پرش به محتوا

موج کره‌ای: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌ترتفاوت با ویرایش جدیدتر ←
دیداریویکی‌متن
خط ۳۵: خط ۳۵:
#'''عوامل روان‌شناختی''': پژوهشگران معتقدند ویژگی‌های این موج پاسخگوی نیازهای خاص دوره نوجوانی است. فشار ناشی از نتیجه‌گرایی در ساختار آموزشی و خانوادگی، باعث می‌شود نوجوانان فضای هواداری کره‌ای را پنا<nowiki/>هگاهی برای کسب [[آرامش]] و دوری از [[اضطراب]] بیابند.<ref>پاک‌سرشت و حاجی‌هاشم، «واکاوی اقبال دختران نوجوان به موسیقی پاپ کره با تمرکز بر گروه بی‌تی‌اس »، ۱۴۰۲ش، ص24. </ref> همچنین این محصولات با تمرکز بر زیبایی‌شناسی و جذابیت‌های بصری، به نیازهای هیجانی و هویت‌جویانه نوجوانان پاسخ می‌دهند.<ref>[https://www.khabaronline.ir/news/2070746/%DA%86%D8%B1%D8%A7-%D9%86%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%BA-%D9%85%D9%88%D8%AC-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D9%86%D9%88%DB%8C-%D9%86%D8%B8%DB%8C%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%AC-%DA%A9%D8%B1%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D9%85%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF مظاهری سیف، «چرا نوجوانان سراغ موج‌های معنوی، نظیر موج کره‌ای می‌روند؟»، وب‌سایت خبرآنلاین.] </ref>
#'''عوامل روان‌شناختی''': پژوهشگران معتقدند ویژگی‌های این موج پاسخگوی نیازهای خاص دوره نوجوانی است. فشار ناشی از نتیجه‌گرایی در ساختار آموزشی و خانوادگی، باعث می‌شود نوجوانان فضای هواداری کره‌ای را پنا<nowiki/>هگاهی برای کسب [[آرامش]] و دوری از [[اضطراب]] بیابند.<ref>پاک‌سرشت و حاجی‌هاشم، «واکاوی اقبال دختران نوجوان به موسیقی پاپ کره با تمرکز بر گروه بی‌تی‌اس »، ۱۴۰۲ش، ص24. </ref> همچنین این محصولات با تمرکز بر زیبایی‌شناسی و جذابیت‌های بصری، به نیازهای هیجانی و هویت‌جویانه نوجوانان پاسخ می‌دهند.<ref>[https://www.khabaronline.ir/news/2070746/%DA%86%D8%B1%D8%A7-%D9%86%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%BA-%D9%85%D9%88%D8%AC-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%B9%D9%86%D9%88%DB%8C-%D9%86%D8%B8%DB%8C%D8%B1-%D9%85%D9%88%D8%AC-%DA%A9%D8%B1%D9%87-%D8%A7%DB%8C-%D9%85%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D9%86%D8%AF مظاهری سیف، «چرا نوجوانان سراغ موج‌های معنوی، نظیر موج کره‌ای می‌روند؟»، وب‌سایت خبرآنلاین.] </ref>


== '''تأثیرات فردی و اجتماعی''' موج کره‌ای<ref group="دیدگاه">از تعبیر آسیب استفاده نکنید. جهت گیرانه است</ref>  ==
== '''تأثیرات فردی و اجتماعی''' موج کره‌ای  ==
از نظر بعضی پژوهشگران، محصولات فرهنگی موج کره‌ای، با ارائۀ روایتی دیگر از [[معنای زندگی]]، فراتر از سرگرمی عمل کرده و فرهنگ خاص خود را در مخاطبان و علاقمندان نهادینه می‌کنند<ref>پیشاهنگ، «فرقه‌هایی از جنس رسانه»، خبرگزاری رسا.</ref> و  گسترش روز افزون این موج در میان نوجوانان و جوانان موجب تغییراتی در [[هویت]]، [[فرهنگ]] و سبک زندگی است.<ref>منصوری‌خواه، «صداوسیما عامل گسترش فرهنگ شرقی در میان ایرانیان»، خبرگزاری رسا.</ref>
از نظر بعضی پژوهشگران، محصولات فرهنگی موج کره‌ای، با ارائۀ روایتی دیگر از [[معنای زندگی]]، فراتر از سرگرمی عمل کرده و فرهنگ خاص خود را در مخاطبان و علاقمندان نهادینه می‌کنند<ref>[https://rasanews.ir/fa/news/773517/%D9%81%D8%B1%D9%82%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AC%D9%86%D8%B3-%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D9%86%D9%87 پیشاهنگ، «فرقه‌هایی از جنس رسانه»، خبرگزاری رسا.]</ref> و  گسترش روز افزون این موج در میان نوجوانان و جوانان موجب تغییراتی در [[هویت]]، [[فرهنگ]] و سبک زندگی است.<ref>[https://rasanews.ir/fa/news/772804/%D8%B5%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B4-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86 منصوری‌خواه، «صداوسیما عامل گسترش فرهنگ شرقی در میان ایرانیان»، خبرگزاری رسا.]</ref>


