(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱:
خط ۱:
[[پرونده:برف روی کاجها.jpg|جایگزین=پوستر فیلم سینمایی برف روی کاجها|بندانگشتی|پوستر فیلم سینمایی برف روی کاجها]]
'''برف روی کاجها (فیلم):''' فیلمی دربارهٔ واکنش زن ایرانی به خیانت همسر.
'''برف روی کاجها (فیلم):''' فیلمی دربارهٔ واکنش زن ایرانی به خیانت همسر.
برف روی کاجها فیلمی به نویسندگی و کارگردانی پیمان معادی و تهیهکنندگی جمال ساداتیان است که در سال ۱۳۹۰ ساخته شد. این فیلم با بازیگری چهرههایی چون [[مهناز افشار]]، [[ویشکا آسایش]]، [[حسن معجونی]]، [[حسین پاکدل]]، [[صابر ابر]]، [[الهام کردا]] و [[آناهیتا افشار]] روی پرده رفت. داستان فیلم، روایتگر زندگی «رؤیا»، یک مدرس [[پیانو]]، است که پس از چهارده سال زندگی مشترک، متوجه [[خیانت همسر|خیانت همسرش]] میشود. در ادامه، او با پسر همسایه، وارد یک [[رابطه عاطفی]] میشود. این اثر، کلیشههای رایج دربارهٔ واکنش زنان به خیانت را به چالش میکشد و پاسخی متفاوت و منطقی را از سوی یک زن به تصویر میکشد. منتقدان، استفاده از فرم سیاهوسفید، عادیسازی خیانت و نمایش غیرایرانی مواجهه زنان با خیانت را مورد نقد قرار دادند. در مقابل، موسیقی [[کارن همایونفر]]، بازی درخشان بازیگران و تصویربرداری محمود کلاری با تحسین روبهرو شدند. «برف روی کاجها» در [[جشنواره فیلم فجر]] و جشنواره [[انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران|انجمن منتقدان]] [[انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران|و نویسندگان سینمایی ایران]] موفق به دریافت جوایز متعددی ازجمله جایزهٔ بهترین فیلم و بهترین بازیگر زن شد.
برف روی کاجها فیلمی به نویسندگی و کارگردانی پیمان معادی و تهیهکنندگی جمال ساداتیان است که در سال ۱۳۹۰ ساخته شد. این فیلم با بازیگری چهرههایی چون [[مهناز افشار]]، [[ویشکا آسایش]]، [[حسن معجونی]]، [[حسین پاکدل]]، [[صابر ابر]]، [[الهام کردا]] و [[آناهیتا افشار]] روی پرده رفت. داستان فیلم، روایتگر زندگی «رؤیا»، یک مدرس [[پیانو]]، است که پس از چهارده سال زندگی مشترک، متوجه [[خیانت زناشویی|خیانت همسرش]] میشود. در ادامه، او با پسر همسایه، وارد یک [[رابطه عاطفی]] میشود. این اثر، کلیشههای رایج دربارهٔ واکنش زنان به خیانت را به چالش میکشد و پاسخی متفاوت و منطقی را از سوی یک زن به تصویر میکشد. منتقدان، استفاده از فرم سیاهوسفید، عادیسازی خیانت و نمایش غیرایرانی مواجهه زنان با خیانت را مورد نقد قرار دادند. در مقابل، موسیقی [[کارن همایونفر]]، بازی درخشان بازیگران و تصویربرداری محمود کلاری با تحسین روبهرو شدند. «برف روی کاجها» در [[جشنواره فیلم فجر]] و جشنواره انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران موفق به دریافت جوایز متعددی ازجمله جایزهٔ بهترین فیلم و بهترین بازیگر زن شد.
== معرفی فیلم برف روی کاجها ==
==معرفی فیلم برف روی کاجها==
برف روی کاجها بهنویسندگی و کارگردانی پیمان معادی و تهیهکنندگی جمال ساداتیان<ref>[https://www.isna.ir/news/91102514349 «معرفی برگزیدگان ششمین جشن انجمن منتقدان سینما / مهرجویی و تقوایی تقدیر شدند»، خبرگزاری ایسنا].</ref> با هنرمندی مهناز افشار، ویشکا آسایش، حسن معجونی، حسین پاکدل، صابر ابر، الهام کردا و آناهیتا افشار<ref>[https://www.tiwall.com/p/barfroyekajha «برف روی کاجها»، وبسایت تیوال.]</ref> در سال ۱۳۹۰ش در قالب یک فیلم سینمایی ۹۶ دقیقهای ساخته شد.<ref>[https://www.cinemaeman.com/1263-نگاهی-به-فیلمِ-برف-روی-کاج-ها قنبرزاده، «نگاهی به فیلم برف روی کاجها»، وبسایت سینمای خانگی من.]</ref> این اثر همان سال در سیامین [[جشنواره فیلم فجر]] رونمایی شد و بهصورت عمومی در اردیبهشت ۱۳۹۲ش روی پرده رفت.<ref>[https://www.khabaronline.ir/news/288867 «برف روی کاجها روی پرده سینما رفت»، خبرگزاری خبر آنلاین.]</ref> نسخه اکران عمومی، دارای تفاوتهایی با نسخه اکرانشده در جشنواره فجر بوده است.<ref>[https://www.cinscreen.com/?c=8&id=3146 انتظاری، «نشانههای دراماتیک در بطن زندگی شهری؛ نگاهی به فیلم برف روی کاجها ساخته پیمان معادی»، وبسایت پرده سینما.]</ref> برف روی کاجها تا اواسط تیر روی پرده بود. فروش این اکران به رقم ۸۰۰ میلیون تومان رسید.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/4504545 «گزارش اکران برف روی کاجها»، خبرگزاری باشگاه خبرنگاران جوان.]</ref>
برف روی کاجها بهنویسندگی و کارگردانی پیمان معادی و تهیهکنندگی جمال ساداتیان<ref>[https://www.isna.ir/news/91102514349 «معرفی برگزیدگان ششمین جشن انجمن منتقدان سینما / مهرجویی و تقوایی تقدیر شدند»، خبرگزاری ایسنا].</ref> با هنرمندی مهناز افشار، ویشکا آسایش، حسن معجونی، حسین پاکدل، صابر ابر، الهام کردا و آناهیتا افشار<ref>[https://www.tiwall.com/p/barfroyekajha «برف روی کاجها»، وبسایت تیوال.]</ref> در سال ۱۳۹۰ش در قالب یک فیلم سینمایی ۹۶ دقیقهای ساخته شد.<ref>[https://www.cinemaeman.com/1263-نگاهی-به-فیلمِ-برف-روی-کاج-ها قنبرزاده، «نگاهی به فیلم برف روی کاجها»، وبسایت سینمای خانگی من.]</ref> این اثر همان سال در سیامین جشنواره فیلم فجر رونمایی شد و بهصورت عمومی در [[اردیبهشت]] ۱۳۹۲ش روی پرده رفت.<ref>[https://www.khabaronline.ir/news/288867 «برف روی کاجها روی پرده سینما رفت»، خبرگزاری خبر آنلاین.]</ref> نسخه اکران عمومی، دارای تفاوتهایی با نسخه اکرانشده در جشنواره فجر بوده است.<ref>[https://www.cinscreen.com/?c=8&id=3146 انتظاری، «نشانههای دراماتیک در بطن زندگی شهری؛ نگاهی به فیلم برف روی کاجها ساخته پیمان معادی»، وبسایت پرده سینما.]</ref> برف روی کاجها تا اواسط [[تیر]] روی پرده بود. فروش این اکران به رقم ۸۰۰ میلیون تومان رسید.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/4504545 «گزارش اکران برف روی کاجها»، خبرگزاری باشگاه خبرنگاران جوان.]</ref>
== موضوع فیلم برف روی کاجها ==
==موضوع فیلم برف روی کاجها==
