پرش به محتوا

پیش‌نویس:کارآفرینی زنان: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
imported>افشان بستاکچی
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<big>'''کارآفرینی زنان؛'''</big> ایجاد فرصت‌های شغلی توسط زنان.
[[پرونده:کارآفرینی زنان۳.jpg|جایگزین=زهره صداقت سلطان آبادی، مدیرعامل مجموعه تولیدی صداقت-کارآفرین|بندانگشتی|زهره صداقت سلطان آبادی، مدیرعامل مجموعه تولیدی صداقت، کارآفرین برای زنان سرپرست خانوار و بدسرپرست در حوزه منسوجات]]
{{درشت|'''کارآفرینی زنان؛'''}} ایجاد فرصت‌های شغلی توسط زنان.


کارآفرینی زنان، سبب مشارکت آنها در فعالیت‌های تولیدی و بهبود چرخۀ اقتصادی کشور می‌شود. زنان، توانمندی‌های زیادی در حوزۀ کارآفرینی به‌ویژه در کسب‌وکارهای خانگی دارند. آشنایی و آگاهی زنان با ظرفیت‌های نوین و پایدار کارآفرینی می‌تواند بانوان بسیاری را به کارآفرینی سوق دهد.  
کارآفرینی زنان، سبب مشارکت آنها در فعالیت‌های تولیدی و بهبود چرخهٔ اقتصادی کشور می‌شود. زنان، توانمندی‌های زیادی در حوزهٔ کارآفرینی به‌ویژه در [[کسب و کار خانگی|کسب‌وکارهای خانگی]] دارند. آشنایی و آگاهی زنان با ظرفیت‌های نوین و پایدار کارآفرینی می‌تواند بانوان بسیاری را به کارآفرینی سوق دهد.
==مفهوم‌شناسی==
کارآفرینی زنان نوعی فعالیت خودجوش و مجموعه‌اي از رفتار‌هاي خودبسنده است که منجر به شکل‌گیری کار تولیدی توسط بانوان می‌شود. بسیاری از فرصت‌های شغلی برآمده از کارآفرینی زنان مربوط به مشاغل خانگی است. مشاغل خانگی، کسب‌وکارهایی هستند که به‌دلیل ارزان و کم‌هزینه‌بودن آنها، مورد استقبال بانوان ایرانی قرار گرفته و درآمدزایی بالایی نسبت به سایر مشاغل دارند.<ref>  [https://www.sid.ir/paper/898573/fa . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص3.]</ref>  در عصر حاضر که تقاضای کار نسبت به فرصت‌های شغلی در جامعه بیشتر است، تمایل زنان ایرانی به کارآفرینی افزایش یافته است.<ref>  [https://www.imna.ir/news/552506/%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C-%D9%87%D8%A7-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%88%D9%81%D9%82-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA . «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا.]</ref>


==تاریخچه==
==مفهوم‌شناسی کارآفرینی زنان==
مشارکت بانوان در امور اقتصادی و تولیدی، قدمتی به درازای تاریخ دارد. کارآفرینی زنان ایرانی در طول تاریخ به اشکال مختلف و متناسب با شرایط و امکانات، صورت گرفته است. نخ‌ریسی، تولید صنایع‌دستی مانند قالی‌بافی، گلیم‌بافی و حصیر‌بافی، مشارکت در کشاورزی و دامپروری و تولید فرآورده‌های دامی، نمونه‌های تاریخی از نقش‌آفرینی زنان در اقتصاد خانواده و جامعۀ ایرانی است.<ref> [https://www.imna.ir/news/552506/%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C-%D9%87%D8%A7-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%88%D9%81%D9%82-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA . «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا.]</ref> همکاری زنان با سایر اعضای خانواده در فعالیت‌های تولیدی و سودآوری اقتصادی برای خانواده و کشور، همواره در خرده‌فرهنگ‌های ایرانی وجود داشته است؛<ref> [https://economichistory.ihcs.ac.ir/article_7497.html . دنیاری و داودی، «بررسی مشاغل و فعالیت‌های اقتصادی زنان شهری و روستایی در عصر قاجار براساس سفرنامه‌ها و اسناد خارجی»، 1400ش، ص58.]</ref> اما امروزه با وجود افزایش میزان تحصیلات و آگاهی بانوان ایرانی، تمایل به راه‌اندازي کارهای تولیدی و توسعۀ مشاغل خانگی که در طول تاریخ مهم‌ترین منبع درآمد بانوان و سبب گردش چرخۀ اقتصادی خانواده و جامعه بوده، کاهش یافته است. این درحالی است که بسیاری از کشورها همچنان بخش مهمی از بازار اشتغال خود را به کسب‌و‌کارهاي خانگی اختصاص داده‌اند.<ref> [https://www.sid.ir/paper/898573/fa . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص3.]</ref>
کارآفرینی زنان نوعی فعالیت خودجوش و مجموعه‌ای از رفتارهای خودبسنده است که منجر به شکل‌گیری کار تولیدی توسط بانوان می‌شود. بسیاری از فرصت‌های شغلی برآمده از کارآفرینی زنان مربوط به مشاغل خانگی است. مشاغل خانگی، کسب‌وکارهایی هستند که به‌دلیل ارزان و کم‌هزینه‌بودن آنها، مورد استقبال بانوان ایرانی قرار گرفته و درآمدزایی بالایی نسبت به سایر مشاغل دارند.<ref>[https://www.sid.ir/paper/898573/fa . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص3.]</ref> در عصر حاضر که تقاضای کار نسبت به فرصت‌های شغلی در جامعه بیشتر است، تمایل زنان ایرانی به کارآفرینی افزایش یافته است.<ref>[https://www.imna.ir/news/552506/ویژگی-ها-زنان-موفق-کارآفرین-چیست . «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا.]</ref>
 
