پرش به محتوا

پیش‌نویس:داریوش: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
سعید مقدم (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۶ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
'''<big>داریوش؛</big>''' از پادشاهان هخامنشی که ایران را به اوج قدرت و گسترۀ جغرافیایی رساند.
[[پرونده:21. jpg.jpg|جایگزین=سنگ‌نگاره داریوش بزرگ - سنگ‌نوشته بیستون|بندانگشتی|سنگ‌نگاره داریوش بزرگ در سنگ‌نوشته بیستون]]
'''{{درشت|داریوش؛}}''' از پادشاهان هخامنشی که ایران را به اوج قدرت و گسترهٔ جغرافیایی رساند.


داریوش، نوۀ آریامنه و پسر گشتاسب، پس از تربیتی گسترده در دربار کوروش و کسب مهارت‌های نظامی و فرهنگی، به پادشاهی ایران رسید و سلسلۀ هخامنشی را به اوج قدرت رساند. او با اصلاحات اقتصادی، از جمله ضرب سکه، تعیین مالیات عادلانه و آبادانی کشاورزی، رونق کشور را تضمین کرد. داریوش همچنین با ساخت شاهکارهایی چون تخت جمشید و تدوین کتیبه‌های تاریخی، هنر و فرهنگ هخامنشی را به اوج رساند و با سازماندهی ارتش، تشکیل سپاه جاویدان و نیروی دریایی، امنیت و قدرت نظامی ایران را تثبیت کرد. او نظام اداری ایران را به ۳۰ ایالت تقسیم کرد، قوانین نوین وضع نمود و به آزادی ادیان و احترام به اقوام توجه داشت. داریوش پیرو آیین زرتشت بود و در نگاه یهودیان، شخصیتی قانون‌مند و عادل محسوب می‌شد. او در سن ۶۴ سالگی در جریان شورشی در مصر درگذشت و در نقش رستم آرام گرفت.
داریوش، نوهٔ آریامنه و پسر گشتاسب، پس از تربیتی گسترده در دربار [[کورش|کوروش]] و کسب مهارت‌های نظامی و فرهنگی، به پادشاهی [[ایران]] رسید و سلسلهٔ هخامنشی را به اوج قدرت رساند. او با اصلاحات اقتصادی، از جمله ضرب سکه، تعیین مالیات عادلانه و آبادانی کشاورزی، رونق کشور را تضمین کرد.
 
داریوش همچنین با ساخت شاهکارهایی چون [[تخت جمشید]] و تدوین کتیبه‌های تاریخی، هنر و فرهنگ هخامنشی را به اوج رساند و با سازماندهی ارتش، تشکیل سپاه جاویدان و نیروی دریایی، امنیت و قدرت نظامی ایران را تثبیت کرد. او نظام اداری ایران را به ۳۰ ایالت تقسیم کرد، قوانین نوین وضع نمود و به آزادی ادیان و احترام به اقوام توجه داشت. داریوش پیرو [[آیین زرتشت]] بود و در نگاه یهودیان، شخصیتی قانون‌مند و عادل محسوب می‌شد. او در سن ۶۴ سالگی در جریان شورشی در مصر درگذشت و در نقش رستم آرام گرفت.
 
==معرفی داریوش==
داریوش، عموزادهٔ کوروش، پسر گشتاسب (ویشتاسپ) و نوهٔ آریامنه هخامنشی بود.<ref>[http://portal.nlai.ir/EI/Wiki%20Pages/داريوش.aspx شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.]</ref> او در کودکی به دربار کوروش راه یافت و با خاندان پادشاهی، نجیب‌زادگان و بزرگ‌زادگان ایرانی آشنا شد. کمان‌داری و نیزه‌داری را از آنها آموخت و در همان دوران، فرهنگ، دانش و تعلیمات مذهبی را نیز فراگرفت.<ref>[http://arash-susa.blogfa.com/post/8 « شوش کهن»، وبلاگ آرش، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.]</ref>
 
وی آتوسا، دختر کوروش را به همسری برگزید.<ref>[https://asemooni.com/darius-great-4734 «زندگی‌نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش]</ref> داریوش پس از مرگ کوروش، در شمار سرداران ارتش کمبوجیه فرزند کوروش قرار گرفت و پس از درگذشت کمبوجیه، در سال ۵۲۲پ. م به پادشاهی ایران دست یافت. سلسلهٔ هخامنشی در دوره حکومت داریوش، به اوج قدرت رسید.<ref>[https://tarikhema.org/ancient/iran/achaemenid/8754/زندگی-نامه-و-اقداماتی-که-داریوش-کبیر-بر/ فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> آثار تاریخی و کتیبه‌های بسیاری دربارهٔ داریوش برجای مانده که نشان‌دهندهٔ تثبیت قدرت سیاسی و اقتصادی ایران در عصر او است.<ref>[https://lahzeakhar.com/Blog/Kings/41489-داریوش-هخامنشی «داریوش هخامنشی»،وب‌سایت لحظه آخر، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.]</ref>