موضوع این فیلم، روایت مواجهه متفاوت یک زن با [[خیانت همسر]] است. کارگردان، موضوع «خیانت» را بهدلیل گسترش این معضل در [[روابط زناشویی]]، برگزیده است. تهیهکننده نیز مضمون این اثر را در ادامه دغدغههای اجتماعی آثار قبلی خود دانسته است؛<ref>[https://www.irna.ir/news/30807028 «کارگردان فیلم برف روی کاجها: زوج این قصه را سیاهوسفید میدیدم»، خبرگزاری ایرنا.]</ref> بنابراین، موضوع اصلی فیلم از نگاه سازندگان، بازتابی از کاهش وفاداری، تضعیف استحکام [[نهاد خانواده]] و زوال عشق در جامعه شهری ایران است.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/1430424 اسفندیار، «خیانت زناشویی در فیلم برف روی کاجها»، وبسایت راسخون.]</ref>
موضوع این فیلم، روایت مواجهه متفاوت یک زن با خیانت همسر است. کارگردان، موضوع «[[خیانت]]» را بهدلیل گسترش این معضل در [[رابطه زناشویی|روابط زناشویی]]، برگزیده است. تهیهکننده نیز مضمون این اثر را در ادامه دغدغههای اجتماعی آثار قبلی خود دانسته است؛<ref>[https://www.irna.ir/news/30807028 «کارگردان فیلم برف روی کاجها: زوج این قصه را سیاهوسفید میدیدم»، خبرگزاری ایرنا.]</ref> بنابراین، موضوع اصلی فیلم از نگاه سازندگان، بازتابی از کاهش [[حق وفاداری|وفاداری]]، تضعیف استحکام نهاد [[خانواده]] و زوال عشق در جامعه شهری [[ایران]] است.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/1430424 اسفندیار، «خیانت زناشویی در فیلم برف روی کاجها»، وبسایت راسخون.]</ref>
== داستان فیلم برف روی کاجها ==
==داستان فیلم برف روی کاجها==
رؤیا (مهناز افشار)، که مدرس پیانو است، متوجه میشود همسرش علی (حسین پاکدل)، پس از ۱۴ سال زندگی مشترک،<ref>[https://www.namava.ir/mag/برفِ-روی-کاج-ها؛-به-گِل-نشستن-عشق عصرآزاد، «برف روی کاجها؛ به گل نشستن عشق»، وبسایت نماوامگ.]</ref> با نسیم (آناهیتا افشار) که تنها بیست سال دارد، رابطهای پنهانی برقرار کرده است. رؤیا بهمرور از علی فاصله میگیرد و بعد از درخواست غیرحضوری علی برای طلاق از طریق وکیلش، بهمرور با پسر جوان همسایه، نریمان، ارتباطی عاطفی برقرار میکند.<ref>[https://www.cinemaeman.com/1263-نگاهی-به-فیلمِ-برف-روی-کاج-ها قنبرزاده، «نگاهی به فیلم برف روی کاجها»، وبسایت سینمای خانگی من.]</ref>
رؤیا (مهناز افشار)، که مدرس پیانو است، متوجه میشود همسرش علی (حسین پاکدل)، پس از ۱۴ سال [[زندگی]] مشترک،<ref>[https://www.namava.ir/mag/برفِ-روی-کاج-ها؛-به-گِل-نشستن-عشق عصرآزاد، «برف روی کاجها؛ به گل نشستن عشق»، وبسایت نماوامگ.]</ref> با نسیم (آناهیتا افشار) که تنها بیست سال دارد، رابطهای پنهانی برقرار کرده است. رؤیا بهمرور از علی فاصله میگیرد و بعد از درخواست غیرحضوری علی برای [[طلاق]] از طریق وکیلش، بهمرور با [[پسر]] [[جوانی|جوان]] همسایه، نریمان (صابر ابر)، ارتباطی عاطفی برقرار میکند.<ref>[https://www.cinemaeman.com/1263-نگاهی-به-فیلمِ-برف-روی-کاج-ها قنبرزاده، «نگاهی به فیلم برف روی کاجها»، وبسایت سینمای خانگی من.]</ref>
== گفتمان فیلم ==
==گفتمان فیلم==
[[پرونده:برف روی کاجها۱.jpg|جایگزین= اصغر فرهادی در پشت صحنه فیلم سینمایی برف روی کاجها|بندانگشتی|حضور اصغر فرهادی در پشت صحنه فیلم سینمایی برف روی کاجها]]
این اثر اولین تجربه [[پیمان معادی]] در کسوت کارگردانی و متأثر از آثار [[اصغر فرهادی]] است.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1392/03/12/68531 اردشیری، «نه زنانه نه مردانه، گم شدن برف روی کاجها در پیچ حلقه اتصال فیلمنامه»، خبرگزاری تسنیم؛] [https://film-magazine.com/reviews/show/?id=352 «برف روی قلبها»، وبسایت ماهنامه سینمایی فیلم؛] [https://www.sbs.com.au/whats-on/article/snow-on-pines-review/8kgau4bp5 Lynden Barber, "Snow on Pines Review", SBS WebSite.]</ref> مضمون «خیانت» نیز متأثر از فضای گفتمانی آثار سینمایی در اواخر دهه هشتاد و اوایل دهه نود است<ref>[https://www.bultannews.com/fa/news/142113 کیانپور، «آنچه در زیر برف روی کاجها پنهان شده است!»، وبسایت بولتن نیوز.]</ref> که آن نیز متأثر از تقلید از سینمای فرهادی بهویژه پس از اکران «[[درباره الی]]» و کسب جوایز و اکرانهای بینالمللی آن بوده است.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/1430424 اسفندیار، «خیانت زناشویی در فیلم برف روی کاجها»، وبسایت راسخون.]</ref>
این اثر اولین تجربه [[پیمان معادی]] در کسوت کارگردانی و متأثر از آثار [[اصغر فرهادی]] است.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1392/03/12/68531 اردشیری، «نه زنانه نه مردانه، گم شدن برف روی کاجها در پیچ حلقه اتصال فیلمنامه»، خبرگزاری تسنیم؛] [https://film-magazine.com/reviews/show/?id=352 «برف روی قلبها»، وبسایت ماهنامه سینمایی فیلم؛] [https://www.sbs.com.au/whats-on/article/snow-on-pines-review/8kgau4bp5 Lynden Barber, "Snow on Pines Review", SBS WebSite.]</ref> مضمون «خیانت» نیز متأثر از فضای گفتمانی آثار سینمایی در اواخر دهه هشتاد و اوایل دهه نود است<ref>[https://www.bultannews.com/fa/news/142113 کیانپور، «آنچه در زیر برف روی کاجها پنهان شده است!»، وبسایت بولتن نیوز.]</ref> که آن نیز متأثر از تقلید از سینمای فرهادی بهویژه پس از اکران «[[درباره الی]]» و کسب جوایز و اکرانهای بینالمللی آن بوده است.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/1430424 اسفندیار، «خیانت زناشویی در فیلم برف روی کاجها»، وبسایت راسخون.]</ref>
== جوایز و افتخارات فیلم برف روی کاجها ==
==جوایز و افتخارات فیلم برف روی کاجها==
در سیامین دوره جشواره فیلم فجر (۱۳۹۰ش)، این اثر بهعنوان «بهترین فیلم از نگاه تماشاگران»، جایزه سیمرغ بلورین را دریافت کرد<ref>[https://www.mehrnews.com/news/1532517 «سیمرغ فجر برف روی کاجها را تکاند»، خبرگزاری مهر.]</ref> و [[مهناز افشار]] نیز بهعنوان «بهترین بازیگر زن» در بخش نگاهنو دیپلم افتخار گرفت.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/1532475 «سیمرغ بلورین بر شانه عطاران نشست»، خبرگزاری مهر.]</ref> [[ویشکا آسایش]] برای بازی در این فیلم نامزد دریافت «بهترین بازیگر نقش مکمل زن» شد. پیمان معادی نیز برای «بهترین کارگردانی» و «بهترین فیلمنامه» در بخش نگاهنو نامزد دریافت سیمرغ شده بود.<ref>[https://www.hamshahrionline.ir/news/160237 «جدول کامل اسامی برترینهای سیامین جشنواره بینالمللی فیلم فجر»، وبسایت همشهری آنلاین.]</ref>
