پرش به محتوا

پیش‌نویس:شرف‌الشمس: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
imported>امیر ابوالفتحی
بدون خلاصۀ ویرایش
حذف رده‌ها
خط ۳۳: خط ۳۳:
* نائینی، محمدحسن، گوهر شب‌چراغ،‌ اصفهان، [بی‌نا]، ۱۳۲۷ش.
* نائینی، محمدحسن، گوهر شب‌چراغ،‌ اصفهان، [بی‌نا]، ۱۳۲۷ش.
* «نظر مراجع درباره شرف شمس»، سایت هدانا، تاریخ درج مطلب: ۲۷ فروردین ۱۳۹۷ش.
* «نظر مراجع درباره شرف شمس»، سایت هدانا، تاریخ درج مطلب: ۲۷ فروردین ۱۳۹۷ش.
[[رده: ویکی‌زندگی]]

نسخهٔ ۱۴ مرداد ۱۴۰۴، ساعت ۱۴:۳۷

شرف الشمس؛ حرزی که بر روی عقیق زرد حک می‌شود.

شَرفُ الشمس، نام حرزی است که بر روی عقیق زرد، ورقۀ طلا یا روی کاغذ با حروف مبهم و ناخوانا نوشته می‌شود.[۱] منجمان، که درجاتی از هر برج را برای یک سیاره، بیت‌الشرف آن سیاره می‌دانند، شرف شمس را زمانی دانسته‌اند که خورشید در درجه ۱۹ برج حمل (فروردین) قرار بگیرد.[۲] این زمان، آغاز فصل بهار و تحویل خورشید به برج حمل (فروردین) است.[۳] برخی، رنگ زرد عقیق شرف الشمس را برگرفته از رنگ خورشید دانسته‌اند.[۴]

حروف شرف الشمس

برخی حروف ناخوانای شرف شمس را اسم اعظم خداوند می‌دانند.[۵] بعضی آن را نام مادر حضرت موسی دانسته‌اند و بر این باورند که اگر این نام بر درب بسته‌ای خوانده و بر آن دمیده شود، آن درب باز خواهد شد.[۶] معروف‌ترین شکل حروف شرف شمس عبارت‌اند از: یک «ه» در ابتدا به نشانۀ خاتم سلیمان، سه «الف» مد دار، یک «میم» کج و بی‌دم، یک نردبان با سه پله، چهار «الف» کنار هم، یک «ه» به شکل معکوس، یک «و» به شکل معکوس.[۷] در زیر آنها عبارت‌های «یا جبار»، «یا فرد»، «یا شکور»، «یا ثابت»، «یا ظهیر»، «یا خبیر» و «یا زکی» نوشته می‌شود. برخی این حروف را به نظم درآورده‌اند:[۸] ها و سه الف کشیده مدی بر سر**میمی کج و کور و نردبانی در بر چارش الف و هایی و واوی معکوس**می‌دان به یقین نام خدای اکبر

تاریخچه شرف شمس

برخی، پیشینۀ شرف الشمس را هم‌پای علوم غریبه[۹] یا همزمان با عصر سلیمان نبی دانسته‌اند[۱۰] و بعضی آن را به امام علی نسبت داده‌اند؛[۱۱] اما در منابع روایی شیعه تا قرن هفتم، اشاره‌ای به شرف الشمس دیده نشده است.

زمان حکاکی شرف شمس

اثربخشی شرف شمس نزد معتقدان به آن، در صورتی محقق می‌شود که این حروف در زمان خاص و با آداب خاص نوشته شوند.[۱۲] تنها یک ساعت از روز نوزدهم فروردین لحظه‌ی شرف کامل خورشید و زمان نوشتن این حروف است.[۱۳] این لحظه، نامشخص است و باید فرد حکاک حتما در این لحظه مشغول نوشتن شرف شمس باشد.[۱۴]

برخی، زمان نوشتن شرف الشمس را بعد از ظهر تا غروب آخرین جمعه ماه رمضان دانسته‌‌اند و بر این باور هستند که شرف الشمس، صاحب خود را در پناه خداوند نگه می‌دارد و آن فرد تا سال بعد از تمام بلاها دور می‌ماند.[۱۵]

خواص شرف شمس

کسانی که به شرف الشمس باور دارند، همراهی آن را موجب افزایش روزی و بهره‌مندی از نیروی حفاظت ماوراءالطبیعی می‌دانند.[۱۶] نابودی دشمن، بند آوردن سیلاب، کشف رموز، مصاحبت با جنیان، پیوستن به اولیا،‌ داشتن مقام بالا در میان خلایق و به اطاعت درآوردن مخلوقات، از دیگر منافع شرف الشمس شمرده شده است.[۱۷]

اعتبار فقهی شرف الشمس

فقیهان شیعه، دیدگاه‌های گوناگونی دربارۀ اعتبار شرف الشمس دارند. برخی با استناد به سکوت روایات و کتب اصیل ادعیه و اذکار درباره شرف الشمس، آن را معتبر نمی‌دانند.[۱۸] اما برخی دیگر، شرف الشمس را معتبر دانسته[۱۹] یا منعی برای استفاده از آن ندیده‌اند.[۲۰]