== معرفی داریوش ==
داریوش، عموزادۀ کوروش، پسر گشتاسب (ویشتاسپ) و نوۀ آریامنه هخامنشی بود.<ref>  [http://portal.nlai.ir/EI/Wiki%20Pages/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D9%88%D8%B4.aspx شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.]</ref> او در کودکی به دربار [[کوروش]] راه یافت و با خاندان پادشاهی، نجیب‌زادگان و بزرگ‌زادگان ایرانی آشنا شد. کمان‌داری و نیزه‌داری را از آنها آموخت و در همان دوران، فرهنگ، دانش و تعلیمات مذهبی را نیز فراگرفت.<ref> [http://arash-susa.blogfa.com/post/8 « شوش کهن»، وبلاگ آرش، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.]</ref> وی آتوسا، دختر کوروش را به همسری برگزید.<ref>[https://asemooni.com/darius-great-4734 «زندگی نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی, تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش]</ref> داریوش پس از مرگ کورش، در شمار سرداران ارتش کمبوجیه فرزند کوروش قرار گرفت و پس از درگذشت کمبوجیه، در سال 522پ‌.م به پادشاهی ایران دست یافت. سلسلۀ هخامنشی در دوره حکومت داریوش، به اوج قدرت رسید.<ref>[https://tarikhema.org/ancient/iran/achaemenid/8754/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%88-%D8%A7%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1-%D8%A8%D8%B1/ فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>  آثار تاریخی و کتیبه‌های بسیاری درباره داریوش برجای مانده که نشان‌دهندۀ تثبیت قدرت سیاسی و اقتصادی ایران در عصر او است.<ref>[https://lahzeakhar.com/Blog/Kings/41489-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C «داریوش هخامنشی»،وب‌سایت لحظه اخر، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.]</ref>
==ویژگی‌های اخلاقی==
==ویژگی‌های اخلاقی==
داریوش با استعداد ویژه‌اش، به سرعت دانش، فرهنگ و هنرهای رزمی را در دربار [[کوروش]] آموخت. از‌این‌رو رهبری جوانان دربار به او واگذار شد. همچنین ارتباط او با بزرگان دربار موجب شد خصوصیات او از جمله دوراندیشی، آزادی‌خواهی، واقع‌گرایی و اراده قوی او در امور کشور برای دیگر بزرگ‌زادگان کشور نمود پیدا کند.<ref> [http://arash-susa.blogfa.com/post/8 « شوش کهن»، وبلاگ آرش، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش]</ref> همچنین او به‌دلیل حس وطن‌دوستی خدمات بزرگی را در جهت پیشرفت و آبادانی [[ایران]] انجام داد. او با ملت‌های گوناگون در قلمرو حکومت‌اش به‌خوبی رفتار می‌کرد و پس از تصرف بابِل، هزاران يهودي برده را آزاد کرد.<ref> [http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438 پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> داریوش، حاکمان نالایق را به‌سختی تنبیه می‌کرد.<ref>   [https://tarikhema.org/ancient/iran/achaemenid/8754/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%88-%D8%A7%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1-%D8%A8%D8%B1/ فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> [[ایران]] در زمان حکمرانی داریوش به قدرت برتر نظامی، فرهنگی، سیاسی و هنری، تبدیل شد.<ref> [http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438 پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>  
[[پرونده:Achaemenid coin daric 420BC front.jpg|جایگزین=سکه دریک|بندانگشتی|دریک طلایی امپراتوری هخامنشی - قهرمان با کمان، قرن پنجم پیش از میلاد]]
داریوش با استعداد ویژه‌اش، به سرعت دانش، فرهنگ و هنرهای رزمی را در دربار کوروش آموخت. ازاین‌رو رهبری [[جوانی|جوانان]] دربار به او واگذار شد. همچنین ارتباط او با بزرگان دربار موجب شد خصوصیات او از جمله دوراندیشی، آزادی‌خواهی، واقع‌گرایی و اراده قوی او در امور کشور برای دیگر بزرگ‌زادگان کشور نمود پیدا کند.<ref>[http://arash-susa.blogfa.com/post/8 « شوش کهن»، وبلاگ آرش، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش]</ref>
 
همچنین او به‌دلیل حس وطن‌دوستی خدمات بزرگی را در جهت پیشرفت و آبادانی [[ایران]] انجام داد. او با ملت‌های گوناگون در قلمرو حکومت‌اش به‌خوبی رفتار می‌کرد و پس از تصرف بابِل، هزاران یهودی برده را آزاد کرد.<ref>[http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438 پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> داریوش، حاکمان نالایق را به‌سختی تنبیه می‌کرد.<ref>[https://tarikhema.org/ancient/iran/achaemenid/8754/زندگی-نامه-و-اقداماتی-که-داریوش-کبیر-بر/ فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> [[ایران]] در زمان حکمرانی داریوش به قدرت برتر نظامی، فرهنگی، سیاسی و هنری، تبدیل شد.<ref>[http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438 پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>
 
==اقدامات اقتصادی==
==اقدامات اقتصادی==
امپراتوري داریوش از شرق تا سند، از شمال شرق تا آمودريا و از غرب تا آسياي صغير و قلب آفريقا امتداد مي‌يافت. ایران دارای پنج پايتخت اداري، سياسي و آييني بود<ref> [http://portal.nlai.ir/EI/Wiki%20Pages/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D9%88%D8%B4.aspx شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.]</ref> و داریوش با تأسيس «چاپار»، ارتباط آسان‌تر ایرانیان را فراهم کرد. او براي تسريع تجارت، پول واحدي از سكه‌هاي طلا و نقره ضَرب كرد و مالیات هر ملتی را بر اساس ثروت و وسعت سرزمین‌شان معین کرد؛<ref> [https://asemooni.com/darius-great-4734 «زندگی نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی, تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش]</ref> داریوش، مالیات افراد فرودست را نصف کرده بود و علاقۀ زیادی به آبادانی و رونق [[کشاورزی]] داشت؛ از‌این‌رو در همۀ ایالت‌ها، افرادی موظف به کاشت درختان بودند و ملاک دریافت میزان مالیات از آنها بر اساس مرغوبیت زمین و حجم محصول معین می‌شد و خودش بر عملکرد زمین‌داران نظارت دقیقی داشت.<ref> [http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438 پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> از دیگر اقدامات او دستور ساخت آبراهی میان دریای سرخ و دریای مدیترانه از راه رود نیل بود تا کشتی‌های ایرانی به‌راحتی از آن عبور کنند.<ref>   [https://tarikhema.org/ancient/iran/achaemenid/8754/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%88-%D8%A7%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1-%D8%A8%D8%B1/ فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>  
امپراتوری داریوش از شرق تا سند، از شمال شرق تا آمودریا و از غرب تا آسیای صغیر و قلب آفریقا امتداد می‌یافت. ایران دارای پنج پایتخت اداری، سیاسی و آیینی بود<ref>[http://portal.nlai.ir/EI/Wiki%20Pages/داريوش.aspx شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.]</ref> و داریوش با تأسیس «چاپار»، ارتباط آسان‌تر ایرانیان را فراهم کرد. او برای تسریع تجارت، پول واحدی از سکه‌های طلا و نقره ضَرب کرد و مالیات هر ملتی را بر اساس ثروت و وسعت سرزمین‌شان معین کرد.<ref>[https://asemooni.com/darius-great-4734 «زندگی‌نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش]</ref>
 