==='''تأثیرات فردی موج کره‌ای'''===
==='''تأثیرات فردی موج کره‌ای'''===
موج کره‌ای در بُعد فردی، سبب علاقه‌مندی افراد به فرهنگ و [[سبک زندگی کره‌ای]]، طرفدار شدن و به اصطلاح فن شدن برای هنرمندان کره<ref>صالحی، «صداوسیما یکی از عوامل اصلی شروع موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا.</ref> و الگوگیری از رفتارهای آن هنرمندان به‌ویژه در بین نوجوانان شده است.<ref>بادین فکر و خیامی، «برهم‌کنش سبک زندگی و هویت در ساخت خرده‌فرهنگ‌های دیجیتالی جوانان؛ (مورد مطالعه؛ هواخواهان ایرانی گروه موسیقی کره‌ای اکسو)»، ۱۴۰۱ش، ص۲۴۶. </ref> بعضی پژوهش‌های دیگر نیز به تأثیرگذاری این موج در سبک زندگی در نوع [[مدیریت بدن]]، نوع گذراندن [[اوقات فراغت]] و در نوع [[مصرف فرهنگی]] اشاره داشته‌ است.<ref>بادین فکر و خیامی، «برهم‌کنش سبک زندگی و هویت در ساخت خرده‌فرهنگ‌های دیجیتالی جوانان؛ (مورد مطالعه؛ هواخواهان ایرانی گروه موسیقی کره‌ای اکسو)»، ۱۴۰۱ش، ص۲۴۶. </ref> همچنین نمایش زندگی ایده‌آل هنرمندان و نمایش آن در شبکه‌های اجتماعی سبب مقایسه‌های غیرواقع‌بینانه دنبال کنندگان آن با زندگی عادی خود شده و در نتیجه سبب احساس کمبود و [[خودتحقیری]] نسبت‌به ویژگی‌های ظاهری مثل زیبایی و یا موفقیت‌ه‍‌ای خود می‌شود.<ref>«خودتحقیری: نشانه‌ها، علائم و درمان»، وب‌سایت برنا اندیشان.</ref>
موج کره‌ای در بُعد فردی، سبب علاقه‌مندی افراد به فرهنگ و [[سبک زندگی کره‌ای]]، طرفدار شدن و به اصطلاح فن شدن برای هنرمندان کره<ref>[https://rasanews.ir/fa/news/775426/%D8%B5%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7-%DB%8C%DA%A9%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C-%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9-%D9%85%D9%88%D8%AC-%DA%A9%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 صالحی، «صداوسیما یکی از عوامل اصلی شروع موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا.]</ref> و الگوگیری از رفتارهای آن هنرمندان به‌ویژه در بین نوجوانان شده است.<ref>بادین فکر و خیامی، «برهم‌کنش سبک زندگی و هویت در ساخت خرده‌فرهنگ‌های دیجیتالی جوانان؛ (مورد مطالعه؛ هواخواهان ایرانی گروه موسیقی کره‌ای اکسو)»، ۱۴۰۱ش، ص۲۴۶. </ref> بعضی پژوهش‌های دیگر نیز به تأثیرگذاری این موج در سبک زندگی در نوع [[مدیریت بدن]]، نوع گذراندن [[اوقات فراغت]] و در نوع [[مصرف فرهنگی]] اشاره داشته‌ است.<ref>بادین فکر و خیامی، «برهم‌کنش سبک زندگی و هویت در ساخت خرده‌فرهنگ‌های دیجیتالی جوانان؛ (مورد مطالعه؛ هواخواهان ایرانی گروه موسیقی کره‌ای اکسو)»، ۱۴۰۱ش، ص۲۴۶. </ref> همچنین نمایش زندگی ایده‌آل هنرمندان و نمایش آن در شبکه‌های اجتماعی سبب مقایسه‌های غیرواقع‌بینانه دنبال کنندگان آن با زندگی عادی خود شده و در نتیجه سبب احساس کمبود و [[خودتحقیری]] نسبت‌به ویژگی‌های ظاهری مثل زیبایی و یا موفقیت‌ه‍‌ای خود می‌شود.<ref>«خودتحقیری: نشانه‌ها، علائم و درمان»، وب‌سایت برنا اندیشان.</ref>


