پرش به محتوا

پیش‌نویس:مشارکت زنان در کشاورزی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌ترتفاوت با ویرایش جدیدتر ←
دیداریویکی‌متن
imported>شاهرودی
خط ۱: خط ۱:
'''<big>مشارکت زنان در کشاورزی؛</big>''' فعالیت و همکاری زنان در کاشت و برداشت محصولات کشاورزی.  
'''{{درشت|مشارکت زنان در کشاورزی؛}}''' فعالیت و همکاری زنان در کاشت و برداشت محصولات کشاورزی.


مشارکت زنان در کشاورزی، بیشتر میان زنان روستایی دیده می‌شود. آنها در کنار فعالیت‌های خانه‌داری به‌طور مستقیم در کاشت، داشت و برداشت محصولات کشاورزی حضور فعال دارند. این دسته از زنان با نقش‌آفرینی در خانه و مزرعه، بر رفاه و پایداری خانواده‌ اثر می‌گذارند.
مشارکت زنان در کشاورزی، بیشتر میان زنان روستایی دیده می‌شود. آنها در کنار فعالیت‌های خانه‌داری به‌طور مستقیم در کاشت، داشت و برداشت محصولات کشاورزی حضور فعال دارند. این دسته از زنان با نقش‌آفرینی در خانه و مزرعه، بر رفاه و پایداری خانواده اثر می‌گذارند.
==پیشینه مشارکت زنان در کشاورزی==
زنان همواره در فعالیت‌های اقتصادی خانواده مشارکت داشته‌اند و به‌ سهم خود موجب پیشرفت کشاورزی بوده‌اند و متناسب با فعالیت کشاورزی، هزاران هنر دستی و صنعتی را ایجاد کرده‌اند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/4600/33752/%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2 افتخار، «همراه با زنان کشاورز»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>  در مقاطعی از تاریخ و در برخی جوامع، فعالیت‌ کشاورزی زنان بیش از مردان بوده و آنها نقش اصلی را در تأمين مواد غذایی خـانواده داشته‌اند. در بسیاری از اجتماعات بشری، بدون کمک و مشارکت زنان به‌عنوان نیروی کار در مزارع، موفقیت کشاورزی ناممکن است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/94748/fa#downloadbottom شمس و دیگران، «بررسی مشارکت زنان روستايی در فعاليت‌های دامداری»،  1397ش، ص52.]</ref> 
==آمار مشاکت زنان در کشاورزی==
آمارها نشان می‌دهد که زنان ایرانی، 40 درصد از نیروی کار بخش کشاورزی را تشکیل می‌دهند.<ref>فال سلیمان و دیگران، «بررسی نقش شرکت‌هاي تعاونی روستایی زنان در وضعیت اقتصادي و اجتماعی اعضا»،  1392ش، ص 96.</ref> امروزه زنان روستایی نقش‌ مکمل مردان در فرآیند تولید محصولات زراعی را دارند و در برخی از فعاليت‌های كشاورزی كار زنان از نظر حجم و زمان، بیش‌تر از مردان است و به‌طور میانگین، کار روزانه زنان گاهی بین 15 تا 16 ساعت است که در فصل برداشت محصول، بیشتر هم می‌شود. میزان و شکل مشارکت زنان ایرانی در تولید محصولات زراعی براساس ویژگی‌های فرهنگی و شرایط اقلیمی، متفاوت است.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/4600/33752/%D9%87%D9%85%D8%B1%D8%A7%D9%87-%D8%A8%D8%A7-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2 افتخار، «همراه با زنان کشاورز»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>  همچنین مکانیزه‌شدن کشاورزی موجب کاهش روند مشارکت بانوان در بخش کشاورزی شده است.<ref> [https://www.farsnews.ir/news/13930529000926/%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D9%86%D8%AC%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%DA%A9%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%B2%D9%87-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%DA%A9%D8%B4%D8%A7 «بانوان زنجانی باید با مکانیزه شدن بخش کشاورزی همگام شوند»، خبرگزاری فارس.]</ref>
==انواع فعالیت‌های زنان در کشاورزی==


