پرش به محتوا

پیش‌نویس:بازی مافیا: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
imported>محمد داوود محمددوست
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>علیرضا آزادوار
بهینه سازی سئو
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:بازی مافیا (2).jpg|جایگزین=بازی مافیا - کافه دُن|بندانگشتی|267x267پیکسل|تصویری از بازی مافیا در کافه دُن، تهران، بلوار كشاورز]]
[[پرونده:بازی مافیا (2).jpg|جایگزین=بازی مافیا - کافه دُن|بندانگشتی|267x267پیکسل|تصویری از بازی مافیا در کافه دُن، تهران، بلوار کشاورز]]
'''<big>بازی مافیا</big>'''؛ بازی گروهی تفکر محور بر اساس روایت نبرد میان مافیا و شهروند.
'''{{درشت|بازی مافیا}}'''؛ بازی گروهی تفکر محور بر اساس روایت نبرد میان مافیا و شهروند.


بازی مافیا، بر مبنای روایت جدال میان دو دستة اقلیت ‌آگاه مافیا و اکثریت ‌ناآگاه شهروند شکل ‌گرفته و هدف از آن کشف حقیقت از طریق زبان‌ گفتاری و نوشتاری، مهارت‌های پنهان قدرت تمرکز و صبر و حوصلة آدم‌ها است. نزدیک بودن روایت داستان بازی به زندگی شهری افراد، پویایی و تکامل، قوانین ساده و‌ قابلیت افزایش و کاهش بازیکنان موجب جذابیت و محبوبیت این بازی شده است. البته، این بازی آسیب‌های متعددی نیز در پی‌ دارد که مهم‌ترین آنها ترویج دروغ‌گویی و کسب مهارت در آن است.
بازی مافیا، بر مبنای روایت جدال میان دو دستۀ اقلیت آگاه مافیا و اکثریت ناآگاه شهروند شکل گرفته و هدف از آن کشف حقیقت از طریق زبان گفتاری و نوشتاری، مهارت‌های پنهان قدرت تمرکز و صبر و حوصلۀ آدم‌ها است. نزدیک بودن روایت داستان بازی به زندگی شهری افراد، پویایی و تکامل، قوانین ساده و قابلیت افزایش و کاهش بازیکنان موجب جذابیت و محبوبیت این بازی شده است. البته، این [[بازی]] آسیب‌های متعددی نیز در پی دارد که مهم‌ترین آنها ترویج [[دروغ|دروغ‌گویی]] و کسب مهارت در آن است.
==معرفی==
بازی مافیا و شهروند، از بازی‌های گروهی، تفکرمحور، راهبردی و معمایی مبتنی بر نقش‌های مخفی است. این بازی بر اساس روایت جدال دو دستة اقلیت آگاه به نام مافیا یا گرگ‌نما و اکثریت ناآگاه و ساده‌دل به نام شهروند یا روستایی ساخته شده است. ساختار بازی به‌گونه‌ای طراحی شده که دستة شهروندان به‌دلیل فقدان آگاهی از وضعیت و تعداد شهروندان و مافیا، تنها از طریق فهم‌ زبان بدن، قضاوت و تصمیم‌گیری درست، صبر و حوصله، قدرت استدلال، قدرت بیان، تفکر راهبردی و همکاری، می‌توانند بر دستة اقلیت مافیای آگاه، پیروز شوند. در غیر این‌ صورت، دستة مافیا به‌دلیل آگاهی از همکاران و شهروندان و قدرت حذف فیزیکی، می‌توانند با دروغ و فریب، قدرت بیان و ابراز احساسات، تفکر راهبردی، اقناع و یا ترور، جریان بازی را به نفع خود خاتمه دهند.<ref>[https://www.roshdmag.ir/fa/article/24173/%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7-%DB%8C%DA%A9-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D9%85%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%84%DB%8C دولتی، «مافیا یک بازی غیرمعمولی»، وب‌سایت مجلة رشد]؛ [http://zendegisalam.khorasannews.com/?nid=20220&pid=3&type=0 عزیزی، «مافیا یک بازی هیجان‌انگیز اما آسیب‌زا»، وب‌سایت زندگی سلام.] </ref>
این بازی در سیر تکاملی خود در نسخه‌های مختلف شب‌های مافیا، گرگینه، آدمکش، بازی ویدیویی امانگ آس (AMONG US) و مسابقه تلویزیونی شهروند و مافیا ساخته و عرضه شده است.<ref>[https://www.isna.ir/news/99112517873/%DA%86%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7-%D9%85%D8%AD%D8%A8%D9%88%D8%A8-%D8%B4%D8%AF بهرامی، «چرا این «مافیا» محبوب شد؟»، خبرگزاری ایسنا.]</ref>
==تاریخچه==
بازی مافیا، میان بازی‌های کلاسیک تاریخ طولانی و تأثیرگذاری دارد. این بازی در 1886م توسط دیمیتری دیویدف<ref>Dmitry Davidoff.</ref> دانشجوی دانشکدة روانشناسی‌ دانشگاه مرکزی مسکو به‌عنوان یک پروژة تحقیقاتی ابداع و اجرا شد. البته، شبکة خبری وایرد<ref>Wired.</ref> تاریخ ابداع و اجرای آن را 1987م بیان کرده است. استقبال دانشجویان و استادان در مراسم معارفة این بازی بسیار مثبت بود و این بازی در مدت کوتاهی در تمام دانشگاه شهرت یافت؛ به‌گونه‌ای‌ که در کلاس‌های درس، راهرو‌ها،‌ خوابگاه‌ها و اردوهای تابستانی اجرا می‌شد. محبوبیت این بازی آن‌چنان زیاد بود که در اندک زمانی در مدارس، کافه‌ها و خانه‌ها فراگیر شد و تمام روسیه را دربر گرفت.<ref>[http://www.irmafia.ir/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A7/ تکلی، «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت جزیرة بازی]؛ [http://www.irmafia.ir/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A7/ «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا]؛ [https://myket.ir/mag/how-to-play-mafia-party-game/ کهریزی، «آموزش بازی مافیا، معرفی نقش‌ها و قوانین بازی»، وب‌سایت مایکت.]</ref> دیمتری دیویدوف پس از فارغ‌التحصیلی، در همان دانشکده مشغول تدریس شد و فرصت مناسبی برای بسط و توسعة آن و رسیدن به اهداف تحقیقاتی خویش به‌دست آورد. دانشجویان خارجی این بازی را همچون سوغاتی به کشورهای خود بردند و فرایند جهانی‌شدن این بازی آغاز شد.<ref>[http://www.irmafia.ir/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A7/ «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا]؛ [https://rayad.org/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7/ «تاریخچه بازی شب مافیا»،‌ وب‌سایت رایاد.]</ref>
در اواسط دهه 1990م، محتوای این بازی دستمایة یک سریال تلویزیونی در لتونی شد که در آن افراد مشهور لتونی در فضای پارلمانی بازی می‌کردند. در 1997م شخص دیگری به‌ نام اندرو پولاتکین، به جای اسم مافیا و شهروند، مفهوم گرگ‌نما یا گرگینه و روستایی را بر آن نهاد. او مدعی بود که مفهوم مافیا طنین فرهنگی کمتری دارد و به جای آن مفهوم گرگ‌نما با ایدة دشمن پنهانی که در طول روز عادی به نظر می‌رسد، سازگاری بیشتری دارد. گرگینه‌ها همانند مافیا در طول روز همانند روستاییان عادی بودند، اما شب به گرگ تبدیل می‌شدند. این نسخه از بازی در آمریکا با استقبال بیشتری روبرو شد.<ref>[https://irna.ir/xjLKtmfinal مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا]؛ [http://www.irmafia.ir/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A7/ «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا.]</ref>
در 1999م دانشجوی دیگری به نام الکسی تراسو، نخستین وب‌سایت بازی مافیا را تأسیس کرد. این سایت سهم‌ به‌سزایی در علمی‌ترشدن این بازی و خلق نقش‌های جدید ایفا کرد. در 2000م یک کاربر آنلاین، این بازی را بر مبنای حل پازل در صفحة اینترنتی خود گذاشت و از آن پس، این بازی در جمع بازی‌های آنلاین نیز قرار گرفت.<ref>[https://irna.ir/xjLKtmfinal مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
بر اساس این بازی کتاب‌های مختلف آموزشی با عنوان ارتباطات غیرکلامی منتشر و در مدارس روسیه به هدف آموزش روش‌های مختلف خواندن سینگال‌های غیر‌کلامی و زبان بدن تدریس شد. علاوه براین، فیلم‌های متعدد مانند «گریة‌ گرگ» در 2005م و «بازی قتل» در 2006م ساخته شده است. همچنین در 2010م ادوارد اسلیکیان، کتابی نوشت که در آن به قوانین بازی پرداخته است.<ref>[https://irna.ir/xjLKtmfinal مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا]؛ [http://www.irmafia.ir/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A7/ «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا.]</ref>
این بازی توسط سایت‌های مختلف اعتبارسنجی مانند about.com و thesprucecrafts.com به‌عنوان یکی از 50 بازی محبوب تاریخی-فرهنگی از 1800م تا به امروز رده‌بندی شده است.<ref>[http://www.irmafia.ir/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A7/ «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا]؛‌ [https://www.thesprucecrafts.com/board-and-card-games-timeline-409387 Arneson, "A Timeline of Board and Card Games Since 1800", thesprucecrafts wesite.]</ref>


==اهداف بازی==
==معرفی بازی مافیا==
این بازی اهداف ذیل را دنبال می‌کند:
بازی مافیا و شهروند، از بازی‌های گروهی، تفکرمحور، راهبردی و معمایی مبتنی بر نقش‌های مخفی است. این بازی بر اساس روایت جدال دو دستۀ اقلیت آگاه به نام مافیا یا گرگ‌نما و اکثریت ناآگاه و ساده‌دل به نام شهروند یا روستایی ساخته شده است. ساختار بازی به‌گونه‌ای طراحی شده که دستۀ شهروندان به‌دلیل فقدان آگاهی از وضعیت و تعداد شهروندان و مافیا، تنها از طریق فهم زبان بدن، قضاوت و [[مهارت تصمیم‌گیری|تصمیم‌گیری]] درست، [[صبر]] و حوصله، قدرت استدلال، قدرت بیان، تفکر راهبردی و همکاری، می‌توانند بر دستۀ اقلیت مافیای آگاه، پیروز شوند. در غیر این صورت، دستۀ مافیا به‌دلیل آگاهی از همکاران و شهروندان و قدرت حذف فیزیکی، می‌توانند با دروغ و فریب، قدرت بیان و ابراز احساسات، تفکر راهبردی، اقناع یا ترور، جریان بازی را به نفع خود خاتمه دهند.<ref>[https://www.roshdmag.ir/fa/article/24173/مافیا-یک-بازی-غیرمعمولی دولتی، «مافیا یک بازی غیرمعمولی»، وب‌سایت مجلة رشد]؛ [http://zendegisalam.khorasannews.com/?nid=20220&pid=3&type=0 عزیزی، «مافیا یک بازی هیجان‌انگیز اما آسیب‌زا»، وب‌سایت زندگی سلام.]</ref>


1. وادارکردن افراد به پذیرش اشتباهی که مرتکب شده‌اند؛
این بازی در سیر تکاملی خود در نسخه‌های مختلف شب‌های مافیا، گرگینه، آدمکش، بازی ویدیویی امانگ آس (AMONG US) و مسابقه تلویزیونی شهروند و مافیا ساخته و عرضه شده است.<ref>[https://www.isna.ir/news/99112517873/چرا-این-مافیا-محبوب-شد بهرامی، «چرا این «مافیا» محبوب شد؟»، خبرگزاری ایسنا.]</ref>


2. تحلیل رفتار متقابل از طریق سینگال‌های کلامی، رفتارهای عصبی و استرس‌زا؛
==تاریخچه بازی مافیا==
[[بازی مافیا]]، میان بازی‌های کلاسیک تاریخ طولانی و تأثیرگذاری دارد. این بازی در ۱۸۸۶م توسط دیمیتری دیویدف<ref>Dmitry Davidoff.</ref> دانشجوی دانشکدۀ [[روانشناسی|روان‌شناسی]] دانشگاه مرکزی مسکو به‌عنوان یک پروژۀ تحقیقاتی ابداع و اجرا شد. البته، شبکۀ خبری وایرد<ref>Wired.</ref> تاریخ ابداع و اجرای آن را ۱۹۸۷م بیان کرده است. استقبال دانشجویان و استادان در مراسم معارفۀ این بازی بسیار مثبت بود و این بازی در مدت کوتاهی در تمام دانشگاه شهرت یافت؛ به‌گونه‌ای که در کلاس‌های درس، راهروها، خوابگاه‌ها و اردوهای تابستانی اجرا می‌شد. محبوبیت این بازی آن‌چنان زیاد بود که در اندک زمانی در [[مدرسه|مدارس]]، کافه‌ها و [[خانه|خانه‌ها]] فراگیر شد و تمام روسیه را دربر گرفت.<ref>[http://www.irmafia.ir/تاريخچه-بازی-مافيا/ تکلی، «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت جزیرة بازی]؛ [http://www.irmafia.ir/تاريخچه-بازی-مافيا/ «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا]؛ [https://myket.ir/mag/how-to-play-mafia-party-game/ کهریزی، «آموزش بازی مافیا، معرفی نقش‌ها و قوانین بازی»، وب‌سایت مایکت.]</ref>


