پیشنویس:بانک خون امام حسین: تفاوت میان نسخهها
حمید گلزار (بحث | مشارکتها) ابرابزار |
imported>علیرضا محمددوست بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| (۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
{{جعبه اطلاعات مفهوم | |||
| تصویر =بانک خون امام حسین.jpg | |||
| زیرنویس تصویر =افتتاح بانک خون امام حسین در شهر لشکرگاه، مرکز استان هلمند افغانستان | |||
| فایل پادکست =بانک خون امام حسین ع.ogg | |||
| حجم فایلپادکست =3/13 | |||
| تاریخ پادکست =17-08-1404 | |||
| زیرنویس عنوان = | |||
| عنوان اصلی = | |||
| عنوان انگلیسی = | |||
| عنوان عربی = | |||
| عنوان علمی = | |||
| شاخه علمی = | |||
| نوع مفهوم = | |||
| معنای اصطلاحی = | |||
| حوزه کاربرد = | |||
| گستره جغرافیایی = | |||
| منشأ تاریخی = | |||
| نخستین کاربرد = | |||
| ریشه واژه = | |||
| مرتبط با = | |||
| اهمیت = | |||
| مبدع = | |||
| مروج = | |||
| مقدس برای = | |||
| مورد احترام = | |||
| آثار مرتبط = | |||
|image_alt=افتتاح بانک خون امام حسین در شهر لشکرگاه، مرکز استان هلمند افغانستان}} | |||
{{درشت|'''بانک خون امام حسین،'''}} مرکز جمعآوری خون اهدایی در روز عاشورا در افغانستان. | {{درشت|'''بانک خون امام حسین،'''}} مرکز جمعآوری خون اهدایی در روز عاشورا در افغانستان. | ||
بانک خون | بانک خون امام حسین، یک پویش اجتماعی-مذهبی در افغانستان است که در عاشورای ۱۳۸۷ شمسی با اهدای خون معاون رئیسجمهور اسبق [[افغانستان]]، پایهگذاری شد. این اقدام با هدف ترویج فرهنگ [[اهدای خون]] و مقابله با رفتارهای آسیبزایی مانند [[قمهزنی]] در ایام [[محرم]] شکل گرفت. این پویش به سرعت به یک آیین نوین عاشورایی تبدیل شد که در آن عزاداران به جای قمهزنی، با اهدای خون خود به نیازمندان و مجروحان، به گرامیداشت [[امام حسین]] و [[سبک زندگی عاشورایی|فرهنگ عاشورایی]] میپردازند. این مرکز که به طور رسمی توسط وزارت صحت عامه افغانستان به همین نام ثبت شد، نه تنها نیازهای خونی کشور را تأمین میکند، بلکه با تبدیل سوگواری سنتی به کنش اجتماعی مؤثر، نماد بارزی از [[مسئولیتپذیری اجتماعی]] در چارچوب [[ارزشهای دینی]] به شمار میرود. | ||
== بانک خون امام حسین: | ==نامگذاری بانک خون امام حسین== | ||
[[پرونده:بانک خون امام حسین۱.jpg|جایگزین=نامگذاری بانک خون امام حسین (ع) توسط محمدکریم خلیلی در ۷ محرم|بندانگشتی|محمدکریم خلیلی در ۷ محرم ۱۴۳۱ هجری قمری بانک خون امام حسین را رسماً نامگذاری کرد]] | |||
