پرش به محتوا

پیش‌نویس:رابطه نامشروع: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۶ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<big>'''رابطۀ نامشروع'''</big>؛ ارتباط عاطفی یا جنسی خارج از چارچوب ازدواج شرعی و قانونی.
[[پرونده:رابطه نامشروع.jpg|جایگزین=هفته نامه اوگی با عنوان حرمسرای برلوسکونی نخست وزیر اسبق ایتالیا از روابط نامشروع وی پرده برداشت|بندانگشتی|هفته نامه اوگی در شماره ۴۱، ۲۵ آوریل ۲۰۰۷ با عنوان حرمسرای برلوسکونی نخست وزیر اسبق ایتالیا از روابط نامشروع وی پرده برداشت]]
{{درشت|'''رابطه نامشروع'''}}؛ ارتباط عاطفی یا جنسی خارج از چارچوب ازدواج شرعی و قانونی.


رابطۀ نامشروع که امروزه به اشکال مختلفی همچون خیانت، [[همباشی]] و [[رابطه اینترنتی|روابط اینترنتی]] بروز می‌یابد، تحت تأثیر عوامل فردی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی شکل می‌گیرد. پیامدهای این روابط بر فرد، خانواده و جامعه گسترده است و شامل آسیب‌های روانشناختی، اجتماعی و اخلاقی می‌شود. عوامل مختلفی از جمله نیازهای برآورده نشده، تغییرات اجتماعی، فشارهای اقتصادی و ضعف باورهای مذهبی در بروز این روابط نقش دارند. متخصصان برای مقابله با این پدیده، به تقویت خانواده، آموزش [[مهارت‌های زندگی]]، حمایت‌های اجتماعی و تقویت ارزش‌های اخلاقی توجه کرده‌اند.
رابطه نامشروع که امروزه به اشکال مختلفی همچون خیانت، [[همباشی]] و روابط اینترنتی بروز می‌یابد، تحت تأثیر عوامل فردی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی شکل می‌گیرد. پیامدهای این روابط بر فرد، خانواده و جامعه گسترده است و شامل آسیب‌های روانشناختی، اجتماعی و اخلاقی می‌شود. عوامل مختلفی از جمله نیازهای برآورده نشده، تغییرات اجتماعی، فشارهای اقتصادی و ضعف باورهای مذهبی در بروز این روابط نقش دارند. متخصصان برای مقابله با این پدیده، به تقویت [[خانواده]]، آموزش [[مهارت‌های زندگی]]، حمایت‌های اجتماعی و تقویت ارزش‌های اخلاقی توجه کرده‌اند.
==مفهوم‌شناسی ==
 
رابطه به معنای هرگونه ارتباط یا تعامل بین دو یا چند نفر است که جنبه‌های عاطفی، اجتماعی یا جنسی دارد.<ref>[https://vajehyab.com/amid/رابطه?q=رابطه عمید، فرهنگ فارسی عمید، ذیل واژه رابطه].</ref> واژه «نامشروع» به امری خلاف قوانین، هنجارهای اجتماعی یا اصول اخلاقی و مذهبی اشاره دارد.<ref>[https://vajehyab.com/dehkhoda/نامشروع?q=نامشروع دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه نامشروع].</ref> «رابطۀ نامشروع» به نوعی از ارتباطات اطلاق می‌شود که از نظر قانونی، اجتماعی یا مذهبی غیرمجاز شناخته می‌شود.<ref>[https://datehlaw.ir/رابطه-نامشروع «رابطۀ نامشروع»، وب‌سایت نیک‌اندیشان داته].</ref> مفهوم رابطۀ نامشروع در فرهنگ‌ها و جوامع مختلف متفاوت است؛ به‌عنوان مثال، در برخی جوامع روابط خارج از ازدواج رسمی نامشروع محسوب می‌شوند، در حالی که در دیگر فرهنگ‌ها ممکن است تعریف گسترده‌تری داشته باشد. این موضوع به دلیل تأثیرات منفی بر افراد، [[خانواده]] و جامعه، همواره مورد توجه مباحث اخلاقی و حقوقی قرار گرفته است.<ref>[https://bartarinvakil.com/what-is-an-illicit-relationship/ ساریخانی، «به چه رابطه‌هایی نامشروع گفته می‌شود؟»، وب‌سایت برترین وکیل].</ref>
==مفهوم‌شناسی رابطه نامشروع==
==تاریخچه ==
رابطه به معنای هرگونه ارتباط یا تعامل بین دو یا چند نفر است که جنبه‌های عاطفی، اجتماعی یا جنسی دارد.<ref>[https://vajehyab.com/amid/رابطه?q=رابطه عمید، فرهنگ فارسی عمید، ذیل واژه رابطه].</ref> واژه «نامشروع» به امری خلاف قوانین، هنجارهای اجتماعی یا اصول اخلاقی و مذهبی اشاره دارد.<ref>[https://vajehyab.com/dehkhoda/نامشروع?q=نامشروع دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه نامشروع].</ref> «رابطه نامشروع» به نوعی از ارتباطات اطلاق می‌شود که از نظر قانونی، اجتماعی یا مذهبی غیرمجاز شناخته می‌شود.<ref>[https://datehlaw.ir/رابطه-نامشروع «رابطۀ نامشروع»، وب‌سایت نیک‌اندیشان داته].</ref> مفهوم رابطه نامشروع در فرهنگ‌ها و جوامع مختلف متفاوت است؛ به‌عنوان مثال، در برخی جوامع روابط خارج از ازدواج رسمی نامشروع محسوب می‌شوند، در حالی که در دیگر فرهنگ‌ها ممکن است تعریف گسترده‌تری داشته باشد. این موضوع به دلیل تأثیرات منفی بر افراد، [[خانواده]] و جامعه، همواره مورد توجه مباحث اخلاقی و حقوقی قرار گرفته است.<ref>[https://bartarinvakil.com/what-is-an-illicit-relationship/ ساریخانی، «به چه رابطه‌هایی نامشروع گفته می‌شود؟»، وب‌سایت برترین وکیل].</ref>
===در جهان ===
 
