پیشنویس:محمدمهدی طهرانچی: تفاوت میان نسخهها
imported>شاهرودی ابرابزار |
|||
| (۱۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۸ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
[[پرونده:طهرانچی.jpg|thumb|محمد مهدی طهرانچی در نشست بررسی حادثه واژگونی اتوبوس دانشگاه آزاد با حضور دادستان کل کشور؛ ۱۲ دی ۱۳۹۷ش|جایگزین=محمد مهدی طهرانچی]] | |||
{{درشت|'''محمدمهدی طهرانچی'''}}؛ رئیس دانشگاه آزاد اسلامی که بهدلیل تخصص در دانش هستهای، در حمله نظامی اسرائیل به شهادت رسید. | |||
محمدمهدی | محمدمهدی طهرانچی از اساتید برجستهٔ فیزیک دانشگاه [[سیدمحمد حسینی بهشتی|شهید بهشتی]] و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی بود که در ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ش در حملهٔ تروریستی [[رژیم کودککش|رژیم صهیونیستی]] به [[شهادت]] رسید. وی با مدرک دکتری فیزیک حالت جامد و سابقهٔ مطالعاتی در مرکز بینالمللی فیزیک نظری ایتالیا، از چهرههای پیشرو در حوزههای نانوفیزیک و ماده چگال محسوب میشد. طهرانچی با بیش از ۱۵۰ مقاله علمی معتبر، تألیف و ترجمهٔ [[کتاب]] و راهنمایی دهها پایاننامهٔ تحصیلات تکمیلی، نقش مؤثری در توسعه علوم پایهٔ کشور ایفا کرد. در عرصهٔ مدیریت دانشگاهی، ریاست دانشگاه شهید بهشتی (۱۳۹۱–۱۳۹۵ش) و سپس ریاست دانشگاه آزاد اسلامی از آبان ۱۳۹۷ش تا زمان شهادت از جمله مسئولیتهای وی بود. طرحهای تحولی مانند «پایش» و توسعهٔ زیستبوم نوآوری از مهمترین ابتکارات مدیریتی طهرانچی محسوب میشود. وی با تلفیق دانش عمیق دانشگاهی و بینش مدیریتی، گامهای بلندی در مسیر پیوند دانشگاه با صنعت و نیازهای واقعی جمهوری اسلامی ایران برداشت. | ||
در | == تولد و تحصیلات طهرانچی == | ||
محمدمهدی طهرانچی در ۱۳۴۴ش در [[تهران]] و در خانوادهای مذهبی متولد شد. وی متأهل و دارای سه فرزند بود.<ref>[https://facultymembers.sbu.ac.ir/tehranchi/#m3 «سوابق و فعالیتها»، وبسایت شخصی دکتر محمدمهدی طهرانچی.]</ref> تحصیلات ابتدایی و متوسطهٔ خود را در مدارس پایتخت به پایان رساند. وی در رشتهٔ فیزیک دانشگاه شهید بهشتی پذیرفته شد و در ۱۳۶۷ش مدرک کارشناسی خود را از این دانشگاه گرفت. طهرانچی تحصیلات تکمیلی خود را در گرایش فیزیک حالت جامد همان دانشگاه ادامه داد و در ۱۳۷۰ش مدرک کارشناسی ارشد را دریافت کرد. وی سپس در مقطع دکتری تخصصی همان گرایش به تحصیل پرداخت و در ۱۳۷۶ش با موفقیت از رسالهٔ دکتری خود دفاع کرد. | |||
پس از اتمام تحصیلات، طهرانچی برای گذراندن دورهٔ فرصت مطالعاتی به مرکز بینالمللی فیزیک نظری عبدالسلام (ICTP) در تریسته ایتالیا رفت و سالهای ۱۳۷۵ش و ۱۳۷۶ش را به بهرهگیری از دانش روز جهان در حوزهٔ فیزیک پرداخت. طهرانچی در حوزههای تخصصی متعددی از جمله فیزیک ماده چگال، نانوفیزیک و نانوتکنولوژی، ابررسانایی دمای بالا، شبیهسازیهای محاسباتی مواد، بررسی خواص الکترونیکی و مغناطیسی مواد و همچنین فیزیک محاسباتی دارای تخصص و تجربهٔ ارزشمندی بود. وی در دانشگاه شهید بهشتی به مقام استاد تمامی با پایهٔ ۳۱ (بالاترین رتبهٔ استادی در نظام آموزش عالی ایران) نائل آمد و بهعنوان استاد ممتاز این دانشگاه شناخته شد. وی بعدها به ریاست این دانشگاه نیز منصوب شد.<ref>[https://www.tabnak.ir/fa/news/1311435/شهید-محمدمهدی-طهرانچی-دانشمندی-بیادعا-و-تاثیرگذار «شهید محمدمهدی طهرانچی؛ دانشمندی بیادعا و تأثیرگذار»، خبرگزاری تابناک.]</ref> | |||
== ویژگیهای شخصیتی و اخلاقی محمدمهدی طهرانچی == | |||
برخی از اندیشمندان کشور، محمدمهدی طهرانچی را الگویی کمنظیر از تلفیق علم و [[اخلاق]]، تواضع و [[عزت نفس|عزت]] و تعهد و نوآوری توصیف کردهاند. وی با پشتکاری مثالزدنی مدارج علمی را طی کرد و در عین برخورداری از جایگاه علمی ممتاز، همواره با فروتنی و سعهٔ صدر با دانشجویان و همکاران تعامل داشت. اخلاق علمی و انسانی طهرانچی، وی را به چهرهای محبوب در جامعهٔ دانشگاهی تبدیل کرده بود. وی معتقد بود که علم باید در خدمت انسانیت و پیشرفت کشور قرار گیرد و ابزاری برای سلطه و استثمار نباشد. این نگاه متعهدانه، الهامبخش بسیاری از دانشجویان و پژوهشگران جوان بود. | |||
