پرش به محتوا

پیش‌نویس:مدارای اجتماعی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌ترتفاوت با ویرایش جدیدتر ←
دیداریویکی‌متن
imported>افشان بستاکچی
imported>محمدمهدی محمدی
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
<big>'''مدارای اجتماعی؛'''</big> پذیرش و تحمل آرای دیگران با وجود اختلاف نظر.
<big>'''مدارای اجتماعی؛'''</big> پذیرش و تحمل آرای دیگران با وجود اختلاف نظر.


مدارای اجتماعی، از ویژگی‌های همزیستی مسالمت‌آمیز در زندگی اجتماعی است. اختلاف زبان، فرهنگ، عقیده و رفتار، تنها با وجود مدارا می‌تواند انسجام اجتماعی را برای گسترش سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی، حفظ کند. مدارای اجتماعی، زمینه‌ساز اتحاد، همدلی و تعامل سازنده میان افراد جامعه است.
مدارای اجتماعی، از ویژگی‌های [[همزیستی]] مسالمت‌آمیز در زندگی اجتماعی است. اختلاف زبان، فرهنگ، عقیده و رفتار، تنها با وجود مدارا می‌تواند انسجام اجتماعی را برای گسترش سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی، حفظ کند. مدارای اجتماعی، زمینه‌ساز اتحاد، همدلی و تعامل سازنده میان افراد جامعه است.
==مفهوم‌شناسی==
==مفهوم‌شناسی==
مدارا؛ به‌معنای بردباری و سعۀ صدر در تحمل آرای دیگران<ref>  [https://hawzah.net/fa/Article/View/46751/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%88_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA . «قاطعیت و مدارا از دیدگاه امام علی»، وب‌سایت پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>  و نوعی عمل آگاهانه<ref>  [https://refahj.uswr.ac.ir/browse.php?a_id=1366&sid=1&slc_lang=fa . ادیبی ‌سده و همکاران، «دارای اجتماعی و ابعاد آن»، 1392ش، ص355.]</ref>  در خـودداری از مخالفت، سرزنش يا خشونت عليه اعتقادات ديگری،<ref>  [https://pardisplan.com/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/ . ریاضی، «مدارای اجتماعی چیست»، وب‌سایت مؤسسه رشد و توسعۀ فردی پردیس.]</ref>  برای رسیدن به هدفی متعالی است.<ref>  [https://socialwork.ir/15396-2/ . «بایدها و نبایدهای مدارای اجتماعی»، وب‌سایت انجمن مددکاران اجتماعی.]</ref>  مدارای اجتماعی؛ منش خردورزانه و سالم و فارغ از ستیزه‌جویی با دیگران با‌ وجود اختلافات زبانی، قومی، نژادی، فرهنگی، اجتمـاعی و اقتـصادی است که سبب احترام متقابل و ارج‌نهادن به تفاوت‌های اجتماعی می‌شود.<ref>[https://refahj.uswr.ac.ir/browse.php?a_id=1366&sid=1&slc_lang=fa . ادیبی ‌سده و همکاران، «دارای اجتماعی و ابعاد آن»، 1392ش، ص353-355.]</ref>
مدارا؛ به‌معنای [[بردباری]] و سعۀ صدر در تحمل آرای دیگران<ref>  [https://hawzah.net/fa/Article/View/46751/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%88_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA . «قاطعیت و مدارا از دیدگاه امام علی»، وب‌سایت پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>  و نوعی عمل آگاهانه<ref>  [https://refahj.uswr.ac.ir/browse.php?a_id=1366&sid=1&slc_lang=fa . ادیبی ‌سده و همکاران، «دارای اجتماعی و ابعاد آن»، 1392ش، ص355.]</ref>  در خـودداری از مخالفت، سرزنش يا خشونت عليه اعتقادات ديگری،<ref>  [https://pardisplan.com/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/ . ریاضی، «مدارای اجتماعی چیست»، وب‌سایت مؤسسه رشد و توسعۀ فردی پردیس.]</ref>  برای رسیدن به هدفی متعالی است.<ref>  [https://socialwork.ir/15396-2/ . «بایدها و نبایدهای مدارای اجتماعی»، وب‌سایت انجمن مددکاران اجتماعی.]</ref>  مدارای اجتماعی؛ منش خردورزانه و سالم و فارغ از ستیزه‌جویی با دیگران با‌ وجود اختلافات زبانی، قومی، نژادی، فرهنگی، اجتمـاعی و اقتـصادی است که سبب احترام متقابل و ارج‌نهادن به تفاوت‌های اجتماعی می‌شود.<ref>[https://refahj.uswr.ac.ir/browse.php?a_id=1366&sid=1&slc_lang=fa . ادیبی ‌سده و همکاران، «دارای اجتماعی و ابعاد آن»، 1392ش، ص353-355.]</ref>


==مدارای اجتماعی در سیرۀ نبوی==
==مدارای اجتماعی در سیرۀ نبوی==
خط ۹: خط ۹:


==پیشینۀ مدارای اجتماعی در سبک زندگی ایرانی==
==پیشینۀ مدارای اجتماعی در سبک زندگی ایرانی==
امروزه رشـد و گسترش فزايندۀ ارتباطات، زمينه‌ساز افزایش تعاملات اجتماعی و نیز افزایش تفاوت‌ها و تنوع علایق، سلایق، اعتقادات و اهداف افراد و گروه‌ها شده است؛<ref>  [https://refahj.uswr.ac.ir/browse.php?a_id=1366&sid=1&slc_lang=fa . ادیبی ‌سده و همکاران، «دارای اجتماعی و ابعاد آن»، 1392ش، ص353-355.]</ref>  اما ایرانیان از دیرباز در گسترۀ فرهنگی و تمدنی خود، دارای تنوع خرده‌فرهنگ، زبان و تفاوت‌های قومی بوده‌اند و با این وجود همزیستی مسالمت‌آمیز داشته‌اند. درهم‌تنیدگی فرهنگ اصیل و کهن ایرانی با مدارای اجتماعی و تقویت آن توسط آموزه‌های اسلام، در شعر و ادب فارسی بازنمایی شده است. شاعران مسلمان پارسی‌گوی، مدارا را گونه‌ای از کنشگری فعال و بلکه یک تکلیف اجتماعی دانسته‌اند؛<ref>  [https://socialwork.ir/15396-2/ . «بایدها و نبایدهای مدارای اجتماعی»، وب‌سایت انجمن مددکاران اجتماعی.]</ref>  از جمله فردوسی بر این باور بوده است که «مدارا خرد را برادر بود» <ref>  [https://ganjoor.net/ferdousi/shahname/yazdgerd/sh1 . فردوسی، شاهنامه، بخش 1، پادشاهی یزدگرد هجده سال بود، وب‌سایت گنجور.]</ref> و حافظ چنین سروده است که:
امروزه رشـد و گسترش فزايندۀ ارتباطات، زمينه‌ساز افزایش تعاملات اجتماعی و نیز افزایش تفاوت‌ها و تنوع علایق، سلایق، اعتقادات و اهداف افراد و گروه‌ها شده است؛<ref>  [https://refahj.uswr.ac.ir/browse.php?a_id=1366&sid=1&slc_lang=fa . ادیبی ‌سده و همکاران، «دارای اجتماعی و ابعاد آن»، 1392ش، ص353-355.]</ref>  اما ایرانیان از دیرباز در گسترۀ فرهنگی و تمدنی خود، دارای تنوع خرده‌فرهنگ، زبان و تفاوت‌های قومی بوده‌اند و با این وجود همزیستی مسالمت‌آمیز داشته‌اند. درهم‌تنیدگی فرهنگ اصیل و کهن ایرانی با مدارای اجتماعی و تقویت آن توسط آموزه‌های اسلام، در شعر و ادب فارسی بازنمایی شده است. شاعران [[مسلمان]] پارسی‌گوی، مدارا را گونه‌ای از کنشگری فعال و بلکه یک تکلیف اجتماعی دانسته‌اند؛<ref>  [https://socialwork.ir/15396-2/ . «بایدها و نبایدهای مدارای اجتماعی»، وب‌سایت انجمن مددکاران اجتماعی.]</ref>  از جمله [[فردوسی]] بر این باور بوده است که «مدارا خرد را برادر بود» <ref>  [https://ganjoor.net/ferdousi/shahname/yazdgerd/sh1 . فردوسی، شاهنامه، بخش 1، پادشاهی یزدگرد هجده سال بود، وب‌سایت گنجور.]</ref> و حافظ چنین سروده است که:


آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است***با دوستان مروت با دشمنان مدارا <ref>  [https://ganjoor.net/hafez/ghazal/sh5 . حافظ، غرلیات، غزل شمارۀ 5، وب‌سایت گنجور.]</ref>
آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است***با دوستان مروت با دشمنان مدارا <ref>  [https://ganjoor.net/hafez/ghazal/sh5 . حافظ، غرلیات، غزل شمارۀ 5، وب‌سایت گنجور.]</ref>
خط ۱۶: خط ۱۶:


==ابعاد مدارای اجتماعی==
==ابعاد مدارای اجتماعی==
مدارای اجتماعی، ابعاد گوناگونی دارد، اما در جوامع امروزی، مدارای سیاسی و عقیدتی از اهمیت بیشتری برخوردار شده‌اند. مدارای سیاسی عبارت است از پذیرش سازوکار‏‌های به‌دور از ‌خشونت برای رفع تضادها در جامعه و موافقت با برگزاری اجتماعات سیاسی با رعایت قانون در سطح جامعه.<ref>  [https://jas.ui.ac.ir/article_18423.html . زالی‌زاده و همکاران، «بررسی جامعه‌شناختی ابعاد مدارای اجتماعی با تأکید بر ویژگی‌های شخصیتی»، 1394ش، ص149-150.]</ref>  سیاست‌گزاران فرهنگی در ایران همواره جناح‌های سیاسی مختلف را به رعایت این سویه از مدارا در جامعه، توصیه می‌کنند. <ref>  [https://www.khabaronline.ir/news/387379/%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD-%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C-%D8%AF%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8% . «تفاوت اصولگرایی و اصلاح طلبی دقیقا در چیست؟»، خبر آنلاین.]</ref> مدارای عقیدتی عبارت است از پذیرش گوناگونی باورهای دینی و انگاره‌های فرهنگیِ بهنجار در جامعه.<ref>  [https://refahj.uswr.ac.ir/browse.php?a_id=1366&sid=1&slc_lang=fa . ادیبی ‌سده و همکاران، «دارای اجتماعی و ابعاد آن»، 1392ش، ص356و358.]</ref>  ایرانیانِ مسلمان امروزه با پذیرش این گوناگونی، به تفاوت مذهبی یکدیگر در شیعه یا سنی بودن احترام می‌گذارند <ref>  [https://www.isna.ir/news/1402101611462/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA-%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8-%D8% . «زندگی مسالمت آمیز بین ادیان، اقوام و مذاهب در ایران یک الگوی آرمانی برای دنیا است»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا].</ref> و همچنین هویت ایرانی خرده‌جمعیت‌های زرتشتی، مسیحی و یهودی را به‌رسمیت شناخته <ref>  [https://www.isna.ir/news/1401012111078/%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA-%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2-%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C-%D8%A7%D8%B . «اصفهان شهر زندگی مسالمت‌آمیز ادیان الهی است»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا.]</ref> و به‌صورت مسالمت‌آمیز در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند.<ref>  [https://jas.ui.ac.ir/article_18423.html . زالی‌زاده و همکاران، «بررسی جامعه‌شناختی ابعاد مدارای اجتماعی با تأکید بر ویژگی‌های شخصیتی»، 1394ش، ص149-150.]</ref>
مدارای اجتماعی، ابعاد گوناگونی دارد، اما در جوامع امروزی، مدارای سیاسی و عقیدتی از اهمیت بیشتری برخوردار شده‌اند. مدارای سیاسی عبارت است از پذیرش سازوکار‏‌های به‌دور از ‌خشونت برای رفع تضادها در جامعه و موافقت با برگزاری اجتماعات سیاسی با رعایت قانون در سطح جامعه.<ref>  [https://jas.ui.ac.ir/article_18423.html . زالی‌زاده و همکاران، «بررسی جامعه‌شناختی ابعاد مدارای اجتماعی با تأکید بر ویژگی‌های شخصیتی»، 1394ش، ص149-150.]</ref>  سیاست‌گزاران فرهنگی در ایران همواره جناح‌های سیاسی مختلف را به رعایت این سویه از مدارا در جامعه، توصیه می‌کنند. <ref>  [https://www.khabaronline.ir/news/387379/%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%88%D8%AA-%D8%A7%D8%B5%D9%88%D9%84%DA%AF%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD-%D8%B7%D9%84%D8%A8%DB%8C-%D8%AF%D9%82%DB%8C%D9%82%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8% . «تفاوت اصولگرایی و اصلاح طلبی دقیقا در چیست؟»، خبر آنلاین.]</ref> مدارای عقیدتی عبارت است از پذیرش گوناگونی باورهای دینی و انگاره‌های فرهنگیِ بهنجار در جامعه.<ref>  [https://refahj.uswr.ac.ir/browse.php?a_id=1366&sid=1&slc_lang=fa . ادیبی ‌سده و همکاران، «دارای اجتماعی و ابعاد آن»، 1392ش، ص356و358.]</ref>  ایرانیانِ مسلمان امروزه با پذیرش این گوناگونی، به تفاوت مذهبی یکدیگر در [[شیعه]] یا سنی بودن احترام می‌گذارند <ref>  [https://www.isna.ir/news/1402101611462/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA-%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D9%85%D8%B0%D8%A7%D9%87%D8%A8-%D8% . «زندگی مسالمت آمیز بین ادیان، اقوام و مذاهب در ایران یک الگوی آرمانی برای دنیا است»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا].</ref> و همچنین هویت ایرانی خرده‌جمعیت‌های زرتشتی، مسیحی و یهودی را به‌رسمیت شناخته <ref>  [https://www.isna.ir/news/1401012111078/%D8%A7%D8%B5%D9%81%D9%87%D8%A7%D9%86-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%85%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%D8%AA-%D8%A2%D9%85%DB%8C%D8%B2-%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C-%D8%A7%D8%B . «اصفهان شهر زندگی مسالمت‌آمیز ادیان الهی است»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا.]</ref> و به‌صورت مسالمت‌آمیز در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند.<ref>  [https://jas.ui.ac.ir/article_18423.html . زالی‌زاده و همکاران، «بررسی جامعه‌شناختی ابعاد مدارای اجتماعی با تأکید بر ویژگی‌های شخصیتی»، 1394ش، ص149-150.]</ref>


