پرش به محتوا

پیش‌نویس:خانه حمایتی سالمندان: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر
دیداریویکی‌متن
imported>شاهرودی
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<big>'''خانه حمایتی سالمندان'''</big>؛ طرح نگهداری سالمندان در خانه‌هایی با ساختار شبیه خانواده آنها.<br>
{{درشت|'''خانه حمایتی سالمندان'''}}؛ طرح نگهداری سالمندان در خانه‌هایی با ساختار شبیه خانواده آنها.
[[پرونده:خانه حمایتی سالمندان۲.jpg|جایگزین=اولين مركز حمايتی سالمندان مازندران با عنوان مهر سپيد در بابل|بندانگشتی|اولين مركز حمايتی سالمندان مازندران با عنوان مهر سپيد در بابل،  سال ۱۳۹۷ش]]
خانهٔ حمایتی سالمندان، از جمله برنامه‌های نوین [[سازمان بهزیستی ایران|سازمان بهزیستی]] در جمهوری اسلامی ایران است که طی سال‌های اخیر در چند استان، اجرایی شده است. در این طرح، خانه‌هایی برای اسکان و نگهداری [[سالمندان]] در نظر گرفته می‌شود که با آسایشگاه‌ها متفاوت بوده و ساختاری شبیه به خانواده دارند؛ زیرا ایرانیان براساس آموزه‌های اعتقادی و فرهنگی خود بر این باور هستند که تمامی انسان‌ها، به‌خصوص سالمندان باید در چارچوب خانواده و محیط آن، [[زندگی]] کنند. هدف از ساخت این خانه‌ها، فراهم کردن حس زندگی در جمع خانواده برای سالمندان، استقلال‌بخشی به آنها، ارتقای کیفیت زندگی سالمندان و نیز حفظ [[تکریم سالمندان|تکریم و احترام سالمندان]] بوده است.


خانۀ حمایتی سالمندان، از جمله برنامه‌های نوین [[سازمان بهزیستی ایران|سازمان بهزیستی]] در جمهوری اسلامی ایران است که طی سال‌های اخیر در چند استان، اجرایی شده است. در این طرح، خانه‌هایی برای اسکان و نگهداری [[سالمندان]] در نظر گرفته می‌شود که با آسایشگاه‌ها متفاوت بوده و ساختاری شبیه به [[خانواده]] دارند؛ زیرا ایرانیان براساس آموزه‌های اعتقادی و فرهنگی خود بر این باور هستند که تمامی انسان‌ها، به‌خصوص سالمندان باید در چارچوب خانواده و محیط آن، [[زندگی]] کنند. هدف از ساخت این خانه‌ها، فراهم کردن حس زندگی در جمع خانواده برای [[سالمندان]]، استقلال‌بخشی به آنها، ارتقای کیفیت زندگی سالمندان و نیز حفظ [[تکریم سالمندان|تکریم و احترام سالمندان]] بوده است.
==اهداف خانه حمایتی سالمندان==
==اهداف خانه حمایتی سالمندان==
کارشناسان، هدف اصلی راه‌اندازی خانۀ حمایتی سالمندان را ایجاد آمادگی در آنها برای بازگشت به جمع [[خانواده]] می‌دانند. آنها بر این باورند که فضای اصلی زیست برای سالمندان، کانون خانواده است و ایجاد فضایی شبیه به خانواده می‌تواند آرامش و امنیت بیشتری را در آنها ایجاد کند. همچنین، سازمان بهزیستی، به این خانه‌های کوچک، به چشم مکانی موقت برای زیستن و نگهداری سالمندان نگاه کرده و تلاش می‌کند تا زمینۀ بازگشت سالمندان به جمع خانواده و حفظ [[تکریم سالمندان|تکریم]] و احترام به آنها در خانواده، هرچه سریع‌تر فراهم شود. از دیگر اهداف این سازمان نیز حفظ [[حقوق سالمندان]] در جامعه است. کارشناسان معتقدند که بسیاری از سالمندان، توانایی انجام حداقل‌ها را داشته و مسئولان و مراقبان نباید این حداقل‌ها را از آنها دریغ کنند؛ زیرا سالمندان با کشف توانایی انجام کارها توسط خود، معنا و مفهوم بهتری برای [[زندگی]] در این دوران پیدا می‌کنند.<ref> [https://www.behzisti.ir/news/52711/%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AA-%DB%B1%DB%B3-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9-%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1 «فعالیت 13 خانه حمایتی کوچک نگهداری از سالمندان و معلولان در تهران»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان تهران.]</ref><br>
[[پرونده:خانه حمایتی سالمندان.jpg|جایگزین=نخستین خانه حمایتی سالمندان در سنندج|بندانگشتی|نخستین خانه حمایتی سالمندان در سنندج، سال ۱۳۹۷ش]]
 
کارشناسان، هدف اصلی راه‌اندازی خانهٔ حمایتی سالمندان را ایجاد آمادگی در آنها برای بازگشت به جمع [[خانواده]] می‌دانند. آنها بر این باورند که فضای اصلی زیست برای سالمندان، کانون خانواده است و ایجاد فضایی شبیه به خانواده می‌تواند آرامش و امنیت بیشتری را در آنها ایجاد کند. همچنین، سازمان بهزیستی، به این خانه‌های کوچک، به چشم مکانی موقت برای زیستن و نگهداری سالمندان نگاه کرده و تلاش می‌کند تا زمینهٔ بازگشت سالمندان به جمع خانواده و حفظ تکریم و احترام به آنها در خانواده، هرچه سریع‌تر فراهم شود. از دیگر اهداف این سازمان نیز حفظ [[حقوق سالمندان]] در جامعه است. کارشناسان معتقدند که بسیاری از سالمندان، توانایی انجام حداقل‌ها را داشته و مسئولان و مراقبان نباید این حداقل‌ها را از آنها دریغ کنند؛ زیرا سالمندان با کشف توانایی انجام کارها توسط خود، معنا و مفهوم بهتری برای زندگی در این دوران پیدا می‌کنند.<ref>[https://www.behzisti.ir/news/52711/فعالیت-۱۳-خانه-حمایتی-کوچک-نگهداری-از-سالمندان-و-معلولان-در «فعالیت 13 خانه حمایتی کوچک نگهداری از سالمندان و معلولان در تهران»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان تهران.]</ref>
همچنین، کارشناسان معتقدند که ساخت این خانه‌های حمایتی کوچک، به‌جای مؤسسات و مراکز آسایشگاهی، به ارتقای کیفیت زندگی سالمندان، افزایش [[اعتماد به نفس]] آنها، حفظ [[کرامت انسانی]] سالمندان، کاهش وابستگی به دیگران، رویارویی با مشکلات در فضایی شبیه به محیط خانواده کمک می‌کند.<ref> [https://www.behzisti.ir/news/20285/%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9-%D8%A8%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D9%BE%D9%86%D8%AC%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D9%87%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 «شروع به کار پنجمین خانۀ حمایتی سالمندان در بهزیستی استان»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان اردبیل.]</ref>  
 