این | در عرصهٔ مدیریت، رویکردی تحولگرا و [[کار جهادی|جهادی]] داشت و با ایجاد طرحهای نوآورانه گامهای بلندی در ارتقای کیفیت آموزش عالی برداشت. استقامت وی در برابر تهدیدات مکرر دشمنان، نشاندهندهٔ عمق [[ایمان]] و تعهد انقلابی این دانشمند برجستهٔ کشور بود. انس با قرآن و پایبندی به ارزشهای اسلامی، از دیگر ویژگیهای برجستهٔ شخصیتی طهرانچی محسوب میشد. وی با تلفیق دانش روز و معارف دینی، الگویی کامل از یک دانشمند [[مسلمان]] و انقلابی ارائه داد که برای جامعهٔ علمی کشور ماندگار خواهد بود.<ref>[https://ana.ir/fa/news/978367/دکتر-طهرانچی-الگویی-برای-تلفیق-علم-و-اخلاق «دکتر طهرانچی؛ الگویی برای تلفیق علم و اخلاق»، خبرگزاری آنا.]</ref> | ||
== فعالیتهای علمی و پژوهشی طهرانچی == | |||
محمدمهدی طهرانچی از چهرههای برجسته علمی کشور بود که فعالیتهای پژوهشی گستردهای در حوزههای تخصصی فیزیک و فناوری داشت. سوابق پژوهشی او، گواهی بر تعهد علمی و تخصص وی در پیشبرد مرزهای دانش و فناوری در سطح ملی و بینالمللی بوده که در ذیل آمده است: | |||
== | === زمینههای پژوهشی === | ||
# فیزیک مواد مغناطیسی. | |||
# فوتونیک. | |||
# سیاستگذاری علم و فناوری. | |||
=== | === مقالات علمی === | ||
۱. | ۱. انتشار ۱۰۹ مقالهٔ علمیپژوهشی در مجلات معتبر بینالمللی نمایهشده در پایگاه ISI. | ||
۲. | ۲. ارائهٔ بیش از ۱۳۵ مقاله در کنفرانسهای علمی داخلی و خارجی. | ||
=== تألیف و ترجمه کتاب === | |||
===تألیف و ترجمه کتاب | |||
۱. تألیف کتاب «پژوهش وضع موجود، طراحی وضع مطلوب»، تهران، نشر دانشگاهی، ۱۳۸۸ش. | ۱. تألیف کتاب «پژوهش وضع موجود، طراحی وضع مطلوب»، تهران، نشر دانشگاهی، ۱۳۸۸ش. | ||
۲. ترجمه کتاب «آشنایی با مواد مغناطیسی» (نوشته بی. دی. کالیتی و سی. دی. گراهام)، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، | ۲. ترجمه کتاب «آشنایی با مواد مغناطیسی» (نوشته بی.دی. کالیتی و سی.دی. گراهام)، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۹۵ش. | ||
=== | === طرحهای پژوهشی === | ||
اجرای بیش از ۱۷ طرح پژوهشی در سطح ملی با همکاری مراکز و نهادهای علمی و صنعتی از جمله: وزارت صنایع و معادن؛ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری؛ مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی؛ ستاد توسعه فناوری نانو؛ ستاد توسعه علوم و فناوریهای شناختی؛ مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور. | |||
=== تدریس و راهنمایی پایاننامه === | |||
[[پرونده:طهرانچی۱.jpg|thumb|طهرانچی در حال تدریس در کلاس درس نظریه کوانتومی مغناطیس دانشکده فیزیک دانشگاه شهید بهشتی؛ پاییز ۱۴۰۲ش|جایگزین=طهرانچی در حال تدریس در دانشگاه شهید بهشتی]] | |||
راهنمایی ۱۵ دانشجوی دکتری و راهنمایی بیش از ۷۰ پایاننامه کارشناسی ارشد در رشتههای فیزیک و فوتونیک؛ تدریس در مقاطع دکتری فیزیک، فوتونیک و مدیریت آموزش عالی. | |||
===دستاوردهای علمی | === دستاوردهای علمی === | ||
۱. راهاندازی «آزمایشگاه مگنتوفوتونیک» در | ۱. راهاندازی «آزمایشگاه مگنتوفوتونیک» در پژوهشکدهٔ لیزر و پلاسما که گامی مهم در توسعهٔ تحقیقات میانرشتهای در حوزهٔ فیزیک و فناوریهای نوین محسوب میشود. | ||
۲. راه اندازی قطب علمی فوتونیک.<ref>[https://facultymembers.sbu.ac.ir/tehranchi/#m3 «سوابق و فعالیتها»، وبسایت دکتر محمدمهدی طهرانچی.]</ref> | ۲. راه اندازی قطب علمی فوتونیک.<ref>[https://facultymembers.sbu.ac.ir/tehranchi/#m3 «سوابق و فعالیتها»، وبسایت دکتر محمدمهدی طهرانچی.]</ref> | ||
==مسئولیتها و سوابق اجرایی== | == مسئولیتها و سوابق اجرایی == | ||
