پرش به محتوا

پیش‌نویس:دختران فراری: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
دیداریویکی‌متن
صفحه‌ای تازه حاوی «<big>'''دختران فراری'''</big>، دختران ترک‌کننده خانه و خانواده به دلایل گوناگون مانند شرایط نامساعد خانوادگی یا اجتماعی. <br> دختران گاهی به‎دلیل مشکلات خانوادگی، خشونت، فقر یا تمایل به زندگی بهتر، از خانه فرار می‌کنند. فرار از خانه، دختران را در م...» ایجاد کرد
 
سعید مقدم (بحث | مشارکت‌ها)
۸ ویرایش‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<big>'''دختران فراری'''</big>، دختران ترک‌کننده خانه و خانواده به دلایل گوناگون مانند شرایط نامساعد خانوادگی یا اجتماعی. <br>
[[پرونده:دختران فراری۱.jpg|جایگزین=بازگشت دختر فراری بعد از ۶ سال با ۳ بچه|بندانگشتی|بازگشت دختر فراری بعد از ۶ سال با ۳ بچه]]
{{درشت|'''دختران فراری'''}}، دختران ترک‌کننده خانه و خانواده به دلایل گوناگون مانند شرایط نامساعد خانوادگی یا اجتماعی.
 
دختران گاهی به‌دلیل مشکلات خانوادگی، خشونت، فقر یا تمایل به زندگی بهتر، از [[خانه]] فرار می‌کنند. فرار از خانه، دختران را در معرض آسیب‌های جدی قرار می‌دهد. این پدیده با ویژگی‌های شخصیتی مانند اختلالات شخصیت مرزی، ضداجتماعی، خودشیفته و نمایشی و همچنین مشکلات روانی چون ضعف عزت نفس، [[افسردگی]] و هوش هیجانی پایین مرتبط است. دختران فراری بر اساس انگیزه‌های فرار، آن‌ها به پنج گروه قربانیان خشونت، ماجراجویان، متاثرین از روابط عاطفی، معترضان به محدودیت‌ها و افراد دارای اختلالات روانی و اعتیاد تقسیم می‌شوند. تغییر [[سبک زندگی]] و گسترش فردگرایی، تعارضات خانوادگی را تشدید کرده و این پدیده را افزایش داده است.


دختران گاهی به‎دلیل مشکلات خانوادگی، خشونت، فقر یا تمایل به زندگی بهتر، از خانه فرار می‌کنند. فرار از خانه، دختران را در معرض آسیب‌های جدی قرار می‌دهد. این پدیده با ویژگی‌های شخصیتی مانند اختلالات شخصیت مرزی، ضداجتماعی، خودشیفته و نمایشی و همچنین مشکلات روانی چون ضعف عزت نفس، افسردگی و هوش هیجانی پایین مرتبط است. دختران فراری بر اساس انگیزه‌های فرار، آن‌ها به پنج گروه قربانیان خشونت، ماجراجویان، متاثرین از روابط عاطفی، معترضان به محدودیت‌ها و افراد دارای اختلالات روانی و اعتیاد تقسیم می‌شوند. تغییر سبک زندگی و گسترش فردگرایی، تعارضات خانوادگی را تشدید کرده و این پدیده را افزایش داده است.
==تعریف دختران فراری==
==تعریف دختران فراری==
[[دختر|دختران]] فراری به دخترانی اطلاق می‌شود که به دلایل مختلف، مانند فقر، [[خشونت خانگی]]، محدودیت‌های غیرمنطقی، آزار، رها شدن توسط [[خانواده]]، یا حتی جذب‌شدن به ظواهر نامناسب شهرها، تصمیم می‌گیرند از خانه می‌گریزند و به‌طور معمول در شهرهای بزرگ پناه می‌گیرند.


دختران فراری به دخترانی اطلاق می‌شود که به دلایل مختلف، مانند فقر، خشونت خانگی، محدودیت‌های غیرمنطقی، آزار، رها شدن توسط خانواده، یا حتی جذب‌شدن به ظواهر نامناسب شهرها، تصمیم می‌گیرند از خانه می‌گریزند و به‌طور معمول در شهرهای بزرگ پناه می‌گیرند.  
این دختران، که غالباً محروم از محیط‌های عاطفی و اجتماعی سالم هستند، در برابر فشارهای روحی، روانی و عاطفی قرار دارند و به دنبال یک [[زندگی]] بهتر می‌روند. با این حال، پس از فرار، به دلیل نداشتن سرپناه مناسب، ممکن است به کارهای [[رابطه نامشروع|نامشروع]] و ناپسند روی آورند و به‌تدریج به زنان خیابانی تبدیل شوند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Article/View/65647/عوامل_فرار_دختران_از_خانه عباسی، «عوامل فرار دختران از خانه»،  وب‌سایت پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>


این دختران، که غالباً محروم از محیط‌های عاطفی و اجتماعی سالم هستند، در برابر فشارهای روحی، روانی و عاطفی قرار دارند و به دنبال یک زندگی بهتر می‌روند. با این حال، پس از فرار، به دلیل نداشتن سرپناه مناسب، ممکن است به کارهای نامشروع و ناپسند روی آورند و به‌تدریج به زنان خیابانی تبدیل شوند.<ref>عباسی، «عوامل فرار دختران از خانه»، وب‌سایت پایگاه اطلاع‌‌رسانی حوزه.</ref>
این رفتار به‌طور معمول به‌عنوان یک مکانیزم دفاعی عمل می‌کند که هدف از آن کاهش احساس ناخوشایندی، فرار از محرک‌های مزاحم و آزاردهنده، و نیل به خواسته‌ها و آرزوهای مورد نظر، اغلب دور و دراز است.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/89308/آسیب-شناسی-اجتماعی-زنان محبی، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»، وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی.]</ref>


این رفتار به‌طور معمول به‌عنوان یک مکانیزم دفاعی عمل می‌کند که هدف از آن کاهش احساس ناخوشایندی، فرار از محرک‌های مزاحم و آزاردهنده، و نیل به خواسته‌ها و آرزوهای مورد نظر، اغلب دور و دراز، است.<ref>محبی، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»،  وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی.</ref>
==اهمیت موضوع==
==اهمیت موضوع==
امروزه، فرار از خانه به‌عنوان یکی از چالش‌های اجتماعی در بسیاری از کشورهای جهان شناخته می‌شود که تأثیرات عمیقی بر ساختار خانواده و جامعه دارد. [[دختران فراری]]، دخترانی هستند که به دلیل شرایط نامساعد فردی، خانوادگی و محیطی، خانه را ترک می‌کنند. این مسئله نه‌تنها برای خود دختران بلکه برای کل جامعه عواقب جدی دارد. این پدیده که ممکن است تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله فشارهای روانی، خانوادگی و اجتماعی آغاز شود، می‌تواند به سقوط [[اخلاق|اخلاقی]]، بیماری‌های اجتماعی و حتی ورود به شبکه‌های فساد و قاچاق منجر شود.


امروزه، فرار از خانه به‌عنوان یکی از چالش‌های اجتماعی در بسیاری از کشورهای جهان شناخته می‌شود که تاثیرات عمیقی بر ساختار خانواده و جامعه دارد.  
دختران فراری در معرض خطراتی مانند خودفروشی، [[ازدواج]]‌های نامناسب و بیماری‌های جنسی قرار می‌گیرند که زندگی آنها را تهدید کرده و باعث تضعیف بنیان‌های خانواده و جامعه می‌شود. افزایش آمار زنان خیابانی، گسترش بیماری‌های اجتماعی و متلاشی شدن کانون‌های خانوادگی از جمله پیامدهای این پدیده است.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/8123/106785/چرا-دختران-از-خانه-فرار-می-کنند سمیعی، «چرا دختران از خانه فرار می‌کنند؟»،  وب‌سایت پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>


دختران فراری، دخترانی هستند که به دلیل شرایط نامساعد فردی، خانوادگی و محیطی، خانه را ترک می‌کنند. این مساله نه‌تنها برای خود دختران بلکه برای کل جامعه عواقب جدی دارد. این پدیده که ممکن است تحت تاثیر عوامل مختلفی از جمله فشارهای روانی، خانوادگی و اجتماعی آغاز شود، می‌تواند به سقوط اخلاقی، بیماری‌های اجتماعی و حتی ورود به شبکه‌های فساد و قاچاق منجر شود.
دختران فراری در معرض خطراتی مانند خودفروشی، ازدواج‌های نامناسب و بیماری‌های جنسی قرار می‌گیرند که زندگی آنها را تهدید کرده و باعث تضعیف بنیان‌های خانواده و جامعه می‌شود. افزایش آمار زنان خیابانی، گسترش بیماری‌های اجتماعی و متلاشی شدن کانون‌های خانوادگی از جمله پیامدهای این پدیده است.<ref>سمیعی، «چرا دختران از خانه فرار می‌‌‌‌کنند؟»،  وب‌سایت پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.</ref>
==آمار دختران فراری==
==آمار دختران فراری==
بر اساس آمار منتشر شده توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO)، هر سال حدود یک میلیون [[نوجوانی|نوجوان]] در محدوده سنی ۱۳ تا ۱۹ سال در سراسر جهان از خانه فرار می‌کنند؛ ۷۴ درصد از این فرارها مربوط به دختران است. این نسبت بالا حاکی از آن است که دختران به دلایل مختلفی، از جمله فشارهای اجتماعی، خانوادگی، و فرهنگی، بیشتر در معرض این پدیده قرار دارند.


بر اساس آمار منتشر شده توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO)،  هر سال حدود یک میلیون نوجوان در محدوده سنی 13 تا 19 سال در سراسر جهان از خانه فرار می‌کنند؛ 74 درصد از این فرارها مربوط به دختران است. این نسبت بالا حاکی از آن است که دختران به دلایل مختلفی، از جمله فشارهای اجتماعی، خانوادگی، و فرهنگی، بیشتر در معرض این پدیده قرار دارند.  
در ایران آمار دقیق و رسمی از تعداد دختران فراری، ارائه نمی‌شود، اما گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌ها و مطبوعات نشان‌دهندهٔ افزایش قابل توجه این پدیده است. به‌علاوه، یکی از نگرانی‌های اصلی، کاهش میانگین سنی دختران فراری است که نشان می‌دهد دختران [[نوجوانی|نوجوان]] و در سنین پایین‌تر نیز به این رفتار روی می‌آورند. این موضوع نشان می‌دهد که عوامل مؤثر بر فرار دختران، مانند فشارهای روانی، [[خشونت خانگی]] و تغییر در نگرش‌ها و سبک زندگی، در حال تشدید هستند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/89308/آسیب-شناسی-اجتماعی-زنان محبی، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»،  وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی.]</ref>


در ایران آمار دقیق و رسمی از تعداد دختران فراری، ارائه نمی‌شود، اما گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌ها و مطبوعات نشان‌دهندۀ افزایش قابل توجه این پدیده است. به‌علاوه، یکی از نگرانی‌های اصلی، کاهش میانگین سنی دختران فراری است که نشان می‌دهد دختران نوجوان و در سنین پایین‌تر نیز به این رفتار روی می‌آورند. این موضوع نشان می‌دهد که عوامل مؤثر بر فرار دختران، مانند فشارهای روانی، خشونت خانگی و تغییر در نگرش‌ها و سبک زندگی، در حال تشدید هستند.<ref>محبی، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»،  وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی.</ref>
[[پرونده:دختران فراری.jpg|جایگزین=فرار دختران در روزنامه همشهری|بندانگشتی|بازنمایی پدیده فرار دختران در روزنامه همشهری]]
==ویژگی‌های شخصیتی دختران فراری==
==ویژگی‌های شخصیتی دختران فراری==
برخی از ویژگی‌های شخصیتی در دختران فراری بیشتر دیده می‌شود؛ این ویژگی‌ها می‌توانند باعث کاهش توانایی فرد در حل مشکلات، عدم پذیرش مسئولیت و افزایش رفتارهای پرخطر مانند فرار از خانه شوند.