3. یادگیری مهارت ارتباط اجتماعی از طریق استدلال و زبان بدن.<ref>[https://myket.ir/mag/how-to-play-mafia-party-game/ کهریزی، «آموزش بازی مافیا، معرفی نقش‌ها و قوانین بازی»، وب‌سایت مایکت.]</ref>
دیمتری دیویدوف پس از فارغ‌التحصیلی، در همان دانشکده مشغول تدریس شد و فرصت مناسبی برای بسط و توسعۀ آن و رسیدن به اهداف تحقیقاتی خویش به‌دست‌آورد. [[دانشجو|دانشجویان]] خارجی این بازی را همچون سوغاتی به کشورهای خود بردند و فرایند جهانی‌شدن این بازی آغاز شد.<ref>[http://www.irmafia.ir/تاريخچه-بازی-مافيا/ «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا]؛ [https://rayad.org/تاریخچه-بازی-مافیا/ «تاریخچه بازی شب مافیا»، وب‌سایت رایاد.]</ref>
4. یادگیری تشخیص درست از نادرست.<ref>[https://www.roshdmag.ir/fa/article/24173/%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7-%DB%8C%DA%A9-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D9%85%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%84%DB%8C دولتی، «مافیا یک بازی غیرمعمولی»، وب‌سایت مجلة رشد.]</ref>


==پیش فرض‌های بازی==
در اواسط دهه ۱۹۹۰م، محتوای این بازی دستمایۀ یک سریال تلویزیونی در لتونی شد که در آن افراد مشهور لتونی در فضای پارلمانی بازی می‌کردند. در ۱۹۹۷م شخص دیگری به نام اندرو پولاتکین، به جای اسم مافیا و شهروند، مفهوم گرگ‌نما یا گرگینه و روستایی را بر آن نهاد. او مدعی بود که مفهوم مافیا طنین فرهنگی کمتری دارد و به جای آن مفهوم گرگ‌نما با ایدۀ دشمن پنهانی که در طول روز عادی به نظر می‌رسد، سازگاری بیشتری دارد. گرگینه‌ها همانند مافیا در طول روز همانند روستاییان عادی بودند، اما شب به گرگ تبدیل می‌شدند. این نسخه از بازی در آمریکا با استقبال بیشتری روبرو شد.<ref>[https://irna.ir/xjLKtmfinal مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا]؛ [http://www.irmafia.ir/تاريخچه-بازی-مافيا/ «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا.]</ref>
===الف) تعداد بازیکنان===
بازی مافیا با کمتر از پنج نفر اجرا نمی‌شود. کمترین نقش‌های لازم عبارتند از: راوی،‌ مافیا، دکتر، ‌کارآگاه و شهروند. با افزایش تعداد بازیکنان، نقش‌های دلخواه دیگری به گروه اضافه می‌شود.<ref>[https://techrato.com/2020/03/10/how-to-play-mafia-social-game/ شاهرخ، «آموزش بازی مافیا؛ تاریخچه، قوانین و هرآنچه باید درباره بازی مافیا بدانید»، وب‌سایت تکراتو.]</ref>


===ب) نقش‌ها===
در ۱۹۹۹م دانشجوی دیگری به نام الکسی تراسو، نخستین وب‌سایت بازی مافیا را تأسیس کرد. این سایت سهم به‌سزایی در علمی‌ترشدن این بازی و خلق نقش‌های جدید ایفا کرد. در ۲۰۰۰م یک کاربر آنلاین، این بازی را بر مبنای حل پازل در صفحۀ اینترنتی خود گذاشت و از آن پس، این بازی در جمع بازی‌های آنلاین نیز قرار گرفت.<ref>[https://irna.ir/xjLKtmfinal مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
[[پرونده:بازی مافیا (1).jpg|جایگزین=علیرام نورایی-راوی بازی مافیا|بندانگشتی|علیرام نورایی در نقش راوی در بازی مافیا از شبکه سلامت]]
'''نقش‌های مافیا در سه قسم‌ دسته‌بندی می‌شود:'''
'''الف) راوی، مجری، خدا (گاد)'''؛ این فرد نقش اداره‌کننده بازی را به‌عهده دارد و به‌شکل بی‌طرفانه بر تمام بازی نظارت می‌کند و حق دخالت ندارد.<ref>[https://www.chetor.com/276193-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7/ مهراسبی، «آموزش بازی مافیا؛ معرفی نقش‌ها و قوانین این بازی گروهی جذاب»، وب‌سایت چطور.]</ref>


'''ب) دستة مافیا'''؛ این دسته از افراد مختلفی با قدرت‌‌های متفاوتی تشکیل‌ می‌شود. هدف این دسته خارج ساختن شهروندان از بازی، تأثیرگذاری در تصمیم‌گیری آن‌ها و جلب رأی آنها به نفع گروه مافیا است.  
بر اساس این بازی کتاب‌های مختلف آموزشی با عنوان ارتباطات غیرکلامی منتشر و در مدارس روسیه به هدف آموزش روش‌های مختلف خواندن سینگال‌های غیرکلامی و زبان بدن تدریس شد. علاوه براین، فیلم‌های متعدد مانند «گریۀ گرگ» در ۲۰۰۵م و «بازی قتل» در ۲۰۰۶م ساخته شده است. همچنین در ۲۰۱۰م ادوارد اسلیکیان، کتابی نوشت که در آن به قوانین بازی پرداخته است.<ref>[https://irna.ir/xjLKtmfinal مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا]؛ [http://www.irmafia.ir/تاريخچه-بازی-مافيا/ «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا.]</ref>
<big>مهم‌ترین نقش‌های این دسته عبارتند از:</big>


<big>• پدرخوانده؛</big> رهبر اصلی دستة مافیا و تصمیم‌گیرنده نهایی است؛
این بازی توسط سایت‌های مختلف اعتبارسنجی مانند about.com و thesprucecrafts.com به‌عنوان یکی از ۵۰ بازی محبوب تاریخی-فرهنگی از ۱۸۰۰م تا به امروز رده‌بندی شده است.<ref>[http://www.irmafia.ir/تاريخچه-بازی-مافيا/ «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا]؛ [https://www.thesprucecrafts.com/board-and-card-games-timeline-409387 Arneson, "A Timeline of Board and Card Games Since 1800", thesprucecrafts wesite.]</ref>


<big>• تروریست؛</big> نقش منفی و مخرب دارد و وظیفة او کشتن یکی از بازیکنان و ایجاد ترس و وحشت است؛
==اهداف بازی==
این بازی اهداف ذیل را دنبال می‌کند:
#وادارکردن افراد به پذیرش اشتباهی که مرتکب شده‌اند؛
#تحلیل رفتار متقابل از طریق سینگال‌های کلامی، رفتارهای عصبی و استرس‌زا؛
#یادگیری مهارت ارتباط اجتماعی از طریق استدلال و زبان بدن.<ref>[https://myket.ir/mag/how-to-play-mafia-party-game/ کهریزی، «آموزش بازی مافیا، معرفی نقش‌ها و قوانین بازی»، وب‌سایت مایکت.]</ref>
#یادگیری تشخیص درست از نادرست.<ref>[https://www.roshdmag.ir/fa/article/24173/مافیا-یک-بازی-غیرمعمولی دولتی، «مافیا یک بازی غیرمعمولی»، وب‌سایت مجلة رشد.]</ref>


<big>• دکتر لکتر؛</big> نقش دکتر مافیا است و هر شب می‌تواند یکی از اعضای مافیا را انتخاب کند و نجات دهد.<ref>[https://keyus.ir/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7/ «آموزش بازی مافیا»، وب‌سایت کی ‌آس.]</ref>
==پیش فرض‌های بازی==
===تعداد بازیکنان===
بازی مافیا با کمتر از پنج نفر اجرا نمی‌شود. کمترین نقش‌های لازم عبارتند از: راوی، مافیا، دکتر، کارآگاه و شهروند. با افزایش تعداد بازیکنان، نقش‌های دلخواه دیگری به گروه اضافه می‌شود.<ref>[https://techrato.com/2020/03/10/how-to-play-mafia-social-game/ شاهرخ، «آموزش بازی مافیا؛ تاریخچه، قوانین و هرآنچه باید درباره بازی مافیا بدانید»، وب‌سایت تکراتو.]</ref>


<big>• مافیای ساده؛</big> نقش یک مافیای عادی، تخریب شهروندان و پنهان کردن هویت و نقش آنها است؛
===نقش‌ها===
[[پرونده:بازی مافیا (1).jpg|جایگزین=علیرام نورایی-راوی بازی مافیا|بندانگشتی|علیرام نورایی در نقش راوی در بازی مافیا از شبکه سلامت]]
نقش‌های مافیا در سه قسم دسته‌بندی می‌شود''':'''


<big>• مذاکره کننده؛</big> نقش مذاکره‌کننده تعاملی و تاکتیکی‌آست. او به‌عنوان وکیل مدافع مافیا است و می‌تواند از طریق اشتراک‌گذاری اطلاعات تیم‌ها یا گروه‌های دیگر تشکیل دهد؛
'''راوی، مجری، خدا (گاد)'''؛ این فرد نقش اداره‌کننده بازی را به‌عهده دارد و به‌شکل بی‌طرفانه بر تمام بازی نظارت می‌کند و حق دخالت ندارد.<ref>[https://www.chetor.com/276193-آموزش-بازی-مافیا/ مهراسبی، «آموزش بازی مافیا؛ معرفی نقش‌ها و قوانین این بازی گروهی جذاب»، وب‌سایت چطور.]</ref>
علاوه براین،‌ نقش‌های دیگری چون شاه‌کش، معشوقه، گروگان‌گیر و بیشتر از آن در صورت افزایش بازی‌کن، می‌تواند اضافه شود.<ref>[https://virgool.io/@saraamini/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7-zku9vt5gvkps امینی، «معرفی‌ نقش‌های بازی مافیا»، وب‌سایت ویرگول]؛ [https://techrato.com/2020/03/10/how-to-play-mafia-social-game/ شاهرخ، «آموزش بازی مافیا؛ تاریخچه، قوانین و هرآنچه باید درباره بازی مافیا بدانید»، وب‌سایت تکراتو]؛ [https://myket.ir/mag/how-to-play-mafia-party-game/ کهریزی، «آموزش بازی مافیا، معرفی نقش‌ها و قوانین بازی»، وب‌سایت مایکت.]</ref>


'''ج) دستة ‌شهروندان؛''' در این دسته نقش‌های مختلفی قرار دارد که هدف آن‌ها شناسایی و حذف اعضای مافیا است.  
'''دستۀ مافیا'''؛ این دسته از افراد مختلفی با قدرت‌های متفاوتی تشکیل می‌شود. هدف این دسته خارج ساختن شهروندان از [[بازی]]، تأثیرگذاری در تصمیم‌گیری آن‌ها و جلب رأی آنها به نفع گروه مافیا است. مهم‌ترین نقش‌های این دسته عبارتند از:


<big>برخی از مهم‌ترین نقش‌ها عبارتند از:</big>
# پدرخوانده؛ رهبر اصلی دستۀ مافیا و تصمیم‌گیرنده نهایی است؛
# تروریست؛ نقش منفی و مخرب دارد و وظیفۀ او کشتن یکی از بازیکنان و ایجاد [[ترس]] و وحشت است؛
# دکتر لکتر؛ نقش دکتر مافیا است و هر شب می‌تواند یکی از اعضای مافیا را انتخاب کند و نجات دهد.<ref>[https://keyus.ir/آموزش-بازی-مافیا/ «آموزش بازی مافیا»، وب‌سایت کی آس.]</ref>
# مافیای ساده؛ نقش یک مافیای عادی، تخریب شهروندان و پنهان کردن هویت و نقش آنها است؛
# مذاکره کننده؛ نقش مذاکره‌کننده تعاملی و تاکتیکی‌ است. او به‌عنوان وکیل مدافع مافیا است و می‌تواند از طریق اشتراک‌گذاری اطلاعات تیم‌ها یا گروه‌های دیگر تشکیل دهد؛  علاوه براین، نقش‌های دیگری چون شاه‌کش، معشوقه، گروگان‌گیر و بیشتر از آن در صورت افزایش بازی‌کن، می‌تواند اضافه شود.<ref>[https://virgool.io/@saraamini/معرفی-نقش-های-بازی-مافیا-zku9vt5gvkps امینی، «معرفی نقش‌های بازی مافیا»، وب‌سایت ویرگول]؛ [https://techrato.com/2020/03/10/how-to-play-mafia-social-game/ شاهرخ، «آموزش بازی مافیا؛ تاریخچه، قوانین و هرآنچه باید درباره بازی مافیا بدانید»، وب‌سایت تکراتو]؛ [https://myket.ir/mag/how-to-play-mafia-party-game/ کهریزی، «آموزش بازی مافیا، معرفی نقش‌ها و قوانین بازی»، وب‌سایت مایکت.]</ref>


<big>• کارآگاه؛</big> نقش کارآگاه در دستة شهروندان بسیار مهم است و هر شب می‌توان با گمان به هویت یک فرد از راوی استعلام بگیرد.
'''دستۀ شهروندان'''؛ در این دسته نقش‌های مختلفی قرار دارد که هدف آن‌ها شناسایی و حذف اعضای مافیا است.