معاون اجرایی و برنامهریزی دانشکده علوم دانشگاه شهید بهشتی: ۱۳۷۷–۱۳۷۸ش | * معاون اجرایی و برنامهریزی دانشکده علوم دانشگاه شهید بهشتی: ۱۳۷۷–۱۳۷۸ش. | ||
* رئیس گروه فیزیک دانشگاه پیام نور: ۱۳۷۷–۱۳۷۸ش. | |||
رئیس گروه فیزیک دانشگاه پیام نور: ۱۳۷۷–۱۳۷۸ش | * معاون تحصیلات تکمیلی دانشکده علوم دانشگاه شهید بهشتی: ۱۳۷۸–۱۳۸۲ش. | ||
* معاون پژوهشی پژوهشکدهٔ لیزر دانشگاه شهید بهشتی: ۱۳۸۲–۱۳۸۴ش. | |||
معاون تحصیلات تکمیلی دانشکده علوم دانشگاه شهید بهشتی: ۱۳۷۸–۱۳۸۲ش | * از مؤسسان پژوهشکده لیزر دانشگاه شهید بهشتی. | ||
* از مؤسسان دانشکدهٔ فناوریهای نوین دانشگاه شهید بهشتی. | |||
معاون پژوهشی | * مجری طرح عمدهٔ فوتونیک مؤسسه آموزشی تحقیقاتی صنایع دفاعی: ۱۳۸۲–۱۳۸۳ش. | ||
* مدیر قطب علمی فوتونِیک دانشگاه شهید بهشتی: ۱۳۸۶–۱۳۹۱ش. | |||
از مؤسسان پژوهشکده لیزر دانشگاه شهید بهشتی | * عضو هیئت مدیرهٔ انجمن اپتیک و فوتونیک ایران: ۱۳۸۸–۱۳۹۲ش. | ||
* عضو کمیتهٔ علمی مطالعات سند تحول راهبردی علم و فناوری کشور: ۱۳۸۷–۱۳۸۸ش. | |||
از مؤسسان | * معاون پژوهشی و فناوری دانشگاه شهید بهشتی: ۱۳۸۴–۱۳۸۶ش. | ||
* رئیس مرکز نشر دانشگاهی: ۱۳۸۷–۱۳۹۱ش. | |||
مجری طرح | * رئیس کمیسیون تخصصی علوم پایه شورای عالی عتف: ۱۳۸۹ش تاکنون. | ||
* رئیس دانشگاه شهید بهشتی: ۱۳۹۱ تا بهمن ۱۳۹۵ش. | |||
* سرپرست دانشگاه آزاد استان تهران و دانشگاه آزاد تهران مرکزی مرداد ۱۳۹۶ش تاکنون. | |||
* سرپرست معاونت علمی آستان قدس رضوی از اسفندماه ۱۳۹۵ش.<ref>[https://www.yjc.ir/fa/news/6637473/سرپرست-دانشگاه-آزاد-کیست-سوابق-محمد-مهدی-طهرانچی «سرپرست دانشگاه آزاد کیست؟+ سوابق محمد مهدی طهرانچی»، وبسایت باشگاه خبرنگاران جوان.]</ref> | |||
== تحریم محمدمهدی طهرانچی توسط آمریکا == | |||
در ۱۸ مارس ۲۰۲۰م، دولت ایالات متحدهٔ آمریکا محمدمهدی طهرانچی را در فهرست تحریمهای یکجانبهٔ خود قرار داد. وزارت خارجه آمریکا در توجیه این اقدام، ادعاهای مبنی بر مشارکت وی در برنامههای علمی و فناورانه جمهوری اسلامی ایران مطرح کرد. کارشناسان، تحریم طهرانچی را نشاندهندهٔ عظمت خدمات علمی و مدیریتی وی و گواهی بر [[ترس]] دشمنان از پیشرفتهای علمی و فناورانه ایران اسلامی توصیف کردند.<ref>[https://7sobh.com/بخش-اجتماعی-35/601250-بیوگرافی-محمدمهدی-طهرانچی-که-در-حمله-تروریستی-اسرائیل-به-شهادت-رسید «بیوگرافی محمدمهدی طهرانچی که در حمله تروریستی اسرائیل به شهادت رسید»، وبسایت روزنامۀ هفت صبح.]</ref> | |||
== شهادت == | |||
[[پرونده:طهرانچی۲.jpg|thumb|حضور جمعی از مسئولان استان قزوین در دانشگاه آزاد و ابراز تسلیت و ادای احترام به مقام دکتر محمدمهدی طهرانچی؛ ۲۶ خرداد ۱۴۰۴ش|جایگزین=یادبود شهید محمدمهدی طهرانچی]] | |||
بامداد روز جمعه ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ش محمدمهدی طهرانچی به همراه همسرش، در پی حملهٔ تروریستی و تجاوزکارانهٔ رژیم صهیونیستی به منزل مسکونی وی در منطقهٔ سعادتآباد تهران، به شهادت رسید.<ref>[https://www.irna.ir/news/85860995/زندگی-شهید-محمدمهدی-طهرانچی-دانشمندی-بی-ادعا-و-تاثیرگذار «شهید محمدمهدی طهرانچی؛ دانشمندی بیادعا و تأثیرگذار»، خبرگزاری ایرنا.]</ref> | |||
همزمان با تشییع پیکر شهدای اقتدار ایران در ۷ تیر ۱۴۰۴ش در تهران، پیکر محمدمهدی طهرانچی و همسر وی نیز با حضور گستردهٔ اقشار مختلف مردم در [[حرم عبدالعظیم حسنی]] برگزار شد. این آیین که با اقامهٔ [[نماز میت]] توسط تولیت آستان مقدس همراه بود، شاهد حضور پرشور اساتید، دانشجویان، مسئولان دانشگاهی و عموم مردم بود. کارشناسان این مشارکت گسترده را نشان از جایگاه والای این چهرهٔ علمی در جامعه دانشگاهی توصیف کردند. پیکر این دو شهید در شبستان [[امام خمینی]] به خاک سپرده شد.<ref>[https://www.mizanonline.ir/fa/news/4843805/پیکر-دانشمند-شهید-طهرانچی-با-حضور-پرشور-مردم-تشییع-و-تدفین-شد «پیکر دانشمند شهید طهرانچی با حضور پرشور مردم تشییع و تدفین شد»، خبرگزاری میزان.]</ref> | |||