==='''تأثیرات اجتماعی موج کره‌ای'''===
==='''تأثیرات اجتماعی موج کره‌ای'''===
گسترش موج کره‌ای موجب تأثیرپذیری برنامه‌های فرهنگی جامعه و همراهی آن‌ها با این جریان شده است<ref>صالحی، «صداوسیما یکی از عوامل اصلی شروع موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا.</ref> و ضمن شکل‌دهی به اجتماعات هواداری منسجم در فضای مجازی و حقیقی، سبب ایجاد [[گروه‌های مرجع]] جدید با محوریت هنرمندان کره‌ای گردیده است. این پدیده علاوه بر هدایت [[الگوی مصرف]] کالا و محصولات فرهنگی، در تعیین گروه‌های دوستی و تغییر [[روابط اجتماعی]] هواداران نیز نقش دارد.<ref>ذکایی و عزیزی همدانی،«موج کره‌ای در ایران: انگیزه‌ها و آثار اقبال به فرهنگ‌عامه پسند کره‌ای در ایران»، ۱۳۹۴ش، ص۹۲.</ref> در سطحی عمیق‌تر، این موج با تغییر سبک زندگی و بازتولید آیین‌های غیربومی، می‌تواند به نفوذ تدریجی هویت کره‌ای و تضعیف فرهنگ ملی منجر شود<ref>«مک دونالد با طعم کیمچی؛ تحلیل پدیده موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا.
گسترش موج کره‌ای موجب تأثیرپذیری برنامه‌های فرهنگی جامعه و همراهی آن‌ها با این جریان شده است<ref>[https://rasanews.ir/fa/news/775426/%D8%B5%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7-%DB%8C%DA%A9%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C-%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9-%D9%85%D9%88%D8%AC-%DA%A9%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 صالحی، «صداوسیما یکی از عوامل اصلی شروع موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا.]</ref> و ضمن شکل‌دهی به اجتماعات هواداری منسجم در فضای مجازی و حقیقی، سبب ایجاد [[گروه‌های مرجع]] جدید با محوریت هنرمندان کره‌ای گردیده است. این پدیده علاوه بر هدایت [[الگوی مصرف]] کالا و محصولات فرهنگی، در تعیین گروه‌های دوستی و تغییر [[روابط اجتماعی]] هواداران نیز نقش دارد.<ref>ذکایی و عزیزی همدانی،«موج کره‌ای در ایران: انگیزه‌ها و آثار اقبال به فرهنگ‌عامه پسند کره‌ای در ایران»، ۱۳۹۴ش، ص۹۲.</ref> در سطحی عمیق‌تر، این موج با تغییر سبک زندگی و بازتولید آیین‌های غیربومی، می‌تواند به نفوذ تدریجی هویت کره‌ای و تضعیف فرهنگ ملی منجر شود<ref>«مک دونالد با طعم کیمچی؛ تحلیل پدیده موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا.
</ref> که تمایل فزاینده به یادگیری زبان و تحصیل در کره از نشانه‌های آن است.<ref>نصیری، «تحصیل در کره عامل تغییر فرهنگ و هویت دینی و ملی»، وب‌سایت ادیان.</ref>
</ref> که تمایل فزاینده به یادگیری زبان و تحصیل در کره از نشانه‌های آن است.<ref>نصیری، «تحصیل در کره عامل تغییر فرهنگ و هویت دینی و ملی»، وب‌سایت ادیان.</ref>


خط ۴۸: خط ۴۸:
پژوهشگران و سیاست‌گذاران فرهنگی برای مدیریت تأثیرات موج کره‌ای، بر لزوم تغییر رویکرد از برخورد سلبی به اقدامات ایجابی تأکید دارند. اهم این راهکارها عبارتند از:
پژوهشگران و سیاست‌گذاران فرهنگی برای مدیریت تأثیرات موج کره‌ای، بر لزوم تغییر رویکرد از برخورد سلبی به اقدامات ایجابی تأکید دارند. اهم این راهکارها عبارتند از:


* '''ارتقای تولیدات بومی:''' تمرکز بر تولید محتوای فرهنگی رقابت‌پذیر و متناسب با ذائقه نسل جدید که از نظر کیفیت بصری با نمونه‌های خارجی برابری کند.<ref>منصوری‌خواه، «صداوسیما عامل گسترش فرهنگ شرقی در میان ایرانیان»، خبرگزاری رسا.</ref>
* '''ارتقای تولیدات بومی:''' تمرکز بر تولید محتوای فرهنگی رقابت‌پذیر و متناسب با ذائقه نسل جدید که از نظر کیفیت بصری با نمونه‌های خارجی برابری کند.<ref>[https://rasanews.ir/fa/news/772804/%D8%B5%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7-%D8%B9%D8%A7%D9%85%D9%84-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B4-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D8%B4%D8%B1%D9%82%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C%D8%A7%D9%86 منصوری‌خواه، «صداوسیما عامل گسترش فرهنگ شرقی در میان ایرانیان»، خبرگزاری رسا.]</ref>
* '''سواد رسانه‌ای:''' آموزش و آگاه‌سازی خانواده‌ها و مربیان نسبت به ماهیت و مکانیزم‌های [[صنایع فرهنگی]] شرق آسیا.
* '''سواد رسانه‌ای:''' آموزش و آگاه‌سازی خانواده‌ها و مربیان نسبت به ماهیت و مکانیزم‌های [[صنایع فرهنگی]] شرق آسیا.
* '''الگوسازی جایگزین:''' معرفی شخصیت‌های موفق و مفاخر ملی در قالب‌های مدرن برای تقویت [[هویت ملی]] و کاهش گرایش به الگوهای غیربومی.<ref>صالحی، «صداوسیما یکی از عوامل اصلی شروع موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا.</ref>
* '''الگوسازی جایگزین:''' معرفی شخصیت‌های موفق و مفاخر ملی در قالب‌های مدرن برای تقویت [[هویت ملی]] و کاهش گرایش به الگوهای غیربومی.<ref>[https://rasanews.ir/fa/news/775426/%D8%B5%D8%AF%D8%A7%D9%88%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7-%DB%8C%DA%A9%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%85%D9%84-%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C-%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9-%D9%85%D9%88%D8%AC-%DA%A9%D8%B1%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 صالحی، «صداوسیما یکی از عوامل اصلی شروع موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا.]</ref>
* '''بسترسازی اجتماعی:''' فعال‌سازی ظرفیت نهادهای بومی نظیر مدارس، کانون‌های فرهنگی و مراکز مذهبی برای ایجاد گروه‌های دوستی و هویت‌بخش، به‌منظور پر کردن خلاءهای عاطفی و اجتماعی نوجوانان.<ref>نصیری، «آسان‌ترین راه خروج و درمان ‌های موج کره‌ای»، وب‌سایت فرق، ادیان و مذاهب.
* '''بسترسازی اجتماعی:''' فعال‌سازی ظرفیت نهادهای بومی نظیر مدارس، کانون‌های فرهنگی و مراکز مذهبی برای ایجاد گروه‌های دوستی و هویت‌بخش، به‌منظور پر کردن خلاءهای عاطفی و اجتماعی نوجوانان.<ref>نصیری، «آسان‌ترین راه خروج و درمان ‌های موج کره‌ای»، وب‌سایت فرق، ادیان و مذاهب.
</ref>
</ref>