=== '''کاشت و برداشت''' ===
== پیشینه مشارکت زنان در کشاورزی ==
از مهم‌ترین کارهای زنان و دختران در برخی از روستاها، نشاء و برداشت [[برنج]] است. مردان زمین‌های کاشت شالی را پر از آب کرده و با تراکتور آن را برای کاشت آماده می‌کنند و زنان قبل از طلوع آفتاب به ‌زمین‌ها‌ی پر از آب می‌روند و نشاء‌های برنج را با نظم خاصی در زمین می‌کارند. نشاء برنج از سخت‌ترین کارهای کشاورزی به‌حساب می‌آید.<ref>[https://www.isna.ir/photo/98042311822/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%86%D8%B4%D8%A7%DA%AF%D8%B1 پاسندی، «زنان نشاگر»، خبرگزاری ایسنا.]</ref> پرورش گیاهان لیفی مانند [[پنبه]]، كتان و كنف نیز در بسیاری از مناطق به عهده زنان نهاده می‌شود.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/126183/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87-%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C-%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%B9%DB%8C «گروه‌بندی گیاهان زراعی»، وب‌سایت راسخون.]</ref> زنان ایرانی در 50 درصد از کاشت و برداشت محصولات لیفی به‌خصوص پنبه مشارکت دارند.<ref>[https://www.sid.ir/paper/853260/fa#downloadbottom طرهانی و دیگران، «بررسی نقش و جایگاه زنان روستایی در تولید و توسعة کشاورزی»، 1393ش، ص7.]</ref>
زنان همواره در فعالیت‌های اقتصادی خانواده مشارکت داشته‌اند و به سهم خود موجب پیشرفت کشاورزی بوده‌اند و متناسب با فعالیت کشاورزی، هزاران هنر دستی و صنعتی را ایجاد کرده‌اند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/4600/33752/همراه-با-زنان-کشاورز افتخار، «همراه با زنان کشاورز»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref> در مقاطعی از تاریخ و در برخی جوامع، فعالیت کشاورزی زنان بیش از مردان بوده و آنها نقش اصلی را در تأمین مواد غذایی خانواده داشته‌اند. در بسیاری از اجتماعات بشری، بدون کمک و مشارکت زنان به‌عنوان نیروی کار در مزارع، موفقیت کشاورزی ناممکن است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/94748/fa#downloadbottom شمس و دیگران، «بررسی مشارکت زنان روستایی در فعالیت‌های دامداری»،  1397ش، ص52.]</ref>


زنان ایرانی در پرورش گیاهان روغنی مانند سویا، آفتاب‌گردان، [[کنجد]] و زیتون و نیز روغن‌گیری از آنها، پرورش گیاهان علوفه‌ای مانند علف، یونجه و [[شبدر]] و پرورش گیاهان دارویی مانند [[زیره]]، [[آویشن]]، پونه، توتون و چای نیز نقش فعالی دارند.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/126183/%DA%AF%D8%B1%D9%88%D9%87-%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C-%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%B2%D8%B1%D8%A7%D8%B9%DB%8C «گروه‌بندی گیاهان زراعی»، وب‌سایت راسخون.]</ref> امروزه توسعه گیاهان دارویی نقش مهمی در اشتغال و درآمدزایی زنان ایرانی دارد.<ref>[https://www.irna.ir/news/85091035/%DA%A9%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D9%88-%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%DA%AF%DB%8C%D8%A7%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%88%DB%8C%DB%8C-%D8%B2%DB%8C%D8%B1%D9%87-%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B7-%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C-%D8%AF%DB «کاشت و برداشت گیاه دارویی زیره توسط بانوی دیلمی»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref>  برخی پژوهش‌ها به نقش نود درصدی زنان در تولید [[سبزی]] و صیفی اشاره کرده‌اند.<ref>[https://www.sid.ir/paper/853260/fa#downloadbottom طرهانی و دیگران، «بررسی نقش و جایگاه زنان روستایی در تولید و توسعة کشاورزی»، 1393ش، ص7.]</ref>
== آمار مشاکت زنان در کشاورزی ==
آمارها نشان می‌دهد که زنان ایرانی، ۴۰ درصد از نیروی کار بخش کشاورزی را تشکیل می‌دهند.<ref>فال سلیمان و دیگران، «بررسی نقش شرکت‌های تعاونی روستایی زنان در وضعیت اقتصادی و اجتماعی اعضا»، 1392ش، ص 96.</ref> امروزه زنان روستایی نقش مکمل مردان در فرایند تولید محصولات زراعی را دارند و در برخی از فعالیت‌های کشاورزی کار زنان از نظر حجم و زمان، بیش‌تر از مردان است و به‌طور میانگین، کار روزانه زنان گاهی بین ۱۵ تا ۱۶ ساعت است که در فصل برداشت محصول، بیشتر هم می‌شود. میزان و شکل مشارکت زنان ایرانی در تولید محصولات زراعی براساس ویژگی‌های فرهنگی و شرایط اقلیمی، متفاوت است.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/4600/33752/همراه-با-زنان-کشاورز افتخار، «همراه با زنان کشاورز»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref> همچنین مکانیزه‌شدن کشاورزی موجب کاهش روند مشارکت بانوان در بخش کشاورزی شده است.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13930529000926/بانوان-زنجانی-باید-با-مکانیزه-شدن-بخش-کشا «بانوان زنجانی باید با مکانیزه شدن بخش کشاورزی همگام شوند»، خبرگزاری فارس.]</ref>