رابطه‌های نامشروع جنسی و عاطفی در تاریخ بشر در ابعاد مختلف فرهنگی و اجتماعی شکل گرفته و تغییر یافته‌اند. در دوران باستان، این روابط در جوامع مختلف به‌ویژه در تمدن‌های مصر، یونان و روم وجود داشته و میان عامۀ مردم و طبقۀ اشراف وجود داشته، اما به‌عنوان یک عمل نادرست، تقبیح می‌شد. در یونان باستان، این روابط به‌ویژه بین مردان جوان و بزرگسالان عادی بود، در حالی که در روم بیشتر برای مردان مجاز بود و زنان به شدت محدود بودند.<ref>[https://bmcr.brynmawr.edu/1999/1999.09.22/ مک‌گین، «فحشا، تمایلات جنسی و قانون روم باستان»، وب‌سایت BMCR].</ref> در قرون وسطی، نفوذ [[کلیسا]] و آموزه‌های مسیحی منجر به تقبیح شدید این نوع روابط شد و خیانت و روابط خارج از ازدواج به‌عنوان گناه تلقی می‌شدند. این رویکرد تحت تأثیر قوانین اجتماعی و فرهنگی زمانه، موجب کنترل بیشتر بر رفتارهای جنسی شد؛ اما با این وجود، روابط نامشروع همچنان رایج بود.<ref>[https://books.google.com/books?id=SiGe-Zf0nTIC&q=third+council+aachen+sex&pg=PA146#v=onepage&q&f=false بروندیج، قانون، جنسیت و جامعۀ مسیحی در اروپای قرون وسطی، 2009م، ص146].</ref> با آغاز دورۀ رنسانس، تغییرات فرهنگی و اجتماعی موجب رشد روابط نامشروع شد.<ref>[https://oxfordre.com/latinamericanhistory/display/10.1093/acrefore/9780199366439.001.0001/acrefore-9780199366439-e-533?d=%2F10.1093%2Facrefore%2F9780199366439.001.0001%2Facrefore-9780199366439-e-533&p=emailA0qX.%2FlS1CizU هولر، «تاریخچۀ احساسات در آمریکای لاتین استعماری»، وب‌سایت Latin American History].</ref> در دوران مدرن و به‌ویژه در قرن بیستم، تحولات اجتماعی، اقتصادی و روانشناختی به شکل‌گیری مفاهیم جدیدی درباره آزادی‌های جنسی و روابط نامشروع منجر شد.<ref>[https://public-psychology.ir/1396/10/sar/ نوربخش، «نگرش‌های جنسی در طول تاریخ»، وب‌سایت روانشناسی مردمی].</ref> در دوران معاصر، انقلاب جنسی به همراه ظهور فناوری و رسانه‌های دیجیتال، ابعاد جدیدی به روابط عاطفی و جنسی پنهانی افزوده و پیامدهای اجتماعی و روانی جدیدی را به همراه داشته است.<ref>[https://rihu.ac.ir/fa/book/37319/انقلاب-جنسی-و-نهضت-خود-مهارگری-در-غرب زارعی، «انقلاب جنسی و نهضت خود‌مهارگری در غرب»، وب‌سایت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه].</ref>
==تاریخچه رابطه نامشروع==
در دوران جاهلیت در شبه جزیرۀ عربستان، وضعیت فرهنگی به گونه‌ای دیگر بود. دو مشکل اصلی میان اعراب جاهلی، نوشیدن شراب و فحشا بود. اعراب وابستگی زیادی به [[شراب]] داشتند و به همین دلیل اسلام با روندی تدریجی آن را ممنوع کرد.<ref>سورۀ بقره، 219؛ سورۀ نساء، 43؛ سورۀ مائده، 90.</ref> مستی حاصل از شراب اغلب به ارتکاب اعمال غیراخلاقی مثل زنا منجر می‌شد. زنا میان اعراب، آشکارا و پنهانی، رواج داشت<ref>سورۀ انعام، 151.</ref> و حتی افراد برجسته‌ای مانند معاویه<ref>[https://lib.eshia.ir/41064/4/275/يعزي زمخشری، ربيع الأبرار و نصوص الأخبار، بی‌تا، ج4، ص275].</ref> و عمرو عاص<ref>[https://lib.eshia.ir/41064/4/275/النابغة زمخشری، محمود، ربيع الأبرار و نصوص الأخبار، بی‌تا، ج4، ص275].</ref> به چندین پدر نسبت داده می‌شدند. همچنین، وادار کردن کنیزان به فحشا رایج بود.<ref>سورۀ نور، 33.</ref> اسلام این رفتارهای ناشایست و سنت‌های نادرست را به‌شدت محکوم کرد.<ref>سورۀ اسراء، 32؛ سورۀ صف، 12.</ref>
===تاریخچه رابطه نامشروع در جهان===
===در ایران ===
رابطه‌های نامشروع جنسی و عاطفی در تاریخ بشر در ابعاد مختلف فرهنگی و اجتماعی شکل گرفته و تغییر یافته‌اند.
روابط نامشروع در ایران همواره تحت تأثیر عوامل فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و مذهبی قرار داشته است. در ایران باستان، این روابط به‌طور کلی پذیرفته نمی‌شد، اما در مواردی مانند روابط پادشاهان با کنیزکان یا در میان مردم دیده می‌شد.<ref>[https://jscenter.ir/slave-jews/cyrus/19906/خدمتکاران-جنسی-و-همسران-کوروش/ «از خدمتکاران جنسی تا همسران کوروش»، وب‌سایت اندیشکده مطالعات یهود].</ref> در دوره‌های اسلامی، روابط نامشروع به‌عنوان گناهی بزرگ محسوب می‌شد و جامعه به‌شدت به آن واکنش نشان می‌داد. با این حال، در طول تاریخ، جامعۀ ایران شاهد بروز چنین روابطی بوده و مانند [[جنگ|جنگ‌ها]]، [[مهاجرت|مهاجرت‌ها]] و تغییرات فرهنگی بر شیوع این روابط تأثیر می‌گذاشت.<ref>[https://mardomnameh.com/blog/یادداشت/P1175-سفرنامه-ها-و-تاریخ-مردم.html سخایی، «روسپی‌گری و تن‌فروشی در ایران دورۀ صفوی در سفرنامۀ شاردن»، وب‌سایت فصلنامۀ تاریخ مردم].</ref> در دوره‌های [[قاجاریه|قاجار]]<ref>[http://tarikhirani.ir/fa/news/278/واقعیت-های-ناگفته-از-زیست-جنسـی-ایرانیان-در-دوره-قاجار «واقعیت‌های ناگفته از زیست جنسـی ایرانیان در دوره قاجار»، وب‌سایت تاریخ ایرانی].</ref> و پهلوی، با نفوذ فرهنگ غرب و تغییرات اجتماعی، نگرش‌ها نسبت به روابط نامشروع تا حدودی تغییر کرد؛ اما همچنان این روابط به‌عنوان یک تابوی اجتماعی محسوب می‌شد.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/435937/روسپی-گری-در-سیاست-کیفری-ایران هاشمی‌فرد و حسنی، روسپی‌گري در سیاست کیفري ایران، 1399ش، ص579].</ref> در ایران معاصر، با وجود تغییرات اجتماعی و فرهنگی گسترده، روابط نامشروع همچنان یک موضوع حساس و بحث‌برانگیز است. عوامل مختلفی مانند تغییرات در ارزش‌ها، افزایش استقلال زنان، گسترش ارتباطات و رسانه‌ها<ref>[https://www.sid.ir/paper/132787/fa دیوبند و همکاران، تأثير برنامه‌هاى ماهواره‌اى بر نگرش جوانان به روابط نامشروع، 1392ش، ص42].</ref> و مهاجرت بر شیوع و نگرش‌ها نسبت به این روابط تأثیر گذاشته و موجب رشد آن شده است، اما همچنان این روابط به‌عنوان یک تابو در جامعۀ ایران مطرح است.<ref>[https://www.tabnak.ir/fa/news/423952/آمار-تکان-دهنده-مجلس-از-روابط-جنسی-در-ایران «آمار تکان‌دهنده مجلس از روابط جنسی در ایران»، وب‌سایت تابناک]؛ [https://www.asriran.com/fa/news/13416/دستگیری-53-هزار-نفر-به-خاطر-روابط-نامشروع «دستگیری 53 هزار نفر به خاطر روابط نامشروع»، وب‌سایت عصر ایران].</ref>
 
==انواع ==
===روابط نامشروع در دوران باستان===
رابطۀ نامشروع انواعی مختلفی دارد، از جمله:
در دوران باستان، این روابط در جوامع مختلف به‌ویژه در تمدن‌های مصر، یونان و روم وجود داشته و میان عامهٔ مردم و طبقهٔ اشراف وجود داشته، اما به‌عنوان یک عمل نادرست، تقبیح می‌شد. در یونان باستان، این روابط به‌ویژه بین مردان [[جوانی|جوان]] و بزرگسالان عادی بود، در حالی که در روم بیشتر برای مردان مجاز بود و زنان به شدت محدود بودند.<ref>[https://bmcr.brynmawr.edu/1999/1999.09.22/ مک‌گین، «فحشا، تمایلات جنسی و قانون روم باستان»، وب‌سایت BMCR].</ref>
===رابطۀ نامشروع فرازناشویی ===
 
رابطه فرازناشویی نوعی خیانت در [[ازدواج]] است که در آن یکی از زوجین، رابطه عاطفی یا جنسی با فرد دیگری برقرار می‌کند. این نوع رابطه به دلایل مختلفی از جمله نارضایتی از زندگی مشترک، جستجوی هیجان یا مشکلات شخصیتی رخ می‌دهد. این روابط علاوه بر آسیب به بنیان خانواده، منجر به مشکلات روانی برای افراد درگیر و ایجاد تنش‌های اجتماعی می‌شود. از منظر جامعه‌شناسی، این نوع رابطه به‌عنوان انحرافی از هنجارهای اجتماعی تلقی می‌شود و به ساختار خانواده و روابط اجتماعی آسیب می‌رساند. عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نیز در بروز این روابط نقش دارند.<ref>[https://jspi.khu.ac.ir/article-1-3115-fa.html فولادیان و همکاران، تحلیل جامعه‌شناختی وقوع رابطۀ فرازناشویی: ارائۀ یک نظریۀ زمینه‌ای، 1399ش، ص177].</ref>
===قرون وسطی و رنسانس: نفوذ دین و آغاز تحولات===
===رابطۀ نامشروع مبتنی بر اجبار و فریب ===
در قرون وسطی، نفوذ [[کلیسا]] و آموزه‌های مسیحی منجر به تقبیح شدید این نوع روابط شد و خیانت و روابط خارج از [[ازدواج]] به‌عنوان گناه تلقی می‌شدند. این رویکرد تحت تأثیر قوانین اجتماعی و فرهنگی زمانه، موجب کنترل بیشتر بر رفتارهای جنسی شد؛ اما با این وجود، روابط نامشروع همچنان رایج بود.<ref>[https://books.google.com/books?id=SiGe-Zf0nTIC&q=third+council+aachen+sex&pg=PA146#v=onepage&q&f=false بروندیج، قانون، جنسیت و جامعۀ مسیحی در اروپای قرون وسطی، 2009م، ص146].</ref> با آغاز دورهٔ رنسانس، تغییرات فرهنگی و اجتماعی موجب رشد روابط نامشروع شد.<ref>[https://oxfordre.com/latinamericanhistory/display/10.1093/acrefore/9780199366439.001.0001/acrefore-9780199366439-e-533?d=%2F10.1093%2Facrefore%2F9780199366439.001.0001%2Facrefore-9780199366439-e-533&p=emailA0qX.%2FlS1CizU هولر، «تاریخچۀ احساسات در آمریکای لاتین استعماری»، وب‌سایت Latin American History].</ref> در دوران مدرن و به‌ویژه در قرن بیستم، تحولات اجتماعی، اقتصادی و روانشناختی به شکل‌گیری مفاهیم جدیدی دربارهٔ آزادی‌های جنسی و روابط نامشروع منجر شد.<ref>[https://public-psychology.ir/1396/10/sar/ نوربخش، «نگرش‌های جنسی در طول تاریخ»، وب‌سایت روان‌شناسی مردمی].</ref>
رابطۀ نامشروع مبتنی بر اجبار و فریب زمانی اتفاق می‌افتد که یکی از طرفین بدون رضایت یا با فریب وارد رابطه‌ای غیرمجاز می‌شود. این نوع رابطه به‌عنوان تجاوز یا سوءاستفاده شناخته می‌شود و در قوانین ایران و بسیاری از کشورها جرم محسوب می‌شود. علاوه بر نقض حقوق فردی، این روابط به انسجام اجتماعی و اخلاق عمومی آسیب می‌رساند.<ref>[https://rahemaghsoud.ir/راهنماي-حقوقي-براي-کساني-که-با-فريب-به-ر/ «راهنماي حقوقي براي کساني که با فريب به رابطۀ نامشروع تن داده‌اند»، وب‌سایت راه مقصود]؛ [https://dadkhastha.com/criminal-claims/liaison/ وفاخواه، حمید، «رابطه نامشروع و تجاوز به عنف»، وب‌سایت گروه وکلای آپادانا].</ref>
 