همچنین، کارشناسان معتقدند که ساخت این خانه‌های حمایتی کوچک، به‌جای مؤسسات و مراکز آسایشگاهی، به ارتقای کیفیت زندگی سالمندان، افزایش [[اعتماد به نفس]] آنها، حفظ [[کرامت انسانی]] سالمندان، کاهش وابستگی به دیگران، رویارویی با مشکلات در فضایی شبیه به محیط خانواده کمک می‌کند.<ref>[https://www.behzisti.ir/news/20285/شروع-بکار-پنجمین-خانه-حمایتی-سالمندان-در-بهزیستی-استان «شروع به کار پنجمین خانۀ حمایتی سالمندان در بهزیستی استان»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان اردبیل.]</ref>
 
==ویژگی‌ها خانه حمایتی سالمندان==
==ویژگی‌ها خانه حمایتی سالمندان==
خانۀ حمایتی سالمندان، در مقایسه با آسایشگاه‌ها و مراکز شبانه‌روزی نگهداری از سالمندان، دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است:  
خانهٔ حمایتی سالمندان، در مقایسه با آسایشگاه‌ها و مراکز شبانه‌روزی نگهداری از سالمندان، دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است:
#انجام و اجرای طرح خانه‌های حمایتی سالمندان با توجه به فرهنگ و ویژگی‌های بومی هر منطقه از ایران (با در نظر گرفتن تمامی مباحث دینی، عقیدتی، فرهنگی، اجتماعی و آموزشی)؛
#انجام و اجرای طرح خانه‌های حمایتی سالمندان با توجه به فرهنگ و ویژگی‌های بومی هر منطقه از [[ایران]] (با در نظر گرفتن تمامی مباحث دینی، عقیدتی، فرهنگی، اجتماعی و آموزشی)؛
#برنامه‌ریزی برای ارتقای کیفیت زندگی سالمندان؛
#برنامه‌ریزی برای ارتقای کیفیت زندگی سالمندان؛
#توجه به تحرک سالمندان و اجرای برنامه‌های ورزشی و تفریحی متناسب با شرایط سالمندان؛
#توجه به تحرک سالمندان و اجرای برنامه‌های [[ورزش|ورزشی]] و [[تفریح|تفریحی]] متناسب با شرایط سالمندان؛
#فراهم بودن امکان نقش‌آفرینی و تصمیم‌گیری در زندگی برای سالمندان در این فضاها که منجر به تکریم و احترام آنها می‌شود؛
#فراهم بودن امکان نقش‌آفرینی و تصمیم‌گیری در زندگی برای سالمندان در این فضاها که منجر به تکریم و احترام آنها می‌شود؛
#صرفۀ اقتصادی و کارایی بیشتر این خانه‌ها نسبت به آسایشگاه‌های سالمندان؛<ref>[https://www.farsnews.ir/kordestan/news/13971116000590/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%B1%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF «خانه‌های حمایتی سالمندان در کشور راه‌اندازی می‌شود»، خبرگزاری فارس.]</ref>
#صرفهٔ اقتصادی و کارایی بیشتر این خانه‌ها نسبت به آسایشگاه‌های سالمندان؛<ref>[https://www.farsnews.ir/kordestan/news/13971116000590/خانه‌های-حمایتی-سالمندان-در-کشور-راه‌اندازی-می‌شود «خانه‌های حمایتی سالمندان در کشور راه‌اندازی می‌شود»، خبرگزاری فارس.]</ref>
#پذیرش تعداد افراد کمتر (در هر خانۀ حمایتی تنها 10 تا 15 سالمند پذیرش می‌شوند) به‌منظور تسهیل در دسترسی به امکانات و ارائۀ خدمات؛<ref>[https://www.irna.ir/news/84627773/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF «نخستین خانۀ حمایتی در بانه به بهره‌برداری رسید»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref>
#پذیرش تعداد افراد کمتر (در هر خانهٔ حمایتی تنها ۱۰ تا ۱۵ سالمند پذیرش می‌شوند) به‌منظور تسهیل در دسترسی به امکانات و ارائهٔ خدمات؛<ref>[https://www.irna.ir/news/84627773/نخستین-خانه-حمایتی-در-بانه-به-بهره-برداری-رسید «نخستین خانۀ حمایتی در بانه به بهره‌برداری رسید»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref>
#ارائۀ خدمات متعدد و نوین پزشکی و غیرپزشکی به سالمندان؛<ref>[https://www.behzisti.ir/news/20285/%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B9-%D8%A8%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D9%BE%D9%86%D8%AC%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D9%87%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 «شروع به کار پنجمین خانۀ حمایتی سالمندان در بهزیستی استان»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان اردبیل.]</ref>
#ارائهٔ خدمات متعدد و نوین پزشکی و غیرپزشکی به سالمندان؛<ref>[https://www.behzisti.ir/news/20285/شروع-بکار-پنجمین-خانه-حمایتی-سالمندان-در-بهزیستی-استان «شروع به کار پنجمین خانۀ حمایتی سالمندان در بهزیستی استان»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان اردبیل.]</ref>
#داشتن فضایی شبیه به منازل مسکونی و نداشتن هیچ تابلو یا علامت مشخصی به‌منظور عدم تفکیک این خانه‌ها نسبت به سایر منازل در راستای حفظ احترام و [[اعتماد به نفس]] سالمندان؛
#داشتن فضایی شبیه به منازل مسکونی و نداشتن هیچ تابلو یا علامت مشخصی به‌منظور عدم تفکیک این خانه‌ها نسبت به سایر منازل در راستای حفظ احترام و اعتماد به نفس سالمندان؛
#رعایت تمامی شئون انسانی در ارائۀ خدمات به سالمندان؛
#رعایت تمامی شئون انسانی در ارائهٔ خدمات به سالمندان؛
#نگهداری سالمندان در خانۀ حمایتی نزدیک به محل زندگی آنها به‌منظور تسهیل ملاقات با خانواده‌ها و کمک خانواده‌ها در برخی موارد خاص.<ref>[https://www.behzisti.ir/news/52711/%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AA-%DB%B1%DB%B3-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9-%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1 «فعالیت 13 خانه حمایتی کوچک نگهداری از سالمندان و معلولان در تهران»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان تهران.]</ref>
#نگهداری سالمندان در خانهٔ حمایتی نزدیک به محل زندگی آنها به‌منظور تسهیل ملاقات با خانواده‌ها و کمک خانواده‌ها در برخی موارد خاص.<ref>[https://www.behzisti.ir/news/52711/فعالیت-۱۳-خانه-حمایتی-کوچک-نگهداری-از-سالمندان-و-معلولان-در «فعالیت 13 خانه حمایتی کوچک نگهداری از سالمندان و معلولان در تهران»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان تهران.]</ref>
 
