پرش به محتوا

پیش‌نویس:میله نهال‌شانی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:میله نهال‌شانی.jpg|بندانگشتی|کارزار کاشت نهال‌شانی در هرات]]
#تغییر_مسیر [[جشنواره‌های محلی افغانستان]]
'''<big>میله نهال‌شانی:</big>''' از جشن‌های نوروز و آغاز سال نو خورشیدی در افغانستان.
 
میلۀ نهال‌شانی، از برنامه‌های [[جشن نوروز]] است که در دامنۀ کوتل (گردنه) خیرخانۀ [[کابل]] پایتخت و دیگر شهرهای افغانستان همزمان با جشن‌های دیگر سال نو برگزار می‌شود. در این مراسم، تعداد زیادی انواع نهال‌ غرس می‌شود. میلۀ نهال‌شانی با حضور مقامات حکومتی و با مشارکت اقشار مختلف مردم، همراه با [[تفریح]] و سرگرمی‌های گوناگون برگزار می‌شود.
==معرفی==
میلۀ نهال‌شانی به کمک ادارۀ زراعت و مؤسسات دیگر اجرا و طی آن هزاران نهال بین مردم توزیع می‌شود. این نهال‌های مثمر مانند نهال [[بادام]]، گیلاس، شفتالو و [[انگور]]، در مناطق عمومی، زمین‌های شخصی، مدارس و کنار خیابان‌ها غرس می‌شود.<ref>[https://www.bakhtarnews.af/dr/%D8%A7%D8%B2-%D8%B1%D9%88%D8%B2-%D9%85%D9%84%DB%8C-%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%84-%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B3%D9%85%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%AA%D8%AC%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%B4%D8%AF/ «از روز ملی نهال‌شانی در سمنگان تجلیل شد»، وب‌سایت آژانس خبری باختر.] </ref> جوانان داوطلب به‌مدت سه روز هزاران نهال مثمر و غیر مثمر را غرس می‌کنند.<ref>[https://8am.media/fa/the-start-of-the-sapling-planting-campaign-by-the-youth-in-khost/ «آغاز کارزار نهال‌شانی از سوی جوانان در خوست»، وب‌سایت روزنامۀ 8 صبح.]</ref>  در برخی شهرها مانند چغچران، زمان نهال‌شانی از ۱۰ حوت (اسفند) آغاز و تا ۲۵ حمل (فروردین) ادامه می‌یابد.<ref>[https://jameghor.com/article/%D9%81%D8%B5%D9%84-%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1-%D9%88%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%84-%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C/ بی‌پروا، «فصل بهار و نهال‌شانی»، وب‌سایت جام غور.]</ref>
==برنامه‌ها==
[[پرونده:میله-نهال‌شانی۲.jpg|بندانگشتی|برگزاری کمپین ملی نهال‌شانی باحضور وزیر زراعت، آبیاری و مالداری؛ حوت ۱۳۹۸]]
انواع بازی‌های ملی، مسابقات دهقانی مانند اسب‌دوانی، نیزه‌بازی، رژۀ حیوانات<ref>[https://www.ariaye.com/dari4/nowroz/alam.html رحیمی، «نوروز در تاریخ کشور ما»، وب‌سایت آریایی.]</ref>،  بیل‌بازی، دار‌بازی، قوچ‌جنگی، مرغ‌جنگی، تخم‌مرغ‌جنگی، سگ‌جنگی، چرخ‌وفلک و اسب‌های چوبی هنگام برپایی میلۀ نهال‌شانی برگزار می‌شود. نهال‌شانی به هدف ایجاد نشاط، تقویت روحیۀ مثبت و گسترش فضای سبز بیشتر و حمایت از هوای سالم صورت می‌گیرد، تا ضمن به‌وجود آمدن محیط پاک، روحیات مردم نیز اندکی از نا امنی و جنگ با برنامه‌های مفرح در طبیعت [[شادی|شاد]] شود.<ref>عابدوف، آداب، آیین‌ها و باورهای مردم افغانستان، 1393ش، ص108.</ref>  میلۀ نهال‌شانی در برخی شهرها مانند خوست با تنوع بسیار همراه است. اتن (رقص ملی)، حضور باغداران و کشاورزان در قالب گروه‌های مختلف با فرم‌های متحدالشکل در گروه خود و متفاوت از دیگر گروه‌ها و اختصاص مناطق وسیع برای نهال‌شانی، این جشن را جذاب می‌سازد.<ref>[https://www.facebook.com/share/v/cuV9t2jZS6sfpX6P/ «میلۀ نهال‌شانی در ولایت خوست»، فیسبوک.]</ref>
==نهال‌شانان==
در برنامۀ غرس نهال، عموم مردم اعم از زن و مرد و کوچک و بزرگ، رسانه‌ها، نهادهای مدنی و مقامات حکومتی سهم می‌گیرند.<ref>[https://youtu.be/knWGB18ljLc?si=Yio9NmWogiIgbn%20o «گامی دیگر به سوی پیشرفت افغانستان، نهال‌شانی همراه با سرکس»، وب‌سایت یوتیوب.]</ref>  قبل از تسلط طالبان در برخی موارد زنان هم در این کار حضور فعال داشتند.<ref>[https://hdowa.wordpress.com/2016/03/01/%D9%85%DB%8C%D9%84%D9%87-%D9%88-%DA%A9%D9%85%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D9%86-%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%84-%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%A7%D8%BA-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86%D9%87/ «میله و کمپاین نهال‌شانی در باغ زنانۀ شمیره»، وب‌سایت ریاست امور زنان ولایت هرات.]</ref>
==کارکرد==
[[پرونده:میله-نهال‌شانی۱.jpg|بندانگشتی]]
تشویق برای نهال‌شانی و حمایت از محیط زیست: در این میله مسئولین، مردم و جوانان را به غرس نهال و ایجاد فضای سبز و حمایت از محیط زیست تشویق می‌کنند تا مردم شهرها و محلات محیط و آب و هوای سالم داشته باشند.<ref>[https://youtu.be/kWLCnaPTV48?feature=shared «کمپاین نهال‌شانی با غرس چند اصله نهال از سوی مقامات محلی، در ولایت سر پل آغاز گردید»، وب‌سایت یوتیوب.]</ref>
 