نسخهٔ ۱۲ آذر ۱۴۰۴، ساعت ۱۱:۵۲

موج کره‌ای؛ نفوذ و گسترش فرهنگ کره‌ای در قالب‌هایی مثل سریال، مد، موسیقی و مانند آن در میان سایر کشورها.[دیدگاه ۱]

موج کره‌ای یا هالیو به گسترش فرهنگ پاپ کره جنوبی در سطح جهانی اشاره دارد که شامل فیلم، موسیقی و آشپزی می‌شود. برخی منتقدان فرهنگی در ایران معتقدند که گسترش این موج، فراتر از جنبه سرگرمی، بر سبک زندگی و ارزش‌های اجتماعی نوجوانان تأثیر گذاشته است. همچنین برخی پژوهشگران بر این باورند که مؤلفه‌های این فرهنگ ممکن است با ارزش‌های سنتی و اسلامی در تضاد باشد و چالش‌های هویتی ایجاد کند..

مفهوم‌شناسی موج کره‌ای

موج کره‌ای یا هالیو[۱] در اصطلاح به گسترش فرهنگ کره‌ای و محصولات فرهنگی آن مثل فیلم و مجموعه‌های تلویزیونی، مد و لوازم آرایشی، غذا، موسیقی و بازی‌ ویدئویی در کشورهای مختلف به‌ویژه آسیای اشاره دارد.[۲] موج کره‌ای توانست تصویری رؤیایی از کره‌جنوبی به‌عنوان کشوری مرفه با ستاره‌های جوان خوش‌چهره در ذهن طرفداران آن در جهان ایجاد کند.[۳] این موج با افزایش برندینگ کره در دنیا باعث علاقه‌مندی شهروندان کشورها برای خرید کالاهای کره‌ای، تحصیل در کره، یادگیری زبان کره‌ای و مسافرت به کره شده است.[۴]

تأثیر پذیری از فرهنگ غرب

اگرچه موج کره‌ای عمدتاً به‌عنوان نمادی از فرهنگ کره جنوبی و شرق آسیا شناخته می‌شود، اما مطالعات نشان می‌دهند که بخش قابل‌توجهی از مفاهیم و پیام‌های آن تحت تأثیر فرهنگ غالب آمریکایی شکل گرفته است.[۵] از منظر ساختاری، برخی از ارکان این موج، نظیر موسیقی پاپ کره‌ای (کی‌پاپ)، به‌عنوان استمرار یا اقتباسی از الگوهای موسیقی غربی طبقه‌بندی می‌شوند.[۶] در فرایند جهانی‌سازی این پدیده، مروّجان آن با هدف گسترش دامنه مخاطبان، گاه با عبور از سنت‌های بومی، به بازتولید و تقلید از مؤلفه‌های فرهنگ جهانی و به‌ویژه الگوهای غربی روی آورده‌اند.[۷] این رویکرد، انتقاداتی را در میان نخبگان داخلی کره جنوبی برانگیخته است؛ به‌طوری که منتقدان، غلبه جنبه‌های تمدن غرب در موج کره‌ای را عاملی در جهت تضعیف هویت بومی و بیگانگی نسل جوان با اصالت‌های فرهنگی خود دانسته‌اند.[۸]

پیشینه موج کره‌ای

بعضی پژوهشگران تاریخ شروع پدیدۀ موج کره‌ای را از سال1990 میلادی می‌دانند؛ با این‌حال اصطلاح موج کره‌ای از سال 2000 میلادی بر سر زبان‌ها افتاد.[۹] رشد موج کره‌ای ابتدا از کشورهای همسایه و شرق کره جنوبی شروع شد و به‌تدریج در کشورهای غرب آسیا، اروپا، آمریکای لاتین و آمریکای شمالی نیز گسترش یافت.[۱۰] بعضی پژوهشگران شروع این موج در ایران را در دهۀ هشتاد[۱۱] و بعضی هم‌زمان با پخش سریال جواهری در قصر دانسته‌اند.[۱۲]

قالب‌های موج کره‌ای

روش‌ها و قالب‌های ترویج موج کره‌ای از طریق بسترهای گوناگونی گسترش می‌یابد که برخی از آن‌ها عبارتند از:

  • موسیقی (K-Pop): گروه‌های موسیقی پاپ کره‌ای[۱۳] مانند کی‌پاپ[۱۴] و بی‌تی‌اس که نقش محوری در معرفی این موج دارند.[۱۵]
  • فرهنگ هواداری (K-fandom): شکل‌گیری اجتماعات بزرگ هواداری که با حمایت سازمان‌یافته از ستاره‌ها، به بازنشر و تبلیغ آثار آن‌ها می‌پردازند.[۱۶]
  • فیلم و سریال (K-Drama): تولیدات تلویزیونی و سینمایی کره که مخاطبان جهانی یافته‌اند.[۱۷]
  • فضای مجازی: فعالیت وب‌سایت‌ها، وبلاگ‌ها و شبکه‌های اجتماعی اختصاصی.[۱۸]
  • سبک زندگی و کالا: رواج مد، پوشش، لوازم آرایشی، زیورآلات و کالاهای جانبی (Merchandise) با تصاویر ستاره‌های کره‌ای.[۱۹][۲۰]

عوامل تأثیرگذار  بر گسترش فرهنگ کره‌ای در ایران و جهان

  1. جذابیت‌های بصری: تولیدکنندگان صنایع فرهنگی کره‌ای برای جذابیت ظاهری محصول فرهنگی و هنرمندان هزینۀ زیادی می‌کنند. این مسئله سبب بالاتر رفتن کیفیت تولیدات آنها در رقابت با محصولات دیگر کشورها می‌شود.[۲۱]
  2. پررنگی بعضی ارزش‌های اجتماعی مشترک: در تولیدات فرهنگی کره، نسبت‌ به بعضی ارزش‌های اجتماعی مشترک مثل احترام به والدین اهمیت بیشتری داده می‌شود؛ در حالی‌که در محصولات رقیب، این‌گونه ارزش‌ها کمتر مورد تأکید قرار می‌گرفتند.[۲۲]
  3. بازاریابی: موج کره‌ای برخوردار از یک شبکه بازاریابی بوده که توسط شرکت‌های بزرگ رسانه‌ای و تبلیغی ساماندهی می‌شود.[۲۳]
  4. بهره‌گیری از صنعت: صنعت و محصولات الکترونیکی کره همزمان با رشد این محصولات، علاوه‌بر اینکه برای تبلیغ محصولات خود از ستارگان محبوب موج کره‌ای بهره بردند، سیاست‌های تبلیغی آن موجب آشنا کردن مردم بـا فرهنگ و موج کره‌ای بوده است.[۲۴]
  5. رسانه‌ها: رسانه‌ها، شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی‌زبان و به‌ویژه سریال‌های کره‌ای پخش‌شده از طریق صداوسیما[۲۵] نقش مهمی در آشنایی مردم با موج کره‌ای و ترویج آن داشته است. بعضی رسانه‌ها با این پیش‌فرض که فرهنگ شرقی قرابت بیشتری با فرهنگ ایرانی دارد و آسیب‌های آن نسبت به فرهنگ غربی کمتر است، ناخواسته موجب ترویج بیشتر این موج شده‌اند.[۲۶]
  6. سیاست‌گذاری دولتی و مدیریت صنعتی: یکی از عوامل گسترش موج کره‌ای حمایت‌های کلان دولت[۲۷] و فعالیت حرفه‌ای کمپانی‌های بزرگ سرگرمی در برندسازی جهانی و آموزش استعدادها است.[۲۸] فعالیت‌های سفیر کره جنوبی در ایران در ترویج موسیقی و محصولات نمایشی نیز نمونه‌ای از این حمایت‌هاست.[۲۹]
  7. خلأ نمونه‌های داخلی حرفه‌ای: بعضی صاحب‌نظران یک عامل مهم در جذب جوانان به محصولات فرهنگی موج کره‌ای را به دلیل وجود یک خلاء در حوزه تولیدات فرهنگی در این بخش می‌دانند.[۳۰]
  8. عوامل روان‌شناختی: پژوهشگران معتقدند ویژگی‌های این موج پاسخگوی نیازهای خاص دوره نوجوانی است. فشار ناشی از نتیجه‌گرایی در ساختار آموزشی و خانوادگی، باعث می‌شود نوجوانان فضای هواداری کره‌ای را پناهگاهی برای کسب آرامش و دوری از اضطراب بیابند.[۳۱] همچنین این محصولات با تمرکز بر زیبایی‌شناسی و جذابیت‌های بصری، به نیازهای هیجانی و هویت‌جویانه نوجوانان پاسخ می‌دهند.[۳۲]

تأثیرات فردی و اجتماعی موج کره‌ای 

از نظر بعضی پژوهشگران، محصولات فرهنگی موج کره‌ای، با ارائۀ روایتی دیگر از معنای زندگی، فراتر از سرگرمی عمل کرده و فرهنگ خاص خود را در مخاطبان و علاقمندان نهادینه می‌کنند[۳۳] و گسترش روز افزون این موج در میان نوجوانان و جوانان موجب تغییراتی در هویت، فرهنگ و سبک زندگی است.[۳۴]