==کارکردهای مدارای اجتماعی==
==کارکردهای مدارای اجتماعی==
# افزایش خیر و برکت در زندگی؛
#افزایش خیر و برکت در زندگی؛
# پایداری دوستی و صمیمیت؛
#پایداری دوستی و صمیمیت؛
# افزایش محبت، انسجام، نشاط و احساس تعلق میان مردم؛ <ref>  [https://iss.razavi.ac.ir/article_1097_3451c498941f5084f135ed3c5309792c.pdf محصص و کوچک یزدی، «شبکۀ مضمونی مدارا در جامعه»، 1399ش، ص42.]</ref>
#افزایش محبت، انسجام، نشاط و احساس تعلق میان مردم؛ <ref>  [https://iss.razavi.ac.ir/article_1097_3451c498941f5084f135ed3c5309792c.pdf محصص و کوچک یزدی، «شبکۀ مضمونی مدارا در جامعه»، 1399ش، ص42.]</ref>
# سلامت روانی– اجتماعی جامعه؛ <ref>  [https://www.iribnews.ir/fa/news/1668213/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%85%D9%88%D8%AB%D8%B1-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D . «نقش مؤثر مدارای اجتماعی درکاهش آسیب‌های اجتماعی»، خبرگزاری صدا و سیما.]</ref>
#سلامت روانی– اجتماعی جامعه؛ <ref>  [https://www.iribnews.ir/fa/news/1668213/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%85%D9%88%D8%AB%D8%B1-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D . «نقش مؤثر مدارای اجتماعی درکاهش آسیب‌های اجتماعی»، خبرگزاری صدا و سیما.]</ref>
# شکوفایی انسانیت انسان؛
#شکوفایی انسانیت انسان؛
# تقویت سرمایه‌های اجتماعی؛<ref>  [https://www.iribnews.ir/fa/news/1668213/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%85%D9%88%D8%AB%D8%B1-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D . ریاضی، «مدارای اجتماعی چیست»، وب‌سایت مؤسسه رشد و توسعۀ فردی پردیس.]</ref>  
#تقویت سرمایه‌های اجتماعی؛<ref>  [https://www.iribnews.ir/fa/news/1668213/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%85%D9%88%D8%AB%D8%B1-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D . ریاضی، «مدارای اجتماعی چیست»، وب‌سایت مؤسسه رشد و توسعۀ فردی پردیس.]</ref>
# تقویت روحیۀ اتحاد، همدلی و همکاری در جامعه؛<ref>  [https://socialwork.ir/15396-2/ . «بایدها و نبایدهای مدارای اجتماعی»، وب‌سایت انجمن مددکاران اجتماعی.]</ref>  
#تقویت روحیۀ اتحاد، همدلی و همکاری در جامعه؛<ref>  [https://socialwork.ir/15396-2/ . «بایدها و نبایدهای مدارای اجتماعی»، وب‌سایت انجمن مددکاران اجتماعی.]</ref>
# کاهش آسیب‌های فردی و اجتماعی؛
#کاهش آسیب‌های فردی و اجتماعی؛
# افزایش توانایی افراد برای حل مشکلات و ناملایمات زند‌گی؛ <ref>  [https://refahj.uswr.ac.ir/browse.php?a_id=3617&slc_lang=fa&sid=1&ftxt=1&html=1 . نیک‌خواه و همکاران، «تعیین‌کنند‌ه‌های اجتماعی مد‌ارای اجتماعی د‌ر شهر بند‌رعباس»، 1399ش، ص177-182.]</ref>
#افزایش توانایی افراد برای حل مشکلات و ناملایمات زند‌گی؛ <ref>  [https://refahj.uswr.ac.ir/browse.php?a_id=3617&slc_lang=fa&sid=1&ftxt=1&html=1 . نیک‌خواه و همکاران، «تعیین‌کنند‌ه‌های اجتماعی مد‌ارای اجتماعی د‌ر شهر بند‌رعباس»، 1399ش، ص177-182.]</ref>
# رشد اقتصادی و اجتماعی جامعه.<ref>[https://socialwork.ir/15396-2/ . «بایدها و نبایدهای مدارای اجتماعی»، وب‌سایت انجمن مددکاران اجتماعی.]</ref>
#رشد اقتصادی و اجتماعی جامعه.<ref>[https://socialwork.ir/15396-2/ . «بایدها و نبایدهای مدارای اجتماعی»، وب‌سایت انجمن مددکاران اجتماعی.]</ref>