<big>• دکتر شهر؛</big> دکتر نقش اصلی را در تیم شهروندان دارد و با حدس درست در نوبت شب می‌تواند جان یکی از اعضا را نجات دهد.
برخی از مهم‌ترین نقش‌ها عبارتند از:
#کارآگاه؛ نقش کارآگاه در دستۀ شهروندان بسیار مهم است و هر شب می‌توان با گمان به هویت یک فرد از راوی استعلام بگیرد.
#دکتر شهر؛ دکتر نقش اصلی را در تیم شهروندان دارد و با حدس درست در نوبت شب می‌تواند جان یکی از اعضا را نجات دهد.
#جان‌سخت (رویین‌تن)؛ رویین‌تن قدرتمندترین نقش را در دستۀ شهروندان دارد. او می‌تواند دو نوبت استعلام افراد حذف شده را بگیرد و بازی را از گنگ بودن نجات دهد. همچنین او دو جان دارد.
#روان‌شناس؛ نقش [[روانشناسی|روان‌شناس]] فرعی را ایفا می‌کند و کسی را که گمان می‌کند مافیا است، گمراه و ساکت می‌کند.
#شهروند ساده؛ شهروند عادی می‌تواند افراد مافیا را گمراه و برای پیداکردن آن به شهروندان کمک کند. علاوه براین‌ها، نقش‌هایی چون پزشک، شهردار، قاضی، تفنگدار، تک‌تیرانداز، کشیش، قهرمان محافظ و نقش‌های دیگری تعریف شده است که در صورت افزایش بازی‌کن می‌تواند اضافه شود.<ref>[https://virgool.io/@saraamini/معرفی-نقش-های-بازی-مافیا-zku9vt5gvkps امینی، «معرفی نقش‌های بازی مافیا»، وب‌سایت ویرگول]؛ [https://myket.ir/mag/how-to-play-mafia-party-game/ کهریزی، «آموزش بازی مافیا، معرفی نقش‌ها و قوانین بازی»، وب‌سایت مایکت.]</ref>


<big>• جان‌سخت (رویین‌تن)؛</big> رویین‌تن قدرتمندترین نقش را در دستة شهروندان دارد. او می‌تواند دو نوبت استعلام افراد حذف شده را بگیرد و بازی را از گنگ بودن نجات دهد. همچنین او دو جان دارد.
===قوانین بازی===
 
بسیاری از قوانین مافیا در نقش‌ها و روش بازی گفته شده است، اما قوانین کلی دیگری نیز وجود دارد که برای اجرای درست بازی اهمیت دارد، مانند:
<big>• روان‌شناس؛</big> نقش روان‌شناس فرعی را ایفا می‌کند و کسی را که گمان می‌کند مافیا است، گمراه و ساکت می‌کند.
#تعداد افراد مافیا باید یک‌سوم افراد بازیکن باشد.
 
#راوی باید از تمام نقش‌ها و اتفاقات آگاه باشد.
<big>• شهروند ساده؛</big> شهروند عادی می‌تواند افراد مافیا را گمراه و برای پیداکردن آن به شهروندان کمک کند.
#هیچ‌کس برای اقناع، حق صحبت مخفیانه با کسی دیگر را ندارد.
 
#در طول شب باید اقدامات به‌گونه‌ای انجام شود که بقیه از طریق صحبت یا تکان دادن دست و مانند این‌ها، نباید به نقش فردی پی ببرند.
علاوه براین‌ها، نقش‌هایی چون پزشک، شهردار، قاضی،‌ تفنگدار،‌ تک‌تیرانداز، کشیش، قهرمان محافظ و نقش‌های دیگری تعریف شده است که در صورت افزایش بازی‌کن می‌تواند اضافه شود.<ref>[https://virgool.io/@saraamini/%D9%85%D8%B9%D8%B1%D9%81%DB%8C-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7-zku9vt5gvkps امینی، «معرفی‌ نقش‌های بازی مافیا»، وب‌سایت ویرگول]؛ [https://myket.ir/mag/how-to-play-mafia-party-game/ کهریزی، «آموزش بازی مافیا، معرفی نقش‌ها و قوانین بازی»، وب‌سایت مایکت.]</ref>
#هیج فردی حق آشکارسازی نقش بقیه را در روز ندارد، حتی اگر در طول شب به‌دلیل اتفاقی پی برده باشد (یعنی جامعه باید به آگاهی و تصمیم‌گیری برسد)
 
#هیچ‌کس حق صحبت‌کردن خارج از نوبت را ندارد.<ref>[https://setare.com/fa/news/441608/بازی-مافیا/ قضاوی، «راهنمای جامع آموزش بازی مافیا (معرفی نقش‌ها، قوانین و استراتژی)»، وب‌سایت ستاره.]</ref>
===ج) قوانین بازی===
#دکتر شهر فقط در شب اول می‌تواند خود را نجات دهد.<ref>[https://irna.ir/xjLKtmfinal مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
بسیاری از قوانین مافیا در نقش‌ها و روش ‌بازی گفته شده است، اما قوانین کلی دیگری نیز وجود دارد که برای اجرای درست بازی اهمیت دارد، مانند:
 
1. تعداد افراد مافیا باید یک‌سوم افراد بازیکن باشد.  
 
2. راوی باید از تمام نقش‌ها و اتفاقات آگاه باشد.  
 
3. هیچ‌کس برای اقناع، حق صحبت مخفیانه با کسی دیگر را ندارد.
 
4. در طول شب باید اقدامات به‌گونه‌ای انجام شود که بقیه از طریق صحبت یا تکان دادن دست و مانند این‌ها، نباید به نقش فردی پی‌ ببرند.
 
5. هیج‌ فردی حق آشکارسازی نقش بقیه را در روز ندارد، حتی اگر در طول شب به‌دلیل اتفاقی پی ‌برده باشد (یعنی جامعه باید به آگاهی و تصمیم‌گیری برسد).
6. هیچ‌کس حق صحبت‌کردن خارج از نوبت را ندارد.<ref>[https://setare.com/fa/news/441608/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7/ قضاوی، «راهنمای جامع آموزش بازی مافیا (معرفی نقش‌ها، قوانین و استراتژی)»، وب‌سایت ستاره.]</ref>
 
7. دکتر شهر فقط در شب‌ اول می‌تواند خود را نجات دهد.<ref>[https://irna.ir/xjLKtmfinal مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>


==شیوه بازی==
==شیوه بازی==
===1) پیش از بازی===
===پیش از بازی===
پیش از شروع بازی، مجری یا راوی باید از میان افرادی که به‌طور کامل به بازی آشنا باشند، انتخاب شود. راوی از طریق پخش‌کارت‌ها یا اپلیکیشن‌های مخصوص این بازی، نقش افراد را تعیین می‌کند. هیچ‌کس حق ندارد نقش خود را اعلام کند یا در مورد نقش دیگران بپرسد.<ref>[https://www.chetor.com/276193-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7/ مهراسبی، «آموزش بازی مافیا؛ معرفی نقش‌ها و قوانین این بازی گروهی جذاب»، وب‌سایت چطور.]</ref>
پیش از شروع بازی، مجری یا راوی باید از میان افرادی که به‌طور کامل به بازی آشنا باشند، انتخاب شود. راوی از طریق پخش‌کارت‌ها یا اپلیکیشن‌های مخصوص این بازی، نقش افراد را تعیین می‌کند. هیچ‌کس حق ندارد نقش خود را اعلام کند یا در مورد نقش دیگران بپرسد.<ref>[https://www.chetor.com/276193-آموزش-بازی-مافیا/ مهراسبی، «آموزش بازی مافیا؛ معرفی نقش‌ها و قوانین این بازی گروهی جذاب»، وب‌سایت چطور.]</ref>


'''بازی دارای دو مرحله شب و روز است؛'''
بازی دارای دو مرحله شب و روز است:


در شب، بیشتر نقش‌های مخفی، اقداماتی را انجام می‌دهند و دنبال دسیسه و حذف شهروندان‌ هستند، اما در روز تمامی افراد به بحث، شناسایی مافیا و رأی‌گیری برای حذف او فعالیت می‌کنند.<ref>[https://www.tabnak.ir/fa/tags/209865/1/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7 «بازی مافیا»، وب‌سایت تابناک.]</ref>
در شب، بیشتر نقش‌های مخفی، اقداماتی را انجام می‌دهند و دنبال دسیسه و حذف شهروندان هستند، اما در روز تمامی افراد به بحث، شناسایی مافیا و [[رأی‌گیری]] برای حذف او فعالیت می‌کنند.<ref>[https://www.tabnak.ir/fa/tags/209865/1/بازی-مافیا «بازی مافیا»، وب‌سایت تابناک.]</ref>


===2) شروع بازی===
===شروع بازی===
'''الف) شب اول؛ راوی'''، بازی را با جمله همه چشمان خود را ببندند، آغاز می‌کند. سپس از دستة مافیا می‌خواهد که بیدار شوند تا با هم‌دستة خود آشنا شوند، پس از آشنایی دوباره به دستور راوی می‌خوابند.
*'''شب اول؛ راوی'''، بازی را با جمله همه چشمان خود را ببندند، آغاز می‌کند. سپس از دستۀ مافیا می‌خواهد که بیدار شوند تا با هم‌دستۀ خود آشنا شوند، پس از آشنایی دوباره به دستور راوی می‌خوابند.
*'''روز اول؛''' به دستور راوی (مجری) همه بیدار می‌شوند (چشمان خود را باز می‌کنند)، و به این صورت بازی برای همه آغاز می‌شود و مراحل زیر طی می‌شود:
#{{درشت|کارت سرصحبت}}؛ صحبت را آغاز می‌کند.
#{{درشت|گفتگو و هدف‌گیری}}؛ برای جلوبردن بازی و درک نقش دیگران، بازیکنان باید فرد یا افرادی را متهم کرده و هدف قرار دهند. هدف‌گیری با پرسش از نقش او که آیا مافیا است یا خیر، انجام می‌شود. سپس افراد دیگر دیدگاه‌های‌شان را ابراز می‌کنند و متهم و دیگران می‌توانند از خود دفاع کنند.
#{{درشت|رأی‌گیری}}؛ در صورت وارد شدن اتهام به یک یا چند نفر، رأی‌گیری توسط راوی انجام می‌شود و اگر نصف به اضافه یک نفر، رأی آورد، متهم از بازی حذف می‌شود و در غیر این صورت دوباره شب می‌شود.
*'''شب دوم'''؛ به دستور راوی همه می‌خوابند، راوی، دسته مافیا را بیدار می‌کند و آن‌ها فردی را برای کشتن انتخاب می‌کنند، سپس از دکتر مافیا می‌پرسد که چه کسی را می‌خواهد نجات دهد؟ بعد راوی دکتر شهر را بیدار می‌کند و می‌پرسد که آیا کسی را می‌خواهد نجات دهد؟ در مرحلۀ بعد راوی، کارآگاه را بیدا می‌کند و می‌پرسد که قصد فهمیدن هویت چه کسی را دارد. در ادامه، راوی به ترتیب از رویین‌تن برای قصد استعلام افراد خارج شده، از روان‌شناس برای ساکت کردن فردی و از حرفه‌ای برای قصد شلیک می‌پرسد. سرانجام شب تمام و روز می‌شود.
*'''روز دوم'''؛ راوی با گفتن روز شد، همه را بیدار می‌کند و اتفاقات شب گذشته را بدون افشای نقش آنها، اعلام می‌کند. به‌طور مثال می‌گوید: در شب گذشته مافیا فردی را کشت، دکتر او را نجات داد یا این‌که دکتر به اشتباه فردی دیگری را نجات داد. راوی حق ندارد نقش افراد کشته‌شده یا باقی‌مانده را مشخص‌کند.<ref>[https://setare.com/fa/news/441608/بازی-مافیا/ قضاوی، «راهنمای جامع آموزش بازی مافیا (معرفی نقش‌ها، قوانین و استراتژی)»، وب‌سایت ستاره]؛ [https://keyus.ir/آموزش-بازی-مافیا/ «آموزش بازی مافیا»، وب‌سایت کی‌آس؛ «بازی مافیا» وب‌سایت تابناک.]</ref> این چرخۀ روز و شب ادامه می‌یابد تا زمانی که شهروندان بتوانند تمام افراد مافیا را از شهر خارج کنند، یا مافیا شهروندان را نابود کند.<ref>[https://keyus.ir/آموزش-بازی-مافیا/ «آموزش بازی مافیا»، وب‌سایت کی آس.]</ref>