داریوش، مالیات افراد فرودست را نصف کرده بود و علاقهٔ زیادی به آبادانی و رونق [[کشاورزی]] داشت؛ ازاین‌رو در همهٔ ایالت‌ها، افرادی موظف به کاشت درختان بودند و ملاک دریافت میزان مالیات از آنها بر اساس مرغوبیت زمین و حجم محصول معین می‌شد و خودش بر عملکرد زمین‌داران نظارت دقیقی داشت.<ref>[http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438 پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> از دیگر اقدامات او دستور ساخت آبراهی میان دریای سرخ و دریای مدیترانه از راه رود نیل بود تا کشتی‌های ایرانی به‌راحتی از آن عبور کنند.<ref>[https://tarikhema.org/ancient/iran/achaemenid/8754/زندگی-نامه-و-اقداماتی-که-داریوش-کبیر-بر/ فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>
 
==اقدامات فرهنگی داریوش==
==اقدامات فرهنگی داریوش==
داریوش را شاهی مقتدر و در عین حال هنردوست نامیده‌اند. او رویدادهای مهم پادشاهی خود؛ از جمله معرفی خویش، به قدرت‌ رسيدن، كشورگشايي‌ها و ساخت‌وسازها را بر کتیبه‌های مختلف به خط میخی و زبان فارسی باستان به تحریر درآورده<ref> [http://portal.nlai.ir/EI/Wiki%20Pages/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D9%88%D8%B4.aspx شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.] </ref> که مهم‌ترين آنها كتيبة بيستون است. در زمان او یک خط مشترک برای قلمرو سرزمینی [[ایران]] ابداع شد.<ref> [https://asemooni.com/darius-great-4734 «زندگی نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی, تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش]</ref> تعیین30 روز برای هر ماه در [[ایران]]، به دستور داريوش پايه‌گذاري شد و در آن گاه‌شمار، روز اول و پانزدهم هر ماه، 5 عيد مذهبي و 31 روز دیگر مانند [[نوروز]] و سوگ سياوش گرامی داشته می‌شد.  
[[پرونده:45452.jpg|جایگزین=نقش‌برجستهٔ داریوش بزرگ - تخت جمشید.|بندانگشتی|نقش‌برجستهٔ داریوش بزرگ در تخت جمشید.]]
داریوش را شاهی مقتدر و در عین حال هنردوست نامیده‌اند. او رویدادهای مهم پادشاهی خود؛ از جمله معرفی خویش، به قدرت رسیدن، کشورگشایی‌ها و ساخت‌وسازها را بر کتیبه‌های مختلف به خط میخی و [[زبان فارسی]] باستان به تحریر درآورده<ref>[http://portal.nlai.ir/EI/Wiki%20Pages/داريوش.aspx شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.]</ref> که مهم‌ترین آنها کتیبهٔ بیستون است.
 
در زمان او یک خط مشترک برای قلمرو سرزمینی [[ایران]] ابداع شد.<ref>[https://asemooni.com/darius-great-4734 «زندگی‌نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش]</ref> تعیین۳۰ روز برای هر ماه در ایران، به دستور داریوش پایه‌گذاری شد و در آن گاه‌شمار، روز اول و پانزدهم هر ماه، ۵ عید مذهبی و ۳۱ روز دیگر مانند [[نوروز]] و سوگ سیاوش گرامی داشته می‌شد.
 
همچنین داریوش برای دلجویی از مصری‌ها، نیایش‌گاه‌های آنها را که در زمان کمبوجیه ویران شده بود، بازسازی کرد.<ref>[https://www.newslaw.net/داریوش-هخامنشی-اقدامات-داریوش-هخامنشی-ازدواج-های-داریوش-هخامنشی-لشکرکشی‌های-داریوش.a276133 «داریوش هخامنشی»، پایگاه خبری حقوق نیوز، تاریخ بازدید: 2 مرداد 1401ش.]</ref> هنر هخامنشی در زمان داریوش به اوج رسید و او با تجمیع انواع هنرها در ایران، تحسین مورخان یونانی را برانگیخت.<ref>[http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438 پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> داریوش در شهرهای ایران، بناهای چشمگیری ساخت که پارسه (تخت جمشید)، شاهکار معماری ایران، از جملهٔ آنها است.<ref>[http://portal.nlai.ir/EI/Wiki%20Pages/داريوش.aspx شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.]</ref>