==شرایط پذیرش سالمندان==
==شرایط پذیرش سالمندان==
#پذیرش بر اساس تناسب سن، فرهنگ و توانایی افرادی که قرار است در یک خانۀ حمایتی در کنار هم زندگی کنند؛<ref>[https://www.farsnews.ir/kordestan/news/13971116000590/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%B1%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF «خانه‌های حمایتی سالمندان در کشور راه‌اندازی می‌شود»، خبرگزاری فارس.]</ref>
#پذیرش بر اساس تناسب سن، فرهنگ و توانایی افرادی که قرار است در یک خانهٔ حمایتی در کنار هم [[زندگی]] کنند؛<ref>[https://www.farsnews.ir/kordestan/news/13971116000590/خانه‌های-حمایتی-سالمندان-در-کشور-راه‌اندازی-می‌شود «خانه‌های حمایتی سالمندان در کشور راه‌اندازی می‌شود»، خبرگزاری فارس.]</ref>
#پذیرش مادرانی که بی‌سرپناه شده و از نظر مادی دچار مشکل هستند؛<ref>[https://www.irna.ir/news/84627773/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF «نخستین خانۀ حمایتی در بانه به بهره‌برداری رسید»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref>
#پذیرش مادرانی که بی‌سرپناه شده و از نظر مادی دچار مشکل هستند؛<ref>[https://www.irna.ir/news/84627773/نخستین-خانه-حمایتی-در-بانه-به-بهره-برداری-رسید «نخستین خانۀ حمایتی در بانه به بهره‌برداری رسید»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref>
#پذیرش تمامی سالمندانی که حداقل وابستگی به سایرین را دارند؛
#پذیرش تمامی سالمندانی که حداقل وابستگی به سایرین را دارند؛
#پذیرش افراد زیر 60 سالی که دارای اختلال‌ها و بیماری‌های شایع دوران سالمندی هستند؛
#پذیرش افراد زیر ۶۰ سالی که دارای اختلال‌ها و بیماری‌های شایع دوران سالمندی هستند؛
#عدم پذیرش سالمندان دارای بیماری‌های روانی یا بیماری‌هایی همچون ایدز و هپاتیت؛
#عدم پذیرش سالمندان دارای بیماری‌های روانی یا بیماری‌هایی همچون ایدز و هپاتیت؛
#عدم پذیرش سالمندانی که وابسته به تخت بوده و تحت نظارت دائمی و مستمر بیمارستانی هستند.<ref>[https://www.borna.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%87%D8%A7-11/1276167-%D8%AA%D8%A3%D8%B3%DB%8C%D8%B3-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%B6%D9%88%DB%8C «تأسیس خانه‌های حمایتی سالمندان در خراسان رضوی»، خبرگزاری برنا.]</ref>
#عدم پذیرش سالمندانی که وابسته به تخت بوده و تحت نظارت دائمی و مستمر بیمارستانی هستند.<ref>[https://www.borna.news/بخش-استان-ها-11/1276167-تأسیس-خانه-های-حمایتی-سالمندان-در-خراسان-رضوی «تأسیس خانه‌های حمایتی سالمندان در خراسان رضوی»، خبرگزاری برنا.]</ref>
 
==خدمات خانه حمایتی سالمندان==
==خدمات خانه حمایتی سالمندان==
در خانۀ حمایتی سالمندان، مسئول فنی، پزشک، مددکار اجتماعی و روانشناس اجتماعی مشغول به ارائۀ خدمات هستند. همچنین، بسیاری از کارهای روزمره، برعهدۀ خود سالمندان گذاشته شده تا طعم زندگی عادی را چشیده و توانایی انتخاب و تصمیم‌گیری خود را حفظ کنند.<ref>[https://www.irna.ir/news/84627773/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF «نخستین خانۀ حمایتی در بانه به بهره‌برداری رسید»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref> سالمندان می‌توانند حتی به‌صورت دوره‌های کوتاه‌مدت و روزانه نیز از خدمات و امکانات نگهداری در این خانه‌ها بهره‌مند شوند. علاوه بر آن، در این خانه‌ها، هر سالمند دارای اتاق ویژۀ خود بوده و می‌تواند یک زندگی عادی را دنبال کند.<ref>[https://www.irna.ir/news/84378414/%DB%B1%DB%B0-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9-%D8%A8%D9%87%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84 «10 خانۀ حمایتی کوچک بهزیستی برای سالمندان در استان تهران فعال است»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref>  
در خانهٔ حمایتی سالمندان، مسئول فنی، پزشک، مددکار اجتماعی و روان‌شناس اجتماعی مشغول به ارائهٔ خدمات هستند. همچنین، بسیاری از کارهای روزمره، برعهدهٔ خود سالمندان گذاشته شده تا طعم زندگی عادی را چشیده و توانایی انتخاب و تصمیم‌گیری خود را حفظ کنند.<ref>[https://www.irna.ir/news/84627773/نخستین-خانه-حمایتی-در-بانه-به-بهره-برداری-رسید «نخستین خانۀ حمایتی در بانه به بهره‌برداری رسید»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref> سالمندان می‌توانند حتی به‌صورت دوره‌های کوتاه‌مدت و روزانه نیز از خدمات و امکانات نگهداری در این خانه‌ها بهره‌مند شوند. علاوه بر آن، در این خانه‌ها، هر سالمند دارای اتاق ویژهٔ خود بوده و می‌تواند یک زندگی عادی را دنبال کند.<ref>[https://www.irna.ir/news/84378414/۱۰-خانه-حمایتی-کوچک-بهزیستی-برای-سالمندان-در-استان-تهران-فعال «10 خانۀ حمایتی کوچک بهزیستی برای سالمندان در استان تهران فعال است»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref>
 