پانویس

  1. شهری، تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم، ۱۳۷۸ش، ج۳، ص۲۹۳؛ شاملو، کتاب کوچه، حرف ت، ۱۳۸۰ش، دفتر ۲، ص۹۱۰.
  2. بیرونی، التفهیم، ۱۳۶۲ش، ص۳۹۹؛ مصفا، فرهنگ اصطلاحات نجومی، ۱۳۵۷ش، ص۴۳۹.
  3. مصفا، فرهنگ اصطلاحات نجومی، ۱۳۵۷ش، ص۲۴۶.
  4. حامدی، «شرف شمس نقش اسم اعظم»، ۱۳۸۳ش، ص۲۵.
  5. حسن‌زاده آملی، هزارویک کلمه، ۱۳۷۶ش، ج۳، ص۳۷۴؛ حامدی، «شرف شمس نقش اسم اعظم»، ۱۳۸۳ش، ص۲۵؛ شهری، تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم، ۱۳۷۸ش، ج۳، ص۲۹۲؛ شاملو، کتاب کوچه، حرف ت، ۱۳۸۰ش، دفتر ۲، ص۹۰۸-۹۰۹.
  6. مدرس، ریحانة‌ الادب، ۱۳۶۹ش، ج۷، ص۲۶؛ شهری، تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم، ۱۳۷۸ش، ج۳، ص۲۹۲.
  7. حسن‌زاده آملی، هزارویک نکته، ۱۳۶۴ش، ج۲، ص۷۹۸-۷۹۹؛ مدرس، ریحانة‌ الادب، ۱۳۶۹ش، ج۷، ص۲۶.
  8. شهری، تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم، ۱۳۷۸ش، ج۳، ص۲۹۲؛ شاملو، کتاب کوچه، حرف ت، ۱۳۸۰ش، دفتر ۲، ص۹۰۹-۹۱۰؛ حسن‌زاده آملی، هزارویک کلمه، ۱۳۷۶ش، ج۳، ص۳۷۴ .
  9. حامدی، «شرف شمس نقش اسم اعظم»، ۱۳۸۳ش، ص۲۵.
  10. شاملو، کتاب کوچه، حرف ت، ۱۳۸۰ش، دفتر ۲، ص۹۰۸-۹۰۹
  11. شهری، طهران قدیم، ۱۳۸۳ش، ج۳، ص۳۶۹؛ مدرس، ریحانة‌ الادب، ۱۳۶۹ش، ج۷، ص۲۳؛ حامدی، «شرف شمس نقش اسم اعظم»، ۱۳۸۳ش، ص۲۵.
  12. حسن‌زاده آملی، هزارویک نکته، ۱۳۶۴ش، ج۲، ص۷۹۸-۷۹۹.
  13. حامدی، «شرف شمس نقش اسم اعظم»، ۱۳۸۳ش، ص۲۵؛ شاملو، کتاب کوچه، حرف ت، ۱۳۸۰ش، دفتر ۲، ص۹۰۹؛ شهری، تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم، ۱۳۷۸ش، ج۳، ص۲۹۲.
  14. شهری، تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم، ۱۳۷۸ش، ج۳، ص۲۹۳
  15. نائینی، گوهر شب‌چراغ، ۱۳۲۷ش، ص۳۸.
  16. حامدی، «شرف شمس نقش اسم اعظم»، ۱۳۸۳ش، ص۲۵.
  17. شهری، طهران قدیم، ۱۳۸۳ش، ج۳، ص۲۹۰.
  18. «شرف شمس چقدر واقعیت دارد»، سایت ایسنا.
  19. «دعای شرف شمس و حکم دست زدن به آن»، مرکز ملی پاسخ‌گویی به سوالات دینی.
  20. «نظر مراجع درباره شرف شمس»، سایت هدانا..

منابع

  • بیرونی، ابوریحان، التفهیم، به‌تحقیق جلال‌الدین همایی، تهران، هما، ۱۳۶۲ش.
  • حامدی، محمدحسن، «شرف شمس نقش اسم اعظم»، تهران، تندیس، شماره ۱۳۸، ۱۳۸۳ش.
  • حسن‌زاده آملی، حسن، هزارویک کلمه، قم، بوستان کتاب قم، ۱۳۷۶ش.
  • حسن‌زاده آملی، حسن، هزارویک نکته، تهران، رجا، ۱۳۶۴ش.
  • «دعای شرف شمس و حکم دست زدن به آن»، مرکز ملی پاسخ‌گویی به سوالات دینی، تاریخ درج مطلب: ۲۳ تیر ۱۳۹۰ش.
  • شاملو، احمد، کتاب کوچه، حرف ت، تهران، مازیار، ۱۳۸۰ش.
  • «شرف شمس چقدر واقعیت دارد»، سایت ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۱۹ فروردین ۱۳۹۲ش.
  • شهری، جعفر، تاریخ اجتماعی تهران در قرن سیزدهم، تهران، رسا، ۱۳۷۸ش.
  • شهری، جعفر،‌ طهران قدیم،‌ تهران،‌ معین، ۱۳۸۳ش.
  • مدرس، محمدعلی، ریحانه الادب، تهران، خیام، ۱۳۶۹ش.
  • مصفا، ابوالفضل، فرهنگ اصطلاحات نجومی،‌ تبریز، تاریخ و فرهنگ ایران، ۱۳۵۷ش.
  • نائینی، محمدحسن، گوهر شب‌چراغ،‌ اصفهان، [بی‌نا]، ۱۳۲۷ش.
  • «نظر مراجع درباره شرف شمس»، سایت هدانا، تاریخ درج مطلب: ۲۷ فروردین ۱۳۹۷ش.