این | در عاشورای ۱۳۸۷ش، محمدکریم خلیلی، معاون رئیسجمهور اسبق افغانستان، با اهدای خون به نیازمندان و سربازان مجروح، بانک خون امام حسین را تأسیس کرد که خیلی زود، با اقبال عمومی رو به رو شد. در همان سال، مردم بیش از ۴۵۰۰۰ سیسی خون به این بانک [[هدیه]] کردند. دولت افغانستان در ۱۳۸۸ش، بانک خون مرکزی وزارت صحت عامه را بهصورت رسمی، بانک خون امام حسین نامگذاری کرد و در عاشورای ۱۳۹۲ش، آمار رسمی میزان اهدای خون، ۱٬۶۰۰٬۰۰۰ سیسی در سراسر کشور اعلام شد.<ref>[https://af.shafaqna.com/FA/84567 «تاریخچۀ تأسیس بانک خون امام حسین»، خبرگزاری شفقنا.]</ref> این مرکز، بهدلیل اینکه در روز عاشورا و بهمنظور مقابله با [[خرافهگرایی|خرافات دینی]] و جلوگیری از قمهزنی در ایام سوگواری محرم تأسیس شد، «بانک خون امام حسین» نامگذاری شده است.<ref>[https://rasanews.ir/fa/news/584587/ایجاد-بانک-خون-امام-حسین-به-منظور-مقابله-با-انحرافات «ایجاد بانک خون امام حسین بهمنظور مقابله با انحرافات»، خبرگزاری رسا.]</ref> | ||
این پویش با ادامه تا چند روز بعد از عاشورا، تمام نیازمندیهای خون وزارت صحت عامه را تأمین میکند.<ref>[https://www.payam-aftab.com/fa/news/9558/بانک-خون-امام-حسین-ع-وزارت-صحت-نام-گزاwml «بانک خون امام حسین در وزارت صحت نامگزاری شد»، وبسایت پیام آفتاب.]</ref> تا قبل از حاکمیت دوبارهٔ | ==اهداف و پیامدهای بانک خون امام حسین== | ||
===فرهنگسازی اهدای خون=== | |||
پویش [[اهدای خون]] در روز عاشورا، بهمرور زمان، به [[فرهنگ عمومی]] بدل شد و عزاداران حسینی در سراسر افغانستان با اهدای خون خود، از روز [[عاشورا]] تجلیل میکنند.<ref>[https://www.payam-aftab.com/fa/news/9558/بانک-خون-امام-حسین-ع-وزارت-صحت-نام-گزاwml «بانک خون امام حسین در وزارت صحت نامگزاری شد»، وبسایت پیام آفتاب.]</ref> بعد از تأسیس این بانک، کارمندان وزارت صحت عامه با راهاندازی پویش جمعآوری خون در روز عاشورا، به [[خانه|خانههای]] مردم، [[تکیه|تکیهخانهها]]، [[مسجد|مساجد]] و [[حسینه|حسینهها]] میروند تا خون داوطلبان را جمعآوری کنند.<ref>[https://moph.gov.af/dr/بیشتر-از-چهارصد-هزار-سی-سی-خون-در-شهر-کابل-در-روز-عاشورا-جمع-آوری-گردید «بیشتر از چهارصد هزار سیسی خون در شهر کابل در روز عاشورا جمعآوری گردید»، وبسایت وزارت صحت عامه.]</ref> | |||
[[پرونده:بانک خون امام حسین۲.jpg|جایگزین=اشرف غنی در حال اهدای خون در روز عاشورا|بندانگشتی|اشرف غنی در حال اهدای خون در روز عاشورا]] | |||
این پویش با ادامه تا چند روز بعد از عاشورا، تمام نیازمندیهای خون در وزارت صحت عامه را تأمین میکند.<ref>[https://www.payam-aftab.com/fa/news/9558/بانک-خون-امام-حسین-ع-وزارت-صحت-نام-گزاwml «بانک خون امام حسین در وزارت صحت نامگزاری شد»، وبسایت پیام آفتاب.]</ref> تا قبل از حاکمیت دوبارهٔ طالبان، رئیسجمهور وقت، شخصیتهای سیاسی و دینی و مقامهای دولتی، در این پویش سراسری شرکت و با اهدای خون خود، مردم را نیز به این کار تشویق میکردند.<ref>[https://www.avapress.com/fa/news/100807/اهدای-خون-روز-عاشورا-یک-کمپاین-سرتاسری-مبدل-شود «اهدای خون در روز عاشورا به یک کمپاین سرتاسری مبدل شود،» خبرگزاری آوا.]