'''ب) روز اول؛''' به دستور راوی (مجری) همه بیدار می‌شوند‌ (چشمان خود را باز می‌کنند)، و به این صورت بازی برای همه آغاز می‌شود و مراحل زیر طی می‌شود:
==بازی مافیا در ایران==
 
پیشینۀ این بازی در [[ایران]] به اواخر دهۀ ۱۳۷۰ش بر می‌گردد. در ابتدا این بازی بیشتر در خوابگاه‌ها و اردوهای دانشجویی انجام می‌شد.<ref>[https://www.isna.ir/news/1402010803061/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7-%DA%86%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7-%D8%AF%D8% مؤذن‌زاده، «همه چیز درباره بازی مافیا چرا بازی مافیا در ایران ترند شد؟»، خبرگزاری ایسنا.]</ref> اما، در سال ۱۳۸۶ش برای نخسیتن‌بار این بازی در سایت «هزارتو» برای عموم افراد جامعه معرفی شد. سپس در سال ۱۳۸۸ش وب‌سایت www.bamdadi.com، مطلبی را با عنوان بازی دزد و پلیس در معرفی این بازی نوشت، اما هنوز تعداد افراد آشنا با این بازی بسیار محدود بودند. تا این‌که در سال ۱۳۸۹ش این بازی وارد پیام‌رسان ریدکال شد و از این طریق افراد بیشتری با این بازی آشنا شدند.<ref>[http://www.irmafia.ir/تاريخچه-بازی-مافيا/ «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا]؛ [https://rayad.org/تاریخچه-بازی-مافیا/ «تاریخچه بازی شب مافیا»، وب‌سایت رایاد.]</ref>
<big>• کارت سرصحبت</big>؛ صحبت را آغاز می‌کند.


<big>• گفتگو و هدف‌گیری</big>؛ برای جلوبردن بازی و درک نقش دیگران، بازیکنان باید فرد یا افرادی را متهم کرده و هدف قرار دهند. هدف‌گیری با پرسش از نقش او که آیا مافیا است یا خیر، انجام می‌شود. سپس افراد دیگر دیدگاه‌های‌شان را ابراز می‌کنند و متهم و دیگران می‌توانند از خود دفاع کنند.
===پخش از طریق تلویزیون===
[[پرونده:بازی مافیا (3).jpg|جایگزین=شب‌های مافیا به کارگردانی سعید ابوطالب|بندانگشتی|عکس دسته جمعی بازیگران شب‌های مافیا به کارگردانی سعید ابوطالب]]
در سال ۱۳۹۹ش این بازی با نام «مسابقه شهروند و مافیا» به مدت دو سال از طریق شبکه سلامت پخش شد.<ref>[https://salamattv.ir/program/97396 «مسابقة شهروند و مافیا»، وب‌سایت شبکه سلامت.]</ref> همزمان با آن، شبکه خانگی فیلیمو برنامۀ «شب‌های مافیا» را به کارگردانی سعید ابوطالب و اجرای محمدرضا علیمردانی پخش کرد. پس از آن، شبکه نسیم در ۱۴۰۱ش به میدان آمد و با روایت تازه با همان نام قبلی «مسابقه شهروند و مافیا» سه فصل از این مسابقه را پخش کرد.<ref>[https://tvnasim.ir/program/305093 «شهروند و مافیا»، وب‌سایت شبکه نسیم.]</ref> به این ترتیب، ایرانیان در سنین و اقشار مختلف با این بازی آشنا شدند.<ref>[http://www.irmafia.ir/تاريخچه-بازی-مافيا/ تکلی، «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت جزیرة بازی.]</ref>


<big>• رأی‌گیری</big>؛ در صورت وارد شدن اتهام به یک یا چند نفر،‌ رأی‌گیری توسط راوی انجام می‌شود و اگر نصف به اضافه یک نفر، رأی آورد،‌ متهم از بازی حذف می‌شود و در غیر این صورت دوباره شب می‌شود.
===فراگیری و استقبال شهروندان===
امروزه این بازی در جمع‌های خانوادگی، دوستانه، کافه‌ها، دانشگاه‌ها و پارک‌ها توسط افراد مختلف خصوصاً [[جوانی|جوانان]] اجرا می‌شود.<ref>[http://www.irmafia.ir/تاريخچه-بازی-مافيا/ تکلی، «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت جزیرة بازی]؛ [https://irna.ir/xjLKtmfinal مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.]</ref> با فراگیری شبکه‌های اجتماعی، پای این بازی به شبکه‌های اجتماعی مانند تلگرام، اینستاگرام و پنکو، نیز کشیده شد و حتی اکنون در کلاب‌هاوس ایرانی‌ها و افغانستانی‌ها به بهانۀ این بازی، در فضای مجازی گرد هم جمع شده و گپ‌وگفت دوستانه دارند.<ref>[https://irna.ir/xjLKtmfinal مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>


'''ج) شب دوم'''؛ به دستور راوی همه می‌خوابند، راوی، دسته مافیا را بیدار می‌کند و آن‌ها فردی را برای کشتن انتخاب می‌کنند، سپس از دکتر مافیا می‌پرسد که چه کسی را می‌خواهد نجات دهد؟ بعد راوی دکتر شهر را بیدار می‌کند و می‌پرسد که آیا کسی را می‌خواهد نجات دهد؟ در مرحلة بعد راوی، کارآگاه را بیدا می‌کند و می‌پرسد که قصد فهمیدن هویت چه کسی را دارد. در ادامه، راوی به ترتیب از رویین‌تن برای قصد استعلام افراد خارج شده، از روان‌شناس برای ساکت کردن فردی و از حرفه‌ای برای قصد شلیک می‌پرسد. سرانجام شب تمام و روز می‌شود.
===نظر مراجع تقلید===
 
'''د) روز دوم'''؛ راوی با گفتن روز شد، همه را بیدار می‌کند و اتفاقات شب گذشته را بدون افشای نقش‌ آنها، اعلام می‌کند. به‌طور مثال می‌گوید: در شب گذشته مافیا فردی را کشت، دکتر او را نجات داد یا این‌که دکتر به اشتباه فردی دیگری را نجات داد. راوی حق ندارد نقش‌ افراد کشته‌شده یا باقی‌مانده را مشخص‌کند.<ref>[https://setare.com/fa/news/441608/%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7/ قضاوی، «راهنمای جامع آموزش بازی مافیا (معرفی نقش‌ها، قوانین و استراتژی)»، وب‌سایت ستاره]؛ [https://keyus.ir/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7/ «آموزش بازی مافیا»، وب‌سایت کی‌آس؛ «بازی مافیا» وب‌سایت تابناک.]</ref>
این چرخة روز و شب ادامه می‌یابد تا زمانی که شهروندان بتوانند تمام افراد مافیا را از شهر خارج کنند، یا مافیا شهروندان را نابود کند.<ref>[https://keyus.ir/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7/ «آموزش بازی مافیا»، وب‌سایت کی ‌آس.]</ref>
 
==بازی مافیا در ایران==
پیشینة این بازی در ایران به اواخر دهة 1370ش بر می‌گردد. در ابتدا این بازی بیشتر در خوابگاه‌ها و اردوهای دانشجویی انجام می‌شد.<ref>[https://www.isna.ir/news/1402010803061/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7-%DA%86%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7-%D8%AF%D8% مؤذن‌زاده، «همه چیز درباره بازی مافیا چرا بازی مافیا در ایران ترند شد؟»، خبرگزاری ایسنا.]</ref> اما، در سال 1386ش برای نخسیتن‌بار این بازی در سایت «هزارتو» برای عموم افراد جامعه معرفی شد. سپس در سال 1388ش وب‌سایت www.bamdadi.com، مطلبی را با عنوان بازی دزد و پلیس در معرفی این بازی نوشت، اما هنوز تعداد افراد آشنا با این بازی بسیار محدود بودند. تا این‌که در سال 1389ش این بازی وارد پیام‌رسان ریدکال شد و از این طریق افراد بیشتری با این بازی آشنا شدند. <ref>[http://www.irmafia.ir/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A7/ «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا]؛ [https://rayad.org/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7/ «تاریخچه بازی شب مافیا»،‌ وب‌سایت رایاد.]</ref>
===الف) پخش از طریق تلویزیون===
[[پرونده:بازی مافیا (3).jpg|جایگزین=شب های مافیا به کارگردانی سعید ابوطالب|بندانگشتی|عکس دسته جمعی بازیگران شب های مافیا به کارگردانی سعید ابوطالب]]
در سال 1399ش این بازی با نام «مسابقه شهروند و مافیا» به مدت دو سال از طریق شبکه سلامت پخش شد.<ref>[https://salamattv.ir/program/97396 «مسابقة شهروند و مافیا»، وب‌سایت شبکه سلامت.]</ref> همزمان با آن، شبکه خانگی فیلیمو برنامة «شب‌های مافیا» را به کارگردانی سعید ابوطالب و اجرای محمدرضا علیمردانی پخش کرد. پس از آن، شبکه نسیم در 1401ش به میدان آمد و با روایت تازه با همان ‌نام قبلی «مسابقه شهروند و مافیا» سه فصل از این مسابقه را پخش کرد.<ref>[https://tvnasim.ir/program/305093 «شهروند و مافیا»، وب‌سایت شبکه نسیم.]</ref> به این ترتیب، ایرانیان در سنین و اقشار مختلف با این بازی آشنا شدند.<ref>[http://www.irmafia.ir/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A7/ تکلی، «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت جزیرة بازی.]</ref>
===ب) فراگیری و استقبال شهروندان===
امروزه این بازی در جمع‌های خانوادگی، دوستانه، کافه‌ها، دانشگاه‌ها و پارک‌ها توسط افراد مختلف خصوصا جوانان اجرا می‌شود.<ref>[http://www.irmafia.ir/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%D9%8A%D8%A7/ تکلی، «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت جزیرة بازی]؛ [https://irna.ir/xjLKtmfinal مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.]</ref> با فراگیری شبکه‌های اجتماعی، پای‌ این بازی به شبکه‌های اجتماعی مانند تلگرام، اینستاگرام و پنکو، نیز کشیده شد و حتی اکنون در کلاب‌هاوس ایرانی‌ها و افغانستانی‌ها‌ به بهانة‌ این بازی، در فضای مجازی گرد هم جمع شده و گپ‌وگفت دوستانه دارند.<ref>[https://irna.ir/xjLKtmfinal مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
===ج) نظر مراجع تقلید===
طبق فتوای آیت‌الله خامنه‌ای و آیت‌الله مکارم شیرازی حرام‌بودن این بازی به دو شرط وابسته است:
طبق فتوای آیت‌الله خامنه‌ای و آیت‌الله مکارم شیرازی حرام‌بودن این بازی به دو شرط وابسته است:
#داشتن مفسده مانند ترویج یا عادت به دروغگویی؛
#همراهی با شرط‌بندی و برد و باخت.


الف) داشتن مفسده مانند ترویج و یا عادت به دروغگویی؛
آیت‌الله سیستانی تنها به این نکته اشاره کرده که دروغ جایز نیست و تشخیص آن را به عهده خود فرد گذاشته است. آیت‌الله شبیری زنجانی به‌صورت شرط سلبی گفته است که اگر موجب دورغگویی در غیر بازی نشود حرام نیست.<ref>[https://118ahkam.ir/?p=13004 «حکم شرعی بازی مافیا، به مناسبت ۲۰ دسامبر، روز جهانی بازی»، وب‌سایت 118 احکام.]</ref>
 
ب) همراهی با شرط‌بندی و برد و باخت.
 
