، یهودیت، ۱۳۹۰ش، ص۱۰۹.</ref> هدف این انجمن، احیای زبان عبری، دعوت یهودیان به مهاجرت به فلسطین و تملک و آبادسازی سرزمین‌های فلسطین بود.<ref>کسمائی، مقاوت فلسطینی، بی‌تا، ص۳.</ref>


===اعلامیه بالْفُور===
=== اعلامیه بالْفُور ===
«آرْتور جِیمز بالفور» به‌عنوان وزیر امور خارجهٔ بریتانیا، در نوامبر ۱۹۱۷م نامه‌ای نوشت و در آن وعدهٔ برپایی یک وطن قومی برای یهودیان در فلسطین را اعلام کرد. این نامه خطاب به «ادموند روچیلد» (ثروتمند یهودی‌تبار فرانسوی و از حامیان اولیهٔ جنبش صهیونیسم) نوشته شده بود.<ref>سویدان، دایرةالمعارف مصور تاریخ یهودیت و صهیونیسم، ۱۳۹۱ش، ص257-258.</ref> انگلستان براساس بیانیهٔ بالفور موافقت خود را با تأسیس یک حکومت مستقل یهودی در خاک فلسطین اعلام کرد<ref>طاهری آکردی، یهودیت، ۱۳۹۰ش، ص۱۰۹.</ref> و این اعلامیه گام نخست عملی برای تشکیل رژیم صهیونیستی بود.<ref>فعالان سیاسی صهیونیست، ۱۳۸۹ش، ص۹.</ref>
«آرْتور جِیمز بالفور» به‌عنوان وزیر امور خارجهٔ بریتانیا، در نوامبر ۱۹۱۷م نامه‌ای نوشت و در آن وعدهٔ برپایی یک وطن قومی برای یهودیان در فلسطین را اعلام کرد. این نامه خطاب به «ادموند روچیلد» (ثروتمند یهودی‌تبار فرانسوی و از حامیان اولیهٔ جنبش صهیونیسم) نوشته شده بود.<ref>سویدان، دایرةالمعارف مصور تاریخ یهودیت و صهیونیسم، ۱۳۹۱ش، ص257-258.</ref> انگلستان بر اساس بیانیهٔ بالفور موافقت خود را با تأسیس یک حکومت مستقل یهودی در خاک فلسطین اعلام کرد<ref>طاهری آکردی، یهودیت، ۱۳۹۰ش، ص۱۰۹.</ref> و این اعلامیه گام نخست عملی برای تشکیل رژیم صهیونیستی بود.<ref>فعالان سیاسی صهیونیست، ۱۳۸۹ش، ص۹.</ref>


===اشغال فلسطین توسط انگلیس===
=== اشغال فلسطین توسط انگلیس ===
اشغال فلسطین توسط انگلیس تحت عنوان «قیمومیت» با انتشار اعلامیهٔ بالفور در ۱۹۱۷م و با ورود نیروهای انگلستان به بیتالمقدس در همان سال آغاز شد و با تصویب جامعهٔ ملل در ۲۴ ژوئیه ۱۹۲۲م شکل رسمی به خود گرفت و ۳۰ سال به طول انجامید. انگلستان در طول دورهٔ قیمومت خود بر فلسطین با روش‌های گوناگون زمینهٔ تبدیل فلسطین به موطن صهیونیست‌ها را آماده کرد؛ در مرحلهٔ اول با تشویق مهاجرین یهودی به فلسطین، تسهیل فروش زمین عرب‌ها به صهیونیستها و مسلح‌کردن آنها و همچنین ایجاد سازمان‌های اجتماعی و اقتصادی صهیونیستی زمینه را برای اجرای اعلامیهٔ بالفور فراهم کرد. در مدت سلطهٔ انگلیس بر فلسطین، حدود ۶۰۰ هزار یهودی به فلسطین منتقل شدند. از سوی دیگر انگلیس به‌دلیل اجتناب مردم از فروش زمین به مهاجران یهودی، ۵۰ هزار هکتار از زمینهای دولتی را به یهودیان داده و از محصولات مسلمانان مالیاتهای سنگین می‌گرفت تا ورشکست شده و زمینهای خود را به یهودیان واگذار کنند.<ref>محتشمی پور، «مروری بر شکل‌گیری رژیم اشغالگر قدس»، 1386ش، ص103-105.</ref>
اشغال فلسطین توسط انگلیس تحت عنوان «قیمومیت» با انتشار اعلامیهٔ بالفور در ۱۹۱۷م و با ورود نیروهای انگلستان به بیت‌المقدس در همان سال آغاز شد و با تصویب جامعهٔ ملل در ۲۴ ژوئیه ۱۹۲۲م شکل رسمی به خود گرفت و ۳۰ سال به طول انجامید. انگلستان در طول دورهٔ قیمومت خود بر فلسطین با روش‌های گوناگون زمینهٔ تبدیل فلسطین به موطن صهیونیست‌ها را آماده کرد؛ در مرحلهٔ اول با تشویق مهاجرین یهودی به فلسطین، تسهیل فروش زمین عرب‌ها به صهیونیستها و مسلح‌کردن آنها و همچنین ایجاد سازمان‌های اجتماعی و اقتصادی صهیونیستی زمینه را برای اجرای اعلامیهٔ بالفور فراهم کرد. در مدت سلطهٔ انگلیس بر فلسطین، حدود ۶۰۰ هزار یهودی به فلسطین منتقل شدند. از سوی دیگر انگلیس به‌دلیل اجتناب مردم از فروش زمین به مهاجران یهودی، ۵۰ هزار هکتار از زمین‌های دولتی را به یهودیان داده و از محصولات مسلمانان مالیات‌های سنگین می‌گرفت تا ورشکست شده و زمین‌های خود را به یهودیان واگذار کنند.<ref>محتشمی‌پور، «مروری بر شکل‌گیری رژیم اشغالگر قدس»، 1386ش، ص103-105.</ref>


===طرح تقسیم فلسطین===
=== طرح تقسیم فلسطین ===
انگلیس به سازمان ملل متحد اعلام کرد که دورهٔ قیمومیت آن بر فلسطین از مه ۱۹۴۷م پایان می‌یابد و سازمان ملل باید راه‌حلی برای مشکل فلسطین ارائه دهد. به دنبال آن، در تاریخ ۲۹ نوامبر ۱۹۴۷م گروه‌های صهیونیستی طرح تقسیم فلسطین را در سازمان ملل به تصویب رساندند.<ref>اسدی، «نقد و بررسی: دانشنامه جدید صهیونیسم و اسراییل»، 1380ش، ص۲۳۴.</ref> این سازمان، هیأتی ۱۱ نفری تحت عنوان «آنسکوپ» را برای ترسیم خطوط تفکیک به فلسطین فرستاد. در طرح تقسیم حدود ۴۲٪ از مساحت فلسطین که جمعیت آن متشکل از ۷۲۵۰۰۰ عرب و حدود ۱۰۰۰۰ یهودی بود، به اعراب و دولت عربی، اختصاص یافت، بیش از ۵۶٪ از مساحت آن نیز که جمعیت آن متشکل از ۴۹۸۰۰۰ یهودی و ۴۹۷۰۰۰ عرب بود به یهودیان و دولت یهودی تعلق یافت و بیت‌المقدس نیز به نام منطقهٔ حائل که ۱۰۰ هزار یهودی و ۱۰۵ هزار عرب در آن ساکن بودند تحت نظارت بین‌المللی قرار گرفت.<ref>صفاتاج، دانشنامه فلسطین، 1382ش، ص205-206.</ref> پس از تصویب این طرح، اعتراضات شدید سراسر فلسطین را فرا گرفت. در فاصله بین اعلان قطعنامهٔ تقسیم و خروج انگلیس از فلسطین نیروهای مسلح انگلیسی به تدریج از مناطق یهودی‌نشین بیرون رفتند و صهیونیستها جای آنها را گرفتند و خود را مسلح کردند، اما در مناطق مسلمان‌نشین باقی ماندند و کلیه حرکات فلسطینیان را زیر نظر داشتند و به مرور زمان که یهودیان آمادهٔ اشغال مناطق دیگر می‌شدند، این مناطق را نیز ترک می‌کردند.<ref>محتشمی‌پور، «مروری بر شکل‌گیری رژیم اشغالگر قدس»، 1386ش، ص112.</ref>
انگلیس به سازمان ملل متحد اعلام کرد که دورهٔ قیمومیت آن بر فلسطین از مه ۱۹۴۷م پایان می‌یابد و سازمان ملل باید راه‌حلی برای مشکل فلسطین ارائه دهد. به دنبال آن، در تاریخ ۲۹ نوامبر ۱۹۴۷م گروه‌های صهیونیستی طرح تقسیم فلسطین را در سازمان ملل به تصویب رساندند.<ref>اسدی، «نقد و بررسی: دانشنامه جدید صهیونیسم و اسراییل»، 1380ش، ص۲۳۴.</ref> این سازمان، هیأتی ۱۱ نفری تحت عنوان «آنسکوپ» را برای ترسیم خطوط تفکیک به فلسطین فرستاد. در طرح تقسیم حدود ۴۲٪ از مساحت فلسطین که جمعیت آن متشکل از ۷۲۵۰۰۰ عرب و حدود ۱۰۰۰۰ یهودی بود، به اعراب و دولت عربی، اختصاص یافت، بیش از ۵۶٪ از مساحت آن نیز که جمعیت آن متشکل از ۴۹۸۰۰۰ یهودی و ۴۹۷۰۰۰ عرب بود به یهودیان و دولت یهودی تعلق یافت و بیت‌المقدس نیز به نام منطقهٔ حائل که ۱۰۰ هزار یهودی و ۱۰۵ هزار عرب در آن ساکن بودند تحت نظارت بین‌المللی قرار گرفت.<ref>صفاتاج، دانشنامه فلسطین، 1382ش، ص205-206.</ref> پس از تصویب این طرح، اعتراضات شدید سراسر فلسطین را فرا گرفت. در فاصلهٔ بین اعلان قطعنامهٔ تقسیم و خروج انگلیس از فلسطین نیروهای مسلح انگلیسی به تدریج از مناطق یهودی‌نشین بیرون رفتند و صهیونیست‌ها جای آنها را گرفتند و خود را مسلح کردند، اما در مناطق مسلمان‌نشین باقی ماندند و کلیهٔ حرکات فلسطینیان را زیر نظر داشتند و به‌مرور زمان که یهودیان آمادهٔ اشغال مناطق دیگر می‌شدند، این مناطق را نیز ترک می‌کردند.<ref>محتشمی‌پور، «مروری بر شکل‌گیری رژیم اشغالگر قدس»، 1386ش، ص112.</ref>


===اشغال رسمی فلسطین توسط اسرائیل===
=== اشغال رسمی فلسطین توسط اسرائیل ===
بعد از اجرای طرح تقسیم ظالمانهٔ سازمان ملل و قدرت گرفتن یهودیان، زمینهٔ تشکل دولت جعلی اسرائیل و اشغال فلسطین فراهم شد و در ۱۴ مه ۱۹۴۸م این دولت غاصب اعلام موجودیت کرد.<ref>سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص۶.</ref> پس از اعلام موجودیت رژیم اشغالگر قدس توسط «بن گوریون»، نخستین جنگ را این رژیم علیه فلسطین و کشورهای عربی منطقه به راه انداخت که به «جنگ ۱۹۴۸» معروف است. در این جنگ صهیونیست‌ها ۷۸ درصد خاک فلسطین را اشغال کردند و نخستین مرحلهٔ آوارگی بزرگ فلسطینیان به وقوع پیوست. این در حالی بود که یهودیان پیش از آن، تنها حدود پنج درصد از زمین‌های فلسطین را خریداری کرده بودند.<ref>سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص۸.</ref> مناطق اشغالی شامل الخلیل واقع در شمال فلسطین، ساحل دریای مدیترانه، صحرای نقب و منطقهٔ مرکزی فلسطین بود.<ref>سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص۳۱.</ref> از آنجا که کرانهٔ باختری تحت ادارهٔ اردن بود و غزه نیز توسط دولت مصر اداره می‌شد، این دو منطقه از اشغال صهیونیست‌ها در امان ماند؛ اما در جنگ شش روزه در ۱۹۶۷م و بعد از آن تا ۱۹۹۵م اسرائیل ۶۰٪ از کرانهٔ باختری و ۴۰٪ از غزه را اشغال کرد.<ref>سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص43-۴۴.</ref> در ۲۸ مه ۱۹۶۴م سازمان آزادی‌بخش فلسطین اعلام موجودیت کرد و مبارزات فلسطینیان علیه اشغالگران شکل جدیدی به خود گرفت.<ref>صفاتاج، دانشنامهٔ فلسطین، ج۳، ص۱۶.</ref>
بعد از اجرای طرح تقسیم ظالمانهٔ سازمان ملل و قدرت گرفتن یهودیان، زمینهٔ تشکل دولت جعلی اسرائیل و اشغال فلسطین فراهم شد و در ۱۴ مه ۱۹۴۸م این دولت غاصب اعلام موجودیت کرد.<ref>سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص۶.</ref> پس از اعلام موجودیت رژیم اشغالگر قدس توسط «بن گوریون»، نخستین جنگ را این رژیم علیه فلسطین و کشورهای عربی منطقه به راه انداخت که به «جنگ ۱۹۴۸» معروف است. در این جنگ صهیونیست‌ها ۷۸ درصد خاک فلسطین را اشغال کردند و نخستین مرحلهٔ آوارگی بزرگ فلسطینیان به وقوع پیوست. این در حالی بود که یهودیان پیش از آن، تنها حدود پنج درصد از زمین‌های فلسطین را خریداری کرده بودند.<ref>سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص۸.</ref> مناطق اشغالی شامل الخلیل واقع در شمال فلسطین، ساحل دریای مدیترانه، صحرای نقب و منطقهٔ مرکزی فلسطین بود.<ref>سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص۳۱.</ref> از آنجا که کرانهٔ باختری تحت ادارهٔ اردن بود و غزه نیز توسط دولت مصر اداره می‌شد، این دو منطقه از اشغال صهیونیست‌ها در امان ماند؛ اما در جنگ شش روزه در ۱۹۶۷م و بعد از آن تا ۱۹۹۵م اسرائیل ۶۰٪ از کرانهٔ باختری و ۴۰٪ از غزه را اشغال کرد.<ref>سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص43-۴۴.</ref> در ۲۸ مه ۱۹۶۴م سازمان آزادی‌بخش فلسطین اعلام موجودیت کرد و مبارزات فلسطینیان علیه اشغالگران شکل جدیدی به خود گرفت.<ref>صفاتاج، دانشنامهٔ فلسطین، ج۳، ص۱۶.</ref>


==شناسایی رژیم صهیونیستی==
== شناسایی رژیم صهیونیستی ==
بلافاصله پس از تشکیل رژیم صهیونیستی «ترومن» رئیس‌جمهور وقت آمریکا این حکومت را به رسمیت شناخت و حمایت کشور خود را از آن اعلام کرد. سپس سیل کمک‌های نظامی و اقتصادی را به سوی این رژیم سرازیر ساخت. گواتمالا و شوروی به ترتیب در ۱۵ و ۱۸ می در حالی که ارتش‌های عربی وارد فلسطین شده بودند، رژیم اشغالگر را به رسمیت شناختند. نمایندهٔ شوروی در سازمان ملل اولین کسی بود که به شناسایی دولت اشغالگر رأی داد.<ref>محتشمی‌پور، «مروری بر شکل‌گیری رژیم اشغالگر قدس»، 1386ش، ص 116-118.</ref>‏ در مه ۱۹۴۹م اسرائیل به عضویت سازمان ملل درآمد.<ref>صفاتاج، دانشنامه فلسطین، 1382ش، ج۳، ص۱۶.</ref>
بلافاصله پس از تشکیل رژیم صهیونیستی «ترومن» رئیس‌جمهور وقت آمریکا این حکومت را به رسمیت شناخت و حمایت کشور خود را از آن اعلام کرد. سپس سیل کمک‌های نظامی و اقتصادی را به‌سوی این رژیم سرازیر ساخت. گواتمالا و شوروی به ترتیب در ۱۵ و ۱۸ می در حالی که ارتش‌های عربی وارد فلسطین شده بودند، رژیم اشغالگر را به رسمیت شناختند. نمایندهٔ شوروی در سازمان ملل اولین کسی بود که به شناسایی دولت اشغالگر رأی داد.<ref>محتشمی‌پور، «مروری بر شکل‌گیری رژیم اشغالگر قدس»، 1386ش، ص 116-118.</ref>‏ در مه ۱۹۴۹م اسرائیل به عضویت سازمان ملل درآمد.<ref>صفاتاج، دانشنامه فلسطین، 1382ش، ج۳، ص۱۶.</ref>


==زمینه‌های اشغال==
== زمینه‌های اشغال ==
===زمینه‌های فکری و عقیدتی===
=== زمینه‌های فکری و عقیدتی ===
از نظر ایدئولوژیکی و فکری، مجموعه باورهای یهودیان نسبت به جهان و انسان و ویژگی‌های سبک زندگی مادی‌گرای آنها باعث شده است که به آسانی به اشغال کشور فلسطین و کشتار فلسطینیان دست بزنند. آنها معتقدند که:
از نظر ایدئولوژیکی و فکری، مجموعه باورهای یهودیان نسبت به جهان و انسان و ویژگی‌های سبک زندگی مادی‌گرای آنها باعث شده است که به آسانی به اشغال کشور فلسطین و کشتار فلسطینیان دست بزنند. آنها معتقدند که:
#ارواح یهود جزئی از خدا است و ارواح غیر یهود، ارواح شیطانی و شبیه به ارواح حیوانات است. همچنین نطفهٔ غیر یهودی مانند نطفه دیگر حیوانات است.
# ارواح یهود جزئی از خدا است و ارواح غیر یهود، ارواح شیطانی و شبیه به ارواح حیوانات است. همچنین نطفهٔ غیریهودی مانند نطفهٔ دیگر حیوانات است.
#بر فرد یهودی لازم است تمام کوشش خود را در جلوگیری از حیات و پیشرفت دیگر ملت‌ها صرف کند تا فقط آنها قدرت مطلقه باشند.
# بر فرد یهودی لازم است تمام کوشش خود را در جلوگیری از حیات و پیشرفت دیگر ملت‌ها صرف کند تا فقط آنها قدرت مطلقه باشند.
#یهودی پیش خدا، از ملائکه بالاتر است. هرگاه غیر یهودی، یهودی را بزند مثل این است که عزّت الهی را زده و مستحق مرگ خواهد بود. اگر یهودی آفریده نشده بود، برکت از زمین می‌رفت، باران نمی‌بارید و خورشید آفریده نمی‌شد.
# یهودی پیش خدا، از ملائکه بالاتر است. هرگاه غیریهودی، یهودی را بزند مثل این است که عزّت الهی را زده و مستحق مرگ خواهد بود. اگر یهودی آفریده نشده بود، برکت از زمین می‌رفت، باران نمی‌بارید و خورشید آفریده نمی‌شد.
#کشتن افراد صالح غیر یهودی جایز و نجات غیر یهودی از مرگ، حرام است.
# کشتن افراد صالح غیریهودی جایز و نجات غیریهودی از مرگ، حرام است.
#برای اسرائیلی‌ها، کشتن، غصب و دزدی‌کردن مال غیر اسرائیلی جایز، بلکه واجب است.
# برای اسرائیلی‌ها، کشتن، غصب و دزدی‌کردن مال غیراسرائیلی جایز، بلکه واجب است.
#املاک غیریهود مانند مال متروک است؛ یهودی حق دارد آن را تملک کند.
# املاک غیریهود مانند مال متروک است؛ یهودی حق دارد آن را تملک کند.
#خداوند به یهودیان اجازه داده است که فراورده‌های غیریهودی را مالک شوند.<ref>قربانی، اسلام و حقوق بشر، 1375، ص321-322.</ref>
# خداوند به یهودیان اجازه داده است که فراورده‌های غیریهودی را مالک شوند.<ref>قربانی، اسلام و حقوق بشر، 1375، ص321-322.</ref>