برخی از ویژگی‌های شخصیتی در دختران فراری بیشتر دیده می‌شود؛ این ویژگی‌ها می‌توانند باعث کاهش توانایی فرد در حل مشکلات، عدم پذیرش مسئولیت و افزایش رفتارهای پرخطر مانند فرار از خانه شوند.
===شخصیت مرزی===
===شخصیت مرزی===
شخصیت مرزی با نوسانات خُلقی شدید، [[ترس]] از ترک‌شدن و رفتارهای تکانشی همراه است. تجارب آسیب‌زا در کودکی و عوامل ژنتیکی در بروز این اختلال نقش دارند. افراد دارای اختلال شخصیت مرزی، ممکن است به دنبال فرار از خانه باشند.<ref>[https://jep.atu.ac.ir/article_6017.html الهیاری و رسول‌زاده، «بررسی اختلالات شخصیت در دختران فراری و غیر فراری»،  1387ش، ص52-55.]</ref>


شخصیت مرزی با نوسانات خُلقی شدید، ترس از ترک‌شدن و رفتارهای تکانشی همراه است. تجارب آسیب‌زا در کودکی و عوامل ژنتیکی در بروز این اختلال نقش دارند. افراد دارای اختلال شخصیت مرزی، ممکن است به دنبال فرار از خانه باشند.<ref>الهیاری و رسول‌زاده، «بررسی اختلالات شخصیت در دختران فراری و غیر فراری»،  1387ش، ص52-55.</ref>
===شخصیت ضداجتماعی===
===شخصیت ضداجتماعی===
شخصیت ضداجتماعی با ویژگی‌هایی نظیر بی‌تفاوتی نسبت به هنجارها، عدم احساس مسئولیت، رفتارهای تکانشی و فریبکارانه و ناتوانی در همدلی، زمینه‌ساز فرار می‌شود. عوامل ژنتیکی، تجارب آسیب‌زا در کودکی (مانند سوء استفاده) و الگوهای تربیتی نامناسب در شکل‌گیری این نوع شخصیت نقش دارند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/89308/آسیب-شناسی-اجتماعی-زنان محبی، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»،  وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی.]</ref>


شخصیت ضداجتماعی با ویژگی‌هایی نظیر بی‌تفاوتی نسبت به هنجارها، عدم احساس مسئولیت، رفتارهای تکانشی و فریبکارانه و ناتوانی در همدلی، زمینه‌ساز فرار می‌شود. عوامل ژنتیکی، تجارب آسیب‌زا در کودکی (مانند سوء استفاده) و الگوهای تربیتی نامناسب در شکل‌گیری این نوع شخصیت نقش دارند. <ref>محبی، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»،  وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی.</ref>
===شخصیت خودشیفته===
===شخصیت خودشیفته===
نیاز شدید به تحسین، احساس خودبزرگ‌بینی و عدم همدلی با دیگران از ویژگی‌های بارز افراد خودشیفته است. الگوهای تربیتی نامناسب و تجارب آسیب‌زا در [[کودک|کودکی]] از علل احتمالی شکل‌گیری این نوع شخصیت هستند. افراد دارای ویژگی‌های خودشیفتگی ممکن است به‌دلیل [[احساس]] نارضایتی از روابط خود و عدم دریافت توجه کافی، به دنبال فرار از خانه باشند.<ref>[https://jep.atu.ac.ir/article_6017.html الهیاری و رسول‌زاده، «بررسی اختلالات شخصیت در دختران فراری و غیر فراری»،  1387ش، ص52-55.]</ref>


نیاز شدید به تحسین، احساس خودبزرگ‌بینی و عدم همدلی با دیگران از ویژگی‌های بارز افراد خودشیفته است. الگوهای تربیتی نامناسب و تجارب آسیب‌زا در کودکی از علل احتمالی شکل‌گیری این نوع شخصیت هستند. افراد دارای ویژگی‌های خودشیفتگی ممکن است به‌دلیل احساس نارضایتی از روابط خود و عدم دریافت توجه کافی، به دنبال فرار از خانه باشند.<ref>الهیاری و رسول‌زاده، «بررسی اختلالات شخصیت در دختران فراری و غیر فراری»،  1387ش، ص52-55.</ref>
===شخصیت نمایشی===
===شخصیت نمایشی===
شخصیت نمایشی با نیاز به جلب توجه، رفتارهای اغراق‌آمیز، [[مهارت تصمیم‌گیری|تصمیم‌گیری]] احساسی و اثرپذیری از دیگران، می‌تواند در فرار دختران نقش داشته باشد. الگوهای تربیتی نامناسب و کمبود توجه در کودکی از علل احتمالی این نوع شخصیت هستند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/89308/آسیب-شناسی-اجتماعی-زنان محبی، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»،  وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی.]</ref>


شخصیت نمایشی با نیاز به جلب توجه، رفتارهای اغراق‌آمیز، تصمیم‌گیری احساسی و اثرپذیری از دیگران، می‌تواند در فرار دختران نقش داشته باشد. الگوهای تربیتی نامناسب و کمبود توجه در کودکی از علل احتمالی این نوع شخصیت هستند.<ref>محبی، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»،  وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی.</ref>
==ویژگی‌های روانی دختران فراری==
==ویژگی‌های روانی دختران فراری==
 
علاوه بر مشکلات شخصیتی، مشکلات روانی نیز در فرار دختران نقش دارند، ازجمله:
علاوه بر مشکلات شخصیتی، مشکلات روانی نیز در فرار دختران نقش دارند، ازجمله:  
===ضعف عزت نفس===
===ضعف عزت نفس===
ضعف [[عزت نفس]] با احساس بی‌ارزشی و خودانتقادی همراه است و می‌تواند ناشی از تجارب منفی در کودکی باشد. دخترانی که عزت نفس پایینی دارند، ممکن است به دلیل احساس ناتوانی در حل مشکلات خود، به دنبال فرار از خانه باشند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/89308/آسیب-شناسی-اجتماعی-زنان محبی، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»،  وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی.]</ref>


ضعف عزت نفس با احساس بی‌ارزشی و خودانتقادی همراه است و می‌تواند ناشی از تجارب منفی در کودکی باشد. دخترانی که عزت نفس پایینی دارند، ممکن است به دلیل احساس ناتوانی در حل مشکلات خود، به دنبال فرار از خانه باشند.<ref>محبی، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»، وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی.</ref>
===افسردگی===
===افسردگی‌===
[[افسردگی]] با احساس [[غم]] واندوه مداوم، از دست‌دادن علاقه به فعالیت‌ها و افکار [[خودکشی]] همراه است. عوامل ژنتیکی و تجارب استرس‌زا از علل احتمالی افسردگی هستند. دختران افسرده ممکن است به دلیل احساس ناامیدی و ناتوانی در مقابله با مشکلات خود، به دنبال فرار از خانه باشند.<ref>[https://jep.atu.ac.ir/article_6017.html الهیاری و رسول‌زاده، «بررسی اختلالات شخصیت در دختران فراری و غیر فراری»، 1387ش، ص52-55.]</ref>


افسردگی با احساس غم و‌اندوه مداوم، از دست‌دادن علاقه به فعالیت‌ها و افکار خودکشی همراه است. عوامل ژنتیکی و تجارب استرس‌زا از علل احتمالی افسردگی هستند. دختران افسرده ممکن است به دلیل احساس ناامیدی و ناتوانی در مقابله با مشکلات خود، به دنبال فرار از خانه باشند.<ref>الهیاری و رسول‌زاده، «بررسی اختلالات شخصیت در دختران فراری و غیر فراری»،  1387ش، ص52-55.</ref>
===اختلالات خلقی===
===اختلالات خلقی===
اختلالات خلقی نیز با نوسانات خلقی شدید همراه هستند و می‌توانند به فرار از خانه منجر شوند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/89308/آسیب-شناسی-اجتماعی-زنان محبی، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»،  وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی.]</ref>


اختلالات خلقی نیز با نوسانات خلقی شدید همراه هستند و می‌توانند به فرار از خانه منجر شوند.<ref>محبی، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»،  وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی.</ref>
===پایین بودن هوش هیجانی===
===پایین بودن هوش هیجانی===
پایین بودن هوش هیجانی با ناتوانی در تشخیص و مدیریت احساسات و مشکلات در روابط بین فردی همراه است. الگوهای تربیتی نامناسب و تجارب آسیب‌زا از علل احتمالی این مشکل هستند. دخترانی که هوش هیجانی پایینی دارند، ممکن است به دلیل ناتوانی در حل مشکلات بین فردی و مدیریت احساسات خود، به دنبال فرار از خانه باشند.<ref>[https://www.sid.ir/paper/56670/fa محمدخانی، «عوامل روانی- اجتماعی مؤثر در فرار دختران از خانه»،  1386ش، ص158.]</ref>


پایین بودن هوش هیجانی با ناتوانی در تشخیص و مدیریت احساسات و مشکلات در روابط بین فردی همراه است. الگوهای تربیتی نامناسب و تجارب آسیب‌زا از علل احتمالی این مشکل هستند. دخترانی که هوش هیجانی پایینی دارند، ممکن است به دلیل ناتوانی در حل مشکلات بین فردی و مدیریت احساسات خود، به دنبال فرار از خانه باشند.<ref>محمدخانی، «عوامل روانی- اجتماعی موثر در فرار دختران از خانه»،  1386ش، ص158.</ref>
==گونه‌شناسی دختران فراری==
==گونه‌شناسی دختران فراری==
فرار دختران از منزل پدیده‌ای اجتماعی با ریشه‌های چندگانه است. در این چارچوب، پنج گروه اصلی از دختران فراری قابل شناسایی است:


فرار دختران از منزل پدیده‌ای اجتماعی با ریشه‌های چندگانه است. در این چارچوب، پنج گروه اصلی از دختران فراری قابل شناسایی است:
===دختران قربانی خشونت===
===دختران قربانی خشونت===
قربانی خشونت و [[خشونت خانگی|آزارهای خانگی]] به دلیل تجربهٔ مستقیم خشونت فیزیکی، جنسی یا روانی در محیط خانواده، اقدام به فرار می‌کنند. این خشونت‌ها سبب ایجاد احساس ناامنی شدید و نیاز به رهایی از شرایط آسیب‌زا می‌شود. فقدان حمایت خانوادگی، نبود شبکه‌های حمایتی و [[ترس]] از افشای خشونت، این تصمیم را تشدید می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد خشونت خانگی با [[اختلال روانی|اختلالات روانی]] نظیر افسردگی و [[اضطراب]] در قربانیان رابطهٔ مستقیم دارد.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/580790/بررسی-عوامل-مؤثر-در-فرار-دختران-از-خانه-در-ایران-مرور-سیستماتیک علیپور و همکاران، «بررسی عوامل مؤثر در فرار دختران از خانه در ایران: مرور سیستماتیک»،  1403ش، ص112.]</ref>