همچنین داریوش برای دلجویی از مصری‌ها، نیایش‌گاه‌های آنها را که در زمان کمبوجیه ویران شده بود، بازسازی کرد.<ref> [https://www.newslaw.net/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C-%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4.a276133 «داریوش هخامنشی»، پایگاه خبری حقوق نیوز، تاریخ بازدید: 2 مرداد 1401ش.] </ref>  هنر هخامنشی در زمان داریوش به اوج رسید و او با تجمیع انواع هنرها در ایران، تحسین مورخان یونانی را برانگیخت.<ref> [http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438 پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> داریوش در شهرهاي ایران، بناهاي چشمگيري ساخت كه پارسه (تخت جمشيد)، شاهكار معماري ايران، از جملۀ آنها است.<ref> [http://portal.nlai.ir/EI/Wiki%20Pages/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D9%88%D8%B4.aspx شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.] </ref>
داریوش درساخت [[تخت جمشید]] حقوق بالایی را برای کارگران و معماران معین کرده بود که مقدار روزانه آنان را بر کتیبه‌ها نگاشته‌اند.<ref>[https://asemooni.com/darius-great-4734 «زندگی‌نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش]</ref> تخت جمشید شامل بناهایی مانند تالار آپادانا، تالار سه دروازه، حیاط هدیش و کاخ تچر بود که توسط پسرش، خشایارشاه بعد از ۶۵ سال تکمیل شد.<ref>[https://tarikhema.org/ancient/iran/achaemenid/8754/زندگی-نامه-و-اقداماتی-که-داریوش-کبیر-بر/ فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>


داریوش درساخت [[تخت جمشید]] حقوق بالایی را برای کارگران و معماران معین کرده بود که مقدار روزانه آنان را بر کتیبه‌ها نگاشته‌اند.<ref>[https://asemooni.com/darius-great-4734 «زندگی نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی, تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش]</ref>  تخت جمشید شامل بناهایی مانند تالار آپادانا، تالار سه دروازه، حیاط هدیش و کاخ تچر بود که توسط پسرش، خشایارشاه بعد از 65 سال تکمیل شد.<ref>  [https://tarikhema.org/ancient/iran/achaemenid/8754/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%88-%D8%A7%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1-%D8%A8%D8%B1/ فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> 
==اقدامات نظامی داریوش==
==اقدامات نظامی داریوش==
از برجسته‌ترین اقدامات داریوش در زمینۀ نظامی، سازماندهي و اصلاح ساختار ارتش و تشكيل سپاه «جاويدان» بود. از این تعداد 4000 نفر سواره نظام و پیاده، مخصوص تأمین امنیت، نظم و حفاظت از کاخ سلطنتی بودند. او نیروی دریایی ارتش ایران را برای نخستین بار در تاریخ بنیان‎گذاری کرد و اقداماتی در جهت سركوب سكاهاي بالكان، سركوب شورش‌هاي دولت‌شهرهاي ايونيه در آسياي صغير و جنگ ناموفق با يونانيان را انجام داد.<ref> [http://portal.nlai.ir/EI/Wiki%20Pages/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D9%88%D8%B4.aspx شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.]</ref>  
از برجسته‌ترین اقدامات داریوش در زمینهٔ نظامی، سازماندهی و اصلاح ساختار ارتش و تشکیل سپاه «جاویدان» بود. از این تعداد ۴۰۰۰ نفر سواره نظام و پیاده، مخصوص تأمین امنیت، نظم و حفاظت از کاخ سلطنتی بودند. او نیروی دریایی ارتش ایران را برای نخستین بار در تاریخ بنیان‌گذاری کرد و اقداماتی در جهت سرکوب سکاهای بالکان، سرکوب شورش‌های دولت‌شهرهای ایونیه در آسیای صغیر و جنگ ناموفق با یونانیان را انجام داد.<ref>[http://portal.nlai.ir/EI/Wiki%20Pages/داريوش.aspx شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.]</ref>
 
او برای بهبود راه‌های نظامی و ایجاد امنیت، شاهراه سارد به شوش را با زیرسازی اصولی و مستحکم شبیه به آسفالت‌های امروزی به‌طول ۲۷۰۰ کیلومتر ایجاد کرد و برای مخابرهٔ اخبار نظامی-امنیتی از پیک‌های سریعی که در میانهٔ راه از اسب‌های تازه‌نفس بهره می‌بردند، استفاده کرد.<ref>[https://tarikhema.org/ancient/iran/achaemenid/8754/زندگی-نامه-و-اقداماتی-که-داریوش-کبیر-بر/ فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>


او برای بهبود راه‌های نظامی و ایجاد امنیت، شاهراه سارد به شوش را با زیرسازی اصولی و مستحکم شبیه به آسفالت‌های امروزی به‌طول 2700 کیلومتر ایجاد کرد و برای مخابرۀ اخبار نظامی-امنیتی از پیک‌های سریعی که در میانۀ راه از اسب‌های تازه نفس بهره می‌بردند، استفاده کرد.<ref>  [https://tarikhema.org/ancient/iran/achaemenid/8754/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%88-%D8%A7%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1-%D8%A8%D8%B1/ فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>
==اقدامات سیاسی دریوش==
==اقدامات سیاسی دریوش==
داريوش براي اولين بار در [[ايران]] نهادهای سازمان‌یافته‌ای را بنیان نهاد و قلمرو حکومتی ايران را به 30 ايالت (ساتراپي) تقسيم کرد.<ref> [http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438 پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> او با کنترل قدرت ساتراپ‌ها به‌وسیلۀ مأموران اداري، مالي و نظامي، افرادی را تعیین کرده بود تا او را در جريان امور ساتراپ‌ها قرار دهند. سرزمین مصر در زمان داریوش، یکی از ایالت‌های ایران بود. همچنین داریوش قوانین جدیدی به‌نام قوانین خوب برای ایران وضع کرد تا صلح را در قلمرو سرزمینی ایران برقرار کند و از مشکلات آن بکاهد.<ref> [https://tamadonema.ir/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1 آهنگر، «داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>  
[[پرونده:کتیبه داریوش ( بیستون(.jpg|جایگزین=سنگ‌نگاره به بندکشیده شدن شورشی‌ها - داریوش بزرگ|بندانگشتی|سنگ‌نگاره به بندکشیده شدن شورشی‌ها به‌دست داریوش بزرگ]]
داریوش برای اولین بار در [[ایران]] نهادهای سازمان‌یافته‌ای را بنیان نهاد و قلمرو حکومتی ایران را به ۳۰ ایالت (ساتراپی) تقسیم کرد.<ref>[http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438 پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>
 