== افتخارات == | |||
۱. دارندهٔ نشان درجهیک علمی از رئیسجمهور؛<ref>[https://www.isna.ir/news/1404032315095/مسیر-پر-افتخار-یک-فیزیکدان-انقلابی-از-فیزیک-ماده-چگال-تا-مدیریت «مسیر پر افتخار یک فیزیکدان انقلابی؛ از فیزیک ماده چگال تا مدیریت بزرگترین دانشگاه کشور»، خبرگزاری ایسنا.]</ref> | |||
۲. استاد نمونهٔ کشوری در ۱۳۹۰–۱۳۹۱ش. | |||
رئیس | == جایگاه علمی و نوآوریهای طهرانچی == | ||
محمدمهدی طهرانچی بهعنوان استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، با رویکردی تحولگرا، نقش بیبدیلی در ارتقای نظام آموزش عالی و پژوهشهای کاربردی ایفا کرد. وی با تلفیق دانش عمیق دانشگاهی و مدیریت جهادی، گامهای مؤثری در پیوند علم و صنعت برداشت. طرح «پایش» از ابتکارات برجستهٔ دکتر طهرانچی بود که با هدف همسوسازی پایاننامهها و پژوهشهای دانشگاهی با نیازهای ملی طراحی و اجرا شد. این طرح تحولی، مسیر پژوهشهای آکادمیک را بهسمت حل چالشهای واقعی کشور هدایت کرد. | |||
توسعهٔ «زیستبوم نوآوری» در دانشگاه آزاد اسلامی از دیگر دستاوردهای مدیریتی وی محسوب میشود که فضایی پویا برای رشد استعدادها و تبدیل ایدههای علمی به محصولات فناورانه ایجاد کرد. طهرانچی با نگاهی آیندهنگر، دانشگاه را به محور توسعهٔ علمی و فناوری کشور تبدیل کرد. در حوزهٔ پژوهش، وی با تألیف و [[صنعت ترجمه در ایران|ترجمهٔ]] کتابهای تخصصی، انتشار مقالات معتبر بینالمللی و راهنمایی دهها پایاننامه تحصیلات تکمیلی، سهم بسزایی در تولید علم و تربیت نیروی انسانی متخصص داشت. رویکرد وی به پژوهش، ترکیبی از تعهد ملی و نوآوری علمی بود. | |||
طهرانچی بهعنوان عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، در سیاستگذاریهای کلان علمی کشور نقش فعالی ایفا کرد و همواره بر ضرورت تحول در نظام آموزش عالی تأکید داشت. به نظر کارشناسان مدیریت نظاممند و ایدهپردازیهای وی الگویی برای مدیران علمی کشور محسوب میشود. وی با اعتقاد به جایگاه محوری دانشگاه در توسعهٔ ملی، کوشید تا علم را از محیط آکادمیک به عرصهٔ عمل منتقل کند. روحیهٔ جهادی و نوآورانهٔ طهرانچی، الهامبخش نسل جوان دانشجویان و پژوهشگران کشور است.<ref>[https://www.isna.ir/news/1404032315095/مسیر-پر-افتخار-یک-فیزیکدان-انقلابی-از-فیزیک-ماده-چگال-تا-مدیریت «مسیر پر افتخار یک فیزیکدان انقلابی؛ از فیزیک ماده چگال تا مدیریت بزرگترین دانشگاه کشور»، خبرگزاری ایسنا.]</ref> | |||
=== جایگاه بینالمللی === | |||
بر اساس گزارش پایگاههای معتبر علمی بینالمللی، آثار و تحقیقات علمی دکتر محمدمهدی طهرانچی تاکنون بیش از ۳۰۰۰ مورد استناد و ارجاع علمی توسط پژوهشگران و مراکز تحقیقاتی معتبر جهانی دریافت کرده است. این میزان استناد، گواهی بر کیفیت و تأثیرگذاری بالای پژوهشهای ایشان در مجامع علمی بینالمللی محسوب میشود. در عرصهٔ فناوریهای نوین، دکتر طهرانچی موفق به ثبت ۸ اختراع در حوزههای تخصصی خود شده بود. این دستاوردهای فناورانه، علاوه بر جنبه علمی، دارای کاربردهای عملی و صنعتی نیز بودند که نشاندهندهٔ نگاه کاربردی او به پژوهشهای علمی است. | |||
طهرانچی با دستیابی به شاخص اچ ایندکس (h-index) در زمرهٔ پژوهشگران مؤثر علمی جهان قرار داشت. شاخص اچ ایندکس که معیاری کمی برای سنجش بهرهوری و تأثیرگذاری علمی محسوب میشود، در ارزیابیهای علمی دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی از اهمیت ویژهای برخوردار است. بر اساس استانداردهای جهانی، این شاخص برای وی در سطحی قرار داشت که نشاندهندهٔ جایگاه ممتاز علمی او در جامعهٔ پژوهشی بینالمللی بود. | |||