قربانی خشونت و آزارهای خانگی به دلیل تجربۀ مستقیم خشونت فیزیکی، جنسی یا روانی در محیط خانواده، اقدام به فرار می‌کنند. این خشونت‌ها سبب ایجاد احساس ناامنی شدید و نیاز به رهایی از شرایط آسیب‌زا می‌شود. فقدان حمایت خانوادگی، نبود شبکه‌های حمایتی و ترس از افشای خشونت، این تصمیم را تشدید می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد خشونت خانگی با اختلالات روانی نظیر افسردگی و اضطراب در قربانیان رابطۀ مستقیم دارد.<ref>علیپور و همکاران، «بررسی عوامل مؤثر در فرار دختران از خانه در ایران: مرور سیستماتیک»،  1403ش، ص112.</ref>
===دختران ماجراجو و هیجان‌طلب===
===دختران ماجراجو و هیجان‌طلب===
تغییرات فرهنگی ناشی از سبک زندگی مدرن، [[مصرف‌گرایی]] و تأثیر رسانه‌های جمعی و شبکه‌های اجتماعی، برخی دختران را به‌سوی تجربه‌های جدید و هیجان‌انگیز سوق می‌دهد. این تمایل به ماجراجویی و تجربه‌های نو، محدودیت‌های خانوادگی را غیرقابل تحمل جلوه داده و دختران را به ترک خانه و جستجوی آزادی بیشتر ترغیب می‌کند. این گروه به دنبال کسب استقلال، هویتی مستقل و سبک زندگی متفاوت است.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/580790/بررسی-عوامل-مؤثر-در-فرار-دختران-از-خانه-در-ایران-مرور-سیستماتیک علیپور و همکاران، «بررسی عوامل مؤثر در فرار دختران از خانه در ایران: مرور سیستماتیک»،  1403ش، ص116.]</ref>


تغییرات فرهنگی ناشی از سبک زندگی مدرن، مصرف‌گرایی و تاثیر رسانه‌های جمعی و شبکه‌های اجتماعی، برخی دختران را به‌سوی تجربه‌های جدید و هیجان‌انگیز سوق می‌دهد. این تمایل به ماجراجویی و تجربه‌های نو، محدودیت‌های خانوادگی را غیرقابل تحمل جلوه داده و دختران را به ترک خانه و جستجوی آزادی بیشتر ترغیب می‌کند. این گروه به دنبال کسب استقلال، هویتی مستقل و سبک زندگی متفاوت است. <ref>علیپور و همکاران، «بررسی عوامل مؤثر در فرار دختران از خانه در ایران: مرور سیستماتیک»،  1403ش، ص116.</ref>
===دختران تحت تأثیر روابط عاطفی===
===دختران تحت تاثیر روابط عاطفی===
وابستگی عاطفی شدید و درگیری در روابط عاشقانه، خصوصاً در شرایط مخالفت [[خانواده]]، سبب تصمیم به فرار در برخی دختران می‌شود. فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی نقش مهمی در شکل‌گیری و تقویت این روابط ایفا می‌کنند. این دختران به [[امید]] تشکیل زندگی مشترک با فرد مورد علاقه، خانه را ترک می‌کنند.<ref>[https://www.jamejamdaily.ir/newspaper/item/41172 «فرار از خانه به‌خاطر عشق مجازی»،  وب‌سایت روزنامۀ جام جم.]</ref>


وابستگی عاطفی شدید و درگیری در روابط عاشقانه، خصوصاً در شرایط مخالفت خانواده، سبب تصمیم به فرار در برخی دختران می‌شود. فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی نقش مهمی در شکل‌گیری و تقویت این روابط ایفا می‌کنند. این دختران به امید تشکیل زندگی مشترک با فرد مورد علاقه، خانه را ترک می‌کنند.<ref> «فرار از خانه به‌خاطر عشق مجازی»،  ‌ وب‌سایت روزنامۀ جام جم.</ref>
===دختران معترض===
===دختران معترض===
نارضایتی از محدودیت‌های خانوادگی و فرهنگی و وجود شکاف ارزشی و نسلی بین دختران و خانواده، سبب اعتراض و بیان نارضایتی از طریق فرار می‌شود. این دختران احساس می‌کنند مورد تبعیض و بی‌توجهی قرار گرفته و حقوق و آزادی‌های‌شان نادیده گرفته شده است. فرار، نمادی از استقلال و خودرایی برای این گروه است.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/580790/بررسی-عوامل-مؤثر-در-فرار-دختران-از-خانه-در-ایران-مرور-سیستماتیک علیپور و همکاران، «بررسی عوامل مؤثر در فرار دختران از خانه در ایران: مرور سیستماتیک»،  1403ش، ص112.]</ref>


نارضایتی از محدودیت‌های خانوادگی و فرهنگی و وجود شکاف ارزشی و نسلی بین دختران و خانواده، سبب اعتراض و بیان نارضایتی از طریق فرار می‌شود. این دختران احساس می‌کنند مورد تبعیض و بی‌توجهی قرار گرفته و حقوق و آزادی‌های‌شان نادیده گرفته شده است. فرار، نمادی از استقلال و خودرایی برای این گروه است. <ref>علیپور و همکاران، «بررسی عوامل مؤثر در فرار دختران از خانه در ایران: مرور سیستماتیک»، 1403ش، ص112.</ref>
===دختران با اختلالات روانی یا اعتیاد===
===دختران با اختلالات روانی و یا اعتیاد===
[[پرونده:دختران فراری۲.jpg|جایگزین=کمپ ترک اعتیاد در تهران؛ مددکار اجتماعی در حال مراقبت و بررسی وضعیت یک دختر معتاد|بندانگشتی|کمپ ترک اعتیاد در تهران؛ مددکار اجتماعی در حال مراقبت و بررسی وضعیت یک دختر معتاد]]
مشکلات روانشناختی نظیر افسردگی، اضطراب و اختلالات رفتاری یا [[اعتیاد به مواد مخدر]]، بر تصمیم‌گیری منطقی اثر گذاشته و سبب فرار از خانه می‌شود. این اختلالات توانایی برقراری ارتباط سالم با خانواده و حل مشکلات را کاهش داده و فرار به‌عنوان راهی برای اجتناب از فشارهای روانی تلقی می‌شود.<ref>[https://jep.atu.ac.ir/article_6017.html الهیاری و رسول‌زاده، «بررسی اختلالات شخصیت در دختران فراری و غیر فراری»، 1387ش، ص52-55.]</ref>


مشکلات روانشناختی نظیر افسردگی، اضطراب و اختلالات رفتاری یا اعتیاد به مواد مخدر، بر تصمیم‌گیری منطقی اثر گذاشته و سبب فرار از خانه می‌شود. این اختلالات توانایی برقراری ارتباط سالم با خانواده و حل مشکلات را کاهش داده و فرار به‌عنوان راهی برای اجتناب از فشارهای روانی تلقی می‌شود.<ref>الهیاری و رسول‌زاده، «بررسی اختلالات شخصیت در دختران فراری و غیر فراری»،  1387ش، ص52-55.</ref>
==نقش تغییر سبک زندگی در فرار دختران==
==نقش تغییر سبک زندگی در فرار دختران==
در دهه‌های اخیر، تغییر سبک زندگی از مدل اسلامی-ایرانی به الگوی غربی تأثیرات گسترده‌ای بر خانواده‌ها و روابط فردی گذاشته است. این تغییرات که به‌طور عمده در قالب افزایش فردگرایی، کاهش نقش والدین، تغییر در انتظارات اجتماعی و اقتصادی و تأثیر رسانه‌ها دیده می‌شود، در برخی موارد موجب افزایش تعارضات خانوادگی شده و احتمال ایجاد پدیدهٔ دختران فراری را افزایش داده است.<ref>[https://www.irna.ir/news/85205202/زوال-خانه-در-سبک-زندگی-غربی علی‌میرزایی، «زوال خانه در سبک زندگی غربی»،  خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref>


در دهه‌های اخیر، تغییر سبک زندگی از مدل اسلامی-ایرانی به الگوی غربی تاثیرات گسترده‌ای بر خانواده‌ها و روابط فردی گذاشته است. این تغییرات که به‌طور عمده در قالب افزایش فردگرایی، کاهش نقش والدین، تغییر در انتظارات اجتماعی و اقتصادی و تاثیر رسانه‌ها دیده می‌شود، در برخی موارد موجب افزایش تعارضات خانوادگی شده و احتمال ایجاد پدیدۀ دختران فراری را افزایش داده است.<ref>علی‌میرزایی، «زوال خانه در سبک زندگی غربی»،  خبرگزاری جمهوری اسلامی.</ref>
===تغییر در ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی===
===تغییر در ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی===
سبک زندگی غربی با تأکید بر فردگرایی، جایگزین مدل سنتی خانواده‌محور شده است. در این نگرش، تصمیمات فردی بر منافع خانوادگی ارجحیت دارد و وابستگی‌های سنتی به تدریج کاهش می‌یابد. این تغییر نگرش موجب شده است که برخی نوجوانان در برابر محدودیت‌های خانوادگی احساس فشار کرده و فرار را راهی برای کسب استقلال بدانند.


سبک زندگی غربی با تاکید بر فردگرایی، جایگزین مدل سنتی خانواده‌محور شده است. در این نگرش، تصمیمات فردی بر منافع خانوادگی ارجحیت دارد و وابستگی‌های سنتی به تدریج کاهش می‌یابد. این تغییر نگرش موجب شده است که برخی نوجوانان در برابر محدودیت‌های خانوادگی احساس فشار کرده و فرار را راهی برای کسب استقلال بدانند. همچنین، مفهوم آزادی در سبک زندگی غربی بیشتر به رهایی از قیود اجتماعی و خانوادگی تعبیر می‌شود، در حالی که در فرهنگ اسلامی-ایرانی، آزادی در چارچوب مسئولیت‌های فردی و اجتماعی معنا دارد. این اختلاف در نگرش‌ها، می‌تواند به تضاد بین والدین و فرزندان منجر شده و احتمال ترک خانه را افزایش دهد.<ref>علی‌میرزایی، «زوال خانه در سبک زندگی غربی»،  خبرگزاری جمهوری اسلامی.</ref>
همچنین، مفهوم آزادی در سبک زندگی غربی بیشتر به رهایی از قیود اجتماعی و خانوادگی تعبیر می‌شود، در حالی که در فرهنگ اسلامی-ایرانی، آزادی در چارچوب مسئولیت‌های فردی و اجتماعی معنا دارد. این اختلاف در نگرش‌ها، می‌تواند به تضاد بین والدین و فرزندان منجر شده و احتمال ترک خانه را افزایش دهد.<ref>[https://www.irna.ir/news/85205202/زوال-خانه-در-سبک-زندگی-غربی علی‌میرزایی، «زوال خانه در سبک زندگی غربی»،  خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref>
===تاثیر رسانه‌ها و فضای مجازی===
 
===تأثیر رسانه‌ها و فضای مجازی===
محتوای رسانه‌های جمعی و شبکه‌های اجتماعی موجب ترویج آزادی‌های فردی، [[لذت‌جویی|لذت‌گرایی]] و استقلال از خانواده به‌عنوان ارزش‌های برتر می‌شود. این امر می‌تواند باعث تغییر نگرش دختران نسبت به ساختار خانواده و جایگاه آن در زندگی شود. از سوی دیگر، کاهش نقش ارزش‌های [[اخلاق محوری|اخلاقی]] و دینی در محتوای رسانه‌ای، موجب شده است که برخی نوجوانان به تدریج از ارزش‌های خانوادگی فاصله گرفته و در صورت مواجهه با محدودیت‌های والدین، فرار را انتخاب کنند.<ref>[http://pajoohe.ir/Product.aspx?ProductID=61723&CategoryID=3019&strParent=1331,1446 صالحی، «فرصت‌ها و تهدیدات رسانه در ترویج سبک زندگی اسلامی»،  وب‌سایت پژوهشکدۀ باقرالعلوم؛ «رسانه‌ها چه تأثیری بر سبک زندگی ما می‌گذارند؟»،  وب‌سایت مؤسسۀ صراط مبین.]</ref>


