پیشنویس:آبشار نوژیان: تفاوت میان نسخهها
project>زهرا غلامی بدون خلاصۀ ویرایش |
project>زهرا غلامی بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
گونههای جانوری این منطقه شامل کل، بز کوهی، گراز وحشی، خرگوش، روباه، گرگ، خرس و پلنگ و پرندگانی از جمله کبک، تیهو، عقاب، شاهین، بلبل، سار و کلاغ است. رودخانه و حوضچههای پاییندست آبشار زیستگاه ماهیهای سردآبی بهویژه قزلآلا است و پرورش ماهی در این منطقه رواج دارد. | گونههای جانوری این منطقه شامل کل، بز کوهی، گراز وحشی، خرگوش، روباه، گرگ، خرس و پلنگ و پرندگانی از جمله کبک، تیهو، عقاب، شاهین، بلبل، سار و کلاغ است. رودخانه و حوضچههای پاییندست آبشار زیستگاه ماهیهای سردآبی بهویژه قزلآلا است و پرورش ماهی در این منطقه رواج دارد. | ||
==مسیرهای دسترسی== | ==مسیرهای دسترسی== | ||
از سهراهی پلیس راه بروجرد- خرمآباد- درود، تا آبشار نوژیان، 52 کیلومتر مسافت وجود دارد. با ورود به جاده کمربندی خرمآباد پس از طی کردن 14 کیلومتر، تابلوی آبشار نوژیان قابل مشاهده است. مسیر منتهی به آبشار، پر از درختان [[بلوط]] و پوشش گیاهی زیبا است. از ابتدای جاده تا آبشار 38 کیلومتر راه است، که 32 کیلومتر جاده آسفالت و 6 کیلومتر باقیمانده، جاده خاکی است.<ref>[https://civilica.com/doc/118734/ صفیزاده، ژئوتوریسم آبشار نوژیان شرق خرمآباد، 1390ش، ص12.] </ref> | از سهراهی پلیس راه بروجرد- خرمآباد- درود، تا آبشار نوژیان، 52 کیلومتر مسافت وجود دارد. با ورود به جاده کمربندی خرمآباد پس از طی کردن 14 کیلومتر، تابلوی آبشار نوژیان قابل مشاهده است. مسیر منتهی به آبشار، پر از درختان [[بلوط]] و پوشش گیاهی زیبا است. از ابتدای جاده تا آبشار 38 کیلومتر راه است، که 32 کیلومتر جاده آسفالت و 6 کیلومتر باقیمانده، جاده خاکی است.<ref>[https://civilica.com/doc/118734/ صفیزاده، ژئوتوریسم آبشار نوژیان شرق خرمآباد، 1390ش، ص12.] </ref> مسیر پیادهروی از میان جنگلهای بلوط و دامنههای کوه تاف عبور میکند و برای علاقهمندان به طبیعتگردی و عکاسی جذاب است، هرچند شیبدار و گاهی ناهموار است. | ||
==امکانات رفاهی== | ==امکانات رفاهی== | ||
امروزه گردشگران بسیاری از آبشار نوژیان بازدید میکنند، اما امکانات رفاهی در نزدیک این آبشار، محدود است و هتل، رستوران و فروشگاههای مجهز وجود ندارد. با توجه به این موضوع، در صورت سفر به این منطقه و برای اقامت، باید از امکانات کمپی و چادر مسافرتی شخصی استفاده شود.<ref> [https://reiseniran.de/fa/%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%D9%86%D9%88%DA%98%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D8%B1%D9%85-%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF/ «آبشار نوژیان خرمآباد»، وبسایت Reisen Iran، تاریخ بازدید: 30 خرداد 1401ش.]</ref> | امروزه گردشگران بسیاری از آبشار نوژیان بازدید میکنند، اما امکانات رفاهی در نزدیک این آبشار، محدود است و هتل، رستوران و فروشگاههای مجهز در آنجا وجود ندارد. با توجه به این موضوع، در صورت سفر به این منطقه و برای اقامت، باید از امکانات کمپی و چادر مسافرتی شخصی استفاده شود.<ref> [https://reiseniran.de/fa/%D8%A2%D8%A8%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%D9%86%D9%88%DA%98%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%AE%D8%B1%D9%85-%D8%A2%D8%A8%D8%A7%D8%AF/ «آبشار نوژیان خرمآباد»، وبسایت Reisen Iran، تاریخ بازدید: 30 خرداد 1401ش.]</ref> آبشار نوژیان بیشتر مناسب طبیعتگردان و علاقهمندان به سفرهای کوهستانی و بکر است که با تجهیزات شخصی به این منطقه سفر میکنند و نباید انتظار امکانات رفاهی کامل و گسترده را داشت. | ||