=== '''باغداری''' ===
== انواع فعالیت‌های زنان در کشاورزی ==
باغداری شامل پرورش درختان میوه‌دار سردسیری و گرمسیری، گیاهان آجیلی و همچنین گل‌های زینتی است که براساس تحقیقات و آمارهای به‌دست آمده زنان در 30 درصد امور کاشت و برداشت محصولات باغی مشارکت دارند.<ref>[https://www.sid.ir/paper/853260/fa#downloadbottom طرهانی و دیگران، «بررسی نقش و جایگاه زنان روستایی در تولید و توسعة کشاورزی»، 1393ش، ص7.]</ref>
=== کاشت و برداشت ===
از مهم‌ترین کارهای زنان و دختران در برخی از روستاها، نشاء و برداشت [[برنج]] است. مردان زمین‌های کاشت شالی را پر از آب کرده و با تراکتور آن را برای کاشت آماده می‌کنند و زنان قبل از طلوع آفتاب به زمین‌های پر از آب می‌روند و نشاءهای برنج را با نظم خاصی در زمین می‌کارند. نشاء برنج از سخت‌ترین کارهای کشاورزی به‌حساب می‌آید.<ref>[https://www.isna.ir/photo/98042311822/زنان-نشاگر پاسندی، «زنان نشاگر»، خبرگزاری ایسنا.]</ref> پرورش گیاهان لیفی مانند [[پنبه]]، کتان و کنف نیز در بسیاری از مناطق به عهده زنان نهاده می‌شود.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/126183/گروه-بندی-گیاهان-زراعی «گروه‌بندی گیاهان زراعی»، وب‌سایت راسخون.]</ref> زنان ایرانی در ۵۰ درصد از کاشت و برداشت محصولات لیفی به‌خصوص پنبه مشارکت دارند.<ref>[https://www.sid.ir/paper/853260/fa#downloadbottom طرهانی و دیگران، «بررسی نقش و جایگاه زنان روستایی در تولید و توسعة کشاورزی»، 1393ش، ص7.]</ref>


=== '''باغچه‌های خانگی''' ===
زنان ایرانی در پرورش گیاهان روغنی مانند سویا، آفتاب‌گردان، [[کنجد]] و زیتون و نیز روغن‌گیری از آنها، پرورش گیاهان علوفه‌ای مانند علف، یونجه و [[شبدر]] و پرورش گیاهان دارویی مانند [[زیره]]، [[آویشن]]، پونه، توتون و چای نیز نقش فعالی دارند.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/126183/گروه-بندی-گیاهان-زراعی «گروه‌بندی گیاهان زراعی»، وب‌سایت راسخون.]</ref> امروزه توسعه گیاهان دارویی نقش مهمی در اشتغال و درآمدزایی زنان ایرانی دارد.<ref>[https://www.irna.ir/news/85091035/کاشت-و-برداشت-گیاه-دارویی-زیره-توسط-بانوی-Ø¯Û «کاشت و برداشت گیاه دارویی زیره توسط بانوی دیلمی»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref> برخی پژوهش‌ها به نقش نود درصدی زنان در تولید [[سبزی]] و صیفی اشاره کرده‌اند.<ref>[https://www.sid.ir/paper/853260/fa#downloadbottom طرهانی و دیگران، «بررسی نقش و جایگاه زنان روستایی در تولید و توسعة کشاورزی»، 1393ش، ص7.]</ref>
بسیاری از زنان روستایی برای تأمین نیازها و امنیت غذایی و همچنین مدیریت اقتصادی خانواده، در کنار وظایفی که دارند باغچه‌های خانگی کوچکی را اداره می‌کنند و گیاهان بومی، درختان میوه، انواع سبزیجات و گیاهان دارویی را پرورش می‌دهند.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/7486702/%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%D8%A8%D8%A7%D8%BA%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7% «اجرای طرح ایجاد باغچه‌های خانگی در شهرستان کازرون»، باشگاه خبرنگاران جوان.]</ref> 
==زنان کشاورز نمونه کشور==
===نسرین سلیمانی، باغدار نمونه===
نسرين سليمانی متولد 1335ش در استان کرمان و شهرستان عنبرآباد منطقه جیرفت، در 21 هکتار به تولید محصولات باغی و گلخانه‌ای شامل [[خیار]]، [[خرما]] و مرکبات مشغول است.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/8410110598%20%20%20%20/%D8%A8%D8%A7%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D9%86%D9%85%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%B2%D9%86-%D8%AA%D9%86-%D9%85%D8%B1%D9%83%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D9%8A%D9%83-%D9%87%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D8%BA-%D8% «باغدار نمونة زن 18 تن مركبات در يك هكتار باغ توليد كرد»، خبرگزاری فارس.]</ref>  عمل به توصیه‌های کارشناسان، رعایت اصول کاشت و برداشت،  بازاریابی، نگهداری و بسته‌بندی باکیفیت محصولات از مواردی است که موجب شده خانم سلیمانی به‌عنوان باغدار نمونۀ زن در کشور معرفی شود.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/5187/53868/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%86%D9%85%D9%88%D9%86%D9%87-%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D9%84-1384 «زنان نمونة کشاورزی سال 1384»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>  
===حمیده حسینی، کشاورز نمونه===
حميده حسينی متولد 1352ش در استان آذربايجان غربی و شهرستان خوی، با توليد 7 تن گندم آبی در هكتار، گندم‌كار نمونۀ كشور در سال 1384ش معرفی شد. وی از 1378ش در اجرای برنامه‌ها و سیاست‌های اجرایی بخش کشاورزی نقش فعالی داشت. رعايت زمان مناسب كاشت، آبیاری و برداشت تهيه مناسب بستر بذر، استفاده بهينه از سم و كود و تنظيم كمباين جهت جلوگيري از ريزش زیاد گندم از مهم‌ترین دلايل انتخاب حمیده حسینی به‌عنوان كشاورز نمونه است.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/8410110576%20%20%20%20/%D9%83%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2-%D9%86%D9%85%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%AA%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%87%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%DA%AF%D9%86%D8%AF%D9%85-%D8%A2%D8%A8%D9%8A-%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D9%8 «كشاورز نمونة 7 تن در هكتار گندم آبي برداشت كرد»، خبرگزاری فارس.]</ref>  
===مریم همت‌پور===
مریم همت‌پور مدیر عامل شرکت تعاونی روستایی زنان الزهرا، از روستای مود در شهرستان سربیشه استان [[خراسان جنوبی]] است و فعالیت اجتماعی خود را با عنوان مددکار جهاد کشاورزی در روستا آغاز کرد؛ سپس در1374ش به‌منظور احیای صنایع دستی و ایجاد زمینه برای اشتغال و حضور دختران تحصیل‌کرده و زنان روستا در فعالیت‌های اجتماعی، تعاونی الزهرا را ثبت و راه‌اندازی کرد. در تعاونی الزهرا فعالیت‌هایی نظیر خرید، بسته‌بندی و فروش محصولات کشاورزی به فروشگاه‌ها و نمایشگاه‌ها و تبدیل گیاهان دارویی به عرقیجات با روش سنتی انجام می‌شود. تعاونی الزهرا با مدیریت مریم همت‌پور در1378ش رتبه اول استان و در 1379ش و 1380ش رتبه اول در کشور را  به دست آورد.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/5187/53868/%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%86%D9%85%D9%88%D9%86%D9%87-%DA%A9%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D9%84-1384 «زنان نمونة کشاورزی سال 1384»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>