===زمینه‌های سیاسی، حقوقی و اجتماعی===
=== زمینه‌های سیاسی، حقوقی و اجتماعی ===
====ادعای یهودآزاری====
==== ادعای یهودآزاری ====
صهیونیسم با تکیه بر استدلال‌های تاریخی، سیاسی و علمی به اسکان یهودیان در فلسطین مشروعیت می‌بخشند و اشغال فلسطین را پاسخی به یهودآزاری می‌دانند. به عقیدهٔ آنها یهودیان هرجا بودند، عنصر بیگانه تلقی شده و مردم، آنان را به‌صورت آشکار و پنهان آزار می‌دادند. به ادعای آنها یهودآزاری با شکست دولت یهودی اسرائیل به ترتیب در ۷۲۱ و ۵۸۶ قبل از میلاد توسط آشوریان و بابلیان و در نتیجه پراکنده‌شدن یهود به نقاط دیگر جهان آغاز شد و به تدریج روند روبه رشدی به خود گرفت به گونه‌ای که یهودستیزی در آلمان نازی به نقطه اوج خود رسید. در این دورهٔ طولانی در امپراتوری روم و در کشور لهستان و روسیه تزاری و کشورهای دیگر یهودیان بارها سرکوب و شکنجه شدند و تنها در ۷۷۰ش هفتاد هزار یهودی به علت نپذیرفتن دین مسیح در اسپانیا کشته شدند.<ref>درایسدل، جغرافیای سیاسی خاورماینه و شمال آفریقا، 1370ش، ص361-362؛ حسنی، فلسطین و صهیونیسم، بی‌تا، ص30-31.</ref> اما بسیاری از پژوهشگران با رد ادعاهای صهونیسم، معتقدند که برخی از نمونه‌های تاریخی یهودآزاری بیش از حد بزرگ‌نمایی شده است. برای مثال صهونیست‌ها دربارهٔ یهودی‌سوزی در آلمان، با سلطه‌ای که بر ابزارهای تبلیغی جهانی و به‌کارگیری آن دارد، به‌مظلوم‌نمایی پرداخته‌اند. از طرف دیگر برخی قصه‌های یهودآزاری از ریشه دروغ و ساخته‌وپرداخته یهودیان و صهیونیست‌ها است تا به روند مهاجرت یهودیان به فلسطین و تأسیس یک دولت یهودی شتاب بخشند. از این منظر، شواهد نادرستی ادعای صهیونیست‌ها عبارتند از:
صهیونیسم با تکیه بر استدلال‌های تاریخی، سیاسی و علمی به اسکان یهودیان در فلسطین مشروعیت می‌بخشند و اشغال فلسطین را پاسخی به یهودآزاری می‌دانند. به عقیدهٔ آنها یهودیان هرجا بودند، عنصر بیگانه تلقی شده و مردم، آنان را به‌صورت آشکار و پنهان آزار می‌دادند. به ادعای آنها یهودآزاری با شکست دولت یهودی اسرائیل به ترتیب در ۷۲۱ و ۵۸۶ قبل از میلاد توسط آشوریان و بابلیان و در نتیجه پراکنده‌شدن یهود به نقاط دیگر جهان آغاز شد و به‌تدریج روند روبه رشدی به خود گرفت، به‌گونه‌ای که یهودستیزی در آلمان نازی به نقطهٔ اوج خود رسید. در این دورهٔ طولانی در امپراتوری روم و در کشور لهستان و روسیه تزاری و کشورهای دیگر یهودیان بارها سرکوب و شکنجه شدند و تنها در ۷۷۰ش هفتاد هزار یهودی به علت نپذیرفتن دین مسیح در اسپانیا کشته شدند.<ref>درایسدل، جغرافیای سیاسی خاورماینه و شمال آفریقا، 1370ش، ص361-362؛ حسنی، فلسطین و صهیونیسم، بی‌تا، ص30-31.</ref> اما بسیاری از پژوهشگران با رد ادعاهای صهونیسم، معتقدند که برخی از نمونه‌های تاریخی یهودآزاری بیش از حد بزرگ‌نمایی شده است. برای مثال صهونیست‌ها دربارهٔ یهودی‌سوزی در آلمان، با سلطه‌ای که بر ابزارهای تبلیغی جهانی و به‌کارگیری آن دارد، به‌مظلوم‌نمایی پرداخته‌اند. از طرف دیگر برخی قصه‌های یهودآزاری از ریشه دروغ و ساخته‌وپرداختهٔ یهودیان و صهیونیست‌ها است تا به روند مهاجرت یهودیان به فلسطین و تأسیس یک دولت یهودی شتاب بخشند. از این منظر، شواهد نادرستی ادعای صهیونیست‌ها عبارتند از:
#مهاجرت یهودیان به‌صورت عموم به دل‌خواه خود آنها و به سوی پر رونق‌ترین سرزمین‌ها و با هدف اقتصادی صورت گرفته است.
# مهاجرت یهودیان به‌صورت عموم به دلخواه خود آنها و به‌سوی پر رونق‌ترین سرزمین‌ها و با هدف اقتصادی صورت گرفته است.
#یهودیان در بخش اعظم جهان در صلح و آرامش زیسته‌اند.
# یهودیان در بخش اعظم جهان در صلح و آرامش زیسته‌اند.
#یهودیان در بریتانیا، فرانسه و آلمان قرون وسطی، تحت آزار نبوده‌اند و حتی پس از رنسانس، وضع اجتماعی و سیاسی آنان بهبود یافته است.
# یهودیان در بریتانیا، فرانسه و آلمان قرون وسطی، تحت آزار نبوده‌اند و حتی پس از رنسانس، وضع اجتماعی و سیاسی آنان بهبود یافته است.
#رنج و دردی که میلیون‌ها بردهٔ آفریقایی در انتقال و اسکان اجباری به غرب متحمل شده‌اند، بیش از رنج و دردی است که بر یهودیان وارد آمده است.
# رنج و دردی که میلیون‌ها بردهٔ آفریقایی در انتقال و اسکان اجباری به غرب متحمل شده‌اند، بیش از رنج و دردی است که بر یهودیان وارد آمده است.
#بخشی از یهودآزاری به ویژگی‌های فردی و اجتماعی یهودیان مانند جمع‌گریزی و اشتغال به مشاغل غیر مولد مانند رباخواری بازمی‌گردد و نیز ریشه در تضاد دایم کلیسا و کنیسه دارد.<ref>حسنی، فلسطین و صهیونیسم، بی‌تا، ص33.</ref>
# بخشی از یهودآزاری به ویژگی‌های فردی و اجتماعی یهودیان مانند جمع‌گریزی و اشتغال به مشاغل غیر مولد مانند رباخواری بازمی‌گردد و نیز ریشه در تضاد دایم کلیسا و کنیسه دارد.<ref>حسنی، فلسطین و صهیونیسم، بی‌تا، ص33.</ref>


====ادعای مالکیت فلسطین====
==== ادعای مالکیت فلسطین ====
صهیونیست‌ها فلسطین را سرزمین نیاکان و پدران خود می‌دانند و از طرفی بازگشت یهودیان به سرزمین موعود (فلسطین) را تحقق وعدهٔ الهی می‌پندارند که از طرف خداوند به بنی‌اسرائیل داده شده است. مورخان صهیونیست معتقدند تلاش برای تأسیس اسرائیل در واقع بازسازی مجدد حکومت یهود در این منطقه است.<ref>احمدی، ریشه‌های بحران در خاورمیانه، 1377ش، ص۷.</ref>
صهیونیست‌ها فلسطین را سرزمین نیاکان و پدران خود می‌دانند و از طرفی بازگشت یهودیان به سرزمین موعود (فلسطین) را تحقق وعدهٔ الهی می‌پندارند که از طرف خداوند به بنی‌اسرائیل داده شده است. مورخان صهیونیست معتقدند تلاش برای تأسیس اسرائیل در واقع بازسازی مجدد حکومت یهود در این منطقه است.<ref>احمدی، ریشه‌های بحران در خاورمیانه، 1377ش، ص۷.</ref>


====وابستگی برخی کشورهای عربی به امپریالیسم====
==== وابستگی برخی کشورهای عربی به امپریالیسم ====
از زمینه‌های مهم اشغال فلسطین، وابستگی برخی حکام عرب به امپریالیسم جهانی و همکاری آنها با استعمارگران و اشغالگران دانسته شده است. برخی پژوهشگران معتقدند که در ۱۹۱۹م «فیصل» پسر «شریف حسین» فرمانده نیروهای عرب و «وایزمن» (رئیس جنبش صهیونیسم)، به ابتکار انگلیسی‌ها یک قرارداد بستند که طبق مفاد این قرارداد، برای فیصل یک امپراطوری عربی و برای وایزمن یک سرزمین خودمختار یهودی در نظر گرفته می‌شد. همچنین گفته می‌شود در ۱۹۴۹م چرچیل نخست‌وزیر وقت انگلیس از «عبدالعزیز بن سعود» قدردانی کرده و همکاری او را عامل دستیابی یهود به فلسطین دانست.<ref>سعید، از کجا تا کجا (خاندان سعودی را بشناسیم)، 1360، ص46.</ref>
از زمینه‌های مهم اشغال فلسطین، وابستگی برخی حکام عرب به امپریالیسم جهانی و همکاری آنها با استعمارگران و اشغالگران دانسته شده است. برخی پژوهشگران معتقدند که در ۱۹۱۹م «فیصل» پسر «شریف حسین» فرمانده نیروهای عرب و «وایزمن» (رئیس جنبش صهیونیسم)، به ابتکار انگلیسی‌ها یک قرارداد بستند که طبق مفاد این قرارداد، برای فیصل یک امپراطوری عربی و برای وایزمن یک سرزمین خودمختار یهودی در نظر گرفته می‌شد. همچنین گفته می‌شود در ۱۹۴۹م چرچیل نخست‌وزیر وقت انگلیس از «عبدالعزیز بن سعود» قدردانی کرده و همکاری او را عامل دستیابی یهود به فلسطین دانست.<ref>سعید، از کجا تا کجا (خاندان سعودی را بشناسیم)، 1360، ص46.</ref>


====اهداف قدرت‌های بزرگ استعماری====
==== اهداف قدرت‌های بزرگ استعماری ====
پژوهشگران، تشکیل دولت جعلی اسرائیل را مولود دوران تحول و انتقال سرمایه‌داری غرب به مرحلهٔ امپریالیسم می‌دانند. به نظر آنها در این دوره همه قدرت‌های بزرگ برای تأمین منافع استعماری خود به‌صورت فعال در پی یافتن پایگاه استوار در خاور میانه شدند. برای مثال نخستین بار «ناپلئون بناپارات» به جلب همکاری یهودیان علیه امپراتوری عثمانی دست زد و سپس انگلیس بود که به آروزی دیرینهٔ خود برای خلق اندیشهٔ صهیونیسم و ترغیب یهودیان اروپای شرقی و روسیه و غرب جهت مهاجرت به فلسطین دست پیدا کرد.<ref>یوری، صهیونیسم، 1356ش، ص13.</ref> هربرت ساموئل از سیاست‌مداران یهودی انگلیس بر این باور بود که پس از استقلال یهودیان در یک کشور، این دولت بخشی از تمدن غرب خواهد بود و از منافع آن دفاع می‌کند.<ref>ساقی، اعلامیه بالفور: تاریخچه، اهداف و زمینه‌های صدور، 1398ش، ص10-11.</ref>
پژوهشگران، تشکیل دولت جعلی اسرائیل را مولود دوران تحول و انتقال سرمایه‌داری غرب به مرحلهٔ امپریالیسم می‌دانند. به‌نظر آنها در این دوره همهٔ قدرت‌های بزرگ برای تأمین منافع استعماری خود به‌صورت فعال در پی یافتن پایگاه استوار در خاور میانه شدند. برای مثال نخستین بار «ناپلئون بناپارات» به جلب همکاری یهودیان علیه امپراتوری عثمانی دست زد و سپس انگلیس بود که به آروزی دیرینهٔ خود برای خلق اندیشهٔ صهیونیسم و ترغیب یهودیان اروپای شرقی و روسیه و غرب جهت مهاجرت به فلسطین دست پیدا کرد.<ref>یوری، صهیونیسم، 1356ش، ص13.</ref> هربرت ساموئل از سیاست‌مداران یهودی انگلیس بر این باور بود که پس از استقلال یهودیان در یک کشور، این دولت بخشی از تمدن غرب خواهد بود و از منافع آن دفاع می‌کند.<ref>ساقی، اعلامیه بالفور: تاریخچه، اهداف و زمینه‌های صدور، 1398ش، ص10-11.</ref>


==اقدامات و جنایت‌های اسرائیل بعد از اشغال فلسطین==
== اقدامات و جنایت‌های اسرائیل بعد از اشغال فلسطین ==
===انکار هویت و حضور فلسطینیان===
=== انکار هویت و حضور فلسطینیان ===
صهیونیست‌ها پس از اشغال فلسطین، به تدریج منکر هویت و سکونت فلسطینیان شدند. برای مثال «گلد مایر» نخست‌وزیر وقت رژیم صهیونیستی حضور و وجود خارجی مردم فلسطین در سرزمین فلسطین را انکار کرد و گفت آنها وجود خارجی نداشتند.<ref>منوهین، منتقدان یهودی صهیونیسم، بی‌تا، ص37.</ref>
صهیونیست‌ها پس از اشغال فلسطین، به‌تدریج منکر هویت و سکونت فلسطینیان شدند. برای مثال «گلد مایر» نخست‌وزیر وقت رژیم صهیونیستی حضور و وجود خارجی مردم فلسطین در سرزمین فلسطین را انکار کرد و گفت آنها وجود خارجی نداشتند.<ref>منوهین، منتقدان یهودی صهیونیسم، بی‌تا، ص37.</ref>


===قتل‌عام و سرکوب فلسطینیان===
=== قتل‌عام و سرکوب فلسطینیان ===
با اشغال سرزمین فلسطین توسط اسرائیل در ۱۹۴۸م، مردم فلسطین همواره سرکوب و قتل‌عام شده‌اند. برای مثال تنها در ۱۹۴۸م ۳۴ قتل‌عام توسط اسرائیل اتفاق افتاد که معروف‌ترین آنها، قتل‌عام «دیر یاسین» است. در این قتل‌عام، ۲۵۴ نفر به شکل فجیعی کشته شدند. از دیگر جنایات اسرائیل، قتل‌عام «خان یونس» در ۱۹۵۶م است. در این جنایت، ۲۵۰ فلسطینی کشته شدند. از بزرگ‌ترین جنایات تاریخ، کشتار صبرا و شتیلا است. این رویداد در ۱۹۸۲م اتفاق افتاد که در آن ۳۲۹۷ زن و کودک فلسطینی شهید شدند.<ref>صالح، فلسطین، ۲۰۰۲م، ص۸۰.</ref> در اکتبر ۲۰۲۳م اسرائیل غاصب در پی انتقام از عملیات نظامی گروه‌های مقاومت فلسطینی با نام «طوفان الاقصی»، در طی صد روز تجاوز به نوار غزه، حدود ۷۰ درصد از ساختمان‌های نوار غزه را تخریب و محله‌هایی از این شهر را با خاک یکسان کرده است. در این ۱۰۰ روز ۳۰ بیمارستان و ۵۳ مرکز درمانی از خدمت‌رسانی خارج شده‌اند. همچنین مساجد، مدارس، نانوایی‌ها، دانشگاه، ساختمان‌های دولتی و زیرساخت‌های نوار غزه نیز از بمباران‌ها و موشک‌باران‌ها در امان نبوده‌اند. در پی این حملات ۲۳۸۴۳ نفر شهید و ۶۰۳۱۷ نفرخمی شده‌اند<ref>[https://www.rajanews.com/news/374091/شمار-شهدای-غزه-به-۲۳۸۴۳-نفر-رسید «شمار شهدای غزه به ۲۳۸۴۳ نفر رسید»، وب‌سایت رجا نیوز.]</ref> که ۷۰ درصد از قربانیان حملات صهیونیستها، زنان و کودکان هستند.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/14021009001035/%D9%88%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%DA%98%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%84-0-%D8%AF%D8%B1%D8%B5%D8%AF-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%BA%D8%B2% «وال‌استریت ژورنال: 70 درصد ساختمان‌های غزه ویران شده‌اند»، خبرگزاری فارس.]</ref> صهیونیست‌ها در ۱۷ اکتبر ۲۰۲۳م در حمله هوایی به بیمارستان المعمدانی (الاهلی العربی) را که هزاران غیرنظامی و زنان و کودکان فلسطینی در آن پناه گرفته بودند، بمباران کرد که به شهید شدن بیش از ۵۰۰ نفر منجر شد.<ref>[https://farsi.palinfo.com/news/2023/10/18/%d8%a8%d9%85%d8%a8%d8%a7%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%a8-%d9%85%d8%a7%d8%b1%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d9%85%d8%b9%d9%85%d8%af%d8%a7%d9%86-%d9%88-%d9%82%d8%aa%d9%84-%d8%b9%d8%a7%d9%85-%d8%b5%d8%af%d9%87%d8%a7-%d9%81%d9%84% «بمباران بیمارستان معمدانی و قتل‌عام صدها فلسطینی بی‌گناه»، وب‌سایت مرکز اطلاع‌رسانی فلسطین.]</ref>
با اشغال سرزمین فلسطین توسط اسرائیل در ۱۹۴۸م، مردم فلسطین همواره سرکوب و قتل‌عام شده‌اند. برای مثال تنها در ۱۹۴۸م ۳۴ قتل‌عام توسط اسرائیل اتفاق افتاد که معروف‌ترین آنها، قتل‌عام «دیر یاسین» است. در این قتل‌عام، ۲۵۴ نفر به شکل فجیعی کشته شدند. از دیگر جنایات اسرائیل، قتل‌عام «خان یونس» در ۱۹۵۶م است. در این جنایت، ۲۵۰ فلسطینی کشته شدند. از بزرگ‌ترین جنایات تاریخ، کشتار صبرا و شتیلا است. این رویداد در ۱۹۸۲م اتفاق افتاد که در آن ۳۲۹۷ زن و کودک فلسطینی شهید شدند.<ref>صالح، فلسطین، ۲۰۰۲م، ص۸۰.</ref> در اکتبر ۲۰۲۳م اسرائیل غاصب در پی انتقام از عملیات نظامی گروه‌های مقاومت فلسطینی با نام «طوفان الاقصی»، در طی صد روز تجاوز به نوار غزه، حدود ۷۰ درصد از ساختمان‌های نوار غزه را تخریب و محله‌هایی از این شهر را با خاک یکسان کرده است. در این ۱۰۰ روز ۳۰ بیمارستان و ۵۳ مرکز درمانی از خدمت‌رسانی خارج شده‌اند. همچنین مساجد، مدارس، نانوایی‌ها، دانشگاه، ساختمان‌های دولتی و زیرساخت‌های نوار غزه نیز از بمباران‌ها و موشک‌باران‌ها در امان نبوده‌اند. در پی این حملات ۲۳۸۴۳ نفر شهید و ۶۰۳۱۷ نفرخمی شده‌اند<ref>[https://www.rajanews.com/news/374091/شمار-شهدای-غزه-به-۲۳۸۴۳-نفر-رسید «شمار شهدای غزه به ۲۳۸۴۳ نفر رسید»، وب‌سایت رجا نیوز.]</ref> که ۷۰ درصد از قربانیان حملات صهیونیستها، زنان و کودکان هستند.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/14021009001035/%D9%88%D8%A7%D9%84%E2%80%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%DA%98%D9%88%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%84-0-%D8%AF%D8%B1%D8%B5%D8%AF-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%86%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%BA%D8%B2% «وال‌استریت ژورنال: 70 درصد ساختمان‌های غزه ویران شده‌اند»، خبرگزاری فارس.]</ref> صهیونیست‌ها در ۱۷ اکتبر ۲۰۲۳م در حملهٔ هوایی به بیمارستان المعمدانی (الاهلی العربی) را که هزاران غیرنظامی و زنان و کودکان فلسطینی در آن پناه گرفته بودند، بمباران کرد که به شهید شدن بیش از ۵۰۰ نفر منجر شد.<ref>[https://farsi.palinfo.com/news/2023/10/18/%d8%a8%d9%85%d8%a8%d8%a7%d8%b1%d8%a7%d9%86-%d8%a8-%d9%85%d8%a7%d8%b1%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d9%85%d8%b9%d9%85%d8%af%d8%a7%d9%86-%d9%88-%d9%82%d8%aa%d9%84-%d8%b9%d8%a7%d9%85-%d8%b5%d8%af%d9%87%d8%a7-%d9%81%d9%84% «بمباران بیمارستان معمدانی و قتل‌عام صدها فلسطینی بی‌گناه»، وب‌سایت مرکز اطلاع‌رسانی فلسطین.]</ref>


===تصرف اراضی فلسطینیان===
=== تصرف اراضی فلسطینیان ===
از سیاست‌هایی که صهیونیست‌ها از تاریخ صدور اعلامیهٔ بالفور به مرحلهٔ اجرا درآورد، تصرف زمین‌های فلسطینیان به هر وسیله ممکن بود.<ref>گری، اعراب در اسرائیل، بی‌تا، ص40.</ref> این سیاست از زمان تأسیس دولت جعلی اسرائیل با سرعتی دو چندان ادامه پیدا کرد و صهیونیست‌ها به‌وسیله نیروی نظامی، زمین‌های عرب‌ها را به زور اشغال کردند و ساکنان این زمین‌ها را یا به پشت خطوط آتش‌بس انتقال دادند یا به دیگر مناطق تحت قلمرو اسرائیل آواره کردند.<ref>صفاتاج، «پاسخ به شبهات تاریخی اشغال فلسطین؛ آیا یهودیان در فلسطین حق تقدم ندارند؟»، 1391ش، ص39.</ref>
از سیاست‌هایی که صهیونیست‌ها از تاریخ صدور اعلامیهٔ بالفور به مرحلهٔ اجرا درآورد، تصرف زمین‌های فلسطینیان به هر وسیلهٔ ممکن بود.<ref>گری، اعراب در اسرائیل، بی‌تا، ص40.</ref> این سیاست از زمان تأسیس دولت جعلی اسرائیل با سرعتی دو چندان ادامه پیدا کرد و صهیونیست‌ها به‌وسیلهٔ نیروی نظامی، زمین‌های عرب‌ها را به زور اشغال کردند و ساکنان این زمین‌ها را یا به پشت خطوط آتش‌بس انتقال دادند یا به دیگر مناطق تحت قلمرو اسرائیل آواره کردند.<ref>صفاتاج، «پاسخ به شبهات تاریخی اشغال فلسطین؛ آیا یهودیان در فلسطین حق تقدم ندارند؟»، 1391ش، ص39.</ref>


===تخریب روستاهای فلسطینی===
=== تخریب روستاهای فلسطینی ===
از جمله فعالیت گروه‌های تروریستی اسرائیل برای پاکسازی فلسطینی‌ها، اجرای طرح موسوم به طرح D است که هدف از اجرای آن، تخریب روستاهای عربی، اخراج اعراب و اسکان یهودیان به جای آنها بود، به‌نحوی که در ۱۹۴۸م، سبب فرار صدها هزار فلسطینی شد.<ref>باقری، محمود، صهیونیسم جهانی و مسائل فلسیطن، 1387ش، ص63.</ref> بر مبنای سیاست تخریب، صهیونیست‌ها پس از اعلام موجودیت رژیم خود، از مجموع ۴۷۵ روستای مسلمانان، ۳۸۵ روستا و ۲۰۰ باب مسجد را تخریب کردند و کلیه زمین‌ها و اموال مردم آوارهٔ فلسطین شامل باغ‌های پرتقال، موز و زیتون و منازل، مراتع، جواهرات و حساب‌های مسدودشدهٔ عرب‌ها را که در بانک انگلیس مقیم فلسطین بود، مصادره کردند.<ref>منوهین، منتقدان یهودی صهیونیسم، بی‌تا، تهران، ص37.</ref>
از جمله فعالیت گروه‌های تروریستی اسرائیل برای پاکسازی فلسطینی‌ها، اجرای طرح موسوم به طرح D است که هدف از اجرای آن، تخریب روستاهای عربی، اخراج اعراب و اسکان یهودیان به جای آنها بود، به‌نحوی که در ۱۹۴۸م، سبب فرار صدها هزار فلسطینی شد.<ref>باقری، صهیونیسم جهانی و مسائل فلسیطن، 1387ش، ص63.</ref> بر مبنای سیاست تخریب، صهیونیست‌ها پس از اعلام موجودیت رژیم خود، از مجموع ۴۷۵ روستای مسلمانان، ۳۸۵ روستا و ۲۰۰ باب مسجد را تخریب کردند و کلیه زمین‌ها و اموال مردم آوارهٔ فلسطین شامل باغ‌های پرتقال، موز و زیتون و منازل، مراتع، جواهرات و حساب‌های مسدودشدهٔ عرب‌ها را که در بانک انگلیس مقیم فلسطین بود، مصادره کردند.<ref>منوهین، منتقدان یهودی صهیونیسم، بی‌تا، ص37.</ref>


===اجرای سیاست کار عبری===
=== اجرای سیاست کار عبری ===
از جمله روش‌های بیرون‌راندن فلسطینیان از سرزمین فلسطین، سیاست کار عبری (یعنی استخدام‌نکردن نیروی کار غیریهودی)، تسخیر میدان کار، سیاست مالیات‌ها، سیاست به تأخیر انداختن و متراکم کردن دیون افراد و سیاست دستمزدهای رو به کاهش فلسطیان بود.<ref>صفاتاج، «پاسخ به شبهات تاریخی اشغال فلسطین؛ آیا یهودیان در فلسطین حق تقدم ندارند؟»، 1391ش، ص39.</ref>
از جمله روش‌های بیرون‌راندن فلسطینیان از سرزمین فلسطین، سیاست کار عبری (یعنی استخدام‌نکردن نیروی کار غیریهودی)، تسخیر میدان کار، سیاست مالیات‌ها، سیاست به تأخیر انداختن و متراکم کردن دیون افراد و سیاست دستمزدهای رو به کاهش فلسطیان بود.<ref>صفاتاج، «پاسخ به شبهات تاریخی اشغال فلسطین؛ آیا یهودیان در فلسطین حق تقدم ندارند؟»، 1391ش، ص39.</ref>