آیت‌الله سیستانی تنها به این نکته اشاره کرده که دروغ جایز نیست و تشخیص آن را به عهده خود فرد گذاشته است. آیت‌الله شبیری زنجانی به‌صورت شرط سلبی گفته‌ است که اگر موجب دورغگویی در غیر بازی نشود حرام نیست.<ref>[https://118ahkam.ir/?p=13004 «حکم شرعی بازی مافیا، به مناسبت ۲۰ دسامبر، روز جهانی بازی»، وب‌سایت 118 احکام.]</ref>


==عوامل جذابیت و گسترش==
==عوامل جذابیت و گسترش==
'''• نزدیک بودن روایت داستان بازی به زندگی شهری افراد'''؛ روایت بازی به‌گونه‌ای است که هر فردی می‌تواند آن را در ذهن خود تصویرسازی کند. افراد در زندگی شهری هرکدام نقشی را به عهده دارند که با انجام درست یا اشتباه نقش خود بر دیگران تأثیر مثبت یا منفی می‌گذارند. شهروندان در کمیت، بیشتر و دستۀ مافیا در کیفیت، قدرت و آگاهی بیشتری دارند. شهروندان با قدرت اقناع و اجماع از طریق رأی‌گیری می‌توانند بر مافیا پیروز شوند.<ref>[https://irna.ir/xjLKtmfinal مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>


'''• نزدیک بودن روایت داستان بازی به زندگی شهری افراد'''؛ روایت بازی به‌گونه‌ای است که هر فردی می‌تواند آن را در ذهن خود تصویرسازی کند. افراد در زندگی شهری هرکدام نقشی را به عهده دارند که با انجام درست و یا اشتباه نقش خود بر دیگران تأثیر مثبت و یا منفی می‌گذارند. شهروندان در کمیت، بیشتر و دستة مافیا در کیفیت، قدرت و آگاهی بیشتری دارند. شهروندان با قدرت اقناع و اجماع از طریق رأی‌گیری می‌توانند بر مافیا پیروز شوند.<ref>[https://irna.ir/xjLKtmfinal مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
'''• داشتن پشتوانۀ علمی و تحقیقاتی'''؛ این بازی در یک دانشگاه با رتبه علمی بالا و با تکیه بر تحقیقات پیشین روان‌شناختی ساخته شده است.<ref>[https://rayad.org/تاریخچه-بازی-مافیا/ «تاریخچه بازی شب مافیا»، وب‌سایت رایاد.]</ref>


'''• داشتن پشتوانة علمی و تحقیقاتی'''؛ این بازی در یک دانشگاه با رتبه علمی بالا و با تکیه بر تحقیقات پیشین روان‌شناختی ساخته‌ شده است.<ref>[https://rayad.org/%D8%AA%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%AE%DA%86%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7/ «تاریخچه بازی شب مافیا»،‌ وب‌سایت رایاد.]</ref>
'''• پویایی و تکامل'''؛ سیر تاریخی نشان می‌دهد که این بازی با حفظ محتوای درونی، روند پویا و تکاملی داشته و توسط افراد مختلف بسته به ظرفیت و خلاقیت آنها در نسخه‌های متفاوت مانند کلاسیک، گرگ‌نما و روستایی (گرگینه)، دزد و پلیس، بازی مافیا، شهروند و مافیا، شب‌های مافیا و مانند آن عرضه و اجرا شده است.<ref>[https://www.isna.ir/news/99112517873/چرا-این-مافیا-محبوب-شد بهرامی، «چرا این «مافیا» محبوب شد؟»، خبرگزاری ایسنا.]</ref>


'''• پویایی و تکامل'''؛ سیر تاریخی نشان می‌دهد که این بازی با حفظ محتوای درونی، روند پویا و تکاملی داشته و توسط افراد مختلف بسته به ظرفیت و خلاقیت آنها در نسخه‌های متفاوت مانند کلاسیک، گرگ‌نما و روستایی (گرگینه)، دزد و پلیس، بازی مافیا، شهروند و مافیا، شب‌های مافیا و مانند آن عرضه و اجرا شده است.<ref>[https://www.isna.ir/news/99112517873/%DA%86%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7-%D9%85%D8%AD%D8%A8%D9%88%D8%A8-%D8%B4%D8%AF بهرامی، «چرا این «مافیا» محبوب شد؟»، خبرگزاری ایسنا.]</ref>
'''• تصویرسازی رسانه‌ای و سلبریتی‌ها'''؛ نمایش بازی مافیا در تلویزیون ایران از طریق شبکه «سلامت»، شبکۀ «نسیم» و شبکۀ خانگی فیلیمو، با اجرای چهره‌های مطرح و بازیگران سینما، تأثیر زیادی در محبوبیت این بازی داشته است.<ref>[https://www.isna.ir/news/1402010803061/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7-%DA%86%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7-%D8%AF%D8% مؤذن‌زاده، «همه چیز درباره بازی مافیا چرا بازی مافیا در ایران ترند شد؟»، خبرگزاری ایسنا.]</ref>


'''• تصویرسازی رسانه‌ای و سلبریتی‌ها'''؛ نمایش بازی‌ مافیا در تلویزیون ایران از طریق شبکه «سلامت»،‌ شبکة «نسیم» و شبکة خانگی فیلیمو، با اجرای چهره‌های مطرح و بازیگران سینما، تأثیر زیادی در محبوبیت این بازی داشته است.<ref>[https://www.isna.ir/news/1402010803061/%D9%87%D9%85%D9%87-%DA%86%DB%8C%D8%B2-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7-%DA%86%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7-%D8%AF%D8% مؤذن‌‌زاده، «همه چیز درباره بازی مافیا چرا بازی مافیا در ایران ترند شد؟»، خبرگزاری ایسنا.]</ref>
'''• بستر اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی'''؛ عرضۀ این بازی در سایت‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی مانند کلاب‌هاوس بر محبوبیت و گسترش بیشتر آن کمک کرده است.<ref>[https://irna.ir/xjLKtmfinal مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>


'''• بستر اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی'''؛ عرضة این بازی در سایت‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی مانند کلاب‌هاوس بر محبوبیت و گسترش بیشتر آن کمک کرده است.<ref>[https://irna.ir/xjLKtmfinal مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
'''• انعطاف‌پذیری'''؛ قابلیت اجرای این بازی با تعداد افراد متفاوت و این‌که افزایش تعداد بازیکنان موجب حفظ و جذابیت بازی می‌شود، این بازی را به یک بازی گروهی محبوب تبدیل کرده است.


'''• انعطاف‌پذیری'''؛ قابلیت اجرای این بازی با تعداد افراد متفاوت و این‌که افزایش تعداد بازیکنان موجب حفظ و جذابیت بازی می‌شود، این بازی را به یک بازی گروهی محبوب تبدیل کرده است.
'''• قوانین ساده'''.


'''• قوانین ساده'''؛
'''• عدم نیاز به تجهیزات و امکانات خاص'''.<ref>[https://keyus.ir/آموزش-بازی-مافیا/ «آموزش بازی مافیا»، وب‌سایت کی آس.]</ref>
 
'''• عدم نیاز به تجهیزات و امکانات خاص'''.<ref>[https://keyus.ir/%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7/ «آموزش بازی مافیا»، وب‌سایت کی ‌آس.]</ref>


==نقاط مثبت==
==نقاط مثبت==
بازی مافیا در قالب یک طرح تحقیقاتی به‌منظور دستیابی به اهداف مشخصی طراحی شد. علاوه ‌بر اهداف ذکر شده، مزایا و نقاط مثبت متعددی برای این بازی بیان شده است:
بازی مافیا در قالب یک طرح تحقیقاتی به‌منظور دستیابی به اهداف مشخصی طراحی شد. علاوه بر اهداف ذکر شده، مزایا و نقاط مثبت متعددی برای این بازی بیان شده است:
 
#ممارست و تمرین گوش‌دادن؛
1. ممارست و تمرین گوش‌دادن؛  
#افزایش قدرت استنتاج؛
 
#افزایش خودآگاهی؛<ref>[http://zendegisalam.khorasannews.com/?nid=20220&pid=3&type=0 عزیزی، «مافیا یک بازی هیجان‌انگیز اما آسیب‌زا»، وب‌سایت زندگی سلام.]</ref>
2. افزایش قدرت استنتاج؛  
#تجربه و تمرین تصمیم‌گیری سریع و صحیح؛<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/1381271/با-معایب-و-مزایای-بازی-مافیا-آشنا-بشید «با معایب و مزایای بازی مافیا آشنا بشید!»، وب‌سایت مشرق.]</ref>
 
#تقویت تفکر و عملکرد استراتژیک؛
3. افزایش خودآگاهی؛<ref>[http://zendegisalam.khorasannews.com/?nid=20220&pid=3&type=0 عزیزی، «مافیا یک بازی هیجان‌انگیز اما آسیب‌زا»، وب‌سایت زندگی سلام.]</ref>
#افزایش روحیۀ کار تیمی؛<ref>[https://www.roshdmag.ir/fa/article/24173/مافیا-یک-بازی-غیرمعمولی دولتی، «مافیا یک بازی غیرمعمولی»، وب‌سایت مجلة رشد.]</ref>
 
#تمرین و تجربۀ غیرمستقیم زندگی روزمره.<ref>[https://irna.ir/xjLKtmfinal مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
4. تجربه و تمرین تصمیم‌گیری سریع و صحیح؛<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/1381271/%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%B9%D8%A7%DB%8C%D8%A8-%D9%88-%D9%85%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7-%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7-%D8%A8%D8%B4%DB%8C%D8%AF «با معایب و مزایای بازی مافیا آشنا بشید!»، وب‌سایت مشرق‌.]</ref>
 
5. تقویت تفکر و عملکرد استراتژیک؛
 
6. افزایش روحیة کار تیمی؛<ref>[https://www.roshdmag.ir/fa/article/24173/%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7-%DB%8C%DA%A9-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D9%85%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%84%DB%8C دولتی، «مافیا یک بازی غیرمعمولی»، وب‌سایت مجلة رشد.]</ref>
 
7. تمرین و تجربة غیرمستقیم زندگی روزمره.<ref>[https://irna.ir/xjLKtmfinal مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>


==تهدیدها و آسیب‌ها==
==تهدیدها و آسیب‌ها==
در برابر نقاط مثبت و مزایای بازی مافیا، تهدیدها و آسیب‌هایی را نیز برشمرده‌اند که مهم‌ترین آنها عبارتند از:  
در برابر نقاط مثبت و مزایای بازی مافیا، تهدیدها و آسیب‌هایی را نیز برشمرده‌اند که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
 
#'''دروغ‌گویی و کسب مهارت در آن'''؛ [[دروغ]]، شاه‌کلید این بازی برای پیروزی است و این بازی موجب کسب مهارت در دروغ‌گویی می‌شود.
'''1. دروغ‌گویی و کسب مهارت در آن'''؛ دروغ،‌ شاه‌کلید این بازی برای پیروزی است و این بازی موجب کسب مهارت در دروغ‌گویی می‌شود.
#'''احساس شک به صداقت دیگران'''؛ برخلاف این نکته که در جامعه باید اعتماد به مثابه یک سرمایۀ اجتماعی تقویت شود و افراد نسبت به یکدیگر خوش‌بین باشند، این بازی با اتهام‌زنی، شک همیشگی نسبت به همه را تقویت می‌کند و خود فرد نیز بر اساس حدس و گمان تصمیم‌گیری می‌کند.<ref>[https://www.roshdmag.ir/fa/article/24173/مافیا-یک-بازی-غیرمعمولی دولتی، «مافیا یک بازی غیرمعمولی»، وب‌سایت مجلة رشد]؛ [http://zendegisalam.khorasannews.com/?nid=20220&pid=3&type=0 عزیزی، «مافیا یک بازی هیجان‌انگیز اما آسیب‌زا»، وب‌سایت زندگی سلام.]</ref>
 
#'''وابستگی و اعتیاد به بازی'''.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/1381271/با-معایب-و-مزایای-بازی-مافیا-آشنا-بشید «با معایب و مزایای بازی مافیا آشنا بشید!»، وب‌سایت مشرق.]</ref>
'''2. احساس شک به صداقت دیگران'''؛ برخلاف این نکته که در جامعه باید اعتماد به مثابه یک سرمایة اجتماعی تقویت شود و افراد نسبت به یکدیگر خوش‌بین باشند، این بازی با اتهام‌زنی، شک همیشگی نسبت به همه را تقویت می‌کند و خود فرد نیز بر اساس حدس و گمان تصمیم‌گیری می‌کند.<ref>[https://www.roshdmag.ir/fa/article/24173/%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7-%DB%8C%DA%A9-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%BA%DB%8C%D8%B1%D9%85%D8%B9%D9%85%D9%88%D9%84%DB%8C دولتی، «مافیا یک بازی غیرمعمولی»، وب‌سایت مجلة رشد]؛ [http://zendegisalam.khorasannews.com/?nid=20220&pid=3&type=0 عزیزی، «مافیا یک بازی هیجان‌انگیز اما آسیب‌زا»، وب‌سایت زندگی سلام.]</ref>
 
'''3. وابستگی و اعتیاد به بازی'''.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/1381271/%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%B9%D8%A7%DB%8C%D8%A8-%D9%88-%D9%85%D8%B2%D8%A7%DB%8C%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%81%DB%8C%D8%A7-%D8%A2%D8%B4%D9%86%D8%A7-%D8%A8%D8%B4%DB%8C%D8%AF «با معایب و مزایای بازی مافیا آشنا بشید!»، وب‌سایت مشرق‌.]</ref>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۱۶۸: خط ۱۳۷:


==منابع==
==منابع==
*«آموزش بازی مافیا»، وب‌سایت کی‌آس، تاریخ بازدید: 29 بهمن 1402ش.
{{آغاز منابع}}
*امینی، سارا، «معرفی‌ نقش‌های بازی مافیا»، وب‌سایت ویرگول، تاریخ بازدید: 30 بهمن 1402ش.
* «آموزش بازی مافیا»، وب‌سایت کی‌آس، تاریخ بازدید: ۲۹ بهمن ۱۴۰۲ش.
*«با معایب و مزایای بازی مافیا آشنا بشید!»، وب‌سایت مشرق‌،‌ تاریخ درج مطلب: 9 خرداد 1401ش.
* امینی، سارا، «معرفی نقش‌های بازی مافیا»، وب‌سایت ویرگول، تاریخ بازدید: ۳۰ بهمن ۱۴۰۲ش.
*«بازی مافیا»، وب‌سایت تابناک، تاریخ بازید: ‌29 بهمن 1402ش.
* «با معایب و مزایای بازی مافیا آشنا بشید!»، وب‌سایت مشرق، تاریخ درج مطلب: ۹ خرداد ۱۴۰۱ش.
*بهرامی، علیرضا، «چرا این «مافیا» محبوب شد؟»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: 25 بهمن 1399ش.
* «بازی مافیا»، وب‌سایت تابناک، تاریخ بازید: ۲۹ بهمن ۱۴۰۲ش.
*«تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا، تاریخ بازید: 29 بهمن 1402ش.
* بهرامی، علیرضا، «چرا این «مافیا» محبوب شد؟»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۲۵ بهمن ۱۳۹۹ش.
*«تاریخچه بازی شب مافیا»،‌ وب‌سایت رایاد،‌ تاریخ بازدید: 29 بهمن 1402ش.
* «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا، تاریخ بازید: ۲۹ بهمن ۱۴۰۲ش.
*تکلی، مجید، «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت جزیرة بازی، تاریخ بازدید: 29 بهمن 1402ش.
* «تاریخچه بازی شب مافیا»، وب‌سایت رایاد، تاریخ بازدید: ۲۹ بهمن ۱۴۰۲ش.
*«حکم شرعی بازی مافیا، به مناسبت ۲۰ دسامبر، روز جهانی بازی»، وب‌سایت 118 احکام، تاریخ بازدید: 30 بهمن 1402ش.
* تکلی، مجید، «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت جزیرة بازی، تاریخ بازدید: ۲۹ بهمن ۱۴۰۲ش.
*دولتی، فاطمه، «مافیا یک بازی غیرمعمولی»، وب‌سایت مجلة رشد، تاریخ درج مطلب: 29 اسفند 1399ش.
* «حکم شرعی بازی مافیا، به مناسبت ۲۰ دسامبر، روز جهانی بازی»، وب‌سایت ۱۱۸ احکام، تاریخ بازدید: ۳۰ بهمن ۱۴۰۲ش.
*شاهرخ، علی، «آموزش بازی مافیا؛ تاریخچه، قوانین و هرآنچه باید درباره بازی مافیا بدانید»، وب‌سایت تکراتو، تاریخ درج مطلب: 1399ش.
* دولتی، فاطمه، «مافیا یک بازی غیرمعمولی»، وب‌سایت مجلة رشد، تاریخ درج مطلب: ۲۹ اسفند ۱۳۹۹ش.
*«شهروند و مافیا»، وب‌سایت شبکه نسیم، تاریخ بازدید: 1 اسفند 1402ش.
* شاهرخ، علی، «آموزش بازی مافیا؛ تاریخچه، قوانین و هرآنچه باید دربارهٔ بازی مافیا بدانید»، وب‌سایت تکراتو، تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۹ش.
*عزیزی، نرگس، «مافیا یک بازی هیجان‌انگیز اما آسیب‌زا»، وب‌سایت زندگی سلام، تاریخ درج مطلب: 22 مهر 1398ش.
* «شهروند و مافیا»، وب‌سایت شبکه نسیم، تاریخ بازدید: ۱ اسفند ۱۴۰۲ش.
*قضاوی، مائده، «راهنمای جامع آموزش بازی مافیا (معرفی نقش ها، قوانین و استراتژی)»، وب‌سایت ستاره، تاریخ درج مطلب: 23 اسفند 1401ش.
* عزیزی، نرگس، «مافیا یک بازی هیجان‌انگیز اما آسیب‌زا»، وب‌سایت زندگی سلام، تاریخ درج مطلب: ۲۲ مهر ۱۳۹۸ش.
*کهریزی، مهدی، «آموزش بازی مافیا، معرفی نقش‌ها و قوانین بازی»، وب‌سایت مایکت، تاریخ درج مطلب: 21 تیر 1400ش.
* قضاوی، مائده، «راهنمای جامع آموزش بازی مافیا (معرفی نقش‌ها، قوانین و استراتژی)»، وب‌سایت ستاره، تاریخ درج مطلب: ۲۳ اسفند ۱۴۰۱ش.
*«مسابقة شهروند و مافیا»، وب‌سایت شبکه سلامت، تاریخ بازدید: 1 اسفند 1402ش.
* کهریزی، مهدی، «آموزش بازی مافیا، معرفی نقش‌ها و قوانین بازی»، وب‌سایت مایکت، تاریخ درج مطلب: ۲۱ تیر ۱۴۰۰ش.
*مهراسبی، فاطمه، «آموزش بازی مافیا؛ معرفی نقش‌ها و قوانین این بازی گروهی جذاب»، وب‌سایت چطور، تاریخ درج مطلب: اسفند 1401ش.
* «مسابقة شهروند و مافیا»، وب‌سایت شبکه سلامت، تاریخ بازدید: ۱ اسفند ۱۴۰۲ش.
*مؤذن‌زاده، محمدرضا، «همه چیز درباره بازی مافیا چرا بازی مافیا در ایران ترند شد؟»، خبرگزاری ایسنا،‌ تاریخ درج مطلب: 8 فروردین 1402ش.
* مهراسبی، فاطمه، «آموزش بازی مافیا؛ معرفی نقش‌ها و قوانین این بازی گروهی جذاب»، وب‌سایت چطور، تاریخ درج مطلب: اسفند ۱۴۰۱ش.
*
* مؤذن‌زاده، محمدرضا، «همه چیز دربارهٔ بازی مافیا چرا بازی مافیا در ایران ترند شد؟»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۸ فروردین ۱۴۰۲ش.
*Arneson, Erik, "A Timeline of Board and Card Games Since 1800", thesprucecrafts wesite on: Jun 26 2019.
* Arneson, Erik, "A Timeline of Board and Card Games Since 1800", thesprucecrafts wesite on: Jun 26 2019.
{{پایان منابع}}
 
 
{{#seo:
|title=بازی مافیا چیست؟ آشنایی با قوانین و نقش‌های این بازی گروهی - ویکی زندگی
|title_mode=Replaced Title
|keywords=بازی مافیا, آموزش بازی مافیا, قوانین بازی مافیا, شخصیت های مافیا, بازی گروهی, بازی دورهمی
|description=بازی مافیا، یک بازی گروهی و تفکرمحور بر اساس جدال مافیا و شهروند است. با قوانین، نقش‌ها، جذابیت‌ها و آسیب‌های این بازی محبوب و رایج آشنا شوید - ویکی زندگی
}}

نسخهٔ کنونی تا ۲۳ شهریور ۱۴۰۴، ساعت ۱۱:۲۳

بازی مافیا - کافه دُن
تصویری از بازی مافیا در کافه دُن، تهران، بلوار کشاورز

بازی مافیا؛ بازی گروهی تفکر محور بر اساس روایت نبرد میان مافیا و شهروند.

بازی مافیا، بر مبنای روایت جدال میان دو دستۀ اقلیت آگاه مافیا و اکثریت ناآگاه شهروند شکل گرفته و هدف از آن کشف حقیقت از طریق زبان گفتاری و نوشتاری، مهارت‌های پنهان قدرت تمرکز و صبر و حوصلۀ آدم‌ها است. نزدیک بودن روایت داستان بازی به زندگی شهری افراد، پویایی و تکامل، قوانین ساده و قابلیت افزایش و کاهش بازیکنان موجب جذابیت و محبوبیت این بازی شده است. البته، این بازی آسیب‌های متعددی نیز در پی دارد که مهم‌ترین آنها ترویج دروغ‌گویی و کسب مهارت در آن است.

معرفی بازی مافیا

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بازی مافیا و شهروند، از بازی‌های گروهی، تفکرمحور، راهبردی و معمایی مبتنی بر نقش‌های مخفی است. این بازی بر اساس روایت جدال دو دستۀ اقلیت آگاه به نام مافیا یا گرگ‌نما و اکثریت ناآگاه و ساده‌دل به نام شهروند یا روستایی ساخته شده است. ساختار بازی به‌گونه‌ای طراحی شده که دستۀ شهروندان به‌دلیل فقدان آگاهی از وضعیت و تعداد شهروندان و مافیا، تنها از طریق فهم زبان بدن، قضاوت و تصمیم‌گیری درست، صبر و حوصله، قدرت استدلال، قدرت بیان، تفکر راهبردی و همکاری، می‌توانند بر دستۀ اقلیت مافیای آگاه، پیروز شوند. در غیر این صورت، دستۀ مافیا به‌دلیل آگاهی از همکاران و شهروندان و قدرت حذف فیزیکی، می‌توانند با دروغ و فریب، قدرت بیان و ابراز احساسات، تفکر راهبردی، اقناع یا ترور، جریان بازی را به نفع خود خاتمه دهند.[۱]

این بازی در سیر تکاملی خود در نسخه‌های مختلف شب‌های مافیا، گرگینه، آدمکش، بازی ویدیویی امانگ آس (AMONG US) و مسابقه تلویزیونی شهروند و مافیا ساخته و عرضه شده است.[۲]

تاریخچه بازی مافیا

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بازی مافیا، میان بازی‌های کلاسیک تاریخ طولانی و تأثیرگذاری دارد. این بازی در ۱۸۸۶م توسط دیمیتری دیویدف[۳] دانشجوی دانشکدۀ روان‌شناسی دانشگاه مرکزی مسکو به‌عنوان یک پروژۀ تحقیقاتی ابداع و اجرا شد. البته، شبکۀ خبری وایرد[۴] تاریخ ابداع و اجرای آن را ۱۹۸۷م بیان کرده است. استقبال دانشجویان و استادان در مراسم معارفۀ این بازی بسیار مثبت بود و این بازی در مدت کوتاهی در تمام دانشگاه شهرت یافت؛ به‌گونه‌ای که در کلاس‌های درس، راهروها، خوابگاه‌ها و اردوهای تابستانی اجرا می‌شد. محبوبیت این بازی آن‌چنان زیاد بود که در اندک زمانی در مدارس، کافه‌ها و خانه‌ها فراگیر شد و تمام روسیه را دربر گرفت.[۵]

دیمتری دیویدوف پس از فارغ‌التحصیلی، در همان دانشکده مشغول تدریس شد و فرصت مناسبی برای بسط و توسعۀ آن و رسیدن به اهداف تحقیقاتی خویش به‌دست‌آورد. دانشجویان خارجی این بازی را همچون سوغاتی به کشورهای خود بردند و فرایند جهانی‌شدن این بازی آغاز شد.[۶]

در اواسط دهه ۱۹۹۰م، محتوای این بازی دستمایۀ یک سریال تلویزیونی در لتونی شد که در آن افراد مشهور لتونی در فضای پارلمانی بازی می‌کردند. در ۱۹۹۷م شخص دیگری به نام اندرو پولاتکین، به جای اسم مافیا و شهروند، مفهوم گرگ‌نما یا گرگینه و روستایی را بر آن نهاد. او مدعی بود که مفهوم مافیا طنین فرهنگی کمتری دارد و به جای آن مفهوم گرگ‌نما با ایدۀ دشمن پنهانی که در طول روز عادی به نظر می‌رسد، سازگاری بیشتری دارد. گرگینه‌ها همانند مافیا در طول روز همانند روستاییان عادی بودند، اما شب به گرگ تبدیل می‌شدند. این نسخه از بازی در آمریکا با استقبال بیشتری روبرو شد.[۷]

در ۱۹۹۹م دانشجوی دیگری به نام الکسی تراسو، نخستین وب‌سایت بازی مافیا را تأسیس کرد. این سایت سهم به‌سزایی در علمی‌ترشدن این بازی و خلق نقش‌های جدید ایفا کرد. در ۲۰۰۰م یک کاربر آنلاین، این بازی را بر مبنای حل پازل در صفحۀ اینترنتی خود گذاشت و از آن پس، این بازی در جمع بازی‌های آنلاین نیز قرار گرفت.[۸]