==پانویس==
=== باغداری ===
باغداری شامل پرورش درختان میوه‌دار سردسیری و گرمسیری، گیاهان آجیلی و همچنین گل‌های زینتی است که براساس تحقیقات و آمارهای به‌دست آمده زنان در ۳۰ درصد امور کاشت و برداشت محصولات باغی مشارکت دارند.<ref>[https://www.sid.ir/paper/853260/fa#downloadbottom طرهانی و دیگران، «بررسی نقش و جایگاه زنان روستایی در تولید و توسعة کشاورزی»، 1393ش، ص7.]</ref>
 
=== باغچه‌های خانگی ===
بسیاری از زنان روستایی برای تأمین نیازها و امنیت غذایی و همچنین مدیریت اقتصادی خانواده، در کنار وظایفی که دارند باغچه‌های خانگی کوچکی را اداره می‌کنند و گیاهان بومی، درختان میوه، انواع سبزیجات و گیاهان دارویی را پرورش می‌دهند.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/7486702/%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B7%D8%B1%D8%AD-%D8%A7%DB%8C%D8%AC%D8%A7%D8%AF-%D8%A8%D8%A7%D8%BA%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7% «اجرای طرح ایجاد باغچه‌های خانگی در شهرستان کازرون»، باشگاه خبرنگاران جوان.]</ref>
 
== زنان کشاورز نمونه کشور ==
=== نسرین سلیمانی، باغدار نمونه ===
نسرین سلیمانی متولد ۱۳۳۵ش در استان کرمان و شهرستان عنبرآباد منطقه جیرفت، در ۲۱ هکتار به تولید محصولات باغی و گلخانه‌ای شامل [[خیار]]، [[خرما]] و مرکبات مشغول است.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/8410110598%20%20%20%20/%D8%A8%D8%A7%D8%BA%D8%AF%D8%A7%D8%B1-%D9%86%D9%85%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%B2%D9%86-%D8%AA%D9%86-%D9%85%D8%B1%D9%83%D8%A8%D8%A7%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%D9%8A%D9%83-%D9%87%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D8%BA-%D8% «باغدار نمونة زن 18 تن مرکبات در یک هکتار باغ تولید کرد»، خبرگزاری فارس.]</ref> عمل به توصیه‌های کارشناسان، رعایت اصول کاشت و برداشت، بازاریابی، نگهداری و بسته‌بندی باکیفیت محصولات از مواردی است که موجب شده خانم سلیمانی به‌عنوان باغدار نمونهٔ زن در کشور معرفی شود.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/5187/53868/زنان-نمونه-کشاورزی-سال-1384 «زنان نمونة کشاورزی سال 1384»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>
 