تغییرات اقلیمی: نهال‌شانی رشد مثبت تغییرات مثبت اقلیمی [[آب]] و هوا را به دنبال دارد و فضای سبز را گسترش می‌دهد.<ref>[https://www.nabiakram.org.au/en/services/charity/%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA%20%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C «خدمات اجتماعی»، وب‌سایت NABI AKRAM SLAMIC CNTRET.]</ref>
 
گسترش فرهنگ نهال‌شانی: به‌دلیل گسترش سنت نهال‌شانی هر سال در اواخر فصل [[زمستان]]، از سوی مسئولین برنامه‌های نهال‌شانی انجام می‌شود تا این فرهنگ زیبا و مفید بین مردم نهادینه شود.<ref>[https://www.jomhornews.com/fa/news/147551/ «150 هزار نهال در فراه غرس می‌شود»، وب‌سایت خبرگزاری جمهور.]</ref>
 
‌پاکیز‌گی محیط: هنگام برپایی میلۀ نهال‌شانی مسئولین و مردم به تمیزکاری محیط اطراف و بوستان و پارک‌ها می‌پردازند تا فضای سالمی باشد برای مردم و مهمانانی که از جاهای دیگر به اماکن تفریحی و باستانی می‌آیند. این کار با فراخوان نیروهای داوطلب انجام می‌شود.<ref>[https://jameghor.com/article/%D9%81%D8%B5%D9%84-%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1-%D9%88%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%84-%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C/ بی‌پروا، «فصل بهار و نهال‌شانی»، وب‌سایت جام غور.]</ref>
 
تعاون: مردم و مسئولین در غرس نهال و نگهداری و مراقبت از آن در کنار هم قرار می‌گیرند.<ref>[https://youtu.be/kWLCnaPTV48?feature=shared «کمپاین نهال‌شانی با غرس چند اصله نهال از سوی مقامات محلی، در ولایت سر پل آغاز گردید»، وب‌سایت یوتیوب.]</ref>
 
تفریح و شادمانی: مردم هنگام اجرای این رسم دیرینه، به نمایش اسب‌دوانی، پهلوانی و نیزه‌بازی می‌پردازند و لحظات شادی را تجربه می‌کنند.<ref>[https://www.ariaye.com/dari4/nowroz/alam.html رحیمی، «نوروز در تاریخ کشور ما»، وب‌سایت آریایی.]</ref>،
 
درآمد مالی: با فروش میوه‌های درختانی که به بار نشسته‌، سود مالی نصیب مردم شده و کمکی در جهت تأمین مالی خانواده‌ها است.<ref>[https://www.nabiakram.org.au/en/services/charity/%D8%AE%D8%AF%D9%85%D8%A7%D8%AA%20%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C «خدمات اجتماعی»، وب‌سایت NABI AKRAM SLAMIC CNTRET.]</ref>
 
کار برای نسل بعدی: برخی مجریان نهال‌شانی با این تفکر نهال را در زمین غرس می‌کنند که برای نسل بعد از خود کاری انجام داده باشند و تنها میراث خوار گذشتگان نباشند، تا این فرهنگ مثبت در جامعه نهادینه شود.<ref>[https://youtu.be/V%20Yeezs4ONE?si=-Z65lwxfPIKLLFH «غرس نهال دوستی افغانستان در فصل نهال‌شانی»، وب‌سایت یوتیوب.]</ref>
==چالش==
فقر و ناامنی: از موانعی که پروژۀ نهال‌شانی را کمرنگ کرده است فقر و ناامنی است که انگیزه و توان مردم را برای این‌ امر کاهش داده است.<ref>[https://jameghor.com/article/%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%84-%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DB%8C%D8%A7-%D8%AC%D9%86%DA%AF-%D8%9F/ بی‌پروا، «نهال‌شانی یا جنگ؟»، وب‌سایت جام غور.]</ref>
زمان محدود: در اکثر نقاط افغانستان برای این‌کار نیمۀ دوم حوت/ اسفند را اختصاص می‌دهند که این مدت با توجه به کمبود سرسبزی و نیاز بیشتر برای این‌کار در کشور، زمان آن برای نهال‌شانی کافی نیست.<ref>[https://jameghor.com/article/%D9%86%D9%87%D8%A7%D9%84-%D8%B4%D8%A7%D9%86%DB%8C-%DB%8C%D8%A7-%D8%AC%D9%86%DA%AF-%D8%9F/ بی‌پروا، «نهال‌شانی یا جنگ؟»، وب‌سایت جام غور.]</ref>
 