===رابطۀ نامشروع اینترنتی ===
===دوران مدرن و معاصر: انقلاب جنسی و تأثیر فناوری===
رابطۀ نامشروع اینترنتی به تعاملات جنسی یا عاطفی در فضای مجازی میان افراد [[نامحرم]] و خارج از چارچوب ازدواج گفته می‌شود. این روابط به شکل‌هایی مانند پیام‌رسانی، سکس‌چت، یا ارسال تصاویر نامناسب رخ می‌دهند و در ایران جرم محسوب می‌شوند. قانون مجازات اسلامی حتی بدون تماس فیزیکی، این روابط را در دسته «جرایم منافی عفت» قرار می‌دهد و برای آن مجازات تعزیری در نظر گرفته است.<ref>[https://www.bonyadvokala.com/blog/جرم-رابطه-نامشروع-مجازی-و-مجازات-آن/ «جرم رابطه نامشروع مجازی و مجازات آن»، وب‌سایت مجلۀ بنیاد وکلا].</ref> این روابط به تخریب اعتماد و آسیب به نهاد خانواده می‌انجامد و همچنین ایجاد ناامنی روانی در جامعه را به دنبال دارد.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/410043/آسیب-شناسی-ارتباط-با-جنس-متفاوت-در-شبکه-های-اجتماعی-مجازی-یک-مطالعه-پدیدارشناسی-با-نوجوانان طالعی و همکاران، آسیب‌شناسی ارتباط با جنس متفاوت در شبکه‌های اجتماعی مجازی، 1398ش، ص92-94].</ref>
در دوران معاصر، انقلاب جنسی به همراه ظهور فناوری و رسانه‌های دیجیتال، ابعاد جدیدی به روابط عاطفی و جنسی پنهانی افزوده و پیامدهای اجتماعی و روانی جدیدی را به همراه داشته است.<ref>[https://rihu.ac.ir/fa/book/37319/انقلاب-جنسی-و-نهضت-خود-مهارگری-در-غرب زارعی، «انقلاب جنسی و نهضت خودمهارگری در غرب»، وب‌سایت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه].</ref> در دوران جاهلیت در شبه جزیرهٔ عربستان، وضعیت فرهنگی به گونه‌ای دیگر بود. دو مشکل اصلی میان اعراب جاهلی، نوشیدن [[شراب]] و فحشا بود. اعراب وابستگی زیادی به شراب داشتند و به همین دلیل [[اسلام]] با روندی تدریجی آن را ممنوع کرد.<ref>سورهٔ بقره، 219؛ سورهٔ نساء، 43؛ سورهٔ مائده، 90.</ref>
===همباشی ===
 
[[همباشی]]، به زندگی مشترک دو نفر اشاره دارد که ممکن است شامل رابطۀ جنسی نباشد و صرفاً به معنای زندگی دو فرد بدون ثبت رسمی ازدواج است. این نوع رابطه در جوامع غربی رایج‌تر است و به‌عنوان شکلی از همزیستی تلقی می‌شود.<ref>[https://hambashi.com «همباشی»، وب‌سایت همباشی].</ref> همباشی از نظر فرهنگی و اجتماعی در جوامعی مانند ایران با انتقادات بسیار روبه‌رو است و برهم زننده نظم اخلاقی و اجتماعی و نهاد خانواده به‌شمار می‌رود.<ref>[https://www.pishkhan.com/news/232492 «خسارت‌های روانی جبران‌ناپذیر هم‌باشی سیاه»، وب‌سایت پیشخوان روزنامه‌های ایران]؛ [https://jwdp.ut.ac.ir/news?newsCode=2544 احمدی، «عمر «ازدواج‌ سفید» و آمارهایی درباره آن»، وب‌‌سایت مرکز مطالعات زن و خانواده].</ref>
مستی حاصل از شراب اغلب به ارتکاب اعمال غیراخلاقی مثل زنا منجر می‌شد. زنا میان اعراب، آشکارا و پنهانی، رواج داشت<ref>سورهٔ انعام، 151.</ref> و حتی افراد برجسته‌ای مانند معاویه<ref>[https://lib.eshia.ir/41064/4/275/يعزي زمخشری، ربیع الأبرار و نصوص الأخبار، بی‌تا، ج4، ص275].</ref> و عمرو عاص<ref>[https://lib.eshia.ir/41064/4/275/النابغة زمخشری، محمود، ربیع الأبرار و نصوص الأخبار، بی‌تا، ج4، ص275].</ref> به چندین [[پدر]] نسبت داده می‌شدند. همچنین، وادار کردن کنیزان به فحشا رایج بود.<ref>سورهٔ نور، 33.</ref> اسلام این رفتارهای ناشایست و سنت‌های نادرست را به‌شدت محکوم کرد.<ref>سورهٔ اسراء، 32؛ سورهٔ صف، 12.</ref>
===روسپی‌گری ===
 
[[روسپیگری|روسپی‌گری]]، پدیده‌ای چندلایه و ریشه‌دار در تاریخ بشر است که در آن فردی به‌طور حرفه‌ای و در ازای دریافت پول یا کالا، رابطۀ جنسی برقرار می‌کند. این پدیده که اغلب به‌عنوان یک انتخاب آزاد زنانه معرفی می‌شود، ریشه در نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی دارد. مطالعات نشان می‌دهند که بسیاری از زنان به دلیل شرایط نامطلوب زندگی، از جمله فقر، خشونت و فشارهای اجتماعی، به این حرفه سوق داده می‌شوند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/435937/روسپی-گری-در-سیاست-کیفری-ایران هاشمی‌فرد و حسنی، روسپی‌گري در سیاست کیفري ایران، 1399ش، ص599-602].</ref>
===تاریخچه رابطه نامشروع در ایران===
روابط نامشروع در [[ایران]] همواره تحت تأثیر عوامل فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و مذهبی قرار داشته است. در ایران باستان، این روابط به‌طور کلی پذیرفته نمی‌شد، اما در مواردی مانند روابط پادشاهان با کنیزکان یا در میان مردم دیده می‌شد.<ref>[https://jscenter.ir/slave-jews/cyrus/19906/خدمتکاران-جنسی-و-همسران-کوروش/ «از خدمتکاران جنسی تا همسران کوروش»، وب‌سایت اندیشکده مطالعات یهود].</ref> در دوره‌های اسلامی، روابط نامشروع به‌عنوان گناهی بزرگ محسوب می‌شد و جامعه به‌شدت به آن واکنش نشان می‌داد.
 