</ref> [[آیتالله مکارم شیرازی|ناصر مکارم شیرازی]] از [[مرجع تقلید|مراجع تقلید]] شیعیان نیز تشکیل بانک خون [[امام حسین]] را ابتکاری خوب خواند و بر لزوم اجرای این طرح در کشورهای مختلف اسلامی تأکید کرد.<ref>[https://fa.shafaqna.com/news/658990/حضرت-آیت-الله-مکارم-شیرازی-طرح-بانک-خون/ «حضرت آیت الله مکارم شیرازی: طرح بانک خون امام حسین در کشورهای اسلامی پیگیری شود»، خبرگزاری شفقنا.]</ref> | |||
=== مقابله با خرافات دینی === | ===مقابله با خرافات دینی=== | ||
قمهزنی در ایام محرم | [[قمهزنی]] در ایام [[ماه محرم|محرم]] میان عزاداران افغانستانی رواج پیدا کرده بود<ref>[https://www.irna.ir/news/81809342/بدعت-ها-و-خرافات-را-كنار-بگذاريم «بدعتها و خرافات را کنار بگذاریم»، خبرگزاری ایسنا.]</ref> و در خیابانهای [[کابل]]، بیشتر از هر جای دیگری انجام میشد.<ref>[https://parstoday.com/dari/radio/uncategorised-i14395 «آیینهای محرم و عاشورا در ملل مختلف»، خبرگزاری پارس تودی.]</ref> این پدیده، از سوی علمای مسلمان و مقامات دولتی، بهعنوان [[خرافه]] و [[آسیب اجتماعی]] شناخته<ref>[https://www.khaama.com/persian/archives/39312 «سرور دانش: به جای زنجیرزدن به نیروهای امنیتی خون اهدا کنید»، وبسایت خامه پرس.]</ref> و برای مقابله با آن، بانک خون امام حسین و پویش اهدای خون در ایام عاشورا، راهاندازی<ref>[https://rasanews.ir/fa/news/584587/ایجاد-بانک-خون-امام-حسین-به-منظور-مقابله-با-انحرافات «ایجاد بانک خون امام حسین بهمنظور مقابله با انحرافات»، خبرگزاری رسا .]</ref> و مؤثر واقع شد. در حالحاضر، به جای قمهزنی، رسم اهدای خون در عاشورا، رایج شده است.<ref>[https://parstoday.com/dari/radio/uncategorised-i14395 «آیینهای محرم و عاشورا در ملل مختلف»، خبرگزاری پارس تودی.]</ref> | ||
=== | ===آیین نوین عاشورایی=== | ||
[[پرونده:بانک خون امام حسین۳.jpg|جایگزین=جوانان عزادار در ولایت هرات در صف اهدای خون|بندانگشتی|انتظار جوانان عزادار در ولایت هرات در صف اهدای خون]] | |||
پویش اهدای خون در روز عاشورا، به یک [[آیین اجتماعی]] تبدیل شده است که فرهنگ عاشورایی را از حوزهٔ [[سوگواری]] صرف به قلمرو کنشگری مدنی و [[همبستگی اجتماعی]] ارتقا داده است. در سراسر افغانستان، گردهمایی عزاداران در مراکز اهدای خون، یک بازتعریف معنایی از [[شهادت]] [[امام حسین]] است که دادن خون در راه نجات جان نیازمندان را جایگزین شکلهای آسیبزای [[عزاداری]] کرده است. | |||