بر اساس این بازی کتاب‌های مختلف آموزشی با عنوان ارتباطات غیرکلامی منتشر و در مدارس روسیه به هدف آموزش روش‌های مختلف خواندن سینگال‌های غیرکلامی و زبان بدن تدریس شد. علاوه براین، فیلم‌های متعدد مانند «گریۀ گرگ» در ۲۰۰۵م و «بازی قتل» در ۲۰۰۶م ساخته شده است. همچنین در ۲۰۱۰م ادوارد اسلیکیان، کتابی نوشت که در آن به قوانین بازی پرداخته است.[۹]

این بازی توسط سایت‌های مختلف اعتبارسنجی مانند about.com و thesprucecrafts.com به‌عنوان یکی از ۵۰ بازی محبوب تاریخی-فرهنگی از ۱۸۰۰م تا به امروز رده‌بندی شده است.[۱۰]

اهداف بازی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

این بازی اهداف ذیل را دنبال می‌کند:

  1. وادارکردن افراد به پذیرش اشتباهی که مرتکب شده‌اند؛
  2. تحلیل رفتار متقابل از طریق سینگال‌های کلامی، رفتارهای عصبی و استرس‌زا؛
  3. یادگیری مهارت ارتباط اجتماعی از طریق استدلال و زبان بدن.[۱۱]
  4. یادگیری تشخیص درست از نادرست.[۱۲]

پیش فرض‌های بازی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تعداد بازیکنان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بازی مافیا با کمتر از پنج نفر اجرا نمی‌شود. کمترین نقش‌های لازم عبارتند از: راوی، مافیا، دکتر، کارآگاه و شهروند. با افزایش تعداد بازیکنان، نقش‌های دلخواه دیگری به گروه اضافه می‌شود.[۱۳]

علیرام نورایی-راوی بازی مافیا
علیرام نورایی در نقش راوی در بازی مافیا از شبکه سلامت

نقش‌های مافیا در سه قسم دسته‌بندی می‌شود:

راوی، مجری، خدا (گاد)؛ این فرد نقش اداره‌کننده بازی را به‌عهده دارد و به‌شکل بی‌طرفانه بر تمام بازی نظارت می‌کند و حق دخالت ندارد.[۱۴]

دستۀ مافیا؛ این دسته از افراد مختلفی با قدرت‌های متفاوتی تشکیل می‌شود. هدف این دسته خارج ساختن شهروندان از بازی، تأثیرگذاری در تصمیم‌گیری آن‌ها و جلب رأی آنها به نفع گروه مافیا است. مهم‌ترین نقش‌های این دسته عبارتند از:

  1. پدرخوانده؛ رهبر اصلی دستۀ مافیا و تصمیم‌گیرنده نهایی است؛
  2. تروریست؛ نقش منفی و مخرب دارد و وظیفۀ او کشتن یکی از بازیکنان و ایجاد ترس و وحشت است؛
  3. دکتر لکتر؛ نقش دکتر مافیا است و هر شب می‌تواند یکی از اعضای مافیا را انتخاب کند و نجات دهد.[۱۵]
  4. مافیای ساده؛ نقش یک مافیای عادی، تخریب شهروندان و پنهان کردن هویت و نقش آنها است؛
  5. مذاکره کننده؛ نقش مذاکره‌کننده تعاملی و تاکتیکی‌ است. او به‌عنوان وکیل مدافع مافیا است و می‌تواند از طریق اشتراک‌گذاری اطلاعات تیم‌ها یا گروه‌های دیگر تشکیل دهد؛ علاوه براین، نقش‌های دیگری چون شاه‌کش، معشوقه، گروگان‌گیر و بیشتر از آن در صورت افزایش بازی‌کن، می‌تواند اضافه شود.[۱۶]

دستۀ شهروندان؛ در این دسته نقش‌های مختلفی قرار دارد که هدف آن‌ها شناسایی و حذف اعضای مافیا است.

برخی از مهم‌ترین نقش‌ها عبارتند از:

  1. کارآگاه؛ نقش کارآگاه در دستۀ شهروندان بسیار مهم است و هر شب می‌توان با گمان به هویت یک فرد از راوی استعلام بگیرد.
  2. دکتر شهر؛ دکتر نقش اصلی را در تیم شهروندان دارد و با حدس درست در نوبت شب می‌تواند جان یکی از اعضا را نجات دهد.
  3. جان‌سخت (رویین‌تن)؛ رویین‌تن قدرتمندترین نقش را در دستۀ شهروندان دارد. او می‌تواند دو نوبت استعلام افراد حذف شده را بگیرد و بازی را از گنگ بودن نجات دهد. همچنین او دو جان دارد.
  4. روان‌شناس؛ نقش روان‌شناس فرعی را ایفا می‌کند و کسی را که گمان می‌کند مافیا است، گمراه و ساکت می‌کند.
  5. شهروند ساده؛ شهروند عادی می‌تواند افراد مافیا را گمراه و برای پیداکردن آن به شهروندان کمک کند. علاوه براین‌ها، نقش‌هایی چون پزشک، شهردار، قاضی، تفنگدار، تک‌تیرانداز، کشیش، قهرمان محافظ و نقش‌های دیگری تعریف شده است که در صورت افزایش بازی‌کن می‌تواند اضافه شود.[۱۷]

قوانین بازی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بسیاری از قوانین مافیا در نقش‌ها و روش بازی گفته شده است، اما قوانین کلی دیگری نیز وجود دارد که برای اجرای درست بازی اهمیت دارد، مانند:

  1. تعداد افراد مافیا باید یک‌سوم افراد بازیکن باشد.
  2. راوی باید از تمام نقش‌ها و اتفاقات آگاه باشد.
  3. هیچ‌کس برای اقناع، حق صحبت مخفیانه با کسی دیگر را ندارد.
  4. در طول شب باید اقدامات به‌گونه‌ای انجام شود که بقیه از طریق صحبت یا تکان دادن دست و مانند این‌ها، نباید به نقش فردی پی ببرند.
  5. هیج فردی حق آشکارسازی نقش بقیه را در روز ندارد، حتی اگر در طول شب به‌دلیل اتفاقی پی برده باشد (یعنی جامعه باید به آگاهی و تصمیم‌گیری برسد)
  6. هیچ‌کس حق صحبت‌کردن خارج از نوبت را ندارد.[۱۸]
  7. دکتر شهر فقط در شب اول می‌تواند خود را نجات دهد.[۱۹]

شیوه بازی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پیش از بازی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پیش از شروع بازی، مجری یا راوی باید از میان افرادی که به‌طور کامل به بازی آشنا باشند، انتخاب شود. راوی از طریق پخش‌کارت‌ها یا اپلیکیشن‌های مخصوص این بازی، نقش افراد را تعیین می‌کند. هیچ‌کس حق ندارد نقش خود را اعلام کند یا در مورد نقش دیگران بپرسد.[۲۰]

بازی دارای دو مرحله شب و روز است:

در شب، بیشتر نقش‌های مخفی، اقداماتی را انجام می‌دهند و دنبال دسیسه و حذف شهروندان هستند، اما در روز تمامی افراد به بحث، شناسایی مافیا و رأی‌گیری برای حذف او فعالیت می‌کنند.[۲۱]

شروع بازی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
  • شب اول؛ راوی، بازی را با جمله همه چشمان خود را ببندند، آغاز می‌کند. سپس از دستۀ مافیا می‌خواهد که بیدار شوند تا با هم‌دستۀ خود آشنا شوند، پس از آشنایی دوباره به دستور راوی می‌خوابند.
  • روز اول؛ به دستور راوی (مجری) همه بیدار می‌شوند (چشمان خود را باز می‌کنند)، و به این صورت بازی برای همه آغاز می‌شود و مراحل زیر طی می‌شود:
  1. کارت سرصحبت؛ صحبت را آغاز می‌کند.
  2. گفتگو و هدف‌گیری؛ برای جلوبردن بازی و درک نقش دیگران، بازیکنان باید فرد یا افرادی را متهم کرده و هدف قرار دهند. هدف‌گیری با پرسش از نقش او که آیا مافیا است یا خیر، انجام می‌شود. سپس افراد دیگر دیدگاه‌های‌شان را ابراز می‌کنند و متهم و دیگران می‌توانند از خود دفاع کنند.
  3. رأی‌گیری؛ در صورت وارد شدن اتهام به یک یا چند نفر، رأی‌گیری توسط راوی انجام می‌شود و اگر نصف به اضافه یک نفر، رأی آورد، متهم از بازی حذف می‌شود و در غیر این صورت دوباره شب می‌شود.
  • شب دوم؛ به دستور راوی همه می‌خوابند، راوی، دسته مافیا را بیدار می‌کند و آن‌ها فردی را برای کشتن انتخاب می‌کنند، سپس از دکتر مافیا می‌پرسد که چه کسی را می‌خواهد نجات دهد؟ بعد راوی دکتر شهر را بیدار می‌کند و می‌پرسد که آیا کسی را می‌خواهد نجات دهد؟ در مرحلۀ بعد راوی، کارآگاه را بیدا می‌کند و می‌پرسد که قصد فهمیدن هویت چه کسی را دارد. در ادامه، راوی به ترتیب از رویین‌تن برای قصد استعلام افراد خارج شده، از روان‌شناس برای ساکت کردن فردی و از حرفه‌ای برای قصد شلیک می‌پرسد. سرانجام شب تمام و روز می‌شود.
  • روز دوم؛ راوی با گفتن روز شد، همه را بیدار می‌کند و اتفاقات شب گذشته را بدون افشای نقش آنها، اعلام می‌کند. به‌طور مثال می‌گوید: در شب گذشته مافیا فردی را کشت، دکتر او را نجات داد یا این‌که دکتر به اشتباه فردی دیگری را نجات داد. راوی حق ندارد نقش افراد کشته‌شده یا باقی‌مانده را مشخص‌کند.[۲۲] این چرخۀ روز و شب ادامه می‌یابد تا زمانی که شهروندان بتوانند تمام افراد مافیا را از شهر خارج کنند، یا مافیا شهروندان را نابود کند.[۲۳]

بازی مافیا در ایران

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پیشینۀ این بازی در ایران به اواخر دهۀ ۱۳۷۰ش بر می‌گردد. در ابتدا این بازی بیشتر در خوابگاه‌ها و اردوهای دانشجویی انجام می‌شد.[۲۴] اما، در سال ۱۳۸۶ش برای نخسیتن‌بار این بازی در سایت «هزارتو» برای عموم افراد جامعه معرفی شد. سپس در سال ۱۳۸۸ش وب‌سایت www.bamdadi.com، مطلبی را با عنوان بازی دزد و پلیس در معرفی این بازی نوشت، اما هنوز تعداد افراد آشنا با این بازی بسیار محدود بودند. تا این‌که در سال ۱۳۸۹ش این بازی وارد پیام‌رسان ریدکال شد و از این طریق افراد بیشتری با این بازی آشنا شدند.[۲۵]

پخش از طریق تلویزیون

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
شب‌های مافیا به کارگردانی سعید ابوطالب
عکس دسته جمعی بازیگران شب‌های مافیا به کارگردانی سعید ابوطالب

در سال ۱۳۹۹ش این بازی با نام «مسابقه شهروند و مافیا» به مدت دو سال از طریق شبکه سلامت پخش شد.[۲۶] همزمان با آن، شبکه خانگی فیلیمو برنامۀ «شب‌های مافیا» را به کارگردانی سعید ابوطالب و اجرای محمدرضا علیمردانی پخش کرد. پس از آن، شبکه نسیم در ۱۴۰۱ش به میدان آمد و با روایت تازه با همان نام قبلی «مسابقه شهروند و مافیا» سه فصل از این مسابقه را پخش کرد.[۲۷] به این ترتیب، ایرانیان در سنین و اقشار مختلف با این بازی آشنا شدند.[۲۸]

فراگیری و استقبال شهروندان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

امروزه این بازی در جمع‌های خانوادگی، دوستانه، کافه‌ها، دانشگاه‌ها و پارک‌ها توسط افراد مختلف خصوصاً جوانان اجرا می‌شود.[۲۹] با فراگیری شبکه‌های اجتماعی، پای این بازی به شبکه‌های اجتماعی مانند تلگرام، اینستاگرام و پنکو، نیز کشیده شد و حتی اکنون در کلاب‌هاوس ایرانی‌ها و افغانستانی‌ها به بهانۀ این بازی، در فضای مجازی گرد هم جمع شده و گپ‌وگفت دوستانه دارند.[۳۰]

نظر مراجع تقلید

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

طبق فتوای آیت‌الله خامنه‌ای و آیت‌الله مکارم شیرازی حرام‌بودن این بازی به دو شرط وابسته است:

  1. داشتن مفسده مانند ترویج یا عادت به دروغگویی؛
  2. همراهی با شرط‌بندی و برد و باخت.