==تاریخچه کارآفرینی زنان==
[[پرونده:کارآفرینی زنان.jpg|جایگزین=قالی‌بافی زنان در دوران قاجار |بندانگشتی|قالی‌بافی زنان در دوران قاجار ]]
[[پرونده:کارآفرینی زنان۵.jpg|جایگزین=فعالیت زنان گیلانی در امور کشاورزی در دوره قاجار |بندانگشتی|فعالیت زنان گیلانی در امور کشاورزی در دوره قاجار ]]
مشارکت بانوان در امور اقتصادی و تولیدی، قدمتی به درازای تاریخ دارد. کارآفرینی زنان ایرانی در طول تاریخ به اشکال مختلف و متناسب با شرایط و امکانات، صورت گرفته است. نخ‌ریسی، تولید [[صنایع دستی|صنایع‌دستی]] مانند [[قالی بافی|قالی‌بافی]]، [[گلیم‌بافی]] و حصیربافی، مشارکت در کشاورزی و دامپروری و تولید فرآورده‌های دامی، نمونه‌های تاریخی از نقش‌آفرینی زنان در اقتصاد [[خانواده]] و جامعهٔ ایرانی است.<ref>[https://www.imna.ir/news/552506/ویژگی-ها-زنان-موفق-کارآفرین-چیست . «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا.]</ref>
 
همکاری زنان با سایر اعضای خانواده در فعالیت‌های تولیدی و سودآوری اقتصادی برای خانواده و کشور، همواره در خرده‌فرهنگ‌های ایرانی وجود داشته است؛<ref>[https://economichistory.ihcs.ac.ir/article_7497.html . دنیاری و داودی، «بررسی مشاغل و فعالیت‌های اقتصادی زنان شهری و روستایی در عصر قاجار براساس سفرنامه‌ها و اسناد خارجی»، 1400ش، ص58.]</ref> اما امروزه با وجود افزایش میزان تحصیلات و آگاهی بانوان ایرانی، تمایل به راه‌اندازی کارهای تولیدی و توسعهٔ [[کسب و کار خانگی|مشاغل خانگی]] که در طول تاریخ مهم‌ترین منبع درآمد بانوان و سبب گردش چرخهٔ اقتصادی خانواده و جامعه بوده، کاهش یافته است. این درحالی است که بسیاری از کشورها همچنان بخش مهمی از بازار اشتغال خود را به کسب‌وکارهای خانگی اختصاص داده‌اند.<ref>[https://www.sid.ir/paper/898573/fa . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص3.]</ref>


==ویژگی‌های زنان کارآفرین==
==ویژگی‌های زنان کارآفرین==
پژوهشگران در بررسی زنان کارآفرین به مجموعه‌ای از ویژگی‌های مشترک میان آنها دست یافته‌اند که عبارت است از: شهامت غلبه بر موانع و رویارویی با ابهام، روابط اجتماعی مثبت،<ref>[https://www.sid.ir/paper/898573/fa . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص6.]</ref> حس کمک به دیگران، تلاش برای ایجاد توازن بین زندگی خانوادگی و کار، هدف‌مندی و برنامه‌ریزی درازمدت.<ref> [https://www.imna.ir/news/552506/%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C-%D9%87%D8%A7-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%88%D9%81%D9%82-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA . «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا.]</ref> این ویژگی‌ها سبب افزایش تعامل اجتماعی آنها شده و تأثیر مستقیمی بر حضور فعالانۀ آنها در عرصۀ اشتغال و کسب درآمد دارد.<ref> [https://www.sid.ir/paper/898573/fa . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص6.]</ref>
پژوهشگران در بررسی زنان کارآفرین به مجموعه‌ای از ویژگی‌های مشترک میان آنها دست یافته‌اند که عبارت است از: شهامت غلبه بر موانع و رویارویی با ابهام، روابط اجتماعی مثبت،<ref>[https://www.sid.ir/paper/898573/fa . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص6.]</ref> حس کمک به دیگران، تلاش برای ایجاد توازن بین زندگی خانوادگی و کار، هدف‌مندی و [[برنامه‌ریزی]] درازمدت.<ref>[https://www.imna.ir/news/552506/ویژگی-ها-زنان-موفق-کارآفرین-چیست . «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا.]</ref> این ویژگی‌ها سبب افزایش تعامل اجتماعی آنها شده و تأثیر مستقیمی بر حضور فعالانهٔ آنها در عرصهٔ اشتغال و کسب درآمد دارد.<ref>[https://www.sid.ir/paper/898573/fa . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص6.]</ref>
کارآفرینی معمولا یک فعالیت دیربازده و نیازمند زمان است. به‌همین دلیل، بانوان کارآفرین نیز زنانی هستند که خلاقیت و توفیق‌طلبی را با کنترل درونی و صبوری همراه می‌سازند و از قدرت تصمیم‌گیری و مهارت حل مسئله، مدیریت ریسک و شبکه‌سازی بهره‌مند هستند. <ref>[https://www.imna.ir/news/552506/%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C-%D9%87%D8%A7-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%88%D9%81%D9%82-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D8%A2%D9%81%D8%B1%DB%8C%D9%86-%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA . «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا.]</ref>  
 