==تأثیر انقلاب اسلامی بر مدارای اجتماعی==
==تأثیر انقلاب اسلامی بر مدارای اجتماعی==
پیش از انقلاب اسلامی، رخنۀ فرهنگ بیگانه و شیوۀ مداخلۀ حاکمیت در امور اجتماعی، اتحاد اقوام ایرانی را با تهدید روبرو کرده بود؛ <ref>  [https://quarterly.risstudies.org/article_1365.html . بهرامی، «سیاست قومی پهلوی اول در قبال قوم لر»، 1377ش، ص85-86.]</ref> اما انقلاب اسلامی، اتحاد و همدلی اقوام مختلف ایران را افزایش داد. همچنین در پی انقلاب اسلامی، ترویج ویژگی‌ها و شاخص‌های سبک زندگی اسلامی، تمایل افراد را به مراودات اجتماعی و پذیرش علایق و سلایق متفاوت افزایش داد.<ref>  [https://hawzah.net/fa/Article/View/113564/%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AA-%D9%88-%D9%85%D9%8F%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D9%88-%D8%B3%D8%A8%DA%A9-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D . «عدالت و مُدارای اجتماعی و سبک زندگی انقلاب اسلامی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>  البته در چند دهۀ اخیر گسترش ارتباطات در سطح جهانی، اختلاف عقاید و سلایق را افزایش داده<ref>  [https://refahj.uswr.ac.ir/browse.php?a_id=3617&slc_lang=fa&sid=1&ftxt=1&html=1 . نیک‌خواه و همکاران، «تعیین‌کنند‌ه‌های اجتماعی مد‌ارای اجتماعی د‌ر شهر بند‌رعباس»، 1399ش، ص177-182.]</ref>  و پیشرفت تکنولوژی نیز بر گسترش منفعت‌طلبی شخصی اثرگذار بوده و موجب شده است که افراد توجه کمتری به عقاید و سلایق دیگران داشته باشند. این روند می‌تواند در جامعه ایرانی هم اثرگذار باشد و ارزش‌های انقلاب اسلامی را کم‌رنگ کند<ref>  [https://hawzah.net/fa/Article/View/113564/%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AA-%D9%88-%D9%85%D9%8F%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D9%88-%D8%B3%D8%A8%DA%A9-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D . «عدالت و مُدارای اجتماعی و سبک زندگی انقلاب اسلامی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>  و به ناشکیبایی و خشونت‌ورزی بینجامد؛<ref>  [https://pardisplan.com/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/ . ریاضی، «مدارای اجتماعی چیست»، وب‌سایت مؤسسه رشد و توسعۀ فردی پردیس.]</ref>  اما مدارای اجتماعی از منظر صاحب‌نظران در این شرایط نیز همچنان نقش مؤثری دارد و موجب بازگشت جوانان از سبک‌های زندگی بیگانه به‌سوی سبک زندگی اسلامی می‌شود.<ref>  [https://mesbahyazdi.ir/node/2081/%D9%85%D8%B1%D8%B2%D9%87%D8%A7%D9%89-%D8%AC%D8%A7%D8%B0%D8%A8%D9%87-%D9%88-%D8%AF%D8%A7%D9%81%D8%B9%D9%87-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7-%D9%88-%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-1 . «مرزهاى جاذبه و دافعه (مدارا و خشونت) در اسلام (1)»، پایگاه اطلاع‌رسانی آثار حضرت آیت‌الله مصباح.]</ref>
پیش از انقلاب اسلامی، رخنۀ فرهنگ بیگانه و شیوۀ مداخلۀ حاکمیت در امور اجتماعی، اتحاد اقوام ایرانی را با تهدید روبرو کرده بود؛ <ref>  [https://quarterly.risstudies.org/article_1365.html . بهرامی، «سیاست قومی پهلوی اول در قبال قوم لر»، 1377ش، ص85-86.]</ref> اما انقلاب اسلامی، اتحاد و همدلی اقوام مختلف ایران را افزایش داد. همچنین در پی انقلاب اسلامی، ترویج ویژگی‌ها و شاخص‌های سبک زندگی اسلامی، تمایل افراد را به مراودات اجتماعی و پذیرش علایق و سلایق متفاوت افزایش داد.<ref>  [https://hawzah.net/fa/Article/View/113564/%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AA-%D9%88-%D9%85%D9%8F%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D9%88-%D8%B3%D8%A8%DA%A9-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D . «عدالت و مُدارای اجتماعی و سبک زندگی انقلاب اسلامی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>  البته در چند دهۀ اخیر گسترش ارتباطات در سطح جهانی، اختلاف عقاید و سلایق را افزایش داده<ref>  [https://refahj.uswr.ac.ir/browse.php?a_id=3617&slc_lang=fa&sid=1&ftxt=1&html=1 . نیک‌خواه و همکاران، «تعیین‌کنند‌ه‌های اجتماعی مد‌ارای اجتماعی د‌ر شهر بند‌رعباس»، 1399ش، ص177-182.]</ref>  و پیشرفت تکنولوژی نیز بر گسترش منفعت‌طلبی شخصی اثرگذار بوده و موجب شده است که افراد توجه کمتری به عقاید و سلایق دیگران داشته باشند. این روند می‌تواند در جامعه ایرانی هم اثرگذار باشد و ارزش‌های [[انقلاب اسلامی]] را کم‌رنگ کند<ref>  [https://hawzah.net/fa/Article/View/113564/%D8%B9%D8%AF%D8%A7%D9%84%D8%AA-%D9%88-%D9%85%D9%8F%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D9%88-%D8%B3%D8%A8%DA%A9-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D . «عدالت و مُدارای اجتماعی و سبک زندگی انقلاب اسلامی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>  و به ناشکیبایی و خشونت‌ورزی بینجامد؛<ref>  [https://pardisplan.com/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/ . ریاضی، «مدارای اجتماعی چیست»، وب‌سایت مؤسسه رشد و توسعۀ فردی پردیس.]</ref>  اما مدارای اجتماعی از منظر صاحب‌نظران در این شرایط نیز همچنان نقش مؤثری دارد و موجب بازگشت جوانان از سبک‌های زندگی بیگانه به‌سوی سبک زندگی اسلامی می‌شود.<ref>  [https://mesbahyazdi.ir/node/2081/%D9%85%D8%B1%D8%B2%D9%87%D8%A7%D9%89-%D8%AC%D8%A7%D8%B0%D8%A8%D9%87-%D9%88-%D8%AF%D8%A7%D9%81%D8%B9%D9%87-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7-%D9%88-%D8%AE%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-1 . «مرزهاى جاذبه و دافعه (مدارا و خشونت) در اسلام (1)»، پایگاه اطلاع‌رسانی آثار حضرت آیت‌الله مصباح.]</ref>


==پیامدهای کاهش مدارای اجتماعی==
==پیامدهای کاهش مدارای اجتماعی==
بی‌توجهی به مدارای اجتماعی، پیامدهای زیر را به دنبال داشته است:  
بی‌توجهی به مدارای اجتماعی، پیامدهای زیر را به دنبال داشته است:  
# افزایش فردگرایی و منفعت‌طلبی مادی؛  
#افزایش فردگرایی و منفعت‌طلبی مادی؛
# تضعیف اخلاق و وجدان جمعی؛<ref>  [https://pardisplan.com/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/ . ریاضی، «مدارای اجتماعی چیست»، وب‌سایت مؤسسه رشد و توسعۀ فردی پردیس.]</ref>  
#تضعیف اخلاق و وجدان جمعی؛<ref>  [https://pardisplan.com/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/ . ریاضی، «مدارای اجتماعی چیست»، وب‌سایت مؤسسه رشد و توسعۀ فردی پردیس.]</ref>
# کم‌رنگ‌شدن ارزش‌های دینی مانند صبر و توکل؛<ref>  [https://hawzah.net/fa/Article/View/46751/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%88_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA . «قاطعیت و مدارا از دیدگاه امام علی(ع)»، وب‌سایت پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>  
#کم‌رنگ‌شدن ارزش‌های دینی مانند [[صبر]] و [[توکل]]؛<ref>  [https://hawzah.net/fa/Article/View/46751/%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87_%D9%88_%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA . «قاطعیت و مدارا از دیدگاه امام علی(ع)»، وب‌سایت پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>
# گسترش سبک زندگی فشردۀ شهری مبتنی بر زندگی‌کردن با تشویش و استرس:<ref>  [https://www.iribnews.ir/fa/news/1668213/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%85%D9%88%D8%AB%D8%B1-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D . «نقش موثر مدارای اجتماعی درکاهش آسیب‌های اجتماعی»، خبرگزاری صدا و سیما.]</ref>  
#گسترش سبک زندگی فشردۀ شهری مبتنی بر زندگی‌کردن با تشویش و [[استرس]]:<ref>  [https://www.iribnews.ir/fa/news/1668213/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%85%D9%88%D8%AB%D8%B1-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D . «نقش موثر مدارای اجتماعی درکاهش آسیب‌های اجتماعی»، خبرگزاری صدا و سیما.]</ref>
# کاهش آستانۀ تحمل و ناتوانی در مدیریت استرس؛ <ref>  [https://www.imna.ir/news/658012/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7-%D8%A8%D9%87%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9% . «مدارا کردن؛ کلید برقراری روابط بهینه اجتماعی»، خبرگزاری ایمنا.]</ref>
#کاهش آستانۀ تحمل و ناتوانی در مدیریت استرس؛ <ref>  [https://www.imna.ir/news/658012/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7-%D8%A8%D9%87%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9% . «مدارا کردن؛ کلید برقراری روابط بهینه اجتماعی»، خبرگزاری ایمنا.]</ref>
# کاهش تمایل به ازدواج و تحمل تفاوت‌ها در روابط زناشویی؛<ref>  [https://www.jamaran.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-85/470787-%D8%B2%D9%88%D8%AC-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7-%D9%86%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF . «زوج های جوان مدارا نمی‌کنند»، پایگاه خبری جماران.] </ref>  
#کاهش تمایل به [[ازدواج]] و تحمل تفاوت‌ها در [[رابطه زناشویی|روابط زناشویی]]؛<ref>  [https://www.jamaran.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-85/470787-%D8%B2%D9%88%D8%AC-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7-%D9%86%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF . «زوج های جوان مدارا نمی‌کنند»، پایگاه خبری جماران.] </ref>
# افزایش خودمحوری و خودمداری میان اعضای خانواده؛<ref>  [https://www.iribnews.ir/fa/news/1668213/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%85%D9%88%D8%AB%D8%B1-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D . «نقش مؤثر مدارای اجتماعی درکاهش آسیب‌های اجتماعی»، خبرگزاری صدا و سیما.]</ref>
#افزایش خودمحوری و خودمداری میان اعضای [[خانواده]]؛<ref>  [https://www.iribnews.ir/fa/news/1668213/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%85%D9%88%D8%AB%D8%B1-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D . «نقش مؤثر مدارای اجتماعی درکاهش آسیب‌های اجتماعی»، خبرگزاری صدا و سیما.]</ref>
# افزایش نرخ طلاق؛ <ref>  [https://www.jamaran.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-85/470787-%D8%B2%D9%88%D8%AC-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7-%D9%86%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF . «زوج‌های جوان مدارا نمی‌کنند»، پایگاه خبری جماران.]</ref>  
#افزایش نرخ [[طلاق]]؛ <ref>  [https://www.jamaran.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AE%D8%A8%D8%A7%D8%B1-85/470787-%D8%B2%D9%88%D8%AC-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7-%D9%86%D9%85%DB%8C-%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF . «زوج‌های جوان مدارا نمی‌کنند»، پایگاه خبری جماران.]</ref>
# کاهش فرزندآوری؛ <ref>  [https://pardisplan.com/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/ . ریاضی، «مدارای اجتماعی چیست»، وب‌سایت مؤسسه رشد و توسعۀ فردی پردیس.]</ref>
#کاهش [[فرزندآوری]]؛ <ref>  [https://pardisplan.com/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/ . ریاضی، «مدارای اجتماعی چیست»، وب‌سایت مؤسسه رشد و توسعۀ فردی پردیس.]</ref>
# کاهش ارتباطات حقیقی و رفت‌و‌آمدهای خانوادگی، خویشاوندی و دوستانه؛<ref>  [https://www.imna.ir/news/658012/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7-%D8%A8%D9%87%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9% . «مدارا کردن؛ کلید برقراری روابط بهینه اجتماعی»، خبرگزاری ایمنا].</ref>
#کاهش ارتباطات حقیقی و رفت‌و‌آمدهای خانوادگی، خویشاوندی و دوستانه؛<ref>  [https://www.imna.ir/news/658012/%D9%85%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%86-%DA%A9%D9%84%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D9%82%D8%B1%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%A7%D8%A8%D8%B7-%D8%A8%D9%87%DB%8C%D9%86%D9%87-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9% . «مدارا کردن؛ کلید برقراری روابط بهینه اجتماعی»، خبرگزاری ایمنا].</ref>
# افزایش چالش‌های میان‌فرهنگی در اقوام و مذاهب ایرانی؛<ref>  [https://refahj.uswr.ac.ir/browse.php?a_id=1366&sid=1&slc_lang=fa . ادیبی‌ سده و همکاران، «دارای اجتماعی و ابعاد آن»، 1392ش، ص354-356.]</ref>
#افزایش چالش‌های میان‌فرهنگی در اقوام و مذاهب ایرانی؛<ref>  [https://refahj.uswr.ac.ir/browse.php?a_id=1366&sid=1&slc_lang=fa . ادیبی‌ سده و همکاران، «دارای اجتماعی و ابعاد آن»، 1392ش، ص354-356.]</ref>
# گسترش زیاده‌خواهی، اسراف و تجمل‌گرایی در سبک زندگی.<ref>  [https://sociology.tabrizu.ac.ir/article_13594_a9d0a1e63a15cf31a2652a5afa5865a2.pdf . گلابی و همکاران، «بررسی رابطه سرمایه اقتصادی با سازه مدارا در بین شهروندان شهر مشهد»، 1400ش، ص27-30.]</ref>
#گسترش زیاده‌خواهی، اسراف و تجمل‌گرایی در سبک زندگی.<ref>  [https://sociology.tabrizu.ac.ir/article_13594_a9d0a1e63a15cf31a2652a5afa5865a2.pdf . گلابی و همکاران، «بررسی رابطه سرمایه اقتصادی با سازه مدارا در بین شهروندان شهر مشهد»، 1400ش، ص27-30.]</ref>