تأثیرات فردی موج کره‌ای

موج کره‌ای در بُعد فردی، سبب علاقه‌مندی افراد به فرهنگ و سبک زندگی کره‌ای، طرفدار شدن و به اصطلاح فن شدن برای هنرمندان کره[۳۵] و الگوگیری از رفتارهای آن هنرمندان به‌ویژه در بین نوجوانان شده است.[۳۶] بعضی پژوهش‌های دیگر نیز به تأثیرگذاری این موج در سبک زندگی در نوع مدیریت بدن، نوع گذراندن اوقات فراغت و در نوع مصرف فرهنگی اشاره داشته‌ است.[۳۷] همچنین نمایش زندگی ایده‌آل هنرمندان و نمایش آن در شبکه‌های اجتماعی سبب مقایسه‌های غیرواقع‌بینانه دنبال کنندگان آن با زندگی عادی خود شده و در نتیجه سبب احساس کمبود و خودتحقیری نسبت‌به ویژگی‌های ظاهری مثل زیبایی و یا موفقیت‌ه‍‌ای خود می‌شود.[۳۸]

تأثیرات اجتماعی موج کره‌ای

گسترش موج کره‌ای موجب تأثیرپذیری برنامه‌های فرهنگی جامعه و همراهی آن‌ها با این جریان شده است[۳۹] و ضمن شکل‌دهی به اجتماعات هواداری منسجم در فضای مجازی و حقیقی، سبب ایجاد گروه‌های مرجع جدید با محوریت هنرمندان کره‌ای گردیده است. این پدیده علاوه بر هدایت الگوی مصرف کالا و محصولات فرهنگی، در تعیین گروه‌های دوستی و تغییر روابط اجتماعی هواداران نیز نقش دارد.[۴۰] در سطحی عمیق‌تر، این موج با تغییر سبک زندگی و بازتولید آیین‌های غیربومی، می‌تواند به نفوذ تدریجی هویت کره‌ای و تضعیف فرهنگ ملی منجر شود[۴۱] که تمایل فزاینده به یادگیری زبان و تحصیل در کره از نشانه‌های آن است.[۴۲]

راهکارهای پیشنهادی

پژوهشگران و سیاست‌گذاران فرهنگی برای مدیریت تأثیرات موج کره‌ای، بر لزوم تغییر رویکرد از برخورد سلبی به اقدامات ایجابی تأکید دارند. اهم این راهکارها عبارتند از:

  • ارتقای تولیدات بومی: تمرکز بر تولید محتوای فرهنگی رقابت‌پذیر و متناسب با ذائقه نسل جدید که از نظر کیفیت بصری با نمونه‌های خارجی برابری کند.[۴۳]
  • سواد رسانه‌ای: آموزش و آگاه‌سازی خانواده‌ها و مربیان نسبت به ماهیت و مکانیزم‌های صنایع فرهنگی شرق آسیا.
  • الگوسازی جایگزین: معرفی شخصیت‌های موفق و مفاخر ملی در قالب‌های مدرن برای تقویت هویت ملی و کاهش گرایش به الگوهای غیربومی.[۴۴]
  • بسترسازی اجتماعی: فعال‌سازی ظرفیت نهادهای بومی نظیر مدارس، کانون‌های فرهنگی و مراکز مذهبی برای ایجاد گروه‌های دوستی و هویت‌بخش، به‌منظور پر کردن خلاءهای عاطفی و اجتماعی نوجوانان.[۴۵]