کارآفرینی معمولاً یک فعالیت دیربازده و نیازمند زمان است. به‌همین دلیل، بانوان کارآفرین نیز زنانی هستند که خلاقیت و توفیق‌طلبی را با کنترل درونی و [[صبر|صبوری]] همراه می‌سازند و از قدرت [[مهارت تصمیم‌گیری|تصمیم‌گیری]] و [[توانایی حل مسئله|مهارت حل مسئله]]، مدیریت ریسک و شبکه‌سازی بهره‌مند هستند.<ref>[https://www.imna.ir/news/552506/ویژگی-ها-زنان-موفق-کارآفرین-چیست . «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا.]</ref>
 
در برخی پژوهش‌ها کارشناسان در بررسی فرهنگ کارآفرینی به دو دسته از ویژگی‌های زنان توجه کرده‌اند:
در برخی پژوهش‌ها کارشناسان در بررسی فرهنگ کارآفرینی به دو دسته از ویژگی‌های زنان توجه کرده‌اند:
# ویژگی‌هاي درونی: لازمۀ گسترش فرهنگ کارآفرینی در بانوان، مثبت‌اندیشی، ایمان به توانمندي‌ها، تفکر خلاق، عزت نفس، باور به ارزش‌هاي دینی کار و افزایش ریسک‌پذیری است؛ به اعتقاد کارشناسان، وجود این ویژگی‌ها در افزایش موفقیت کارآفرینی زنان تأثیر مستقیم دارد.
#ویژگی‌های درونی: لازمهٔ گسترش فرهنگ کارآفرینی در بانوان، [[مثبت‌اندیشی]]، [[ایمان]] به توانمندی‌ها، تفکر خلاق، [[عزت نفس]]، باور به ارزش‌های دینی کار و افزایش ریسک‌پذیری است؛ به اعتقاد کارشناسان، وجود این ویژگی‌ها در افزایش موفقیت کارآفرینی زنان تأثیر مستقیم دارد.
# ویژگی‌هاي بیرونی: برخی عوامل، زمینه‌ساز گسترش فرهنگ کارآفرینی در بانوان هستند، مانند مسؤلیت‌پذیري، مدیریت زمان، درك تغییر، کشف فرصت‌ها و روحیه تعاون و کار ‌گروهی. <ref> [https://www.sid.ir/paper/898573/fa . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص5.]</ref>
#ویژگی‌های بیرونی: برخی عوامل، زمینه‌ساز گسترش فرهنگ کارآفرینی در بانوان هستند، مانند مسؤلیت‌پذیری، مدیریت زمان، درک تغییر، کشف فرصت‌ها و روحیه تعاون و کار گروهی.<ref>[https://www.sid.ir/paper/898573/fa . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص5.]</ref>
بهره‌مندی از مجموعه این ویژگی‌ها موجب شده است که بانوان ایرانی طیف گسترده‌ای از کسب‌وکارها را راه‌اندازی کنند و از استارتاپی که شبکۀ زنان خانه‌دار را برای تهیۀ غذای ایرانی به سفارش مشتری گرد آورده تا مجموعه‌ای که زنان سرپرست خانوار یا بدسرپرست را به کار گرفته و یا راه‌اندازی شرکت‌های شناخته‌شده ملی و بین‌المللی را در حوزه‌هایی مانند حمل‌ونقل، صنعت، فناوری اطلاعات و تولید تجهیزات پزشکی و ملزومات دارویی، پوشش می‌دهند.<ref> [https://karnakon.ir/%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%83%D8%A7%D8%B1%D8%A2%D9%81%D8%B1%D9%8A%D9%86/ . «اسامی زنان كارآفرين ثروتمند و موفق در داخل كشور»، وب‌سایت کارنکن؛ «۱۰ بانوی کارآفرین ایران»، وب‌سایت برترین ها.]</ref>
 
بهره‌مندی از مجموعه این ویژگی‌ها موجب شده است که بانوان ایرانی طیف گسترده‌ای از کسب‌وکارها را راه‌اندازی کنند و از استارتاپی که شبکهٔ زنان [[خانه‌داری|خانه‌دار]] را برای تهیهٔ غذای ایرانی به سفارش مشتری گرد آورده تا مجموعه‌ای که [[زن سرپرست خانوار|زنان سرپرست خانوار]] یا بدسرپرست را به کار گرفته یا راه‌اندازی شرکت‌های شناخته‌شده ملی و بین‌المللی را در حوزه‌هایی مانند حمل‌ونقل، صنعت، فناوری اطلاعات و تولید تجهیزات پزشکی و ملزومات دارویی، پوشش می‌دهند.<ref>[https://karnakon.ir/اسامی-زنان-كارآفرين/ . «اسامی زنان کارآفرین ثروتمند و موفق در داخل کشور»، وب‌سایت کارنکن؛] [https://www.bartarinha.ir/بخش-سبک-زندگی-3/271237-بانوی-کارآفرین-ایران «۱۰ بانوی کارآفرین ایران»، وب‌سایت برترین‌ها.]</ref>