===آواره‌کردن مداوم===
=== آواره‌کردن مداوم ===
بر اساس آمار آژانس امداد و کار سازمان ملل برای پناهندگان فلسطینی تا ۲۰۰۳م تعداد بیش از ۴ میلیون پناهندهٔ فلسطینی را در اردن، لبنان، سوریه، ساحل غربی و نوار غزه ثبت کرده و به آنان خدمات ضروری ارائه می‌دهد. این آوارگی تا امروز نیز ادامه دارد<ref>صفاتاج، «پاسخ به شبهات تاریخی اشغال فلسطین؛ آیا یهودیان در فلسطین حق تقدم ندارند؟»، 1391ش، ص39.</ref> و با حملات مکرر صهیونیست‌ها به نوار غزه به‌خصوص بعد از عملیات طوفان الاقصی، ابعاد تازه‌ای به خود گرفته است.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/others-note?id=54194 «طوفان الاقصی؛ خشم و غرور فلسطین در نقطه برگشت‌ناپذیر»، وب‌سایت دیگران.]</ref>
بر اساس آمار آژانس امداد و کار سازمان ملل برای پناهندگان فلسطینی تا ۲۰۰۳م تعداد بیش از ۴ میلیون پناهندهٔ فلسطینی را در اردن، لبنان، سوریه، ساحل غربی و نوار غزه ثبت کرده و به آنان خدمات ضروری ارائه می‌دهد. این آوارگی تا امروز نیز ادامه دارد<ref>صفاتاج، «پاسخ به شبهات تاریخی اشغال فلسطین؛ آیا یهودیان در فلسطین حق تقدم ندارند؟»، 1391ش، ص39.</ref> و با حملات مکرر صهیونیست‌ها به نوار غزه به‌خصوص بعد از عملیات طوفان الاقصی، ابعاد تازه‌ای به خود گرفته است.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/others-note?id=54194 «طوفان الاقصی؛ خشم و غرور فلسطین در نقطه برگشت‌ناپذیر»، وب‌سایت دیگران.]</ref>


==آرزوی بازگشت به موطن مادری==
== آرزوی بازگشت به موطن مادری ==
بازگشت به موطن مادری از درخواست‌های مکرر فلسطینیان است که در۷۵ سال پس از آوارگی مطرح شده است. رژیم صهیونیستی تلاش می‌کند تا عدم بازگشت فلسطینیان را در قراردادهای خود با گروه‌های فلسطینی و بعضی کشورهای عربی مطرح کند، اما مسئله به اندازه‌ای اهمیت دارد که تاکنون به نتیجهای نرسیده است. اغلب فلسطینی‌ها مانند بسیاری از کسانی که در واکنش به جنگ، ناگزیر به ترک وطن خود می‌شوند، خود را متقاعد ساخته‌اند که دوری آنها از خانه، کوتاه‌مدت خواهد بود.<ref>صفاتاج، «پاسخ به شبهات تاریخی اشغال فلسطین؛ آیا یهودیان در فلسطین حق تقدم ندارند؟»، 1391ش، ص39.</ref>
بازگشت به موطن مادری از درخواست‌های مکرر فلسطینیان است که در۷۵ سال پس از آوارگی مطرح شده است. رژیم صهیونیستی تلاش می‌کند تا عدم بازگشت فلسطینیان را در قراردادهای خود با گروه‌های فلسطینی و بعضی کشورهای عربی مطرح کند، اما مسئله به اندازه‌ای اهمیت دارد که تاکنون به نتیجه‌ای نرسیده است. اغلب فلسطینی‌ها مانند بسیاری از کسانی که در واکنش به جنگ، ناگزیر به ترک وطن خود می‌شوند، خود را متقاعد ساخته‌اند که دوری آنها از خانه، کوتاه‌مدت خواهد بود.<ref>صفاتاج، «پاسخ به شبهات تاریخی اشغال فلسطین؛ آیا یهودیان در فلسطین حق تقدم ندارند؟»، 1391ش، ص39.</ref>


==مبارزات مردم فلسطین علیه اشغال==
== مبارزات مردم فلسطین علیه اشغال ==
===تشکیل جنبش ملی فلسطین===
=== تشکیل جنبش ملی فلسطین ===
مبارزات اعراب فلسطینی علیه اشغالگران به اواخر قرن نوزدهم میلادی بازمی‌گردد.<ref>کیّالی، تاریخ نوین فلسطین، 1366ش، 72-85.</ref> در ادامهٔ این مبارزات، جنبش ملی فلسطین در ۱۹۱۹م در اعتراض به خیانت دولت بریتانیا به مردم فلسطین و صدور اعلامیه بالفور شکل گرفت.<ref>غوری، تاریخ شصت‌ساله فلسطین، 1362ش، ج1، ص34.</ref> در این زمان، اعتراض فلسطینیان به اشغال سرزمین خود به دست یهودی‌ها، درگیری‌های خونینی، مانند قیام یافا در ۱۹۲۱م/۱۳۰۰ش، انقلاب براق در ۱۹۲۹م و قیام عزالدین قسام در ۱۹۳۴م و ۱۹۳۵م را رقم زد. پس از ۱۹۳۵م نیز قیام‌های زیادی در مناطق اشغالی روی داد که با همکاری انگلستان و صهیونیست‌ها سرکوب شد.<ref>صفاتاج، فلسطین از اشغال تا انتفاضه، 1389ش، ص54-60.</ref>
مبارزات اعراب فلسطینی علیه اشغالگران به اواخر قرن نوزدهم میلادی بازمی‌گردد.<ref>کیّالی، تاریخ نوین فلسطین، 1366ش، 72-85.</ref> در ادامهٔ این مبارزات، جنبش ملی فلسطین در ۱۹۱۹م در اعتراض به خیانت دولت بریتانیا به مردم فلسطین و صدور اعلامیه بالفور شکل گرفت.<ref>غوری، تاریخ شصت‌ساله فلسطین، 1362ش، ج1، ص34.</ref> در این زمان، اعتراض فلسطینیان به اشغال سرزمین خود به دست یهودی‌ها، درگیری‌های خونینی، مانند قیام یافا در ۱۹۲۱م/۱۳۰۰ش، انقلاب براق در ۱۹۲۹م و قیام عزالدین قسام در ۱۹۳۴م و ۱۹۳۵م را رقم زد. پس از ۱۹۳۵م نیز قیام‌های زیادی در مناطق اشغالی روی داد که با همکاری انگلستان و صهیونیست‌ها سرکوب شد.<ref>صفاتاج، فلسطین از اشغال تا انتفاضه، 1389ش، ص54-60.</ref>


===مبارزات مسلحانه===
=== مبارزات مسلحانه ===
تاکنون سازمان‌های فلسطینی بسیاری برای مبارزه مسلحانه علیه رژیم صهیونیستی، شکل گرفته‌اند؛ از جمله سازمان آزادی‌بخش فلسطین، هدف درهم‌شکستن قدرت نیروهای صهیونیست و دولت غاصب اسرائیل با فعالیت‌های سیاسی را برای خود برگزید و سپس ارتش آزادی‌بخش فلسطین را تأسیس کرد.<ref>شالیند، نهضت‌های مقاومت فلسطین، 1352ش، ص۶۷.</ref>
تاکنون سازمان‌های فلسطینی بسیاری برای مبارزه مسلحانه علیه رژیم صهیونیستی، شکل گرفته‌اند؛ از جمله سازمان آزادی‌بخش فلسطین، هدف درهم‌شکستن قدرت نیروهای صهیونیست و دولت غاصب اسرائیل با فعالیت‌های سیاسی را برای خود برگزید و سپس ارتش آزادی‌بخش فلسطین را تأسیس کرد.<ref>شالیند، نهضت‌های مقاومت فلسطین، 1352ش، ص۶۷.</ref>


===شکل‌گیری گروه‌های مقاومت===
=== شکل‌گیری گروه‌های مقاومت ===
در فاصلة بین ۱۹۶۷م (شکست حملة اعراب) تا ۱۹۸۲م (حملة اسرائیل به لبنان) چندین سازمان و گروه مبارز و مقاومت فلسطینی، تأسیس شد. از جمله «جنبش جهاد اسلامی فلسطین» در ۱۹۷۰م و «حرکت مقاومت اسلامی» (حماس) در ۱۹۸۷م با الهام گرفتن از انقلاب اسلامی ایران و با هدف رویارویی با اسرائیل و نیروهای ملی سکولار ساف به وجود آمدند.<ref>شوشی‌نسب، بررسی تطبیقی گفتمان‌های اخوان‌المسلمین، 1391ش، ص۶۱.</ref> سه دهه پس از شکل‌گیری ساف، یاسر عرفات در ۱۹۹۳م طی نامه‌ای به نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی؛ اسحاق رابین این رژیم را به رسمیت شناخت و سبب انشقاق فتح (رهبر ساف) و حماس شد.<ref>کلاته، پیوستن حماس به سازمان آزادیبخش فلسطین، ۱۳۹۰ش، ص۱۴۴.</ref> واکنش حماس به اقدامات فتح آغاز انتفاضه بود که بعدها با شکل‌گیری گردان‌های عزالدین قسام، این جنبش به سمت حرکت‌های مسلحانه قدم برداشت.<ref>شوشی‌نسب، بررسی تطبیقی گفتمان‌های اخوان‌المسلمین، 1391ش، ص۶2</ref>
در فاصلهٔ بین ۱۹۶۷م (شکست حملة اعراب) تا ۱۹۸۲م (حملهٔ اسرائیل به لبنان) چندین سازمان و گروه مبارز و مقاومت فلسطینی، تأسیس شد. از جمله «جنبش جهاد اسلامی فلسطین» در ۱۹۷۰م و «حرکت مقاومت اسلامی» (حماس) در ۱۹۸۷م با الهام گرفتن از انقلاب اسلامی ایران و با هدف رویارویی با اسرائیل و نیروهای ملی سکولار ساف به‌وجود آمدند.<ref>شوشی‌نسب، بررسی تطبیقی گفتمان‌های اخوان‌المسلمین، 1391ش، ص۶۱.</ref> سه دهه پس از شکل‌گیری ساف، یاسر عرفات در ۱۹۹۳م طی نامه‌ای به نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی؛ اسحاق رابین این رژیم را به‌رسمیت شناخت و سبب انشقاق فتح (رهبر ساف) و حماس شد.<ref>کلاته، پیوستن حماس به سازمان آزادیبخش فلسطین، ۱۳۹۰ش، ص۱۴۴.</ref> واکنش حماس به اقدامات فتح آغاز انتفاضه بود که بعدها با شکل‌گیری گردان‌های عزالدین قسام، این جنبش به سمت حرکت‌های مسلحانه قدم برداشت.<ref>شوشی‌نسب، بررسی تطبیقی گفتمان‌های اخوان‌المسلمین، 1391ش، ص۶2.</ref>


===انتفاضه‌های (قیام‌ها) فلسطینی===
=== انتفاضه‌های (قیام‌ها) فلسطینی ===
اولین قیام مردم فلسطین، در ۱۹۷۶م با نام «انتفاضهٔ زمین» اتفاق افتاد. انتفاضهٔ دیگر در ۱۹۸۷م اتفاق افتاد که به «انتفاضهٔ اول» معروف است. این انتفاضه در کرانهٔ باختری و غزه رخ داد و شش سال طول کشید. در ۲۰۰۰م به‌دلیل ورود «آریل شارون» نخست‌وزیر وقت اسرائیل به مسجد الاقصی انتفاضهٔ دیگری آغاز شد که به «انتفاضه الاقصی» مشهور است. از مهم‌ترین شعارهای انتفاضه الاقصی، ایجاد دولت فلسطینی و خروج اشغال‌گران از کرانه باختری بود.<ref>سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص۲۱.</ref>
اولین قیام مردم فلسطین، در ۱۹۷۶م با نام «انتفاضهٔ زمین» اتفاق افتاد. انتفاضهٔ دیگر در ۱۹۸۷م اتفاق افتاد که به «انتفاضهٔ اول» معروف است. این انتفاضه در کرانهٔ باختری و غزه رخ داد و شش سال طول کشید. در ۲۰۰۰م به‌دلیل ورود «آریل شارون» نخست‌وزیر وقت اسرائیل به مسجد الاقصی انتفاضهٔ دیگری آغاز شد که به «انتفاضه الاقصی» مشهور است. از مهم‌ترین شعارهای انتفاضه الاقصی، ایجاد دولت فلسطینی و خروج اشغال‌گران از کرانهٔ باختری بود.<ref>سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص۲۱.</ref>


===حملات موشکی گروه‌های مقاومت به اسرائیل===
=== حملات موشکی گروه‌های مقاومت به اسرائیل ===
گردان‌های «عزالدین قسام» (شاخهٔ نظامی جنبش اسلامی حماس) و «سرایا القدس» (شاخهٔ نظامی جهاد اسلامی) از ۲۰۰۱م تا کنون در حوزهٔ توان موشکی خود پیشرفت‌های زیادی کرده و در مقاطع مختلف حملات زیادی در پاسخ به تجاوز و ستم صهیونیست‌ها انجام داده‌اند که همین امر سبب درهم‌شکستن توان گنبد آهنین رژیم صهیونیستی شده است. برای مثال می‌توان به حملات موشکی مقاومت در جنگ ۲۰۰۶م نوار غزه که منجر به خروج رژیم صهیونیستی از این باریکه شد و همچنین شکست‌دادن ارتش این رژیم در جنگ‌های ۲۲، ۵۱ و ۸ روزه اشاره کرد.<ref>[https://www.rajanews.com/news/372132/نگاهی-به-توان-موشکی-نیروهای-مقاومت-فلسطین «نگاهی به توان موشکی نیروهای مقاومت فلسطین»، وب‌سایت رجانیوز.]</ref>
گردان‌های «عزالدین قسام» (شاخهٔ نظامی جنبش اسلامی حماس) و «سرایا القدس» (شاخهٔ نظامی جهاد اسلامی) از ۲۰۰۱م تا کنون در حوزهٔ توان موشکی خود پیشرفت‌های زیادی کرده و در مقاطع مختلف حملات زیادی در پاسخ به تجاوز و ستم صهیونیست‌ها انجام داده‌اند که همین امر سبب درهم‌شکستن توان گنبد آهنین رژیم صهیونیستی شده است. برای مثال می‌توان به حملات موشکی مقاومت در جنگ ۲۰۰۶م نوار غزه که منجر به خروج رژیم صهیونیستی از این باریکه شد و همچنین شکست‌دادن ارتش این رژیم در جنگ‌های ۲۲، ۵۱ و ۸ روزه اشاره کرد.<ref>[https://www.rajanews.com/news/372132/نگاهی-به-توان-موشکی-نیروهای-مقاومت-فلسطین «نگاهی به توان موشکی نیروهای مقاومت فلسطین»، وب‌سایت رجانیوز.]</ref>


===عملیات طوفان الاقصی===
=== عملیات طوفان الاقصی ===
عملیات طوفان الاقصی در پاسخ به هفت دهه جنایت اسرائیل در صبحگاه پانزده مهر ۱۴۰۲ش (هفتم اکتبر ۲۰۲۳م) اتفاق افتاد. در این روز، نیروهای «کتائب القسّام» در یک حرکت ناگهانی، دقیق و هماهنگ ضمن عبور از مرزهای غزه، از زمین و هوا (با پاراگلایدر) و زیر زمین وارد سرزمین‌های اشغالی شدند و در کمتر از نیم‌ساعت حدود ۵ هزار موشک به سمت سرزمین‌های اشغالی شلیک و چندین شهرک و پاسگاه نظامی را آزاد کردند.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/others-note?id=54194 «طوفان الاقصی؛ خشم و غرور فلسطین در نقطه برگشت‌ناپذیر»، وب‌سایت دیگران.]</ref> تعداد نیروهای شرکت‌کننده در این حمله از جانب نیروهای حماس، نزدیک به ۱۰۰۰ نفر و نقاط عملیاتی ورودی به خاک‌های اشغالی، ۱۵ نقطه معرفی شده است.<ref>[https://www.isna.ir/news/1402072920798/ضربه-کاری-مقاومت-فلسطین-به-اقتصاد-صهیونیس «ضربۀ کاری مقاومت فلسطین به اقتصاد صهیونیست‌ها»، خبرگزاری ایسنا.]</ref> براساس آمارهای اسرائیل، پس از آغاز عملیات الاقصی به سرزمین اشغالی، ۱۴۰۰ اسرائیلی کشته و بیش از ۵۴۰۰ نفر از آنها زخمی شدند. شمار اسیران اسرائیل در این عملیات نیز ۲۱۲ نفر اعلام شده است.<ref>[https://fa.alalam.ir/news/6733298/نوزدهمین-روز-از-عملیات-طوفان-الاقصی--شمار-Ø´Ù «نوزدهمین روز از عملیات طوفان الاقصی شمار شهدای غزه از 6 هزار نفر گذشت»، وب‌سایت شبکۀ العالم.]</ref>
عملیات طوفان الاقصی در پاسخ به هفت دهه جنایت اسرائیل در صبحگاه پانزده مهر ۱۴۰۲ش (هفتم اکتبر ۲۰۲۳م) اتفاق افتاد. در این روز، نیروهای «کتائب القسّام» در یک حرکت ناگهانی، دقیق و هماهنگ ضمن عبور از مرزهای غزه، از زمین و هوا (با پاراگلایدر) و زیر زمین وارد سرزمین‌های اشغالی شدند و در کمتر از نیم‌ساعت حدود ۵ هزار موشک به سمت سرزمین‌های اشغالی شلیک و چندین شهرک و پاسگاه نظامی را آزاد کردند.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/others-note?id=54194 «طوفان الاقصی؛ خشم و غرور فلسطین در نقطه برگشت‌ناپذیر»، وب‌سایت دیگران.]</ref> تعداد نیروهای شرکت‌کننده در این حمله از جانب نیروهای حماس، نزدیک به ۱۰۰۰ نفر و نقاط عملیاتی ورودی به خاک‌های اشغالی، ۱۵ نقطه معرفی شده است.<ref>[https://www.isna.ir/news/1402072920798/ضربه-کاری-مقاومت-فلسطین-به-اقتصاد-صهیونیس «ضربۀ کاری مقاومت فلسطین به اقتصاد صهیونیست‌ها»، خبرگزاری ایسنا.]</ref> بر اساس آمارهای اسرائیل، پس از آغاز عملیات الاقصی به سرزمین اشغالی، ۱۴۰۰ اسرائیلی کشته و بیش از ۵۴۰۰ نفر از آنها زخمی شدند. شمار اسیران اسرائیل در این عملیات نیز ۲۱۲ نفر اعلام شده است.<ref>[https://fa.alalam.ir/news/6733298/نوزدهمین-روز-از-عملیات-طوفان-الاقصی--شمار-Ø´Ù «نوزدهمین روز از عملیات طوفان الاقصی شمار شهدای غزه از 6 هزار نفر گذشت»، وب‌سایت شبکۀ العالم.]</ref>


===مقاومت فرهنگی و نرم===
=== مقاومت فرهنگی و نرم ===
مردم فلسطین در کنار مقاومت و مبارزات سیاسی و نظامی، مقاومت نرم و فرهنگی را نیز در حوزهٔ تبلیغات و زبان هنری ادامه داده است. در این میان، تولید ادبیات مقاومت از شیوه‌های مهم مبارزه، بیداری و آگاهی اجتماعی بوده که نقشی اساسی در بسیج ملت‌ها و همچنین تحریک و روشنی افکار عمومی علیه ستم و اشغال رژیم صهیونیستی داشته است. در این جبهه از شاعرانی مانند محمود درویش، ابراهیم طوغان، سمیح القاسم، نزار قبانی و محمد الماغوط نام برده می‌شود. این شاعران با سلاح کلمه در کنار شاعران، نویسندگان، روزنامه نگاران و خوانندگان دیگر کشورها به میدان آمدند و چراغ مبارزه علیه رژیم صهیونیستی را روشن نگه داشتند.<ref>«[https://www.pishkhan.com/news/306444 سنگ تمام ادبیات در حمایت از فلسطین»، وب‌سایت روزنامۀ خراسان.]</ref>
مردم فلسطین در کنار مقاومت و مبارزات سیاسی و نظامی، مقاومت نرم و فرهنگی را نیز در حوزهٔ تبلیغات و زبان هنری ادامه داده است. در این میان، تولید ادبیات مقاومت از شیوه‌های مهم مبارزه، بیداری و آگاهی اجتماعی بوده که نقشی اساسی در بسیج ملت‌ها و همچنین تحریک و روشنی افکار عمومی علیه ستم و اشغال رژیم صهیونیستی داشته است. در این جبهه از شاعرانی مانند محمود درویش، ابراهیم طوغان، سمیح القاسم، نزار قبانی و محمد الماغوط نام برده می‌شود. این شاعران با سلاح کلمه در کنار شاعران، نویسندگان، روزنامه نگاران و خوانندگان دیگر کشورها به میدان آمدند و چراغ مبارزه علیه رژیم صهیونیستی را روشن نگه داشتند.<ref>«[https://www.pishkhan.com/news/306444 سنگ تمام ادبیات در حمایت از فلسطین»، وب‌سایت روزنامۀ خراسان.]</ref>


==حمایت جمهوری اسلامی ایران از فلسطین==
== حمایت جمهوری اسلامی ایران از فلسطین ==
جمهوری اسلامی از آغاز تأسیس تاکنون همواره از فلسطین به‌عنوان مهم‌ترین مسئله جهان اسلام و نخستین قبلهٔ مسلمانان حمایت کرده است و رژیم اسرائیل را رژیمی جعلی و نامشروع می‌داند که ناقض حقوق ساکنان اصلی سرزمین تاریخی فلسطین شده‌اند. امام خمینی، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، با اعلام آخرین جمعهٔ ماه رمضان به‌عنوان «روز جهانی قدس»، توجه افکار عمومی جهان و کشورهای اسلامی را به مسئلهٔ فلسطین جلب کرد. همچنین جمهوری اسلامی ایران از حرکت مقاومت مردم فلسطین در برابر اشغالگران صهیونیستی حمایت مادی و معنوی کرده<ref>حمیدی، «فلسطین»، 1388ش، ص48.</ref> و این حمایت‌ها در قالب‌های گوناگون انجام شده است که به برخی از آنها اشاره می‌شود.
جمهوری اسلامی از آغاز تأسیس تاکنون همواره از فلسطین به‌عنوان مهم‌ترین مسئله جهان اسلام و نخستین قبلهٔ مسلمانان حمایت کرده است و رژیم اسرائیل را رژیمی جعلی و نامشروع می‌داند که ناقض حقوق ساکنان اصلی سرزمین تاریخی فلسطین شده‌اند. امام خمینی، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، با اعلام آخرین جمعهٔ ماه رمضان به‌عنوان «روز جهانی قدس»، توجه افکار عمومی جهان و کشورهای اسلامی را به مسئلهٔ فلسطین جلب کرد. همچنین جمهوری اسلامی ایران از حرکت مقاومت مردم فلسطین در برابر اشغالگران صهیونیستی حمایت مادی و معنوی کرده<ref>حمیدی، «فلسطین»، 1388ش، ص48.</ref> و این حمایت‌ها در قالب‌های گوناگون انجام شده است که به برخی از آنها اشاره می‌شود.