بر اساس معیارهای ارزیابی علمی جهانی، سطح شاخص اچ ایندکس دکتر طهرانچی در حدی بود که نهتنها شرایط استاد تمامی در دانشگاههای معتبر جهان را دارا بود، بلکه معیارهای عضویت در انجمنهای علمی معتبر بینالمللی مانند انجمن فیزیک آمریکا را نیز احراز میکرد. این موفقیتها، جایگاه بینالمللی وی را بهعنوان یکی از چهرههای برجسته علمی کشور تثبیت کرده بود.<ref>[https://www.irna.ir/news/85860995/زندگی-شهید-محمدمهدی-طهرانچی-دانشمندی-بی-ادعا-و-تاثیرگذار «شهید محمدمهدی طهرانچی؛ دانشمندی بیادعا و تأثیرگذار»، خبرگزاری ایرنا.]</ref> | |||
== پانویس == | |||
==پانویس== | |||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع== | == منابع == | ||
«سرپرست دانشگاه آزاد کیست؟+ سوابق محمد مهدی طهرانچی»، وبسایت باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: ۲۸ مرداد ۱۳۹۷ش. | * «بیوگرافی محمدمهدی طهرانچی که در حمله تروریستی اسرائیل به شهادت رسید»، وبسایت روزنامهٔ هفت صبح، تاریخ درج مطلب: ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ش. | ||
* «پیکر دانشمند شهید طهرانچی با حضور پرشور مردم تشییع و تدفین شد»، خبرگزاری میزان. تاریخ درج مطلب: ۷ تیر ۱۴۰۴ش. | |||
«سوابق و فعالیتها»، وبسایت دکتر محمدمهدی طهرانچی، تاریخ بازدید: ۲۴ خرداد ۱۴۰۴ش. | * «دکتر طهرانچی؛ الگویی برای تلفیق علم و اخلاق»، خبرگزاری آنا، تاریخ درج مطلب: ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ش. | ||
* «سرپرست دانشگاه آزاد کیست؟ + سوابق محمد مهدی طهرانچی»، وبسایت باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: ۲۸ مرداد ۱۳۹۷ش. | |||
«شهید محمدمهدی طهرانچی؛ دانشمندی بیادعا و | * «سوابق و فعالیتها»، وبسایت دکتر محمدمهدی طهرانچی، تاریخ بازدید: ۲۴ خرداد ۱۴۰۴ش. | ||
* «شهید محمدمهدی طهرانچی؛ دانشمندی بیادعا و تأثیرگذار»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ش. | |||
* «شهید محمدمهدی طهرانچی؛ دانشمندی بیادعا و تأثیرگذار»، خبرگزاری تابناک، تاریخ درج مطلب: ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ش. | |||
* «مسیر پر افتخار یک فیزیکدان انقلابی؛ از فیزیک ماده چگال تا مدیریت بزرگترین دانشگاه کشور»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ش. | |||
{{تهران-افقی}} | |||
نسخهٔ کنونی تا ۱۵ شهریور ۱۴۰۴، ساعت ۰۵:۴۵
محمدمهدی طهرانچی؛ رئیس دانشگاه آزاد اسلامی که بهدلیل تخصص در دانش هستهای، در حمله نظامی اسرائیل به شهادت رسید.
محمدمهدی طهرانچی از اساتید برجستهٔ فیزیک دانشگاه شهید بهشتی و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی بود که در ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ش در حملهٔ تروریستی رژیم صهیونیستی به شهادت رسید. وی با مدرک دکتری فیزیک حالت جامد و سابقهٔ مطالعاتی در مرکز بینالمللی فیزیک نظری ایتالیا، از چهرههای پیشرو در حوزههای نانوفیزیک و ماده چگال محسوب میشد. طهرانچی با بیش از ۱۵۰ مقاله علمی معتبر، تألیف و ترجمهٔ کتاب و راهنمایی دهها پایاننامهٔ تحصیلات تکمیلی، نقش مؤثری در توسعه علوم پایهٔ کشور ایفا کرد. در عرصهٔ مدیریت دانشگاهی، ریاست دانشگاه شهید بهشتی (۱۳۹۱–۱۳۹۵ش) و سپس ریاست دانشگاه آزاد اسلامی از آبان ۱۳۹۷ش تا زمان شهادت از جمله مسئولیتهای وی بود. طرحهای تحولی مانند «پایش» و توسعهٔ زیستبوم نوآوری از مهمترین ابتکارات مدیریتی طهرانچی محسوب میشود. وی با تلفیق دانش عمیق دانشگاهی و بینش مدیریتی، گامهای بلندی در مسیر پیوند دانشگاه با صنعت و نیازهای واقعی جمهوری اسلامی ایران برداشت.
تولد و تحصیلات طهرانچی
[ویرایش | ویرایش مبدأ]محمدمهدی طهرانچی در ۱۳۴۴ش در تهران و در خانوادهای مذهبی متولد شد. وی متأهل و دارای سه فرزند بود.[۱] تحصیلات ابتدایی و متوسطهٔ خود را در مدارس پایتخت به پایان رساند. وی در رشتهٔ فیزیک دانشگاه شهید بهشتی پذیرفته شد و در ۱۳۶۷ش مدرک کارشناسی خود را از این دانشگاه گرفت. طهرانچی تحصیلات تکمیلی خود را در گرایش فیزیک حالت جامد همان دانشگاه ادامه داد و در ۱۳۷۰ش مدرک کارشناسی ارشد را دریافت کرد. وی سپس در مقطع دکتری تخصصی همان گرایش به تحصیل پرداخت و در ۱۳۷۶ش با موفقیت از رسالهٔ دکتری خود دفاع کرد.