==پیامدهای کارآفرینی زنان==
==پیامدهای کارآفرینی زنان==
در بعد فردی، گرایش زنان به فعالیت‌های تولیدی سازگار با هویت و جنسیت زنانه به‌ویژه مشاغل خانگی، علاوه بر سودآوری برای آنها؛ سبب حس رضایت‌مندی، افزایش عزت نفس و کرامت در آنها می‌شود. از حیث اجتماعی نیز کارآفرینی بانوان سبب مقاوم‌سازي اقتصاد، خود‌کفایی کشور و افزایش کمی و کیفی تولید ملی می‌شود. همچنین کارآفرینی زنان، سبب تقویت مشارکت همگانی و کار گروهی به‌ویژه در مشاغل خانوادگی می‌شود.   زنان کارآفرین با فعال کردن ظرفیت تولیدی خانواده می‌توانند روحیه کار و تلاش را میان اعضای خانواده و به‌ویژه فرزندان، نهادینه‌ کنند و از این راه، منزلت خود را نیز در خانواده و جامعه افزایش دهند.  
در بعد فردی، گرایش زنان به فعالیت‌های تولیدی سازگار با هویت و جنسیت زنانه به‌ویژه مشاغل خانگی، علاوه بر سودآوری برای آنها؛ سبب حس رضایت‌مندی، افزایش [[عزت نفس]] و [[کرامت]] در آنها می‌شود. از حیث اجتماعی نیز کارآفرینی بانوان سبب مقاوم‌سازی اقتصاد، خودکفایی کشور و افزایش کمی و کیفی تولید ملی می‌شود.<ref>[https://www.sid.ir/paper/898573/fa . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص5.]</ref>
 
همچنین کارآفرینی زنان، سبب تقویت مشارکت همگانی و کار گروهی به‌ویژه در مشاغل خانوادگی می‌شود.<ref>. ماهوشی، مبانی فرهنگ کارآفرینی، 1392ش، ص102.</ref> زنان کارآفرین با فعال کردن ظرفیت تولیدی خانواده می‌توانند روحیه کار و تلاش را میان اعضای خانواده و به‌ویژه فرزندان، نهادینه کنند و از این راه، منزلت خود را نیز در خانواده و جامعه افزایش دهند.<ref>[https://www.imna.ir/news/552506/ویژگی-ها-زنان-موفق-کارآفرین-چیست . «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا.]</ref>
 
==دستاوردهای فرهنگی و اجتماعی==
==دستاوردهای فرهنگی و اجتماعی==
برخی پژوهشگران با توجه به نقش تاریخی و پررنگ زنان در کامیابی اقتصادی جوامع و شناسایی فرصت‌های کسب درآمد، آنها را برخوردار از توانمندي بالا در تعامل اجتماعی سازنده و تاثیرگذار در فرهنگ جامعه، توصیف کرده‌اند. در بررسی کارآفرینی زنان ایرانی، به دستاوردهای فرهنگی و اجتماعی زیر توجه شده است:
[[پرونده:کارآفرینی زنان۴.jpg|جایگزین=مرضیه سنوئی، مدیرعامل شرکت تولید فرآورده‌های گیاهان دارویی و کارآفرین نمونه کشور|بندانگشتی|مرضیه سنوئی، مدیرعامل شرکت تولید فرآورده‌های گیاهان دارویی و کارآفرین نمونه کشور، با طرح پژوهشی تولید اولئورزین زعفران]]
# افزایش تعامل اجتماعی زنان؛
برخی پژوهشگران با توجه به نقش تاریخی و پررنگ زنان در کامیابی اقتصادی جوامع و شناسایی فرصت‌های کسب درآمد،<ref>. ماهوشی، مبانی فرهنگ کارآفرینی، 1392ش، ص107.</ref> آنها را برخوردار از توانمندی بالا در تعامل اجتماعی سازنده و تأثیرگذار در فرهنگ جامعه، توصیف کرده‌اند.<ref>[https://www.sid.ir/paper/898573/fa . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص5.]</ref> در بررسی کارآفرینی زنان ایرانی، به دستاوردهای فرهنگی و اجتماعی زیر توجه شده است:
# فرهنگ‌سازی و ارتقای جایگاه کار و تلاش در جامعه؛
#افزایش تعامل اجتماعی زنان؛<ref>[https://economichistory.ihcs.ac.ir/article_7497.html . دنیاری و داودی، «بررسی مشاغل و فعالیت‌های اقتصادی زنان شهری و روستایی در عصر قاجار براساس سفرنامه‌ها و اسناد خارجی»، 1400ش، ص58.]</ref>
# راه‌اندازی و گسترش مشاغل خانوادگی در محیط امن برای تمام اعضای خانواده؛  
#فرهنگ‌سازی و ارتقای جایگاه کار و تلاش در جامعه؛
# افزایش عملکرد در فعالیت‌های تولیدی به‌دلیل امنیت و آرامش زنان؛
#راه‌اندازی و گسترش مشاغل خانوادگی در محیط امن برای تمام اعضای خانواده؛<ref>. ماهوشی، مبانی فرهنگ کارآفرینی، 1392ش، ص107.</ref>
# ایجاد خوداتکایی در زنان سرپرست خانوار؛  
#افزایش عملکرد در فعالیت‌های تولیدی به‌دلیل امنیت و آرامش زنان؛<ref>[https://www.sid.ir/paper/898573/fa . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص5.]</ref>
# افزایش مشارکت زنان در فعالیت‌های اقتصادی؛  
#ایجاد خوداتکایی در زنان سرپرست خانوار؛<ref>[https://www.bartarinha.ir/بخش-سبک-زندگی-3/271237-بانوی-کارآفرین-ایران ده بانوی کارآفرین ایران»، وب‌سایت برترین‌ها.]</ref>
# احیای مشاغل خانگی و رونق صنایع دستی؛ 
#افزایش مشارکت زنان در فعالیت‌های اقتصادی؛
# سازگاری اشتغال زنان با فرهنگ اصیل ایرانی؛
#احیای مشاغل خانگی و رونق [[صنایع دستی]]؛<ref>[https://www.imna.ir/news/552506/ویژگی-ها-زنان-موفق-کارآفرین-چیست . «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا.]</ref>
# ایجاد ظرفیت‌هاي نوین برای اشتغال بانوان؛  
#سازگاری اشتغال زنان با فرهنگ اصیل ایرانی؛<ref>خنیفر، کارآفرینی در نظام ارزشی، 1387ش، ص72.</ref>
# ارتقاء جایگاه اجتماعی بانوان.  
#ایجاد ظرفیت‌های نوین برای اشتغال بانوان؛
#ارتقاء جایگاه اجتماعی بانوان.<ref>خنیفر، کارآفرینی در نظام ارزشی، 1387ش، ص72.</ref>
 