== نقش آبشار در فرهنگ و اقتصاد منطقه آبشار == | |||
آبشار نوژیان نقش مهمی در فرهنگ و اقتصاد منطقه اطراف خود ایفا میکند. | |||
<nowiki>:</nowiki> | |||
آبشار نوژیان به عنوان نمادی از زیبایی و عظمت طبیعت لرستان، بخشی از هویت فرهنگی مردم بومی منطقه است. نام «نوژیان» برگرفته از گیاهی محلی به نام «عدسی نوژی» است که در اطراف آبشار میروید و نشاندهنده ارتباط عمیق ساکنان با طبیعت و گیاهان دارویی منطقه است. این آبشار در باورهای محلی و زندگی روزمره مردم جایگاه ویژهای دارد و به عنوان یک سرمایه طبیعی مقدس و نمادی از قدرت و رحمت پروردگار شناخته میشود. همچنین، گردشگران و مردم محلی برای تفریح، پیکنیک و بهرهبرداری از گیاهان دارویی به این منطقه سفر میکنند که به حفظ فرهنگ بومی و سنتهای محلی کمک میکند146. | |||
<nowiki>:</nowiki> | |||
آبشار نوژیان به دلیل جاذبه گردشگری خود، سالانه گردشگران زیادی را به منطقه جذب میکند که این امر موجب رونق اقتصادی نسبی برای مردم محلی شده است. گردشگری به ویژه در فصول بهار و پاییز افزایش مییابد و کسبوکارهای کوچک مانند فروشگاههای محلی، فروش محصولات کشاورزی و گیاهان دارویی، و پرورش ماهیهای سردآبی (مانند قزلآلا) در اطراف آبشار رونق یافتهاند. پرورش ماهی در حوضچههای پاییندست آبشار یکی از فعالیتهای اقتصادی مهم است که به دلیل آب سرد و زلال آبشار امکانپذیر شده است. همچنین، پروژههای توسعه زیرساختهای جادهای و گردشگری در مسیر آبشار در دستور کار قرار دارد که میتواند به افزایش اشتغال و درآمدزایی منطقه کمک کند145. | |||
در مجموع، آبشار نوژیان علاوه بر اینکه یک سرمایه طبیعی و فرهنگی ارزشمند است، محرکی برای توسعه اقتصادی محلی از طریق گردشگری و بهرهبرداری پایدار از منابع طبیعی به شمار میرود. | |||
==گردشگری== | ==گردشگری== | ||
آبشار نوژیان از مهمترین جاذبههای طبیعی گردشگری استان [[لرستان]] بهشمار میرود. کوههایی با پوشش گیاهی چشمگیر، جنگلهای [[بلوط]] و رودخانه سزار در اطراف این آبشار، این مکان را به مقصد گردشگری مناسبی تبدیل کرده است. تمرکز بر ظرفیت بالای این مکان برای سرمایهگذاری و گسترش امکانات رفاهی، میتواند پیامدهای زیر را به دنبال داشته باشد: | آبشار نوژیان از مهمترین جاذبههای طبیعی گردشگری استان [[لرستان]] بهشمار میرود. کوههایی با پوشش گیاهی چشمگیر، جنگلهای [[بلوط]] و رودخانه سزار در اطراف این آبشار، این مکان را به مقصد گردشگری مناسبی تبدیل کرده است. تمرکز بر ظرفیت بالای این مکان برای سرمایهگذاری و گسترش امکانات رفاهی، میتواند پیامدهای زیر را به دنبال داشته باشد: | ||
نسخهٔ ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۴، ساعت ۱۸:۵۹

آبشار نوژیان، آبشاری مرتفع بر فراز کوه تاف در بخش پاپی خرمآباد.