محتوای رسانه‌های جمعی و شبکه‌های اجتماعی موجب ترویج آزادی‌های فردی، لذت‌گرایی و استقلال از خانواده به‌عنوان ارزش‌های برتر می‌شود. این امر می‌تواند باعث تغییر نگرش دختران نسبت به ساختار خانواده و جایگاه آن در زندگی شود. از سوی دیگر، کاهش نقش ارزش‌های اخلاقی و دینی در محتوای رسانه‌ای، موجب شده است که برخی نوجوانان به تدریج از ارزش‌های خانوادگی فاصله گرفته و در صورت مواجهه با محدودیت‌های والدین، فرار را انتخاب کنند.<ref> صالحی، «فرصت‌ها و تهدیدات رسانه در ترویج سبک زندگی اسلامی»،  وب‌سایت پژوهشکدۀ باقرالعلوم.</ref><ref> «رسانه‌ها چه تاثیری بر سبک زندگی ما می‌گذارند؟»،  وب‌سایت مؤسسۀ صراط مبین.</ref>
===تغییر در روابط خانوادگی و نقش والدین===
===تغییر در روابط خانوادگی و نقش والدین===
در فرهنگ ایرانی-اسلامی، والدین به‌عنوان راهنمایان اصلی فرزندان شناخته می‌شوند و نقش پررنگی در تصمیم‌گیری‌های فرزندان دارند، اما در سال‌های اخیر، این اقتدار به دلیل تأثیرات فرهنگی غربی کاهش یافته است. برخی نوجوانان خود را مستقل از [[خانواده]] تصور کرده و در مواقع تعارض، ترک خانه را راهی برای حل مشکلات خود می‌دانند.<ref>[https://rasekhoon.net/lifestyle/show/1426450 «نقش اقتدار در تربیت فرزندان»،  وب‌سایت راسخون.]</ref>


در فرهنگ ایرانی-اسلامی، والدین به‌عنوان راهنمایان اصلی فرزندان شناخته می‌شوند و نقش پررنگی در تصمیم‌گیری‌های فرزندان دارند، اما در سال‌های اخیر، این اقتدار به دلیل تاثیرات فرهنگی غربی کاهش یافته است. برخی نوجوانان خود را مستقل از خانواده تصور کرده و در مواقع تعارض، ترک خانه را راهی برای حل مشکلات خود می‌دانند.<ref> «نقش اقتدار در تربیت فرزندان»، وب‌سایت راسخون.</ref>
همچنین، کاهش ارتباطات عاطفی در خانواده‌ها، به دلیل افزایش مشغله‌های کاری و تغییرات سبک زندگی، باعث شده است که برخی دختران در مواجهه با مشکلات، احساس تنهایی کرده و به دنبال یافتن حمایت در خارج از خانه باشند که در برخی موارد، منجر به فرار آن‌ها می‌شود.<ref>[https://journals.iau.ir/article_665918.html میرقباد خدارحمی و همکاران «اثربخشی آموزش مهارت‌های روانی- اجتماعی ویژه دختران فراری بر صمیمیت اجتماعی و احساس تنهایی آنان»، وب‌سایت سامانۀ مدیریت نشریات علمی دانشگاه آزادی اسلامی.]</ref>


همچنین، کاهش ارتباطات عاطفی در خانواده‌ها، به دلیل افزایش مشغله‌های کاری و تغییرات سبک زندگی، باعث شده است که برخی دختران در مواجهه با مشکلات، احساس تنهایی کرده و به دنبال یافتن حمایت در خارج از خانه باشند که در برخی موارد، منجر به فرار آن‌ها می‌شود.<ref>میرقباد خدارحمی و همکاران «اثربخشی آموزش مهارت‌های روانی- اجتماعی ویژه دختران فراری بر صمیمیت اجتماعی و احساس تنهایی آنان»،  وب‌سایت سامانۀ مدیریت نشریات علمی دانشگاه آزادی اسلامی.</ref>
===تغییر در انتظارات اجتماعی و اقتصادی===
===تغییر در انتظارات اجتماعی و اقتصادی===
سبک زندگی غربی، مصرف‌گرایی را به‌عنوان یک ارزش برتر معرفی کرده است. [[تبلیغات رسانه‌ای|تبلیغات]] گسترده و نمایش زندگی لوکس در رسانه‌ها باعث شده است که نوجوانان توقعات بیشتری از زندگی داشته باشند. در مواردی که خانواده نتواند این خواسته‌ها را برآورده کند، برخی از دختران ممکن است احساس ناکامی کرده و ترک خانه را راهی برای دستیابی به زندگی مطلوب خود بدانند.<ref>[http://pajoohe.ir/Product.aspx?ProductID=61723&CategoryID=3019&strParent=1331,1446 صالحی، «فرصت‌ها و تهدیدات رسانه در ترویج سبک زندگی اسلامی»،  وب‌سایت پژوهشکدۀ باقرالعلوم.]</ref> علاوه بر این، تغییر در نگرش به [[ازدواج]] و مسئولیت‌های خانوادگی، موجب شده است که برخی از دختران از پذیرش نقش‌های سنتی خودداری کرده و در صورت مواجهه با فشارهای خانوادگی، فرار را انتخاب کنند.<ref>[https://www.hamshahrionline.ir/news/333020/تغییر-نگرش-نسبت-به-والدین-و-ازدواج-اجباری-عامل-اصلی-فرار-دختران «تغییر نگرش نسبت به والدین و ازدواج اجباری عامل اصلی فرار دختران»،  وب‌سایت همشهری آنلاین.]</ref>


سبک زندگی غربی، مصرف‌گرایی را به‌عنوان یک ارزش برتر معرفی کرده است. تبلیغات گسترده و نمایش زندگی لوکس در رسانه‌ها باعث شده است که نوجوانان توقعات بیشتری از زندگی داشته باشند. در مواردی که خانواده نتواند این خواسته‌ها را برآورده کند، برخی از دختران ممکن است احساس ناکامی کرده و ترک خانه را راهی برای دستیابی به زندگی مطلوب خود بدانند.<ref>صالحی، «فرصت‌ها و تهدیدات رسانه در ترویج سبک زندگی اسلامی»،  وب‌سایت پژوهشکدۀ باقرالعلوم.</ref>
==پیامدهای رواج پدیدهٔ دختران فراری==
پدیدهٔ دختران فراری، پیامدهای جدی و گسترده‌ای در ابعاد روانی، اجتماعی، تحصیلی، و سلامتی دارد. این پیامدها، زندگی فعلی و آیندهٔ آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.


علاوه بر این، تغییر در نگرش به ازدواج و مسئولیت‌های خانوادگی، موجب شده است که برخی از دختران از پذیرش نقش‌های سنتی خودداری کرده و در صورت مواجهه با فشارهای خانوادگی، فرار را انتخاب کنند.<ref> «تغییر نگرش نسبت به والدین و ازدواج اجباری عامل اصلی فرار دختران»،  وب‌سایت همشهری آنلاین.</ref>
==پیامدهای رواج پدیدۀ دختران فراری==
پدیدۀ دختران فراری، پیامدهای جدی و گسترده‌ای در ابعاد روانی، اجتماعی، تحصیلی، و سلامتی دارد. این پیامدها، زندگی فعلی و آیندۀ آن‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
===مشکلات روانی===
===مشکلات روانی===
فرار از خانه معمولاً با مشکلات روانی همراه است که می‌تواند زندگی دختران را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. افسردگی و اضطراب از جملهٔ رایج‌ترین پیامدهای روانی فرار دختران هستند. شرایط سخت [[زندگی]] در خیابان، عدم حمایت عاطفی و احساس انزوا می‌تواند منجر به افزایش این اختلالات شود.


فرار از خانه معمولاً با مشکلات روانی همراه است که می‌تواند زندگی دختران را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. افسردگی و اضطراب از جملۀ رایج‌ترین پیامدهای روانی فرار دختران هستند. شرایط سخت زندگی در خیابان، عدم حمایت عاطفی و احساس انزوا می‌تواند منجر به افزایش این اختلالات شود.  
بسیاری از دختران فراری به دلیل تجربه‌های بد مانند سوءاستفاده جنسی و فیزیکی، دچار اختلال [[استرس]] پس از سانحه (PTSD) می‌شوند. این تجربیات تروماتیک نه تنها بر سلامت روانی آن‌ها تأثیر می‌گذارد، بلکه توانایی مدیریت احساسات و استرس را نیز کاهش می‌دهد.<ref>[https://www.sid.ir/paper/56834/fa هاشمی و همکاران، «پیامدهای فرار دختران از منزل»،  نشریۀ رفاه اجتماعی، 1390ش، ص174 و 177.]</ref>


بسیاری از دختران فراری به دلیل تجربه‌های بد مانند سوءاستفاده جنسی و فیزیکی، دچار اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) می‌شوند. این تجربیات تروماتیک نه تنها بر سلامت روانی آن‌ها تاثیر می‌گذارد، بلکه توانایی مدیریت احساسات و استرس را نیز کاهش می‌دهد.<ref>هاشمی و همکاران، «پیامدهای فرار دختران از منزل»،  نشریۀ رفاه اجتماعی، 1390ش، ص174 و 177.</ref>
===چالش‌های اجتماعی===
===چالش‌های اجتماعی===
[[پرونده:دختران فراری۳.jpg|جایگزین=استرداد شهروز سخنوری معروف به الکس رئیس باند قاچاق دختران فراری به خارج از کشور|بندانگشتی|استرداد شهروز سخنوری معروف به الکس رئیس باند قاچاق دختران فراری به خارج از کشور]]
فرار از خانه می‌تواند روابط اجتماعی دختران را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. دختران فراری اغلب از شبکه‌های حمایتی خانواده و دوستان دور می‌شوند و به سمت گروه‌های ناسالم کشیده می‌شوند. این دوری از شبکه‌های حمایتی می‌تواند آن‌ها را در معرض رفتارهای پرخطر اجتماعی قرار دهد، از جمله سوءاستفاده جنسی و فیزیکی که می‌تواند آثار بلندمدتی بر زندگی آن‌ها داشته باشد. برخی دختران فراری به دلیل نیاز به حمایت و امنیت، به باندهای ناسالم یا شبکه‌های فساد می‌پیوندند که این موضوع نیز می‌تواند زندگی آن‌ها را بیشتر پیچیده کند.<ref>[https://zehnemovafagh.com/consequences-of-girls-running-away-from-home «پیامدهای فرار دختران از خانه»،  وب‌سایت مرکز مشاورۀ ذهن موفق.]</ref>


فرار از خانه می‌تواند روابط اجتماعی دختران را به شدت تحت تاثیر قرار دهد. دختران فراری اغلب از شبکه‌های حمایتی خانواده و دوستان دور می‌شوند و به سمت گروه‌های ناسالم کشیده می‌شوند. این دوری از شبکه‌های حمایتی می‌تواند آن‌ها را در معرض رفتارهای پرخطر اجتماعی قرار دهد، از جمله سوءاستفاده جنسی و فیزیکی که می‌تواند آثار بلندمدتی بر زندگی آن‌ها داشته باشد.  
این پدیده با افزایش جرائم، از جمله سوءاستفاده‌های جنسی و قاچاق انسان، نگرانی‌های امنیتی را تشدید می‌کند. کاهش اعتماد اجتماعی، افزایش هزینه‌های رفاهی و تغییر الگوهای فرهنگی و اخلاقی از دیگر پیامدهای آن است که در بلندمدت احساس ناامنی و بی‌ثباتی را در جامعه تقویت می‌کند.<ref>[https://www.sharghdaily.com/بخش-روزنامه-100/272002-فرار-دختران-مسئله-حاد-اجتماعی پنجه‌حیدری، «فرار دختران؛ مسئله حاد اجتماعی»،  وب‌سایت شبکه شرق.]</ref>