==چالش‌های کارآفرینی زنان در ایران==
==چالش‌های کارآفرینی زنان در ایران==
امروزه با تغییر رویکرد‌ها و نگرش‌هاي بانوان و جامعه نسبت به شغل‌های زنانه و خانگی، بسیاری از زنان بار دیگر به خود‌باوري در صحنۀ مشاغل خانگی رسیده‌اند و برخی به کارآفرینان اثرگذار در جامعه تبدیل شده‌اند. با وجود این، همچنان زنان کارآفرین با چالش‌هایی مواجه هستند که برخی عبارت است از:
امروزه با تغییر رویکردها و نگرش‌های بانوان و جامعه نسبت به شغل‌های زنانه و خانگی، بسیاری از زنان بار دیگر به [[خودباوری زن|خودباوری]] در صحنهٔ مشاغل خانگی رسیده‌اند و برخی به کارآفرینان اثرگذار در جامعه تبدیل شده‌اند.<ref>[https://www.sid.ir/paper/898573/fa . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص6.]</ref> با وجود این، همچنان زنان کارآفرین با چالش‌هایی مواجه هستند که برخی عبارت است از:
# ناتوان انگاشتن زنان در ایجاد تعادل و هماهنگی بین کار و زندگی خانوادگی؛  
#ناتوان انگاشتن زنان در ایجاد تعادل و هماهنگی بین کار و زندگی خانوادگی؛
# باورهاي منفی یا نادرست دربارۀ سود‌ اقتصادی شغل‌های خانگی زنان؛  
#باورهای منفی یا نادرست دربارهٔ سود اقتصادی شغل‌های خانگی زنان؛
# بی‌توجهی به آموزش و توسعۀ مهارت‌هاي زنان در عرصۀ کارآفرینی.  
#بی‌توجهی به آموزش و توسعهٔ مهارت‌های زنان در عرصهٔ کارآفرینی.<ref>ماهوشی، مبانی فرهنگ کارآفرینی، 1392ش، ص102.</ref>
 
==حمایت‌های دولت از کارآفرینی زنان==
==حمایت‌های دولت از کارآفرینی زنان==
با ابلاغ سیاست‌هاي کلی اقتصاد مقاومتی، راهبرد نظام جمهوري اسلامی بر اقتصاد مقاومتی و کارآفرینی، متمرکز شده است و وزارت کار به‌دلیل نقش و سهم چشمگیر بانوان، از آنها در کارآفرینی و گسترش مشاغل خانگی حمایت می‌کند. شهرداري‌ها نیز مکلف شده‌اند بازار‌هاي موقت یا مکان‌هاي مناسبی براي عرضۀ محصولات صاحبان این دسته مشاغل مهیا و واگذار کنند. همچنین ارائۀ وام و تسهیلات مالی متناسب با توانمندی‌ها، مهارت‌ها، ویژگی‌ها و انگیزه‌های بانوان، تعریف شده است.
با ابلاغ سیاست‌های کلی [[اقتصاد مقاومتی]]، راهبرد نظام جمهوری اسلامی بر اقتصاد مقاومتی و کارآفرینی، متمرکز شده است و وزارت کار به‌دلیل نقش و سهم چشمگیر بانوان، از آنها در کارآفرینی و گسترش مشاغل خانگی حمایت می‌کند. شهرداری‌ها نیز مکلف شده‌اند بازارهای موقت یا مکان‌های مناسبی برای عرضهٔ محصولات صاحبان این دسته مشاغل مهیا و واگذار کنند.<ref>[https://www.sid.ir/paper/898573/fa . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص3.]</ref> همچنین ارائهٔ وام و تسهیلات مالی متناسب با توانمندی‌ها، مهارت‌ها، ویژگی‌ها و انگیزه‌های بانوان، تعریف شده است.<ref>[https://www.imna.ir/news/552506/ویژگی-ها-زنان-موفق-کارآفرین-چیست . «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا.]</ref>
 