با این حال، در طول تاریخ، جامعهٔ ایران شاهد بروز چنین روابطی بوده و مانند [[جنگ]]‌ها، [[مهاجرت]]‌ها و تغییرات فرهنگی بر شیوع این روابط تأثیر می‌گذاشت.<ref>[https://mardomnameh.com/blog/یادداشت/P1175-سفرنامه-ها-و-تاریخ-مردم.html سخایی، «روسپی‌گری و تن‌فروشی در ایران دورۀ صفوی در سفرنامۀ شاردن»، وب‌سایت فصلنامۀ تاریخ مردم].</ref> در دوره‌های [[قاجاریه|قاجار]]<ref>[http://tarikhirani.ir/fa/news/278/واقعیت-های-ناگفته-از-زیست-جنسـی-ایرانیان-در-دوره-قاجار «واقعیت‌های ناگفته از زیست جنسی ایرانیان در دوره قاجار»، وب‌سایت تاریخ ایرانی].</ref> و پهلوی، با نفوذ فرهنگ غرب و تغییرات اجتماعی، نگرش‌ها نسبت به روابط نامشروع تا حدودی تغییر کرد؛ اما همچنان این روابط به‌عنوان یک تابوی اجتماعی محسوب می‌شد.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/435937/روسپی-گری-در-سیاست-کیفری-ایران هاشمی‌فرد و حسنی، روسپی‌گری در سیاست کیفری ایران، 1399ش، ص579].</ref>
 
در ایران معاصر، با وجود تغییرات اجتماعی و فرهنگی گسترده، روابط نامشروع همچنان یک موضوع حساس و بحث‌برانگیز است. عوامل مختلفی مانند تغییرات در ارزش‌ها، افزایش استقلال زنان، گسترش ارتباطات و رسانه‌ها<ref>[https://www.sid.ir/paper/132787/fa دیوبند و همکاران، تأثیر برنامه‌های ماهواره‌ای بر نگرش جوانان به روابط نامشروع، 1392ش، ص42].</ref> و مهاجرت بر شیوع و نگرش‌ها نسبت به این روابط تأثیر گذاشته و موجب رشد آن شده است، اما همچنان این روابط به‌عنوان یک تابو در جامعهٔ ایران مطرح است.<ref>[https://www.tabnak.ir/fa/news/423952/آمار-تکان-دهنده-مجلس-از-روابط-جنسی-در-ایران «آمار تکان‌دهنده مجلس از روابط جنسی در ایران»، وب‌سایت تابناک]؛ [https://www.asriran.com/fa/news/13416/دستگیری-53-هزار-نفر-به-خاطر-روابط-نامشروع «دستگیری 53 هزار نفر به خاطر روابط نامشروع»، وب‌سایت عصر ایران].</ref>
 
==انواع رابطه نامشروع==
[[پرونده:رابطه نامشروع۲.jpg|جایگزین=فروش زنان قاچاق شده در اسرائیل|بندانگشتی|فروش زنان قاچاق شده در اسرائیل]]
رابطه نامشروع انواعی مختلفی دارد، از جمله:
 
===رابطه نامشروع فرازناشویی===
رابطه فرازناشویی نوعی [[خیانت زناشویی|خیانت]] در [[ازدواج]] است که در آن یکی از زوجین، رابطه عاطفی یا جنسی با فرد دیگری برقرار می‌کند. این نوع رابطه به دلایل مختلفی از جمله نارضایتی از [[زندگی]] مشترک، جستجوی هیجان یا مشکلات شخصیتی رخ می‌دهد. این روابط علاوه بر آسیب به بنیان [[خانواده]]، منجر به مشکلات روانی برای افراد درگیر و ایجاد تنش‌های اجتماعی می‌شود. از منظر جامعه‌شناسی، این نوع رابطه به‌عنوان انحرافی از هنجارهای اجتماعی تلقی می‌شود و به ساختار خانواده و روابط اجتماعی آسیب می‌رساند. عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نیز در بروز این روابط نقش دارند.<ref>[https://jspi.khu.ac.ir/article-1-3115-fa.html فولادیان و همکاران، تحلیل جامعه‌شناختی وقوع رابطۀ فرازناشویی: ارائۀ یک نظریۀ زمینه‌ای، 1399ش، ص177].</ref>
 
===رابطه نامشروع مبتنی بر اجبار و فریب===
رابطه نامشروع مبتنی بر اجبار و فریب زمانی اتفاق می‌افتد که یکی از طرفین بدون رضایت یا با فریب وارد رابطه‌ای غیرمجاز می‌شود. این نوع رابطه به‌عنوان تجاوز یا سوءاستفاده شناخته می‌شود و در قوانین [[ایران]] و بسیاری از کشورها جرم محسوب می‌شود. علاوه بر نقض حقوق فردی، این روابط به انسجام اجتماعی و اخلاق عمومی آسیب می‌رساند.<ref>[https://rahemaghsoud.ir/راهنماي-حقوقي-براي-کساني-که-با-فريب-به-ر/ «راهنمای حقوقی برای کسانی که با فریب به رابطۀ نامشروع تن داده‌اند»، وب‌سایت راه مقصود]؛ [https://dadkhastha.com/criminal-claims/liaison/ وفاخواه، حمید، «رابطه نامشروع و تجاوز به عنف»، وب‌سایت گروه وکلای آپادانا].</ref>
 
===رابطه نامشروع اینترنتی===
رابطه نامشروع اینترنتی به تعاملات جنسی یا عاطفی در فضای مجازی میان افراد [[نامحرم]] و خارج از چارچوب ازدواج گفته می‌شود. این روابط به شکل‌هایی مانند پیام‌رسانی، سکس‌چت، یا ارسال تصاویر نامناسب رخ می‌دهند و در ایران جرم محسوب می‌شوند. قانون مجازات اسلامی حتی بدون تماس فیزیکی، این روابط را در دسته «جرایم منافی [[عفت]]» قرار می‌دهد و برای آن مجازات تعزیری در نظر گرفته است.<ref>[https://www.bonyadvokala.com/blog/جرم-رابطه-نامشروع-مجازی-و-مجازات-آن/ «جرم رابطه نامشروع مجازی و مجازات آن»، وب‌سایت مجلۀ بنیاد وکلا].</ref> این روابط به تخریب اعتماد و آسیب به نهاد خانواده می‌انجامد و همچنین ایجاد ناامنی روانی در جامعه را به دنبال دارد.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/410043/آسیب-شناسی-ارتباط-با-جنس-متفاوت-در-شبکه-های-اجتماعی-مجازی-یک-مطالعه-پدیدارشناسی-با-نوجوانان طالعی و همکاران، آسیب‌شناسی ارتباط با جنس متفاوت در شبکه‌های اجتماعی مجازی، 1398ش، ص92-94].</ref>
 
===همباشی===
[[همباشی]]، به زندگی مشترک دو نفر اشاره دارد که ممکن است شامل رابطهٔ جنسی نباشد و صرفاً به معنای زندگی دو فرد بدون ثبت رسمی ازدواج است. این نوع رابطه در جوامع غربی رایج‌تر است و به‌عنوان شکلی از [[همزیستی]] تلقی می‌شود.<ref>[https://hambashi.com/ «همباشی»، وب‌سایت همباشی].</ref> همباشی از نظر فرهنگی و اجتماعی در جوامعی مانند ایران با انتقادات بسیار روبه‌رو است و برهم زننده نظم اخلاقی و اجتماعی و نهاد خانواده به‌شمار می‌رود.<ref>[https://www.pishkhan.com/news/232492 «خسارت‌های روانی جبران‌ناپذیر هم‌باشی سیاه»، وب‌سایت پیشخوان روزنامه‌های ایران]؛ [https://jwdp.ut.ac.ir/news?newsCode=2544 احمدی، «عمر «ازدواج سفید» و آمارهایی درباره آن»، وب‌سایت مرکز مطالعات زن و خانواده].</ref>
 
===روسپی‌گری===
[[روسپیگری|روسپی‌گری]]، پدیده‌ای چندلایه و ریشه‌دار در تاریخ بشر است که در آن فردی به‌طور حرفه‌ای و در ازای دریافت پول یا کالا، رابطهٔ جنسی برقرار می‌کند. این پدیده که اغلب به‌عنوان یک انتخاب آزاد زنانه معرفی می‌شود، ریشه در نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی دارد. مطالعات نشان می‌دهند که بسیاری از زنان به دلیل شرایط نامطلوب زندگی، از جمله فقر، خشونت و فشارهای اجتماعی، به این حرفه سوق داده می‌شوند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/435937/روسپی-گری-در-سیاست-کیفری-ایران هاشمی‌فرد و حسنی، روسپی‌گری در سیاست کیفری ایران، 1399ش، ص599-602].</ref>
 
==ابعاد رابطه نامشروع==
رابطه نامشروع پدیده‌ای پیچیده است که ابعاد گوناگونی را در بر می‌گیرد. از نظر حقوقی، طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران، این رابطه با قوانین و مقررات جامعه در تضاد بوده و مجازات‌های قانونی به همراه دارد.<ref>[https://adleiranian.co/liaison/ «حکم رابطه نامشروع و مجازات آن در قوانین»، وب‌سایت عدل ایرانیان].</ref> از نظر اجتماعی، رابطه نامشروع به روابط خانوادگی، دوستی‌ها و وجهه اجتماعی افراد آسیب می‌رساند و منجر به طرد اجتماعی می‌شود.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/5803188/روابط-نامشروع-برای-فرد-خانواده-و-جامعه-پیامدهای-ناگواری-دارد ترکاشوند، «روابط نامشروع برای فرد، خانواده و جامعه پیامدهای ناگواری دارد»، خبرگزاری مهر].</ref>
 