او با کنترل قدرت ساتراپ‌ها به‌وسیلهٔ مأموران اداری، مالی و نظامی، افرادی را تعیین کرده بود تا او را در جریان امور ساتراپ‌ها قرار دهند.<ref>[https://tamadonema.ir/داریوش-کبیر آهنگر، «داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>
 
سرزمین مصر در زمان داریوش، یکی از ایالت‌های ایران بود. همچنین داریوش قوانین جدیدی به‌نام قوانین خوب برای ایران وضع کرد تا صلح را در قلمرو سرزمینی ایران برقرار کند و از مشکلات آن بکاهد.<ref>[https://tamadonema.ir/داریوش-کبیر آهنگر، «داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>
 
==اعتقادات داریوش==
==اعتقادات داریوش==
در عهد [[هخامنشیان]]، سه دین زرتشتى، بودایى و یهودى در جهان وجود داشت. پژوهشگران معتقدند که هخامنشیان، پیرو آیین زرتشت بوده‌اند.<ref> [http://ensani.ir/fa/article/107209/%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8-%D9%88-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8%DB%8C-%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D9%86 حضرتی، پامچی،«مذهب و سیاست مذهبی هخامنشیان»، 1376ش.]</ref> از نظر تاریخ‌شناسان، اقدامات داریوش، جلوه‌ای دینی داشته و حتی برخی بر این باور بودند که او رسالتی دینی داشته است.<ref>[http://www.iranboom.ir/tarikh/tarikhekohan/15758-bavarhaye-dini-daryoush-bozorg.html بابایی درمنی،«باورهای دینی داریوش بزرگ»، وب‌سایت نگرشی بر تاریخ و فرهنگ ایران زمین، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> او همواره قدرت خود را از خدای بزرگ «اهورا مزدا» می‌دانست و نسبت به دروغ بیزاری می‌جست و این تأکید در تمام کتیبه‌ها و سنگ‌نوشته‌ها، نمود دارد.<ref>http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438</ref>
در عهد [[هخامنشیان]]، سه دین [[آیین زرتشت|زرتشتی]]، بودایی و یهودی در جهان وجود داشت. پژوهشگران معتقدند که هخامنشیان، پیرو آیین زرتشت بوده‌اند.<ref>[http://ensani.ir/fa/article/107209/مذهب-و-سیاست-مذهبی-هخامنشیان حضرتی، پامچی،«مذهب و سیاست مذهبی هخامنشیان»، 1376ش.]</ref> از نظر تاریخ‌شناسان، اقدامات داریوش، جلوه‌ای دینی داشته و حتی برخی بر این باور بودند که او رسالتی دینی داشته است.<ref>[http://www.iranboom.ir/tarikh/tarikhekohan/15758-bavarhaye-dini-daryoush-bozorg.html بابایی درمنی،«باورهای دینی داریوش بزرگ»، وب‌سایت نگرشی بر تاریخ و فرهنگ ایران زمین، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> او همواره قدرت خود را از خدای بزرگ «اهورا مزدا» می‌دانست و نسبت به دروغ بیزاری می‌جست و این تأکید در تمام کتیبه‌ها و سنگ‌نوشته‌ها، نمود دارد.<ref>http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438</ref>
 
==داریوش در کتاب مقدس==
==داریوش در کتاب مقدس==
داریوش در بازسازی معابد، یهودیان را یاری کرد و در نگاه آنها به فردی قانو‌مند در حفظ ارکان امپراتوری، شهرت داشت. نام داریوش در 25 فراز از عهد عتیق، ذکر شده‌ است.<ref> [https://tamadonema.ir/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1 آهنگر،«داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> [[افلاطون]] نیز این موضوع را در آثار خود، ذکر کرده‌ است.<ref> [https://www.beytoote.com/art/negah-gozashte/biography2-daryoush.html «زندگینامۀ داریوش اول»، وب‌سایت بیتوته، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>  
داریوش در بازسازی معابد، یهودیان را یاری کرد و در نگاه آنها به فردی قانومند در حفظ ارکان امپراتوری، شهرت داشت. نام داریوش در ۲۵ فراز از عهد عتیق، ذکر شده است.<ref>[https://tamadonema.ir/داریوش-کبیر آهنگر،«داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> [[افلاطون]] نیز این موضوع را در آثار خود، ذکر کرده است.<ref>[https://www.beytoote.com/art/negah-gozashte/biography2-daryoush.html «زندگینامۀ داریوش اول»، وب‌سایت بیتوته، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>
 
==مرگ==
==مرگ==
داریوش در شورش يكي از نوادگان فراعنه مصر (486پ.م) در سن 64 سالگي، جان خود را از دست داد.<ref> [https://lahzeakhar.com/Blog/Kings/41489-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C «داریوش هخامنشی»، وب‌سایت لحظه اخر، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.]</ref> مقبرۀ او در دل کوه رحمت در مکانی به نام [[نقش رستم]] در مرودشت فارس، قرار دارد. وصیت‌نامۀ او خطاب به فرزندش بر سنگ قبر او حک شده است.<ref> [https://tamadonema.ir/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1 آهنگر،«داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>  
داریوش در شورش یکی از نوادگان فراعنه مصر (۴۸۶پ. م) در سن ۶۴ سالگی، جان خود را از دست داد.<ref>[https://lahzeakhar.com/Blog/Kings/41489-داریوش-هخامنشی «داریوش هخامنشی»، وب‌سایت لحظه آخر، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.]</ref> مقبرهٔ او در دل کوه رحمت در مکانی به نام [[نقش رستم]] در مرودشت فارس، قرار دارد. وصیت‌نامهٔ او خطاب به فرزندش بر سنگ قبر او حک شده است.<ref>[https://tamadonema.ir/داریوش-کبیر آهنگر،«داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۳۲: خط ۵۸:


==منابع==
==منابع==
*آهنگر،کاوه، «داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
{{آغاز منابع}}
*بابایی درمنی، علی، «باورهای دینی داریوش بزرگ»، وب‌سایت نگرشی بر تاریخ و فرهنگ ایران زمین، تاریخ درج مطلب: 30 آبان 1394ش.
* آهنگر، کاوه، «داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: ۳۰ تیر ۱۴۰۱ش.
*پارساپور، روزبه، «داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
* بابایی درمنی، علی، «باورهای دینی داریوش بزرگ»، وب‌سایت نگرشی بر تاریخ و فرهنگ ایران زمین، تاریخ درج مطلب: ۳۰ آبان ۱۳۹۴ش.
*حضرتی یامچی،حسن، «مذهب و سیاست مذهبی هخامنشیان»، کیهان اندیشه، شمارۀ 74، 1376ش.
* پارساپور، روزبه، «داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: ۳۰ تیر ۱۴۰۱ش.
*«زندگی نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی, تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش.
* حضرتی یامچی، حسن، «مذهب و سیاست مذهبی هخامنشیان»، کیهان اندیشه، شمارهٔ ۷۴، ۱۳۷۶ش.
*«داریوش هخامنشی»، پایگاه خبری حقوق نیوز، تاریخ بازدید: 2 مرداد 1401ش.
* «زندگی‌نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید:۳۰ تیر ۱۴۰۱ش.
*«داریوش هخامنشی»، وب‌سایت لحظه آخر، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.
* «داریوش هخامنشی»، پایگاه خبری حقوق نیوز، تاریخ بازدید: ۲ مرداد ۱۴۰۱ش.
*«زندگینامۀ داریوش اول»، وب‌سایت بیتوته، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
* «داریوش هخامنشی»، وب‌سایت لحظه آخر، تاریخ بازدید: ۲۹ تیر ۱۴۰۱ش.
*شباهنگ، مهرداد، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.
* «زندگینامهٔ داریوش اول»، وب‌سایت بیتوته، تاریخ بازدید: ۳۰ تیر ۱۴۰۱ش.
*«شوش کهن»، وبلاگ آرش، تاریخ درج مطلب: 5 تیر 1398ش.
* شباهنگ، مهرداد، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: ۲۸ تیر ۱۴۰۱ش.
*فخاری، رامین، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ درج مطلب: 9 آبان 1397ش.
* «شوش کهن»، وبلاگ آرش، تاریخ درج مطلب: ۵ تیر ۱۳۹۸ش.
* فخاری، رامین، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ درج مطلب: ۹ آبان ۱۳۹۷ش.
{{پایان منابع}}
 
{{#seo:
|title= داریوش کیست - زندگی‌نامه داریوش و اقدامات فرهنگی و سازندگی آن در ایران بزرگ - ویکی زندگی
|title_mode=Replaced Title
|keywords= داریوش
|description= معرفی کامل داریوش و فعالیت‌های مختلفی که در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی، اخلاقی و نظامی انجام داده است - ویکی زندگی
}}
 
{{ایران-افقی}}
 
[[رده:اسطوره‌های باستانی ایران]]
[[رده:اهالی ایران]]
[[رده:پادشاهان ایران]]
[[رده:زادگان ایران]]
[[رده:نمادهای ملی ایران]]

نسخهٔ کنونی تا ۲۷ شهریور ۱۴۰۴، ساعت ۱۰:۵۷

سنگ‌نگاره داریوش بزرگ - سنگ‌نوشته بیستون
سنگ‌نگاره داریوش بزرگ در سنگ‌نوشته بیستون

داریوش؛ از پادشاهان هخامنشی که ایران را به اوج قدرت و گسترهٔ جغرافیایی رساند.

داریوش، نوهٔ آریامنه و پسر گشتاسب، پس از تربیتی گسترده در دربار کوروش و کسب مهارت‌های نظامی و فرهنگی، به پادشاهی ایران رسید و سلسلهٔ هخامنشی را به اوج قدرت رساند. او با اصلاحات اقتصادی، از جمله ضرب سکه، تعیین مالیات عادلانه و آبادانی کشاورزی، رونق کشور را تضمین کرد.

داریوش همچنین با ساخت شاهکارهایی چون تخت جمشید و تدوین کتیبه‌های تاریخی، هنر و فرهنگ هخامنشی را به اوج رساند و با سازماندهی ارتش، تشکیل سپاه جاویدان و نیروی دریایی، امنیت و قدرت نظامی ایران را تثبیت کرد. او نظام اداری ایران را به ۳۰ ایالت تقسیم کرد، قوانین نوین وضع نمود و به آزادی ادیان و احترام به اقوام توجه داشت. داریوش پیرو آیین زرتشت بود و در نگاه یهودیان، شخصیتی قانون‌مند و عادل محسوب می‌شد. او در سن ۶۴ سالگی در جریان شورشی در مصر درگذشت و در نقش رستم آرام گرفت.