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}  
{{پانویس}}
 
==منابع==
==منابع==
* «اسامی زنان كارآفرين ثروتمند و موفق در داخل كشور»، وب‌سایت کارنکن، تاریخ بازدید: 31 خرداد 1402ش.  
{{آغاز منابع}}
* ﺧﻨﯿﻔﺮ، ﺣﺴﯿﻦ، کارآفرینی در نظام ارزشی، تهران، دانشگاه تهران، 1387ش.
* «اسامی زنان کارآفرین ثروتمند و موفق در داخل کشور»، وب‌سایت کارنکن، تاریخ بازدید: ۳۱ خرداد ۱۴۰۲ش.
* دنیاری، سکینه و داودی، امین، «بررسی مشاغل و فعالیت‌های اقتصادی زنان شهری و روستایی در عصر قاجار بر اساس سفرنامه‌ها و اسناد خارجی: «مشاغل تولیدی و خدماتی»(1212-1324ه.ق)»، پژوهش‌نامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی، شماره 2، 1400ش.
* خنیفر، حسین، کارآفرینی در نظام ارزشی، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۸۷ش.
* «۱۰ بانوی کارآفرین ایران»، وب‌سایت برترین‌ها، تاریخ درج مطلب: 9 بهمن 1396ش.
* دنیاری، سکینه و داودی، امین، «بررسی مشاغل و فعالیت‌های اقتصادی زنان شهری و روستایی در عصر قاجار بر اساس سفرنامه‌ها و اسناد خارجی: «مشاغل تولیدی و خدماتی»(۱۲۱۲–۱۳۲۴ه‍.ق)»، پژوهش‌نامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی، شماره ۲، ۱۴۰۰ش.
* ﻣﺎﻫﻮشی، اﻓﺸﯿﻦ. ﻣﺒﺎنیﻓﺮﻫنگ کارآفرینی، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، 1392ش.
* «۱۰ بانوی کارآفرین ایران»، وب‌سایت برترین‌ها، تاریخ درج مطلب: ۹ بهمن ۱۳۹۶ش.
* ماهوشی، افشین، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، دومین همایش ملی جایگاه زنان در کارآفرینی و توسعه پایدار، 1396ش.
* ماهوشی، افشین. مبانیفرهنگ کارآفرینی، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، ۱۳۹۲ش.
* «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا، تاریخ درج مطلب: 11 بهمن 1400ش.
* ماهوشی، افشین، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، دومین همایش ملی جایگاه زنان در کارآفرینی و توسعه پایدار، ۱۳۹۶ش.
* «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا، تاریخ درج مطلب: ۱۱ بهمن ۱۴۰۰ش.
{{پایان منابع}}
 
{{زنان-افقی}}


[[رده: ویکی‌زندگی]]
[[رده:آسیب‌شناسی مسائل زنان و خانواده]]
[[رده: خانواده]]
[[رده:حقوق اقتصادی]]
[[رده:حقوق زنان]]
[[رده:کارآفرینی]]

نسخهٔ کنونی تا ۲۱ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۱۶:۳۹

زهره صداقت سلطان آبادی، مدیرعامل مجموعه تولیدی صداقت-کارآفرین
زهره صداقت سلطان آبادی، مدیرعامل مجموعه تولیدی صداقت، کارآفرین برای زنان سرپرست خانوار و بدسرپرست در حوزه منسوجات

کارآفرینی زنان؛ ایجاد فرصت‌های شغلی توسط زنان.

کارآفرینی زنان، سبب مشارکت آنها در فعالیت‌های تولیدی و بهبود چرخهٔ اقتصادی کشور می‌شود. زنان، توانمندی‌های زیادی در حوزهٔ کارآفرینی به‌ویژه در کسب‌وکارهای خانگی دارند. آشنایی و آگاهی زنان با ظرفیت‌های نوین و پایدار کارآفرینی می‌تواند بانوان بسیاری را به کارآفرینی سوق دهد.

مفهوم‌شناسی کارآفرینی زنان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

کارآفرینی زنان نوعی فعالیت خودجوش و مجموعه‌ای از رفتارهای خودبسنده است که منجر به شکل‌گیری کار تولیدی توسط بانوان می‌شود. بسیاری از فرصت‌های شغلی برآمده از کارآفرینی زنان مربوط به مشاغل خانگی است. مشاغل خانگی، کسب‌وکارهایی هستند که به‌دلیل ارزان و کم‌هزینه‌بودن آنها، مورد استقبال بانوان ایرانی قرار گرفته و درآمدزایی بالایی نسبت به سایر مشاغل دارند.[۱] در عصر حاضر که تقاضای کار نسبت به فرصت‌های شغلی در جامعه بیشتر است، تمایل زنان ایرانی به کارآفرینی افزایش یافته است.[۲]

تاریخچه کارآفرینی زنان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
قالی‌بافی زنان در دوران قاجار
قالی‌بافی زنان در دوران قاجار
فعالیت زنان گیلانی در امور کشاورزی در دوره قاجار
فعالیت زنان گیلانی در امور کشاورزی در دوره قاجار

مشارکت بانوان در امور اقتصادی و تولیدی، قدمتی به درازای تاریخ دارد. کارآفرینی زنان ایرانی در طول تاریخ به اشکال مختلف و متناسب با شرایط و امکانات، صورت گرفته است. نخ‌ریسی، تولید صنایع‌دستی مانند قالی‌بافی، گلیم‌بافی و حصیربافی، مشارکت در کشاورزی و دامپروری و تولید فرآورده‌های دامی، نمونه‌های تاریخی از نقش‌آفرینی زنان در اقتصاد خانواده و جامعهٔ ایرانی است.[۳]

همکاری زنان با سایر اعضای خانواده در فعالیت‌های تولیدی و سودآوری اقتصادی برای خانواده و کشور، همواره در خرده‌فرهنگ‌های ایرانی وجود داشته است؛[۴] اما امروزه با وجود افزایش میزان تحصیلات و آگاهی بانوان ایرانی، تمایل به راه‌اندازی کارهای تولیدی و توسعهٔ مشاغل خانگی که در طول تاریخ مهم‌ترین منبع درآمد بانوان و سبب گردش چرخهٔ اقتصادی خانواده و جامعه بوده، کاهش یافته است. این درحالی است که بسیاری از کشورها همچنان بخش مهمی از بازار اشتغال خود را به کسب‌وکارهای خانگی اختصاص داده‌اند.[۵]