این عمل داوطلبانه، ضمن تولید [[سرمایۀ اجتماعی]] و تقویت حس [[ | این عمل داوطلبانه، ضمن تولید [[سرمایه اجتماعی|سرمایۀ اجتماعی]] و تقویت حس [[نوعدوستی]] میان اقشار مختلف، پیامی آشکار در برابر رفتار آسیبزای قمهزنی ارائه میکند. شهروندان با مشارکت فعال در این پویش، اعتقادات دینی خود را از طریق مداخلهٔ مؤثر اجتماعی ابراز میدارند. این کنش جمعی، نه تنها نیازهای درمانی فوری کشور را تأمین میکند، بلکه با تأکید بر لزوم اهدای خون در همه اوقات، [[مسئولیتپذیری]] اجتماعی را به مثابهٔ یک ارزش دائمی در [[سبک زندگی مؤمنانه]] نهادینه میسازد.<ref>[https://www.avapress.com/fa/news/33567/اهدای-خون-فرهنگ-عالی-عاشورای-حسینی-رشد-می-دهد «اهدای خون، فرهنگ عالی عاشورای حسینی را رشد میدهد»، خبرگزاری آوا.]</ref> | ||
== پانویس == | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
== منابع == | ==منابع== | ||
{{آغاز منابع}} | {{آغاز منابع}} | ||
* «آیینهای محرم و عاشورا در ملل مختلف»، خبرگزاری پارس تودی، تاریخ درج مطلب: ۱۶ آبان ۱۳۹۵ش. | * «آیینهای محرم و عاشورا در ملل مختلف»، خبرگزاری پارس تودی، تاریخ درج مطلب: ۱۶ آبان ۱۳۹۵ش. | ||
| خط ۳۶: | خط ۶۳: | ||
* «بیشتر از چهارصد هزار سیسی خون در شهر کابل در روز عاشورا جمعآوری گردید»، وبسایت وزارت صحت عامه، تاریخ درج مطلب: ۱۰ شهریور ۱۳۹۹ش. | * «بیشتر از چهارصد هزار سیسی خون در شهر کابل در روز عاشورا جمعآوری گردید»، وبسایت وزارت صحت عامه، تاریخ درج مطلب: ۱۰ شهریور ۱۳۹۹ش. | ||
* «تاریخچهٔ تأسیس بانک خون امام حسین»، وبسایت شفقنا، تاریخ درج مطلب: ۲۹ مهر ۱۳۹۴ش. | * «تاریخچهٔ تأسیس بانک خون امام حسین»، وبسایت شفقنا، تاریخ درج مطلب: ۲۹ مهر ۱۳۹۴ش. | ||
* «حضرت | * «حضرت آیتالله مکارم شیرازی: طرح بانک خون امام حسین در کشورهای اسلامی پیگیری شود»، خبرگزاری شفقنا، تاریخ در مطلب: ۱۹ آبان ۱۳۹۷ش. | ||
* «سرور دانش: به جای زنجیرزدن به نیروهای امنیتی خون اهدا کنید»، وبسایت خامه پرس، تاریخ درج مطلب: ۴ اکتبر ۲۰۱۶. | * «سرور دانش: به جای زنجیرزدن به نیروهای امنیتی خون اهدا کنید»، وبسایت خامه پرس، تاریخ درج مطلب: ۴ اکتبر ۲۰۱۶. | ||
{{پایان منابع}} | {{پایان منابع}} | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۱ آبان ۱۴۰۴، ساعت ۱۴:۱۸
 افتتاح بانک خون امام حسین در شهر لشکرگاه، مرکز استان هلمند افغانستان | |
|
|
بانک خون امام حسین، مرکز جمعآوری خون اهدایی در روز عاشورا در افغانستان.
بانک خون امام حسین، یک پویش اجتماعی-مذهبی در افغانستان است که در عاشورای ۱۳۸۷ شمسی با اهدای خون معاون رئیسجمهور اسبق افغانستان، پایهگذاری شد. این اقدام با هدف ترویج فرهنگ اهدای خون و مقابله با رفتارهای آسیبزایی مانند قمهزنی در ایام محرم شکل گرفت. این پویش به سرعت به یک آیین نوین عاشورایی تبدیل شد که در آن عزاداران به جای قمهزنی، با اهدای خون خود به نیازمندان و مجروحان، به گرامیداشت امام حسین و فرهنگ عاشورایی میپردازند. این مرکز که به طور رسمی توسط وزارت صحت عامه افغانستان به همین نام ثبت شد، نه تنها نیازهای خونی کشور را تأمین میکند، بلکه با تبدیل سوگواری سنتی به کنش اجتماعی مؤثر، نماد بارزی از مسئولیتپذیری اجتماعی در چارچوب ارزشهای دینی به شمار میرود.