===هنرهای تجسمی===
=== هنرهای تجسمی ===
از زمان پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، اشغال فلسطین در آثار هنرهای تجسمی زیادی بازتاب پیدا کرده و موضوع فلسطین را از جنبه‌های انسانی، عقیدتی و سیاسی منعکس کرده است. از میان این آثار، هنر نقاشی، نقش بیشتری داشته است. برای مثال هرساله به مناسبت روز جهانی قدس، نمایشگاه‌های آثار نقاشی هنرمندان ایرانی و عرب در سراسر ایران به‌عنوان یکی از بخش‌های گردهمایی بزرگ هنرمندان در حمایت از مردم مظلوم فلسطین برگزار می‌شود.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/5918434/نمایشگاهی-از-آثار-هنرمندان-جهان-اسلام-با-م «نمایشگاهی از آثار هنرمندان جهان اسلام با موضوع فلسطین افتتاح شد»، خبرگزاری مهر.]</ref>
از زمان پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، اشغال فلسطین در آثار هنرهای تجسمی زیادی بازتاب پیدا کرده و موضوع فلسطین را از جنبه‌های انسانی، عقیدتی و سیاسی منعکس کرده است. از میان این آثار، هنر نقاشی، نقش بیشتری داشته است. برای مثال هرساله به مناسبت روز جهانی قدس، نمایشگاه‌های آثار نقاشی هنرمندان ایرانی و عرب در سراسر ایران به‌عنوان یکی از بخش‌های گردهمایی بزرگ هنرمندان در حمایت از مردم مظلوم فلسطین برگزار می‌شود.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/5918434/نمایشگاهی-از-آثار-هنرمندان-جهان-اسلام-با-م «نمایشگاهی از آثار هنرمندان جهان اسلام با موضوع فلسطین افتتاح شد»، خبرگزاری مهر.]</ref>


===هنر نمایشی===
=== هنر نمایشی ===
هنرهای نمایشی مانند تئاتر، سریال، مستند، انیمیشن و فیلم‌های سینمایی در ایران نیز نقش عمده در انعکاس درد و رنج مردم فلسطین و حمایت از این مردم داشته و هنر سینما پیش‌گام بوده است. به‌عنوان نمونه می‌توان به فیلم‌های «زخم زیتون»، «سینه سرخ»، «ریسمانی نزدیکتر از رگ»، «نفوذی»، «شکارچی شنبه»، «هیام»، «هفت سنگ» و «بازمانده» اشاره کرد. به نظر کارشناسان از میان فلیم‌های گوناگون سینمایی، بازمانده، ساختهٔ کارگردان مشهور سینمای ایران «سیف‌الله داد» از آثار خوب این حوزه بوده که با حفظ استانداردهای روایی و هنری، توانسته است با تکیه بر داستانی دراماتیک و دقیق، مظلومیت مردم فلسطین را به‌خوبی بازتاب دهد.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/14020124000462/روایت-مقاومت-فلسطین-از-دریچه-هنر-هفتم-سین «روایت مقاومت فلسطین از دریچه هنر هفتم/ سینمایی‌هایی که به قدس پرداختند»، خبرگزاری فارس.]</ref>
هنرهای نمایشی مانند تئاتر، سریال، مستند، انیمیشن و فیلم‌های سینمایی در ایران نیز نقش عمده در انعکاس درد و رنج مردم فلسطین و حمایت از این مردم داشته و هنر سینما پیش‌گام بوده است. به‌عنوان نمونه می‌توان به فیلم‌های «زخم زیتون»، «سینه سرخ»، «ریسمانی نزدیکتر از رگ»، «نفوذی»، «شکارچی شنبه»، «هیام»، «هفت سنگ» و «بازمانده» اشاره کرد. به نظر کارشناسان از میان فلیم‌های گوناگون سینمایی، بازمانده، ساختهٔ کارگردان مشهور سینمای ایران «سیف‌الله داد» از آثار خوب این حوزه بوده که با حفظ استانداردهای روایی و هنری، توانسته است با تکیه بر داستانی دراماتیک و دقیق، مظلومیت مردم فلسطین را به‌خوبی بازتاب دهد.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/14020124000462/روایت-مقاومت-فلسطین-از-دریچه-هنر-هفتم-سین «روایت مقاومت فلسطین از دریچه هنر هفتم/ سینمایی‌هایی که به قدس پرداختند»، خبرگزاری فارس.]</ref>


===هنر موسیقی===
=== هنر موسیقی ===
خوانندگان و آهنگسازان ایرانی کوشیده‌اند با خلق آثار مختلف موسیقایی، گوشه‌ای از مقاومت، صبر و مظلومیت مردم فلسطین و تلاش‌های آنها برای نگه‌داشتن سرزمین اجدادی را به گوش مردم جهان برسانند. برای مثال محسن چاوشی با «روایت غمگین از فلسطین»، امیر تاجیک با اثر «یه مسجد»، نیما مسیحا با تولید «فرزند تنهای فلسطین» و حامد زمانی در آهنگ «قدس» به رسالت هنری خود در قبال فلسطین عمل کرده‌اند.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/8573702/خوانندگانی-که-برای-فلسطین-خواندند-صوت «خوانندگانی که برای فلسطین خواندند »، وب‌سایت باشگاه خبرنگاران جوان.]</ref>
خوانندگان و آهنگسازان ایرانی کوشیده‌اند با خلق آثار مختلف موسیقایی، گوشه‌ای از مقاومت، صبر و مظلومیت مردم فلسطین و تلاش‌های آنها برای نگه‌داشتن سرزمین اجدادی را به گوش مردم جهان برسانند. برای مثال محسن چاوشی با «روایت غمگین از فلسطین»، امیر تاجیک با اثر «یه مسجد»، نیما مسیحا با تولید «فرزند تنهای فلسطین» و حامد زمانی در آهنگ «قدس» به رسالت هنری خود در قبال فلسطین عمل کرده‌اند.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/8573702/خوانندگانی-که-برای-فلسطین-خواندند-صوت «خوانندگانی که برای فلسطین خواندند »، وب‌سایت باشگاه خبرنگاران جوان.]</ref>


===ادبیات===
=== ادبیات ===
بعد از پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]] آثار متعددی در ادبیات فارسی، به‌ویژه کتاب‌های داستانی و شعر با موضوع مقاومت مردم فلسطین تولید و منتشر شده است. برای مثال فلاخن در غربت، درختانی برای یادبود، حس، چهار داستان برگزیده سلوی البنا، زمان اسب‌های سفید، جنگ دوم سگ، رنگ شقایق، گلی بر پیشانی قدس، در جست‌وجوی فلسطین، درخت زیتون: شعر مقاومت فلسطین، سمفونی سرنوشت و غزه از بازگشت می‌نویسد، از نمونه‌های این آثار است.<ref>[https://www.ibna.ir/news/320759/%D8%AC%D9%84%D9%88%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B «جلوه‌های مقاومت مردم فلسطین در کتاب‌های فارسی»، خبرگزاری ایبنا.]</ref>
بعد از پیروزی [[انقلاب اسلامی ایران]] آثار متعددی در ادبیات فارسی، به‌ویژه کتاب‌های داستانی و شعر با موضوع مقاومت مردم فلسطین تولید و منتشر شده است. برای مثال فلاخن در غربت، درختانی برای یادبود، حس، چهار داستان برگزیدهٔ سلوی البنا، زمان اسب‌های سفید، جنگ دوم سگ، رنگ شقایق، گلی بر پیشانی قدس، در جست‌وجوی فلسطین، درخت زیتون: شعر مقاومت فلسطین، سمفونی سرنوشت و غزه از بازگشت می‌نویسد، از نمونه‌های این آثار است.<ref>[https://www.ibna.ir/news/320759/%D8%AC%D9%84%D9%88%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%81%D9%84%D8%B3%D8%B7%DB%8C%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%AA%D8%A7%D8%A8-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%81%D8%A7%D8%B1%D8%B «جلوه‌های مقاومت مردم فلسطین در کتاب‌های فارسی»، خبرگزاری ایبنا.]</ref>


==دیدگاه‌ها دربارهٔ اشغال فلسطین==
== دیدگاه‌ها دربارهٔ اشغال فلسطین ==
===امام خمینی===
=== امام خمینی ===
[[امام خمینی]]، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران معتقد بود که اسرائیل با تبانی و همفکری دولت‌های استعماری غرب و شرق زاییده شد و برای سرکوبی و استعمار ملت‌های مسلمان اسلامی به وجود آمد. به نظر وی رژیم صهیونیستی امروزه از طرف همه استعمارگران حمایت می‌شود و انگلیس و آمریکا با تقویت نظامی، سیاسی و با گذاشتن سلاح‌های مرگبار در اختیار اسرائیل، آن را به تجاوزات مکرر علیه عرب‌ها و مسلمانان و ادامهٔ اشغال فلسطین و دیگر سرزمین‌های اسلامی وادار می‌کند.<ref>امام خمینی، صحیفه امام‏، 1379ش، ج2، ص438.</ref> امام‌خمینی در ۱۳۴۷ش، در پاسخ به پرسش نمایندهٔ الفتح دربارهٔ جواز استفاده از وجوهات شرعی برای کمک به رزمندگان فلسطینی، بر دفاع همه‌جانبه از اسلام و جهاد در برابر اشغالگران صهیونیست و لزوم حمایت از نیروهای مبارز فلسطینی تأکید کرد و اختصاص بخشی از اموال شرعی، مانند زکات و سهم امام را به مجاهدین فلسطینی شایسته، بلکه واجب دانست.<ref>امام خمینی، صحیفه امام‏، 1379ش، ج2، ص323.</ref>
[[امام خمینی]]، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران معتقد بود که اسرائیل با تبانی و همفکری دولت‌های استعماری غرب و شرق زاییده شد و برای سرکوبی و استعمار ملت‌های مسلمان اسلامی به‌وجود آمد. به نظر وی رژیم صهیونیستی امروزه از طرف همه استعمارگران حمایت می‌شود و انگلیس و آمریکا با تقویت نظامی، سیاسی و با گذاشتن سلاح‌های مرگبار در اختیار اسرائیل، آن را به تجاوزات مکرر علیه عرب‌ها و مسلمانان و ادامهٔ اشغال فلسطین و دیگر سرزمین‌های اسلامی وادار می‌کند.<ref>امام خمینی، صحیفه امام‏، 1379ش، ج2، ص438.</ref> امام‌خمینی در ۱۳۴۷ش، در پاسخ به پرسش نمایندهٔ الفتح دربارهٔ جواز استفاده از وجوهات شرعی برای کمک به رزمندگان فلسطینی، بر دفاع همه‌جانبه از اسلام و جهاد در برابر اشغالگران صهیونیست و لزوم حمایت از نیروهای مبارز فلسطینی تأکید کرد و اختصاص بخشی از اموال شرعی، مانند زکات و سهم امام را به مجاهدین فلسطینی شایسته، بلکه واجب دانست.<ref>امام خمینی، صحیفه امام‏، 1379ش، ج2، ص323.</ref>


===اندیشمندان و علمای اسلامی===
=== اندیشمندان و علمای اسلامی ===
اندیشمندان مسلمان اشغال فلسطین توسط اسرائیل را نکوهش و از مقاومت مردم فلسطین در برابر صهیونیست‌ها حمایت کرده‌اند. برای مثال امام موسی صدر از مهم‌ترین شخصیت‌های اسلامی و شیعی حمایت از مقاومت فلسطین را رسالتی دینی می‌دانست و معتقد بود که کلیه کشورهای منطقه باید در برابر اسرائیل صف‌آرایی و با همیاری یکدیگر در راه آزادسازی فلسطین تلاش کنند.<ref>صدر، منبر و محراب، 1981م، ص230.</ref> همچنین اسعد تمیمی امام جماعت سابق قدس از برجسته‌ترین روحانیون اهل‌سنت در زمینه مقاومت و ایستادگی در مقابل اقدامات رژیم صهیونیستی و استعمارگران انگلیسی، همواره در خطبه‌ها و نوشته‌های خود بر مسئله توطئه و خیانت برخی از کشورهای عربی در قبال سرنوشت فلسطین و قدس تأکید می‌کرد.<ref>تمیمی، زوال اسرائیل حتمیة قرآنیة، 1988م، ص26.</ref> بر اساس اسناد تاریخی، مراجع تقلید شیعه نیز همواره در خط مقدم حمایت از فلسطین در برابر اشغال اسرائیل بوده و در طول اشغال فلسطین، به اتفاق آرا از حقوق مردم فلسطین، دفاع و بر آزادی قدس و فلسطین تأکید کرده‌اند. بسیاری از مراجع و عالمان شیعه مانند محسن حکیم، ابوالحسن اصفهانی، ابوالقاسم خویی، بروجردی، عبدالحسین شرف‌الدین و ابوالقاسم کاشانی از فلسطین و آزادی آن حمایت کردند.<ref>پاک‌نیا تبریزی، «علمای شیعه و دفاع از قدس شریف»، 1391ش، ص۱۶3-۱۷۵.</ref>
اندیشمندان مسلمان اشغال فلسطین توسط اسرائیل را نکوهش و از مقاومت مردم فلسطین در برابر صهیونیست‌ها حمایت کرده‌اند. برای مثال امام موسی صدر از مهم‌ترین شخصیت‌های اسلامی و شیعی حمایت از مقاومت فلسطین را رسالتی دینی می‌دانست و معتقد بود که کلیه کشورهای منطقه باید در برابر اسرائیل صف‌آرایی و با همیاری یکدیگر در راه آزادسازی فلسطین تلاش کنند.<ref>صدر، منبر و محراب، 1981م، ص230.</ref> همچنین اسعد تمیمی امام جماعت سابق قدس از برجسته‌ترین روحانیون اهل‌سنت در زمینه مقاومت و ایستادگی در مقابل اقدامات رژیم صهیونیستی و استعمارگران انگلیسی، همواره در خطبه‌ها و نوشته‌های خود بر مسئلهٔ توطئه و خیانت برخی از کشورهای عربی در قبال سرنوشت فلسطین و قدس تأکید می‌کرد.<ref>تمیمی، زوال اسرائیل حتمیة قرآنیة، 1988م، ص26.</ref> بر اساس اسناد تاریخی، مراجع تقلید شیعه نیز همواره در خط مقدم حمایت از فلسطین در برابر اشغال اسرائیل بوده و در طول اشغال فلسطین، به اتفاق آرا از حقوق مردم فلسطین، دفاع و بر آزادی قدس و فلسطین تأکید کرده‌اند. بسیاری از مراجع و عالمان شیعه مانند محسن حکیم، ابوالحسن اصفهانی، ابوالقاسم خویی، بروجردی، عبدالحسین شرف‌الدین و ابوالقاسم کاشانی از فلسطین و آزادی آن حمایت کردند.<ref>پاک‌نیا تبریزی، «علمای شیعه و دفاع از قدس شریف»، 1391ش، ص۱۶3-۱۷۵.</ref>


===برخی از دانشمندان یهودی===
=== برخی از دانشمندان یهودی ===
اشغال فلسطین توسط اسرائیل و اقدامات تجاوزکارانهٔ این رژیم، حتی از طرف نخبگان یهودی نیز مذموم شناخته شده است. برای مثالف «نوآم چامسکی»، زبان‌شناس و فیلسوف آمریکایی یهودی‌تبار، اقدامات اسرائیلی‌ها در سرزمین‌های اشغالی را بسیار پست‌تر از آپارتاید می‌داند. «اریک فروم»، روانکاو و جامعه‌شناس آمریکایی-آلمانی یهودی‌تبار، نیز با تأکید بر اینکه ادعای یهودیان در مورد سرزمین اسرائیل نمی‌تواند یک ادعای واقعی سیاسی باشد، استدلال کرده است که اگر تمام ملل جهان مدعی سرزمین‌های نیاکان خود شوند، جهان به «دارالمجانین» تبدیل خواهد شد.<ref>«آشنایی با روند اشغال سرزمین فلسطین»، همهشری آنلاین.</ref>
اشغال فلسطین توسط اسرائیل و اقدامات تجاوزکارانهٔ این رژیم، حتی از طرف نخبگان یهودی نیز مذموم شناخته شده است. برای مثال «نوآم چامسکی»، زبان‌شناس و فیلسوف آمریکایی یهودی‌تبار، اقدامات اسرائیلی‌ها در سرزمین‌های اشغالی را بسیار پست‌تر از آپارتاید می‌داند. «اریک فروم»، روانکاو و جامعه‌شناس آمریکایی-آلمانی یهودی‌تبار، نیز با تأکید بر اینکه ادعای یهودیان در مورد سرزمین اسرائیل نمی‌تواند یک ادعای واقعی سیاسی باشد، استدلال کرده است که اگر تمام ملل جهان مدعی سرزمین‌های نیاکان خود شوند، جهان به «دارالمجانین» تبدیل خواهد شد.<ref>«آشنایی با روند اشغال سرزمین فلسطین»، همهشری آنلاین.</ref>


==فتوای علمای دین دربارهٔ اشغال فلسطین==
== فتوای علمای دین دربارهٔ اشغال فلسطین ==
پس از طرح تقسیم فلسطین، علمای شیعهٔ عراق به همراه عالمان اهل‌سنت در نامه‌ای اعتراضی به سازمان ملل، این طرح را ضربه به قلب اسلام و عرب دانستند.<refپاک‌نیا تبریزی، «علمای شیعه و دفاع از قدس شریف»، 1391ش، ص۱۶۶.<nowiki></ref></nowiki>  «محمدحسین کاشف‌الغِطا» در ۱۷ خرداد ۱۳۱۷ش با دیگر علمای شعیه در نجف، فتوای جهاد صادر کردند و جهاد در فلسطین را بر هر مسلمانی واجب دانستند. همچنین پس از تشکیل دولت اسرائیل و جنگ اعراب با اسرائیل عالمان شیعه مانند عبدالکریم زنجانی فتوای جهاد علیه اسرائیل صادر کردند. عده‌ای از مراجع تقلید مانند سید محمدهادی میلانی،<ref>پاک‌نیا تبریزی، «علمای شیعه و دفاع از قدس شریف»، 1391ش، ص۱۷۳.</ref> امام خمینی<ref>خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۱۳۹.</ref> و محمد فاضل لنکرانی هرگونه معامله و رابطه با اسرائیل را حرام و بعضی نیز آزادی فلسطین و قدس را واجب دانسته‌اند<ref>محتشمی‌پور، «مروری بر شکل‌گیری رژیم اشغالگر قدس»، 1386ش، ص۱۲۴.</ref>
پس از طرح تقسیم فلسطین، علمای شیعهٔ عراق به همراه عالمان اهل‌سنت در نامه‌ای اعتراضی به سازمان ملل، این طرح را ضربه به قلب اسلام و عرب دانستند.<ref>پاک‌نیا تبریزی، «علمای شیعه و دفاع از قدس شریف»، 1391ش، ص۱۶۶.</ref> «محمدحسین کاشف‌الغِطا» در ۱۷ خرداد ۱۳۱۷ش با دیگر علمای شعیه در نجف، فتوای جهاد صادر کردند و جهاد در فلسطین را بر هر مسلمانی واجب دانستند. همچنین پس از تشکیل دولت اسرائیل و جنگ اعراب با اسرائیل عالمان شیعه مانند عبدالکریم زنجانی فتوای جهاد علیه اسرائیل صادر کردند. عده‌ای از مراجع تقلید مانند سید محمدهادی میلانی،<ref>پاک‌نیا تبریزی، «علمای شیعه و دفاع از قدس شریف»، 1391ش، ص۱۷۳.</ref> امام خمینی<ref>خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۱۳۹.</ref> و محمدفاضل لنکرانی هرگونه معامله و رابطه با اسرائیل را حرام و بعضی نیز آزادی فلسطین و قدس را واجب دانسته‌اند.<ref>محتشمی‌پور، «مروری بر شکل‌گیری رژیم اشغالگر قدس»، 1386ش، ص۱۲۴.</ref>


==راه حل مسئلهٔ فلسطین==
== راه حل مسئلهٔ فلسطین ==
در جریان درگیری‌های فلسطین و رژیم اشغالگر قدس، سازمان ملل، سران کشورهای عرب و کشورهای غربی به‌ویژه آمریکا راه‌حل صلح ارائه کردند؛ اما این طرح‌ها به‌صورت غالب یک‌طرفه بود و در آن منافع طرف فلسطینی رعایت نشد و اگر گاهی دربردارندهٔ منافع اندک ملت فلسطین و آوارگان فلسطینی بود، اسرائیل آن را رد کرده است.<ref>جزینی، نقش سوریه در روند صلح خاورمیانه، 1377ش، ص55-64.</ref> در این میان، از نظر آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، راه‌حل منطقی در مسئلهٔ فلسطین، همه‌پرسی و نظرخواهی از همه صاحبان حق در سرزمین فلسطین اعم از مسلمان، مسیحی و یهودی و همچنین فلسطینی‌های آواره دربارهٔ ساختار نظام کشور، رژیم حاکم و مهاجران یهودی است.<ref>خامنه‌ای، فلسطین، ۱۳۹۷ش، ص۵۰۸–۵۱۷</ref> به نظر وی، هر طرحی که به تقسیم فلسطین منجر شود از جمله طرح دو دولتی، مردود است.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=17401 «بیانات در کنفرانس حمایت از انتفاضه فلسطین»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.]</ref>
در جریان درگیری‌های فلسطین و رژیم اشغالگر قدس، سازمان ملل، سران کشورهای عرب و کشورهای غربی به‌ویژه آمریکا راه‌حل صلح ارائه کردند؛ اما این طرح‌ها به‌صورت غالب یک‌طرفه بود و در آن منافع طرف فلسطینی رعایت نشد و اگر گاهی دربردارندهٔ منافع اندک ملت فلسطین و آوارگان فلسطینی بود، اسرائیل آن را رد کرده است.<ref>جزینی، نقش سوریه در روند صلح خاورمیانه، 1377ش، ص55-64.</ref> در این میان، از نظر آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، راه‌حل منطقی در مسئلهٔ فلسطین، همه‌پرسی و نظرخواهی از همه صاحبان حق در سرزمین فلسطین اعم از مسلمان، مسیحی و یهودی و همچنین فلسطینی‌های آواره دربارهٔ ساختار نظام کشور، رژیم حاکم و مهاجران یهودی است.<ref>خامنه‌ای، فلسطین، ۱۳۹۷ش، ص۵۰۸–۵۱۷.</ref> به نظر وی، هر طرحی که به تقسیم فلسطین منجر شود از جمله طرح دو دولتی، مردود است.<ref>[https://farsi.khamenei.ir/speech-content?id=17401 «بیانات در کنفرانس حمایت از انتفاضه فلسطین»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.]</ref>