ویژگی‌های زنان کارآفرین

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پژوهشگران در بررسی زنان کارآفرین به مجموعه‌ای از ویژگی‌های مشترک میان آنها دست یافته‌اند که عبارت است از: شهامت غلبه بر موانع و رویارویی با ابهام، روابط اجتماعی مثبت،[۶] حس کمک به دیگران، تلاش برای ایجاد توازن بین زندگی خانوادگی و کار، هدف‌مندی و برنامه‌ریزی درازمدت.[۷] این ویژگی‌ها سبب افزایش تعامل اجتماعی آنها شده و تأثیر مستقیمی بر حضور فعالانهٔ آنها در عرصهٔ اشتغال و کسب درآمد دارد.[۸]

کارآفرینی معمولاً یک فعالیت دیربازده و نیازمند زمان است. به‌همین دلیل، بانوان کارآفرین نیز زنانی هستند که خلاقیت و توفیق‌طلبی را با کنترل درونی و صبوری همراه می‌سازند و از قدرت تصمیم‌گیری و مهارت حل مسئله، مدیریت ریسک و شبکه‌سازی بهره‌مند هستند.[۹]

در برخی پژوهش‌ها کارشناسان در بررسی فرهنگ کارآفرینی به دو دسته از ویژگی‌های زنان توجه کرده‌اند:

  1. ویژگی‌های درونی: لازمهٔ گسترش فرهنگ کارآفرینی در بانوان، مثبت‌اندیشی، ایمان به توانمندی‌ها، تفکر خلاق، عزت نفس، باور به ارزش‌های دینی کار و افزایش ریسک‌پذیری است؛ به اعتقاد کارشناسان، وجود این ویژگی‌ها در افزایش موفقیت کارآفرینی زنان تأثیر مستقیم دارد.
  2. ویژگی‌های بیرونی: برخی عوامل، زمینه‌ساز گسترش فرهنگ کارآفرینی در بانوان هستند، مانند مسؤلیت‌پذیری، مدیریت زمان، درک تغییر، کشف فرصت‌ها و روحیه تعاون و کار گروهی.[۱۰]

بهره‌مندی از مجموعه این ویژگی‌ها موجب شده است که بانوان ایرانی طیف گسترده‌ای از کسب‌وکارها را راه‌اندازی کنند و از استارتاپی که شبکهٔ زنان خانه‌دار را برای تهیهٔ غذای ایرانی به سفارش مشتری گرد آورده تا مجموعه‌ای که زنان سرپرست خانوار یا بدسرپرست را به کار گرفته یا راه‌اندازی شرکت‌های شناخته‌شده ملی و بین‌المللی را در حوزه‌هایی مانند حمل‌ونقل، صنعت، فناوری اطلاعات و تولید تجهیزات پزشکی و ملزومات دارویی، پوشش می‌دهند.[۱۱]

پیامدهای کارآفرینی زنان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در بعد فردی، گرایش زنان به فعالیت‌های تولیدی سازگار با هویت و جنسیت زنانه به‌ویژه مشاغل خانگی، علاوه بر سودآوری برای آنها؛ سبب حس رضایت‌مندی، افزایش عزت نفس و کرامت در آنها می‌شود. از حیث اجتماعی نیز کارآفرینی بانوان سبب مقاوم‌سازی اقتصاد، خودکفایی کشور و افزایش کمی و کیفی تولید ملی می‌شود.[۱۲]

همچنین کارآفرینی زنان، سبب تقویت مشارکت همگانی و کار گروهی به‌ویژه در مشاغل خانوادگی می‌شود.[۱۳] زنان کارآفرین با فعال کردن ظرفیت تولیدی خانواده می‌توانند روحیه کار و تلاش را میان اعضای خانواده و به‌ویژه فرزندان، نهادینه کنند و از این راه، منزلت خود را نیز در خانواده و جامعه افزایش دهند.[۱۴]

دستاوردهای فرهنگی و اجتماعی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
مرضیه سنوئی، مدیرعامل شرکت تولید فرآورده‌های گیاهان دارویی و کارآفرین نمونه کشور
مرضیه سنوئی، مدیرعامل شرکت تولید فرآورده‌های گیاهان دارویی و کارآفرین نمونه کشور، با طرح پژوهشی تولید اولئورزین زعفران

برخی پژوهشگران با توجه به نقش تاریخی و پررنگ زنان در کامیابی اقتصادی جوامع و شناسایی فرصت‌های کسب درآمد،[۱۵] آنها را برخوردار از توانمندی بالا در تعامل اجتماعی سازنده و تأثیرگذار در فرهنگ جامعه، توصیف کرده‌اند.[۱۶] در بررسی کارآفرینی زنان ایرانی، به دستاوردهای فرهنگی و اجتماعی زیر توجه شده است:

  1. افزایش تعامل اجتماعی زنان؛[۱۷]
  2. فرهنگ‌سازی و ارتقای جایگاه کار و تلاش در جامعه؛
  3. راه‌اندازی و گسترش مشاغل خانوادگی در محیط امن برای تمام اعضای خانواده؛[۱۸]
  4. افزایش عملکرد در فعالیت‌های تولیدی به‌دلیل امنیت و آرامش زنان؛[۱۹]
  5. ایجاد خوداتکایی در زنان سرپرست خانوار؛[۲۰]
  6. افزایش مشارکت زنان در فعالیت‌های اقتصادی؛
  7. احیای مشاغل خانگی و رونق صنایع دستی؛[۲۱]
  8. سازگاری اشتغال زنان با فرهنگ اصیل ایرانی؛[۲۲]
  9. ایجاد ظرفیت‌های نوین برای اشتغال بانوان؛
  10. ارتقاء جایگاه اجتماعی بانوان.[۲۳]