==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
==منابع==
==منابع==
* ادیبی ‌سده، مهدی و همکاران، «دارای اجتماعی و ابعاد آن»، فصلنامۀ رفاه اجتماعی، شمارۀ 50، 1392ش.
*ادیبی ‌سده، مهدی و همکاران، «دارای اجتماعی و ابعاد آن»، فصلنامۀ رفاه اجتماعی، شمارۀ 50، 1392ش.
* «اصفهان شهر زندگی مسالمت‌آمیز ادیان الهی است»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا، تاریخ درج مطلب: 21 فروردین 1401ش.
*«اصفهان شهر زندگی مسالمت‌آمیز ادیان الهی است»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا، تاریخ درج مطلب: 21 فروردین 1401ش.
* «باهم بودن اقوام ایرانی مقتدر و قوی می‌سازد»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: 21 آبان 1401ش.
*«باهم بودن اقوام ایرانی مقتدر و قوی می‌سازد»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: 21 آبان 1401ش.
* «بایدها و نبایدهای مدارای اجتماعی»، وب‌سایت انجمن مددکاران اجتماعی، تاریخ درج مطلب: 24 فروردین 1396ش.
*«بایدها و نبایدهای مدارای اجتماعی»، وب‌سایت انجمن مددکاران اجتماعی، تاریخ درج مطلب: 24 فروردین 1396ش.
* بهرامی، روح‌الله، «سیاست قومی پهلوی اول در قبال قوم لر»، فصلنامۀ مطالعات راهبردی، شمارۀ 1، 1377ش.
*بهرامی، روح‌الله، «سیاست قومی پهلوی اول در قبال قوم لر»، فصلنامۀ مطالعات راهبردی، شمارۀ 1، 1377ش.
* «تفاوت اصول‌گرایی و اصلاح‌طلبی دقیقا در چیست؟»، خبر آنلاین، تاریخ درج مطلب: 6 آذر 1393ش.
*«تفاوت اصول‌گرایی و اصلاح‌طلبی دقیقا در چیست؟»، خبر آنلاین، تاریخ درج مطلب: 6 آذر 1393ش.
* حافظ، دیوان اشعار، وب‌سایت گنجور، تاریخ بازدید: 14 خرداد 1403ش.
*حافظ، دیوان اشعار، وب‌سایت گنجور، تاریخ بازدید: 14 خرداد 1403ش.
* ریاضی، مژگان، «مدارای اجتماعی چیست»، وب‌سایت مؤسسه رشد و توسعۀ فردی پردیس، تاریخ درج مطلب: 7 آبان 1401ش.
*ریاضی، مژگان، «مدارای اجتماعی چیست»، وب‌سایت مؤسسه رشد و توسعۀ فردی پردیس، تاریخ درج مطلب: 7 آبان 1401ش.
* زالی‌زاده، مسعود و همکاران، «بررسی جامعه‌شناختی ابعاد مدارای اجتماعی با تأکید بر ویژگی‌های شخصیتی مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز»، فصلنامۀ جامعه‌شناسی کاربردی، شمارۀ 4، 1394ش.
*زالی‌زاده، مسعود و همکاران، «بررسی جامعه‌شناختی ابعاد مدارای اجتماعی با تأکید بر ویژگی‌های شخصیتی مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز»، فصلنامۀ جامعه‌شناسی کاربردی، شمارۀ 4، 1394ش.
* «زندگی مسالمت‌آمیز بین ادیان، اقوام و مذاهب در ایران یک الگوی آرمانی برای دنیا است»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا، تاریخ درج مطلب: 16 دی 1402ش.
*«زندگی مسالمت‌آمیز بین ادیان، اقوام و مذاهب در ایران یک الگوی آرمانی برای دنیا است»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا، تاریخ درج مطلب: 16 دی 1402ش.
* «زوج‌های جوان مدارا نمی‌کنند»، پایگاه خبری جماران، تاریخ درج مطلب: 11 بهمن 1393ش.
*«زوج‌های جوان مدارا نمی‌کنند»، پایگاه خبری جماران، تاریخ درج مطلب: 11 بهمن 1393ش.
* «عدالت و مُدارای اجتماعی و سبک زندگی انقلاب اسلامی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: 15 اردیبهشت 1397ش.
*«عدالت و مُدارای اجتماعی و سبک زندگی انقلاب اسلامی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: 15 اردیبهشت 1397ش.
* فردوسی، ابوالقاسم، شاهنامه، وب‌سایت گنجور، تاریخ بازدید: 14 خرداد 1403ش.
*فردوسی، ابوالقاسم، شاهنامه، وب‌سایت گنجور، تاریخ بازدید: 14 خرداد 1403ش.
* گلابی، فاطمه و همکاران، «بررسی رابطه سرمایه اقتصادی با سازه مدارا در بین شهروندان شهر مشهد»، دوفصلنامۀ جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه، شمارۀ 2، 1400ش.  
*گلابی، فاطمه و همکاران، «بررسی رابطه سرمایه اقتصادی با سازه مدارا در بین شهروندان شهر مشهد»، دوفصلنامۀ جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه، شمارۀ 2، 1400ش.
* محصص، مرضیه و کوچک یزدی، زهره، «شبکۀ مضمونی مدارا در جامعه»، فصلنامۀ پژوهش‌های اجتماعی و اسلامی، شمارۀ1، 1399ش.
*محصص، مرضیه و کوچک یزدی، زهره، «شبکۀ مضمونی مدارا در جامعه»، فصلنامۀ پژوهش‌های اجتماعی و اسلامی، شمارۀ1، 1399ش.
* «مدارا کردن؛ کلید برقراری روابط بهینه اجتماعی»، خبرگزاری ایمنا، تاریخ درج مطلب: 19 مرداد 1402ش.
*«مدارا کردن؛ کلید برقراری روابط بهینه اجتماعی»، خبرگزاری ایمنا، تاریخ درج مطلب: 19 مرداد 1402ش.
* «مرزهاى جاذبه و دافعه (مدارا و خشونت) در اسلام (1)»، پایگاه اطلاع‌رسانی آثار آیت‌الله مصباح، تاریخ بازدید: 21 خرداد 1403ش.
*«مرزهاى جاذبه و دافعه (مدارا و خشونت) در اسلام (1)»، پایگاه اطلاع‌رسانی آثار آیت‌الله مصباح، تاریخ بازدید: 21 خرداد 1403ش.
* «نقش مؤثر مدارای اجتماعی درکاهش آسیب‌های اجتماعی»، خبرگزاری صدا و سیما، تاریخ درج مطلب: 20 خرداد 1396ش.
*«نقش مؤثر مدارای اجتماعی درکاهش آسیب‌های اجتماعی»، خبرگزاری صدا و سیما، تاریخ درج مطلب: 20 خرداد 1396ش.
* نیک‌خواه، هدایت‌الله و همکاران، «تعیین‌کنند‌ه‌های اجتماعی مد‌ارای اجتماعی د‌ر شهر بند‌رعباس»، فصلنامۀ رفاه اجتماعی، شمارۀ 78، 1399ش.
*نیک‌خواه، هدایت‌الله و همکاران، «تعیین‌کنند‌ه‌های اجتماعی مد‌ارای اجتماعی د‌ر شهر بند‌رعباس»، فصلنامۀ رفاه اجتماعی، شمارۀ 78، 1399ش.
[[رده: ویکی‌زندگی]]
[[رده: ویکی‌زندگی]]
[[رده: الگوهای اخلاقی]]
[[رده: الگوهای اخلاقی]]