در سیامین دوره جشواره فیلم فجر (۱۳۹۰ش)، این اثر بهعنوان «بهترین فیلم از نگاه تماشاگران»، [[جایزه سیمرغ بلورین]] را دریافت کرد<ref>[https://www.mehrnews.com/news/1532517 «سیمرغ فجر برف روی کاجها را تکاند»، خبرگزاری مهر.]</ref> و [[مهناز افشار]] نیز بهعنوان «بهترین بازیگر [[زن]]» در بخش نگاهنو دیپلم افتخار گرفت.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/1532475 «سیمرغ بلورین بر شانه عطاران نشست»، خبرگزاری مهر.]</ref> [[ویشکا آسایش]] برای [[بازی]] در این فیلم نامزد دریافت «بهترین بازیگر نقش مکمل زن» شد. پیمان معادی نیز برای «بهترین کارگردانی» و «بهترین فیلمنامه» در بخش نگاهنو نامزد دریافت سیمرغ شده بود.<ref>[https://www.hamshahrionline.ir/news/160237 «جدول کامل اسامی برترینهای سیامین جشنواره بینالمللی فیلم فجر»، وبسایت همشهری آنلاین.]</ref>
در ششمین دوره جشن [[انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران]] (۱۳۹۱ش)، این فیلم برنده سه تندیس «بهترین فیلم»، «بهترین فیلمنامه» و «بهترین بازیگر نقش اول زن» بوده است.<ref>[https://www.isna.ir/news/91102514349 «معرفی برگزیدگان ششمین جشن انجمن منتقدان سینما / مهرجویی و تقوایی تقدیر شدند»، خبرگزاری ایسنا].</ref>
در ششمین دوره [[جشن]] انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران (۱۳۹۱ش)، این فیلم برنده سه تندیس «بهترین فیلم»، «بهترین فیلمنامه» و «بهترین بازیگر نقش اول زن» بوده است.<ref>[https://www.isna.ir/news/91102514349 «معرفی برگزیدگان ششمین جشن انجمن منتقدان سینما / مهرجویی و تقوایی تقدیر شدند»، خبرگزاری ایسنا].</ref>
در چهاردهمین دوره [[جشن حافظ]] (۱۳۹۳ش)، پیمان معادی برای فیلمنامه این اثر و [[کارن همایونفر]] برای موسیقی متن آن نامزد دریافت جایزه شدند و مهناز افشار در همان دوره، موفق به دریافت جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن شد.<ref>[https://www.hafezawards.com/14th-hafez-awards-1393 «چهاردهمین دوره جشن حافظ (سال 1393)»، وبسایت جشن حافظ.]</ref>
در چهاردهمین دوره [[جشن حافظ]] (۱۳۹۳ش)، پیمان معادی برای فیلمنامه این اثر و [[کارن همایونفر]] برای [[موسیقی]] متن آن نامزد دریافت جایزه شدند و مهناز افشار در همان دوره، موفق به دریافت جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن شد.<ref>[https://www.hafezawards.com/14th-hafez-awards-1393 «چهاردهمین دوره جشن حافظ (سال 1393)»، وبسایت جشن حافظ.]</ref>
== پیام فیلم ==
==پیام فیلم==
=== تابوشکنی کلیشههای زنانه ===
===تابوشکنی کلیشههای زنانه===
این فیلم، رؤیا را زنی نشان میدهد که تلاش میکند با شکستن تابوها از کلیشههای زنانه مانند مطیع بودن، [[فداکاری]] و انفعال، فاصله بگیرد و علیه آنها مقاومت کند.<ref>[https://www.jcsc.ir/article_40519.html کرمی قهی و عامری، «عاملیت زن در سینمای اجتماعی ایران (مطالعه موردی دو فیلم برف روی کاجها و پریدن از ارتفاع کم)، 1399ش، ص262.]</ref> فیلم در تلاش است واکنش رؤیا به خیانت همسرش را متفاوت از تصویر سنتی زنان شکستخورده در روابط عاطفی به نمایش بگذارد. رؤیا پس از گذراندن یک [[شوک عاطفی]] و احساس شکست، که فیلم سعی داشته آن را در قالب عدم رسیدگی به گلهای خانه، گریهکردن و معلقکردن کارهای روزمره نشان دهد،<ref>[https://www.manzoom.ir/review/1472059/ مقیمی، «درد قضاوت شدن و محکوم شدن»، وبسایت منظوم.]</ref> خود را بازمییابد و فعالیتهای معمولش را از سر میگیرد. رؤیا با آن که آسیب روحی خورده است، اما ظاهراً آرام و منطقی با موضوع کنار میآید.<ref>[https://www.manzoom.ir/review/2738649/ شجاع، «فیلمی که نتوانست انتظار منتقدان را برآورده کند»، وبسایت منظوم.]</ref>
[[پرونده:برف روی کاجها۳.jpg|جایگزین=سکانسی از فیلم برف روی کاجها|بندانگشتی|سکانسی از فیلم برف روی کاجها]]
این فیلم، رؤیا را زنی نشان میدهد که تلاش میکند با شکستن تابوها از [[کلیشه های جنسیتی|کلیشههای زنانه]] مانند مطیع بودن، [[فداکاری]] و انفعال، فاصله بگیرد و علیه آنها مقاومت کند.<ref>[https://www.jcsc.ir/article_40519.html کرمی قهی و عامری، «عاملیت زن در سینمای اجتماعی ایران (مطالعه موردی دو فیلم برف روی کاجها و پریدن از ارتفاع کم)، 1399ش، ص262.]</ref> فیلم در تلاش است واکنش رؤیا به [[خیانت زناشویی|خیانت همسرش]] را متفاوت از تصویر سنتی زنان شکستخورده در روابط عاطفی به نمایش بگذارد. رؤیا پس از گذراندن یک [[شوک عاطفی]] و احساس شکست، که فیلم سعی داشته آن را در قالب عدم رسیدگی به گلهای خانه، گریهکردن و معلقکردن کارهای روزمره نشان دهد،<ref>[https://www.manzoom.ir/review/1472059/ مقیمی، «درد قضاوت شدن و محکوم شدن»، وبسایت منظوم.]</ref> خود را بازمییابد و فعالیتهای معمولش را از سر میگیرد. رؤیا با آن که آسیب روحی خورده است، اما ظاهراً آرام و منطقی با موضوع کنار میآید.<ref>[https://www.manzoom.ir/review/2738649/ شجاع، «فیلمی که نتوانست انتظار منتقدان را برآورده کند»، وبسایت منظوم.]</ref>
=== زنانسالاری در جامعه ایرانی ===
===زنسالاری در جامعه ایرانی===
فیلم «برف روی کاجها» در تلاش است زنان را در موضعی تقابلی نسبت به مردان قرار دهد و تصویری نو از زن ایرانی ترسیم کند.<ref>[https://www.cinemaeman.com/1263-نگاهی-به-فیلمِ-برف-روی-کاج-ها قنبرزاده، «نگاهی به فیلم برف روی کاجها»، وبسایت سینمای خانگی من؛] [https://www.cinscreen.com/?c=8&id=3146 علیرضا انتظاری، «نشانههای دراماتیک در بطن زندگی شهری؛ نگاهی به فیلم برف روی کاجها ساخته پیمان معادی»، وبسایت پرده سینما.]</ref> تصویری که میتواند در جهت برجستهسازی سوژگی زنان در فیلم تفسیر شود.<ref>[https://www.islahweb.org/fa/post/من؛%20این%20همه%20نیستم:%20بازنمایی%20جهان%20زنانه%20در%20فیلم%20%C2«Ø¨Ø±Ù%20روی%20کاجها%C2» حسنپور، «من؛ این همه نیستم: بازنمایی جهان زنانه در فیلم برف روی کاجها»، وبسایت جماعت دعوت و اصلاح.]</ref>