==دلایل ساخت خانه حمایتی سالمندان==
==دلایل ساخت خانه حمایتی سالمندان==
براساس آمارهای ثبت شده، امروزه، 11 درصد از [[جمعیت]] ایران که معادل با 9 میلیون و 400 هزار نفر می‌شود را [[سالمندان]] تشکیل می‌دهند. کارشناسان، پیش‌بینی کرده‌اند که از سال 1410ش، جمعیت سالمندان ایرانی از 14 درصد عبور کرده و ایران به‌صورت رسمی یک کشور سالمند محسوب خواهد شد.<ref> [https://www.isna.ir/news/1402022415325/%D8%B3%D9%88%D9%86%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AF%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D8%A7%D9%87-%D8%A7%DB%8C%D8%B1%D8%A7%D9%86 «سونامی سالمندی در راه ایران»، خبرگزاری ایسنا.]</ref> کارشناسان بر این باورند که جامعۀ ایران، در آینده‌، با [[پیری جمعیت ایران|موجی از سالمندی]] روبه‌رو شده و ایجاد چنین فضاهایی برای زندگی سالمندان ضروری است. آنها معتقدند که اجرای چند طرح کوچک، در نقاط مختلف ایران می‌تواند مسئولان را برای مقابله با سونامی سالمندی در آیندۀ نزدیک، آماده کند؛ زیرا گسترش خانه‌های حمایتی سالمندان، از جمله طرح‌های خوب برای ارتقای کیفیت زندگی سالمندان محسوب می‌شود.<ref>[https://www.farsnews.ir/kordestan/news/13971116000590/%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%B1%D8%A7%D9%87%E2%80%8C%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%85%DB%8C%E2%80%8C%D8%B4%D9%88%D8%AF «خانه‌های حمایتی سالمندان در کشور راه‌اندازی می‌شود»، خبرگزاری فارس.]</ref>
[[پرونده:خانه حمایتی سالمندان۱.jpg|جایگزین=خانه‌های حمایتی سالمندان در مشهد|بندانگشتی|خانه‌های حمایتی سالمندان در مشهد، سال۱۴۰۰ش ]]
براساس آمارهای ثبت شده، امروزه، ۱۱ درصد از [[جمعیت]] ایران که معادل با ۹ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر می‌شود را [[سالمندان]] تشکیل می‌دهند. کارشناسان، پیش‌بینی کرده‌اند که از سال ۱۴۱۰ش، جمعیت سالمندان ایرانی از ۱۴ درصد عبور کرده و ایران به‌صورت رسمی یک کشور سالمند محسوب خواهد شد.<ref>[https://www.isna.ir/news/1402022415325/سونامی-سالمندی-در-راه-ایران «سونامی سالمندی در راه ایران»، خبرگزاری ایسنا.]</ref> کارشناسان بر این باورند که جامعهٔ ایران، در آینده، با موجی از سالمندی روبه‌رو شده و ایجاد چنین فضاهایی برای زندگی سالمندان ضروری است. آنها معتقدند که اجرای چند طرح کوچک، در نقاط مختلف ایران می‌تواند مسئولان را برای مقابله با سونامی سالمندی در آیندهٔ نزدیک، آماده کند؛ زیرا گسترش خانه‌های حمایتی سالمندان، از جمله طرح‌های خوب برای ارتقای کیفیت زندگی سالمندان محسوب می‌شود.<ref>[https://www.farsnews.ir/kordestan/news/13971116000590/خانه‌های-حمایتی-سالمندان-در-کشور-راه‌اندازی-می‌شود «خانه‌های حمایتی سالمندان در کشور راه‌اندازی می‌شود»، خبرگزاری فارس.]</ref>
 
از سوی دیگر، افزایش [[سالمندآزاری]] در ایران، با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی امروزی، مسئولان را بر آن داشت تا پناهگاه امنی همچون [[خانه]] را برای سالمندان در سراسر ایران، مهیا کنند.<ref>[https://www.irna.ir/news/84627773/نخستین-خانه-حمایتی-در-بانه-به-بهره-برداری-رسید «نخستین خانۀ حمایتی در بانه به بهره‌برداری رسید»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref>


از سوی دیگر، افزایش [[سالمندآزاری]] در ایران، با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی امروزی، مسئولان را بر آن داشت تا پناهگاه امنی همچون [[خانه]] را برای سالمندان در سراسر ایران، مهیا کنند.<ref> [https://www.irna.ir/news/84627773/%D9%86%D8%AE%D8%B3%D8%AA%DB%8C%D9%86-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87-%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D8%AF «نخستین خانۀ حمایتی در بانه به بهره‌برداری رسید»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref><br>
از دیگر دلایل ساخت این خانه‌های کوچک، می‌توان به تعدیل و کاهش ظرفیت مراکز شبانه‌روزی نگهداری از سالمندان<ref>[https://www.behzisti.ir/news/52711/فعالیت-۱۳-خانه-حمایتی-کوچک-نگهداری-از-سالمندان-و-معلولان-در «فعالیت 13 خانه حمایتی کوچک نگهداری از سالمندان و معلولان در تهران»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان تهران.]</ref> و مناسب نبودن برخی خانه‌ها به‌منظور نگهداری و زندگی سالمندان اشاره کرد. بسیاری از خانواده‌های ایرانی بر اساس آموزه‌های فرهنگی و مذهبی، مشتاق نگهداری والدین خود به‌خصوص در دوران سالمندی آنها هستند، اما فراهم نبودن امکانات لازم در منزل، این امکان را از آنها می‌گیرد. در همین راستا، [[سازمان بهزیستی ایران]]<nowiki/>در طول سال ۱۴۰۰ش، نزدیک به ۴۰ خانه را مناسب‌سازی کرد تا سالمندان بتوانند در خانه‌های خود و نزدیک خانواده‌های خود زندگی کنند.<ref>[https://www.irna.ir/news/84378414/۱۰-خانه-حمایتی-کوچک-بهزیستی-برای-سالمندان-در-استان-تهران-فعال «10 خانۀ حمایتی کوچک بهزیستی برای سالمندان در استان تهران فعال است»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref>
 