پس از اتمام تحصیلات، طهرانچی برای گذراندن دورهٔ فرصت مطالعاتی به مرکز بینالمللی فیزیک نظری عبدالسلام (ICTP) در تریسته ایتالیا رفت و سالهای ۱۳۷۵ش و ۱۳۷۶ش را به بهرهگیری از دانش روز جهان در حوزهٔ فیزیک پرداخت. طهرانچی در حوزههای تخصصی متعددی از جمله فیزیک ماده چگال، نانوفیزیک و نانوتکنولوژی، ابررسانایی دمای بالا، شبیهسازیهای محاسباتی مواد، بررسی خواص الکترونیکی و مغناطیسی مواد و همچنین فیزیک محاسباتی دارای تخصص و تجربهٔ ارزشمندی بود. وی در دانشگاه شهید بهشتی به مقام استاد تمامی با پایهٔ ۳۱ (بالاترین رتبهٔ استادی در نظام آموزش عالی ایران) نائل آمد و بهعنوان استاد ممتاز این دانشگاه شناخته شد. وی بعدها به ریاست این دانشگاه نیز منصوب شد.[۲]
ویژگیهای شخصیتی و اخلاقی محمدمهدی طهرانچی
[ویرایش | ویرایش مبدأ]برخی از اندیشمندان کشور، محمدمهدی طهرانچی را الگویی کمنظیر از تلفیق علم و اخلاق، تواضع و عزت و تعهد و نوآوری توصیف کردهاند. وی با پشتکاری مثالزدنی مدارج علمی را طی کرد و در عین برخورداری از جایگاه علمی ممتاز، همواره با فروتنی و سعهٔ صدر با دانشجویان و همکاران تعامل داشت. اخلاق علمی و انسانی طهرانچی، وی را به چهرهای محبوب در جامعهٔ دانشگاهی تبدیل کرده بود. وی معتقد بود که علم باید در خدمت انسانیت و پیشرفت کشور قرار گیرد و ابزاری برای سلطه و استثمار نباشد. این نگاه متعهدانه، الهامبخش بسیاری از دانشجویان و پژوهشگران جوان بود.
در عرصهٔ مدیریت، رویکردی تحولگرا و جهادی داشت و با ایجاد طرحهای نوآورانه گامهای بلندی در ارتقای کیفیت آموزش عالی برداشت. استقامت وی در برابر تهدیدات مکرر دشمنان، نشاندهندهٔ عمق ایمان و تعهد انقلابی این دانشمند برجستهٔ کشور بود. انس با قرآن و پایبندی به ارزشهای اسلامی، از دیگر ویژگیهای برجستهٔ شخصیتی طهرانچی محسوب میشد. وی با تلفیق دانش روز و معارف دینی، الگویی کامل از یک دانشمند مسلمان و انقلابی ارائه داد که برای جامعهٔ علمی کشور ماندگار خواهد بود.[۳]
فعالیتهای علمی و پژوهشی طهرانچی
[ویرایش | ویرایش مبدأ]محمدمهدی طهرانچی از چهرههای برجسته علمی کشور بود که فعالیتهای پژوهشی گستردهای در حوزههای تخصصی فیزیک و فناوری داشت. سوابق پژوهشی او، گواهی بر تعهد علمی و تخصص وی در پیشبرد مرزهای دانش و فناوری در سطح ملی و بینالمللی بوده که در ذیل آمده است:
زمینههای پژوهشی
[ویرایش | ویرایش مبدأ]- فیزیک مواد مغناطیسی.
- فوتونیک.
- سیاستگذاری علم و فناوری.
مقالات علمی
[ویرایش | ویرایش مبدأ]۱. انتشار ۱۰۹ مقالهٔ علمیپژوهشی در مجلات معتبر بینالمللی نمایهشده در پایگاه ISI.
۲. ارائهٔ بیش از ۱۳۵ مقاله در کنفرانسهای علمی داخلی و خارجی.
تألیف و ترجمه کتاب
[ویرایش | ویرایش مبدأ]۱. تألیف کتاب «پژوهش وضع موجود، طراحی وضع مطلوب»، تهران، نشر دانشگاهی، ۱۳۸۸ش.
۲. ترجمه کتاب «آشنایی با مواد مغناطیسی» (نوشته بی.دی. کالیتی و سی.دی. گراهام)، تهران، مرکز نشر دانشگاهی، تهران، ۱۳۹۵ش.
طرحهای پژوهشی
[ویرایش | ویرایش مبدأ]اجرای بیش از ۱۷ طرح پژوهشی در سطح ملی با همکاری مراکز و نهادهای علمی و صنعتی از جمله: وزارت صنایع و معادن؛ وزارت علوم، تحقیقات و فناوری؛ مؤسسه آموزشی و تحقیقاتی صنایع دفاعی؛ ستاد توسعه فناوری نانو؛ ستاد توسعه علوم و فناوریهای شناختی؛ مرکز تحقیقات سیاست علمی کشور.
تدریس و راهنمایی پایاننامه
[ویرایش | ویرایش مبدأ]
راهنمایی ۱۵ دانشجوی دکتری و راهنمایی بیش از ۷۰ پایاننامه کارشناسی ارشد در رشتههای فیزیک و فوتونیک؛ تدریس در مقاطع دکتری فیزیک، فوتونیک و مدیریت آموزش عالی.
دستاوردهای علمی
[ویرایش | ویرایش مبدأ]۱. راهاندازی «آزمایشگاه مگنتوفوتونیک» در پژوهشکدهٔ لیزر و پلاسما که گامی مهم در توسعهٔ تحقیقات میانرشتهای در حوزهٔ فیزیک و فناوریهای نوین محسوب میشود.
۲. راه اندازی قطب علمی فوتونیک.[۴]
مسئولیتها و سوابق اجرایی
[ویرایش | ویرایش مبدأ]- معاون اجرایی و برنامهریزی دانشکده علوم دانشگاه شهید بهشتی: ۱۳۷۷–۱۳۷۸ش.
- رئیس گروه فیزیک دانشگاه پیام نور: ۱۳۷۷–۱۳۷۸ش.
- معاون تحصیلات تکمیلی دانشکده علوم دانشگاه شهید بهشتی: ۱۳۷۸–۱۳۸۲ش.
- معاون پژوهشی پژوهشکدهٔ لیزر دانشگاه شهید بهشتی: ۱۳۸۲–۱۳۸۴ش.
- از مؤسسان پژوهشکده لیزر دانشگاه شهید بهشتی.
- از مؤسسان دانشکدهٔ فناوریهای نوین دانشگاه شهید بهشتی.