آبشار نوژیان جزء مرتفعترین و زیباترین آبشارهای ایران است و از سرمایههای طبیعی بینظیر در ایران بهشمار میرود که در دل کوهستانهای سرسبز و بکر لرستان واقع شده است. این آبشار از چشمههای زلال و گوارای بالادست کوه تاف سرچشمه گرفته و پس از سقوطی خروشان، به رودخانۀ سزار میپیوندد. آبشار نوژیان نهتنها جلوهای از عظمت طبیعت و زیباییهای بکر کوهستانی است، بلکه قدرت و هنر بینظیر پروردگار را در جهان هستی به تصویر کشیده است. صدای گوشنواز شرشر آب، آب زلال و خنک آبشار و پوشش گیاهی متنوع اطراف آبشار، همه نشاندهندۀ نظم و زیبایی خلقتی است که مخلوقات را به شگفتی وا میدارد. این آبشار در 27 اسفند 1387ش توسط سازمان میراث فرهنگی بهعنوان چهل و ششمین اثر طبیعی ملی ایران ثبت شده است و بهعنوان یکی از گنجینههای طبیعی استان لرستان شناخته میشود.
معرفی آبشار نوژیان
آبشار نوژیان، در 38 کیلومتری جنوبشرقی خرمآباد، بخش پاپی و نزدیکی روستایی به همین نام قرار دارد. ارتفاع آبشار 95 متر و عرض تاج آن 5 متر است و بلندترین آبشار لرستان بهشمار میرود. آبشار در دل کوههای زاگرس و بین دو کوه تاف و هشتاد پهلو واقع شده است و از چشمهسار تاف سرچشمه میگیرد و پس از سقوط به پایین، به رودخانه سزار میریزد که یکی از شاخههای رود دز است. مردمان محلی گاهی بهجای لفظ نوژیان از آن با نام، آبشار تاف یاد میکنند. در اطراف و نزدیکی آبشار نوژیان، دو آبشار وارک و هفتچشمه نیز قرار دارد.[۱]
«نوژیان» بهمعنای «آب زنده» است. برخی معتقدند دلیل نامگذاری این آبشار، تغییرات حجم آب آن در فصول مختلف است. عرض آبشار نوژیان در فصلهای پاییز و زمستان بهدلیل بارندگی، بیشتر شده و در فصول گرم سال، حجم آب آن کمتر میشود. به همین منظور مردمان محلی این آبشار را به یک موجود زنده تشبیه کردهاند. برخی دیگر علت نامگذاری این آبشار به نوژیان را نزدیک بودن آن به گردنۀ نوژیان دانستهاند.[۲]
ساکنان منطقه آبشار نوژیان
مردم ساکن منطقۀ آبشار نوژیان عمدتاً از ایل پاپی (بالاگریوه) و ایلات سکوند و بختیاری هستند که در بخش پاپی استان لرستان زندگی میکنند. این مردم به زبان لری صحبت میکنند و فرهنگ و تمدن آنها ریشه در تاریخ و زندگی عشایری و روستایی منطقه دارد. فرهنگ مردم این منطقه با طبیعت و زیستبوم پیرامون خود پیوند عمیقی دارد؛ بهگونهای که نام آبشار نوژیان نیز در باور محلی برگرفته از طبیعت و گیاهان بومی است. برای مثال، روایتی محلی نام «نوژیان» را به گیاهی به نام «عدسی نوژی» نسبت میدهد که خاصیت دارویی دارد و در ارتفاعات اطراف روستا میروید و این نشاندهندۀ ارتباط فرهنگی و اقتصادی مردم با منابع طبیعی و گیاهان دارویی منطقه است. زندگی مردم منطقه بیشتر بر پایۀ کشاورزی، دامداری و بهرهبرداری از منابع طبیعی مانند گیاهان دارویی و پرورش ماهی سردآبی (قزلآلا) است که در حوضچههای اطراف آبشار انجام میشود. این سبک زندگی و فرهنگ بومی، جلوهای از تمدن کهن و سازگار با طبیعت کوهستانی و جنگلی زاگرس است.