از نظر روانشناختی، این نوع روابط عواقب روانی همچون [[افسردگی]]، [[اضطراب]]، احساس گناه و کاهش [[اعتماد به نفس|اعتماد به‌نفس]] را به‌همراه دارد.<ref>[https://nikaram.com/روابط-خارج-از-تاهل/ «روابط خارج از تأهل، علل و آسیب‌های ناشی از آن بر روابط زوجین»، وب‌سایت نیک‌آرام].</ref> از نظر [[اخلاق|اخلاقی]] و شرعی، بسیاری از ادیان و مکاتب اخلاقی، رابطه نامشروع را محکوم کرده و آن را نادرست می‌دانند. [[رابطه نامشروع]] بر اساس تعالیم اسلامی گناه محسوب می‌شود و علاوه بر پیامدهای دنیوی، آثار اخروی<ref>[https://2noor.com/عاقبت-روابط-نامشروع/ «عاقبت روابط نامشروع در کلام پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم»، وب‌سایت مؤسسۀ قرآن و نهج البلاغه].</ref> نیز برای آن گفته شده است.<ref>[https://www.islamquest.net/fa/archive/fa2008 «حکم شرعی و اخلاقی روابط نامشروع بین دختر و پسر قبل از ازدواج چیست؟»، وب‌سایت اسلام کوئست].</ref>
 
==عوامل رابطه نامشروع==
===عوامل فردی و روانشناختی===
روابط نامشروع، گاهی ریشه در نیازهای برآورده نشدهٔ فرد، [[اختلال روانی|اختلالات روانی]] و شخصیتی و تجارب دوران [[کودک|کودکی]] دارند. کمال‌گرایی افراطی، خودشیفتگی، تنوع‌طلبی، انتقام‌جویی از همسر و نارضایتی از خود از جمله عوامل روانشناختی هستند که افراد را به سمت روابط نامشروع سوق می‌دهند. [[ترس]] از صمیمیت و ایجاد ارتباط عمیق با دیگران نیز مانعی برای برقراری روابط سالم و پایدار است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/56736/fa#downloadbottom شیردل، عوامل گرایش زنان و مردان متأهل به رابطه نامشروع جنسی، در نشریۀ رفاه اجتماعی، 1385ش، ص142-147]؛ [https://www.sid.ir/paper/16778/fa#downloadbottom بیان‌زاده و مهرابی، نقش عوامل روانشناختی در اختلال‌های کنشی جنسی، 1382ش، ص9-10].</ref>
 
===عوامل اجتماعی و فرهنگی===
تغییرات سریع اجتماعی و فرهنگی، فردگرایی، رواج تفکر [[عدالت جنسیتی|تساوی جنسیتی]]، جهانی‌شدن، افزایش [[سن ازدواج]] و نفوذ گسترده رسانه‌ها و فضای مجازی به‌طور مستقیم بر الگوهای روابط بین فردی تأثیر گذاشته‌اند. ضعف [[رابطه زناشویی|روابط زناشویی]]، تأثیر محیط و هنجارهای اجتماعی حاکم بر جامعه، استانداردهای [[زیبایی]]، محرک‌های جنسی محیطی و سهولت برقراری روابط نامشروع نیز افراد را به سمت روابط نامشروع سوق می‌دهند. این عوامل با تغییر در ارزش‌ها، باورها و هنجارهای اجتماعی، شرایطی را فراهم می‌آورند که در آن روابط نامشروع به‌عنوان یک گزینه قابل قبول و حتی جذاب تلقی شود.<ref>[https://rasekhoon.net/lifestyle/show/1460318/عوامل-موثر-بر-آسیب-های-جنسی افشاری، «عوامل مؤثر بر آسیب‌های جنسی»، وب‌سایت راسخون]؛ [https://www.sid.ir/paper/385664/fa#downloadbottom البرزی و همکاران، مطالعه رفتارهای پرخطر جنسی و عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با آن در میان جوانان شهر شیراز، 1398ش، ص176-179]؛ [https://www.sid.ir/paper/132787/fa دیوبند و همکاران، تأثیر برنامه‌های ماهواره‌ای بر نگرش جوانان به روابط نامشروع، 1392ش، ص42].</ref>
 
===کاهش باورهای مذهبی===
اکثر ادیان، روابط خارج از چارچوب ازدواج را محکوم کرده و آن را گناهی بزرگ می‌شمارند. آموزه‌های دینی، ارزش‌ها و باورهای مذهبی، هنجارهای مشخصی را برای رفتار جنسی افراد تعیین می‌کنند. تفسیرهای مختلف از آموزه‌های دینی، میزان پایبندی افراد به [[دین]]، توجه به آموزه‌ها یا تساهل در اجرای احکام دینی و تأثیر محیط اجتماعی و فرهنگی بر باورهای مذهبی، همه به‌طور مستقیم بر نگرش افراد نسبت به روابط نامشروع مؤثر هستند. احساس گناه و ترس از مجازات اخروی نیز به‌عنوان عوامل بازدارنده قوی عمل می‌کنند. در مقابل، ضعف باورهای مذهبی، تردید در آموزه‌های دینی و تأثیر فرهنگ‌های سکولار، قیود مذهبی را تضعیف کرده و احتمال بروز روابط نامشروع را افزایش می‌دهند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/557624/الگو-یابی-ساختاری-رابطه-بین-ابعاد-شخصیتی-با-گرایش-به-خیانت-زناشویی-با-اثر-واسطه-ای-باورهای-دینی-و-مذهبی موثق و همکاران، الگویابی ساختاری رابطۀ بین ابعاد شخصیتی با گرایش به خیانت زناشویی با اثر واسطه‌ای باورهای دینی و مذهبی، 1402ش، ص102-103].</ref>
 
===عوامل اقتصادی===
عوامل اقتصادی به‌عنوان یک عامل استرس‌زا بر شکل‌گیری و تداوم روابط نامشروع از طریق سوق‌دادن افراد به تصمیم‌های نادرست تأثیر می‌گذارند. نابرابری‌های اقتصادی و فقر و بیکاری، افراد را به سمت جستجوی راه‌های جایگزین برای تأمین نیازهای خود سوق می‌دهند که گاهی به روابط نامشروع منجر می‌شود.
 
فشارهای اقتصادی بر خانواده‌ها نیز به تضعیف پیوند زناشویی و افزایش احتمال خیانت دامن می‌زند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/435937/روسپی-گری-در-سیاست-کیفری-ایران هاشمی‌فرد و حسنی، روسپی‌گری در سیاست کیفری ایران، 1399ش، ص599-602].</ref> اگرچه بسیاری از افراد در شرایط سخت اقتصادی، با حفظ ارزش‌های اخلاقی و پایبندی به تعهدات، از این روابط پرهیز می‌کنند. عواملی مانند فرهنگ، باورهای مذهبی، شخصیت فردی و حمایت‌های اجتماعی نقش مهمی در شکل‌گیری تصمیمات افراد ایفا می‌کنند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/557624/الگو-یابی-ساختاری-رابطه-بین-ابعاد-شخصیتی-با-گرایش-به-خیانت-زناشویی-با-اثر-واسطه-ای-باورهای-دینی-و-مذهبی موثق و همکاران، الگویابی ساختاری رابطۀ بین ابعاد شخصیتی با گرایش به خیانت زناشویی با اثر واسطه‌ای باورهای دینی و مذهبی، 1402ش، ص102-103].</ref>
 
==چالش‌ها و پیامدها==
[[پرونده:رابطه نامشروع۱.jpg|جایگزین=وضعیت تولد کودکان نامشروع در سال‌های ۱۹۶۴ و ۲۰۱۴ در سراسر جهان|بندانگشتی|وضعیت تولد کودکان نامشروع در سال‌های ۱۹۶۴ و ۲۰۱۴ در سراسر جهان]]
روابط نامشروع علاوه بر آسیب‌های فردی، به بنیان خانواده و جامعه نیز لطمه می‌زند و پیامدهای شناختی، روانشناختی، و اجتماعی ایجاد می‌کند. این پیامدها شامل کاهش [[اعتماد به نفس]]، احساس گناه، [[افسردگی]]، [[اضطراب فراگیر|اضطراب]]، و کاهش [[رضایت از زندگی]] هستند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4632/4655/34991/پیآمدهای-روانی-رابطهی-نامشروع حاجیان، «پیامدهای روانی رابطه نامشروع»، وب‌سایت حوزه‌نت].</ref>
 
در سطح اجتماعی نیز، این روابط باعث تخریب روابط خانوادگی و کاهش اعتماد اجتماعی می‌شود.<ref>[https://www.mosahab.com/web/articles/view/805/رابطه-نامشروع-چیست.html «رابطه نامشروع چیست»، وب‌سایت مصاحب].</ref> متخصصان برای مقابله با این مسائل، راهکارهایی همچون [[مشاوره]] خانواده، تقویت مهارت‌های ارتباطی، افزایش آگاهی، و تقویت باورهای اخلاقی و دینی را پیشنهاد می‌کنند. تقویت [[عزت نفس]] و مدیریت [[احساس|احساسات]] نیز از جمله اقدامات ضروری است.<ref>[https://rasekhoon.net/lifestyle/show/1446980/آثار-مخرب-ارتباط-نامشروع-و-مقابله-با-آن «آثار مخرب ارتباط نامشروع و مقابله با آن»، وب‌سایت راسخون].</ref>
 