برخی دختران فراری به دلیل نیاز به حمایت و امنیت، به باندهای ناسالم یا شبکه‌های فساد می‌پیوندند که این موضوع نیز می‌تواند زندگی آن‌ها را بیشتر پیچیده کند.<ref> «پیامدهای فرار دختران از خانه»،  وب‌سایت مرکز مشاورۀ ذهن موفق.</ref>
این پدیده با افزایش جرائم، از جمله سوءاستفاده‌های جنسی و قاچاق انسان، نگرانی‌های امنیتی را تشدید می‌کند. کاهش اعتماد اجتماعی، افزایش هزینه‌های رفاهی و تغییر الگوهای فرهنگی و اخلاقی از دیگر پیامدهای آن است که در بلندمدت احساس ناامنی و بی‌ثباتی را در جامعه تقویت می‌کند.<ref> پنجه‌حیدری، «فرار دختران.</ref><ref> مسئله حاد اجتماعی»،  وب‌سایت شبکه شرق.</ref>
===ترک تحصیل===
===ترک تحصیل===
فرار از خانه معمولاً با ترک تحصیل همراه است. دختران فراری به دلیل عدم دسترسی به محیط تحصیلی مناسب و شرایط ناپایدار زندگی، اغلب تحصیلات خود را رها می‌کنند. این موضوع نه تنها بر زندگی فعلی آن‌ها تأثیر می‌گذارد، بلکه می‌تواند فرصت‌های شغلی آینده آن‌ها را نیز کاهش دهد. ترک تحصیل و کاهش فرصت‌های شغلی چرخه فقر و ناامنی را برای این دختران تداوم می‌بخشد.<ref>[https://www.sid.ir/paper/56834/fa هاشمی و همکاران، «پیامدهای فرار دختران از منزل»،  نشریۀ رفاه اجتماعی، 1390ش، ص161.]</ref>


فرار از خانه معمولاً با ترک تحصیل همراه است. دختران فراری به دلیل عدم دسترسی به محیط تحصیلی مناسب و شرایط ناپایدار زندگی، اغلب تحصیلات خود را رها می‌کنند. این موضوع نه تنها بر زندگی فعلی آن‌ها تاثیر می‌گذارد، بلکه می‌تواند فرصت‌های شغلی آینده آن‌ها را نیز کاهش دهد. ترک تحصیل و کاهش فرصت‌های شغلی چرخه فقر و ناامنی را برای این دختران تداوم می‌بخشد.<ref>هاشمی و همکاران، «پیامدهای فرار دختران از منزل»،  نشریۀ رفاه اجتماعی، 1390ش، ص161.</ref>
===تهدید سلامت===
===تهدید سلامت===
دختران فراری به دلیل فشارهای روانی و اجتماعی، بیشتر در معرض اعتیاد و مصرف مواد مخدر قرار دارند. علاوه بر این، دختران فراری به دلیل احتمال درگیری در روابط جنسی پرخطر، در معرض ابتلا به بیماری‌های مقاربتی مانند ایدز، هپاتیت و سایر عفونت‌های منتقله از راه جنسی قرار دارند. دسترسی محدود به غذای سالم و مراقبت‌های بهداشتی نیز می‌تواند منجر به مشکلات تغذیه‌ای و بیماری‌های مزمن شود.<ref>[https://www.sid.ir/paper/56834/fa هاشمی و همکاران، «پیامدهای فرار دختران از منزل»،  نشریۀ رفاه اجتماعی، 1390ش، ص164.]</ref>


دختران فراری به دلیل فشارهای روانی و اجتماعی، بیشتر در معرض اعتیاد و مصرف مواد مخدر قرار دارند. علاوه بر این، دختران فراری به دلیل احتمال درگیری در روابط جنسی پرخطر، در معرض ابتلا به بیماری‌های مقاربتی مانند ایدز، هپاتیت و سایر عفونت‌های منتقله از راه جنسی قرار دارند. دسترسی محدود به غذای سالم و مراقبت‌های بهداشتی نیز می‌تواند منجر به مشکلات تغذیه‌ای و بیماری‌های مزمن شود.<ref>هاشمی و همکاران، «پیامدهای فرار دختران از منزل»،  نشریۀ رفاه اجتماعی، 1390ش، ص164.</ref>
===پیامدهای خانوادگی===
===پیامدهای خانوادگی===
[[پرونده:دختران فراری۴.jpg|جایگزین=«مرهم»؛ فیلم سینمایی به کارگردانی علیرضا داوودنژاد درباره دختران فراری در آستانۀ دهۀ ۹۰|بندانگشتی|«مرهم»؛ فیلم سینمایی به کارگردانی علیرضا داوودنژاد درباره دختران فراری در آستانۀ دهۀ ۹۰]]
دختران فراری، علاوه بر آسیب‌های فردی، لطمات مهمی بر خانواده وارد می‌کنند، ازجمله:
*'''خدشه‌دار شدن حیثیت و شرافت خانوادگی''': فرار دختران به‌طور معمول، لکهٔ ننگی برای خانواده محسوب شده و باعث کاهش اعتبار و [[آبرو|آبروی]] آنها در بین اطرافیان می‌شود.
**'''نشانه‌ای از ناکارآمدی خانواده''': فرار دختران می‌تواند به‌عنوان نشانه‌ای از ناتوانی خانواده در تربیت فرزندان، وجود شکاف نسلی و اختلافات حاد در خانواده تلقی شود.
**'''کاهش احتمال ازدواج دختر در آینده''': با توجه به آسیب‌های روحی، جسمی و اجتماعی که دختران فراری تجربه می‌کنند، احتمال ازدواج موفق و تشکیل خانواده برای آنها در آینده به شدت کاهش می‌یابد.
**'''طرد دختر از سوی خانواده''': در برخی موارد، خانواده‌ها به دلیل ترس از آبروریزی یا عدم توانایی در پذیرش دختر پس از فرار، او را طرد کرده و از خود می‌رانند که این امر باعث تشدید آسیب‌های روحی و اجتماعی دختر می‌شود. مگر اینکه خانواده آنها را بپذیرند و در جهت کاهش آسیب‌های واردشده تلاش کنند.
**'''مشکلات مضاعف برای دختر در صورت بازگشت به خانه''': حتی در صورت بازگشت دختر به خانه، زندگی برای او با مشکلات مضاعفی همراه خواهد بود، زیرا خانواده به دلیل تجربه فرار، او را مستعد رفتارهای انحرافی دانسته و محدودیت‌های بیشتری برایش اعمال می‌کند و دختر نیز به دلیل تجربهٔ آزادی‌های خارج از خانه، محیط خانه را غیرقابل تحمل‌تر می‌داند.<ref>[https://www.sid.ir/paper/56834/fa هاشمی و همکاران، «پیامدهای فرار دختران از منزل»،  نشریۀ رفاه اجتماعی، 1390ش، ص166-167.]</ref>


دختران فراری، علاوه بر آسیب‌های فردی، لطمات مهمی بر خانواده وارد می‌کنند، ازجمله:
==پانویس==
{{پانویس}}


* '''خدشه‌دار شدن حیثیت و شرافت خانوادگی''': فرار دختران به‌طور معمول، لکۀ ننگی برای خانواده محسوب شده و باعث کاهش اعتبار و آبروی آنها در بین اطرافیان می‌شود.  
==منابع==
*  
{{آغاز منابع}}
* '''نشانه‌ای از ناکارآمدی خانواده''': فرار دختران می‌تواند به‌عنوان نشانه‌ای از ناتوانی خانواده در تربیت فرزندان، وجود شکاف نسلی و اختلافات حاد در خانواده تلقی شود.  
* الهیاری، عباسعلی و رسول‌زاده، سیدکاظم، «بررسی اختلالات شخصیت در دختران فراری و غیر فراری»، در فصلنامهٔ روان‌شناسی تربیتی، دورهٔ ۴، پیاپی ۱۱، فروردین ۱۳۸۷ش.
*  
** پنجه‌حیدری، لیلا، «فرار دختران؛ مسئله حاد اجتماعی»، وب‌سایت شبکه شرق، تاریخ درج مطلب: ۲۰ مهر ۱۳۹۹ش.
* '''کاهش احتمال ازدواج دختر در آینده''': با توجه به آسیب‌های روحی، جسمی و اجتماعی که دختران فراری تجربه می‌کنند، احتمال ازدواج موفق و تشکیل خانواده برای آنها در آینده به شدت کاهش می‌یابد.  
** «پیامدهای فرار دختران از خانه»، وب‌سایت مرکز مشاورهٔ ذهن موفق، تاریخ بازدید: ۲۰ بهمن ۱۴۰۳ش.
*  
** «تغییر نگرش نسبت به والدین و ازدواج اجباری عامل اصلی فرار دختران»، وب‌سایت همشهری آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۵ش.
* '''طرد دختر از سوی خانواده''': در برخی موارد، خانواده‌ها به دلیل ترس از آبروریزی و یا عدم توانایی در پذیرش دختر پس از فرار، او را طرد کرده و از خود می‌رانند که این امر باعث تشدید آسیب‌های روحی و اجتماعی دختر می‌شود. مگر اینکه خانواده آنها را بپذیرند و در جهت کاهش آسیب‌های واردشده تلاش کنند.  
** «رسانه‌ها چه تأثیری بر سبک زندگی ما می‌گذارند؟»، وب‌سایت مؤسسهٔ صراط مبین، تاریخ بازدید: ۲۳ بهمن ۱۴۰۳ش.
*  
** سمیعی، سمیه، «چرا دختران از خانه فرار می‌کنند؟»، وب‌سایت پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۱ دی ۱۳۹۳ش.
* '''مشکلات مضاعف برای دختر در صورت بازگشت به خانه''': حتی در صورت بازگشت دختر به خانه، زندگی برای او با مشکلات مضاعفی همراه خواهد بود، زیرا خانواده به دلیل تجربه فرار، او را مستعد رفتارهای انحرافی دانسته و محدودیت‌های بیشتری برایش اعمال می‌کند و دختر نیز به دلیل تجربۀ آزادی‌های خارج از خانه، محیط خانه را غیرقابل تحمل‌تر می‌داند.<ref>هاشمی و همکاران، «پیامدهای فرار دختران از منزل»، نشریۀ رفاه اجتماعی، 1390ش، ص166-167.</ref>
** صالحی، وجیهه، «فرصت‌ها و تهدیدات رسانه در ترویج سبک زندگی اسلامی»، وب‌سایت پژوهشکدهٔ باقرالعلوم، تاریخ درج مطلب: ۱۱ آذر ۱۳۹۵ش.
 