پوشش گیاهی و جانوری منطقه آبشار نوژیان

پوشش گیاهی اطراف آبشار نوژیان بسیار متنوع و سرسبز است و این منطقه را به یکی از زیباترین نقاط طبیعی لرستان تبدیل کرده است. جنگلهای وسیع بلوط و درختانی مانند زالزالک، بنه (پسته وحشی)، بادام کوهی، گردو، فندق، ارغوان، ممرس و انواع گیاهان دارویی پوشش گیاهی منطقۀ اطراف آبشار را تشکیل میدهند. مردم محلی و برخی از گردشگران برای جمعآوری گیاهان دارویی که برخی هم کمیاب و ارزشمند هستند به این منطقه سفر میکنند. بهطور کلی، پوشش گیاهی اطراف آبشار نوژیان ترکیبی از جنگلهای انبوه، گیاهان دارویی و گلهای وحشی است که در کنار آب و هوای کوهستانی و چشمههای طبیعی، اکوسیستمی غنی و زیبا را پدید آورده است و گردشگران را به خود جذب میکند.
گونههای جانوری این منطقه شامل کل، بز کوهی، گراز وحشی، خرگوش، روباه، گرگ، خرس و پلنگ و پرندگانی از جمله کبک، تیهو، عقاب، شاهین، بلبل، سار و کلاغ است. رودخانه و حوضچههای پاییندست آبشار زیستگاه ماهیهای سردآبی بهویژه قزلآلا است و پرورش ماهی در این منطقه رواج دارد.
مسیرهای دسترسی
از سهراهی پلیس راه بروجرد- خرمآباد- درود، تا آبشار نوژیان، 52 کیلومتر مسافت وجود دارد. با ورود به جاده کمربندی خرمآباد پس از طی کردن 14 کیلومتر، تابلوی آبشار نوژیان قابل مشاهده است. مسیر منتهی به آبشار، پر از درختان بلوط و پوشش گیاهی زیبا است. از ابتدای جاده تا آبشار 38 کیلومتر راه است، که 32 کیلومتر جاده آسفالت و 6 کیلومتر باقیمانده، جاده خاکی است.[۳] مسیر پیادهروی از میان جنگلهای بلوط و دامنههای کوه تاف عبور میکند و برای علاقهمندان به طبیعتگردی و عکاسی جذاب است، هرچند شیبدار و گاهی ناهموار است.
امکانات رفاهی
امروزه گردشگران بسیاری از آبشار نوژیان بازدید میکنند، اما امکانات رفاهی در نزدیک این آبشار، محدود است و هتل، رستوران و فروشگاههای مجهز در آنجا وجود ندارد. با توجه به این موضوع، در صورت سفر به این منطقه و برای اقامت، باید از امکانات کمپی و چادر مسافرتی شخصی استفاده شود.[۴] آبشار نوژیان بیشتر مناسب طبیعتگردان و علاقهمندان به سفرهای کوهستانی و بکر است که با تجهیزات شخصی به این منطقه سفر میکنند و نباید انتظار امکانات رفاهی کامل و گسترده را داشت.
نقش آبشار در فرهنگ و اقتصاد منطقه آبشار
آبشار نوژیان نقش مهمی در فرهنگ و اقتصاد منطقه اطراف خود ایفا میکند.
:
آبشار نوژیان به عنوان نمادی از زیبایی و عظمت طبیعت لرستان، بخشی از هویت فرهنگی مردم بومی منطقه است. نام «نوژیان» برگرفته از گیاهی محلی به نام «عدسی نوژی» است که در اطراف آبشار میروید و نشاندهنده ارتباط عمیق ساکنان با طبیعت و گیاهان دارویی منطقه است. این آبشار در باورهای محلی و زندگی روزمره مردم جایگاه ویژهای دارد و به عنوان یک سرمایه طبیعی مقدس و نمادی از قدرت و رحمت پروردگار شناخته میشود. همچنین، گردشگران و مردم محلی برای تفریح، پیکنیک و بهرهبرداری از گیاهان دارویی به این منطقه سفر میکنند که به حفظ فرهنگ بومی و سنتهای محلی کمک میکند146.