=== حمیده حسینی، کشاورز نمونه ===
حمیده حسینی متولد ۱۳۵۲ش در استان آذربایجان غربی و شهرستان خوی، با تولید ۷ تن گندم آبی در هکتار، گندم‌کار نمونهٔ کشور در سال ۱۳۸۴ش معرفی شد. وی از ۱۳۷۸ش در اجرای برنامه‌ها و سیاست‌های اجرایی بخش کشاورزی نقش فعالی داشت. رعایت زمان مناسب کاشت، آبیاری و برداشت تهیه مناسب بستر بذر، استفاده بهینه از سم و کود و تنظیم کمباین جهت جلوگیری از ریزش زیاد گندم از مهم‌ترین دلایل انتخاب حمیده حسینی به‌عنوان کشاورز نمونه است.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/8410110576%20%20%20%20/%D9%83%D8%B4%D8%A7%D9%88%D8%B1%D8%B2-%D9%86%D9%85%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%AA%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%87%D9%83%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%DA%AF%D9%86%D8%AF%D9%85-%D8%A2%D8%A8%D9%8A-%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D9%8 «کشاورز نمونة 7 تن در هکتار گندم آبی برداشت کرد»، خبرگزاری فارس.]</ref>
 
=== مریم همت‌پور ===
مریم همت‌پور مدیر عامل شرکت تعاونی روستایی زنان الزهرا، از روستای مود در شهرستان سربیشه استان [[خراسان جنوبی]] است و فعالیت اجتماعی خود را با عنوان مددکار جهاد کشاورزی در روستا آغاز کرد؛ سپس در۱۳۷۴ش به‌منظور احیای صنایع دستی و ایجاد زمینه برای اشتغال و حضور دختران تحصیل‌کرده و زنان روستا در فعالیت‌های اجتماعی، تعاونی الزهرا را ثبت و راه‌اندازی کرد. در تعاونی الزهرا فعالیت‌هایی نظیر خرید، بسته‌بندی و فروش محصولات کشاورزی به فروشگاه‌ها و نمایشگاه‌ها و تبدیل گیاهان دارویی به عرقیجات با روش سنتی انجام می‌شود. تعاونی الزهرا با مدیریت مریم همت‌پور در۱۳۷۸ش رتبه اول استان و در ۱۳۷۹ش و ۱۳۸۰ش رتبه اول در کشور را به دست آورد.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/5187/53868/زنان-نمونه-کشاورزی-سال-1384 «زنان نمونة کشاورزی سال 1384»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