 
از دیگر دلایل ساخت این خانه‌های کوچک، می‌توان به تعدیل و کاهش ظرفیت مراکز شبانه‌روزی نگهداری از سالمندان<ref> [https://www.behzisti.ir/news/52711/%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84%DB%8C%D8%AA-%DB%B1%DB%B3-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9-%D9%86%DA%AF%D9%87%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D9%85%D8%B9%D9%84%D9%88%D9%84%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1 «فعالیت 13 خانه حمایتی کوچک نگهداری از سالمندان و معلولان در تهران»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان تهران.]</ref> و مناسب نبودن برخی خانه‌ها به‌منظور نگهداری و زندگی سالمندان اشاره کرد. بسیاری از خانواده‌های ایرانی بر اساس آموزه‌های فرهنگی و مذهبی، مشتاق نگهداری والدین خود به‌خصوص در دوران سالمندی آنها هستند، اما فراهم نبودن امکانات لازم در منزل، این امکان را از آنها می‌گیرد. در همین راستا، [[سازمان بهزیستی ایران]]<nowiki/>در طول سال 1400ش، نزدیک به 40 خانه را مناسب‌سازی کرد تا سالمندان بتوانند در خانه‌های خود و نزدیک خانواده‌های خود زندگی کنند.<ref>[https://www.irna.ir/news/84378414/%DB%B1%DB%B0-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%88%DA%86%DA%A9-%D8%A8%D9%87%D8%B2%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D9%87%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84 «10 خانۀ حمایتی کوچک بهزیستی برای سالمندان در استان تهران فعال است»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref>  
==ترخیص سالمندان از خانه حمایتی==
==ترخیص سالمندان از خانه حمایتی==  
سالمندان، در صورت داشتن شرایط لازم و نداشتن بیماری خاص، می‌توانند از این خانه‌ها مرخص شوند. هرچند، در طول دوران اقامت نیز آنها آزادانه به بیرون از مرکز رفت‌وآمد خواهند داشت.<ref>[https://www.borna.news/بخش-استان-ها-11/1276167-تأسیس-خانه-های-حمایتی-سالمندان-در-خراسان-رضوی «تأسیس خانه‌های حمایتی سالمندان در خراسان رضوی»، خبرگزاری برنا.]</ref>
سالمندان، در صورت داشتن شرایط لازم و نداشتن بیماری خاص، می‌توانند از این خانه‌ها مرخص شوند. هرچند، در طول دوران اقامت نیز آنها آزادانه به بیرون از مرکز رفت‌وآمد خواهند داشت.<ref>[https://www.borna.news/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%87%D8%A7-11/1276167-%D8%AA%D8%A3%D8%B3%DB%8C%D8%B3-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AD%D9%85%D8%A7%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%85%D9%86%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%AE%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%B6%D9%88%DB%8C «تأسیس خانه‌های حمایتی سالمندان در خراسان رضوی»، خبرگزاری برنا.]</ref>
 
==خانۀ حمایتی سالمندان از منظر دین اسلام==  
==خانهٔ حمایتی سالمندان از منظر دین اسلام==
رعایت [[حقوق سالمندان]] در جامعۀ اسلامی امری ضروری بوده و در آیات و روایات بسیاری بر این مهم تأکید شده است؛ برای مثال، در حدیثی از [[پیامبر اسلام]] آمده است که از ما نیست ([[مسلمان]] نیست) هر کسی که به سالمندان احترام نگذارد. بنابراین، از جمله وظایف عمدۀ دولت در راستای [[تکریم سالمندان]]، فراهم‌ساختن شرایط زندگی شرافتمندانه برای آنها است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/34292/fa#:~:text=(%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87%20%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A1%2C%20%D8%A2%DB%8C%D9%87%2023%20%D9%88,%DA%A9%D8%A7%D8%B1%20%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D9%87%20%D8%AF%D8%B1%20%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87%20%D8%A7%D8%B3%D8%AA. فخرزاده و سلطانی مهاجر، «جایگاه سالمندان و مراقبت از سلامت آنها در اسلام»، 1396ش، ص97.]</ref>
رعایت [[حقوق سالمندان]] در جامعهٔ اسلامی امری ضروری بوده و در آیات و روایات بسیاری بر این مهم تأکید شده است؛ برای مثال، در حدیثی از [[پیامبر اسلام]] آمده است که از ما نیست ([[مسلمان]] نیست) هر کسی که به سالمندان احترام نگذارد؛ بنابراین، از جمله وظایف عمدهٔ دولت در راستای [[تکریم سالمندان]]، فراهم‌ساختن شرایط زندگی شرافتمندانه برای آنها است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/34292/fa#:~:text=(سوره%20اسراء%2C%20آیه%2023%20و، کار%20افتاده%20در%20جامعه%20است. فخرزاده و سلطانی مهاجر، «جایگاه سالمندان و مراقبت از سلامت آنها در اسلام»، 1396ش، ص97.]</ref>
 
در [[فقه اسلامی|علم فقه]] نیز به سالمندان توجه ویژه‌ای شده است. نیکی کردن به سالمندان از نظر مادی و معنوی، همواره مورد تأکید اسلام بوده و از اعضای خانوادهٔ آنها درخواست شده تا نسبت به رفتار خود با سالمندان مراقب باشند و از [[خشونت علیه سالمندان]] بپرهیزند. دین اسلام، تأکید می‌کند که تهیهٔ [[خوراک]]، پوشاک، مسکن و نیز فراهم‌کردن اسباب درمان سالمندان بر عهدهٔ خانوادهٔ آنها بوده و تأمین نفقه و نیازمندی‌های والدین بر دوش فرزندان است. جامعهٔ اسلامی نیز موظف است تا در صورت ناتوانی [[خانواده]] و افراد محله برای تأمین مسکن و رفع تمامی نیازهای سالمندان، در این زمینه اقدام کرده و بستر و مکانی امن را برای زندگی آسودهٔ سالمندان فراهم کند؛ زیرا دین اسلام، سالمندان را خدمتگزاران قبلی جامعه دانسته و به‌همین دلیل آنها را سربار جامعه نمی‌بیند؛ بنابراین، از جمله وظایف حکومت اسلامی، پس از خانواده و محله، فراهم کردن شرایط [[زندگی]] آبرومندانه برای سالمندان است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/34292/fa#:~:text=(سوره%20اسراء%2C%20آیه%2023%20و، کار%20افتاده%20در%20جامعه%20است. فخرزاده و سلطانی مهاجر، «جایگاه سالمندان و مراقبت از سلامت آنها در اسلام»، 1396ش، ص100-101.]</ref>


در [[فقه اسلامی|علم فقه]] نیز به سالمندان توجه ویژه‌ای شده است. نیکی کردن به سالمندان از نظر مادی و معنوی، همواره مورد تأکید اسلام بوده و از اعضای خانوادۀ آنها درخواست شده تا نسبت به رفتار خود با سالمندان مراقب باشند و از [[خشونت علیه سالمندان]] بپرهیزند. دین اسلام، تأکید می‌کند که تهیۀ [[خوراک]]، پوشاک، مسکن و نیز فراهم‌کردن اسباب درمان سالمندان بر عهدۀ خانوادۀ آنها بوده و تأمین نفقه و نیازمندی‌های والدین بر دوش فرزندان است. جامعۀ اسلامی نیز موظف است تا در صورت ناتوانی [[خانواده]] و افراد محله برای تأمین مسکن و رفع تمامی نیازهای سالمندان، در این زمینه اقدام کرده و بستر و مکانی امن را برای زندگی آسودۀ سالمندان فراهم کند؛ زیرا دین اسلام، سالمندان را خدمتگزاران قبلی جامعه دانسته و به‌همین دلیل آنها را سربار جامعه نمی‌بیند. بنابراین، از جمله وظایف حکومت اسلامی، پس از خانواده و محله، فراهم کردن شرایط زندگی آبرومندانه برای سالمندان است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/34292/fa#:~:text=(%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87%20%D8%A7%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A1%2C%20%D8%A2%DB%8C%D9%87%2023%20%D9%88,%DA%A9%D8%A7%D8%B1%20%D8%A7%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%AF%D9%87%20%D8%AF%D8%B1%20%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87%20%D8%A7%D8%B3%D8%AA. فخرزاده و سلطانی مهاجر، «جایگاه سالمندان و مراقبت از سلامت آنها در اسلام»، 1396ش، ص100-101.]</ref> 
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
==منابع==  
 