معرفی داریوش

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

داریوش، عموزادهٔ کوروش، پسر گشتاسب (ویشتاسپ) و نوهٔ آریامنه هخامنشی بود.[۱] او در کودکی به دربار کوروش راه یافت و با خاندان پادشاهی، نجیب‌زادگان و بزرگ‌زادگان ایرانی آشنا شد. کمان‌داری و نیزه‌داری را از آنها آموخت و در همان دوران، فرهنگ، دانش و تعلیمات مذهبی را نیز فراگرفت.[۲]

وی آتوسا، دختر کوروش را به همسری برگزید.[۳] داریوش پس از مرگ کوروش، در شمار سرداران ارتش کمبوجیه فرزند کوروش قرار گرفت و پس از درگذشت کمبوجیه، در سال ۵۲۲پ. م به پادشاهی ایران دست یافت. سلسلهٔ هخامنشی در دوره حکومت داریوش، به اوج قدرت رسید.[۴] آثار تاریخی و کتیبه‌های بسیاری دربارهٔ داریوش برجای مانده که نشان‌دهندهٔ تثبیت قدرت سیاسی و اقتصادی ایران در عصر او است.[۵]

ویژگی‌های اخلاقی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
سکه دریک
دریک طلایی امپراتوری هخامنشی - قهرمان با کمان، قرن پنجم پیش از میلاد

داریوش با استعداد ویژه‌اش، به سرعت دانش، فرهنگ و هنرهای رزمی را در دربار کوروش آموخت. ازاین‌رو رهبری جوانان دربار به او واگذار شد. همچنین ارتباط او با بزرگان دربار موجب شد خصوصیات او از جمله دوراندیشی، آزادی‌خواهی، واقع‌گرایی و اراده قوی او در امور کشور برای دیگر بزرگ‌زادگان کشور نمود پیدا کند.[۶]

همچنین او به‌دلیل حس وطن‌دوستی خدمات بزرگی را در جهت پیشرفت و آبادانی ایران انجام داد. او با ملت‌های گوناگون در قلمرو حکومت‌اش به‌خوبی رفتار می‌کرد و پس از تصرف بابِل، هزاران یهودی برده را آزاد کرد.[۷] داریوش، حاکمان نالایق را به‌سختی تنبیه می‌کرد.[۸] ایران در زمان حکمرانی داریوش به قدرت برتر نظامی، فرهنگی، سیاسی و هنری، تبدیل شد.[۹]

اقدامات اقتصادی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

امپراتوری داریوش از شرق تا سند، از شمال شرق تا آمودریا و از غرب تا آسیای صغیر و قلب آفریقا امتداد می‌یافت. ایران دارای پنج پایتخت اداری، سیاسی و آیینی بود[۱۰] و داریوش با تأسیس «چاپار»، ارتباط آسان‌تر ایرانیان را فراهم کرد. او برای تسریع تجارت، پول واحدی از سکه‌های طلا و نقره ضَرب کرد و مالیات هر ملتی را بر اساس ثروت و وسعت سرزمین‌شان معین کرد.[۱۱]

داریوش، مالیات افراد فرودست را نصف کرده بود و علاقهٔ زیادی به آبادانی و رونق کشاورزی داشت؛ ازاین‌رو در همهٔ ایالت‌ها، افرادی موظف به کاشت درختان بودند و ملاک دریافت میزان مالیات از آنها بر اساس مرغوبیت زمین و حجم محصول معین می‌شد و خودش بر عملکرد زمین‌داران نظارت دقیقی داشت.[۱۲] از دیگر اقدامات او دستور ساخت آبراهی میان دریای سرخ و دریای مدیترانه از راه رود نیل بود تا کشتی‌های ایرانی به‌راحتی از آن عبور کنند.[۱۳]

اقدامات فرهنگی داریوش

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
نقش‌برجستهٔ داریوش بزرگ - تخت جمشید.
نقش‌برجستهٔ داریوش بزرگ در تخت جمشید.

داریوش را شاهی مقتدر و در عین حال هنردوست نامیده‌اند. او رویدادهای مهم پادشاهی خود؛ از جمله معرفی خویش، به قدرت رسیدن، کشورگشایی‌ها و ساخت‌وسازها را بر کتیبه‌های مختلف به خط میخی و زبان فارسی باستان به تحریر درآورده[۱۴] که مهم‌ترین آنها کتیبهٔ بیستون است.

در زمان او یک خط مشترک برای قلمرو سرزمینی ایران ابداع شد.[۱۵] تعیین۳۰ روز برای هر ماه در ایران، به دستور داریوش پایه‌گذاری شد و در آن گاه‌شمار، روز اول و پانزدهم هر ماه، ۵ عید مذهبی و ۳۱ روز دیگر مانند نوروز و سوگ سیاوش گرامی داشته می‌شد.

همچنین داریوش برای دلجویی از مصری‌ها، نیایش‌گاه‌های آنها را که در زمان کمبوجیه ویران شده بود، بازسازی کرد.[۱۶] هنر هخامنشی در زمان داریوش به اوج رسید و او با تجمیع انواع هنرها در ایران، تحسین مورخان یونانی را برانگیخت.[۱۷] داریوش در شهرهای ایران، بناهای چشمگیری ساخت که پارسه (تخت جمشید)، شاهکار معماری ایران، از جملهٔ آنها است.[۱۸]

داریوش درساخت تخت جمشید حقوق بالایی را برای کارگران و معماران معین کرده بود که مقدار روزانه آنان را بر کتیبه‌ها نگاشته‌اند.[۱۹] تخت جمشید شامل بناهایی مانند تالار آپادانا، تالار سه دروازه، حیاط هدیش و کاخ تچر بود که توسط پسرش، خشایارشاه بعد از ۶۵ سال تکمیل شد.[۲۰]

اقدامات نظامی داریوش

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

از برجسته‌ترین اقدامات داریوش در زمینهٔ نظامی، سازماندهی و اصلاح ساختار ارتش و تشکیل سپاه «جاویدان» بود. از این تعداد ۴۰۰۰ نفر سواره نظام و پیاده، مخصوص تأمین امنیت، نظم و حفاظت از کاخ سلطنتی بودند. او نیروی دریایی ارتش ایران را برای نخستین بار در تاریخ بنیان‌گذاری کرد و اقداماتی در جهت سرکوب سکاهای بالکان، سرکوب شورش‌های دولت‌شهرهای ایونیه در آسیای صغیر و جنگ ناموفق با یونانیان را انجام داد.[۲۱]