==منابع==
== منابع ==
*«اجرای طرح ایجاد باغچه‌های خانگی در شهرستان کازرون»، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: 19 شهریور 1399ش.
* «اجرای طرح ایجاد باغچه‌های خانگی در شهرستان کازرون»، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: ۱۹ شهریور ۱۳۹۹ش.
*افتخار، رفیع، «همراه با زنان کشاورز»، پایگاه اطلاع ‌رسانی حوزه، تاریخ بازدید: 15 مهر 1402ش.
* افتخار، رفیع، «همراه با زنان کشاورز»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ بازدید: ۱۵ مهر ۱۴۰۲ش.
*«باغدار نمونة زن 18 تن مركبات در يك هكتار باغ توليد كرد»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 18 دی 1384ش.
* «باغدار نمونة زن ۱۸ تن مرکبات در یک هکتار باغ تولید کرد»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۱۸ دی ۱۳۸۴ش.
*«بانوان زنجانی باید با مکانیزه شدن بخش کشاورزی همگام شوند»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 30 مرداد 1393ش.
* «بانوان زنجانی باید با مکانیزه شدن بخش کشاورزی همگام شوند»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۳۰ مرداد ۱۳۹۳ش.
*پاسندی، حدیثه، «زنان نشاگر»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: 23تیر 1398ش.
* پاسندی، حدیثه، «زنان نشاگر»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۲۳ تیر ۱۳۹۸ش.
*پناهی، رجب، «شهرنشینی و تاثیر آن بر اراضی کشاورزی در چین»، وب‌سایت ویرگول، تاریخ بازدید: 24 مهر 1402ش.
* پناهی، رجب، «شهرنشینی و تأثیر آن بر اراضی کشاورزی در چین»، وب‌سایت ویرگول، تاریخ بازدید: ۲۴ مهر ۱۴۰۲ش.
*«زنان، پیشروان توسعة روستایی»، پایگاه اطلاع رسانی حوزه، تاریخ بازدید: 15 مهر 1402ش.
* «زنان، پیشروان توسعة روستایی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ بازدید: ۱۵ مهر ۱۴۰۲ش.
*«زنان نمونة کشاورزی سال 1384»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ بازدید: 17مهر1402ش.
* «زنان نمونة کشاورزی سال ۱۳۸۴»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ بازدید: ۱۷ مهر۱۴۰۲ش.
*شمس، نازیلا و دیگران، «بررسی مشارکت زنان روستايی در فعاليت‌های دامداری»، نشریة روستا و توسعه، 1397ش.
* شمس، نازیلا و دیگران، «بررسی مشارکت زنان روستایی در فعالیت‌های دامداری»، نشریة روستا و توسعه، ۱۳۹۷ش.
*طرهانی و دیگران، «بررسی نقش و جایگاه زنان روستایی در تولید و توسعة کشاورزی»، همایش ملی زن و توسعة پایدار روستایی 1393ش.
* طرهانی و دیگران، «بررسی نقش و جایگاه زنان روستایی در تولید و توسعة کشاورزی»، همایش ملی زن و توسعة پایدار روستایی ۱۳۹۳ش.
*فال سلیمان ودیگران، «بررسی نقش شرکت‌هاي تعاونی روستایی زنان در وضعیت اقتصادي و اجتماعی اعضا»، مجلة علمی پژوهشی برنامه‌ریزي فضایی (جغرافیا)، شمارة چهارم، زمستان 1392ش.
* فال سلیمان ودیگران، «بررسی نقش شرکت‌های تعاونی روستایی زنان در وضعیت اقتصادی و اجتماعی اعضا»، مجلة علمی پژوهشی برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا)، شمارة چهارم، زمستان ۱۳۹۲ش.
*«کاشت و برداشت گیاه دارویی زیره توسط بانوی دیلمی»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: 4 اردیبهشت 1402ش.
* «کاشت و برداشت گیاه دارویی زیره توسط بانوی دیلمی»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۴ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.
*«كشاورز نمونة 7 تن در هكتار گندم آبي برداشت كرد»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 11 دی 1384ش.
* «کشاورز نمونة ۷ تن در هکتار گندم آبی برداشت کرد»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۱۱ دی ۱۳۸۴ش.
*«گروه‌بندی گیاهان زراعی»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: 23 بهمن 1387ش.
* «گروه‌بندی گیاهان زراعی»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: ۲۳ بهمن ۱۳۸۷ش.
*«همراه با زنان کشاورز»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ بازدید: 16مهر1402ش.
* «همراه با زنان کشاورز»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ بازدید: ۱۶ مهر۱۴۰۲ش.
 
{{زنان-افقی}}
 
[[رده:اقتصاد خانواده]]
[[رده:اقتصاد کشاورزی]]
[[رده:حقوق اقتصادی]]
[[رده:حقوق زنان]]

نسخهٔ ۳۰ شهریور ۱۴۰۴، ساعت ۰۲:۴۹

مشارکت زنان در کشاورزی؛ فعالیت و همکاری زنان در کاشت و برداشت محصولات کشاورزی.

مشارکت زنان در کشاورزی، بیشتر میان زنان روستایی دیده می‌شود. آنها در کنار فعالیت‌های خانه‌داری به‌طور مستقیم در کاشت، داشت و برداشت محصولات کشاورزی حضور فعال دارند. این دسته از زنان با نقش‌آفرینی در خانه و مزرعه، بر رفاه و پایداری خانواده اثر می‌گذارند.

پیشینه مشارکت زنان در کشاورزی

زنان همواره در فعالیت‌های اقتصادی خانواده مشارکت داشته‌اند و به سهم خود موجب پیشرفت کشاورزی بوده‌اند و متناسب با فعالیت کشاورزی، هزاران هنر دستی و صنعتی را ایجاد کرده‌اند.[۱] در مقاطعی از تاریخ و در برخی جوامع، فعالیت کشاورزی زنان بیش از مردان بوده و آنها نقش اصلی را در تأمین مواد غذایی خانواده داشته‌اند. در بسیاری از اجتماعات بشری، بدون کمک و مشارکت زنان به‌عنوان نیروی کار در مزارع، موفقیت کشاورزی ناممکن است.[۲]

آمار مشاکت زنان در کشاورزی

آمارها نشان می‌دهد که زنان ایرانی، ۴۰ درصد از نیروی کار بخش کشاورزی را تشکیل می‌دهند.[۳] امروزه زنان روستایی نقش مکمل مردان در فرایند تولید محصولات زراعی را دارند و در برخی از فعالیت‌های کشاورزی کار زنان از نظر حجم و زمان، بیش‌تر از مردان است و به‌طور میانگین، کار روزانه زنان گاهی بین ۱۵ تا ۱۶ ساعت است که در فصل برداشت محصول، بیشتر هم می‌شود. میزان و شکل مشارکت زنان ایرانی در تولید محصولات زراعی براساس ویژگی‌های فرهنگی و شرایط اقلیمی، متفاوت است.[۴] همچنین مکانیزه‌شدن کشاورزی موجب کاهش روند مشارکت بانوان در بخش کشاورزی شده است.[۵]