نامگذاری بانک خون امام حسین
[ویرایش | ویرایش مبدأ]
در عاشورای ۱۳۸۷ش، محمدکریم خلیلی، معاون رئیسجمهور اسبق افغانستان، با اهدای خون به نیازمندان و سربازان مجروح، بانک خون امام حسین را تأسیس کرد که خیلی زود، با اقبال عمومی رو به رو شد. در همان سال، مردم بیش از ۴۵۰۰۰ سیسی خون به این بانک هدیه کردند. دولت افغانستان در ۱۳۸۸ش، بانک خون مرکزی وزارت صحت عامه را بهصورت رسمی، بانک خون امام حسین نامگذاری کرد و در عاشورای ۱۳۹۲ش، آمار رسمی میزان اهدای خون، ۱٬۶۰۰٬۰۰۰ سیسی در سراسر کشور اعلام شد.[۱] این مرکز، بهدلیل اینکه در روز عاشورا و بهمنظور مقابله با خرافات دینی و جلوگیری از قمهزنی در ایام سوگواری محرم تأسیس شد، «بانک خون امام حسین» نامگذاری شده است.[۲]
اهداف و پیامدهای بانک خون امام حسین
[ویرایش | ویرایش مبدأ]فرهنگسازی اهدای خون
[ویرایش | ویرایش مبدأ]پویش اهدای خون در روز عاشورا، بهمرور زمان، به فرهنگ عمومی بدل شد و عزاداران حسینی در سراسر افغانستان با اهدای خون خود، از روز عاشورا تجلیل میکنند.[۳] بعد از تأسیس این بانک، کارمندان وزارت صحت عامه با راهاندازی پویش جمعآوری خون در روز عاشورا، به خانههای مردم، تکیهخانهها، مساجد و حسینهها میروند تا خون داوطلبان را جمعآوری کنند.[۴]
این پویش با ادامه تا چند روز بعد از عاشورا، تمام نیازمندیهای خون در وزارت صحت عامه را تأمین میکند.[۵] تا قبل از حاکمیت دوبارهٔ طالبان، رئیسجمهور وقت، شخصیتهای سیاسی و دینی و مقامهای دولتی، در این پویش سراسری شرکت و با اهدای خون خود، مردم را نیز به این کار تشویق میکردند.[۶] ناصر مکارم شیرازی از مراجع تقلید شیعیان نیز تشکیل بانک خون امام حسین را ابتکاری خوب خواند و بر لزوم اجرای این طرح در کشورهای مختلف اسلامی تأکید کرد.[۷]
مقابله با خرافات دینی
[ویرایش | ویرایش مبدأ]قمهزنی در ایام محرم میان عزاداران افغانستانی رواج پیدا کرده بود[۸] و در خیابانهای کابل، بیشتر از هر جای دیگری انجام میشد.[۹] این پدیده، از سوی علمای مسلمان و مقامات دولتی، بهعنوان خرافه و آسیب اجتماعی شناخته[۱۰] و برای مقابله با آن، بانک خون امام حسین و پویش اهدای خون در ایام عاشورا، راهاندازی[۱۱] و مؤثر واقع شد. در حالحاضر، به جای قمهزنی، رسم اهدای خون در عاشورا، رایج شده است.[۱۲]
آیین نوین عاشورایی
[ویرایش | ویرایش مبدأ]
پویش اهدای خون در روز عاشورا، به یک آیین اجتماعی تبدیل شده است که فرهنگ عاشورایی را از حوزهٔ سوگواری صرف به قلمرو کنشگری مدنی و همبستگی اجتماعی ارتقا داده است. در سراسر افغانستان، گردهمایی عزاداران در مراکز اهدای خون، یک بازتعریف معنایی از شهادت امام حسین است که دادن خون در راه نجات جان نیازمندان را جایگزین شکلهای آسیبزای عزاداری کرده است.
این عمل داوطلبانه، ضمن تولید سرمایۀ اجتماعی و تقویت حس نوعدوستی میان اقشار مختلف، پیامی آشکار در برابر رفتار آسیبزای قمهزنی ارائه میکند. شهروندان با مشارکت فعال در این پویش، اعتقادات دینی خود را از طریق مداخلهٔ مؤثر اجتماعی ابراز میدارند. این کنش جمعی، نه تنها نیازهای درمانی فوری کشور را تأمین میکند، بلکه با تأکید بر لزوم اهدای خون در همه اوقات، مسئولیتپذیری اجتماعی را به مثابهٔ یک ارزش دائمی در سبک زندگی مؤمنانه نهادینه میسازد.[۱۳]
پانویس
[ویرایش | ویرایش مبدأ]- ↑ «تاریخچۀ تأسیس بانک خون امام حسین»، خبرگزاری شفقنا.