** عباسی، محمد، «عوامل فرار دختران از خانه»، وب‌سایت پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۴ تیر ۱۳۸۷ش.
==پانویس==
** علیپور، محمد و همکاران، «بررسی عوامل مؤثر در فرار دختران از خانه در ایران: مرور سیستماتیک»، روان‌شناسی زن، سال ۱۵، شمارهٔ ۵۹، بهار ۱۴۰۳ش.
{{پانویس}}  
** علی‌میرزایی، وحیده، «زوال خانه در سبک زندگی غربی»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۳۱ مرداد ۱۴۰۲ش.
** «فرار از خانه به‌خاطر عشق مجازی»، وب‌سایت روزنامهٔ جام جم، تاریخ بازدید: ۳۰ بهمن ۱۴۰۳ش.
** محبی، سیده فاطمه، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»، وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی، تاریخ بازدید: ۲۰ بهمن ۱۴۰۳ش.
** محمدخانی، شهرام، «عوامل روانی- اجتماعی مؤثر در فرار دختران از خانه»، نشریهٔ رفاه اجتماعی، دورهٔ ۶، شمارهٔ ۲۵، ۱۳۸۶ش.
** میرقباد خدارحمی، سحر و همکاران «اثربخشی آموزش مهارت‌های روانی- اجتماعی ویژه دختران فراری بر صمیمیت اجتماعی و احساس تنهایی آنان»، وب‌سایت سامانهٔ مدیریت نشریات علمی دانشگاه آزادی اسلامی، تاریخ بازدید: ۲۳ بهمن ۱۴۰۳ش.
** «نقش اقتدار در تربیت فرزندان»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: ۴ فروردین ۱۳۹۸ش.
** هاشمی، سیدضیاء و همکاران، «پیامدهای فرار دختران از منزل»، نشریهٔ رفاه اجتماعی، دورهٔ ۱۱، شمارهٔ ۴۰، ۱۳۹۰ش.
{{پایان منابع}}


==منابع==
{{#seo:
|title=دختران فراری؛ بررسی علل، عوامل و پیامدهای فرار - ویکی زندگی
|title_mode=Replaced Title
|keywords=دختران فراری، فرار از خانه، آسیب‌های اجتماعی، خشونت خانگی، دلایل فرار دختران، مشکلات نوجوانان
|description=دختران فراری به دلیل مشکلاتی چون خشونت و فقر از خانه دور می‌شوند و در معرض آسیب‌های جدی قرار می‌گیرند. با علل روان‌شناختی و اجتماعی این پدیده آشنا شوید - ویکی زندگی
}}


* الهیاری، عباسعلی و رسول‌زاده، سیدکاظم، «بررسی اختلالات شخصیت در دختران فراری و غیر فراری»،  در فصلنامۀ روانشناسی تربیتی، دورۀ 4، پیاپی 11، فروردین 1387ش. 
{{علوم اجتماعی-افقی}}
* 
* پنجه‌حیدری، لیلا، «فرار دختران؛ مسئله حاد اجتماعی»،  وب‌سایت شبکه شرق، تاریخ درج مطلب: 20 مهر 1399ش. 
* 
* «پیامدهای فرار دختران از خانه»،  وب‌سایت مرکز مشاورۀ ذهن موفق، تاریخ بازدید: 20 بهمن 1403ش. 
* 
* «تغییر نگرش نسبت به والدین و ازدواج اجباری عامل اصلی فرار دختران»،  وب‌سایت همشهری آنلاین، تاریخ درج مطلب: 18 اردیبهشت 1395ش. 
* 
* «رسانه‌ها چه تاثیری بر سبک زندگی ما می‌گذارند؟»،  وب‌سایت مؤسسۀ صراط مبین، تاریخ بازدید: 23 بهمن 1403ش. 
* 
* سمیعی، سمیه، «چرا دختران از خانه فرار می‌‌‌‌کنند؟»،  وب‌سایت پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: 21 دی 1393ش. 
* 
* صالحی، وجیهه، «فرصت‌ها و تهدیدات رسانه در ترویج سبک زندگی اسلامی»،  وب‌سایت پژوهشکدۀ باقرالعلوم، تاریخ درج مطلب: 11 آذر 1395ش. 
* 
* عباسی، محمد، «عوامل فرار دختران از خانه»،  وب‌سایت پایگاه اطلاع‌‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: 4 تیر 1387ش. 
* 
* علیپور، محمد و همکاران، «بررسی عوامل مؤثر در فرار دختران از خانه در ایران: مرور سیستماتیک»،  روانشناسی زن، سال 15، شمارۀ 59، بهار 1403ش. 
* 
* علی‌میرزایی، وحیده، «زوال خانه در سبک زندگی غربی»،  خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: 31 مرداد 1402ش. 
* 
* «فرار از خانه به‌خاطر عشق مجازی»،  ‌ وب‌سایت روزنامۀ جام جم، تاریخ بازدید: 30 بهمن 1403ش. 
* 
* محبی، سیده فاطمه، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»،  وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی، تاریخ بازدید: 20 بهمن 1403ش. 
* 
* محمدخانی، شهرام، «عوامل روانی- اجتماعی موثر در فرار دختران از خانه»،  نشریۀ رفاه اجتماعی، دورۀ 6، شمارۀ 25، 1386ش. 
* 
* میرقباد خدارحمی، سحر و همکاران «اثربخشی آموزش مهارت‌های روانی- اجتماعی ویژه دختران فراری بر صمیمیت اجتماعی و احساس تنهایی آنان»،  وب‌سایت سامانۀ مدیریت نشریات علمی دانشگاه آزادی اسلامی، تاریخ بازدید: 23 بهمن 1403ش. 
* 
* «نقش اقتدار در تربیت فرزندان»،  وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: 4 فروردین 1398ش. 
* 
* هاشمی، سیدضیاء و همکاران، «پیامدهای فرار دختران از منزل»،  نشریۀ رفاه اجتماعی، دورۀ 11، شمارۀ 40، 1390ش.


[[رده: ویکی‌زندگی]]
[[رده:آسیب‌شناسی مسائل زنان و خانواده]]
[[رده:آسیب‌های اجتماعی]]
[[رده:ارزش‌ها و هنجارهای فرهنگی]]
[[رده:عرف‌های اجتماعی]]
[[رده:مطالعات زن و خانواده]]

نسخهٔ کنونی تا ۳۱ شهریور ۱۴۰۴، ساعت ۰۸:۰۲

بازگشت دختر فراری بعد از ۶ سال با ۳ بچه
بازگشت دختر فراری بعد از ۶ سال با ۳ بچه

دختران فراری، دختران ترک‌کننده خانه و خانواده به دلایل گوناگون مانند شرایط نامساعد خانوادگی یا اجتماعی.

دختران گاهی به‌دلیل مشکلات خانوادگی، خشونت، فقر یا تمایل به زندگی بهتر، از خانه فرار می‌کنند. فرار از خانه، دختران را در معرض آسیب‌های جدی قرار می‌دهد. این پدیده با ویژگی‌های شخصیتی مانند اختلالات شخصیت مرزی، ضداجتماعی، خودشیفته و نمایشی و همچنین مشکلات روانی چون ضعف عزت نفس، افسردگی و هوش هیجانی پایین مرتبط است. دختران فراری بر اساس انگیزه‌های فرار، آن‌ها به پنج گروه قربانیان خشونت، ماجراجویان، متاثرین از روابط عاطفی، معترضان به محدودیت‌ها و افراد دارای اختلالات روانی و اعتیاد تقسیم می‌شوند. تغییر سبک زندگی و گسترش فردگرایی، تعارضات خانوادگی را تشدید کرده و این پدیده را افزایش داده است.

تعریف دختران فراری

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

دختران فراری به دخترانی اطلاق می‌شود که به دلایل مختلف، مانند فقر، خشونت خانگی، محدودیت‌های غیرمنطقی، آزار، رها شدن توسط خانواده، یا حتی جذب‌شدن به ظواهر نامناسب شهرها، تصمیم می‌گیرند از خانه می‌گریزند و به‌طور معمول در شهرهای بزرگ پناه می‌گیرند.

این دختران، که غالباً محروم از محیط‌های عاطفی و اجتماعی سالم هستند، در برابر فشارهای روحی، روانی و عاطفی قرار دارند و به دنبال یک زندگی بهتر می‌روند. با این حال، پس از فرار، به دلیل نداشتن سرپناه مناسب، ممکن است به کارهای نامشروع و ناپسند روی آورند و به‌تدریج به زنان خیابانی تبدیل شوند.[۱]

این رفتار به‌طور معمول به‌عنوان یک مکانیزم دفاعی عمل می‌کند که هدف از آن کاهش احساس ناخوشایندی، فرار از محرک‌های مزاحم و آزاردهنده، و نیل به خواسته‌ها و آرزوهای مورد نظر، اغلب دور و دراز است.[۲]

اهمیت موضوع

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

امروزه، فرار از خانه به‌عنوان یکی از چالش‌های اجتماعی در بسیاری از کشورهای جهان شناخته می‌شود که تأثیرات عمیقی بر ساختار خانواده و جامعه دارد. دختران فراری، دخترانی هستند که به دلیل شرایط نامساعد فردی، خانوادگی و محیطی، خانه را ترک می‌کنند. این مسئله نه‌تنها برای خود دختران بلکه برای کل جامعه عواقب جدی دارد. این پدیده که ممکن است تحت تأثیر عوامل مختلفی از جمله فشارهای روانی، خانوادگی و اجتماعی آغاز شود، می‌تواند به سقوط اخلاقی، بیماری‌های اجتماعی و حتی ورود به شبکه‌های فساد و قاچاق منجر شود.

دختران فراری در معرض خطراتی مانند خودفروشی، ازدواج‌های نامناسب و بیماری‌های جنسی قرار می‌گیرند که زندگی آنها را تهدید کرده و باعث تضعیف بنیان‌های خانواده و جامعه می‌شود. افزایش آمار زنان خیابانی، گسترش بیماری‌های اجتماعی و متلاشی شدن کانون‌های خانوادگی از جمله پیامدهای این پدیده است.[۳]

آمار دختران فراری

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بر اساس آمار منتشر شده توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO)، هر سال حدود یک میلیون نوجوان در محدوده سنی ۱۳ تا ۱۹ سال در سراسر جهان از خانه فرار می‌کنند؛ ۷۴ درصد از این فرارها مربوط به دختران است. این نسبت بالا حاکی از آن است که دختران به دلایل مختلفی، از جمله فشارهای اجتماعی، خانوادگی، و فرهنگی، بیشتر در معرض این پدیده قرار دارند.

در ایران آمار دقیق و رسمی از تعداد دختران فراری، ارائه نمی‌شود، اما گزارش‌های منتشر شده در رسانه‌ها و مطبوعات نشان‌دهندهٔ افزایش قابل توجه این پدیده است. به‌علاوه، یکی از نگرانی‌های اصلی، کاهش میانگین سنی دختران فراری است که نشان می‌دهد دختران نوجوان و در سنین پایین‌تر نیز به این رفتار روی می‌آورند. این موضوع نشان می‌دهد که عوامل مؤثر بر فرار دختران، مانند فشارهای روانی، خشونت خانگی و تغییر در نگرش‌ها و سبک زندگی، در حال تشدید هستند.[۴]

فرار دختران در روزنامه همشهری
بازنمایی پدیده فرار دختران در روزنامه همشهری

ویژگی‌های شخصیتی دختران فراری

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

برخی از ویژگی‌های شخصیتی در دختران فراری بیشتر دیده می‌شود؛ این ویژگی‌ها می‌توانند باعث کاهش توانایی فرد در حل مشکلات، عدم پذیرش مسئولیت و افزایش رفتارهای پرخطر مانند فرار از خانه شوند.