==روز نکبت==
== روز نکبت ==
روز تشکیل دولت جعلی اسرائیل، روز نَکْبَت یا فاجعه و سال ۱۹۴۸م، سال نکبت نام‌گذاری شده است.<ref>سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص۳۱.</ref> همچنین سال ۱۹۶۷م به‌دلیل شکست کشورهای عربی شامل مصر، سوریه، اردن و عراق از اسرائیل، به سال نَکْسَه معروف شده است. این جنگ ۶ روز طول کشید که پس از شکست کشورهای عربی، کرانهٔ باختری، غزه و برخی از مناطق کشورهای همسایهٔ فلسطین توسط اسرائیل اشغال شد.<ref>سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص۵۴؛ ابوظریفه، «الآثار السلبیه للمستوطنات»، 2006م، ص۱۷۹.</ref>
روز تشکیل دولت جعلی اسرائیل، روز نَکْبَت یا فاجعه و سال ۱۹۴۸م، سال نکبت نام‌گذاری شده است.<ref>سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص۳۱.</ref> همچنین سال ۱۹۶۷م به‌دلیل شکست کشورهای عربی شامل مصر، سوریه، اردن و عراق از اسرائیل، به سال نَکْسَه معروف شده است. این جنگ ۶ روز طول کشید که پس از شکست کشورهای عربی، کرانهٔ باختری، غزه و برخی از مناطق کشورهای همسایهٔ فلسطین توسط اسرائیل اشغال شد.<ref>سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص۵۴؛ ابوظریفه، «الآثار السلبیه للمستوطنات»، 2006م، ص۱۷۹.</ref>


==پانویس==
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


==منابع==
== منابع ==
*«آشنایی با روند اشغال سرزمین فلسطین»، همهشری آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ش.
* «آشنایی با روند اشغال سرزمین فلسطین»، همهشری آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ش.
*آغا، نبیل‌خالد، مدائن فلسطین، بیروت، المؤسسة العربیة للدراسات والنشر، ۱۹۹۳م.
* آغا، نبیل‌خالد، مدائن فلسطین، بیروت، المؤسسة العربیة للدراسات والنشر، ۱۹۹۳م.
*احمدی، حمید، ریشه‌های بحران در خاورمیانه، تهران، کیهان، ۱۳۷۷ش.
* احمدی، حمید، ریشه‌های بحران در خاورمیانه، تهران، کیهان، ۱۳۷۷ش.
*ابوظریفه، وجیه، «الآثار السلبیه للمستوطنات»، مجلهٔ الاستیطان الیهودی وأثره علی مستقبل الشعب الفلسطینی، عمان، مرکز الدراسات الشرق الأوسط، ۲۰۰۶م.
* ابوظریفه، وجیه، «الآثار السلبیه للمستوطنات»، مجلهٔ الاستیطان الیهودی وأثره علی مستقبل الشعب الفلسطینی، عمان، مرکز الدراسات الشرق الأوسط، ۲۰۰۶م.
*اسدی، بیژن، «نقد و بررسی: دانشنامه جدید صهیونیسم و اسراییل»، مجلهٔ مطالعات منطقه‌ای، شماره ۶، بهار۱۳۸۰ش.
* اسدی، بیژن، «نقد و بررسی: دانشنامه جدید صهیونیسم و اسراییل»، مجلهٔ مطالعات منطقه‌ای، شماره ۶، بهار ۱۳۸۰ش.
*باقری، محمود، صهیونیسم جهانی و مسائل فلسیطن، تهران، نشر قبلهٔ اول، ۱۳۸۷ش.
* باقری، محمود، صهیونیسم جهانی و مسائل فلسیطن، تهران، قبلهٔ اول، ۱۳۸۷ش.
*«بمباران بیمارستان معمدانی و قتل‌عام صدها فلسطینی بی‌گناه»، وب‌سایت مرکز اطلاع‌رسانی فلسطین، تاریخ درج مطلب: ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳م.
* «بمباران بیمارستان معمدانی و قتل‌عام صدها فلسطینی بی‌گناه»، وب‌سایت مرکز اطلاع‌رسانی فلسطین، تاریخ درج مطلب: ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳م.
*«بیانات در کنفرانس حمایت از انتفاضه فلسطین»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، تاریخ درج مطلب: ۹ مهر ۱۳۹۰ش.
* «بیانات در کنفرانس حمایت از انتفاضه فلسطین»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، تاریخ درج مطلب: ۹ مهر ۱۳۹۰ش.
*پاک‌نیا تبریزی، عبدالکریم، «علمای شیعه و دفاع از قدس شریف»، مجلهٔ مبلغان، شمارهٔ ۱۵۵، شهریور ۱۳۹۱ش.
* پاک‌نیا تبریزی، عبدالکریم، «علمای شیعه و دفاع از قدس شریف»، مجلهٔ مبلغان، شمارهٔ ۱۵۵، شهریور ۱۳۹۱ش.
*تمیمی، شیخ اسعد، زوال اسرائیل حتمیة قرآنیة، بیروت، انصار الثورة الاسلامیة فی فلسطین، ۱۹۸۸م.
* تمیمی، شیخ اسعد، زوال اسرائیل حتمیة قرآنیة، بیروت، انصار الثورة الاسلامیة فی فلسطین، ۱۹۸۸م.
*جزینی، علی، نقش سوریه در روند صلح خاورمیانه، سازش اعراب و اسرائیل، تهران، آذریون، ۱۳۷۷ش.
* جزینی، علی، نقش سوریه در روند صلح خاورمیانه، سازش اعراب و اسرائیل، تهران، آذریون، ۱۳۷۷ش.
*«جلوه‌های مقاومت مردم فلسطین در کتاب‌های فارسی»، خبرگزاری ایبنا، تاریخ درج مطلب: ۸ اردیبهشت ۱۴۰۱ش.
* «جلوه‌های مقاومت مردم فلسطین در کتاب‌های فارسی»، خبرگزاری ایبنا، تاریخ درج مطلب: ۸ اردیبهشت ۱۴۰۱ش.
*«چرا فلسطین مسئله اصلی دنیای اسلام است؟»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، تاریخ درج مطلب: ۱۹ مرداد ۱۳۹۳ش.
* «چرا فلسطین مسئله اصلی دنیای اسلام است؟»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، تاریخ درج مطلب: ۱۹ مرداد ۱۳۹۳ش.
*«خوانندگانی که برای فلسطین خواندند»، وب‌سایت باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: ۲۶ مهر ۱۴۰۲ش.
* «خوانندگانی که برای فلسطین خواندند»، وب‌سایت باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: ۲۶ مهر ۱۴۰۲ش.
*حسنی، مهدی، فلسطین و صهیونیسم، تهران، سپاه پاسداران، ستاد نمایندگی ولی فقیه، بی‌تا.
* حسنی، مهدی، فلسطین و صهیونیسم، تهران، سپاه پاسداران، ستاد نمایندگی ولی فقیه، بی‌تا.
*حمیدی، فاطمه، «فلسطین»، مجلهٔ موعود، شمارهٔ ۱۰۱، تیر ماه ۱۳۸۸ش.
* حمیدی، فاطمه، «فلسطین»، مجلهٔ موعود، شمارهٔ ۱۰۱، تیر ۱۳۸۸ش.
*خامنه‌ای، سیدعلی، فلسطین از منظر حضرت آیت‌الله العظمی سیدعلی خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، به کوشش سعید صلح‌میرزایی، تهران، انتشارات انقلاب اسلامی، ۱۳۹۷ش.
* خامنه‌ای، سیدعلی، فلسطین از منظر حضرت آیت‌الله العظمی سیدعلی خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، به کوشش سعید صلح‌میرزایی، تهران، انقلاب اسلامی، ۱۳۹۷ش.
*خان، ظفرالاسلام، تاریخ فلسطین قدیم، بیروت، دارالنفائس، ۱۹۸۱م.
* خان، ظفرالاسلام، تاریخ فلسطین قدیم، بیروت، دارالنفائس، ۱۹۸۱م.
*خمینی، سیدروح‌الله، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، ۱۳۷۹ش.
* خمینی، سید روح‌الله، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، ۱۳۷۹ش.
*درایسدل و اچ. بلیک، جغرافیای سیاسی خاورماینه و شمال آفریقا، ترجمهٔ دره میرحیدر، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بینالمللی، ۱۳۷۰ش.
* درایسدل و اچ. بلیک، جغرافیای سیاسی خاورماینه و شمال آفریقا، ترجمهٔ دره میرحیدر، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، ۱۳۷۰ش.
*دروزه، حکم، پرونده فلسطین، ترجمهٔ کریم زمانی، تهران، بعثت، بی‌تا.
* دروزه، حکم، پرونده فلسطین، ترجمهٔ کریم زمانی، تهران، بعثت، بی‌تا.
*«روایت مقاومت فلسطین از دریچه هنر هفتم/ سینمایی‌هایی که به قدس پرداختند»، خبرگزاری فارس، تاریخ انتشار: ۲۴ فروردین ۱۴۰۲ش.
* «روایت مقاومت فلسطین از دریچه هنر هفتم/ سینمایی‌هایی که به قدس پرداختند»، خبرگزاری فارس، تاریخ انتشار: ۲۴ فروردین ۱۴۰۲ش.
*روحانی، حسن، آشنایی با کشورهای اسلامی، تهران، مشعر، ۱۳۸۷ش.
* روحانی، حسن، آشنایی با کشورهای اسلامی، تهران، مشعر، ۱۳۸۷ش.
*زعیتر، اکرم، سرگذشت فلسطین یا کارنامه سیاه استعمار، ترجمهٔ علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی، قم، مؤسسه بوستان کتاب، ۱۳۸۲ش.
* زعیتر، اکرم، سرگذشت فلسطین یا کارنامه سیاه استعمار، ترجمهٔ علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی، قم، مؤسسه بوستان کتاب، ۱۳۸۲ش.
*ساقی، سیدابوالفضل، اعلامیه بالفور: تاریخچه، اهداف و زمینه‌های صدور، تهران، پژوهش‌های حقوق و ادیان، ۱۳۹۸ش.
* ساقی، سید ابوالفضل، اعلامیه بالفور: تاریخچه، اهداف و زمینه‌های صدور، تهران، پژوهش‌های حقوق و ادیان، ۱۳۹۸ش.
*سعید، ناصر، از کجا تا کجا (خاندان سعودی را بشناسیم)، ترجمهٔ ابومیثم (وحید)، تهران، مؤسسه تحقیقاتی علمی الغدیر، ۱۳۶۰ش.
* سعید، ناصر، از کجا تا کجا (خاندان سعودی را بشناسیم)، ترجمهٔ ابومیثم (وحید)، تهران، مؤسسه تحقیقاتی علمی الغدیر، ۱۳۶۰ش.
*«سنگ تمام ادبیات در حمایت از فلسطین»، وب‌سایت روزنامهٔ خراسان، تاریخ درج مطلب: ۲۵ مهر ۱۴۰۲ش.
* «سنگ تمام ادبیات در حمایت از فلسطین»، وب‌سایت روزنامهٔ خراسان، تاریخ درج مطلب: ۲۵ مهر ۱۴۰۲ش.
*سهلی، نبیل محمود، فلسطین أرض و شعب، دمشق، اتحاد الکتاب العرب، ۲۰۰۴م.
* سهلی، نبیل محمود، فلسطین أرض و شعب، دمشق، اتحاد الکتاب العرب، ۲۰۰۴م.
*سویدان، طارق‌محمد، دایرة المعارف مصور تاریخ یهودیت و صهیونیسم، ترجمه و تحقیق جمعی از مترجمان، تهران، سایان، ۱۳۹۱ش.
* سویدان، طارق‌محمد، دایرة المعارف مصور تاریخ یهودیت و صهیونیسم، ترجمه و تحقیق جمعی از مترجمان، تهران، سایان، ۱۳۹۱ش.
*شالیند، جرارد، نهضت‌های مقاومت فلسطین، ترجمهٔ مهدی خسروی، تهران، سپهر، ۱۳۵۲ش.
* شالیند، جرارد، نهضت‌های مقاومت فلسطین، ترجمهٔ مهدی خسروی، تهران، سپهر، ۱۳۵۲ش.
*«شمار شهدای غزه به ۲۳۸۴۳ نفر رسید»، وب‌سایت رجا نیوز، تاریخ درج مطلب: ۲۳ دی ۱۴۰۲ش.
* «شمار شهدای غزه به ۲۳۸۴۳ نفر رسید»، وب‌سایت رجا نیوز، تاریخ درج مطلب: ۲۳ دی ۱۴۰۲ش.
*شوشی‌نسب، نفیسه، «بررسی تطبیقی گفتمان‌های اخوان‌المسلمین، حماس و جهاد اسلامی»، مجلهٔ مطالعات فلسطین، شمارهٔ ۱۶، ۱۳۹۱ش.
* شوشی‌نسب، نفیسه، «بررسی تطبیقی گفتمان‌های اخوان‌المسلمین، حماس و جهاد اسلامی»، مجلهٔ مطالعات فلسطین، شمارهٔ ۱۶، ۱۳۹۱ش.
*صالح، محسن‌محمد، فلسطین، کوالالامپور، بی‌نا، ۲۰۰۲م.
* صالح، محسن‌محمد، فلسطین، کوالالامپور، بی‌نا، ۲۰۰۲م.
*صدر، سید موسی، منبر و محراب، لبنان، دارالارقم، ۱۹۸۱م.
* صدر، سیدموسی، منبر و محراب، لبنان، دارالارقم، ۱۹۸۱م.
*صفاتاج، مجید، «پاسخ به شبهات تاریخی اشغال فلسطین؛ آیا یهودیان در فلسطین حق تقدم ندارند؟»، مجلهٔ پاسدار اسلام، شمارهٔ ۳۹۹، اردیبهشت و خرداد ۱۳۹۴ش.
* صفاتاج، مجید، «پاسخ به شبهات تاریخی اشغال فلسطین؛ آیا یهودیان در فلسطین حق تقدم ندارند؟»، مجلهٔ پاسدار اسلام، شمارهٔ ۳۹۹، اردیبهشت و خرداد ۱۳۹۴ش.
*صفاتاج، مجید، دانشنامهٔ، فلسطین، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، تهران، ۱۳۸۲ش.
* صفاتاج، مجید، دانشنامهٔ، فلسطین، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۲ش.
*صفاتاج، مجید، فلسطین از اشغال تا انتفاضه، تهران، مدرسه، ۱۳۸۹ش.
* صفاتاج، مجید، فلسطین از اشغال تا انتفاضه، تهران، مدرسه، ۱۳۸۹ش.
*«ضربهٔ کاری مقاومت فلسطین به اقتصاد صهیونیست‌ها»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۲۹ مهر ۱۴۰۲ش.
* «ضربهٔ کاری مقاومت فلسطین به اقتصاد صهیونیست‌ها»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۲۹ مهر ۱۴۰۲ش.
*طاهری آکردی، محمدحسین، یهودیت، قم، المصطفی، ۱۳۹۰ش.
* طاهری آکردی، محمدحسین، یهودیت، قم، المصطفی، ۱۳۹۰ش.
*«طوفان الاقصی؛ خشم و غرور فلسطین در نقطه برگشت‌ناپذیر»، وب‌سایت دیگران، تاریخ درج مطلب: ۱ آبان ۱۴۰۲ش.
* «طوفان الاقصی؛ خشم و غرور فلسطین در نقطه برگشت‌ناپذیر»، وب‌سایت دیگران، تاریخ درج مطلب: ۱ آبان ۱۴۰۲ش.
*غوری، امیل، تاریخ شصت‌سالهٔ فلسطین، ترجمه عبدالرسول جامعی، تهران، نشر ناشر، ۱۳۶۲ش.
* غوری، امیل، تاریخ شصت‌سالهٔ فلسطین، ترجمه عبدالرسول جامعی، تهران، ناشر، ۱۳۶۲ش.
*فعالان سیاسی صهیونیست، تهران، نداء زیتون، ۱۳۸۹ش.
* فعالان سیاسی صهیونیست، تهران، نداء زیتون، ۱۳۸۹ش.
*فوزبورغ، یوحنا، وصف الأراضی المقدسة فی فلسطین، ترجمهٔ سعید البیشاوی، عمان، دارالشروق، ۱۹۹۷م.
* فوزبورغ، یوحنا، وصف الأراضی المقدسة فی فلسطین، ترجمهٔ سعید البیشاوی، عمان، دارالشروق، ۱۹۹۷م.
*قربانی، زینالعابدین، اسلام و حقوق بشر، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۵ش.
* قربانی، زینالعابدین، اسلام و حقوق بشر، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۵ش.
*کسمائی، علی‌اکبر، مقاوت فلسطینی از آغاز پیدایش صهیونیسم تا امروز، تهران، بعثت، بی‌تا.
* کسمائی، علی‌اکبر، مقاوت فلسطینی از آغاز پیدایش صهیونیسم تا امروز، تهران، بعثت، بی‌تا.
*کلاته، حسن، پیوستن حماس به سازمان آزادیبخش فلسطین، ایجاب یا ایجاد؟، مجلهٔ مطالعات فلسطین، شمارهٔ ۱۳–۱۴، ۱۳۹۰ش.
* کلاته، حسن، پیوستن حماس به سازمان آزادیبخش فلسطین، ایجاب یا ایجاد؟، مجلهٔ مطالعات فلسطین، شمارهٔ ۱۳–۱۴، ۱۳۹۰ش.
*کیالی، عبدالوهاب، تاریخ نوین فلسطین، ترجمهٔ محمد جواهرکلام، تهران، امیرکبیر، ۱۳۶۶ش.
* کیالی، عبدالوهاب، تاریخ نوین فلسطین، ترجمهٔ محمد جواهرکلام، تهران، امیرکبیر، ۱۳۶۶ش.
*صبری، گری، اعراب در اسرائیل، مجموعه کرامه ۵، بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا.
* صبری، گری، اعراب در اسرائیل، مجموعه کرامه ۵، بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا.
*محتشمی پور، سیدعلی‌اکبر، «مروری بر شکل‌گیری رژیم اشغالگر قدس»، مجلهٔ حضور، شمارهٔ ۶۲، ۱۳۸۶ش.
* محتشمی‌پور، سید علی‌اکبر، «مروری بر شکل‌گیری رژیم اشغالگر قدس»، مجلهٔ حضور، شمارهٔ ۶۲، ۱۳۸۶ش.
*مظفری، محمدحسین، «اشغال نظامی از منظر حقوق بینالملل»، مجلهٔ نقد کتاب فقه و حقوق، شمارهٔ ۷، پاییز ۱۳۹۵ش.
* مظفری، محمدحسین، «اشغال نظامی از منظر حقوق بینالملل»، مجلهٔ نقد کتاب فقه و حقوق، شمارهٔ ۷، پاییز ۱۳۹۵ش.
*منوهین، موشه: منتقدان یهودی صهیونیسم، ترجمهٔ وارزیک درساهاکیان، بی‌نا، بی‌تا، تهران.
* منوهین، موشه: منتقدان یهودی صهیونیسم، ترجمهٔ وارزیک درساهاکیان، تهران، بی‌نا، بی‌تا.
*ناس، جان‌بایر، تاریخ جامع ادیان، ترجمه علی‌اصغر حکمت، تهران، علمی و فرهنگی، ۱۳۹۰ش.
* ناس، جان‌بایر، تاریخ جامع ادیان، ترجمه علی‌اصغر حکمت، تهران، علمی و فرهنگی، ۱۳۹۰ش.
*«نخستین مواجههٔ عالمان شیعه با صهیونیسم»، وب‌سایت یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم، تاریخ درج مطلب: ۲۲ تیر ۱۴۰۲ش.
* «نخستین مواجههٔ عالمان شیعه با صهیونیسم»، وب‌سایت یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم، تاریخ درج مطلب: ۲۲ تیر ۱۴۰۲ش.
*«نگاهی به توان موشکی نیروهای مقاومت فلسطین»، وب‌سایت رجانیوز، تاریخ درج مطلب: ۱ آبان ۱۴۰۲ش.
* «نگاهی به توان موشکی نیروهای مقاومت فلسطین»، وب‌سایت رجانیوز، تاریخ درج مطلب: ۱ آبان ۱۴۰۲ش.
*«نمایشگاهی از آثار هنرمندان جهان اسلام با موضوع فلسطین افتتاح شد»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۳۰ مهر ۱۴۰۲ش.
* «نمایشگاهی از آثار هنرمندان جهان اسلام با موضوع فلسطین افتتاح شد»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۳۰ مهر ۱۴۰۲ش.
*«نوزدهمین روز از عملیات طوفان الاقصی شمار شهدای غزه از ۶ هزار نفر گذشت»، وب‌سایت شبکهٔ العالم، تاریخ درج مطلب: ۳ آبان ۱۴۰۲ش.
* «نوزدهمین روز از عملیات طوفان الاقصی شمار شهدای غزه از ۶ هزار نفر گذشت»، وب‌سایت شبکهٔ العالم، تاریخ درج مطلب: ۳ آبان ۱۴۰۲ش.
*«وال‌استریت ژورنال: ۷۰ درصد ساختمان‌های غزه ویران شده‌اند»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۹ دی ۱۴۲ش.
* «وال‌استریت ژورنال: ۷۰ درصد ساختمان‌های غزه ویران شده‌اند»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۹ دی ۱۴۲ش.
*یوری، ایوانف، صهیونیسم، ترجمهٔ ایراهیم یونسی، تهران، امیرکبیر، ۱۳۵۶ش.
* یوری، ایوانف، صهیونیسم، ترجمهٔ ایراهیم یونسی، تهران، امیرکبیر، ۱۳۵۶ش.


{{مقاومت اسلامی-افقی}}
{{مقاومت اسلامی-افقی}}

نسخهٔ کنونی تا ۱۹ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۱۴:۱۵

اشغال سرزمین فلسطین؛ تصرف غاصبانهٔ کشور فلسطین توسط رژیم صهیونیستی.