فیلم «برف روی کاجها» در تلاش است زنان را در موضعی تقابلی نسبت به مردان قرار دهد و تصویری نو از زن ایرانی ترسیم کند.<ref>[https://www.cinemaeman.com/1263-نگاهی-به-فیلمِ-برف-روی-کاج-ها قنبرزاده، «نگاهی به فیلم برف روی کاجها»، وبسایت سینمای خانگی من؛] [https://www.cinscreen.com/?c=8&id=3146 علیرضا انتظاری، «نشانههای دراماتیک در بطن زندگی شهری؛ نگاهی به فیلم برف روی کاجها ساخته پیمان معادی»، وبسایت پرده سینما.]</ref> تصویری که میتواند در جهت برجستهسازی سوژگی زنان در فیلم تفسیر شود.<ref>[https://www.islahweb.org/fa/post/من؛%20این%20همه%20نیستم:%20بازنمایی%20جهان%20زنانه%20در%20فیلم%20%C2«Ø¨Ø±Ù%20روی%20کاجها%C2» حسنپور، «من؛ این همه نیستم: بازنمایی جهان زنانه در فیلم برف روی کاجها»، وبسایت جماعت دعوت و اصلاح.]</ref>
=== آسیبپذیری زنان تنها ===
===آسیبپذیری زنان تنها===
این اثر به پدیده «تنهایی زنان» در جامعه ایرانی نیز پرداخته است. شخصیتهای رؤیا، مریم، نازی و حتی حاجخانم ([[همسایه]] بالایی و صاحبخانه رؤیا) همه بهصورت تنها نمایش داده شدهاند.<ref>[https://www.islahweb.org/fa/post/من؛%20این%20همه%20نیستم:%20بازنمایی%20جهان%20زنانه%20در%20فیلم%20%C2«Ø¨Ø±Ù%20روی%20کاجها%C2» حسنپور، «من؛ این همه نیستم: بازنمایی جهان زنانه در فیلم برف روی کاجها»، وبسایت جماعت دعوت و اصلاح.]</ref> همچنین ناامنی این زنان تنها نیز مورد توجه کارگردان بوده است. چنانکه دزدی از خانه نازی و خیانت علی به رؤیا، بهعنوان نمادهای ناامنی زنان تنها شناخته میشود.<ref>[https://www.cinscreen.com/?c=8&id=3146 انتظاری، «نشانههای دراماتیک در بطن زندگی شهری؛ نگاهی به فیلم برف روی کاجها ساخته پیمان معادی»، وبسایت پرده سینما.]</ref>
این اثر به پدیده «تنهایی زنان» در جامعه ایرانی نیز پرداخته است. شخصیتهای رؤیا، مریم، نازی و حتی حاجخانم ([[همسایه]] بالایی و صاحبخانه رؤیا) همه بهصورت تنها نمایش داده شدهاند.<ref>[https://www.islahweb.org/fa/post/من؛%20این%20همه%20نیستم:%20بازنمایی%20جهان%20زنانه%20در%20فیلم%20%C2«Ø¨Ø±Ù%20روی%20کاجها%C2» حسنپور، «من؛ این همه نیستم: بازنمایی جهان زنانه در فیلم برف روی کاجها»، وبسایت جماعت دعوت و اصلاح.]</ref> همچنین ناامنی این زنان تنها نیز مورد توجه کارگردان بوده است. چنانکه دزدی از خانه نازی و خیانت علی به رؤیا، بهعنوان نمادهای ناامنی زنان تنها شناخته میشود.<ref>[https://www.cinscreen.com/?c=8&id=3146 انتظاری، «نشانههای دراماتیک در بطن زندگی شهری؛ نگاهی به فیلم برف روی کاجها ساخته پیمان معادی»، وبسایت پرده سینما.]</ref>
== دیدگاههای منتقدان سینمایی ==
==دیدگاههای منتقدان سینمایی==
در فیلم ''برف روی کاجها'' استفاده از نمادها بهمثابه استعارههای ادبی، مورد توجه منتقدان قرار گرفتهاند. ازجمله آنکه [[عشق]] بهمثابه [[سفر]] و [[انسان]] بهمثابه [[درخت کاج]] استعارهپردازی شدهاند.<ref>[https://jrl.ui.ac.ir/article_26273.html مولودی و نبویزاده نمازی، «کاربست نظریه استعاره و مجاز مفهومی در سینما: مطالعه موردی فیلم برف روی کاجها»، 1400ش: ص181].</ref> همچنین کیفیت ساخت این اثر در ابعاد مختلفی از جمله انتخاب زوایای دوربین، استفاده نمادین از [[پیانو]] و ملودیهای آن برای نمایش تغییر در احساسات و بازی باورپذیر بازیگران مورد توجه برخی منتقدان بوده است.<ref>[https://glamadelaide.com.au/iranian-film-festival-review-snow-on-pines-barf-roo-ye-kajha/ Nathan Giaccio, "Iranian Film Festival Review: Snow on Pines (Barf roo-ye kajha) ", GLAM] WebSite</ref> در این میان آهنگسازی [[کارن همایونفر]]<ref>[https://www.irna.ir/news/30807028 «کارگردان فیلم برف روی کاجها: زوج این قصه را سیاه و سفید میدیدم»، خبرگزاری ایرنا؛] [https://moviemag.ir/15093 کریمی، «نقد و بررسی فیلم برف روی کاجها»، وبسایت موویمگ.]</ref> و تصویربرداری [[محمود کلاری]]<ref>[https://moviemag.ir/15093 کریمی، «نقد و بررسی فیلم برف روی کاجها»، وبسایت موویمگ؛] [https://www.yjc.ir/fa/news/4387045 جبار آذین، «برف روی کاجها یک اثر آسیبشناسانه اجتماعی است»، خبرگزاری باشگاه خبرنگاران جوان.]</ref> بیش از دیگر ابعاد فیلم، مورد تحسین واقع شده است.<ref>[https://www.manzoom.ir/review/0572461/ پرنیانی، «فیلمی که با هم دیدیم»، وبسایت منظوم؛] [https://www.manzoom.ir/review/6513784/ سپهری، «وقتی ژانر هم کم میآورد»، وبسایت منظوم.]</ref>
در فیلم ''برف روی کاجها'' استفاده از نمادها بهمثابه استعارههای ادبی، مورد توجه منتقدان قرار گرفتهاند. ازجمله آنکه [[عشق]] بهمثابه [[مسافرت|سفر]] و [[انسان]] بهمثابه درخت کاج استعارهپردازی شدهاند.<ref>[https://jrl.ui.ac.ir/article_26273.html مولودی و نبویزاده نمازی، «کاربست نظریه استعاره و مجاز مفهومی در سینما: مطالعه موردی فیلم برف روی کاجها»، 1400ش: ص181].</ref> همچنین کیفیت ساخت این اثر در ابعاد مختلفی از جمله انتخاب زوایای دوربین، استفاده نمادین از [[پیانو]] و ملودیهای آن برای نمایش تغییر در [[احساس|احساسات]] و بازی باورپذیر بازیگران مورد توجه برخی منتقدان بوده است.<ref>[https://glamadelaide.com.au/iranian-film-festival-review-snow-on-pines-barf-roo-ye-kajha/ Nathan Giaccio, "Iranian Film Festival Review: Snow on Pines (Barf roo-ye kajha) ", GLAM] WebSite</ref> در این میان آهنگسازی [[کارن همایونفر]]<ref>[https://www.irna.ir/news/30807028 «کارگردان فیلم برف روی کاجها: زوج این قصه را سیاه و سفید میدیدم»، خبرگزاری ایرنا؛] [https://moviemag.ir/15093 کریمی، «نقد و بررسی فیلم برف روی کاجها»، وبسایت موویمگ.]</ref> و تصویربرداری محمود کلاری<ref>[https://moviemag.ir/15093 کریمی، «نقد و بررسی فیلم برف روی کاجها»، وبسایت موویمگ؛] [https://www.yjc.ir/fa/news/4387045 جبار آذین، «برف روی کاجها یک اثر آسیبشناسانه اجتماعی است»، خبرگزاری باشگاه خبرنگاران جوان.]</ref> بیش از دیگر ابعاد فیلم، مورد تحسین واقع شده است.<ref>[https://www.manzoom.ir/review/0572461/ پرنیانی، «فیلمی که با هم دیدیم»، وبسایت منظوم؛] [https://www.manzoom.ir/review/6513784/ سپهری، «وقتی ژانر هم کم میآورد»، وبسایت منظوم.]</ref>