شخصیت مرزی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

شخصیت مرزی با نوسانات خُلقی شدید، ترس از ترک‌شدن و رفتارهای تکانشی همراه است. تجارب آسیب‌زا در کودکی و عوامل ژنتیکی در بروز این اختلال نقش دارند. افراد دارای اختلال شخصیت مرزی، ممکن است به دنبال فرار از خانه باشند.[۵]

شخصیت ضداجتماعی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

شخصیت ضداجتماعی با ویژگی‌هایی نظیر بی‌تفاوتی نسبت به هنجارها، عدم احساس مسئولیت، رفتارهای تکانشی و فریبکارانه و ناتوانی در همدلی، زمینه‌ساز فرار می‌شود. عوامل ژنتیکی، تجارب آسیب‌زا در کودکی (مانند سوء استفاده) و الگوهای تربیتی نامناسب در شکل‌گیری این نوع شخصیت نقش دارند.[۶]

شخصیت خودشیفته

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

نیاز شدید به تحسین، احساس خودبزرگ‌بینی و عدم همدلی با دیگران از ویژگی‌های بارز افراد خودشیفته است. الگوهای تربیتی نامناسب و تجارب آسیب‌زا در کودکی از علل احتمالی شکل‌گیری این نوع شخصیت هستند. افراد دارای ویژگی‌های خودشیفتگی ممکن است به‌دلیل احساس نارضایتی از روابط خود و عدم دریافت توجه کافی، به دنبال فرار از خانه باشند.[۷]

شخصیت نمایشی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

شخصیت نمایشی با نیاز به جلب توجه، رفتارهای اغراق‌آمیز، تصمیم‌گیری احساسی و اثرپذیری از دیگران، می‌تواند در فرار دختران نقش داشته باشد. الگوهای تربیتی نامناسب و کمبود توجه در کودکی از علل احتمالی این نوع شخصیت هستند.[۸]

ویژگی‌های روانی دختران فراری

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

علاوه بر مشکلات شخصیتی، مشکلات روانی نیز در فرار دختران نقش دارند، ازجمله:

ضعف عزت نفس

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

ضعف عزت نفس با احساس بی‌ارزشی و خودانتقادی همراه است و می‌تواند ناشی از تجارب منفی در کودکی باشد. دخترانی که عزت نفس پایینی دارند، ممکن است به دلیل احساس ناتوانی در حل مشکلات خود، به دنبال فرار از خانه باشند.[۹]

افسردگی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

افسردگی با احساس غم واندوه مداوم، از دست‌دادن علاقه به فعالیت‌ها و افکار خودکشی همراه است. عوامل ژنتیکی و تجارب استرس‌زا از علل احتمالی افسردگی هستند. دختران افسرده ممکن است به دلیل احساس ناامیدی و ناتوانی در مقابله با مشکلات خود، به دنبال فرار از خانه باشند.[۱۰]

اختلالات خلقی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

اختلالات خلقی نیز با نوسانات خلقی شدید همراه هستند و می‌توانند به فرار از خانه منجر شوند.[۱۱]

پایین بودن هوش هیجانی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پایین بودن هوش هیجانی با ناتوانی در تشخیص و مدیریت احساسات و مشکلات در روابط بین فردی همراه است. الگوهای تربیتی نامناسب و تجارب آسیب‌زا از علل احتمالی این مشکل هستند. دخترانی که هوش هیجانی پایینی دارند، ممکن است به دلیل ناتوانی در حل مشکلات بین فردی و مدیریت احساسات خود، به دنبال فرار از خانه باشند.[۱۲]

گونه‌شناسی دختران فراری

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

فرار دختران از منزل پدیده‌ای اجتماعی با ریشه‌های چندگانه است. در این چارچوب، پنج گروه اصلی از دختران فراری قابل شناسایی است:

دختران قربانی خشونت

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

قربانی خشونت و آزارهای خانگی به دلیل تجربهٔ مستقیم خشونت فیزیکی، جنسی یا روانی در محیط خانواده، اقدام به فرار می‌کنند. این خشونت‌ها سبب ایجاد احساس ناامنی شدید و نیاز به رهایی از شرایط آسیب‌زا می‌شود. فقدان حمایت خانوادگی، نبود شبکه‌های حمایتی و ترس از افشای خشونت، این تصمیم را تشدید می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد خشونت خانگی با اختلالات روانی نظیر افسردگی و اضطراب در قربانیان رابطهٔ مستقیم دارد.[۱۳]

دختران ماجراجو و هیجان‌طلب

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تغییرات فرهنگی ناشی از سبک زندگی مدرن، مصرف‌گرایی و تأثیر رسانه‌های جمعی و شبکه‌های اجتماعی، برخی دختران را به‌سوی تجربه‌های جدید و هیجان‌انگیز سوق می‌دهد. این تمایل به ماجراجویی و تجربه‌های نو، محدودیت‌های خانوادگی را غیرقابل تحمل جلوه داده و دختران را به ترک خانه و جستجوی آزادی بیشتر ترغیب می‌کند. این گروه به دنبال کسب استقلال، هویتی مستقل و سبک زندگی متفاوت است.[۱۴]

دختران تحت تأثیر روابط عاطفی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

وابستگی عاطفی شدید و درگیری در روابط عاشقانه، خصوصاً در شرایط مخالفت خانواده، سبب تصمیم به فرار در برخی دختران می‌شود. فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی نقش مهمی در شکل‌گیری و تقویت این روابط ایفا می‌کنند. این دختران به امید تشکیل زندگی مشترک با فرد مورد علاقه، خانه را ترک می‌کنند.[۱۵]

دختران معترض

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

نارضایتی از محدودیت‌های خانوادگی و فرهنگی و وجود شکاف ارزشی و نسلی بین دختران و خانواده، سبب اعتراض و بیان نارضایتی از طریق فرار می‌شود. این دختران احساس می‌کنند مورد تبعیض و بی‌توجهی قرار گرفته و حقوق و آزادی‌های‌شان نادیده گرفته شده است. فرار، نمادی از استقلال و خودرایی برای این گروه است.[۱۶]

دختران با اختلالات روانی یا اعتیاد

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
کمپ ترک اعتیاد در تهران؛ مددکار اجتماعی در حال مراقبت و بررسی وضعیت یک دختر معتاد
کمپ ترک اعتیاد در تهران؛ مددکار اجتماعی در حال مراقبت و بررسی وضعیت یک دختر معتاد

مشکلات روانشناختی نظیر افسردگی، اضطراب و اختلالات رفتاری یا اعتیاد به مواد مخدر، بر تصمیم‌گیری منطقی اثر گذاشته و سبب فرار از خانه می‌شود. این اختلالات توانایی برقراری ارتباط سالم با خانواده و حل مشکلات را کاهش داده و فرار به‌عنوان راهی برای اجتناب از فشارهای روانی تلقی می‌شود.[۱۷]

نقش تغییر سبک زندگی در فرار دختران

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در دهه‌های اخیر، تغییر سبک زندگی از مدل اسلامی-ایرانی به الگوی غربی تأثیرات گسترده‌ای بر خانواده‌ها و روابط فردی گذاشته است. این تغییرات که به‌طور عمده در قالب افزایش فردگرایی، کاهش نقش والدین، تغییر در انتظارات اجتماعی و اقتصادی و تأثیر رسانه‌ها دیده می‌شود، در برخی موارد موجب افزایش تعارضات خانوادگی شده و احتمال ایجاد پدیدهٔ دختران فراری را افزایش داده است.[۱۸]

تغییر در ارزش‌ها و هنجارهای اجتماعی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

سبک زندگی غربی با تأکید بر فردگرایی، جایگزین مدل سنتی خانواده‌محور شده است. در این نگرش، تصمیمات فردی بر منافع خانوادگی ارجحیت دارد و وابستگی‌های سنتی به تدریج کاهش می‌یابد. این تغییر نگرش موجب شده است که برخی نوجوانان در برابر محدودیت‌های خانوادگی احساس فشار کرده و فرار را راهی برای کسب استقلال بدانند.

همچنین، مفهوم آزادی در سبک زندگی غربی بیشتر به رهایی از قیود اجتماعی و خانوادگی تعبیر می‌شود، در حالی که در فرهنگ اسلامی-ایرانی، آزادی در چارچوب مسئولیت‌های فردی و اجتماعی معنا دارد. این اختلاف در نگرش‌ها، می‌تواند به تضاد بین والدین و فرزندان منجر شده و احتمال ترک خانه را افزایش دهد.[۱۹]

تأثیر رسانه‌ها و فضای مجازی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

محتوای رسانه‌های جمعی و شبکه‌های اجتماعی موجب ترویج آزادی‌های فردی، لذت‌گرایی و استقلال از خانواده به‌عنوان ارزش‌های برتر می‌شود. این امر می‌تواند باعث تغییر نگرش دختران نسبت به ساختار خانواده و جایگاه آن در زندگی شود. از سوی دیگر، کاهش نقش ارزش‌های اخلاقی و دینی در محتوای رسانه‌ای، موجب شده است که برخی نوجوانان به تدریج از ارزش‌های خانوادگی فاصله گرفته و در صورت مواجهه با محدودیت‌های والدین، فرار را انتخاب کنند.[۲۰]

تغییر در روابط خانوادگی و نقش والدین

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در فرهنگ ایرانی-اسلامی، والدین به‌عنوان راهنمایان اصلی فرزندان شناخته می‌شوند و نقش پررنگی در تصمیم‌گیری‌های فرزندان دارند، اما در سال‌های اخیر، این اقتدار به دلیل تأثیرات فرهنگی غربی کاهش یافته است. برخی نوجوانان خود را مستقل از خانواده تصور کرده و در مواقع تعارض، ترک خانه را راهی برای حل مشکلات خود می‌دانند.[۲۱]

همچنین، کاهش ارتباطات عاطفی در خانواده‌ها، به دلیل افزایش مشغله‌های کاری و تغییرات سبک زندگی، باعث شده است که برخی دختران در مواجهه با مشکلات، احساس تنهایی کرده و به دنبال یافتن حمایت در خارج از خانه باشند که در برخی موارد، منجر به فرار آن‌ها می‌شود.[۲۲]

تغییر در انتظارات اجتماعی و اقتصادی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

سبک زندگی غربی، مصرف‌گرایی را به‌عنوان یک ارزش برتر معرفی کرده است. تبلیغات گسترده و نمایش زندگی لوکس در رسانه‌ها باعث شده است که نوجوانان توقعات بیشتری از زندگی داشته باشند. در مواردی که خانواده نتواند این خواسته‌ها را برآورده کند، برخی از دختران ممکن است احساس ناکامی کرده و ترک خانه را راهی برای دستیابی به زندگی مطلوب خود بدانند.[۲۳] علاوه بر این، تغییر در نگرش به ازدواج و مسئولیت‌های خانوادگی، موجب شده است که برخی از دختران از پذیرش نقش‌های سنتی خودداری کرده و در صورت مواجهه با فشارهای خانوادگی، فرار را انتخاب کنند.[۲۴]

پیامدهای رواج پدیدهٔ دختران فراری

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پدیدهٔ دختران فراری، پیامدهای جدی و گسترده‌ای در ابعاد روانی، اجتماعی، تحصیلی، و سلامتی دارد. این پیامدها، زندگی فعلی و آیندهٔ آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد.

مشکلات روانی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

فرار از خانه معمولاً با مشکلات روانی همراه است که می‌تواند زندگی دختران را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. افسردگی و اضطراب از جملهٔ رایج‌ترین پیامدهای روانی فرار دختران هستند. شرایط سخت زندگی در خیابان، عدم حمایت عاطفی و احساس انزوا می‌تواند منجر به افزایش این اختلالات شود.