*«10 خانۀ حمایتی کوچک بهزیستی برای سالمندان در استان تهران فعال است»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ بارگذاری: 1 تیر 1400ش.
==منابع==
*«تأسیس خانه‌های حمایتی سالمندان در خراسان رضوی»، خبرگزاری برنا، تاریخ بارگذاری: 29 آذر 1400ش.
*«۱۰ خانهٔ حمایتی کوچک بهزیستی برای سالمندان در استان تهران فعال است»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ بارگذاری: ۱ تیر ۱۴۰۰ش.
*«خانه‌های حمایتی سالمندان در کشور راه‌اندازی می‌شود»، خبرگزاری فارس، تاریخ بارگذاری: 16 بهمن 1397ش.
*«تأسیس خانه‌های حمایتی سالمندان در خراسان رضوی»، خبرگزاری برنا، تاریخ بارگذاری: ۲۹ آذر ۱۴۰۰ش.
*«شروع به کار پنجمین خانۀ حمایتی سالمندان در بهزیستی استان»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان اردبیل، تاریخ بارگذاری: 26 تیر 1399ش.
*«خانه‌های حمایتی سالمندان در کشور راه‌اندازی می‌شود»، خبرگزاری فارس، تاریخ بارگذاری: ۱۶ بهمن ۱۳۹۷ش.
*فخرزاده، حسین و سلطانی مهاجر، حوریه، «جایگاه سالمندان و مراقبت از سلامت آنها در اسلام»، نشریۀ طب و تزکیه، دورۀ 26، شمارۀ 2، 1396ش.
*«شروع به کار پنجمین خانهٔ حمایتی سالمندان در بهزیستی استان»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان اردبیل، تاریخ بارگذاری: ۲۶ تیر ۱۳۹۹ش.
*«فعالیت 13 خانه حمایتی کوچک نگهداری از سالمندان و معلولان در تهران»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان تهران، تاریخ بارگذاری: 4 اسفند 1400ش.
*فخرزاده، حسین و سلطانی مهاجر، حوریه، «جایگاه سالمندان و مراقبت از سلامت آنها در اسلام»، نشریهٔ طب و تزکیه، دورهٔ ۲۶، شمارهٔ ۲، ۱۳۹۶ش.
*«نخستین خانۀ حمایتی در بانه به بهره‌برداری رسید»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ بارگذاری: 6 بهمن 1400ش.
*«فعالیت ۱۳ خانه حمایتی کوچک نگهداری از سالمندان و معلولان در تهران»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان تهران، تاریخ بارگذاری: ۴ اسفند ۱۴۰۰ش.
[[رده: ویکی‌زندگی]]
*«نخستین خانهٔ حمایتی در بانه به بهره‌برداری رسید»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ بارگذاری: ۶ بهمن ۱۴۰۰ش.
[[رده: سالمندان]]
[[رده: روابط خانوادگی]]
[[رده: روابط اجتماعی]]
[[رده:جمعیت‌شناسی]]
[[رده: الگوهای اخلاقی]]

نسخهٔ کنونی تا ۱۴ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۱۵:۵۸

خانه حمایتی سالمندان؛ طرح نگهداری سالمندان در خانه‌هایی با ساختار شبیه خانواده آنها.

اولين مركز حمايتی سالمندان مازندران با عنوان مهر سپيد در بابل
اولين مركز حمايتی سالمندان مازندران با عنوان مهر سپيد در بابل،  سال ۱۳۹۷ش

خانهٔ حمایتی سالمندان، از جمله برنامه‌های نوین سازمان بهزیستی در جمهوری اسلامی ایران است که طی سال‌های اخیر در چند استان، اجرایی شده است. در این طرح، خانه‌هایی برای اسکان و نگهداری سالمندان در نظر گرفته می‌شود که با آسایشگاه‌ها متفاوت بوده و ساختاری شبیه به خانواده دارند؛ زیرا ایرانیان براساس آموزه‌های اعتقادی و فرهنگی خود بر این باور هستند که تمامی انسان‌ها، به‌خصوص سالمندان باید در چارچوب خانواده و محیط آن، زندگی کنند. هدف از ساخت این خانه‌ها، فراهم کردن حس زندگی در جمع خانواده برای سالمندان، استقلال‌بخشی به آنها، ارتقای کیفیت زندگی سالمندان و نیز حفظ تکریم و احترام سالمندان بوده است.

اهداف خانه حمایتی سالمندان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
نخستین خانه حمایتی سالمندان در سنندج
نخستین خانه حمایتی سالمندان در سنندج، سال ۱۳۹۷ش

کارشناسان، هدف اصلی راه‌اندازی خانهٔ حمایتی سالمندان را ایجاد آمادگی در آنها برای بازگشت به جمع خانواده می‌دانند. آنها بر این باورند که فضای اصلی زیست برای سالمندان، کانون خانواده است و ایجاد فضایی شبیه به خانواده می‌تواند آرامش و امنیت بیشتری را در آنها ایجاد کند. همچنین، سازمان بهزیستی، به این خانه‌های کوچک، به چشم مکانی موقت برای زیستن و نگهداری سالمندان نگاه کرده و تلاش می‌کند تا زمینهٔ بازگشت سالمندان به جمع خانواده و حفظ تکریم و احترام به آنها در خانواده، هرچه سریع‌تر فراهم شود. از دیگر اهداف این سازمان نیز حفظ حقوق سالمندان در جامعه است. کارشناسان معتقدند که بسیاری از سالمندان، توانایی انجام حداقل‌ها را داشته و مسئولان و مراقبان نباید این حداقل‌ها را از آنها دریغ کنند؛ زیرا سالمندان با کشف توانایی انجام کارها توسط خود، معنا و مفهوم بهتری برای زندگی در این دوران پیدا می‌کنند.[۱]