او برای بهبود راه‌های نظامی و ایجاد امنیت، شاهراه سارد به شوش را با زیرسازی اصولی و مستحکم شبیه به آسفالت‌های امروزی به‌طول ۲۷۰۰ کیلومتر ایجاد کرد و برای مخابرهٔ اخبار نظامی-امنیتی از پیک‌های سریعی که در میانهٔ راه از اسب‌های تازه‌نفس بهره می‌بردند، استفاده کرد.[۲۲]

اقدامات سیاسی دریوش

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
سنگ‌نگاره به بندکشیده شدن شورشی‌ها - داریوش بزرگ
سنگ‌نگاره به بندکشیده شدن شورشی‌ها به‌دست داریوش بزرگ

داریوش برای اولین بار در ایران نهادهای سازمان‌یافته‌ای را بنیان نهاد و قلمرو حکومتی ایران را به ۳۰ ایالت (ساتراپی) تقسیم کرد.[۲۳]

او با کنترل قدرت ساتراپ‌ها به‌وسیلهٔ مأموران اداری، مالی و نظامی، افرادی را تعیین کرده بود تا او را در جریان امور ساتراپ‌ها قرار دهند.[۲۴]

سرزمین مصر در زمان داریوش، یکی از ایالت‌های ایران بود. همچنین داریوش قوانین جدیدی به‌نام قوانین خوب برای ایران وضع کرد تا صلح را در قلمرو سرزمینی ایران برقرار کند و از مشکلات آن بکاهد.[۲۵]

اعتقادات داریوش

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در عهد هخامنشیان، سه دین زرتشتی، بودایی و یهودی در جهان وجود داشت. پژوهشگران معتقدند که هخامنشیان، پیرو آیین زرتشت بوده‌اند.[۲۶] از نظر تاریخ‌شناسان، اقدامات داریوش، جلوه‌ای دینی داشته و حتی برخی بر این باور بودند که او رسالتی دینی داشته است.[۲۷] او همواره قدرت خود را از خدای بزرگ «اهورا مزدا» می‌دانست و نسبت به دروغ بیزاری می‌جست و این تأکید در تمام کتیبه‌ها و سنگ‌نوشته‌ها، نمود دارد.[۲۸]

داریوش در کتاب مقدس

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

داریوش در بازسازی معابد، یهودیان را یاری کرد و در نگاه آنها به فردی قانومند در حفظ ارکان امپراتوری، شهرت داشت. نام داریوش در ۲۵ فراز از عهد عتیق، ذکر شده است.[۲۹] افلاطون نیز این موضوع را در آثار خود، ذکر کرده است.[۳۰]

داریوش در شورش یکی از نوادگان فراعنه مصر (۴۸۶پ. م) در سن ۶۴ سالگی، جان خود را از دست داد.[۳۱] مقبرهٔ او در دل کوه رحمت در مکانی به نام نقش رستم در مرودشت فارس، قرار دارد. وصیت‌نامهٔ او خطاب به فرزندش بر سنگ قبر او حک شده است.[۳۲]

  1. شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.
  2. « شوش کهن»، وبلاگ آرش، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.
  3. «زندگی‌نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش
  4. فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  5. «داریوش هخامنشی»،وب‌سایت لحظه آخر، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.
  6. « شوش کهن»، وبلاگ آرش، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش
  7. پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  8. فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  9. پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  10. شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.
  11. «زندگی‌نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش
  12. پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  13. فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  14. شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.
  15. «زندگی‌نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش
  16. «داریوش هخامنشی»، پایگاه خبری حقوق نیوز، تاریخ بازدید: 2 مرداد 1401ش.
  17. پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  18. شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.
  19. «زندگی‌نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش
  20. فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  21. شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.
  22. فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  23. پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  24. آهنگر، «داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  25. آهنگر، «داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  26. حضرتی، پامچی،«مذهب و سیاست مذهبی هخامنشیان»، 1376ش.
  27. بابایی درمنی،«باورهای دینی داریوش بزرگ»، وب‌سایت نگرشی بر تاریخ و فرهنگ ایران زمین، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  28. http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438
  29. آهنگر،«داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  30. «زندگینامۀ داریوش اول»، وب‌سایت بیتوته، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  31. «داریوش هخامنشی»، وب‌سایت لحظه آخر، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.
  32. آهنگر،«داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  • آهنگر، کاوه، «داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: ۳۰ تیر ۱۴۰۱ش.
  • بابایی درمنی، علی، «باورهای دینی داریوش بزرگ»، وب‌سایت نگرشی بر تاریخ و فرهنگ ایران زمین، تاریخ درج مطلب: ۳۰ آبان ۱۳۹۴ش.
  • پارساپور، روزبه، «داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: ۳۰ تیر ۱۴۰۱ش.
  • حضرتی یامچی، حسن، «مذهب و سیاست مذهبی هخامنشیان»، کیهان اندیشه، شمارهٔ ۷۴، ۱۳۷۶ش.
  • «زندگی‌نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید:۳۰ تیر ۱۴۰۱ش.
  • «داریوش هخامنشی»، پایگاه خبری حقوق نیوز، تاریخ بازدید: ۲ مرداد ۱۴۰۱ش.
  • «داریوش هخامنشی»، وب‌سایت لحظه آخر، تاریخ بازدید: ۲۹ تیر ۱۴۰۱ش.
  • «زندگینامهٔ داریوش اول»، وب‌سایت بیتوته، تاریخ بازدید: ۳۰ تیر ۱۴۰۱ش.
  • شباهنگ، مهرداد، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: ۲۸ تیر ۱۴۰۱ش.
  • «شوش کهن»، وبلاگ آرش، تاریخ درج مطلب: ۵ تیر ۱۳۹۸ش.
  • فخاری، رامین، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ درج مطلب: ۹ آبان ۱۳۹۷ش.