از سوی دیگر، این فیلم با انتقادهای ساختاری (فرمی) و محتوایی از سوی منتقدان روبرو شده است،<ref>[https://www.manzoom.ir/review/2738649/ شجاع، «فیلمی که نتوانست انتظار منتقدان را برآورده کند»، وبسایت منظوم.]</ref> ازجمله:
از سوی دیگر، این فیلم با انتقادهای ساختاری (فرمی) و محتوایی از سوی منتقدان روبرو شده است،<ref>[https://www.manzoom.ir/review/2738649/ شجاع، «فیلمی که نتوانست انتظار منتقدان را برآورده کند»، وبسایت منظوم.]</ref> ازجمله:
* '''ضعف در شخصیتپردازی''': شخصیتهای فرعی، مانند علی (همسر رؤیا)، بهدرستی پرداخت نشدهاند و انگیزههای آنان (مانند دلیل خیانت علی) مبهم باقی مانده است.<ref>[https://www.hamooniran.ir/item/3940 حسنپور، «برف روی کاجها؛ موقعیتی مدرن یا سنتی!»، وبسایت هامون ایران.] [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1392/03/12/68531 مجتبی اردشیری، «نه زنانه نه مردانه، گم شدن برف روی کاجها در پیچ حلقه اتصال فیلمنامه»، خبرگزاری تسنیم.]</ref> همچنین پرداخت به دنیای درونی و زنانه شخصیت اصلی (رؤیا) نیز سطحی ارزیابی شده<ref>[https://www.hamooniran.ir/item/3940 حسنپور، «برف روی کاجها؛ موقعیتی مدرن یا سنتی!»، وبسایت هامون ایران.]</ref> و کارگردان نتوانسته است عمق لازم را به آن ببخشد.<ref>[https://www.irna.ir/news/30807028 «کارگردان فیلم برف روی کاجها: زوج این قصه را سیاه و سفید میدیدم»، خبرگزاری ایرنا.]</ref> این امر مانع از [[همذاتپنداری]] کامل مخاطب با شخصیتها میشود.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1392/03/12/68531 اردشیری، «نه زنانه نه مردانه، گم شدن برف روی کاجها در پیچ حلقه اتصال فیلمنامه»، خبرگزاری تسنیم.]</ref>
*'''ضعف در شخصیتپردازی''': شخصیتهای فرعی، مانند علی (همسر رؤیا)، بهدرستی پرداخت نشدهاند و انگیزههای آنان (مانند دلیل خیانت علی) مبهم باقی مانده است.<ref>[https://www.hamooniran.ir/item/3940 حسنپور، «برف روی کاجها؛ موقعیتی مدرن یا سنتی!»، وبسایت هامون ایران.] [https://www.tasnimnews.com/fa/news/1392/03/12/68531 مجتبی اردشیری، «نه زنانه نه مردانه، گم شدن برف روی کاجها در پیچ حلقه اتصال فیلمنامه»، خبرگزاری تسنیم.]</ref> همچنین پرداخت به دنیای درونی و زنانه شخصیت اصلی (رؤیا) نیز سطحی ارزیابی شده<ref>[https://www.hamooniran.ir/item/3940 حسنپور، «برف روی کاجها؛ موقعیتی مدرن یا سنتی!»، وبسایت هامون ایران.]</ref> و کارگردان نتوانسته است عمق لازم را به آن ببخشد.<ref>[https://www.irna.ir/news/30807028 «کارگردان فیلم برف روی کاجها: زوج این قصه را سیاه و سفید میدیدم»، خبرگزاری ایرنا.]</ref> این امر مانع از [[همذاتپنداری]] کامل مخاطب با شخصیتها میشود.<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1392/03/12/68531 اردشیری، «نه زنانه نه مردانه، گم شدن برف روی کاجها در پیچ حلقه اتصال فیلمنامه»، خبرگزاری تسنیم.]</ref>
* '''ضعف در داستان و فیلمنامه''': فیلمنامه از ضعفهایی رنج میبرد که باعث شده اثر، شبیه کار یک کارگردان تازهکار به نظر برسد.<ref>[https://www.sbs.com.au/whats-on/article/snow-on-pines-review/8kgau4bp5 Lynden Barber, "Snow on Pines Review", SBS WebSite.]</ref> داستانهای فرعی مانند دلیل جدایی و آشتی مریم و بهروز، یا اهل موسیقی بودن رؤیا، بهصورت مبهم و گذرا مطرح شده و نقش مؤثری در پیشبرد داستان اصلی ندارند.<ref>[https://film-magazine.com/reviews/show/?id=352 «برف روی قلبها»، وبسایت ماهنامه سینمایی فیلم.]</ref>
*'''ضعف در داستان و فیلمنامه''': فیلمنامه از ضعفهایی رنج میبرد که باعث شده اثر، شبیه کار یک کارگردان تازهکار به نظر برسد.<ref>[https://www.sbs.com.au/whats-on/article/snow-on-pines-review/8kgau4bp5 Lynden Barber, "Snow on Pines Review", SBS WebSite.]</ref> داستانهای فرعی مانند دلیل جدایی و آشتی مریم و بهروز، یا اهل [[موسیقی]] بودن رؤیا، بهصورت مبهم و گذرا مطرح شده و نقش مؤثری در پیشبرد داستان اصلی ندارند.<ref>[https://film-magazine.com/reviews/show/?id=352 «برف روی قلبها»، وبسایت ماهنامه سینمایی فیلم.]</ref>[[پرونده:برف روی کاجها۲.jpg|جایگزین=رویا و نریمان در سکانسی از فیلم برف روی کاجها|بندانگشتی|رویا و نریمان در سکانسی از فیلم برف روی کاجها]]'''انتخاب فرم سیاه و سفید''': اگرچه این انتخاب میتواند برای واقعیتر نشان دادن فضا باشد،<ref>[https://moviemag.ir/15093 کریمی، «نقد و بررسی فیلم برف روی کاجها»، وبسایت موویمگ.]</ref> اما برخی منتقدان معتقدند ترکیب داستانی با فضای سرد [[زمستان|زمستانی]] و روابط بیروح، با تصاویر سیاهوسفید، اغراقآمیز شده و ممکن است برای مخاطب خستهکننده باشد.<ref>[https://film-magazine.com/reviews/show/?id=352 «برف روی قلبها»، وبسایت ماهنامه سینمایی فیلم.]</ref>
* '''انتخاب فرم سیاه و سفید''': اگرچه این انتخاب میتواند برای واقعیتر نشان دادن فضا باشد،<ref>[https://moviemag.ir/15093 کریمی، «نقد و بررسی فیلم برف روی کاجها»، وبسایت موویمگ.]</ref> اما برخی منتقدان معتقدند ترکیب داستانی با فضای سرد زمستانی و روابط بیروح، با تصاویر سیاهوسفید، اغراقآمیز شده و ممکن است برای مخاطب خستهکننده باشد.<ref>[https://film-magazine.com/reviews/show/?id=352 «برف روی قلبها»، وبسایت ماهنامه سینمایی فیلم.]</ref>
*'''عادیسازی خیانت''': نگرانی اصلی برخی منتقدان، حرکت فیلم به سمت عادیسازی پدیده خیانت<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1392/03/04/63028 «محمد حسینی: برف روی کاجها نه فقط درباره خیانت که دقیقاً توجیه آن است»، خبرگزاری تسنیم.]</ref> در [[رابطه زناشویی|روابط زناشویی]] یا پرداختی غربی و سکولار به این [[آسیبهای اجتماعی|آسیب اجتماعی]] است.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/1430424 اسفندیار، «خیانت زناشویی در فیلم برف روی کاجها»، وبسایت راسخون.]</ref>