بحران خانواده در غرب به مرحله‌ای نگران‌کننده رسیده است. در بیشتر کشورهای اروپایی، بیش از نیمی از کودکان از مادران مجرد و خارج از چارچوب ازدواج رسمی متولد می‌شوند؛ آماری که هر سال روندی صعودی دارد. در ایالات متحده نیز سهم تولد نوزادان از مادران مجرد که در سال ۱۹۸۰م تنها ۱۸ درصد بود، بر اساس آمار سال ۲۰۲۳م به ۴۰ درصد افزایش یافته است.<ref>[https://jamejamdaily.ir/Newspaper/item/222733 «بحران کودکان نامشروع در غرب»، وب‌سایت روزنامه جام‌جم.]</ref>


==ابعاد رابطه نامشروع ==
رابطۀ نامشروع پدیده‌ای پیچیده است که ابعاد گوناگونی را در بر می‌گیرد. از نظر حقوقی، طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران، این رابطه با قوانین و مقررات جامعه در تضاد بوده و مجازات‌های قانونی به همراه دارد.<ref>[https://adleiranian.co/liaison/ «حکم رابطه نامشروع و مجازات آن در قوانین»، وب‌سایت عدل ایرانیان].</ref> از نظر اجتماعی، رابطۀ نامشروع به روابط خانوادگی، دوستی‌ها و وجهه اجتماعی افراد آسیب می‌رساند و منجر به طرد اجتماعی می‌شود.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/5803188/روابط-نامشروع-برای-فرد-خانواده-و-جامعه-پیامدهای-ناگواری-دارد ترکاشوند، «روابط نامشروع برای فرد، خانواده و جامعه پیامدهای ناگواری دارد»، خبرگزاری مهر].</ref> از نظر روانشناختی، این نوع روابط عواقب روانی همچون افسردگی، اضطراب، احساس گناه و کاهش [[اعتماد به نفس|اعتماد به‌نفس]] را به‌همراه دارد.<ref>[https://nikaram.com/روابط-خارج-از-تاهل/ «روابط خارج از تاهل، علل و آسیب‌های ناشی از آن بر روابط زوجین»، وب‌سایت نیک‌آرام].</ref> از نظر اخلاقی و شرعی، بسیاری از ادیان و مکاتب اخلاقی، رابطۀ نامشروع را محکوم کرده و آن را نادرست می‌دانند. رابطۀ نامشروع بر اساس تعالیم اسلامی گناه محسوب می‌شود و علاوه بر پیامدهای دنیوی، آثار اخروی<ref>[https://2noor.com/عاقبت-روابط-نامشروع/ «عاقبت روابط نامشروع در کلام پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم»، وب‌سایت مؤسسۀ قرآن و نهج البلاغه].</ref> نیز برای آن گفته شده است.<ref>[https://www.islamquest.net/fa/archive/fa2008 «حکم شرعی و اخلاقی روابط نامشروع بین دختر و پسر قبل از ازدواج چیست؟»، وب‌سایت اسلام کوئست].</ref>
==عوامل رابطۀ نامشروع ==
===عوامل فردی و روانشناختی ===
روابط نامشروع، گاهی ریشه در نیازهای برآورده نشدۀ فرد، اختلالات روانی و شخصیتی و تجارب دوران کودکی دارند. کمال‌گرایی افراطی، خودشیفتگی، تنوع‌طلبی، انتقام‌جویی از همسر و نارضایتی از خود از جمله عوامل روانشناختی هستند که افراد را به سمت روابط نامشروع سوق می‌دهند. [[ترس]] از صمیمیت و ایجاد ارتباط عمیق با دیگران نیز مانعی برای برقراری روابط سالم و پایدار است.<ref>[https://www.sid.ir/paper/56736/fa#downloadbottom شیردل، عوامل گرایش زنان و مردان متاهل به رابطه نامشروع جنسی، در نشریۀ رفاه اجتماعی، 1385ش، ص142-147]؛ [https://www.sid.ir/paper/16778/fa#downloadbottom بیان‌‌زاده و مهرابی، نقش عوامل روانشناختی در اختلال‌های کنشی جنسی، 1382ش، ص9-10].</ref>
===عوامل اجتماعی و فرهنگی ===
تغییرات سریع اجتماعی و فرهنگی، فردگرایی، رواج تفکر تساوی جنسیتی، جهانی‌شدن، [[افزایش سنّ‌ ازدواج|افزایش سن ازدواج]] و نفوذ گسترده رسانه‌ها و فضای مجازی به‌طور مستقیم بر الگوهای روابط بین فردی تأثیر گذاشته‌اند. ضعف روابط زناشویی، تأثیر محیط و هنجارهای اجتماعی حاکم بر جامعه، استانداردهای زیبایی، محرک‌های جنسی محیطی و سهولت برقراری روابط نامشروع نیز افراد را به سمت روابط نامشروع سوق می‌دهند. این عوامل با تغییر در ارزش‌ها، باورها و هنجارهای اجتماعی، شرایطی را فراهم می‌آورند که در آن روابط نامشروع به‌عنوان یک گزینه قابل قبول و حتی جذاب تلقی شود.<ref>[https://rasekhoon.net/lifestyle/show/1460318/عوامل-موثر-بر-آسیب-های-جنسی افشاری، «عوامل موثر بر آسیب‌های جنسی»، وب‌سایت راسخون]؛ [https://www.sid.ir/paper/385664/fa#downloadbottom البرزی و همکاران، مطالعه رفتارهای پرخطر جنسی و عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با آن در میان جوانان شهر شیراز، 1398ش، ص176-179]؛ [https://www.sid.ir/paper/132787/fa دیوبند و همکاران، تأثير برنامه‌هاى ماهواره‌اى بر نگرش جوانان به روابط نامشروع، 1392ش، ص42].</ref>
===کاهش باورهای مذهبی ===
اکثر ادیان، روابط خارج از چارچوب ازدواج را محکوم کرده و آن را گناهی بزرگ می‌شمارند. آموزه‌های دینی، ارزش‌ها و باورهای مذهبی، هنجارهای مشخصی را برای رفتار جنسی افراد تعیین می‌کنند. تفسیرهای مختلف از آموزه‌های دینی، میزان پایبندی افراد به دین، توجه به آموزه‌ها یا تساهل در اجرای احکام دینی و تأثیر محیط اجتماعی و فرهنگی بر باورهای مذهبی، همه به‌طور مستقیم بر نگرش افراد نسبت به روابط نامشروع مؤثر هستند. احساس گناه و [[ترس]] از مجازات اخروی نیز به‌عنوان عوامل بازدارنده قوی عمل می‌کنند. در مقابل، ضعف باورهای مذهبی، تردید در آموزه‌های دینی و تأثیر فرهنگ‌های سکولار، قیود مذهبی را تضعیف کرده و احتمال بروز روابط نامشروع را افزایش می‌دهند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/557624/الگو-یابی-ساختاری-رابطه-بین-ابعاد-شخصیتی-با-گرایش-به-خیانت-زناشویی-با-اثر-واسطه-ای-باورهای-دینی-و-مذهبی موثق و همکاران، الگویابی ساختاری رابطۀ بین ابعاد شخصیتی با گرایش به خیانت زناشویی با اثر واسطه‌ای باورهای دینی و مذهبی، 1402ش، ص102-103].</ref>
===عوامل اقتصادی ===
عوامل اقتصادی به‌عنوان یک عامل استرس‌زا بر شکل‌گیری و تداوم روابط نامشروع از طریق سوق‌دادن افراد به تصمیم‌های نادرست تأثیر می‌گذارند. نابرابری‌های اقتصادی و فقر و بیکاری، افراد را به سمت جستجوی راه‌های جایگزین برای تأمین نیازهای خود سوق می‌دهند که گاهی به روابط نامشروع منجر می‌شود. فشارهای اقتصادی بر خانواده‌ها نیز به تضعیف پیوند زناشویی و افزایش احتمال خیانت دامن می‌زند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/435937/روسپی-گری-در-سیاست-کیفری-ایران هاشمی‌فرد و حسنی، روسپی‌گري در سیاست کیفري ایران، 1399ش، ص599-602].</ref> اگرچه بسیاری از افراد در شرایط سخت اقتصادی، با حفظ ارزش‌های اخلاقی و پایبندی به تعهدات، از این روابط پرهیز می‌کنند. عواملی مانند فرهنگ، باورهای مذهبی، شخصیت فردی و حمایت‌های اجتماعی نقش مهمی در شکل‌گیری تصمیمات افراد ایفا می‌کنند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/557624/الگو-یابی-ساختاری-رابطه-بین-ابعاد-شخصیتی-با-گرایش-به-خیانت-زناشویی-با-اثر-واسطه-ای-باورهای-دینی-و-مذهبی موثق و همکاران، الگویابی ساختاری رابطۀ بین ابعاد شخصیتی با گرایش به خیانت زناشویی با اثر واسطه‌ای باورهای دینی و مذهبی، 1402ش، ص102-103].</ref>