چالش‌های کارآفرینی زنان در ایران

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

امروزه با تغییر رویکردها و نگرش‌های بانوان و جامعه نسبت به شغل‌های زنانه و خانگی، بسیاری از زنان بار دیگر به خودباوری در صحنهٔ مشاغل خانگی رسیده‌اند و برخی به کارآفرینان اثرگذار در جامعه تبدیل شده‌اند.[۲۴] با وجود این، همچنان زنان کارآفرین با چالش‌هایی مواجه هستند که برخی عبارت است از:

  1. ناتوان انگاشتن زنان در ایجاد تعادل و هماهنگی بین کار و زندگی خانوادگی؛
  2. باورهای منفی یا نادرست دربارهٔ سود اقتصادی شغل‌های خانگی زنان؛
  3. بی‌توجهی به آموزش و توسعهٔ مهارت‌های زنان در عرصهٔ کارآفرینی.[۲۵]

حمایت‌های دولت از کارآفرینی زنان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

با ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی، راهبرد نظام جمهوری اسلامی بر اقتصاد مقاومتی و کارآفرینی، متمرکز شده است و وزارت کار به‌دلیل نقش و سهم چشمگیر بانوان، از آنها در کارآفرینی و گسترش مشاغل خانگی حمایت می‌کند. شهرداری‌ها نیز مکلف شده‌اند بازارهای موقت یا مکان‌های مناسبی برای عرضهٔ محصولات صاحبان این دسته مشاغل مهیا و واگذار کنند.[۲۶] همچنین ارائهٔ وام و تسهیلات مالی متناسب با توانمندی‌ها، مهارت‌ها، ویژگی‌ها و انگیزه‌های بانوان، تعریف شده است.[۲۷]

  1. . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص3.
  2. . «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا.
  3. . «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا.
  4. . دنیاری و داودی، «بررسی مشاغل و فعالیت‌های اقتصادی زنان شهری و روستایی در عصر قاجار براساس سفرنامه‌ها و اسناد خارجی»، 1400ش، ص58.
  5. . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص3.
  6. . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص6.
  7. . «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا.
  8. . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص6.
  9. . «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا.
  10. . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص5.
  11. . «اسامی زنان کارآفرین ثروتمند و موفق در داخل کشور»، وب‌سایت کارنکن؛ «۱۰ بانوی کارآفرین ایران»، وب‌سایت برترین‌ها.
  12. . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص5.
  13. . ماهوشی، مبانی فرهنگ کارآفرینی، 1392ش، ص102.
  14. . «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا.
  15. . ماهوشی، مبانی فرهنگ کارآفرینی، 1392ش، ص107.
  16. . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص5.
  17. . دنیاری و داودی، «بررسی مشاغل و فعالیت‌های اقتصادی زنان شهری و روستایی در عصر قاجار براساس سفرنامه‌ها و اسناد خارجی»، 1400ش، ص58.
  18. . ماهوشی، مبانی فرهنگ کارآفرینی، 1392ش، ص107.
  19. . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص5.
  20. ده بانوی کارآفرین ایران»، وب‌سایت برترین‌ها.
  21. . «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا.
  22. خنیفر، کارآفرینی در نظام ارزشی، 1387ش، ص72.
  23. خنیفر، کارآفرینی در نظام ارزشی، 1387ش، ص72.
  24. . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص6.
  25. ماهوشی، مبانی فرهنگ کارآفرینی، 1392ش، ص102.
  26. . ماهوشی، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، 1396ش، ص3.
  27. . «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا.
  • «اسامی زنان کارآفرین ثروتمند و موفق در داخل کشور»، وب‌سایت کارنکن، تاریخ بازدید: ۳۱ خرداد ۱۴۰۲ش.
  • خنیفر، حسین، کارآفرینی در نظام ارزشی، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۸۷ش.
  • دنیاری، سکینه و داودی، امین، «بررسی مشاغل و فعالیت‌های اقتصادی زنان شهری و روستایی در عصر قاجار بر اساس سفرنامه‌ها و اسناد خارجی: «مشاغل تولیدی و خدماتی»(۱۲۱۲–۱۳۲۴ه‍.ق)»، پژوهش‌نامه تاریخ اجتماعی و اقتصادی، شماره ۲، ۱۴۰۰ش.
  • «۱۰ بانوی کارآفرین ایران»، وب‌سایت برترین‌ها، تاریخ درج مطلب: ۹ بهمن ۱۳۹۶ش.
  • ماهوشی، افشین. مبانیفرهنگ کارآفرینی، تهران، دانشگاه آزاد اسلامی، ۱۳۹۲ش.
  • ماهوشی، افشین، «نقش زنان در توسعه کارآفرینی»، دومین همایش ملی جایگاه زنان در کارآفرینی و توسعه پایدار، ۱۳۹۶ش.
  • «ویژگی‌ها زنان موفق کارآفرین چیست؟»، خبرگزاری ایمنا، تاریخ درج مطلب: ۱۱ بهمن ۱۴۰۰ش.