اشغال سرزمین فلسطین، به تجاوز رژیم صهیونیستی به سرزمین فلسطین و تصرف غاصبانهٔ آن توسط اسرائیل اطلاق می‌شود که در سال ۱۹۴۸م آغاز شد. زمینه‌های این اشغال به تلاش‌های جنبش جهانی صهیونیسم در اواخر قرن نوزدهم میلادی، اهداف امپریالیستی و استعماری کشورهای غربی به‌ویژه انگلیس و طرح جانب‌دارانهٔ تقسیم کشور فلسطین در ۱۹۴۷م توسط سازمان ملل متحد بازمی‌گردد. در حال‌حاضر اشغال فلسطین، مسئلهٔ نخست جهان اسلام محسوب می‌شود و مسلمانان جهان همواره از فلسطین حمایت و بر آزادی آن تأکید کرده‌اند. هدف صهیونیست‌ها از اشغال فلسطین، تأسیس یک کشور بزرگ یهودی در خاورمیانه ذکر شده است.

مفهوم‌شناسی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

اِشغَال (occupation) در اصطلاح به تصرف یک سرزمین از راه کاربست غیرقانونی زور با هدف انضمام سرزمین به دولت فاتح یا تغییر رژیم اطلاق می‌شود.[۱] امروزه در ادبیات سیاسی و عمومی، اشغال سرزمین فلسطین، به تصرف غاصبانهٔ کشور فلسطین توسط اسرائیل و آواره‌کردن مردم فلسطین گفته می‌شود که به‌صورت رسمی از ۱۴ می ۱۹۴۸م آغاز شده است. البته ریشه‌های تاریخی، سیاسی و نظامی غصب فلسطین به شکل‌گیری اندیشه و جنبش جهانی صهیونیسم در اواخر قرن نوزدهم میلادی، قیمومیت کشورهای استعماری به‌ویژه انگلیس بر فلسطین و طرح ظالمانهٔ تقسیم فلسطین در ۱۹۴۷م توسط سازمان ملل مربوط می‌شود.[۲]

تاریخچه فلسطین

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

سرزمین فلسطین از قدیمی‌ترین سکونت‌گاه‌های انسان بوده و در اسناد تاریخی مکتوب، عرب‌های کنعانی، نخستین گروه مهاجر به فلسطین، معرفی شده‌اند[۳] که در ۳۵۰۰ قبل از میلاد، این سرزمین را برای سکونت برگزیدند.[۴] اسم فلسطین نیز برگرفته از اقوام مهاجری است که در حدود ۱۲۰۰ قبل از میلاد، به این سرزمین مهاجرت کرده‌اند.[۵] در طی قرن‌های طولانی بیشتر ساکنان فلسطین، عرب کنعانی بودند و به‌مرور با دیگر اقوام عرب درآمیختند. همچنین در دوره‌هایی، یهود در برخی مناطق فلسطین به حکومت رسیدند؛ اما در سال ۶۳ قبل از میلاد، رومیان بر فلسطین مسلط شدند و یهودیان را تحت سیطرهٔ خود قرار دادند.[۶] در ۳۰م نبوت حضرت عیسی در این سرزمین آغاز شد. او هدایت مردم را از شهر اورشلیم آغاز کرد.[۷]

در زمان خلیفهٔ دوم، بیت‌المقدس با مذاکره به تصرف مسلمانان درآمد؛ هیئتی از مردم شهر با خلیفهٔ مسلمانان دیدار کردند و پیشنهاد دادند که خلیفه، خود واگذاری قدس را به عهده بگیرد؛ خلیفه نیز شرط آنها را پذیرفت و به معابد آنان امان داد و مسیحیان ملزم به پرداخت جزیه شدند. خلیفه به درخواست مسیحیان، اجازهٔ اسکان یهودیان را در شهر نداد.[۸] در ۱۰۹۵م جنگ‌های صلیبی آغاز و فلسطین طی دو قرن میان مسیحیان و مسلمانان دست‌به‌دست شد؛ تا اینکه صلاح‌الدین ایوبی در ۱۱۹۲م آن را فتح کرد. بعد از آن تا ۱۹۱۷م تحت سلطهٔ امپراتوری عثمانی قرار گرفت و بعد از آن زیر سلطهٔ استعماری انگلیس درآمد.[۹]

اهمیت و جایگاه فلسطین

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

به باور صاحب‌نظران و اندیشمندان مسلمان، امروزه کشور فلسطین، مسئلهٔ اول در میان همهٔ موضوعات مشترک کشورهای اسلامی بوده و مشخصات منحصربه‌فردی در این مسئله وجود دارد که به آن اهمیت زیاد می‌دهد:

  1. فلسطین به‌دلیل وجود «مسجد الاقصی» (نخستین قبلهٔ مسلمانان) و محل معراج پیامبر اسلام در این کشور، نزد مسلمانان احترام و موقعیت ویژه‌ای دارد.[۱۰] از سرزمین فلسطین در قرآن با عناوین «ارض مقدسة» و «ارض مبارکة» یاد شده است.[۱۱]
  2. فلسطین از نظر جغرافیایی، نقطهٔ ارتباطی سه قارهٔ آفریقا، اروپا و آسیا محسوب می‌شود.[۱۲]
  3. فلسطین، کشور اسلامی است که غصب و به صهیونیست‌هایی سپرده شده است که از کشورهای گوناگون گردآوری شده و جامعه‌ای جعلی و موزائیکی در این کشور تشکیل داده‌اند.
  4. این رویداد بی‌سابقه در تاریخ، با کشتار، جنایت، ظلم و اهانت مستمر انجام گرفته است.
  5. قبلهٔ اول مسلمانان و بسیاری از مراکز مورد احترام دینی که در سرزمین فلسطین قرار دارد، به تخریب، توهین و زوال تهدید شده است.
  6. این دولت و جامعهٔ جعلی در حساس‌ترین نقطهٔ جهان اسلام، از آغاز تا کنون، نقش یک پایگاه نظامی، امنیتی و سیاسی را برای دولت‌های استکباری بازی کرده و کشورهای غربی که دشمن اتحاد و پیشرفت مسلمانان هستند، از آن همواره مانند خنجری در پهلوی امت اسلامی استفاده کرده‌اند.
  7. صهیونیسم که خطر اخلاقی، سیاسی و اقتصادی بزرگ برای جامعهٔ بشری محسوب می‌شود، فلسطین را وسیله و پایگاهی برای گسترش نفوذ و سلطهٔ خود در جهان قرار داده است.
  8. کشورهای اسلامی، هزینهٔ مالی و انسانیِ سنگینی تاکنون برای حمایت از کشور تحت ستم فلسطین پرداخته‌اند.
  9. رنج میلیون‌ها آوارهٔ فلسطینی که بسیاری از آنها پس از شش دهه هنوز در اردوگاه‌ها زندگی می‌کنند، برای ملت‌های مسلمان سنگین تمام می‌شود.
  10. با اشغال فلسطین، تاریخ یک کانون مهمِ تمدنی در جهان اسلام، قطع شده است.[۱۳]
  11. برخی اندیشمندان اسلامی، کشور فلسطین را «پارهٔ تن اسلام»، «قلب دنیای اسلام» و «مهم‌ترین مسئلهٔ جهان اسلام» و مشکل اشغال آن را «مشکل جهان اسلام» دانسته‌اند.[۱۴]
  12. فلسطین محل دفن بسیاری از انبیاء است. به‌عنوان نمونه حضرت مریم در شهر ناصره، یحیی در شهر سامریه[۱۵] و ابراهیم در شهر الخلیل[۱۶] دفن شده‌اند. مقبرهٔ داوود نبی و مقام حضرت موسی در این کشور قرار دارند.[۱۷] همچنین این کشور خاستگاه ادیان توحیدی و محل تولد و زندگی برخی انبیای «اولوالعزم» مانند ابراهیم، موسی و عیسی بوده است.[۱۸] اریحا و غزه، از قدیمی‌ترین شهرهای جهان محسوب می‌شوند.[۱۹]

روند اشغال فلسطین

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

اندیشهٔ اشغال

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

اندیشهٔ اشغال فلسطین قرن‌ها پیش در میان یهودیان وجود داشته است و دولت‌های استعمارگر نیز از مدت‌ها پیش از دورهٔ معاصر به‌دلیل موقعیت استراتژیک فلسطین، برای کنترل بر این سرزمین نقشه می‌کشیدند. برای مثال در ۱۸۲۷م «سر مؤسس مونتیفوری» از یهودیان انگلیسی، مسألهٔ اسکان یهودیان در فلسطین و کشیدن راه‌آهن از یافا به خلیج فارس برای وصل‌کردن سواحل مدیترانه به این خلیج را مطرح کرد و در ۱۸۳۸م انگلیس اولین کنسولگری اروپایی را در بیت‌المقدس بنیان گذاشت که به گفتهٔ «آلبرت هامسون» نویسندهٔ انگلیسی حکایت از نقشه‌های استعماری انگلیس در فلسطین داشت. «آرل اف شاوسری» سیاستمدار انگلیسی در ۱۸۴۰م یادداشتی با عنوان «طرح اسکان در فلسطین» به «پالمرسون» نخست‌وزیر وقت انگلیس، فرستاد و در آن به ذکر اهمیت سیاسی و اقتصادی اسکان یهودیان در فلسطین برای دولت انگلیس پرداخت.[۲۰]

تشکیل جنبش صهیونیسم

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

صهیونیسم جنبشی سیاسی است که «تِئُودُور هِرْتْسِل» آن را بنیان نهاد. وی در ۱۸۹۵م در کتاب «دولت یهودی»، اندیشهٔ تأسیس یک کشور مخصوص یهودیان را مطرح کرد و در ۱۸۹۷م اندیشمندان و ثروتمندان یهودی را در شهر «بازل» سوئیس گردهم آورد و از آنها خواست از اندیشهٔ صهیونیسم حمایت کنند.[۲۱] هرتسل هدف کنگره را گذاشتن سنگ بنای میهن یهود اعلام کرد.[۲۲] پس از این کنفرانس تا ۱۹۰۵م پنج کنفرانس صهیونیسم یهودی دیگر برگزار شد.[۲۳] گفته شده نخستین کسی که اندیشهٔ بازگشت یهودیان به فلسطین را مطرح کرد، «موسی هِس»، فیلسوف یهودی اهل آلمان، بود؛ اما واژهٔ صهیونیسم نخستین‌بار توسط یکی از سران یهودی به نام لِئو پینْکِر مطرح شد. پینکر، ایجاد دولت یهودی در سرزمین موعود (فلسطین) را پیشنهاد کرد. به دنبال این پیشنهاد، انجمن عشاق صهیون تشکیل شد.[۲۴] هدف این انجمن، احیای زبان عبری، دعوت یهودیان به مهاجرت به فلسطین و تملک و آبادسازی سرزمین‌های فلسطین بود.[۲۵]

اعلامیه بالْفُور

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

«آرْتور جِیمز بالفور» به‌عنوان وزیر امور خارجهٔ بریتانیا، در نوامبر ۱۹۱۷م نامه‌ای نوشت و در آن وعدهٔ برپایی یک وطن قومی برای یهودیان در فلسطین را اعلام کرد. این نامه خطاب به «ادموند روچیلد» (ثروتمند یهودی‌تبار فرانسوی و از حامیان اولیهٔ جنبش صهیونیسم) نوشته شده بود.[۲۶] انگلستان بر اساس بیانیهٔ بالفور موافقت خود را با تأسیس یک حکومت مستقل یهودی در خاک فلسطین اعلام کرد[۲۷] و این اعلامیه گام نخست عملی برای تشکیل رژیم صهیونیستی بود.[۲۸]

اشغال فلسطین توسط انگلیس

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

اشغال فلسطین توسط انگلیس تحت عنوان «قیمومیت» با انتشار اعلامیهٔ بالفور در ۱۹۱۷م و با ورود نیروهای انگلستان به بیت‌المقدس در همان سال آغاز شد و با تصویب جامعهٔ ملل در ۲۴ ژوئیه ۱۹۲۲م شکل رسمی به خود گرفت و ۳۰ سال به طول انجامید. انگلستان در طول دورهٔ قیمومت خود بر فلسطین با روش‌های گوناگون زمینهٔ تبدیل فلسطین به موطن صهیونیست‌ها را آماده کرد؛ در مرحلهٔ اول با تشویق مهاجرین یهودی به فلسطین، تسهیل فروش زمین عرب‌ها به صهیونیستها و مسلح‌کردن آنها و همچنین ایجاد سازمان‌های اجتماعی و اقتصادی صهیونیستی زمینه را برای اجرای اعلامیهٔ بالفور فراهم کرد. در مدت سلطهٔ انگلیس بر فلسطین، حدود ۶۰۰ هزار یهودی به فلسطین منتقل شدند. از سوی دیگر انگلیس به‌دلیل اجتناب مردم از فروش زمین به مهاجران یهودی، ۵۰ هزار هکتار از زمین‌های دولتی را به یهودیان داده و از محصولات مسلمانان مالیات‌های سنگین می‌گرفت تا ورشکست شده و زمین‌های خود را به یهودیان واگذار کنند.[۲۹]

طرح تقسیم فلسطین

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

انگلیس به سازمان ملل متحد اعلام کرد که دورهٔ قیمومیت آن بر فلسطین از مه ۱۹۴۷م پایان می‌یابد و سازمان ملل باید راه‌حلی برای مشکل فلسطین ارائه دهد. به دنبال آن، در تاریخ ۲۹ نوامبر ۱۹۴۷م گروه‌های صهیونیستی طرح تقسیم فلسطین را در سازمان ملل به تصویب رساندند.[۳۰] این سازمان، هیأتی ۱۱ نفری تحت عنوان «آنسکوپ» را برای ترسیم خطوط تفکیک به فلسطین فرستاد. در طرح تقسیم حدود ۴۲٪ از مساحت فلسطین که جمعیت آن متشکل از ۷۲۵۰۰۰ عرب و حدود ۱۰۰۰۰ یهودی بود، به اعراب و دولت عربی، اختصاص یافت، بیش از ۵۶٪ از مساحت آن نیز که جمعیت آن متشکل از ۴۹۸۰۰۰ یهودی و ۴۹۷۰۰۰ عرب بود به یهودیان و دولت یهودی تعلق یافت و بیت‌المقدس نیز به نام منطقهٔ حائل که ۱۰۰ هزار یهودی و ۱۰۵ هزار عرب در آن ساکن بودند تحت نظارت بین‌المللی قرار گرفت.[۳۱] پس از تصویب این طرح، اعتراضات شدید سراسر فلسطین را فرا گرفت. در فاصلهٔ بین اعلان قطعنامهٔ تقسیم و خروج انگلیس از فلسطین نیروهای مسلح انگلیسی به تدریج از مناطق یهودی‌نشین بیرون رفتند و صهیونیست‌ها جای آنها را گرفتند و خود را مسلح کردند، اما در مناطق مسلمان‌نشین باقی ماندند و کلیهٔ حرکات فلسطینیان را زیر نظر داشتند و به‌مرور زمان که یهودیان آمادهٔ اشغال مناطق دیگر می‌شدند، این مناطق را نیز ترک می‌کردند.[۳۲]

اشغال رسمی فلسطین توسط اسرائیل

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بعد از اجرای طرح تقسیم ظالمانهٔ سازمان ملل و قدرت گرفتن یهودیان، زمینهٔ تشکل دولت جعلی اسرائیل و اشغال فلسطین فراهم شد و در ۱۴ مه ۱۹۴۸م این دولت غاصب اعلام موجودیت کرد.[۳۳] پس از اعلام موجودیت رژیم اشغالگر قدس توسط «بن گوریون»، نخستین جنگ را این رژیم علیه فلسطین و کشورهای عربی منطقه به راه انداخت که به «جنگ ۱۹۴۸» معروف است. در این جنگ صهیونیست‌ها ۷۸ درصد خاک فلسطین را اشغال کردند و نخستین مرحلهٔ آوارگی بزرگ فلسطینیان به وقوع پیوست. این در حالی بود که یهودیان پیش از آن، تنها حدود پنج درصد از زمین‌های فلسطین را خریداری کرده بودند.[۳۴] مناطق اشغالی شامل الخلیل واقع در شمال فلسطین، ساحل دریای مدیترانه، صحرای نقب و منطقهٔ مرکزی فلسطین بود.[۳۵] از آنجا که کرانهٔ باختری تحت ادارهٔ اردن بود و غزه نیز توسط دولت مصر اداره می‌شد، این دو منطقه از اشغال صهیونیست‌ها در امان ماند؛ اما در جنگ شش روزه در ۱۹۶۷م و بعد از آن تا ۱۹۹۵م اسرائیل ۶۰٪ از کرانهٔ باختری و ۴۰٪ از غزه را اشغال کرد.[۳۶] در ۲۸ مه ۱۹۶۴م سازمان آزادی‌بخش فلسطین اعلام موجودیت کرد و مبارزات فلسطینیان علیه اشغالگران شکل جدیدی به خود گرفت.[۳۷]

شناسایی رژیم صهیونیستی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بلافاصله پس از تشکیل رژیم صهیونیستی «ترومن» رئیس‌جمهور وقت آمریکا این حکومت را به رسمیت شناخت و حمایت کشور خود را از آن اعلام کرد. سپس سیل کمک‌های نظامی و اقتصادی را به‌سوی این رژیم سرازیر ساخت. گواتمالا و شوروی به ترتیب در ۱۵ و ۱۸ می در حالی که ارتش‌های عربی وارد فلسطین شده بودند، رژیم اشغالگر را به رسمیت شناختند. نمایندهٔ شوروی در سازمان ملل اولین کسی بود که به شناسایی دولت اشغالگر رأی داد.[۳۸]‏ در مه ۱۹۴۹م اسرائیل به عضویت سازمان ملل درآمد.[۳۹]

زمینه‌های اشغال

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

زمینه‌های فکری و عقیدتی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

از نظر ایدئولوژیکی و فکری، مجموعه باورهای یهودیان نسبت به جهان و انسان و ویژگی‌های سبک زندگی مادی‌گرای آنها باعث شده است که به آسانی به اشغال کشور فلسطین و کشتار فلسطینیان دست بزنند. آنها معتقدند که:

  1. ارواح یهود جزئی از خدا است و ارواح غیر یهود، ارواح شیطانی و شبیه به ارواح حیوانات است. همچنین نطفهٔ غیریهودی مانند نطفهٔ دیگر حیوانات است.
  2. بر فرد یهودی لازم است تمام کوشش خود را در جلوگیری از حیات و پیشرفت دیگر ملت‌ها صرف کند تا فقط آنها قدرت مطلقه باشند.
  3. یهودی پیش خدا، از ملائکه بالاتر است. هرگاه غیریهودی، یهودی را بزند مثل این است که عزّت الهی را زده و مستحق مرگ خواهد بود. اگر یهودی آفریده نشده بود، برکت از زمین می‌رفت، باران نمی‌بارید و خورشید آفریده نمی‌شد.
  4. کشتن افراد صالح غیریهودی جایز و نجات غیریهودی از مرگ، حرام است.
  5. برای اسرائیلی‌ها، کشتن، غصب و دزدی‌کردن مال غیراسرائیلی جایز، بلکه واجب است.
  6. املاک غیریهود مانند مال متروک است؛ یهودی حق دارد آن را تملک کند.
  7. خداوند به یهودیان اجازه داده است که فراورده‌های غیریهودی را مالک شوند.[۴۰]

زمینه‌های سیاسی، حقوقی و اجتماعی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

ادعای یهودآزاری

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

صهیونیسم با تکیه بر استدلال‌های تاریخی، سیاسی و علمی به اسکان یهودیان در فلسطین مشروعیت می‌بخشند و اشغال فلسطین را پاسخی به یهودآزاری می‌دانند. به عقیدهٔ آنها یهودیان هرجا بودند، عنصر بیگانه تلقی شده و مردم، آنان را به‌صورت آشکار و پنهان آزار می‌دادند. به ادعای آنها یهودآزاری با شکست دولت یهودی اسرائیل به ترتیب در ۷۲۱ و ۵۸۶ قبل از میلاد توسط آشوریان و بابلیان و در نتیجه پراکنده‌شدن یهود به نقاط دیگر جهان آغاز شد و به‌تدریج روند روبه رشدی به خود گرفت، به‌گونه‌ای که یهودستیزی در آلمان نازی به نقطهٔ اوج خود رسید. در این دورهٔ طولانی در امپراتوری روم و در کشور لهستان و روسیه تزاری و کشورهای دیگر یهودیان بارها سرکوب و شکنجه شدند و تنها در ۷۷۰ش هفتاد هزار یهودی به علت نپذیرفتن دین مسیح در اسپانیا کشته شدند.[۴۱] اما بسیاری از پژوهشگران با رد ادعاهای صهونیسم، معتقدند که برخی از نمونه‌های تاریخی یهودآزاری بیش از حد بزرگ‌نمایی شده است. برای مثال صهونیست‌ها دربارهٔ یهودی‌سوزی در آلمان، با سلطه‌ای که بر ابزارهای تبلیغی جهانی و به‌کارگیری آن دارد، به‌مظلوم‌نمایی پرداخته‌اند. از طرف دیگر برخی قصه‌های یهودآزاری از ریشه دروغ و ساخته‌وپرداختهٔ یهودیان و صهیونیست‌ها است تا به روند مهاجرت یهودیان به فلسطین و تأسیس یک دولت یهودی شتاب بخشند. از این منظر، شواهد نادرستی ادعای صهیونیست‌ها عبارتند از:

  1. مهاجرت یهودیان به‌صورت عموم به دلخواه خود آنها و به‌سوی پر رونق‌ترین سرزمین‌ها و با هدف اقتصادی صورت گرفته است.
  2. یهودیان در بخش اعظم جهان در صلح و آرامش زیسته‌اند.
  3. یهودیان در بریتانیا، فرانسه و آلمان قرون وسطی، تحت آزار نبوده‌اند و حتی پس از رنسانس، وضع اجتماعی و سیاسی آنان بهبود یافته است.
  4. رنج و دردی که میلیون‌ها بردهٔ آفریقایی در انتقال و اسکان اجباری به غرب متحمل شده‌اند، بیش از رنج و دردی است که بر یهودیان وارد آمده است.
  5. بخشی از یهودآزاری به ویژگی‌های فردی و اجتماعی یهودیان مانند جمع‌گریزی و اشتغال به مشاغل غیر مولد مانند رباخواری بازمی‌گردد و نیز ریشه در تضاد دایم کلیسا و کنیسه دارد.[۴۲]

ادعای مالکیت فلسطین

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

صهیونیست‌ها فلسطین را سرزمین نیاکان و پدران خود می‌دانند و از طرفی بازگشت یهودیان به سرزمین موعود (فلسطین) را تحقق وعدهٔ الهی می‌پندارند که از طرف خداوند به بنی‌اسرائیل داده شده است. مورخان صهیونیست معتقدند تلاش برای تأسیس اسرائیل در واقع بازسازی مجدد حکومت یهود در این منطقه است.[۴۳]