==چالش‌ها و پیامدها ==
روابط نامشروع علاوه بر آسیب‌های فردی، به بنیان خانواده و جامعه نیز لطمه می‌زند و پیامدهای شناختی، روانشناختی، و اجتماعی ایجاد می‌کند. این پیامدها شامل کاهش اعتماد به نفس، احساس گناه، [[افسردگی]]، اضطراب، و کاهش رضایت از زندگی هستند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/4632/4655/34991/پیآمدهای-روانی-رابطهی-نامشروع حاجیان، «پیامدهای روانی رابطه نامشروع»، وب‌سایت حوزه‌نت].</ref> در سطح اجتماعی نیز، این روابط باعث تخریب روابط خانوادگی و کاهش اعتماد اجتماعی می‌شود.<ref>[https://www.mosahab.com/web/articles/view/805/رابطه-نامشروع-چیست.html «رابطه نامشروع چیست»، وب‌سایت مصاحب].</ref> متخصصان برای مقابله با این مسائل، راهکارهایی همچون مشاوره خانواده، تقویت مهارت‌های ارتباطی، افزایش آگاهی، و تقویت باورهای اخلاقی و دینی را پیشنهاد می‌کنند. تقویت عزت نفس و مدیریت احساسات نیز از جمله اقدامات ضروری است.<ref>[https://rasekhoon.net/lifestyle/show/1446980/آثار-مخرب-ارتباط-نامشروع-و-مقابله-با-آن «آثار مخرب ارتباط نامشروع و مقابله با آن»، وب‌سایت راسخون].</ref>
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
==منابع==
==منابع==
* «از خدمتکاران جنسی تا همسران کوروش»، وب‌سایت اندیشکده مطالعات یهود، تاریخ بازدید: 5 مهر 1403ش.
{{آغاز منابع}}
* «آثار مخرب ارتباط نامشروع و مقابله با آن»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: 1 مرداد 1398ش.
* «از خدمتکاران جنسی تا همسران کوروش»، وب‌سایت اندیشکده مطالعات یهود، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۳ش.
* «آمار تکان‌دهنده مجلس از روابط جنسی در ایران»، وب‌سایت تابناک، تاریخ درج مطلب: 18 مرداد 1393ش.
* «آثار مخرب ارتباط نامشروع و مقابله با آن»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: ۱ مرداد ۱۳۹۸ش.
* «جرم رابطۀ نامشروع مجازی و مجازات آن»، وب‌سایت مجلۀ بنیاد وکلا، تاریخ درج مطلب: 24 بهمن 1401ش.
* «آمار تکان‌دهنده مجلس از روابط جنسی در ایران»، وب‌سایت تابناک، تاریخ درج مطلب: ۱۸ مرداد ۱۳۹۳ش.
* «حکم رابطۀ نامشروع و مجازات آن در قوانین»، وب‌سایت عدل ایرانیان، تاریخ بازدید: 5 مهر 1403ش.
* «جرم رابطهٔ نامشروع مجازی و مجازات آن»، وب‌سایت مجلهٔ بنیاد وکلا، تاریخ درج مطلب: ۲۴ بهمن ۱۴۰۱ش.
* «حکم شرعی و اخلاقی روابط نامشروع بین دختر و پسر قبل از ازدواج چیست؟»، وب‌سایت اسلام کوئست، تاریخ درج مطلب: 28 فروردین 1394ش.
* «حکم رابطهٔ نامشروع و مجازات آن در قوانین»، وب‌سایت عدل ایرانیان، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۳ش.
* «خسارت‌های روانی جبران‌ناپذیر هم‌باشی سیاه»، وب‌سایت پیشخوان روزنامه‌های ایران، تاریخ درج مطلب: 23 تیر 1400ش.
* «حکم شرعی و اخلاقی روابط نامشروع بین دختر و پسر قبل از ازدواج چیست؟»، وب‌سایت اسلام کوئست، تاریخ درج مطلب: ۲۸ فروردین ۱۳۹۴ش.
* «دستگیری 53 هزار نفر به خاطر روابط نامشروع»، وب‌سایت عصر ایران، تاریخ درج مطلب: 17 اسفند 1385ش.
* «خسارت‌های روانی جبران‌ناپذیر هم‌باشی سیاه»، وب‌سایت پیشخوان روزنامه‌های ایران، تاریخ درج مطلب: ۲۳ تیر ۱۴۰۰ش.
* «رابطه نامشروع چیست»، وب‌سایت مصاحب، تاریخ بازدید: 5 مهر 1403ش.
* «دستگیری ۵۳ هزار نفر به خاطر روابط نامشروع»، وب‌سایت عصر ایران، تاریخ درج مطلب: ۱۷ اسفند ۱۳۸۵ش.
* «رابطۀ نامشروع»، وب‌سایت نیک‌اندیشان داته، تاریخ بازدید: 5 مهر 1403ش.
* «رابطه نامشروع چیست»، وب‌سایت مصاحب، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۳ش.
* «راهنماي حقوقي براي کساني که با فريب به رابطۀ نامشروع تن داده‌اند»، وب‌سایت راه مقصود، تاریخ بازدید: 5 مهر 1403ش.
* «رابطهٔ نامشروع»، وب‌سایت نیک‌اندیشان داته، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۳ش.
* «روابط خارج از تاهل، علل و آسیب‌های ناشی از آن بر روابط زوجین»، وب‌سایت نیک‌آرام، تاریخ درج مطلب: 12 بهمن 1401ش.
* «راهنمای حقوقی برای کسانی که با فریب به رابطهٔ نامشروع تن داده‌اند»، وب‌سایت راه مقصود، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۳ش.
* زمخشری، محمود، ربيع الأبرار و نصوص الأخبار، قم، مؤسسۀ‌ الأعلمی للمطبوعات، بی‌تا.
* «روابط خارج از تأهل، علل و آسیب‌های ناشی از آن بر روابط زوجین»، وب‌سایت نیک‌آرام، تاریخ درج مطلب: ۱۲ بهمن ۱۴۰۱ش.
* «عاقبت روابط نامشروع در کلام پیامبر»، وب‌سایت مؤسسۀ قرآن و نهج البلاغه، تاریخ بازدید: 5 مهر 1403ش.
* زمخشری، محمود، ربیع الأبرار و نصوص الأخبار، قم، مؤسسهٔ الأعلمی للمطبوعات، بی‌تا.
* «واقعیت‌های ناگفته از زیست جنسـی ایرانیان در دوره قاجار»، وب‌سایت تاریخ ایرانی، تاریخ درج مطلب: 9 بهمن 1389ش.
* «عاقبت روابط نامشروع در کلام پیامبر»، وب‌سایت مؤسسهٔ قرآن و نهج البلاغه، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۳ش.
* «همباشی»، وب‌سایت همباشی، تاریخ درج مطلب: 18 مرداد 1403ش.
* «واقعیت‌های ناگفته از زیست جنسی ایرانیان در دوره قاجار»، وب‌سایت تاریخ ایرانی، تاریخ درج مطلب: ۹ بهمن ۱۳۸۹ش.
* احمدی، کامیل، «عمر ازدواج‌ سفید و آمارهایی درباره آن»، وب‌‌سایت مرکز مطالعات زن و خانواده، تاریخ درج مطلب: 25 مرداد 1397ش.
* «همباشی»، وب‌سایت همباشی، تاریخ درج مطلب: ۱۸ مرداد ۱۴۰۳ش.
* افشاری، محمدحسین، «عوامل موثر بر آسیب‌های جنسی»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: 23 شهریور 1398ش.
* احمدی، کامیل، «عمر ازدواج سفید و آمارهایی دربارهٔ آن»، وب‌سایت مرکز مطالعات زن و خانواده، تاریخ درج مطلب: ۲۵ مرداد ۱۳۹۷ش.
* البرزی، صدیقه و همکاران، مطالعه رفتارهای پرخطر جنسی و عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با آن در میان جوانان شهر شیراز، در مجلۀ مطالعات جمعیتی، شمارۀ 10، 1398ش.
* افشاری، محمدحسین، «عوامل مؤثر بر آسیب‌های جنسی»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: ۲۳ شهریور ۱۳۹۸ش.
* بروندیج، جیمز، قانون، جنسیت و جامعۀ مسیحی در اروپای قرون وسطی، دانشگاه شیکاگو، 2009م.
* البرزی، صدیقه و همکاران، مطالعه رفتارهای پرخطر جنسی و عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با آن در میان جوانان شهر شیراز، در مجلهٔ مطالعات جمعیتی، شمارهٔ ۱۰، ۱۳۹۸ش.