* '''عادیسازی خیانت''': نگرانی اصلی برخی منتقدان، حرکت فیلم به سمت عادیسازی پدیده خیانت<ref>[https://www.tasnimnews.com/fa/news/1392/03/04/63028 «محمد حسینی: برف روی کاجها نه فقط درباره خیانت که دقیقاً توجیه آن است»، خبرگزاری تسنیم.]</ref> در [[روابط زناشویی]] یا پرداختی غربی و سکولار به این [[آسیبهای اجتماعی|آسیب اجتماعی]] است.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/1430424 اسفندیار، «خیانت زناشویی در فیلم برف روی کاجها»، وبسایت راسخون.]</ref>
*'''تضعیف اعتماد اجتماعی''': تمام روابط در فیلم، حتی رابطه دوستانه، مخدوش و ناپایدار است و این میتواند به کاهش حس اعتماد در مخاطب بینجامد.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/1430424 اسفندیار، «خیانت زناشویی در فیلم برف روی کاجها»، وبسایت راسخون.]</ref>
* '''تضعیف اعتماد اجتماعی''': تمام روابط در فیلم، حتی رابطه دوستانه، مخدوش و ناپایدار است و این میتواند به کاهش حس اعتماد در مخاطب بینجامد.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/1430424 اسفندیار، «خیانت زناشویی در فیلم برف روی کاجها»، وبسایت راسخون.]</ref>
*'''ارائه نسخهای غیرایرانی''': فیلم به دلیل نمایش مردان به عنوان افرادی غیرقابل اعتماد<ref>[http://pajoohe.ir/Product.aspx?ProductID=3034 «در انتظار شروع | نقدی بر فیلم «برف روی کاجها»، وبسایت پژوهه.]</ref> و ترویج واکنشی تلافیجویانه (رابطه رؤیا با نریمان) که در پایان احساس پشیمانی ندارد،<ref>[https://www.seratnews.com/fa/news/120630 «نقدی بر فیلم «برف روی کاجها»/وقتی تفکرات فمینیستی یک فیلم را به سقوط میکشاند»، وبسایت خبری تحلیلی صراط.]</ref> مورد نقد قرار گرفته است. این نگاه با [[فرهنگ ایرانی]] و [[اخلاق اجتماعی]] ایرانیان سازگار دانسته نمیشود.<ref>[https://www.manzoom.ir/review/8431960/ عاصی، «برف روی کاجها، طعم شیرین خیانت»، وبسایت منظوم.]</ref>
* '''ارائه نسخهای غیرایرانی''': فیلم به دلیل نمایش مردان به عنوان افرادی غیرقابل اعتماد<ref>[http://pajoohe.ir/Product.aspx?ProductID=3034 «در انتظار شروع | نقدی بر فیلم «برف روی کاجها»، وبسایت پژوهه.]</ref> و ترویج واکنشی تلافیجویانه (رابطه رؤیا با نریمان) که در پایان احساس پشیمانی ندارد،<ref>[https://www.seratnews.com/fa/news/120630 «نقدی بر فیلم «برف روی کاجها»/وقتی تفکرات فمینیستی یک فیلم را به سقوط میکشاند»، وبسایت خبری تحلیلی صراط.]</ref> مورد نقد قرار گرفته است. این نگاه با [[فرهنگ ایرانی]] و اخلاق اجتماعی ایرانیان سازگار دانسته نمیشود.<ref>[https://www.manzoom.ir/review/8431960/ عاصی، «برف روی کاجها، طعم شیرین خیانت»، وبسایت منظوم.]</ref>
== حواشی فیلم برف روی کاجها ==
==حواشی فیلم برف روی کاجها==
* اکران این اثر در سالنهای سینمایی زیرمجموعه [[حوزه هنری]]، با مخالفت این نهاد مواجه شد.<ref>[https://www.seratnews.com/fa/news/120630 «نقدی بر فیلم «برف روی کاجها»/وقتی تفکرات فمینیستی یک فیلم را به سقوط میکشاند»، وبسایت خبری تحلیلی صراط.]</ref> این مخالفت مورد اعتراض تهیهکننده این اثر واقع شد.<ref>[https://moviemag.ir/15093 کریمی، «نقد و بررسی فیلم برف روی کاجها»، وبسایت موویمگ.]</ref>
*اکران این اثر در سالنهای سینمایی زیرمجموعه حوزه هنری، با مخالفت این نهاد مواجه شد.<ref>[https://www.seratnews.com/fa/news/120630 «نقدی بر فیلم «برف روی کاجها»/وقتی تفکرات فمینیستی یک فیلم را به سقوط میکشاند»، وبسایت خبری تحلیلی صراط.]</ref> این مخالفت مورد اعتراض تهیهکننده این اثر واقع شد.<ref>[https://moviemag.ir/15093 کریمی، «نقد و بررسی فیلم برف روی کاجها»، وبسایت موویمگ.]</ref>
* طبق اظهار [[صابر ابر]]، او برای بازی در این فیلم، حدود سه ماه تمرین کرده است. همچنین معادی بیان داشته که خانم افشار برای بازی در این فیلم، زیر نظر معلم آموزش پیانو بوده تا ضمن یادگیری پیانو، شیوه تدریس آن را نیز بیاموزد.<ref>[https://www.irna.ir/news/30807028 «کارگردان فیلم برف روی کاجها: زوج این قصه را سیاهوسفید میدیدم»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
*طبق اظهار [[صابر ابر]]، او برای بازی در این فیلم، حدود سه ماه تمرین کرده است. همچنین معادی بیان داشته که خانم افشار برای بازی در این فیلم، زیر نظر معلم آموزش پیانو بوده تا ضمن یادگیری پیانو، شیوه تدریس آن را نیز بیاموزد.<ref>[https://www.irna.ir/news/30807028 «کارگردان فیلم برف روی کاجها: زوج این قصه را سیاهوسفید میدیدم»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
== پانویس ==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
== منابع ==
==منابع==
{{آغاز منابع}}
{{آغاز منابع}}
* آذین، جبار، «برف روی کاجها یک اثر آسیبشناسانه اجتماعی است»، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۲ش.
* آذین، جبار، «برف روی کاجها یک اثر آسیبشناسانه اجتماعی است»، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۲ش.
نسخهٔ کنونی تا ۲۶ آبان ۱۴۰۴، ساعت ۱۲:۱۴
پوستر فیلم سینمایی برف روی کاجها
برف روی کاجها (فیلم): فیلمی دربارهٔ واکنش زن ایرانی به خیانت همسر.
برف روی کاجها فیلمی به نویسندگی و کارگردانی پیمان معادی و تهیهکنندگی جمال ساداتیان است که در سال ۱۳۹۰ ساخته شد. این فیلم با بازیگری چهرههایی چون مهناز افشار، ویشکا آسایش، حسن معجونی، حسین پاکدل، صابر ابر، الهام کردا و آناهیتا افشار روی پرده رفت. داستان فیلم، روایتگر زندگی «رؤیا»، یک مدرس پیانو، است که پس از چهارده سال زندگی مشترک، متوجه خیانت همسرش میشود. در ادامه، او با پسر همسایه، وارد یک رابطه عاطفی میشود. این اثر، کلیشههای رایج دربارهٔ واکنش زنان به خیانت را به چالش میکشد و پاسخی متفاوت و منطقی را از سوی یک زن به تصویر میکشد. منتقدان، استفاده از فرم سیاهوسفید، عادیسازی خیانت و نمایش غیرایرانی مواجهه زنان با خیانت را مورد نقد قرار دادند. در مقابل، موسیقی کارن همایونفر، بازی درخشان بازیگران و تصویربرداری محمود کلاری با تحسین روبهرو شدند. «برف روی کاجها» در جشنواره فیلم فجر و جشنواره انجمن منتقدان و نویسندگان سینمایی ایران موفق به دریافت جوایز متعددی ازجمله جایزهٔ بهترین فیلم و بهترین بازیگر زن شد.