وابستگی برخی کشورهای عربی به امپریالیسم

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

از زمینه‌های مهم اشغال فلسطین، وابستگی برخی حکام عرب به امپریالیسم جهانی و همکاری آنها با استعمارگران و اشغالگران دانسته شده است. برخی پژوهشگران معتقدند که در ۱۹۱۹م «فیصل» پسر «شریف حسین» فرمانده نیروهای عرب و «وایزمن» (رئیس جنبش صهیونیسم)، به ابتکار انگلیسی‌ها یک قرارداد بستند که طبق مفاد این قرارداد، برای فیصل یک امپراطوری عربی و برای وایزمن یک سرزمین خودمختار یهودی در نظر گرفته می‌شد. همچنین گفته می‌شود در ۱۹۴۹م چرچیل نخست‌وزیر وقت انگلیس از «عبدالعزیز بن سعود» قدردانی کرده و همکاری او را عامل دستیابی یهود به فلسطین دانست.[۴۴]

اهداف قدرت‌های بزرگ استعماری

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پژوهشگران، تشکیل دولت جعلی اسرائیل را مولود دوران تحول و انتقال سرمایه‌داری غرب به مرحلهٔ امپریالیسم می‌دانند. به‌نظر آنها در این دوره همهٔ قدرت‌های بزرگ برای تأمین منافع استعماری خود به‌صورت فعال در پی یافتن پایگاه استوار در خاور میانه شدند. برای مثال نخستین بار «ناپلئون بناپارات» به جلب همکاری یهودیان علیه امپراتوری عثمانی دست زد و سپس انگلیس بود که به آروزی دیرینهٔ خود برای خلق اندیشهٔ صهیونیسم و ترغیب یهودیان اروپای شرقی و روسیه و غرب جهت مهاجرت به فلسطین دست پیدا کرد.[۴۵] هربرت ساموئل از سیاست‌مداران یهودی انگلیس بر این باور بود که پس از استقلال یهودیان در یک کشور، این دولت بخشی از تمدن غرب خواهد بود و از منافع آن دفاع می‌کند.[۴۶]

اقدامات و جنایت‌های اسرائیل بعد از اشغال فلسطین

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

انکار هویت و حضور فلسطینیان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

صهیونیست‌ها پس از اشغال فلسطین، به‌تدریج منکر هویت و سکونت فلسطینیان شدند. برای مثال «گلد مایر» نخست‌وزیر وقت رژیم صهیونیستی حضور و وجود خارجی مردم فلسطین در سرزمین فلسطین را انکار کرد و گفت آنها وجود خارجی نداشتند.[۴۷]

قتل‌عام و سرکوب فلسطینیان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

با اشغال سرزمین فلسطین توسط اسرائیل در ۱۹۴۸م، مردم فلسطین همواره سرکوب و قتل‌عام شده‌اند. برای مثال تنها در ۱۹۴۸م ۳۴ قتل‌عام توسط اسرائیل اتفاق افتاد که معروف‌ترین آنها، قتل‌عام «دیر یاسین» است. در این قتل‌عام، ۲۵۴ نفر به شکل فجیعی کشته شدند. از دیگر جنایات اسرائیل، قتل‌عام «خان یونس» در ۱۹۵۶م است. در این جنایت، ۲۵۰ فلسطینی کشته شدند. از بزرگ‌ترین جنایات تاریخ، کشتار صبرا و شتیلا است. این رویداد در ۱۹۸۲م اتفاق افتاد که در آن ۳۲۹۷ زن و کودک فلسطینی شهید شدند.[۴۸] در اکتبر ۲۰۲۳م اسرائیل غاصب در پی انتقام از عملیات نظامی گروه‌های مقاومت فلسطینی با نام «طوفان الاقصی»، در طی صد روز تجاوز به نوار غزه، حدود ۷۰ درصد از ساختمان‌های نوار غزه را تخریب و محله‌هایی از این شهر را با خاک یکسان کرده است. در این ۱۰۰ روز ۳۰ بیمارستان و ۵۳ مرکز درمانی از خدمت‌رسانی خارج شده‌اند. همچنین مساجد، مدارس، نانوایی‌ها، دانشگاه، ساختمان‌های دولتی و زیرساخت‌های نوار غزه نیز از بمباران‌ها و موشک‌باران‌ها در امان نبوده‌اند. در پی این حملات ۲۳۸۴۳ نفر شهید و ۶۰۳۱۷ نفرخمی شده‌اند[۴۹] که ۷۰ درصد از قربانیان حملات صهیونیستها، زنان و کودکان هستند.[۵۰] صهیونیست‌ها در ۱۷ اکتبر ۲۰۲۳م در حملهٔ هوایی به بیمارستان المعمدانی (الاهلی العربی) را که هزاران غیرنظامی و زنان و کودکان فلسطینی در آن پناه گرفته بودند، بمباران کرد که به شهید شدن بیش از ۵۰۰ نفر منجر شد.[۵۱]

تصرف اراضی فلسطینیان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

از سیاست‌هایی که صهیونیست‌ها از تاریخ صدور اعلامیهٔ بالفور به مرحلهٔ اجرا درآورد، تصرف زمین‌های فلسطینیان به هر وسیلهٔ ممکن بود.[۵۲] این سیاست از زمان تأسیس دولت جعلی اسرائیل با سرعتی دو چندان ادامه پیدا کرد و صهیونیست‌ها به‌وسیلهٔ نیروی نظامی، زمین‌های عرب‌ها را به زور اشغال کردند و ساکنان این زمین‌ها را یا به پشت خطوط آتش‌بس انتقال دادند یا به دیگر مناطق تحت قلمرو اسرائیل آواره کردند.[۵۳]

تخریب روستاهای فلسطینی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

از جمله فعالیت گروه‌های تروریستی اسرائیل برای پاکسازی فلسطینی‌ها، اجرای طرح موسوم به طرح D است که هدف از اجرای آن، تخریب روستاهای عربی، اخراج اعراب و اسکان یهودیان به جای آنها بود، به‌نحوی که در ۱۹۴۸م، سبب فرار صدها هزار فلسطینی شد.[۵۴] بر مبنای سیاست تخریب، صهیونیست‌ها پس از اعلام موجودیت رژیم خود، از مجموع ۴۷۵ روستای مسلمانان، ۳۸۵ روستا و ۲۰۰ باب مسجد را تخریب کردند و کلیه زمین‌ها و اموال مردم آوارهٔ فلسطین شامل باغ‌های پرتقال، موز و زیتون و منازل، مراتع، جواهرات و حساب‌های مسدودشدهٔ عرب‌ها را که در بانک انگلیس مقیم فلسطین بود، مصادره کردند.[۵۵]

اجرای سیاست کار عبری

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

از جمله روش‌های بیرون‌راندن فلسطینیان از سرزمین فلسطین، سیاست کار عبری (یعنی استخدام‌نکردن نیروی کار غیریهودی)، تسخیر میدان کار، سیاست مالیات‌ها، سیاست به تأخیر انداختن و متراکم کردن دیون افراد و سیاست دستمزدهای رو به کاهش فلسطیان بود.[۵۶]

آواره‌کردن مداوم

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بر اساس آمار آژانس امداد و کار سازمان ملل برای پناهندگان فلسطینی تا ۲۰۰۳م تعداد بیش از ۴ میلیون پناهندهٔ فلسطینی را در اردن، لبنان، سوریه، ساحل غربی و نوار غزه ثبت کرده و به آنان خدمات ضروری ارائه می‌دهد. این آوارگی تا امروز نیز ادامه دارد[۵۷] و با حملات مکرر صهیونیست‌ها به نوار غزه به‌خصوص بعد از عملیات طوفان الاقصی، ابعاد تازه‌ای به خود گرفته است.[۵۸]

آرزوی بازگشت به موطن مادری

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بازگشت به موطن مادری از درخواست‌های مکرر فلسطینیان است که در۷۵ سال پس از آوارگی مطرح شده است. رژیم صهیونیستی تلاش می‌کند تا عدم بازگشت فلسطینیان را در قراردادهای خود با گروه‌های فلسطینی و بعضی کشورهای عربی مطرح کند، اما مسئله به اندازه‌ای اهمیت دارد که تاکنون به نتیجه‌ای نرسیده است. اغلب فلسطینی‌ها مانند بسیاری از کسانی که در واکنش به جنگ، ناگزیر به ترک وطن خود می‌شوند، خود را متقاعد ساخته‌اند که دوری آنها از خانه، کوتاه‌مدت خواهد بود.[۵۹]

مبارزات مردم فلسطین علیه اشغال

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تشکیل جنبش ملی فلسطین

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مبارزات اعراب فلسطینی علیه اشغالگران به اواخر قرن نوزدهم میلادی بازمی‌گردد.[۶۰] در ادامهٔ این مبارزات، جنبش ملی فلسطین در ۱۹۱۹م در اعتراض به خیانت دولت بریتانیا به مردم فلسطین و صدور اعلامیه بالفور شکل گرفت.[۶۱] در این زمان، اعتراض فلسطینیان به اشغال سرزمین خود به دست یهودی‌ها، درگیری‌های خونینی، مانند قیام یافا در ۱۹۲۱م/۱۳۰۰ش، انقلاب براق در ۱۹۲۹م و قیام عزالدین قسام در ۱۹۳۴م و ۱۹۳۵م را رقم زد. پس از ۱۹۳۵م نیز قیام‌های زیادی در مناطق اشغالی روی داد که با همکاری انگلستان و صهیونیست‌ها سرکوب شد.[۶۲]

مبارزات مسلحانه

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تاکنون سازمان‌های فلسطینی بسیاری برای مبارزه مسلحانه علیه رژیم صهیونیستی، شکل گرفته‌اند؛ از جمله سازمان آزادی‌بخش فلسطین، هدف درهم‌شکستن قدرت نیروهای صهیونیست و دولت غاصب اسرائیل با فعالیت‌های سیاسی را برای خود برگزید و سپس ارتش آزادی‌بخش فلسطین را تأسیس کرد.[۶۳]

شکل‌گیری گروه‌های مقاومت

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در فاصلهٔ بین ۱۹۶۷م (شکست حملة اعراب) تا ۱۹۸۲م (حملهٔ اسرائیل به لبنان) چندین سازمان و گروه مبارز و مقاومت فلسطینی، تأسیس شد. از جمله «جنبش جهاد اسلامی فلسطین» در ۱۹۷۰م و «حرکت مقاومت اسلامی» (حماس) در ۱۹۸۷م با الهام گرفتن از انقلاب اسلامی ایران و با هدف رویارویی با اسرائیل و نیروهای ملی سکولار ساف به‌وجود آمدند.[۶۴] سه دهه پس از شکل‌گیری ساف، یاسر عرفات در ۱۹۹۳م طی نامه‌ای به نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی؛ اسحاق رابین این رژیم را به‌رسمیت شناخت و سبب انشقاق فتح (رهبر ساف) و حماس شد.[۶۵] واکنش حماس به اقدامات فتح آغاز انتفاضه بود که بعدها با شکل‌گیری گردان‌های عزالدین قسام، این جنبش به سمت حرکت‌های مسلحانه قدم برداشت.[۶۶]

انتفاضه‌های (قیام‌ها) فلسطینی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

اولین قیام مردم فلسطین، در ۱۹۷۶م با نام «انتفاضهٔ زمین» اتفاق افتاد. انتفاضهٔ دیگر در ۱۹۸۷م اتفاق افتاد که به «انتفاضهٔ اول» معروف است. این انتفاضه در کرانهٔ باختری و غزه رخ داد و شش سال طول کشید. در ۲۰۰۰م به‌دلیل ورود «آریل شارون» نخست‌وزیر وقت اسرائیل به مسجد الاقصی انتفاضهٔ دیگری آغاز شد که به «انتفاضه الاقصی» مشهور است. از مهم‌ترین شعارهای انتفاضه الاقصی، ایجاد دولت فلسطینی و خروج اشغال‌گران از کرانهٔ باختری بود.[۶۷]

حملات موشکی گروه‌های مقاومت به اسرائیل

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

گردان‌های «عزالدین قسام» (شاخهٔ نظامی جنبش اسلامی حماس) و «سرایا القدس» (شاخهٔ نظامی جهاد اسلامی) از ۲۰۰۱م تا کنون در حوزهٔ توان موشکی خود پیشرفت‌های زیادی کرده و در مقاطع مختلف حملات زیادی در پاسخ به تجاوز و ستم صهیونیست‌ها انجام داده‌اند که همین امر سبب درهم‌شکستن توان گنبد آهنین رژیم صهیونیستی شده است. برای مثال می‌توان به حملات موشکی مقاومت در جنگ ۲۰۰۶م نوار غزه که منجر به خروج رژیم صهیونیستی از این باریکه شد و همچنین شکست‌دادن ارتش این رژیم در جنگ‌های ۲۲، ۵۱ و ۸ روزه اشاره کرد.[۶۸]

عملیات طوفان الاقصی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

عملیات طوفان الاقصی در پاسخ به هفت دهه جنایت اسرائیل در صبحگاه پانزده مهر ۱۴۰۲ش (هفتم اکتبر ۲۰۲۳م) اتفاق افتاد. در این روز، نیروهای «کتائب القسّام» در یک حرکت ناگهانی، دقیق و هماهنگ ضمن عبور از مرزهای غزه، از زمین و هوا (با پاراگلایدر) و زیر زمین وارد سرزمین‌های اشغالی شدند و در کمتر از نیم‌ساعت حدود ۵ هزار موشک به سمت سرزمین‌های اشغالی شلیک و چندین شهرک و پاسگاه نظامی را آزاد کردند.[۶۹] تعداد نیروهای شرکت‌کننده در این حمله از جانب نیروهای حماس، نزدیک به ۱۰۰۰ نفر و نقاط عملیاتی ورودی به خاک‌های اشغالی، ۱۵ نقطه معرفی شده است.[۷۰] بر اساس آمارهای اسرائیل، پس از آغاز عملیات الاقصی به سرزمین اشغالی، ۱۴۰۰ اسرائیلی کشته و بیش از ۵۴۰۰ نفر از آنها زخمی شدند. شمار اسیران اسرائیل در این عملیات نیز ۲۱۲ نفر اعلام شده است.[۷۱]

مقاومت فرهنگی و نرم

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مردم فلسطین در کنار مقاومت و مبارزات سیاسی و نظامی، مقاومت نرم و فرهنگی را نیز در حوزهٔ تبلیغات و زبان هنری ادامه داده است. در این میان، تولید ادبیات مقاومت از شیوه‌های مهم مبارزه، بیداری و آگاهی اجتماعی بوده که نقشی اساسی در بسیج ملت‌ها و همچنین تحریک و روشنی افکار عمومی علیه ستم و اشغال رژیم صهیونیستی داشته است. در این جبهه از شاعرانی مانند محمود درویش، ابراهیم طوغان، سمیح القاسم، نزار قبانی و محمد الماغوط نام برده می‌شود. این شاعران با سلاح کلمه در کنار شاعران، نویسندگان، روزنامه نگاران و خوانندگان دیگر کشورها به میدان آمدند و چراغ مبارزه علیه رژیم صهیونیستی را روشن نگه داشتند.[۷۲]

حمایت جمهوری اسلامی ایران از فلسطین

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

جمهوری اسلامی از آغاز تأسیس تاکنون همواره از فلسطین به‌عنوان مهم‌ترین مسئله جهان اسلام و نخستین قبلهٔ مسلمانان حمایت کرده است و رژیم اسرائیل را رژیمی جعلی و نامشروع می‌داند که ناقض حقوق ساکنان اصلی سرزمین تاریخی فلسطین شده‌اند. امام خمینی، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران، با اعلام آخرین جمعهٔ ماه رمضان به‌عنوان «روز جهانی قدس»، توجه افکار عمومی جهان و کشورهای اسلامی را به مسئلهٔ فلسطین جلب کرد. همچنین جمهوری اسلامی ایران از حرکت مقاومت مردم فلسطین در برابر اشغالگران صهیونیستی حمایت مادی و معنوی کرده[۷۳] و این حمایت‌ها در قالب‌های گوناگون انجام شده است که به برخی از آنها اشاره می‌شود.

هنرهای تجسمی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

از زمان پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، اشغال فلسطین در آثار هنرهای تجسمی زیادی بازتاب پیدا کرده و موضوع فلسطین را از جنبه‌های انسانی، عقیدتی و سیاسی منعکس کرده است. از میان این آثار، هنر نقاشی، نقش بیشتری داشته است. برای مثال هرساله به مناسبت روز جهانی قدس، نمایشگاه‌های آثار نقاشی هنرمندان ایرانی و عرب در سراسر ایران به‌عنوان یکی از بخش‌های گردهمایی بزرگ هنرمندان در حمایت از مردم مظلوم فلسطین برگزار می‌شود.[۷۴]

هنر نمایشی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

هنرهای نمایشی مانند تئاتر، سریال، مستند، انیمیشن و فیلم‌های سینمایی در ایران نیز نقش عمده در انعکاس درد و رنج مردم فلسطین و حمایت از این مردم داشته و هنر سینما پیش‌گام بوده است. به‌عنوان نمونه می‌توان به فیلم‌های «زخم زیتون»، «سینه سرخ»، «ریسمانی نزدیکتر از رگ»، «نفوذی»، «شکارچی شنبه»، «هیام»، «هفت سنگ» و «بازمانده» اشاره کرد. به نظر کارشناسان از میان فلیم‌های گوناگون سینمایی، بازمانده، ساختهٔ کارگردان مشهور سینمای ایران «سیف‌الله داد» از آثار خوب این حوزه بوده که با حفظ استانداردهای روایی و هنری، توانسته است با تکیه بر داستانی دراماتیک و دقیق، مظلومیت مردم فلسطین را به‌خوبی بازتاب دهد.[۷۵]

هنر موسیقی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

خوانندگان و آهنگسازان ایرانی کوشیده‌اند با خلق آثار مختلف موسیقایی، گوشه‌ای از مقاومت، صبر و مظلومیت مردم فلسطین و تلاش‌های آنها برای نگه‌داشتن سرزمین اجدادی را به گوش مردم جهان برسانند. برای مثال محسن چاوشی با «روایت غمگین از فلسطین»، امیر تاجیک با اثر «یه مسجد»، نیما مسیحا با تولید «فرزند تنهای فلسطین» و حامد زمانی در آهنگ «قدس» به رسالت هنری خود در قبال فلسطین عمل کرده‌اند.[۷۶]

بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران آثار متعددی در ادبیات فارسی، به‌ویژه کتاب‌های داستانی و شعر با موضوع مقاومت مردم فلسطین تولید و منتشر شده است. برای مثال فلاخن در غربت، درختانی برای یادبود، حس، چهار داستان برگزیدهٔ سلوی البنا، زمان اسب‌های سفید، جنگ دوم سگ، رنگ شقایق، گلی بر پیشانی قدس، در جست‌وجوی فلسطین، درخت زیتون: شعر مقاومت فلسطین، سمفونی سرنوشت و غزه از بازگشت می‌نویسد، از نمونه‌های این آثار است.[۷۷]

دیدگاه‌ها دربارهٔ اشغال فلسطین

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

امام خمینی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

امام خمینی، بنیان‌گذار جمهوری اسلامی ایران معتقد بود که اسرائیل با تبانی و همفکری دولت‌های استعماری غرب و شرق زاییده شد و برای سرکوبی و استعمار ملت‌های مسلمان اسلامی به‌وجود آمد. به نظر وی رژیم صهیونیستی امروزه از طرف همه استعمارگران حمایت می‌شود و انگلیس و آمریکا با تقویت نظامی، سیاسی و با گذاشتن سلاح‌های مرگبار در اختیار اسرائیل، آن را به تجاوزات مکرر علیه عرب‌ها و مسلمانان و ادامهٔ اشغال فلسطین و دیگر سرزمین‌های اسلامی وادار می‌کند.[۷۸] امام‌خمینی در ۱۳۴۷ش، در پاسخ به پرسش نمایندهٔ الفتح دربارهٔ جواز استفاده از وجوهات شرعی برای کمک به رزمندگان فلسطینی، بر دفاع همه‌جانبه از اسلام و جهاد در برابر اشغالگران صهیونیست و لزوم حمایت از نیروهای مبارز فلسطینی تأکید کرد و اختصاص بخشی از اموال شرعی، مانند زکات و سهم امام را به مجاهدین فلسطینی شایسته، بلکه واجب دانست.[۷۹]

اندیشمندان و علمای اسلامی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

اندیشمندان مسلمان اشغال فلسطین توسط اسرائیل را نکوهش و از مقاومت مردم فلسطین در برابر صهیونیست‌ها حمایت کرده‌اند. برای مثال امام موسی صدر از مهم‌ترین شخصیت‌های اسلامی و شیعی حمایت از مقاومت فلسطین را رسالتی دینی می‌دانست و معتقد بود که کلیه کشورهای منطقه باید در برابر اسرائیل صف‌آرایی و با همیاری یکدیگر در راه آزادسازی فلسطین تلاش کنند.[۸۰] همچنین اسعد تمیمی امام جماعت سابق قدس از برجسته‌ترین روحانیون اهل‌سنت در زمینه مقاومت و ایستادگی در مقابل اقدامات رژیم صهیونیستی و استعمارگران انگلیسی، همواره در خطبه‌ها و نوشته‌های خود بر مسئلهٔ توطئه و خیانت برخی از کشورهای عربی در قبال سرنوشت فلسطین و قدس تأکید می‌کرد.[۸۱] بر اساس اسناد تاریخی، مراجع تقلید شیعه نیز همواره در خط مقدم حمایت از فلسطین در برابر اشغال اسرائیل بوده و در طول اشغال فلسطین، به اتفاق آرا از حقوق مردم فلسطین، دفاع و بر آزادی قدس و فلسطین تأکید کرده‌اند. بسیاری از مراجع و عالمان شیعه مانند محسن حکیم، ابوالحسن اصفهانی، ابوالقاسم خویی، بروجردی، عبدالحسین شرف‌الدین و ابوالقاسم کاشانی از فلسطین و آزادی آن حمایت کردند.[۸۲]

برخی از دانشمندان یهودی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

اشغال فلسطین توسط اسرائیل و اقدامات تجاوزکارانهٔ این رژیم، حتی از طرف نخبگان یهودی نیز مذموم شناخته شده است. برای مثال «نوآم چامسکی»، زبان‌شناس و فیلسوف آمریکایی یهودی‌تبار، اقدامات اسرائیلی‌ها در سرزمین‌های اشغالی را بسیار پست‌تر از آپارتاید می‌داند. «اریک فروم»، روانکاو و جامعه‌شناس آمریکایی-آلمانی یهودی‌تبار، نیز با تأکید بر اینکه ادعای یهودیان در مورد سرزمین اسرائیل نمی‌تواند یک ادعای واقعی سیاسی باشد، استدلال کرده است که اگر تمام ملل جهان مدعی سرزمین‌های نیاکان خود شوند، جهان به «دارالمجانین» تبدیل خواهد شد.[۸۳]