انواع فعالیت‌های زنان در کشاورزی

کاشت و برداشت

از مهم‌ترین کارهای زنان و دختران در برخی از روستاها، نشاء و برداشت برنج است. مردان زمین‌های کاشت شالی را پر از آب کرده و با تراکتور آن را برای کاشت آماده می‌کنند و زنان قبل از طلوع آفتاب به زمین‌های پر از آب می‌روند و نشاءهای برنج را با نظم خاصی در زمین می‌کارند. نشاء برنج از سخت‌ترین کارهای کشاورزی به‌حساب می‌آید.[۶] پرورش گیاهان لیفی مانند پنبه، کتان و کنف نیز در بسیاری از مناطق به عهده زنان نهاده می‌شود.[۷] زنان ایرانی در ۵۰ درصد از کاشت و برداشت محصولات لیفی به‌خصوص پنبه مشارکت دارند.[۸]

زنان ایرانی در پرورش گیاهان روغنی مانند سویا، آفتاب‌گردان، کنجد و زیتون و نیز روغن‌گیری از آنها، پرورش گیاهان علوفه‌ای مانند علف، یونجه و شبدر و پرورش گیاهان دارویی مانند زیره، آویشن، پونه، توتون و چای نیز نقش فعالی دارند.[۹] امروزه توسعه گیاهان دارویی نقش مهمی در اشتغال و درآمدزایی زنان ایرانی دارد.[۱۰] برخی پژوهش‌ها به نقش نود درصدی زنان در تولید سبزی و صیفی اشاره کرده‌اند.[۱۱]

باغداری

باغداری شامل پرورش درختان میوه‌دار سردسیری و گرمسیری، گیاهان آجیلی و همچنین گل‌های زینتی است که براساس تحقیقات و آمارهای به‌دست آمده زنان در ۳۰ درصد امور کاشت و برداشت محصولات باغی مشارکت دارند.[۱۲]

باغچه‌های خانگی

بسیاری از زنان روستایی برای تأمین نیازها و امنیت غذایی و همچنین مدیریت اقتصادی خانواده، در کنار وظایفی که دارند باغچه‌های خانگی کوچکی را اداره می‌کنند و گیاهان بومی، درختان میوه، انواع سبزیجات و گیاهان دارویی را پرورش می‌دهند.[۱۳]

زنان کشاورز نمونه کشور

نسرین سلیمانی، باغدار نمونه

نسرین سلیمانی متولد ۱۳۳۵ش در استان کرمان و شهرستان عنبرآباد منطقه جیرفت، در ۲۱ هکتار به تولید محصولات باغی و گلخانه‌ای شامل خیار، خرما و مرکبات مشغول است.[۱۴] عمل به توصیه‌های کارشناسان، رعایت اصول کاشت و برداشت، بازاریابی، نگهداری و بسته‌بندی باکیفیت محصولات از مواردی است که موجب شده خانم سلیمانی به‌عنوان باغدار نمونهٔ زن در کشور معرفی شود.[۱۵]

حمیده حسینی، کشاورز نمونه

حمیده حسینی متولد ۱۳۵۲ش در استان آذربایجان غربی و شهرستان خوی، با تولید ۷ تن گندم آبی در هکتار، گندم‌کار نمونهٔ کشور در سال ۱۳۸۴ش معرفی شد. وی از ۱۳۷۸ش در اجرای برنامه‌ها و سیاست‌های اجرایی بخش کشاورزی نقش فعالی داشت. رعایت زمان مناسب کاشت، آبیاری و برداشت تهیه مناسب بستر بذر، استفاده بهینه از سم و کود و تنظیم کمباین جهت جلوگیری از ریزش زیاد گندم از مهم‌ترین دلایل انتخاب حمیده حسینی به‌عنوان کشاورز نمونه است.[۱۶]

مریم همت‌پور

مریم همت‌پور مدیر عامل شرکت تعاونی روستایی زنان الزهرا، از روستای مود در شهرستان سربیشه استان خراسان جنوبی است و فعالیت اجتماعی خود را با عنوان مددکار جهاد کشاورزی در روستا آغاز کرد؛ سپس در۱۳۷۴ش به‌منظور احیای صنایع دستی و ایجاد زمینه برای اشتغال و حضور دختران تحصیل‌کرده و زنان روستا در فعالیت‌های اجتماعی، تعاونی الزهرا را ثبت و راه‌اندازی کرد. در تعاونی الزهرا فعالیت‌هایی نظیر خرید، بسته‌بندی و فروش محصولات کشاورزی به فروشگاه‌ها و نمایشگاه‌ها و تبدیل گیاهان دارویی به عرقیجات با روش سنتی انجام می‌شود. تعاونی الزهرا با مدیریت مریم همت‌پور در۱۳۷۸ش رتبه اول استان و در ۱۳۷۹ش و ۱۳۸۰ش رتبه اول در کشور را به دست آورد.[۱۷]