نسخهٔ ۳۰ تیر ۱۴۰۳، ساعت ۱۲:۱۹

مدارای اجتماعی؛ پذیرش و تحمل آرای دیگران با وجود اختلاف نظر.

مدارای اجتماعی، از ویژگی‌های همزیستی مسالمت‌آمیز در زندگی اجتماعی است. اختلاف زبان، فرهنگ، عقیده و رفتار، تنها با وجود مدارا می‌تواند انسجام اجتماعی را برای گسترش سبک زندگی ایرانی ـ اسلامی، حفظ کند. مدارای اجتماعی، زمینه‌ساز اتحاد، همدلی و تعامل سازنده میان افراد جامعه است.

مفهوم‌شناسی

مدارا؛ به‌معنای بردباری و سعۀ صدر در تحمل آرای دیگران[۱] و نوعی عمل آگاهانه[۲] در خـودداری از مخالفت، سرزنش يا خشونت عليه اعتقادات ديگری،[۳] برای رسیدن به هدفی متعالی است.[۴] مدارای اجتماعی؛ منش خردورزانه و سالم و فارغ از ستیزه‌جویی با دیگران با‌ وجود اختلافات زبانی، قومی، نژادی، فرهنگی، اجتمـاعی و اقتـصادی است که سبب احترام متقابل و ارج‌نهادن به تفاوت‌های اجتماعی می‌شود.[۵]

مدارای اجتماعی در سیرۀ نبوی

مدارای اجتماعی از مهم‌ترین توصیه‌های پیامبر اکرم بوده و نشان از اهمیت این موضوع در سیرۀ نبوی دارد. او رسالت خود را بر ‌اساس رحمت برای تمامی انسان‌ها برنامه‌ریزی کرده بود و با مخالفان خویش تا جایی که به اصول دین اسلام آسیبی نمی‌رسید، مدارا می‌کرد.[۶]

پیشینۀ مدارای اجتماعی در سبک زندگی ایرانی

امروزه رشـد و گسترش فزايندۀ ارتباطات، زمينه‌ساز افزایش تعاملات اجتماعی و نیز افزایش تفاوت‌ها و تنوع علایق، سلایق، اعتقادات و اهداف افراد و گروه‌ها شده است؛[۷] اما ایرانیان از دیرباز در گسترۀ فرهنگی و تمدنی خود، دارای تنوع خرده‌فرهنگ، زبان و تفاوت‌های قومی بوده‌اند و با این وجود همزیستی مسالمت‌آمیز داشته‌اند. درهم‌تنیدگی فرهنگ اصیل و کهن ایرانی با مدارای اجتماعی و تقویت آن توسط آموزه‌های اسلام، در شعر و ادب فارسی بازنمایی شده است. شاعران مسلمان پارسی‌گوی، مدارا را گونه‌ای از کنشگری فعال و بلکه یک تکلیف اجتماعی دانسته‌اند؛[۸] از جمله فردوسی بر این باور بوده است که «مدارا خرد را برادر بود» [۹] و حافظ چنین سروده است که:

آسایش دو گیتی تفسیر این دو حرف است***با دوستان مروت با دشمنان مدارا [۱۰]

امروزه نیز اقوام متعدد ایرانی، مانند فارس، لر، کرد، ترک، عرب و بلوچ، هر کدام به نسبت‌های مختلف در مناطق گوناگون ایران با حفظ پیوندهای کلان هویتی، مشغول زندگی، کار و فعالیت اجتماعی هستند و با احترام به تفاوت‌ها در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند و اتحاد، همدلی و اقتدار ملی را ارج می‌نهند.[۱۱]