بسیاری از دختران فراری به دلیل تجربه‌های بد مانند سوءاستفاده جنسی و فیزیکی، دچار اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) می‌شوند. این تجربیات تروماتیک نه تنها بر سلامت روانی آن‌ها تأثیر می‌گذارد، بلکه توانایی مدیریت احساسات و استرس را نیز کاهش می‌دهد.[۲۵]

چالش‌های اجتماعی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
استرداد شهروز سخنوری معروف به الکس رئیس باند قاچاق دختران فراری به خارج از کشور
استرداد شهروز سخنوری معروف به الکس رئیس باند قاچاق دختران فراری به خارج از کشور

فرار از خانه می‌تواند روابط اجتماعی دختران را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. دختران فراری اغلب از شبکه‌های حمایتی خانواده و دوستان دور می‌شوند و به سمت گروه‌های ناسالم کشیده می‌شوند. این دوری از شبکه‌های حمایتی می‌تواند آن‌ها را در معرض رفتارهای پرخطر اجتماعی قرار دهد، از جمله سوءاستفاده جنسی و فیزیکی که می‌تواند آثار بلندمدتی بر زندگی آن‌ها داشته باشد. برخی دختران فراری به دلیل نیاز به حمایت و امنیت، به باندهای ناسالم یا شبکه‌های فساد می‌پیوندند که این موضوع نیز می‌تواند زندگی آن‌ها را بیشتر پیچیده کند.[۲۶]

این پدیده با افزایش جرائم، از جمله سوءاستفاده‌های جنسی و قاچاق انسان، نگرانی‌های امنیتی را تشدید می‌کند. کاهش اعتماد اجتماعی، افزایش هزینه‌های رفاهی و تغییر الگوهای فرهنگی و اخلاقی از دیگر پیامدهای آن است که در بلندمدت احساس ناامنی و بی‌ثباتی را در جامعه تقویت می‌کند.[۲۷]

ترک تحصیل

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

فرار از خانه معمولاً با ترک تحصیل همراه است. دختران فراری به دلیل عدم دسترسی به محیط تحصیلی مناسب و شرایط ناپایدار زندگی، اغلب تحصیلات خود را رها می‌کنند. این موضوع نه تنها بر زندگی فعلی آن‌ها تأثیر می‌گذارد، بلکه می‌تواند فرصت‌های شغلی آینده آن‌ها را نیز کاهش دهد. ترک تحصیل و کاهش فرصت‌های شغلی چرخه فقر و ناامنی را برای این دختران تداوم می‌بخشد.[۲۸]

تهدید سلامت

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

دختران فراری به دلیل فشارهای روانی و اجتماعی، بیشتر در معرض اعتیاد و مصرف مواد مخدر قرار دارند. علاوه بر این، دختران فراری به دلیل احتمال درگیری در روابط جنسی پرخطر، در معرض ابتلا به بیماری‌های مقاربتی مانند ایدز، هپاتیت و سایر عفونت‌های منتقله از راه جنسی قرار دارند. دسترسی محدود به غذای سالم و مراقبت‌های بهداشتی نیز می‌تواند منجر به مشکلات تغذیه‌ای و بیماری‌های مزمن شود.[۲۹]

پیامدهای خانوادگی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
«مرهم»؛ فیلم سینمایی به کارگردانی علیرضا داوودنژاد درباره دختران فراری در آستانۀ دهۀ ۹۰
«مرهم»؛ فیلم سینمایی به کارگردانی علیرضا داوودنژاد درباره دختران فراری در آستانۀ دهۀ ۹۰

دختران فراری، علاوه بر آسیب‌های فردی، لطمات مهمی بر خانواده وارد می‌کنند، ازجمله:

  • خدشه‌دار شدن حیثیت و شرافت خانوادگی: فرار دختران به‌طور معمول، لکهٔ ننگی برای خانواده محسوب شده و باعث کاهش اعتبار و آبروی آنها در بین اطرافیان می‌شود.
    • نشانه‌ای از ناکارآمدی خانواده: فرار دختران می‌تواند به‌عنوان نشانه‌ای از ناتوانی خانواده در تربیت فرزندان، وجود شکاف نسلی و اختلافات حاد در خانواده تلقی شود.
    • کاهش احتمال ازدواج دختر در آینده: با توجه به آسیب‌های روحی، جسمی و اجتماعی که دختران فراری تجربه می‌کنند، احتمال ازدواج موفق و تشکیل خانواده برای آنها در آینده به شدت کاهش می‌یابد.
    • طرد دختر از سوی خانواده: در برخی موارد، خانواده‌ها به دلیل ترس از آبروریزی یا عدم توانایی در پذیرش دختر پس از فرار، او را طرد کرده و از خود می‌رانند که این امر باعث تشدید آسیب‌های روحی و اجتماعی دختر می‌شود. مگر اینکه خانواده آنها را بپذیرند و در جهت کاهش آسیب‌های واردشده تلاش کنند.
    • مشکلات مضاعف برای دختر در صورت بازگشت به خانه: حتی در صورت بازگشت دختر به خانه، زندگی برای او با مشکلات مضاعفی همراه خواهد بود، زیرا خانواده به دلیل تجربه فرار، او را مستعد رفتارهای انحرافی دانسته و محدودیت‌های بیشتری برایش اعمال می‌کند و دختر نیز به دلیل تجربهٔ آزادی‌های خارج از خانه، محیط خانه را غیرقابل تحمل‌تر می‌داند.[۳۰]

پانویس

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
  1. ↑ عباسی، «عوامل فرار دختران از خانه»، وب‌سایت پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
  2. ↑ محبی، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»، وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی.
  3. ↑ سمیعی، «چرا دختران از خانه فرار می‌کنند؟»، وب‌سایت پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.
  4. ↑ محبی، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»، وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی.
  5. ↑ الهیاری و رسول‌زاده، «بررسی اختلالات شخصیت در دختران فراری و غیر فراری»، 1387ش، ص52-55.
  6. ↑ محبی، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»، وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی.
  7. ↑ الهیاری و رسول‌زاده، «بررسی اختلالات شخصیت در دختران فراری و غیر فراری»، 1387ش، ص52-55.
  8. ↑ محبی، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»، وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی.
  9. ↑ محبی، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»، وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی.
  10. ↑ الهیاری و رسول‌زاده، «بررسی اختلالات شخصیت در دختران فراری و غیر فراری»، 1387ش، ص52-55.
  11. ↑ محبی، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»، وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی.
  12. ↑ محمدخانی، «عوامل روانی- اجتماعی مؤثر در فرار دختران از خانه»، 1386ش، ص158.
  13. ↑ علیپور و همکاران، «بررسی عوامل مؤثر در فرار دختران از خانه در ایران: مرور سیستماتیک»، 1403ش، ص112.
  14. ↑ علیپور و همکاران، «بررسی عوامل مؤثر در فرار دختران از خانه در ایران: مرور سیستماتیک»، 1403ش، ص116.
  15. ↑ «فرار از خانه به‌خاطر عشق مجازی»، وب‌سایت روزنامۀ جام جم.
  16. ↑ علیپور و همکاران، «بررسی عوامل مؤثر در فرار دختران از خانه در ایران: مرور سیستماتیک»، 1403ش، ص112.
  17. ↑ الهیاری و رسول‌زاده، «بررسی اختلالات شخصیت در دختران فراری و غیر فراری»، 1387ش، ص52-55.
  18. ↑ علی‌میرزایی، «زوال خانه در سبک زندگی غربی»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  19. ↑ علی‌میرزایی، «زوال خانه در سبک زندگی غربی»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  20. ↑ صالحی، «فرصت‌ها و تهدیدات رسانه در ترویج سبک زندگی اسلامی»، وب‌سایت پژوهشکدۀ باقرالعلوم؛ «رسانه‌ها چه تأثیری بر سبک زندگی ما می‌گذارند؟»، وب‌سایت مؤسسۀ صراط مبین.
  21. ↑ «نقش اقتدار در تربیت فرزندان»، وب‌سایت راسخون.
  22. ↑ میرقباد خدارحمی و همکاران «اثربخشی آموزش مهارت‌های روانی- اجتماعی ویژه دختران فراری بر صمیمیت اجتماعی و احساس تنهایی آنان»، وب‌سایت سامانۀ مدیریت نشریات علمی دانشگاه آزادی اسلامی.
  23. ↑ صالحی، «فرصت‌ها و تهدیدات رسانه در ترویج سبک زندگی اسلامی»، وب‌سایت پژوهشکدۀ باقرالعلوم.
  24. ↑ «تغییر نگرش نسبت به والدین و ازدواج اجباری عامل اصلی فرار دختران»، وب‌سایت همشهری آنلاین.
  25. ↑ هاشمی و همکاران، «پیامدهای فرار دختران از منزل»، نشریۀ رفاه اجتماعی، 1390ش، ص174 و 177.
  26. ↑ «پیامدهای فرار دختران از خانه»، وب‌سایت مرکز مشاورۀ ذهن موفق.
  27. ↑ پنجه‌حیدری، «فرار دختران؛ مسئله حاد اجتماعی»، وب‌سایت شبکه شرق.
  28. ↑ هاشمی و همکاران، «پیامدهای فرار دختران از منزل»، نشریۀ رفاه اجتماعی، 1390ش، ص161.
  29. ↑ هاشمی و همکاران، «پیامدهای فرار دختران از منزل»، نشریۀ رفاه اجتماعی، 1390ش، ص164.
  30. ↑ هاشمی و همکاران، «پیامدهای فرار دختران از منزل»، نشریۀ رفاه اجتماعی، 1390ش، ص166-167.

منابع

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
  • الهیاری، عباسعلی و رسول‌زاده، سیدکاظم، «بررسی اختلالات شخصیت در دختران فراری و غیر فراری»، در فصلنامهٔ روان‌شناسی تربیتی، دورهٔ ۴، پیاپی ۱۱، فروردین ۱۳۸۷ش.
    • پنجه‌حیدری، لیلا، «فرار دختران؛ مسئله حاد اجتماعی»، وب‌سایت شبکه شرق، تاریخ درج مطلب: ۲۰ مهر ۱۳۹۹ش.
    • «پیامدهای فرار دختران از خانه»، وب‌سایت مرکز مشاورهٔ ذهن موفق، تاریخ بازدید: ۲۰ بهمن ۱۴۰۳ش.
    • «تغییر نگرش نسبت به والدین و ازدواج اجباری عامل اصلی فرار دختران»، وب‌سایت همشهری آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۱۸ اردیبهشت ۱۳۹۵ش.
    • «رسانه‌ها چه تأثیری بر سبک زندگی ما می‌گذارند؟»، وب‌سایت مؤسسهٔ صراط مبین، تاریخ بازدید: ۲۳ بهمن ۱۴۰۳ش.
    • سمیعی، سمیه، «چرا دختران از خانه فرار می‌کنند؟»، وب‌سایت پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۱ دی ۱۳۹۳ش.
    • صالحی، وجیهه، «فرصت‌ها و تهدیدات رسانه در ترویج سبک زندگی اسلامی»، وب‌سایت پژوهشکدهٔ باقرالعلوم، تاریخ درج مطلب: ۱۱ آذر ۱۳۹۵ش.
    • عباسی، محمد، «عوامل فرار دختران از خانه»، وب‌سایت پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: ۴ تیر ۱۳۸۷ش.
    • علیپور، محمد و همکاران، «بررسی عوامل مؤثر در فرار دختران از خانه در ایران: مرور سیستماتیک»، روان‌شناسی زن، سال ۱۵، شمارهٔ ۵۹، بهار ۱۴۰۳ش.
    • علی‌میرزایی، وحیده، «زوال خانه در سبک زندگی غربی»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: ۳۱ مرداد ۱۴۰۲ش.
    • «فرار از خانه به‌خاطر عشق مجازی»، وب‌سایت روزنامهٔ جام جم، تاریخ بازدید: ۳۰ بهمن ۱۴۰۳ش.
    • محبی، سیده فاطمه، «آسیب‌شناسی اجتماعی زنان»، وب‌سایت پرتال جامع علوم انسانی، تاریخ بازدید: ۲۰ بهمن ۱۴۰۳ش.
    • محمدخانی، شهرام، «عوامل روانی- اجتماعی مؤثر در فرار دختران از خانه»، نشریهٔ رفاه اجتماعی، دورهٔ ۶، شمارهٔ ۲۵، ۱۳۸۶ش.
    • میرقباد خدارحمی، سحر و همکاران «اثربخشی آموزش مهارت‌های روانی- اجتماعی ویژه دختران فراری بر صمیمیت اجتماعی و احساس تنهایی آنان»، وب‌سایت سامانهٔ مدیریت نشریات علمی دانشگاه آزادی اسلامی، تاریخ بازدید: ۲۳ بهمن ۱۴۰۳ش.
    • «نقش اقتدار در تربیت فرزندان»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: ۴ فروردین ۱۳۹۸ش.
    • هاشمی، سیدضیاء و همکاران، «پیامدهای فرار دختران از منزل»، نشریهٔ رفاه اجتماعی، دورهٔ ۱۱، شمارهٔ ۴۰، ۱۳۹۰ش.


برگرفته از «https://iranpedia.wiki/w/index.php?title=پیش‌نویس:دختران_فراری&oldid=55806»