فتوای علمای دین دربارهٔ اشغال فلسطین

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پس از طرح تقسیم فلسطین، علمای شیعهٔ عراق به همراه عالمان اهل‌سنت در نامه‌ای اعتراضی به سازمان ملل، این طرح را ضربه به قلب اسلام و عرب دانستند.[۸۴] «محمدحسین کاشف‌الغِطا» در ۱۷ خرداد ۱۳۱۷ش با دیگر علمای شعیه در نجف، فتوای جهاد صادر کردند و جهاد در فلسطین را بر هر مسلمانی واجب دانستند. همچنین پس از تشکیل دولت اسرائیل و جنگ اعراب با اسرائیل عالمان شیعه مانند عبدالکریم زنجانی فتوای جهاد علیه اسرائیل صادر کردند. عده‌ای از مراجع تقلید مانند سید محمدهادی میلانی،[۸۵] امام خمینی[۸۶] و محمدفاضل لنکرانی هرگونه معامله و رابطه با اسرائیل را حرام و بعضی نیز آزادی فلسطین و قدس را واجب دانسته‌اند.[۸۷]

راه حل مسئلهٔ فلسطین

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در جریان درگیری‌های فلسطین و رژیم اشغالگر قدس، سازمان ملل، سران کشورهای عرب و کشورهای غربی به‌ویژه آمریکا راه‌حل صلح ارائه کردند؛ اما این طرح‌ها به‌صورت غالب یک‌طرفه بود و در آن منافع طرف فلسطینی رعایت نشد و اگر گاهی دربردارندهٔ منافع اندک ملت فلسطین و آوارگان فلسطینی بود، اسرائیل آن را رد کرده است.[۸۸] در این میان، از نظر آیت‌الله خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، راه‌حل منطقی در مسئلهٔ فلسطین، همه‌پرسی و نظرخواهی از همه صاحبان حق در سرزمین فلسطین اعم از مسلمان، مسیحی و یهودی و همچنین فلسطینی‌های آواره دربارهٔ ساختار نظام کشور، رژیم حاکم و مهاجران یهودی است.[۸۹] به نظر وی، هر طرحی که به تقسیم فلسطین منجر شود از جمله طرح دو دولتی، مردود است.[۹۰]

روز تشکیل دولت جعلی اسرائیل، روز نَکْبَت یا فاجعه و سال ۱۹۴۸م، سال نکبت نام‌گذاری شده است.[۹۱] همچنین سال ۱۹۶۷م به‌دلیل شکست کشورهای عربی شامل مصر، سوریه، اردن و عراق از اسرائیل، به سال نَکْسَه معروف شده است. این جنگ ۶ روز طول کشید که پس از شکست کشورهای عربی، کرانهٔ باختری، غزه و برخی از مناطق کشورهای همسایهٔ فلسطین توسط اسرائیل اشغال شد.[۹۲]

  1. مظفری، «اشغال نظامی از منظر حقوق بینالملل»، 1395ش، ص95.
  2. محتشمی‌پور، «مروری بر شکل‌گیری رژیم اشغالگر قدس»، 1386ش، ص111.
  3. صالح، فلسطین، ۲۰۰۲م، ص11-12.
  4. خان، تاریخ فلسطین القدیم، ۱۹۸۱م، ص۲۴.
  5. صالح، فلسطین، ۲۰۰۲م، ص11
  6. صالح، فلسطین، ۲۰۰۲م، ص۱۲–۱۳.
  7. آغا، مدائن فلسطین، ۱۹۹۳م، ص۴۲.
  8. زعیتر، سرگذشت فلسطین یا کارنامهٔ سیاه استعمار، 1382ش، ص73-74.
  9. زعیتر، سرگذشت فلسطین یا کارنامه سیاه استعمار، 1382ش، ص94.
  10. صالح، فلسطین، ۲۰۰۲م، ص۳۰.
  11. فوزبورغ، وصف الأراضی المقدسة، ۱۹۹۷م، ص۲۹.
  12. صالح، فلسطین، ۲۰۰۲م، ص۳۰.
  13. «چرا فلسطین مسئله اصلی دنیای اسلام است؟»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای؛ خامنه‌ای، فلسطین، ۱۳۹۷ش، ص۵۱–۵۳.
  14. خامنه‌ای، فلسطین، ۱۳۹۷ش، ص۳۷–۴7.
  15. فوزبورغ، وصف الأراضی المقدسة، ۱۹۹۷م، ص۲۹.
  16. آغا، مدائن فلسطین، ۱۹۹۳م، ص۸۱.
  17. آغا، مدائن فلسطین، ۱۹۹۳م، ص۴۸–۴۹.
  18. ناس، تاریخ جامع ادیان، 1390ش، 577-578.
  19. روحانی، آشنایی با کشورهای اسلامی، ۱۳۸۷ش، ص۱۱۴.
  20. دروزه، پروندهٔ فلسطین، بی‌تا، ص12-13.
  21. سویدان، دایرةالمعارف مصور تاریخ یهودیت و صهیونیسم، ۱۳۹۱ش، ص45-46.
  22. فعالان سیاسی صهیونیست، ۱۳۸۹ش، ص۲۵۷.
  23. فعالان سیاسی صهیونیست، ۱۳۸۹ش، ص۱۰.
  24. طاهری آکردی، یهودیت، ۱۳۹۰ش، ص۱۰۹.
  25. کسمائی، مقاوت فلسطینی، بی‌تا، ص۳.
  26. سویدان، دایرةالمعارف مصور تاریخ یهودیت و صهیونیسم، ۱۳۹۱ش، ص257-258.
  27. طاهری آکردی، یهودیت، ۱۳۹۰ش، ص۱۰۹.
  28. فعالان سیاسی صهیونیست، ۱۳۸۹ش، ص۹.
  29. محتشمی‌پور، «مروری بر شکل‌گیری رژیم اشغالگر قدس»، 1386ش، ص103-105.
  30. اسدی، «نقد و بررسی: دانشنامه جدید صهیونیسم و اسراییل»، 1380ش، ص۲۳۴.
  31. صفاتاج، دانشنامه فلسطین، 1382ش، ص205-206.
  32. محتشمی‌پور، «مروری بر شکل‌گیری رژیم اشغالگر قدس»، 1386ش، ص112.
  33. سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص۶.
  34. سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص۸.
  35. سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص۳۱.
  36. سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص43-۴۴.
  37. صفاتاج، دانشنامهٔ فلسطین، ج۳، ص۱۶.
  38. محتشمی‌پور، «مروری بر شکل‌گیری رژیم اشغالگر قدس»، 1386ش، ص 116-118.
  39. صفاتاج، دانشنامه فلسطین، 1382ش، ج۳، ص۱۶.
  40. قربانی، اسلام و حقوق بشر، 1375، ص321-322.
  41. درایسدل، جغرافیای سیاسی خاورماینه و شمال آفریقا، 1370ش، ص361-362؛ حسنی، فلسطین و صهیونیسم، بی‌تا، ص30-31.
  42. حسنی، فلسطین و صهیونیسم، بی‌تا، ص33.
  43. احمدی، ریشه‌های بحران در خاورمیانه، 1377ش، ص۷.
  44. سعید، از کجا تا کجا (خاندان سعودی را بشناسیم)، 1360، ص46.
  45. یوری، صهیونیسم، 1356ش، ص13.
  46. ساقی، اعلامیه بالفور: تاریخچه، اهداف و زمینه‌های صدور، 1398ش، ص10-11.
  47. منوهین، منتقدان یهودی صهیونیسم، بی‌تا، ص37.
  48. صالح، فلسطین، ۲۰۰۲م، ص۸۰.
  49. «شمار شهدای غزه به ۲۳۸۴۳ نفر رسید»، وب‌سایت رجا نیوز.
  50. «وال‌استریت ژورنال: 70 درصد ساختمان‌های غزه ویران شده‌اند»، خبرگزاری فارس.
  51. «بمباران بیمارستان معمدانی و قتل‌عام صدها فلسطینی بی‌گناه»، وب‌سایت مرکز اطلاع‌رسانی فلسطین.
  52. گری، اعراب در اسرائیل، بی‌تا، ص40.
  53. صفاتاج، «پاسخ به شبهات تاریخی اشغال فلسطین؛ آیا یهودیان در فلسطین حق تقدم ندارند؟»، 1391ش، ص39.
  54. باقری، صهیونیسم جهانی و مسائل فلسیطن، 1387ش، ص63.
  55. منوهین، منتقدان یهودی صهیونیسم، بی‌تا، ص37.
  56. صفاتاج، «پاسخ به شبهات تاریخی اشغال فلسطین؛ آیا یهودیان در فلسطین حق تقدم ندارند؟»، 1391ش، ص39.
  57. صفاتاج، «پاسخ به شبهات تاریخی اشغال فلسطین؛ آیا یهودیان در فلسطین حق تقدم ندارند؟»، 1391ش، ص39.
  58. «طوفان الاقصی؛ خشم و غرور فلسطین در نقطه برگشت‌ناپذیر»، وب‌سایت دیگران.
  59. صفاتاج، «پاسخ به شبهات تاریخی اشغال فلسطین؛ آیا یهودیان در فلسطین حق تقدم ندارند؟»، 1391ش، ص39.
  60. کیّالی، تاریخ نوین فلسطین، 1366ش، 72-85.
  61. غوری، تاریخ شصت‌ساله فلسطین، 1362ش، ج1، ص34.
  62. صفاتاج، فلسطین از اشغال تا انتفاضه، 1389ش، ص54-60.
  63. شالیند، نهضت‌های مقاومت فلسطین، 1352ش، ص۶۷.
  64. شوشی‌نسب، بررسی تطبیقی گفتمان‌های اخوان‌المسلمین، 1391ش، ص۶۱.
  65. کلاته، پیوستن حماس به سازمان آزادیبخش فلسطین، ۱۳۹۰ش، ص۱۴۴.
  66. شوشی‌نسب، بررسی تطبیقی گفتمان‌های اخوان‌المسلمین، 1391ش، ص۶2.
  67. سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص۲۱.
  68. «نگاهی به توان موشکی نیروهای مقاومت فلسطین»، وب‌سایت رجانیوز.
  69. «طوفان الاقصی؛ خشم و غرور فلسطین در نقطه برگشت‌ناپذیر»، وب‌سایت دیگران.
  70. «ضربۀ کاری مقاومت فلسطین به اقتصاد صهیونیست‌ها»، خبرگزاری ایسنا.
  71. «نوزدهمین روز از عملیات طوفان الاقصی شمار شهدای غزه از 6 هزار نفر گذشت»، وب‌سایت شبکۀ العالم.
  72. «سنگ تمام ادبیات در حمایت از فلسطین»، وب‌سایت روزنامۀ خراسان.
  73. حمیدی، «فلسطین»، 1388ش، ص48.
  74. «نمایشگاهی از آثار هنرمندان جهان اسلام با موضوع فلسطین افتتاح شد»، خبرگزاری مهر.
  75. «روایت مقاومت فلسطین از دریچه هنر هفتم/ سینمایی‌هایی که به قدس پرداختند»، خبرگزاری فارس.
  76. «خوانندگانی که برای فلسطین خواندند »، وب‌سایت باشگاه خبرنگاران جوان.
  77. «جلوه‌های مقاومت مردم فلسطین در کتاب‌های فارسی»، خبرگزاری ایبنا.
  78. امام خمینی، صحیفه امام‏، 1379ش، ج2، ص438.
  79. امام خمینی، صحیفه امام‏، 1379ش، ج2، ص323.
  80. صدر، منبر و محراب، 1981م، ص230.
  81. تمیمی، زوال اسرائیل حتمیة قرآنیة، 1988م، ص26.
  82. پاک‌نیا تبریزی، «علمای شیعه و دفاع از قدس شریف»، 1391ش، ص۱۶3-۱۷۵.
  83. «آشنایی با روند اشغال سرزمین فلسطین»، همهشری آنلاین.
  84. پاک‌نیا تبریزی، «علمای شیعه و دفاع از قدس شریف»، 1391ش، ص۱۶۶.
  85. پاک‌نیا تبریزی، «علمای شیعه و دفاع از قدس شریف»، 1391ش، ص۱۷۳.
  86. خمینی، صحیفه امام، ۱۳۸۹ش، ج۲، ص۱۳۹.
  87. محتشمی‌پور، «مروری بر شکل‌گیری رژیم اشغالگر قدس»، 1386ش، ص۱۲۴.
  88. جزینی، نقش سوریه در روند صلح خاورمیانه، 1377ش، ص55-64.
  89. خامنه‌ای، فلسطین، ۱۳۹۷ش، ص۵۰۸–۵۱۷.
  90. «بیانات در کنفرانس حمایت از انتفاضه فلسطین»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای.
  91. سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص۳۱.
  92. سهلی، فلسطین، ۲۰۰۴م، ص۵۴؛ ابوظریفه، «الآثار السلبیه للمستوطنات»، 2006م، ص۱۷۹.
  • «آشنایی با روند اشغال سرزمین فلسطین»، همهشری آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ش.
  • آغا، نبیل‌خالد، مدائن فلسطین، بیروت، المؤسسة العربیة للدراسات والنشر، ۱۹۹۳م.
  • احمدی، حمید، ریشه‌های بحران در خاورمیانه، تهران، کیهان، ۱۳۷۷ش.
  • ابوظریفه، وجیه، «الآثار السلبیه للمستوطنات»، مجلهٔ الاستیطان الیهودی وأثره علی مستقبل الشعب الفلسطینی، عمان، مرکز الدراسات الشرق الأوسط، ۲۰۰۶م.
  • اسدی، بیژن، «نقد و بررسی: دانشنامه جدید صهیونیسم و اسراییل»، مجلهٔ مطالعات منطقه‌ای، شماره ۶، بهار ۱۳۸۰ش.
  • باقری، محمود، صهیونیسم جهانی و مسائل فلسیطن، تهران، قبلهٔ اول، ۱۳۸۷ش.
  • «بمباران بیمارستان معمدانی و قتل‌عام صدها فلسطینی بی‌گناه»، وب‌سایت مرکز اطلاع‌رسانی فلسطین، تاریخ درج مطلب: ۱۸ اکتبر ۲۰۲۳م.
  • «بیانات در کنفرانس حمایت از انتفاضه فلسطین»، پایگاه اطلاع‌رسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، تاریخ درج مطلب: ۹ مهر ۱۳۹۰ش.
  • پاک‌نیا تبریزی، عبدالکریم، «علمای شیعه و دفاع از قدس شریف»، مجلهٔ مبلغان، شمارهٔ ۱۵۵، شهریور ۱۳۹۱ش.
  • تمیمی، شیخ اسعد، زوال اسرائیل حتمیة قرآنیة، بیروت، انصار الثورة الاسلامیة فی فلسطین، ۱۹۸۸م.
  • جزینی، علی، نقش سوریه در روند صلح خاورمیانه، سازش اعراب و اسرائیل، تهران، آذریون، ۱۳۷۷ش.
  • «جلوه‌های مقاومت مردم فلسطین در کتاب‌های فارسی»، خبرگزاری ایبنا، تاریخ درج مطلب: ۸ اردیبهشت ۱۴۰۱ش.
  • «چرا فلسطین مسئله اصلی دنیای اسلام است؟»، وب‌سایت دفتر حفظ و نشر آثار آیت‌الله خامنه‌ای، تاریخ درج مطلب: ۱۹ مرداد ۱۳۹۳ش.
  • «خوانندگانی که برای فلسطین خواندند»، وب‌سایت باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: ۲۶ مهر ۱۴۰۲ش.
  • حسنی، مهدی، فلسطین و صهیونیسم، تهران، سپاه پاسداران، ستاد نمایندگی ولی فقیه، بی‌تا.
  • حمیدی، فاطمه، «فلسطین»، مجلهٔ موعود، شمارهٔ ۱۰۱، تیر ۱۳۸۸ش.
  • خامنه‌ای، سیدعلی، فلسطین از منظر حضرت آیت‌الله العظمی سیدعلی خامنه‌ای رهبر معظم انقلاب اسلامی، به کوشش سعید صلح‌میرزایی، تهران، انقلاب اسلامی، ۱۳۹۷ش.
  • خان، ظفرالاسلام، تاریخ فلسطین قدیم، بیروت، دارالنفائس، ۱۹۸۱م.
  • خمینی، سید روح‌الله، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی، تهران، ۱۳۷۹ش.
  • درایسدل و اچ. بلیک، جغرافیای سیاسی خاورماینه و شمال آفریقا، ترجمهٔ دره میرحیدر، تهران، دفتر مطالعات سیاسی و بین‌المللی، ۱۳۷۰ش.
  • دروزه، حکم، پرونده فلسطین، ترجمهٔ کریم زمانی، تهران، بعثت، بی‌تا.
  • «روایت مقاومت فلسطین از دریچه هنر هفتم/ سینمایی‌هایی که به قدس پرداختند»، خبرگزاری فارس، تاریخ انتشار: ۲۴ فروردین ۱۴۰۲ش.
  • روحانی، حسن، آشنایی با کشورهای اسلامی، تهران، مشعر، ۱۳۸۷ش.
  • زعیتر، اکرم، سرگذشت فلسطین یا کارنامه سیاه استعمار، ترجمهٔ علی‌اکبر هاشمی رفسنجانی، قم، مؤسسه بوستان کتاب، ۱۳۸۲ش.
  • ساقی، سید ابوالفضل، اعلامیه بالفور: تاریخچه، اهداف و زمینه‌های صدور، تهران، پژوهش‌های حقوق و ادیان، ۱۳۹۸ش.
  • سعید، ناصر، از کجا تا کجا (خاندان سعودی را بشناسیم)، ترجمهٔ ابومیثم (وحید)، تهران، مؤسسه تحقیقاتی علمی الغدیر، ۱۳۶۰ش.
  • «سنگ تمام ادبیات در حمایت از فلسطین»، وب‌سایت روزنامهٔ خراسان، تاریخ درج مطلب: ۲۵ مهر ۱۴۰۲ش.
  • سهلی، نبیل محمود، فلسطین أرض و شعب، دمشق، اتحاد الکتاب العرب، ۲۰۰۴م.
  • سویدان، طارق‌محمد، دایرة المعارف مصور تاریخ یهودیت و صهیونیسم، ترجمه و تحقیق جمعی از مترجمان، تهران، سایان، ۱۳۹۱ش.
  • شالیند، جرارد، نهضت‌های مقاومت فلسطین، ترجمهٔ مهدی خسروی، تهران، سپهر، ۱۳۵۲ش.
  • «شمار شهدای غزه به ۲۳۸۴۳ نفر رسید»، وب‌سایت رجا نیوز، تاریخ درج مطلب: ۲۳ دی ۱۴۰۲ش.
  • شوشی‌نسب، نفیسه، «بررسی تطبیقی گفتمان‌های اخوان‌المسلمین، حماس و جهاد اسلامی»، مجلهٔ مطالعات فلسطین، شمارهٔ ۱۶، ۱۳۹۱ش.
  • صالح، محسن‌محمد، فلسطین، کوالالامپور، بی‌نا، ۲۰۰۲م.
  • صدر، سیدموسی، منبر و محراب، لبنان، دارالارقم، ۱۹۸۱م.
  • صفاتاج، مجید، «پاسخ به شبهات تاریخی اشغال فلسطین؛ آیا یهودیان در فلسطین حق تقدم ندارند؟»، مجلهٔ پاسدار اسلام، شمارهٔ ۳۹۹، اردیبهشت و خرداد ۱۳۹۴ش.
  • صفاتاج، مجید، دانشنامهٔ، فلسطین، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۲ش.
  • صفاتاج، مجید، فلسطین از اشغال تا انتفاضه، تهران، مدرسه، ۱۳۸۹ش.
  • «ضربهٔ کاری مقاومت فلسطین به اقتصاد صهیونیست‌ها»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۲۹ مهر ۱۴۰۲ش.
  • طاهری آکردی، محمدحسین، یهودیت، قم، المصطفی، ۱۳۹۰ش.
  • «طوفان الاقصی؛ خشم و غرور فلسطین در نقطه برگشت‌ناپذیر»، وب‌سایت دیگران، تاریخ درج مطلب: ۱ آبان ۱۴۰۲ش.
  • غوری، امیل، تاریخ شصت‌سالهٔ فلسطین، ترجمه عبدالرسول جامعی، تهران، ناشر، ۱۳۶۲ش.
  • فعالان سیاسی صهیونیست، تهران، نداء زیتون، ۱۳۸۹ش.
  • فوزبورغ، یوحنا، وصف الأراضی المقدسة فی فلسطین، ترجمهٔ سعید البیشاوی، عمان، دارالشروق، ۱۹۹۷م.
  • قربانی، زینالعابدین، اسلام و حقوق بشر، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۵ش.
  • کسمائی، علی‌اکبر، مقاوت فلسطینی از آغاز پیدایش صهیونیسم تا امروز، تهران، بعثت، بی‌تا.
  • کلاته، حسن، پیوستن حماس به سازمان آزادیبخش فلسطین، ایجاب یا ایجاد؟، مجلهٔ مطالعات فلسطین، شمارهٔ ۱۳–۱۴، ۱۳۹۰ش.
  • کیالی، عبدالوهاب، تاریخ نوین فلسطین، ترجمهٔ محمد جواهرکلام، تهران، امیرکبیر، ۱۳۶۶ش.
  • صبری، گری، اعراب در اسرائیل، مجموعه کرامه ۵، بی‌جا، بی‌نا، بی‌تا.
  • محتشمی‌پور، سید علی‌اکبر، «مروری بر شکل‌گیری رژیم اشغالگر قدس»، مجلهٔ حضور، شمارهٔ ۶۲، ۱۳۸۶ش.
  • مظفری، محمدحسین، «اشغال نظامی از منظر حقوق بینالملل»، مجلهٔ نقد کتاب فقه و حقوق، شمارهٔ ۷، پاییز ۱۳۹۵ش.
  • منوهین، موشه: منتقدان یهودی صهیونیسم، ترجمهٔ وارزیک درساهاکیان، تهران، بی‌نا، بی‌تا.
  • ناس، جان‌بایر، تاریخ جامع ادیان، ترجمه علی‌اصغر حکمت، تهران، علمی و فرهنگی، ۱۳۹۰ش.
  • «نخستین مواجههٔ عالمان شیعه با صهیونیسم»، وب‌سایت یکصدمین سال بازتأسیس حوزه علمیه قم، تاریخ درج مطلب: ۲۲ تیر ۱۴۰۲ش.
  • «نگاهی به توان موشکی نیروهای مقاومت فلسطین»، وب‌سایت رجانیوز، تاریخ درج مطلب: ۱ آبان ۱۴۰۲ش.
  • «نمایشگاهی از آثار هنرمندان جهان اسلام با موضوع فلسطین افتتاح شد»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۳۰ مهر ۱۴۰۲ش.
  • «نوزدهمین روز از عملیات طوفان الاقصی شمار شهدای غزه از ۶ هزار نفر گذشت»، وب‌سایت شبکهٔ العالم، تاریخ درج مطلب: ۳ آبان ۱۴۰۲ش.
  • «وال‌استریت ژورنال: ۷۰ درصد ساختمان‌های غزه ویران شده‌اند»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۹ دی ۱۴۲ش.
  • یوری، ایوانف، صهیونیسم، ترجمهٔ ایراهیم یونسی، تهران، امیرکبیر، ۱۳۵۶ش.