پانویس

  1. ↑ بیدالله خانی، «برندینگ و تصویرسازی ملت در کره جنوبی؛ هالیو و کره جهانی»، ۱۳۹۸ش، ص۴۵.
  2. ↑ عبداللهیان، «گسترش جهانی فرهنگ کره جنوبی در قالب موج کره‌اي»، وب‌سایت پژوهشکده سیاستگذاری دانشگاه صنعتی شریف.
  3. ↑ فلاح، «سندرم سلبریتی پرستی کی‌پاپ»، وب‌سایت مشرق‌نيوز.  
  4. ↑ بیدالله خانی، «برندینگ و تصویرسازی ملت در کره جنوبی؛ هالیو و کره جهانی»، ۱۳۹۸ش، ص۴۵.
  5. ↑ ذکایی و عزیزی همدانی،«موج کره‌ای در ایران: انگیزه‌ها و آثار اقبال به فرهنگ‌عامه پسند کره‌ای در ایران»، ۱۳۹۴ش، ص۱۱۹.
  6. ↑ ذکایی و عزیزی همدانی،«موج کره‌ای در ایران: انگیزه‌ها و آثار اقبال به فرهنگ‌عامه پسند کره‌ای در ایران»، ۱۳۹۴ش، ص۱۱۷.
  7. ↑ صالحی، «صداوسیما یکی از عوامل اصلی شروع موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا.
  8. ↑ صالحی، «صداوسیما یکی از عوامل اصلی شروع موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا.
  9. ↑ صالحی، «صداوسیما یکی از عوامل اصلی شروع موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا.
  10. ↑ ذکایی و عزیزی همدانی،«موج کره‌ای در ایران: انگیزه‌ها و آثار اقبال به فرهنگ‌عامه پسند کره‌ای در ایران»، ۱۳۹۴ش، ص۸۰.
  11. ↑ ذکایی و عزیزی همدانی،«موج کره‌ای در ایران: انگیزه‌ها و آثار اقبال به فرهنگ‌عامه پسند کره‌ای در ایران»، ۱۳۹۴ش، ص۱۱۲.
  12. ↑ صالحی، «صداوسیما یکی از عوامل اصلی شروع موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا.
  13. ↑ ذکایی و عزیزی همدانی،«موج کره‌ای در ایران: انگیزه‌ها و آثار اقبال به فرهنگ‌عامه پسند کره‌ای در ایران»، ۱۳۹۴ش، ص۹۲.
  14. ↑ نصیری، «در زمین بازی آرمی‌ها بازی نکنیم»، وب‌سایت ادیان.
  15. ↑ آرمی | پایگاه جامع فرق، ادیان و مذاهب
  16. ↑ رشیدیان، «هواداران قلدر کی‌پاپ و کی‌دراما / تحلیلی بر گزارش بی‌بی‌سی»، خبرگزاری رسا.
  17. ↑ ذکایی و عزیزی همدانی،«موج کره‌ای در ایران: انگیزه‌ها و آثار اقبال به فرهنگ‌عامه پسند کره‌ای در ایران»، ۱۳۹۴ش، ص۸۲.
  18. ↑ ذکایی و عزیزی همدانی،«موج کره‌ای در ایران: انگیزه‌ها و آثار اقبال به فرهنگ‌عامه پسند کره‌ای در ایران»، ۱۳۹۴ش، ص۸۲.
  19. ↑ صالحی، «صداوسیما یکی از عوامل اصلی شروع موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا.
  20. ↑ ذکایی و عزیزی همدانی،«موج کره‌ای در ایران: انگیزه‌ها و آثار اقبال به فرهنگ‌عامه پسند کره‌ای در ایران»، ۱۳۹۴ش، ص۸۳.
  21. ↑ صالحی، «صداوسیما یکی از عوامل اصلی شروع موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا.
  22. ↑ صالحی، «صداوسیما یکی از عوامل اصلی شروع موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا.
  23. ↑ صالحی، «صداوسیما یکی از عوامل اصلی شروع موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا.
  24. ↑ ذکایی و عزیزی همدانی،«موج کره‌ای در ایران: انگیزه‌ها و آثار اقبال به فرهنگ‌عامه پسند کره‌ای در ایران»، ۱۳۹۴ش، ص۹۸.
  25. ↑ ذکایی و عزیزی همدانی،«موج کره‌ای در ایران: انگیزه‌ها و آثار اقبال به فرهنگ‌عامه پسند کره‌ای در ایران»، ۱۳۹۴ش، ص۹۷.
  26. ↑ منصوری‌خواه، «صداوسیما عامل گسترش فرهنگ شرقی در میان ایرانیان»، خبرگزاری رسا.
  27. ↑ جناب‌زاده و خاتمی، «صداوسیما به سریال‌های کره‌ای حساس شد»، وب‌سایت کائنات.
  28. ↑ رشیدیان، «وقتی هنر به صنعت تبدیل می‌شود / تحلیلی بر گزارش بی‌بی‌سی از صنعت سرگرمی کره جنوبی»، خبرگزاری رسا.
  29. ↑ رشیدیان، «سفارت کره جنوبی تا سفارت مکزیک»، خبرگزاری رسا.
  30. ↑ بادین فکر و خیامی، «برهم‌کنش سبک زندگی و هویت در ساخت خرده‌فرهنگ‌های دیجیتالی جوانان؛ (مورد مطالعه؛ هواخواهان ایرانی گروه موسیقی کره‌ای اکسو)»، ۱۴۰۱ش، ص۲۴۶.
  31. ↑ پاک‌سرشت و حاجی‌هاشم، «واکاوی اقبال دختران نوجوان به موسیقی پاپ کره با تمرکز بر گروه بی‌تی‌اس »، ۱۴۰۲ش، ص24.
  32. ↑ مظاهری سیف، «چرا نوجوانان سراغ موج‌های معنوی، نظیر موج کره‌ای می‌روند؟»، وب‌سایت خبرآنلاین.
  33. ↑ پیشاهنگ، «فرقه‌هایی از جنس رسانه»، خبرگزاری رسا.
  34. ↑ منصوری‌خواه، «صداوسیما عامل گسترش فرهنگ شرقی در میان ایرانیان»، خبرگزاری رسا.
  35. ↑ صالحی، «صداوسیما یکی از عوامل اصلی شروع موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا.
  36. ↑ بادین فکر و خیامی، «برهم‌کنش سبک زندگی و هویت در ساخت خرده‌فرهنگ‌های دیجیتالی جوانان؛ (مورد مطالعه؛ هواخواهان ایرانی گروه موسیقی کره‌ای اکسو)»، ۱۴۰۱ش، ص۲۴۶.
  37. ↑ بادین فکر و خیامی، «برهم‌کنش سبک زندگی و هویت در ساخت خرده‌فرهنگ‌های دیجیتالی جوانان؛ (مورد مطالعه؛ هواخواهان ایرانی گروه موسیقی کره‌ای اکسو)»، ۱۴۰۱ش، ص۲۴۶.
  38. ↑ «خودتحقیری: نشانه‌ها، علائم و درمان»، وب‌سایت برنا اندیشان.
  39. ↑ صالحی، «صداوسیما یکی از عوامل اصلی شروع موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا.
  40. ↑ ذکایی و عزیزی همدانی،«موج کره‌ای در ایران: انگیزه‌ها و آثار اقبال به فرهنگ‌عامه پسند کره‌ای در ایران»، ۱۳۹۴ش، ص۹۲.
  41. ↑ «مک دونالد با طعم کیمچی؛ تحلیل پدیده موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا.
  42. ↑ نصیری، «تحصیل در کره عامل تغییر فرهنگ و هویت دینی و ملی»، وب‌سایت ادیان.
  43. ↑ منصوری‌خواه، «صداوسیما عامل گسترش فرهنگ شرقی در میان ایرانیان»، خبرگزاری رسا.
  44. ↑ صالحی، «صداوسیما یکی از عوامل اصلی شروع موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا.
  45. ↑ نصیری، «آسان‌ترین راه خروج و درمان ‌های موج کره‌ای»، وب‌سایت فرق، ادیان و مذاهب.
دیدگاه‌های ارزیابان
  1. ↑ این مقاله یک مقاله مادر است که لازم است جامع و در عین حال مختصر و پر از لینک داخلی نگارش شود