برف روی کاجها بهنویسندگی و کارگردانی پیمان معادی و تهیهکنندگی جمال ساداتیان[۱] با هنرمندی مهناز افشار، ویشکا آسایش، حسن معجونی، حسین پاکدل، صابر ابر، الهام کردا و آناهیتا افشار[۲] در سال ۱۳۹۰ش در قالب یک فیلم سینمایی ۹۶ دقیقهای ساخته شد.[۳] این اثر همان سال در سیامین جشنواره فیلم فجر رونمایی شد و بهصورت عمومی در اردیبهشت ۱۳۹۲ش روی پرده رفت.[۴] نسخه اکران عمومی، دارای تفاوتهایی با نسخه اکرانشده در جشنواره فجر بوده است.[۵] برف روی کاجها تا اواسط تیر روی پرده بود. فروش این اکران به رقم ۸۰۰ میلیون تومان رسید.[۶]
موضوع این فیلم، روایت مواجهه متفاوت یک زن با خیانت همسر است. کارگردان، موضوع «خیانت» را بهدلیل گسترش این معضل در روابط زناشویی، برگزیده است. تهیهکننده نیز مضمون این اثر را در ادامه دغدغههای اجتماعی آثار قبلی خود دانسته است؛[۷] بنابراین، موضوع اصلی فیلم از نگاه سازندگان، بازتابی از کاهش وفاداری، تضعیف استحکام نهاد خانواده و زوال عشق در جامعه شهری ایران است.[۸]
رؤیا (مهناز افشار)، که مدرس پیانو است، متوجه میشود همسرش علی (حسین پاکدل)، پس از ۱۴ سال زندگی مشترک،[۹] با نسیم (آناهیتا افشار) که تنها بیست سال دارد، رابطهای پنهانی برقرار کرده است. رؤیا بهمرور از علی فاصله میگیرد و بعد از درخواست غیرحضوری علی برای طلاق از طریق وکیلش، بهمرور با پسرجوان همسایه، نریمان (صابر ابر)، ارتباطی عاطفی برقرار میکند.[۱۰]
حضور اصغر فرهادی در پشت صحنه فیلم سینمایی برف روی کاجها
این اثر اولین تجربه پیمان معادی در کسوت کارگردانی و متأثر از آثار اصغر فرهادی است.[۱۱] مضمون «خیانت» نیز متأثر از فضای گفتمانی آثار سینمایی در اواخر دهه هشتاد و اوایل دهه نود است[۱۲] که آن نیز متأثر از تقلید از سینمای فرهادی بهویژه پس از اکران «درباره الی» و کسب جوایز و اکرانهای بینالمللی آن بوده است.[۱۳]
در سیامین دوره جشواره فیلم فجر (۱۳۹۰ش)، این اثر بهعنوان «بهترین فیلم از نگاه تماشاگران»، جایزه سیمرغ بلورین را دریافت کرد[۱۴] و مهناز افشار نیز بهعنوان «بهترین بازیگر زن» در بخش نگاهنو دیپلم افتخار گرفت.[۱۵]ویشکا آسایش برای بازی در این فیلم نامزد دریافت «بهترین بازیگر نقش مکمل زن» شد. پیمان معادی نیز برای «بهترین کارگردانی» و «بهترین فیلمنامه» در بخش نگاهنو نامزد دریافت سیمرغ شده بود.[۱۶]
در ششمین دوره جشن انجمن منتقدان و نویسندگان سینمای ایران (۱۳۹۱ش)، این فیلم برنده سه تندیس «بهترین فیلم»، «بهترین فیلمنامه» و «بهترین بازیگر نقش اول زن» بوده است.[۱۷]
در چهاردهمین دوره جشن حافظ (۱۳۹۳ش)، پیمان معادی برای فیلمنامه این اثر و کارن همایونفر برای موسیقی متن آن نامزد دریافت جایزه شدند و مهناز افشار در همان دوره، موفق به دریافت جایزه بهترین بازیگر نقش اول زن شد.[۱۸]
این فیلم، رؤیا را زنی نشان میدهد که تلاش میکند با شکستن تابوها از کلیشههای زنانه مانند مطیع بودن، فداکاری و انفعال، فاصله بگیرد و علیه آنها مقاومت کند.[۱۹] فیلم در تلاش است واکنش رؤیا به خیانت همسرش را متفاوت از تصویر سنتی زنان شکستخورده در روابط عاطفی به نمایش بگذارد. رؤیا پس از گذراندن یک شوک عاطفی و احساس شکست، که فیلم سعی داشته آن را در قالب عدم رسیدگی به گلهای خانه، گریهکردن و معلقکردن کارهای روزمره نشان دهد،[۲۰] خود را بازمییابد و فعالیتهای معمولش را از سر میگیرد. رؤیا با آن که آسیب روحی خورده است، اما ظاهراً آرام و منطقی با موضوع کنار میآید.[۲۱]
فیلم «برف روی کاجها» در تلاش است زنان را در موضعی تقابلی نسبت به مردان قرار دهد و تصویری نو از زن ایرانی ترسیم کند.[۲۲] تصویری که میتواند در جهت برجستهسازی سوژگی زنان در فیلم تفسیر شود.[۲۳]
این اثر به پدیده «تنهایی زنان» در جامعه ایرانی نیز پرداخته است. شخصیتهای رؤیا، مریم، نازی و حتی حاجخانم (همسایه بالایی و صاحبخانه رؤیا) همه بهصورت تنها نمایش داده شدهاند.[۲۴] همچنین ناامنی این زنان تنها نیز مورد توجه کارگردان بوده است. چنانکه دزدی از خانه نازی و خیانت علی به رؤیا، بهعنوان نمادهای ناامنی زنان تنها شناخته میشود.[۲۵]
در فیلم برف روی کاجها استفاده از نمادها بهمثابه استعارههای ادبی، مورد توجه منتقدان قرار گرفتهاند. ازجمله آنکه عشق بهمثابه سفر و انسان بهمثابه درخت کاج استعارهپردازی شدهاند.[۲۶] همچنین کیفیت ساخت این اثر در ابعاد مختلفی از جمله انتخاب زوایای دوربین، استفاده نمادین از پیانو و ملودیهای آن برای نمایش تغییر در احساسات و بازی باورپذیر بازیگران مورد توجه برخی منتقدان بوده است.[۲۷] در این میان آهنگسازی کارن همایونفر[۲۸] و تصویربرداری محمود کلاری[۲۹] بیش از دیگر ابعاد فیلم، مورد تحسین واقع شده است.[۳۰]
از سوی دیگر، این فیلم با انتقادهای ساختاری (فرمی) و محتوایی از سوی منتقدان روبرو شده است،[۳۱] ازجمله:
ضعف در شخصیتپردازی: شخصیتهای فرعی، مانند علی (همسر رؤیا)، بهدرستی پرداخت نشدهاند و انگیزههای آنان (مانند دلیل خیانت علی) مبهم باقی مانده است.[۳۲] همچنین پرداخت به دنیای درونی و زنانه شخصیت اصلی (رؤیا) نیز سطحی ارزیابی شده[۳۳] و کارگردان نتوانسته است عمق لازم را به آن ببخشد.[۳۴] این امر مانع از همذاتپنداری کامل مخاطب با شخصیتها میشود.[۳۵]
ضعف در داستان و فیلمنامه: فیلمنامه از ضعفهایی رنج میبرد که باعث شده اثر، شبیه کار یک کارگردان تازهکار به نظر برسد.[۳۶] داستانهای فرعی مانند دلیل جدایی و آشتی مریم و بهروز، یا اهل موسیقی بودن رؤیا، بهصورت مبهم و گذرا مطرح شده و نقش مؤثری در پیشبرد داستان اصلی ندارند.[۳۷]رویا و نریمان در سکانسی از فیلم برف روی کاجهاانتخاب فرم سیاه و سفید: اگرچه این انتخاب میتواند برای واقعیتر نشان دادن فضا باشد،[۳۸] اما برخی منتقدان معتقدند ترکیب داستانی با فضای سرد زمستانی و روابط بیروح، با تصاویر سیاهوسفید، اغراقآمیز شده و ممکن است برای مخاطب خستهکننده باشد.[۳۹]
عادیسازی خیانت: نگرانی اصلی برخی منتقدان، حرکت فیلم به سمت عادیسازی پدیده خیانت[۴۰] در روابط زناشویی یا پرداختی غربی و سکولار به این آسیب اجتماعی است.[۴۱]
تضعیف اعتماد اجتماعی: تمام روابط در فیلم، حتی رابطه دوستانه، مخدوش و ناپایدار است و این میتواند به کاهش حس اعتماد در مخاطب بینجامد.[۴۲]
ارائه نسخهای غیرایرانی: فیلم به دلیل نمایش مردان به عنوان افرادی غیرقابل اعتماد[۴۳] و ترویج واکنشی تلافیجویانه (رابطه رؤیا با نریمان) که در پایان احساس پشیمانی ندارد،[۴۴] مورد نقد قرار گرفته است. این نگاه با فرهنگ ایرانی و اخلاق اجتماعی ایرانیان سازگار دانسته نمیشود.[۴۵]
اکران این اثر در سالنهای سینمایی زیرمجموعه حوزه هنری، با مخالفت این نهاد مواجه شد.[۴۶] این مخالفت مورد اعتراض تهیهکننده این اثر واقع شد.[۴۷]
طبق اظهار صابر ابر، او برای بازی در این فیلم، حدود سه ماه تمرین کرده است. همچنین معادی بیان داشته که خانم افشار برای بازی در این فیلم، زیر نظر معلم آموزش پیانو بوده تا ضمن یادگیری پیانو، شیوه تدریس آن را نیز بیاموزد.[۴۸]
آذین، جبار، «برف روی کاجها یک اثر آسیبشناسانه اجتماعی است»، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: ۲۸ اردیبهشت ۱۳۹۲ش.