ابعاد مدارای اجتماعی

مدارای اجتماعی، ابعاد گوناگونی دارد، اما در جوامع امروزی، مدارای سیاسی و عقیدتی از اهمیت بیشتری برخوردار شده‌اند. مدارای سیاسی عبارت است از پذیرش سازوکار‏‌های به‌دور از ‌خشونت برای رفع تضادها در جامعه و موافقت با برگزاری اجتماعات سیاسی با رعایت قانون در سطح جامعه.[۱۲] سیاست‌گزاران فرهنگی در ایران همواره جناح‌های سیاسی مختلف را به رعایت این سویه از مدارا در جامعه، توصیه می‌کنند. [۱۳] مدارای عقیدتی عبارت است از پذیرش گوناگونی باورهای دینی و انگاره‌های فرهنگیِ بهنجار در جامعه.[۱۴] ایرانیانِ مسلمان امروزه با پذیرش این گوناگونی، به تفاوت مذهبی یکدیگر در شیعه یا سنی بودن احترام می‌گذارند [۱۵] و همچنین هویت ایرانی خرده‌جمعیت‌های زرتشتی، مسیحی و یهودی را به‌رسمیت شناخته [۱۶] و به‌صورت مسالمت‌آمیز در کنار یکدیگر زندگی می‌کنند.[۱۷]

کارکردهای مدارای اجتماعی

  1. افزایش خیر و برکت در زندگی؛
  2. پایداری دوستی و صمیمیت؛
  3. افزایش محبت، انسجام، نشاط و احساس تعلق میان مردم؛ [۱۸]
  4. سلامت روانی– اجتماعی جامعه؛ [۱۹]
  5. شکوفایی انسانیت انسان؛
  6. تقویت سرمایه‌های اجتماعی؛[۲۰]
  7. تقویت روحیۀ اتحاد، همدلی و همکاری در جامعه؛[۲۱]
  8. کاهش آسیب‌های فردی و اجتماعی؛
  9. افزایش توانایی افراد برای حل مشکلات و ناملایمات زند‌گی؛ [۲۲]
  10. رشد اقتصادی و اجتماعی جامعه.[۲۳]

تأثیر انقلاب اسلامی بر مدارای اجتماعی

پیش از انقلاب اسلامی، رخنۀ فرهنگ بیگانه و شیوۀ مداخلۀ حاکمیت در امور اجتماعی، اتحاد اقوام ایرانی را با تهدید روبرو کرده بود؛ [۲۴] اما انقلاب اسلامی، اتحاد و همدلی اقوام مختلف ایران را افزایش داد. همچنین در پی انقلاب اسلامی، ترویج ویژگی‌ها و شاخص‌های سبک زندگی اسلامی، تمایل افراد را به مراودات اجتماعی و پذیرش علایق و سلایق متفاوت افزایش داد.[۲۵] البته در چند دهۀ اخیر گسترش ارتباطات در سطح جهانی، اختلاف عقاید و سلایق را افزایش داده[۲۶] و پیشرفت تکنولوژی نیز بر گسترش منفعت‌طلبی شخصی اثرگذار بوده و موجب شده است که افراد توجه کمتری به عقاید و سلایق دیگران داشته باشند. این روند می‌تواند در جامعه ایرانی هم اثرگذار باشد و ارزش‌های انقلاب اسلامی را کم‌رنگ کند[۲۷] و به ناشکیبایی و خشونت‌ورزی بینجامد؛[۲۸] اما مدارای اجتماعی از منظر صاحب‌نظران در این شرایط نیز همچنان نقش مؤثری دارد و موجب بازگشت جوانان از سبک‌های زندگی بیگانه به‌سوی سبک زندگی اسلامی می‌شود.[۲۹]

پیامدهای کاهش مدارای اجتماعی

بی‌توجهی به مدارای اجتماعی، پیامدهای زیر را به دنبال داشته است:

  1. افزایش فردگرایی و منفعت‌طلبی مادی؛
  2. تضعیف اخلاق و وجدان جمعی؛[۳۰]
  3. کم‌رنگ‌شدن ارزش‌های دینی مانند صبر و توکل؛[۳۱]
  4. گسترش سبک زندگی فشردۀ شهری مبتنی بر زندگی‌کردن با تشویش و استرس:[۳۲]
  5. کاهش آستانۀ تحمل و ناتوانی در مدیریت استرس؛ [۳۳]
  6. کاهش تمایل به ازدواج و تحمل تفاوت‌ها در روابط زناشویی؛[۳۴]
  7. افزایش خودمحوری و خودمداری میان اعضای خانواده؛[۳۵]
  8. افزایش نرخ طلاق؛ [۳۶]
  9. کاهش فرزندآوری؛ [۳۷]
  10. کاهش ارتباطات حقیقی و رفت‌و‌آمدهای خانوادگی، خویشاوندی و دوستانه؛[۳۸]
  11. افزایش چالش‌های میان‌فرهنگی در اقوام و مذاهب ایرانی؛[۳۹]
  12. گسترش زیاده‌خواهی، اسراف و تجمل‌گرایی در سبک زندگی.[۴۰]