پانویس

  1. ↑ افتخار، «همراه با زنان کشاورز»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
  2. ↑ شمس و دیگران، «بررسی مشارکت زنان روستایی در فعالیت‌های دامداری»، 1397ش، ص52.
  3. ↑ فال سلیمان و دیگران، «بررسی نقش شرکت‌های تعاونی روستایی زنان در وضعیت اقتصادی و اجتماعی اعضا»، 1392ش، ص 96.
  4. ↑ افتخار، «همراه با زنان کشاورز»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
  5. ↑ «بانوان زنجانی باید با مکانیزه شدن بخش کشاورزی همگام شوند»، خبرگزاری فارس.
  6. ↑ پاسندی، «زنان نشاگر»، خبرگزاری ایسنا.
  7. ↑ «گروه‌بندی گیاهان زراعی»، وب‌سایت راسخون.
  8. ↑ طرهانی و دیگران، «بررسی نقش و جایگاه زنان روستایی در تولید و توسعة کشاورزی»، 1393ش، ص7.
  9. ↑ «گروه‌بندی گیاهان زراعی»، وب‌سایت راسخون.
  10. ↑ «کاشت و برداشت گیاه دارویی زیره توسط بانوی دیلمی»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  11. ↑ طرهانی و دیگران، «بررسی نقش و جایگاه زنان روستایی در تولید و توسعة کشاورزی»، 1393ش، ص7.
  12. ↑ طرهانی و دیگران، «بررسی نقش و جایگاه زنان روستایی در تولید و توسعة کشاورزی»، 1393ش، ص7.
  13. ↑ «اجرای طرح ایجاد باغچه‌های خانگی در شهرستان کازرون»، باشگاه خبرنگاران جوان.
  14. ↑ «باغدار نمونة زن 18 تن مرکبات در یک هکتار باغ تولید کرد»، خبرگزاری فارس.
  15. ↑ «زنان نمونة کشاورزی سال 1384»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
  16. ↑ «کشاورز نمونة 7 تن در هکتار گندم آبی برداشت کرد»، خبرگزاری فارس.
  17. ↑ «زنان نمونة کشاورزی سال 1384»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.

منابع

  • «اجرای طرح ایجاد باغچه‌های خانگی در شهرستان کازرون»، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: ۱۹ شهریور ۱۳۹۹ش.
  • افتخار، رفیع، «همراه با زنان کشاورز»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ بازدید: ۱۵ مهر ۱۴۰۲ش.
  • «باغدار نمونة زن ۱۸ تن مرکبات در یک هکتار باغ تولید کرد»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۱۸ دی ۱۳۸۴ش.
  • «بانوان زنجانی باید با مکانیزه شدن بخش کشاورزی همگام شوند»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۳۰ مرداد ۱۳۹۳ش.
  • پاسندی، حدیثه، «زنان نشاگر»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۲۳ تیر ۱۳۹۸ش.
  • پناهی، رجب، «شهرنشینی و تأثیر آن بر اراضی کشاورزی در چین»، وب‌سایت ویرگول، تاریخ بازدید: ۲۴ مهر ۱۴۰۲ش.
  • «زنان، پیشروان توسعة روستایی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ بازدید: ۱۵ مهر ۱۴۰۲ش.
  • «زنان نمونة کشاورزی سال ۱۳۸۴»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ بازدید: ۱۷ مهر۱۴۰۲ش.
  • شمس، نازیلا و دیگران، «بررسی مشارکت زنان روستایی در فعالیت‌های دامداری»، نشریة روستا و توسعه، ۱۳۹۷ش.
  • طرهانی و دیگران، «بررسی نقش و جایگاه زنان روستایی در تولید و توسعة کشاورزی»، همایش ملی زن و توسعة پایدار روستایی ۱۳۹۳ش.
  • فال سلیمان ودیگران، «بررسی نقش شرکت‌های تعاونی روستایی زنان در وضعیت اقتصادی و اجتماعی اعضا»، مجلة علمی پژوهشی برنامه‌ریزی فضایی (جغرافیا)، شمارة چهارم، زمستان ۱۳۹۲ش.
  • «کاشت و برداشت گیاه دارویی زیره توسط بانوی دیلمی»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۴ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.
  • «کشاورز نمونة ۷ تن در هکتار گندم آبی برداشت کرد»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۱۱ دی ۱۳۸۴ش.
  • «گروه‌بندی گیاهان زراعی»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: ۲۳ بهمن ۱۳۸۷ش.
  • «همراه با زنان کشاورز»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ بازدید: ۱۶ مهر۱۴۰۲ش.
برگرفته از «https://iranpedia.wiki/w/index.php?title=پیش‌نویس:مشارکت_زنان_در_کشاورزی&oldid=44698»