- مجری طرح عمدهٔ فوتونیک مؤسسه آموزشی تحقیقاتی صنایع دفاعی: ۱۳۸۲–۱۳۸۳ش.
- مدیر قطب علمی فوتونِیک دانشگاه شهید بهشتی: ۱۳۸۶–۱۳۹۱ش.
- عضو هیئت مدیرهٔ انجمن اپتیک و فوتونیک ایران: ۱۳۸۸–۱۳۹۲ش.
- عضو کمیتهٔ علمی مطالعات سند تحول راهبردی علم و فناوری کشور: ۱۳۸۷–۱۳۸۸ش.
- معاون پژوهشی و فناوری دانشگاه شهید بهشتی: ۱۳۸۴–۱۳۸۶ش.
- رئیس مرکز نشر دانشگاهی: ۱۳۸۷–۱۳۹۱ش.
- رئیس کمیسیون تخصصی علوم پایه شورای عالی عتف: ۱۳۸۹ش تاکنون.
- رئیس دانشگاه شهید بهشتی: ۱۳۹۱ تا بهمن ۱۳۹۵ش.
- سرپرست دانشگاه آزاد استان تهران و دانشگاه آزاد تهران مرکزی مرداد ۱۳۹۶ش تاکنون.
- سرپرست معاونت علمی آستان قدس رضوی از اسفندماه ۱۳۹۵ش.[۵]
تحریم محمدمهدی طهرانچی توسط آمریکا
[ویرایش | ویرایش مبدأ]در ۱۸ مارس ۲۰۲۰م، دولت ایالات متحدهٔ آمریکا محمدمهدی طهرانچی را در فهرست تحریمهای یکجانبهٔ خود قرار داد. وزارت خارجه آمریکا در توجیه این اقدام، ادعاهای مبنی بر مشارکت وی در برنامههای علمی و فناورانه جمهوری اسلامی ایران مطرح کرد. کارشناسان، تحریم طهرانچی را نشاندهندهٔ عظمت خدمات علمی و مدیریتی وی و گواهی بر ترس دشمنان از پیشرفتهای علمی و فناورانه ایران اسلامی توصیف کردند.[۶]
شهادت
[ویرایش | ویرایش مبدأ]
بامداد روز جمعه ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ش محمدمهدی طهرانچی به همراه همسرش، در پی حملهٔ تروریستی و تجاوزکارانهٔ رژیم صهیونیستی به منزل مسکونی وی در منطقهٔ سعادتآباد تهران، به شهادت رسید.[۷]
همزمان با تشییع پیکر شهدای اقتدار ایران در ۷ تیر ۱۴۰۴ش در تهران، پیکر محمدمهدی طهرانچی و همسر وی نیز با حضور گستردهٔ اقشار مختلف مردم در حرم عبدالعظیم حسنی برگزار شد. این آیین که با اقامهٔ نماز میت توسط تولیت آستان مقدس همراه بود، شاهد حضور پرشور اساتید، دانشجویان، مسئولان دانشگاهی و عموم مردم بود. کارشناسان این مشارکت گسترده را نشان از جایگاه والای این چهرهٔ علمی در جامعه دانشگاهی توصیف کردند. پیکر این دو شهید در شبستان امام خمینی به خاک سپرده شد.[۸]
افتخارات
[ویرایش | ویرایش مبدأ]۱. دارندهٔ نشان درجهیک علمی از رئیسجمهور؛[۹]
۲. استاد نمونهٔ کشوری در ۱۳۹۰–۱۳۹۱ش.
جایگاه علمی و نوآوریهای طهرانچی
[ویرایش | ویرایش مبدأ]محمدمهدی طهرانچی بهعنوان استاد تمام دانشگاه شهید بهشتی و رئیس دانشگاه آزاد اسلامی، با رویکردی تحولگرا، نقش بیبدیلی در ارتقای نظام آموزش عالی و پژوهشهای کاربردی ایفا کرد. وی با تلفیق دانش عمیق دانشگاهی و مدیریت جهادی، گامهای مؤثری در پیوند علم و صنعت برداشت. طرح «پایش» از ابتکارات برجستهٔ دکتر طهرانچی بود که با هدف همسوسازی پایاننامهها و پژوهشهای دانشگاهی با نیازهای ملی طراحی و اجرا شد. این طرح تحولی، مسیر پژوهشهای آکادمیک را بهسمت حل چالشهای واقعی کشور هدایت کرد.
توسعهٔ «زیستبوم نوآوری» در دانشگاه آزاد اسلامی از دیگر دستاوردهای مدیریتی وی محسوب میشود که فضایی پویا برای رشد استعدادها و تبدیل ایدههای علمی به محصولات فناورانه ایجاد کرد. طهرانچی با نگاهی آیندهنگر، دانشگاه را به محور توسعهٔ علمی و فناوری کشور تبدیل کرد. در حوزهٔ پژوهش، وی با تألیف و ترجمهٔ کتابهای تخصصی، انتشار مقالات معتبر بینالمللی و راهنمایی دهها پایاننامه تحصیلات تکمیلی، سهم بسزایی در تولید علم و تربیت نیروی انسانی متخصص داشت. رویکرد وی به پژوهش، ترکیبی از تعهد ملی و نوآوری علمی بود.