آیت‌الله سیستانی تنها به این نکته اشاره کرده که دروغ جایز نیست و تشخیص آن را به عهده خود فرد گذاشته است. آیت‌الله شبیری زنجانی به‌صورت شرط سلبی گفته است که اگر موجب دورغگویی در غیر بازی نشود حرام نیست.[۳۱]

عوامل جذابیت و گسترش

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

• نزدیک بودن روایت داستان بازی به زندگی شهری افراد؛ روایت بازی به‌گونه‌ای است که هر فردی می‌تواند آن را در ذهن خود تصویرسازی کند. افراد در زندگی شهری هرکدام نقشی را به عهده دارند که با انجام درست یا اشتباه نقش خود بر دیگران تأثیر مثبت یا منفی می‌گذارند. شهروندان در کمیت، بیشتر و دستۀ مافیا در کیفیت، قدرت و آگاهی بیشتری دارند. شهروندان با قدرت اقناع و اجماع از طریق رأی‌گیری می‌توانند بر مافیا پیروز شوند.[۳۲]

• داشتن پشتوانۀ علمی و تحقیقاتی؛ این بازی در یک دانشگاه با رتبه علمی بالا و با تکیه بر تحقیقات پیشین روان‌شناختی ساخته شده است.[۳۳]

• پویایی و تکامل؛ سیر تاریخی نشان می‌دهد که این بازی با حفظ محتوای درونی، روند پویا و تکاملی داشته و توسط افراد مختلف بسته به ظرفیت و خلاقیت آنها در نسخه‌های متفاوت مانند کلاسیک، گرگ‌نما و روستایی (گرگینه)، دزد و پلیس، بازی مافیا، شهروند و مافیا، شب‌های مافیا و مانند آن عرضه و اجرا شده است.[۳۴]

• تصویرسازی رسانه‌ای و سلبریتی‌ها؛ نمایش بازی مافیا در تلویزیون ایران از طریق شبکه «سلامت»، شبکۀ «نسیم» و شبکۀ خانگی فیلیمو، با اجرای چهره‌های مطرح و بازیگران سینما، تأثیر زیادی در محبوبیت این بازی داشته است.[۳۵]

• بستر اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی؛ عرضۀ این بازی در سایت‌های اینترنتی و شبکه‌های اجتماعی مانند کلاب‌هاوس بر محبوبیت و گسترش بیشتر آن کمک کرده است.[۳۶]

• انعطاف‌پذیری؛ قابلیت اجرای این بازی با تعداد افراد متفاوت و این‌که افزایش تعداد بازیکنان موجب حفظ و جذابیت بازی می‌شود، این بازی را به یک بازی گروهی محبوب تبدیل کرده است.

• قوانین ساده.

• عدم نیاز به تجهیزات و امکانات خاص.[۳۷]

نقاط مثبت

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

بازی مافیا در قالب یک طرح تحقیقاتی به‌منظور دستیابی به اهداف مشخصی طراحی شد. علاوه بر اهداف ذکر شده، مزایا و نقاط مثبت متعددی برای این بازی بیان شده است:

  1. ممارست و تمرین گوش‌دادن؛
  2. افزایش قدرت استنتاج؛
  3. افزایش خودآگاهی؛[۳۸]
  4. تجربه و تمرین تصمیم‌گیری سریع و صحیح؛[۳۹]
  5. تقویت تفکر و عملکرد استراتژیک؛
  6. افزایش روحیۀ کار تیمی؛[۴۰]
  7. تمرین و تجربۀ غیرمستقیم زندگی روزمره.[۴۱]

تهدیدها و آسیب‌ها

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در برابر نقاط مثبت و مزایای بازی مافیا، تهدیدها و آسیب‌هایی را نیز برشمرده‌اند که مهم‌ترین آنها عبارتند از:

  1. دروغ‌گویی و کسب مهارت در آن؛ دروغ، شاه‌کلید این بازی برای پیروزی است و این بازی موجب کسب مهارت در دروغ‌گویی می‌شود.
  2. احساس شک به صداقت دیگران؛ برخلاف این نکته که در جامعه باید اعتماد به مثابه یک سرمایۀ اجتماعی تقویت شود و افراد نسبت به یکدیگر خوش‌بین باشند، این بازی با اتهام‌زنی، شک همیشگی نسبت به همه را تقویت می‌کند و خود فرد نیز بر اساس حدس و گمان تصمیم‌گیری می‌کند.[۴۲]
  3. وابستگی و اعتیاد به بازی.[۴۳]
  1. دولتی، «مافیا یک بازی غیرمعمولی»، وب‌سایت مجلة رشد؛ عزیزی، «مافیا یک بازی هیجان‌انگیز اما آسیب‌زا»، وب‌سایت زندگی سلام.
  2. بهرامی، «چرا این «مافیا» محبوب شد؟»، خبرگزاری ایسنا.
  3. Dmitry Davidoff.
  4. Wired.
  5. تکلی، «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت جزیرة بازی؛ «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا؛ کهریزی، «آموزش بازی مافیا، معرفی نقش‌ها و قوانین بازی»، وب‌سایت مایکت.
  6. «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا؛ «تاریخچه بازی شب مافیا»، وب‌سایت رایاد.
  7. مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا؛ «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا.
  8. مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.
  9. مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا؛ «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا.
  10. «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا؛ Arneson, "A Timeline of Board and Card Games Since 1800", thesprucecrafts wesite.
  11. کهریزی، «آموزش بازی مافیا، معرفی نقش‌ها و قوانین بازی»، وب‌سایت مایکت.
  12. دولتی، «مافیا یک بازی غیرمعمولی»، وب‌سایت مجلة رشد.
  13. شاهرخ، «آموزش بازی مافیا؛ تاریخچه، قوانین و هرآنچه باید درباره بازی مافیا بدانید»، وب‌سایت تکراتو.
  14. مهراسبی، «آموزش بازی مافیا؛ معرفی نقش‌ها و قوانین این بازی گروهی جذاب»، وب‌سایت چطور.
  15. «آموزش بازی مافیا»، وب‌سایت کی آس.
  16. امینی، «معرفی نقش‌های بازی مافیا»، وب‌سایت ویرگول؛ شاهرخ، «آموزش بازی مافیا؛ تاریخچه، قوانین و هرآنچه باید درباره بازی مافیا بدانید»، وب‌سایت تکراتو؛ کهریزی، «آموزش بازی مافیا، معرفی نقش‌ها و قوانین بازی»، وب‌سایت مایکت.
  17. امینی، «معرفی نقش‌های بازی مافیا»، وب‌سایت ویرگول؛ کهریزی، «آموزش بازی مافیا، معرفی نقش‌ها و قوانین بازی»، وب‌سایت مایکت.
  18. قضاوی، «راهنمای جامع آموزش بازی مافیا (معرفی نقش‌ها، قوانین و استراتژی)»، وب‌سایت ستاره.
  19. مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.
  20. مهراسبی، «آموزش بازی مافیا؛ معرفی نقش‌ها و قوانین این بازی گروهی جذاب»، وب‌سایت چطور.
  21. «بازی مافیا»، وب‌سایت تابناک.
  22. قضاوی، «راهنمای جامع آموزش بازی مافیا (معرفی نقش‌ها، قوانین و استراتژی)»، وب‌سایت ستاره؛ «آموزش بازی مافیا»، وب‌سایت کی‌آس؛ «بازی مافیا» وب‌سایت تابناک.
  23. «آموزش بازی مافیا»، وب‌سایت کی آس.
  24. مؤذن‌زاده، «همه چیز درباره بازی مافیا چرا بازی مافیا در ایران ترند شد؟»، خبرگزاری ایسنا.
  25. «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا؛ «تاریخچه بازی شب مافیا»، وب‌سایت رایاد.
  26. «مسابقة شهروند و مافیا»، وب‌سایت شبکه سلامت.
  27. «شهروند و مافیا»، وب‌سایت شبکه نسیم.
  28. تکلی، «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت جزیرة بازی.
  29. تکلی، «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت جزیرة بازی؛ مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.
  30. مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.
  31. «حکم شرعی بازی مافیا، به مناسبت ۲۰ دسامبر، روز جهانی بازی»، وب‌سایت 118 احکام.
  32. مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.
  33. «تاریخچه بازی شب مافیا»، وب‌سایت رایاد.
  34. بهرامی، «چرا این «مافیا» محبوب شد؟»، خبرگزاری ایسنا.
  35. مؤذن‌زاده، «همه چیز درباره بازی مافیا چرا بازی مافیا در ایران ترند شد؟»، خبرگزاری ایسنا.
  36. مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.
  37. «آموزش بازی مافیا»، وب‌سایت کی آس.
  38. عزیزی، «مافیا یک بازی هیجان‌انگیز اما آسیب‌زا»، وب‌سایت زندگی سلام.
  39. «با معایب و مزایای بازی مافیا آشنا بشید!»، وب‌سایت مشرق.
  40. دولتی، «مافیا یک بازی غیرمعمولی»، وب‌سایت مجلة رشد.
  41. مؤمنی، «تاریخچه، چیستی و چرایی گسترش بازی مافیا»، خبرگزاری ایرنا.
  42. دولتی، «مافیا یک بازی غیرمعمولی»، وب‌سایت مجلة رشد؛ عزیزی، «مافیا یک بازی هیجان‌انگیز اما آسیب‌زا»، وب‌سایت زندگی سلام.
  43. «با معایب و مزایای بازی مافیا آشنا بشید!»، وب‌سایت مشرق.
  • «آموزش بازی مافیا»، وب‌سایت کی‌آس، تاریخ بازدید: ۲۹ بهمن ۱۴۰۲ش.
  • امینی، سارا، «معرفی نقش‌های بازی مافیا»، وب‌سایت ویرگول، تاریخ بازدید: ۳۰ بهمن ۱۴۰۲ش.
  • «با معایب و مزایای بازی مافیا آشنا بشید!»، وب‌سایت مشرق، تاریخ درج مطلب: ۹ خرداد ۱۴۰۱ش.
  • «بازی مافیا»، وب‌سایت تابناک، تاریخ بازید: ۲۹ بهمن ۱۴۰۲ش.
  • بهرامی، علیرضا، «چرا این «مافیا» محبوب شد؟»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۲۵ بهمن ۱۳۹۹ش.
  • «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت ایران‌مافیا، تاریخ بازید: ۲۹ بهمن ۱۴۰۲ش.
  • «تاریخچه بازی شب مافیا»، وب‌سایت رایاد، تاریخ بازدید: ۲۹ بهمن ۱۴۰۲ش.
  • تکلی، مجید، «تاریخچة بازی مافیا»، وب‌سایت جزیرة بازی، تاریخ بازدید: ۲۹ بهمن ۱۴۰۲ش.
  • «حکم شرعی بازی مافیا، به مناسبت ۲۰ دسامبر، روز جهانی بازی»، وب‌سایت ۱۱۸ احکام، تاریخ بازدید: ۳۰ بهمن ۱۴۰۲ش.
  • دولتی، فاطمه، «مافیا یک بازی غیرمعمولی»، وب‌سایت مجلة رشد، تاریخ درج مطلب: ۲۹ اسفند ۱۳۹۹ش.
  • شاهرخ، علی، «آموزش بازی مافیا؛ تاریخچه، قوانین و هرآنچه باید دربارهٔ بازی مافیا بدانید»، وب‌سایت تکراتو، تاریخ درج مطلب: ۱۳۹۹ش.
  • «شهروند و مافیا»، وب‌سایت شبکه نسیم، تاریخ بازدید: ۱ اسفند ۱۴۰۲ش.
  • عزیزی، نرگس، «مافیا یک بازی هیجان‌انگیز اما آسیب‌زا»، وب‌سایت زندگی سلام، تاریخ درج مطلب: ۲۲ مهر ۱۳۹۸ش.
  • قضاوی، مائده، «راهنمای جامع آموزش بازی مافیا (معرفی نقش‌ها، قوانین و استراتژی)»، وب‌سایت ستاره، تاریخ درج مطلب: ۲۳ اسفند ۱۴۰۱ش.
  • کهریزی، مهدی، «آموزش بازی مافیا، معرفی نقش‌ها و قوانین بازی»، وب‌سایت مایکت، تاریخ درج مطلب: ۲۱ تیر ۱۴۰۰ش.
  • «مسابقة شهروند و مافیا»، وب‌سایت شبکه سلامت، تاریخ بازدید: ۱ اسفند ۱۴۰۲ش.
  • مهراسبی، فاطمه، «آموزش بازی مافیا؛ معرفی نقش‌ها و قوانین این بازی گروهی جذاب»، وب‌سایت چطور، تاریخ درج مطلب: اسفند ۱۴۰۱ش.
  • مؤذن‌زاده، محمدرضا، «همه چیز دربارهٔ بازی مافیا چرا بازی مافیا در ایران ترند شد؟»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۸ فروردین ۱۴۰۲ش.
  • Arneson, Erik, "A Timeline of Board and Card Games Since 1800", thesprucecrafts wesite on: Jun 26 2019.