اردشیری، مجتبی، «نه زنانه نه مردانه، گم شدن برف روی کاجها در پیچ حلقه اتصال فیلمنامه»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۱۲ خرداد ۱۳۹۲ش.
اسفندیار، حدیثه، «خیانت زناشویی در فیلم برف روی کاجها»، راسخون، تاریخ درج مطلب: ۵ اردیبهشت ۱۳۹۸ش.
انتظاری، علیرضا، «نشانههای دراماتیک در بطن زندگی شهری؛ نگاهی به فیلم برف روی کاجها ساخته پیمان معادی»، پرده سینما، تاریخ درج مطلب: ۵ اردیبهشت ۱۳۹۲ش.
«برف روی قلبها»، ماهنامه سینمایی فیلم، تاریخ بازدید مطلب: ۱۴ مهر ۱۴۰۴ش.
«برف روی کاجها روی پرده سینما رفت»، خبر آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۴ اردیبهشت ۱۳۹۲ش.
«برف روی کاجها»، تیوال، تاریخ بازدید مطلب: ۱۳ مهر ۱۴۰۴ش.
پرنیانی، مهدی، «فیلمی که با هم دیدیم»، منظوم، تاریخ درج مطلب: ۸ آبان ۱۳۹۵ش.
«جدول کامل اسامی برترینهای سیامین جشنواره بینالمللی فیلم فجر»، همشهری آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۲۳ بهمن ۱۳۹۰ش.
«چهاردهمین دوره جشن حافظ (سال ۱۳۹۳)»، وبسایت جشن حافظ، تاریخ بازدید مطلب: ۱۴ مهر ۱۴۰۴ش.
حسنپور، آرش، «من؛ این همه نیستم: بازنمایی جهان زنانه در فیلم برف روی کاجها»، پایگاه جماعت دعوت و اصلاح، تاریخ درج مطلب: ۲۸ بهمن ۱۳۹۲ش.
حسنپور، سبحان، «برف روی کاجها؛ موقعیتی مدرن یا سنتی!»، هامون ایران، تاریخ درج مطلب: ۲۸ تیر ۱۳۹۳ش.
«در انتظار شروع | نقدی بر فیلم «برف روی کاجها»، پژوهه، تاریخ درج مطلب: ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۲ش.
سپهری، محمد، «وقتی ژانر هم کم میآورد»، منظوم، تاریخ درج مطلب: ۸ آبان ۱۳۹۵ش.
«سیمرغ بلورین بر شانه عطاران نشست»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۲۳ بهمن ۱۳۹۰ش.
«سیمرغ فجر برف روی کاجها را تکاند»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۲۳ بهمن ۱۳۹۰ش.
شجاع، فرشاد، «فیلمی که نتوانست انتظار منتقدان را برآورده کند»، منظوم، تاریخ درج مطلب: ۸ آبان ۱۳۹۵ش.
عاصی، عبدالرضا، «برف روی کاجها، طعم شیرین خیانت»، منظوم، تاریخ درج مطلب: ۸ آبان ۱۳۹۵ش.
«عصرآزاد، سحر، «برف روی کاجها؛ به گل نشستن عشق»، نماوامگ، تاریخ درج مطلب: ۸ خرداد ۱۴۰۱ش.
قنبرزاده، دامون، «نگاهی به فیلم برف روی کاجها»، سینمای خانگی من، تاریخ بازدید مطلب: ۱۳ مهر ۱۴۰۴ش.
«کارگردان فیلم برف روی کاجها: زوج این قصه را سیاهوسفید میدیدم»، ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۱۹ بهمن ۱۳۹۰ش.
کرمی قهی، محمدتقی و عامری، پردیس، «عاملیت زن در سینمای اجتماعی ایران (مطالعه موردی دو فیلم برف روی کاجها و پریدن از ارتفاع کم)، مطالعات فرهنگی و ارتباطات، شماره ۵۸، خرداد ۱۳۹۹ش.
کریمی، میثم، «نقد و بررسی فیلم برف روی کاجها»، موویمگ، تاریخ درج مطلب: ۱۱ اردیبهشت ۱۳۹۲ش.
«گزارش اکران برف روی کاجها»، باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: ۱۸ مرداد ۱۳۹۲ش.
«محمد حسینی: برف روی کاجها نه فقط دربارهٔ خیانت که دقیقاً توجیه آن است»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب: ۴ خرداد ۱۳۹۲ش.
«معرفی برگزیدگان ششمین جشن انجمن منتقدان سینما / مهرجویی و تقوایی تقدیر شدند»، ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۲۵ دی ۱۳۹۱ش.
مقیمی، مرسده، «درد قضاوت شدن و محکوم شدن»، منظوم، تاریخ درج مطلب: ۸ آبان ۱۳۹۵ش.
مولودی، امیرسعید و نبویزاده نمازی، سید وحید، «کاربست نظریه استعاره و مجاز مفهومی در سینما: مطالعه موردی فیلم برف روی کاجها»، پژوهشهای زبانشناسی، شماره ۲۴، بهار و تابستان ۱۴۰۰ش.
«نقدی بر فیلم «برف روی کاجها» /وقتی تفکرات فمینیستی یک فیلم را به سقوط میکشاند»، پایگاه خبری تحلیلی صراط، تاریخ درج مطلب: ۱۲ تیر ۱۳۹۲ش.
کیانپور، سید علیرضا، «آنچه در زیر برف روی کاجها پنهان شده است!»، بولتن نیوز، تاریخ درج مطلب: ۲۰ اردیبهشت ۱۳۹۲ش.
Lynden Barber, "Snow on Pines Review", SBS, Published on 17 October 2013.
Nathan Giaccio, "Iranian Film Festival Review: Snow on Pines (Barf roo-ye kajha) ", GLAM, Published on 21 October 2013.
پیشنویس:برف روی کاجها (فیلم): تفاوت میان نسخهها