طهرانچی بهعنوان عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی، در سیاستگذاریهای کلان علمی کشور نقش فعالی ایفا کرد و همواره بر ضرورت تحول در نظام آموزش عالی تأکید داشت. به نظر کارشناسان مدیریت نظاممند و ایدهپردازیهای وی الگویی برای مدیران علمی کشور محسوب میشود. وی با اعتقاد به جایگاه محوری دانشگاه در توسعهٔ ملی، کوشید تا علم را از محیط آکادمیک به عرصهٔ عمل منتقل کند. روحیهٔ جهادی و نوآورانهٔ طهرانچی، الهامبخش نسل جوان دانشجویان و پژوهشگران کشور است.[۱۰]
جایگاه بینالمللی
[ویرایش | ویرایش مبدأ]بر اساس گزارش پایگاههای معتبر علمی بینالمللی، آثار و تحقیقات علمی دکتر محمدمهدی طهرانچی تاکنون بیش از ۳۰۰۰ مورد استناد و ارجاع علمی توسط پژوهشگران و مراکز تحقیقاتی معتبر جهانی دریافت کرده است. این میزان استناد، گواهی بر کیفیت و تأثیرگذاری بالای پژوهشهای ایشان در مجامع علمی بینالمللی محسوب میشود. در عرصهٔ فناوریهای نوین، دکتر طهرانچی موفق به ثبت ۸ اختراع در حوزههای تخصصی خود شده بود. این دستاوردهای فناورانه، علاوه بر جنبه علمی، دارای کاربردهای عملی و صنعتی نیز بودند که نشاندهندهٔ نگاه کاربردی او به پژوهشهای علمی است.
طهرانچی با دستیابی به شاخص اچ ایندکس (h-index) در زمرهٔ پژوهشگران مؤثر علمی جهان قرار داشت. شاخص اچ ایندکس که معیاری کمی برای سنجش بهرهوری و تأثیرگذاری علمی محسوب میشود، در ارزیابیهای علمی دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی از اهمیت ویژهای برخوردار است. بر اساس استانداردهای جهانی، این شاخص برای وی در سطحی قرار داشت که نشاندهندهٔ جایگاه ممتاز علمی او در جامعهٔ پژوهشی بینالمللی بود.
بر اساس معیارهای ارزیابی علمی جهانی، سطح شاخص اچ ایندکس دکتر طهرانچی در حدی بود که نهتنها شرایط استاد تمامی در دانشگاههای معتبر جهان را دارا بود، بلکه معیارهای عضویت در انجمنهای علمی معتبر بینالمللی مانند انجمن فیزیک آمریکا را نیز احراز میکرد. این موفقیتها، جایگاه بینالمللی وی را بهعنوان یکی از چهرههای برجسته علمی کشور تثبیت کرده بود.[۱۱]
پانویس
[ویرایش | ویرایش مبدأ]- ↑ «سوابق و فعالیتها»، وبسایت شخصی دکتر محمدمهدی طهرانچی.
- ↑ «شهید محمدمهدی طهرانچی؛ دانشمندی بیادعا و تأثیرگذار»، خبرگزاری تابناک.
- ↑ «دکتر طهرانچی؛ الگویی برای تلفیق علم و اخلاق»، خبرگزاری آنا.
- ↑ «سوابق و فعالیتها»، وبسایت دکتر محمدمهدی طهرانچی.
- ↑ «سرپرست دانشگاه آزاد کیست؟+ سوابق محمد مهدی طهرانچی»، وبسایت باشگاه خبرنگاران جوان.
- ↑ «بیوگرافی محمدمهدی طهرانچی که در حمله تروریستی اسرائیل به شهادت رسید»، وبسایت روزنامۀ هفت صبح.
- ↑ «شهید محمدمهدی طهرانچی؛ دانشمندی بیادعا و تأثیرگذار»، خبرگزاری ایرنا.
- ↑ «پیکر دانشمند شهید طهرانچی با حضور پرشور مردم تشییع و تدفین شد»، خبرگزاری میزان.
- ↑ «مسیر پر افتخار یک فیزیکدان انقلابی؛ از فیزیک ماده چگال تا مدیریت بزرگترین دانشگاه کشور»، خبرگزاری ایسنا.
- ↑ «مسیر پر افتخار یک فیزیکدان انقلابی؛ از فیزیک ماده چگال تا مدیریت بزرگترین دانشگاه کشور»، خبرگزاری ایسنا.
- ↑ «شهید محمدمهدی طهرانچی؛ دانشمندی بیادعا و تأثیرگذار»، خبرگزاری ایرنا.
منابع
[ویرایش | ویرایش مبدأ]- «بیوگرافی محمدمهدی طهرانچی که در حمله تروریستی اسرائیل به شهادت رسید»، وبسایت روزنامهٔ هفت صبح، تاریخ درج مطلب: ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ش.
- «پیکر دانشمند شهید طهرانچی با حضور پرشور مردم تشییع و تدفین شد»، خبرگزاری میزان. تاریخ درج مطلب: ۷ تیر ۱۴۰۴ش.
- «دکتر طهرانچی؛ الگویی برای تلفیق علم و اخلاق»، خبرگزاری آنا، تاریخ درج مطلب: ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ش.
- «سرپرست دانشگاه آزاد کیست؟ + سوابق محمد مهدی طهرانچی»، وبسایت باشگاه خبرنگاران جوان، تاریخ درج مطلب: ۲۸ مرداد ۱۳۹۷ش.
- «سوابق و فعالیتها»، وبسایت دکتر محمدمهدی طهرانچی، تاریخ بازدید: ۲۴ خرداد ۱۴۰۴ش.
- «شهید محمدمهدی طهرانچی؛ دانشمندی بیادعا و تأثیرگذار»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ش.
- «شهید محمدمهدی طهرانچی؛ دانشمندی بیادعا و تأثیرگذار»، خبرگزاری تابناک، تاریخ درج مطلب: ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ش.
- «مسیر پر افتخار یک فیزیکدان انقلابی؛ از فیزیک ماده چگال تا مدیریت بزرگترین دانشگاه کشور»، خبرگزاری ایسنا، تاریخ درج مطلب: ۲۳ خرداد ۱۴۰۴ش.
| مناطق گردشگری | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| جاذبههای گردشگری | |||||||
| شهرها | |||||||
| مشاهیر |
| ||||||