همچنین، کارشناسان معتقدند که ساخت این خانه‌های حمایتی کوچک، به‌جای مؤسسات و مراکز آسایشگاهی، به ارتقای کیفیت زندگی سالمندان، افزایش اعتماد به نفس آنها، حفظ کرامت انسانی سالمندان، کاهش وابستگی به دیگران، رویارویی با مشکلات در فضایی شبیه به محیط خانواده کمک می‌کند.[۲]

ویژگی‌ها خانه حمایتی سالمندان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

خانهٔ حمایتی سالمندان، در مقایسه با آسایشگاه‌ها و مراکز شبانه‌روزی نگهداری از سالمندان، دارای ویژگی‌های منحصر به فردی است:

  1. انجام و اجرای طرح خانه‌های حمایتی سالمندان با توجه به فرهنگ و ویژگی‌های بومی هر منطقه از ایران (با در نظر گرفتن تمامی مباحث دینی، عقیدتی، فرهنگی، اجتماعی و آموزشی)؛
  2. برنامه‌ریزی برای ارتقای کیفیت زندگی سالمندان؛
  3. توجه به تحرک سالمندان و اجرای برنامه‌های ورزشی و تفریحی متناسب با شرایط سالمندان؛
  4. فراهم بودن امکان نقش‌آفرینی و تصمیم‌گیری در زندگی برای سالمندان در این فضاها که منجر به تکریم و احترام آنها می‌شود؛
  5. صرفهٔ اقتصادی و کارایی بیشتر این خانه‌ها نسبت به آسایشگاه‌های سالمندان؛[۳]
  6. پذیرش تعداد افراد کمتر (در هر خانهٔ حمایتی تنها ۱۰ تا ۱۵ سالمند پذیرش می‌شوند) به‌منظور تسهیل در دسترسی به امکانات و ارائهٔ خدمات؛[۴]
  7. ارائهٔ خدمات متعدد و نوین پزشکی و غیرپزشکی به سالمندان؛[۵]
  8. داشتن فضایی شبیه به منازل مسکونی و نداشتن هیچ تابلو یا علامت مشخصی به‌منظور عدم تفکیک این خانه‌ها نسبت به سایر منازل در راستای حفظ احترام و اعتماد به نفس سالمندان؛
  9. رعایت تمامی شئون انسانی در ارائهٔ خدمات به سالمندان؛
  10. نگهداری سالمندان در خانهٔ حمایتی نزدیک به محل زندگی آنها به‌منظور تسهیل ملاقات با خانواده‌ها و کمک خانواده‌ها در برخی موارد خاص.[۶]

شرایط پذیرش سالمندان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
  1. پذیرش بر اساس تناسب سن، فرهنگ و توانایی افرادی که قرار است در یک خانهٔ حمایتی در کنار هم زندگی کنند؛[۷]
  2. پذیرش مادرانی که بی‌سرپناه شده و از نظر مادی دچار مشکل هستند؛[۸]
  3. پذیرش تمامی سالمندانی که حداقل وابستگی به سایرین را دارند؛
  4. پذیرش افراد زیر ۶۰ سالی که دارای اختلال‌ها و بیماری‌های شایع دوران سالمندی هستند؛
  5. عدم پذیرش سالمندان دارای بیماری‌های روانی یا بیماری‌هایی همچون ایدز و هپاتیت؛
  6. عدم پذیرش سالمندانی که وابسته به تخت بوده و تحت نظارت دائمی و مستمر بیمارستانی هستند.[۹]

خدمات خانه حمایتی سالمندان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در خانهٔ حمایتی سالمندان، مسئول فنی، پزشک، مددکار اجتماعی و روان‌شناس اجتماعی مشغول به ارائهٔ خدمات هستند. همچنین، بسیاری از کارهای روزمره، برعهدهٔ خود سالمندان گذاشته شده تا طعم زندگی عادی را چشیده و توانایی انتخاب و تصمیم‌گیری خود را حفظ کنند.[۱۰] سالمندان می‌توانند حتی به‌صورت دوره‌های کوتاه‌مدت و روزانه نیز از خدمات و امکانات نگهداری در این خانه‌ها بهره‌مند شوند. علاوه بر آن، در این خانه‌ها، هر سالمند دارای اتاق ویژهٔ خود بوده و می‌تواند یک زندگی عادی را دنبال کند.[۱۱]

دلایل ساخت خانه حمایتی سالمندان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
خانه‌های حمایتی سالمندان در مشهد
خانه‌های حمایتی سالمندان در مشهد، سال۱۴۰۰ش

براساس آمارهای ثبت شده، امروزه، ۱۱ درصد از جمعیت ایران که معادل با ۹ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر می‌شود را سالمندان تشکیل می‌دهند. کارشناسان، پیش‌بینی کرده‌اند که از سال ۱۴۱۰ش، جمعیت سالمندان ایرانی از ۱۴ درصد عبور کرده و ایران به‌صورت رسمی یک کشور سالمند محسوب خواهد شد.[۱۲] کارشناسان بر این باورند که جامعهٔ ایران، در آینده، با موجی از سالمندی روبه‌رو شده و ایجاد چنین فضاهایی برای زندگی سالمندان ضروری است. آنها معتقدند که اجرای چند طرح کوچک، در نقاط مختلف ایران می‌تواند مسئولان را برای مقابله با سونامی سالمندی در آیندهٔ نزدیک، آماده کند؛ زیرا گسترش خانه‌های حمایتی سالمندان، از جمله طرح‌های خوب برای ارتقای کیفیت زندگی سالمندان محسوب می‌شود.[۱۳]

از سوی دیگر، افزایش سالمندآزاری در ایران، با توجه به شرایط اقتصادی و اجتماعی امروزی، مسئولان را بر آن داشت تا پناهگاه امنی همچون خانه را برای سالمندان در سراسر ایران، مهیا کنند.[۱۴]

از دیگر دلایل ساخت این خانه‌های کوچک، می‌توان به تعدیل و کاهش ظرفیت مراکز شبانه‌روزی نگهداری از سالمندان[۱۵] و مناسب نبودن برخی خانه‌ها به‌منظور نگهداری و زندگی سالمندان اشاره کرد. بسیاری از خانواده‌های ایرانی بر اساس آموزه‌های فرهنگی و مذهبی، مشتاق نگهداری والدین خود به‌خصوص در دوران سالمندی آنها هستند، اما فراهم نبودن امکانات لازم در منزل، این امکان را از آنها می‌گیرد. در همین راستا، سازمان بهزیستی ایراندر طول سال ۱۴۰۰ش، نزدیک به ۴۰ خانه را مناسب‌سازی کرد تا سالمندان بتوانند در خانه‌های خود و نزدیک خانواده‌های خود زندگی کنند.[۱۶]