خشکیدن نهال: با توجه به هوای بسیار سرد برخی مناطق و نبود امکانات نگهداری از نهال‌های تازه‌کاشته شده، به این نهال‌ها آسیب می‌رسد.<ref>[https://parstoday.ir/dari/news/afghanistan-i242750 محمدی، «آغاز کمپاین نهال‌شانی در ولایت هرات»، وب‌سایت رادیو دری.]</ref>
 
حیوان‌آزاری: یکی از برنامه‌های این مراسم، مسابقۀ جنگ حیوانات مختلف است که مصداقی از حیوان‌آزاری است و رفع آن نیاز به فرهنگ‌سازی دارد.<ref>[https://www.ariaye.com/dari4/nowroz/alam.html رحیمی، «نوروز در تاریخ کشور ما»، وب‌سایت آریایی.]</ref>،
 
تخریب نهال: به دلیل عدم فرهنگ‌سازی صحیح و مراقبت از نهال‌های تازه کاشته شده، تعدادی از نهال‌ها از سوی برخی افراد ناآگاه تخریب می‌شود و از بین می‌رود.<ref>[https://youtu.be/knWGB18ljLc?si=Yio9NmWogiIgbn%20o «گامی دیگر به سوی پیشرفت افغانستان، نهال‌شانی همراه با سرکس»، وب‌سایت یوتیوب.]</ref>
 
استفاده از هنر [[تئاتر]]: تعدادی از هنرمندان با اجرای نمایش در ارتباط با موضوع نهال‌شانی و مراقبت از آن در بین حاضران، در فرهنگ‌سازی محیط سبز تلاش می‌کنند.<ref>[https://youtu.be/knWGB18ljLc?si=Yio9NmWogiIgbn%20o «گامی دیگر به سوی پیشرفت افغانستان، نهال‌شانی همراه با سرکس»، وب‌سایت یوتیوب.]</ref>
 
==پانویس==
{{پانویس}}
 
==منابع==
*«آغاز کارزار نهال‌شانی از سوی جوانان در خوست»، وب‌سایت روزنامۀ 8 صبح، تاریخ درج مطلب: 14 حوت 1402ش.
*«از روز ملی نهال‌شانی در سمنگان تجلیل شد»، وب‌سایت آژانس خبری باختر، تاریخ درج مطلب: 2020م.
*بی‌پروا، محمود، «فصل بهار و نهال‌شانی»، وب‌سایت جام غور، تاریخ درج مطلب: 26 دسامبر 2014م.
*«خدمات اجتماعی»، وب‌سایت NABI AKRAM SLAMIC CNTRET، تاریخ بازدید: 6 آبان، 1403ش.
*رحیمی، زهرا، «نوروز در تاریخ کشور ما»، وب‌سایت آریایی، تاریخ بازدید: 6 آبان 1403ش.
*عابدوف، دادا جان، آداب، آیین¬ها و باورهای مردم افغانستان، ترجمه بهرام امیر احمدیان، کابل، انستیتوت مطالعات استراتژیک افغانستان، 1393ش.
*غرس نهال دوستی افغانستان در فصل نهال‌شانی»، صفحۀ زیتون در وب‌سایت یوتیوب.
*«کمپاین نهال‌شانی با غرس چند اصله نهال از سوی مقامات محلی، در ولایت سر پل آغاز گردید»، صفحۀ ملی سرپل در وب‌سایت یوتیوب.
*«گامی دیگر به سوی پیشرفت افغانستان»، نهال‌شانی همراه با سرکس»، صفحۀ Kabul Fans در وب‌سایت یوتیوب.
*محمدی، فیض‌احمد، «آغاز کمپاین نهال‌شانی در ولایت هرات»، وب‌سایت رادیو دری، تاریخ درج مطلب: 25 حوت 1402ش.
*«میله و کمپاین نهال‌شانی در باغ زنانۀ شمیره»، وب‌سایت ریاست امور زنان ولایت هرات، تاریخ درج مطلب: 1 مارس 2016م.
 
[[رده: ویکی‌زندگی]]
[[رده: افغانستان]]
[[رده: خرده‌فرهنگ]]
[[رده: رویدادها]]
[[رده: هنرهای نمایشی]]
[[رده: جشن‌ها]]
[[رده: آداب‌ورسوم محلی]]
[[رده: اجتماع آیینی]]
[[رده: طبیعت]]
[[رده: بازی و سرگرمی]]

نسخهٔ کنونی تا ۲۱ مرداد ۱۴۰۴، ساعت ۱۷:۳۸