پیش‌نویس:آیین صلا

صلای عزای محرم، یکشنبه ۱۷ تیر ۱۴۰۳ در حرم مطهر رضوی

آیین صلا؛ سنت اذن گرفتن در حرم امام رضا برای آغاز عزاداری ماه محرم و صفر.

آیین صلا یکی از آیین‌های کهنی است که هر ساله در حرم امام رضا برگزار می‌شود. این آیین توسط خادمان حرم برپا می‌شود و نوعی اعلان شروع ماه محرم و مراسم عزاداری امام حسین است که در صبح روز اول ماه محرم برگزار می‌شود. آیین صلا، ادب عزاداران برای اذن برگزاری مراسم عزاداری امام حسین را نشان می‌دهد.

مفهوم‌شناسی صلا

صلا در لغت به‌معنای دعوت‌کردن و فراخواندن است. آیین صلا، یکی از آیین‌های سنتی است که هر ساله در آغاز ماه محرم در حرم امام رضا برگزار می‌شود. این آیین به صلای عزای محرم شهرت دارد و نوعی دعوت از عزاداران امام حسین برای شرکت در عزاداری است که اغلب توسط خادمان حرم برگزار می‌شود. آیین صلا حدود ۳۰۰ سال قدمت دارد.

شیوۀ اجرای آیین صلا

برگزاری آیین اذن عزا و تعویض پرچم گنبد، همزمان با آغاز ماه محرم با حضور تولیت آستان قدس و خادمان بارگاه امام رضا (ع) در مشهد مرداد ۱۴۰۱ش

در صبح روز اول ماه محرم، خادمان حرم امام رضا پرچم سبز گنبد را با پرچم سیاه تعویض می‌کنند. همچنین ضریح امام رضا، گلدسته‌های حرم و برخی صحن‌ها نیز به‌مناسبت فرا رسیدن ایام عزاداری، سیاه‌پوش می‌شود. مراسم اذن عزا، اغلب در صحن انقلاب برپا می‌شود. در این مراسم ۱۱ گروه از خادمان حرم بر فراز ۱۱ گلدستۀ حرم می‌روند.

آنها حسین حسین گویان به سمت صحن‌های حرم حرکت کرده و سپس بر فراز گلدسته‌ها مستقر شده و به خواندن ابیات حزن‌انگیز در وصف عزای امام حسین می‌پردازند. خادمان با قرائت شعر و نوحه‌خوانی با مضمون محرم و امام حسین، زائران و مجاوران حرم را به شرکت در این مراسم دعوت می‌کنند. همچنین برخی از مداحان اهل‌بیت نیز در این مراسم، مشارکت می‌کنند.

کارکرد آیین صلا

این مراسم بستر مناسبی را برای همبستگی عزاداران امام حسین فراهم می‌کند. در روز اول محرم بسیاری از مشتاقان و دوست‌داران اهل بیت و هیئات مذهبی از مشهد و سایر نقاط کشور برای شرکت در آیین صلا، روانۀ حرم امام رضا می‌شوند و به عزاداری می‌پردازند. این مراسم به‌صورت زنده و مستقیم در رسانه‌های ملی نمایش داده می‌شود تا سایر مشتاقان و علاقه‌مندان نیز بتوانند در سراسر کشور از این آیین سنتی بهره‌مند شوند.

منابع

• «آیین‌های عزاداری در حرم امام رضا»، وب‌سایت صبح زاگرس، تاریخ درج مطلب: ۱۴ شهریور ۱۴۰۳ش. «برگزاری آیین سنتی صلا در حرم مطهر رضوی»، خبرگزاری صداوسیما، تاریخ درج مطلب: ۱۹ مرداد ۱۴۰۰ش.
• «برگزاری آیین سنتی صلا در حرم مطهر رضوی»، وب‌سایت آپارات، تاریخ بازدید: ۲۷ آبان ۱۴۰۳ش.
• «برگزاری آیین سنتی صلا در حرم مطهر رضوی هم‌زمان با نخستین روز از ماه محرم»، شهرآرا نیوز، تاریخ درج مطلب: ۱۷ تیر ۱۴۰۳ش.
• «برگزاری آیین صلا در حرم مطهر رضوی»، خبرگزاری بین‌المللی قرآن: ایکنا، تاریخ درج مطلب: ۱۷ تیر ۱۴۰۳ش.
• حاتمی، صادق، «آیین سنتی صلا در حرم مطهر رضوی»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۱۷ تیر ۱۴۰۳ش.
• «گزارش تصویری: آیین سنتی صلا در حرم مطهر رضوی»، دیدار نیوز، تاریخ درج مطلب: ۱۱ شهریور ۱۳۹۸ش.