ترخیص سالمندان از خانه حمایتی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

سالمندان، در صورت داشتن شرایط لازم و نداشتن بیماری خاص، می‌توانند از این خانه‌ها مرخص شوند. هرچند، در طول دوران اقامت نیز آنها آزادانه به بیرون از مرکز رفت‌وآمد خواهند داشت.[۱۷]

خانهٔ حمایتی سالمندان از منظر دین اسلام

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

رعایت حقوق سالمندان در جامعهٔ اسلامی امری ضروری بوده و در آیات و روایات بسیاری بر این مهم تأکید شده است؛ برای مثال، در حدیثی از پیامبر اسلام آمده است که از ما نیست (مسلمان نیست) هر کسی که به سالمندان احترام نگذارد؛ بنابراین، از جمله وظایف عمدهٔ دولت در راستای تکریم سالمندان، فراهم‌ساختن شرایط زندگی شرافتمندانه برای آنها است.[۱۸]

در علم فقه نیز به سالمندان توجه ویژه‌ای شده است. نیکی کردن به سالمندان از نظر مادی و معنوی، همواره مورد تأکید اسلام بوده و از اعضای خانوادهٔ آنها درخواست شده تا نسبت به رفتار خود با سالمندان مراقب باشند و از خشونت علیه سالمندان بپرهیزند. دین اسلام، تأکید می‌کند که تهیهٔ خوراک، پوشاک، مسکن و نیز فراهم‌کردن اسباب درمان سالمندان بر عهدهٔ خانوادهٔ آنها بوده و تأمین نفقه و نیازمندی‌های والدین بر دوش فرزندان است. جامعهٔ اسلامی نیز موظف است تا در صورت ناتوانی خانواده و افراد محله برای تأمین مسکن و رفع تمامی نیازهای سالمندان، در این زمینه اقدام کرده و بستر و مکانی امن را برای زندگی آسودهٔ سالمندان فراهم کند؛ زیرا دین اسلام، سالمندان را خدمتگزاران قبلی جامعه دانسته و به‌همین دلیل آنها را سربار جامعه نمی‌بیند؛ بنابراین، از جمله وظایف حکومت اسلامی، پس از خانواده و محله، فراهم کردن شرایط زندگی آبرومندانه برای سالمندان است.[۱۹]

پانویس

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
  1. ↑ «فعالیت 13 خانه حمایتی کوچک نگهداری از سالمندان و معلولان در تهران»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان تهران.
  2. ↑ «شروع به کار پنجمین خانۀ حمایتی سالمندان در بهزیستی استان»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان اردبیل.
  3. ↑ «خانه‌های حمایتی سالمندان در کشور راه‌اندازی می‌شود»، خبرگزاری فارس.
  4. ↑ «نخستین خانۀ حمایتی در بانه به بهره‌برداری رسید»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  5. ↑ «شروع به کار پنجمین خانۀ حمایتی سالمندان در بهزیستی استان»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان اردبیل.
  6. ↑ «فعالیت 13 خانه حمایتی کوچک نگهداری از سالمندان و معلولان در تهران»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان تهران.
  7. ↑ «خانه‌های حمایتی سالمندان در کشور راه‌اندازی می‌شود»، خبرگزاری فارس.
  8. ↑ «نخستین خانۀ حمایتی در بانه به بهره‌برداری رسید»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  9. ↑ «تأسیس خانه‌های حمایتی سالمندان در خراسان رضوی»، خبرگزاری برنا.
  10. ↑ «نخستین خانۀ حمایتی در بانه به بهره‌برداری رسید»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  11. ↑ «10 خانۀ حمایتی کوچک بهزیستی برای سالمندان در استان تهران فعال است»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  12. ↑ «سونامی سالمندی در راه ایران»، خبرگزاری ایسنا.
  13. ↑ «خانه‌های حمایتی سالمندان در کشور راه‌اندازی می‌شود»، خبرگزاری فارس.
  14. ↑ «نخستین خانۀ حمایتی در بانه به بهره‌برداری رسید»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  15. ↑ «فعالیت 13 خانه حمایتی کوچک نگهداری از سالمندان و معلولان در تهران»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان تهران.
  16. ↑ «10 خانۀ حمایتی کوچک بهزیستی برای سالمندان در استان تهران فعال است»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  17. ↑ «تأسیس خانه‌های حمایتی سالمندان در خراسان رضوی»، خبرگزاری برنا.
  18. ↑ کار%20افتاده%20در%20جامعه%20است. فخرزاده و سلطانی مهاجر، «جایگاه سالمندان و مراقبت از سلامت آنها در اسلام»، 1396ش، ص97.
  19. ↑ کار%20افتاده%20در%20جامعه%20است. فخرزاده و سلطانی مهاجر، «جایگاه سالمندان و مراقبت از سلامت آنها در اسلام»، 1396ش، ص100-101.

منابع

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
  • «۱۰ خانهٔ حمایتی کوچک بهزیستی برای سالمندان در استان تهران فعال است»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ بارگذاری: ۱ تیر ۱۴۰۰ش.
  • «تأسیس خانه‌های حمایتی سالمندان در خراسان رضوی»، خبرگزاری برنا، تاریخ بارگذاری: ۲۹ آذر ۱۴۰۰ش.
  • «خانه‌های حمایتی سالمندان در کشور راه‌اندازی می‌شود»، خبرگزاری فارس، تاریخ بارگذاری: ۱۶ بهمن ۱۳۹۷ش.
  • «شروع به کار پنجمین خانهٔ حمایتی سالمندان در بهزیستی استان»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان اردبیل، تاریخ بارگذاری: ۲۶ تیر ۱۳۹۹ش.
  • فخرزاده، حسین و سلطانی مهاجر، حوریه، «جایگاه سالمندان و مراقبت از سلامت آنها در اسلام»، نشریهٔ طب و تزکیه، دورهٔ ۲۶، شمارهٔ ۲، ۱۳۹۶ش.
  • «فعالیت ۱۳ خانه حمایتی کوچک نگهداری از سالمندان و معلولان در تهران»، وب‌سایت سازمان بهزیستی کشور، استان تهران، تاریخ بارگذاری: ۴ اسفند ۱۴۰۰ش.
  • «نخستین خانهٔ حمایتی در بانه به بهره‌برداری رسید»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ بارگذاری: ۶ بهمن ۱۴۰۰ش.
برگرفته از «https://iranpedia.wiki/w/index.php?title=پیش‌نویس:خانه_حمایتی_سالمندان&oldid=41668»