- ↑ «ایجاد بانک خون امام حسین بهمنظور مقابله با انحرافات»، خبرگزاری رسا.
- ↑ «بانک خون امام حسین در وزارت صحت نامگزاری شد»، وبسایت پیام آفتاب.
- ↑ «بیشتر از چهارصد هزار سیسی خون در شهر کابل در روز عاشورا جمعآوری گردید»، وبسایت وزارت صحت عامه.
- ↑ «بانک خون امام حسین در وزارت صحت نامگزاری شد»، وبسایت پیام آفتاب.
- ↑ «اهدای خون در روز عاشورا به یک کمپاین سرتاسری مبدل شود،» خبرگزاری آوا.
- ↑ «حضرت آیت الله مکارم شیرازی: طرح بانک خون امام حسین در کشورهای اسلامی پیگیری شود»، خبرگزاری شفقنا.
- ↑ «بدعتها و خرافات را کنار بگذاریم»، خبرگزاری ایسنا.
- ↑ «آیینهای محرم و عاشورا در ملل مختلف»، خبرگزاری پارس تودی.
- ↑ «سرور دانش: به جای زنجیرزدن به نیروهای امنیتی خون اهدا کنید»، وبسایت خامه پرس.
- ↑ «ایجاد بانک خون امام حسین بهمنظور مقابله با انحرافات»، خبرگزاری رسا .
- ↑ «آیینهای محرم و عاشورا در ملل مختلف»، خبرگزاری پارس تودی.
- ↑ «اهدای خون، فرهنگ عالی عاشورای حسینی را رشد میدهد»، خبرگزاری آوا.
منابع
[ویرایش | ویرایش مبدأ]- «آیینهای محرم و عاشورا در ملل مختلف»، خبرگزاری پارس تودی، تاریخ درج مطلب: ۱۶ آبان ۱۳۹۵ش.
- «اهدای خون در روز عاشورا به یک کمپاین سرتاسری مبدل شود،» خبرگزاری آوا، تاریخ درج مطلب: ۲۹ مهر ۱۳۹۳ش.
- «اهدای خون، فرهنگ عالی عاشورای حسینی را رشد میدهد»، خبرگزاری آوا، تاریخ درج مطلب: ۱۶ آذر ۱۳۹۰ش.
- «ایجاد بانک خون امام حسین بهمنظور مقابله با انحرافات»، خبرگزاری رسا، تاریخ درج مطلب: ۱۷ آبان ۱۳۹۷ش.
- «بانک خون امام حسین در وزارت صحت نامگزاری شد»، وبسایت پیام آفتاب، تاریخ درج مطلب: ۳ خرداد ۱۳۹۳ش.
- «بدعتها و خرافات را کنار بگذاریم»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۳۰ مهر ۱۳۹۴ش.
- «بیشتر از چهارصد هزار سیسی خون در شهر کابل در روز عاشورا جمعآوری گردید»، وبسایت وزارت صحت عامه، تاریخ درج مطلب: ۱۰ شهریور ۱۳۹۹ش.
- «تاریخچهٔ تأسیس بانک خون امام حسین»، وبسایت شفقنا، تاریخ درج مطلب: ۲۹ مهر ۱۳۹۴ش.
- «حضرت آیتالله مکارم شیرازی: طرح بانک خون امام حسین در کشورهای اسلامی پیگیری شود»، خبرگزاری شفقنا، تاریخ در مطلب: ۱۹ آبان ۱۳۹۷ش.
- «سرور دانش: به جای زنجیرزدن به نیروهای امنیتی خون اهدا کنید»، وبسایت خامه پرس، تاریخ درج مطلب: ۴ اکتبر ۲۰۱۶.