منابع

  • بادین فکر، محمد جواد و خیامی، عبدالکریم، «برهم‌کنش سبک‌زندگی و هویت در ساخت خرده‌فرهنگ‌های دیجیتالی جوانان؛ (مورد مطالعه؛ هواخواهان ایرانی گروه موسیقی کره‌ای اکسو)»، فصلنامه مطالعات فرهنگی و ارتباطات، دوره 18، شماره 66، ۱۴۰۱ش.
  • بیدالله خانی، آرش، «برندینگ و تصویرسازی ملت در کره جنوبی؛ هالیو و کره جهانی»، فصلنامه دولت‌پژوهی، سال پنجم، شماره 20، ۱۳۹۸ش.
  • پاک‌سرشت، الهه و حاجی‌هاشم، فاطمه، «واکاوی اقبال دختران نوجوان به موسیقی پاپ کره با تمرکز بر گروه بی‌تی‌اس »، فصلنامه پژوهش در مشاوره کودک و نوجوان، دورۀ 1، شمارۀ 1، ۱۴۰۲ش.
  • پیشاهنگ، محمد‌حسین، «فرقه‌هایی از جنس رسانه»، خبرگزاری رسا، تاریخ درج مطلب: ۱۸ بهمن ۱۴۰۳ش.
  • جناب‌زاده، علی‌اکبر و خاتمی، سیدوصال، «صداوسیما به سریال‌های کره‌ای حساس شد»، وب‌سایت کائنات، تاریخ درج مطلب: ۳ آذر ۱۴۰۰ش.
  • ذکایی، محمدسعید و عزیزی همدانی، متین، «موج کره‌ای در ایران: انگیزه‌ها و آثار اقبال به فرهنگ‌عامه پسند کره‌ای در ایران»، فصلنامه مطالعات رسانه‌های نوین، دورۀ 1، شمارۀ 3، ۱۳۹۴ش.
  • رشیدیان، «وقتی هنر به صنعت تبدیل می‌شود / تحلیلی بر گزارش بی‌بی‌سی از صنعت سرگرمی کره جنوبی»، خبرگزاری رسا، تاریخ درج مطلب: 29 تیر 1404ش. رشیدیان، «سفارت کره جنوبی تا سفارت مکزیک»، خبرگزاری رسا، تاریخ درج مطلب: 24 خرداد 1404ش.
  • رشیدیان، «هواداران قلدر کی‌پاپ و کی‌دراما / تحلیلی بر گزارش بی‌بی‌سی»، خبرگزاری رسا، تاریخ درج مطلب: 28 مرداد 1404ش.
  • صالحی، عباس، «صداوسیما یکی از عوامل اصلی شروع موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا، تاریخ درج مطلب: ۴ اسفند ۱۴۰۳ش.
  • عبداللهیان، مه‌سیما، «گسترش جهانی فرهنگ کره جنوبی در قالب موج کره‌اي»، وب‌سایت پژوهشکده سیاستگذاری دانشگاه صنعتی شریف، تاریخ درج: 1401ش.
  • فلاح، امیرحسین، «سندرم سلبریتی پرستی کی‌پاپ»، وب‌سایت مشرق‌نيوز، تاریخ درج مطلب: ۱۹ تیر ۱۴۰۲ش.
  • «مک دونالد با طعم کیمچی؛ تحلیل پدیده موج کره‌ای در ایران»، خبرگزاری رسا، تاریخ درج مطلب: 9 مهر 1404ش.
  • منصوری‌خواه، مهدی، «صداوسیما عامل گسترش فرهنگ شرقی در میان ایرانیان»، خبرگزاری رسا، تاریخ درج مطلب: ۶ بهمن ۱۴۰۳ش.
  • نصیری، محمدجواد، «آسان‌ترین راه خروج و درمان ‌های موج کره‌ای»، وب‌سایت فرق، ادیان و مذاهب، تاریخ درج مطلب: 8 اسفند 1402ش.
  • نصیری، محمدجواد، «تحصیل در کره عامل تغییر فرهنگ و هویت دینی و ملی»، وب‌سایت ادیان، تاریخ درج مطلب: 31 تیر 1403ش.
برگرفته از «https://iranpedia.wiki/w/index.php?title=موج_کره‌ای&oldid=27158»