:
آبشار نوژیان به دلیل جاذبه گردشگری خود، سالانه گردشگران زیادی را به منطقه جذب میکند که این امر موجب رونق اقتصادی نسبی برای مردم محلی شده است. گردشگری به ویژه در فصول بهار و پاییز افزایش مییابد و کسبوکارهای کوچک مانند فروشگاههای محلی، فروش محصولات کشاورزی و گیاهان دارویی، و پرورش ماهیهای سردآبی (مانند قزلآلا) در اطراف آبشار رونق یافتهاند. پرورش ماهی در حوضچههای پاییندست آبشار یکی از فعالیتهای اقتصادی مهم است که به دلیل آب سرد و زلال آبشار امکانپذیر شده است. همچنین، پروژههای توسعه زیرساختهای جادهای و گردشگری در مسیر آبشار در دستور کار قرار دارد که میتواند به افزایش اشتغال و درآمدزایی منطقه کمک کند145.
در مجموع، آبشار نوژیان علاوه بر اینکه یک سرمایه طبیعی و فرهنگی ارزشمند است، محرکی برای توسعه اقتصادی محلی از طریق گردشگری و بهرهبرداری پایدار از منابع طبیعی به شمار میرود.
گردشگری
آبشار نوژیان از مهمترین جاذبههای طبیعی گردشگری استان لرستان بهشمار میرود. کوههایی با پوشش گیاهی چشمگیر، جنگلهای بلوط و رودخانه سزار در اطراف این آبشار، این مکان را به مقصد گردشگری مناسبی تبدیل کرده است. تمرکز بر ظرفیت بالای این مکان برای سرمایهگذاری و گسترش امکانات رفاهی، میتواند پیامدهای زیر را به دنبال داشته باشد:
الف) معرفی جاذبههای گردشگری استان لرستان
ب) افزایش درآمد و ایجاد شغل برای مردمان بومی
ت) افزایش جذب گردشگر و توسعه صنعت توریسم در این مکان
ث) ایجاد انگیزه در مردمان محلی برای حفظ و نگهداری از این جاذبه طبیعی بهمنظور افزایش بازدید گردشگران.[۵]
پانویس
- ↑ هاشمی و بدر، پتانسیلسنجی ژیومورفوسایتهای دریاچه کیو و آبشار نوژیان شهرستان خرمآباد به منظور توسعه گردشگری با مدل Comanescu» 1397ش، ص4.
- ↑ «آبشار نوژیان خرم آباد»، وبسایت Reisen Iran، تاریخ بازدید: 30 خرداد 1401ش.
- ↑ صفیزاده، ژئوتوریسم آبشار نوژیان شرق خرمآباد، 1390ش، ص12.
- ↑ «آبشار نوژیان خرمآباد»، وبسایت Reisen Iran، تاریخ بازدید: 30 خرداد 1401ش.
- ↑ پیروزی و همکاران، «بررسی فون وفلور منطقه آبشار نوژیان در استان لرستان»، 1391ش، ص15.
منابع
- «آبشار نوژیان»، وبسایت مجله پینورست، تاریخ درج مطلب: 17 اسفند 1393ش.
- «آبشار نوژیان خرمآباد»، وبسایت Reisen Iran، تاریخ درج مطلب: 23 شهریور 1400ش.
- پیروزی و همکاران، «بررسی فون وفلور منطقه آبشار نوژیان در استان لرستان»، اولین همایش ملی حفاظت و برنامهریزی محیط زیست، 1391ش.
- صفیزاده، مهدیه، «ژئوتوریسم آبشار نوژیان شرق خرمآباد»، دومین همایش علوم زمین و نکوداشت استاد پیشگام علم زمینشناسی ایران دکتر عبدالکریم قریب، 1390ش.
- هاشمی، مهدی و بدر، افسانه، «پتانسیلسنجی ژیومورفوسایتهای دریاچه کیو و آبشار نوژیان شهرستان خرمآباد به منظور توسعه گردشگری با مدل Comanescu»، کنفرانس عمران, معماری و شهرسازی کشورهای جهان اسلام، 1397ش.