پانویس

  1. ↑ . «قاطعیت و مدارا از دیدگاه امام علی»، وب‌سایت پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
  2. ↑ . ادیبی ‌سده و همکاران، «دارای اجتماعی و ابعاد آن»، 1392ش، ص355.
  3. ↑ . ریاضی، «مدارای اجتماعی چیست»، وب‌سایت مؤسسه رشد و توسعۀ فردی پردیس.
  4. ↑ . «بایدها و نبایدهای مدارای اجتماعی»، وب‌سایت انجمن مددکاران اجتماعی.
  5. ↑ . ادیبی ‌سده و همکاران، «دارای اجتماعی و ابعاد آن»، 1392ش، ص353-355.
  6. ↑ . «قاطعیت و مدارا از دیدگاه امام علی»، وب‌سایت پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
  7. ↑ . ادیبی ‌سده و همکاران، «دارای اجتماعی و ابعاد آن»، 1392ش، ص353-355.
  8. ↑ . «بایدها و نبایدهای مدارای اجتماعی»، وب‌سایت انجمن مددکاران اجتماعی.
  9. ↑ . فردوسی، شاهنامه، بخش 1، پادشاهی یزدگرد هجده سال بود، وب‌سایت گنجور.
  10. ↑ . حافظ، غرلیات، غزل شمارۀ 5، وب‌سایت گنجور.
  11. ↑ . ««باهم بودن اقوام» ایرانی مقتدر و قوی می‌سازد»، خبرگزاری مهر.
  12. ↑ . زالی‌زاده و همکاران، «بررسی جامعه‌شناختی ابعاد مدارای اجتماعی با تأکید بر ویژگی‌های شخصیتی»، 1394ش، ص149-150.
  13. ↑ . «تفاوت اصولگرایی و اصلاح طلبی دقیقا در چیست؟»، خبر آنلاین.
  14. ↑ . ادیبی ‌سده و همکاران، «دارای اجتماعی و ابعاد آن»، 1392ش، ص356و358.
  15. ↑ . «زندگی مسالمت آمیز بین ادیان، اقوام و مذاهب در ایران یک الگوی آرمانی برای دنیا است»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا.
  16. ↑ . «اصفهان شهر زندگی مسالمت‌آمیز ادیان الهی است»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا.
  17. ↑ . زالی‌زاده و همکاران، «بررسی جامعه‌شناختی ابعاد مدارای اجتماعی با تأکید بر ویژگی‌های شخصیتی»، 1394ش، ص149-150.
  18. ↑ محصص و کوچک یزدی، «شبکۀ مضمونی مدارا در جامعه»، 1399ش، ص42.
  19. ↑ . «نقش مؤثر مدارای اجتماعی درکاهش آسیب‌های اجتماعی»، خبرگزاری صدا و سیما.
  20. ↑ . ریاضی، «مدارای اجتماعی چیست»، وب‌سایت مؤسسه رشد و توسعۀ فردی پردیس.
  21. ↑ . «بایدها و نبایدهای مدارای اجتماعی»، وب‌سایت انجمن مددکاران اجتماعی.
  22. ↑ . نیک‌خواه و همکاران، «تعیین‌کنند‌ه‌های اجتماعی مد‌ارای اجتماعی د‌ر شهر بند‌رعباس»، 1399ش، ص177-182.
  23. ↑ . «بایدها و نبایدهای مدارای اجتماعی»، وب‌سایت انجمن مددکاران اجتماعی.
  24. ↑ . بهرامی، «سیاست قومی پهلوی اول در قبال قوم لر»، 1377ش، ص85-86.
  25. ↑ . «عدالت و مُدارای اجتماعی و سبک زندگی انقلاب اسلامی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
  26. ↑ . نیک‌خواه و همکاران، «تعیین‌کنند‌ه‌های اجتماعی مد‌ارای اجتماعی د‌ر شهر بند‌رعباس»، 1399ش، ص177-182.
  27. ↑ . «عدالت و مُدارای اجتماعی و سبک زندگی انقلاب اسلامی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
  28. ↑ . ریاضی، «مدارای اجتماعی چیست»، وب‌سایت مؤسسه رشد و توسعۀ فردی پردیس.
  29. ↑ . «مرزهاى جاذبه و دافعه (مدارا و خشونت) در اسلام (1)»، پایگاه اطلاع‌رسانی آثار حضرت آیت‌الله مصباح.
  30. ↑ . ریاضی، «مدارای اجتماعی چیست»، وب‌سایت مؤسسه رشد و توسعۀ فردی پردیس.
  31. ↑ . «قاطعیت و مدارا از دیدگاه امام علی(ع)»، وب‌سایت پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
  32. ↑ . «نقش موثر مدارای اجتماعی درکاهش آسیب‌های اجتماعی»، خبرگزاری صدا و سیما.
  33. ↑ . «مدارا کردن؛ کلید برقراری روابط بهینه اجتماعی»، خبرگزاری ایمنا.
  34. ↑ . «زوج های جوان مدارا نمی‌کنند»، پایگاه خبری جماران.
  35. ↑ . «نقش مؤثر مدارای اجتماعی درکاهش آسیب‌های اجتماعی»، خبرگزاری صدا و سیما.
  36. ↑ . «زوج‌های جوان مدارا نمی‌کنند»، پایگاه خبری جماران.
  37. ↑ . ریاضی، «مدارای اجتماعی چیست»، وب‌سایت مؤسسه رشد و توسعۀ فردی پردیس.
  38. ↑ . «مدارا کردن؛ کلید برقراری روابط بهینه اجتماعی»، خبرگزاری ایمنا.
  39. ↑ . ادیبی‌ سده و همکاران، «دارای اجتماعی و ابعاد آن»، 1392ش، ص354-356.
  40. ↑ . گلابی و همکاران، «بررسی رابطه سرمایه اقتصادی با سازه مدارا در بین شهروندان شهر مشهد»، 1400ش، ص27-30.

منابع

  • ادیبی ‌سده، مهدی و همکاران، «دارای اجتماعی و ابعاد آن»، فصلنامۀ رفاه اجتماعی، شمارۀ 50، 1392ش.
  • «اصفهان شهر زندگی مسالمت‌آمیز ادیان الهی است»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا، تاریخ درج مطلب: 21 فروردین 1401ش.
  • «باهم بودن اقوام ایرانی مقتدر و قوی می‌سازد»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: 21 آبان 1401ش.
  • «بایدها و نبایدهای مدارای اجتماعی»، وب‌سایت انجمن مددکاران اجتماعی، تاریخ درج مطلب: 24 فروردین 1396ش.
  • بهرامی، روح‌الله، «سیاست قومی پهلوی اول در قبال قوم لر»، فصلنامۀ مطالعات راهبردی، شمارۀ 1، 1377ش.
  • «تفاوت اصول‌گرایی و اصلاح‌طلبی دقیقا در چیست؟»، خبر آنلاین، تاریخ درج مطلب: 6 آذر 1393ش.
  • حافظ، دیوان اشعار، وب‌سایت گنجور، تاریخ بازدید: 14 خرداد 1403ش.
  • ریاضی، مژگان، «مدارای اجتماعی چیست»، وب‌سایت مؤسسه رشد و توسعۀ فردی پردیس، تاریخ درج مطلب: 7 آبان 1401ش.
  • زالی‌زاده، مسعود و همکاران، «بررسی جامعه‌شناختی ابعاد مدارای اجتماعی با تأکید بر ویژگی‌های شخصیتی مورد مطالعه: دانشجویان دانشگاه شهید چمران اهواز»، فصلنامۀ جامعه‌شناسی کاربردی، شمارۀ 4، 1394ش.
  • «زندگی مسالمت‌آمیز بین ادیان، اقوام و مذاهب در ایران یک الگوی آرمانی برای دنیا است»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا، تاریخ درج مطلب: 16 دی 1402ش.
  • «زوج‌های جوان مدارا نمی‌کنند»، پایگاه خبری جماران، تاریخ درج مطلب: 11 بهمن 1393ش.
  • «عدالت و مُدارای اجتماعی و سبک زندگی انقلاب اسلامی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: 15 اردیبهشت 1397ش.
  • فردوسی، ابوالقاسم، شاهنامه، وب‌سایت گنجور، تاریخ بازدید: 14 خرداد 1403ش.
  • گلابی، فاطمه و همکاران، «بررسی رابطه سرمایه اقتصادی با سازه مدارا در بین شهروندان شهر مشهد»، دوفصلنامۀ جامعه‌شناسی اقتصادی و توسعه، شمارۀ 2، 1400ش.
  • محصص، مرضیه و کوچک یزدی، زهره، «شبکۀ مضمونی مدارا در جامعه»، فصلنامۀ پژوهش‌های اجتماعی و اسلامی، شمارۀ1، 1399ش.
  • «مدارا کردن؛ کلید برقراری روابط بهینه اجتماعی»، خبرگزاری ایمنا، تاریخ درج مطلب: 19 مرداد 1402ش.
  • «مرزهاى جاذبه و دافعه (مدارا و خشونت) در اسلام (1)»، پایگاه اطلاع‌رسانی آثار آیت‌الله مصباح، تاریخ بازدید: 21 خرداد 1403ش.
  • «نقش مؤثر مدارای اجتماعی درکاهش آسیب‌های اجتماعی»، خبرگزاری صدا و سیما، تاریخ درج مطلب: 20 خرداد 1396ش.
  • نیک‌خواه، هدایت‌الله و همکاران، «تعیین‌کنند‌ه‌های اجتماعی مد‌ارای اجتماعی د‌ر شهر بند‌رعباس»، فصلنامۀ رفاه اجتماعی، شمارۀ 78، 1399ش.
برگرفته از «https://iranpedia.wiki/w/index.php?title=پیش‌نویس:مدارای_اجتماعی&oldid=51728»