* بیان‌‌زاده، سیداکبر و مهرابی، فریدون، نقش عوامل روانشناختی در اختلال‌های کنشی جنسی، در مجلۀ روانپزشکی و روانشناسی بالینی ایران، دورۀ 9، شمارۀ 1، پیاپی 33، 1382ش.
* بروندیج، جیمز، قانون، جنسیت و جامعهٔ مسیحی در اروپای قرون وسطی، دانشگاه شیکاگو، ۲۰۰۹م.
* ترکاشوند، جواد، «روابط نامشروع برای فرد، خانواده و جامعه پیامدهای ناگواری دارد»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: 13 آذر 1402ش.
* بیان‌زاده، سیداکبر و مهرابی، فریدون، نقش عوامل روانشناختی در اختلال‌های کنشی جنسی، در مجلهٔ روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، دورهٔ ۹، شمارهٔ ۱، پیاپی ۳۳، ۱۳۸۲ش.
* حاجیان، ابوالقاسم، «پیامدهای روانی رابطه نامشروع»، وب‌سایت حوزه‌نت، تاریخ درج مطلب: 8 آبان 1390ش.
* ترکاشوند، جواد، «روابط نامشروع برای فرد، خانواده و جامعه پیامدهای ناگواری دارد»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۱۳ آذر ۱۴۰۲ش.
* دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید: 5 مهر 1403ش.
* حاجیان، ابوالقاسم، «پیامدهای روانی رابطه نامشروع»، وب‌سایت حوزه‌نت، تاریخ درج مطلب: ۸ آبان ۱۳۹۰ش.
* دیوبند، فائزه و همکاران، تأثير برنامه‌هاى ماهواره‌اى بر نگرش جوانان به روابط نامشروع، در فصلنامۀ مطالعات پلیس زن، سال هفتم، شمارۀ 19، 1392ش.
* دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۳ش.
* زارعی، محمد، «انقلاب جنسی و نهضت خود‌مهارگری در غرب»، وب‌سایت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تاریخ بازدید: 5 مهر 1403ش.
* دیوبند، فائزه و همکاران، تأثیر برنامه‌های ماهواره‌ای بر نگرش جوانان به روابط نامشروع، در فصلنامهٔ مطالعات پلیس زن، سال هفتم، شمارهٔ ۱۹، ۱۳۹۲ش.
* ساریخانی، فردین، «به چه رابطه‌هایی نامشروع گفته می‌شود؟»، وب‌سایت برترین وکیل، تاریخ درج مطلب: 2 مهر 1403ش.
* زارعی، محمد، «انقلاب جنسی و نهضت خودمهارگری در غرب»، وب‌سایت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۳ش.
* سخایی،‌ علی، «روسپی‌گری و تن‌فروشی در ایران دورۀ صفوی در سفرنامۀ شاردن»، وب‌سایت فصلنامۀ تاریخ مردم، تاریخ درج مطلب: 6 فروردین 1401ش.
* ساریخانی، فردین، «به چه رابطه‌هایی نامشروع گفته می‌شود؟»، وب‌سایت برترین وکیل، تاریخ درج مطلب: ۲ مهر ۱۴۰۳ش.
* شیردل، ملیحه، عوامل گرایش زنان و مردان متاهل به رابطۀ نامشروع جنسی، در نشریۀ رفاه اجتماعی، دورۀ 6، شمارۀ 22، 1385ش.
* سخایی، علی، «روسپی‌گری و تن‌فروشی در ایران دورهٔ صفوی در سفرنامهٔ شاردن»، وب‌سایت فصلنامهٔ تاریخ مردم، تاریخ درج مطلب: ۶ فروردین ۱۴۰۱ش.
* طالعی، علی و همکاران، «آسیب‌شناسی ارتباط با جنس متفاوت در شبکه‌های اجتماعی مجازی: یک مطالعۀ پدیدارشناسی با نوجوانان»، در مجلۀ تحقیقات علوم رفتاری، شماره 55، 1398ش.
* شیردل، ملیحه، عوامل گرایش زنان و مردان متأهل به رابطهٔ نامشروع جنسی، در نشریهٔ رفاه اجتماعی، دورهٔ ۶، شمارهٔ ۲۲، ۱۳۸۵ش.
* عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید: 5 مهر 1403ش.
* طالعی، علی و همکاران، «آسیب‌شناسی ارتباط با جنس متفاوت در شبکه‌های اجتماعی مجازی: یک مطالعهٔ پدیدارشناسی با نوجوانان»، در مجلهٔ تحقیقات علوم رفتاری، شماره ۵۵، ۱۳۹۸ش.
* فولادیان، محمد و همکاران، «تحلیل جامعه‌شناختی وقوع رابطۀ فرازناشویی: ارائۀ یک نظریۀ زمینه‌ای، در نشریۀ مسایل اجتماعی ایران»، سال یازدهم، شمارۀ 2، 1399ش.
* عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۳ش.
* مک‌گین، توماس ای جی، «فحشا، تمایلات جنسی و قانون روم باستان»، وب‌سایت BMCR، تاریخ بازدید: 26 سپتامبر 2024م.
* فولادیان، محمد و همکاران، «تحلیل جامعه‌شناختی وقوع رابطهٔ فرازناشویی: ارائهٔ یک نظریهٔ زمینه‌ای، در نشریهٔ مسایل اجتماعی ایران»، سال یازدهم، شمارهٔ ۲، ۱۳۹۹ش.
* موثق، لیلا و همکاران، «الگویابی ساختاری رابطۀ بین ابعاد شخصیتی با گرایش به خیانت زناشویی با اثر واسطه‌ای باورهای دینی و مذهبی»، در مجلۀ پژوهش در دین و سلامت، دورۀ 9، شمارۀ 1، 1402ش.
* مک‌گین، توماس ای جی، «فحشا، تمایلات جنسی و قانون روم باستان»، وب‌سایت BMCR، تاریخ بازدید: ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۴م.
* نوربخش، علیرضا، «نگرش‌های جنسی در طول تاریخ»، وب‌سایت روانشناسی مردمی، تاریخ درج مطلب: 8 خرداد 1397ش.
* موثق، لیلا و همکاران، «الگویابی ساختاری رابطهٔ بین ابعاد شخصیتی با گرایش به خیانت زناشویی با اثر واسطه‌ای باورهای دینی و مذهبی»، در مجلهٔ پژوهش در دین و سلامت، دورهٔ ۹، شمارهٔ ۱، ۱۴۰۲ش.
* وفاخواه، حمید، «رابطۀ نامشروع و تجاوز به عنف»، وب‌سایت گروه وکلای آپادانا، تاریخ بازدید: 5 مهر 1403ش.
* نوربخش، علیرضا، «نگرش‌های جنسی در طول تاریخ»، وب‌سایت روان‌شناسی مردمی، تاریخ درج مطلب: ۸ خرداد ۱۳۹۷ش.
* هاشمی‌فرد، فاطمه‌سادات و حسنی، علیرضا، روسپی‌گري در سیاست کیفري ایران، در فصلنامۀ قانون‌یار، شمارۀ 14، 1399ش.
* وفاخواه، حمید، «رابطهٔ نامشروع و تجاوز به عنف»، وب‌سایت گروه وکلای آپادانا، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۳ش.
* هولر، ژاکلین، «تاریخچۀ احساسات در آمریکای لاتین استعماری»، وب‌سایت Latin American History، تاریخ درج مطلب: 23 می 2019م.
* هاشمی‌فرد، فاطمه‌سادات و حسنی، علیرضا، روسپی‌گری در سیاست کیفری ایران، در فصلنامهٔ قانون‌یار، شمارهٔ ۱۴، ۱۳۹۹ش.
[[رده:ویکی‌زندگی]]
* هولر، ژاکلین، «تاریخچهٔ احساسات در آمریکای لاتین استعماری»، وب‌سایت Latin American History، تاریخ درج مطلب: ۲۳ می ۲۰۱۹م.
{{پایان منابع}}
{{جنسیت-افقی}}
{{اسلام-افقی}}
 
[[رده:انحرافات جنسی]]
[[رده:گناهان در اسلام]]
[[رده:گناهان در مسیحیت]]
[[رده:گناهان در یهودیت]]

نسخهٔ کنونی تا ۱۵ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۱۷:۱۱

هفته نامه اوگی با عنوان حرمسرای برلوسکونی نخست وزیر اسبق ایتالیا از روابط نامشروع وی پرده برداشت
هفته نامه اوگی در شماره ۴۱، ۲۵ آوریل ۲۰۰۷ با عنوان حرمسرای برلوسکونی نخست وزیر اسبق ایتالیا از روابط نامشروع وی پرده برداشت

رابطه نامشروع؛ ارتباط عاطفی یا جنسی خارج از چارچوب ازدواج شرعی و قانونی.

رابطه نامشروع که امروزه به اشکال مختلفی همچون خیانت، همباشی و روابط اینترنتی بروز می‌یابد، تحت تأثیر عوامل فردی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی شکل می‌گیرد. پیامدهای این روابط بر فرد، خانواده و جامعه گسترده است و شامل آسیب‌های روانشناختی، اجتماعی و اخلاقی می‌شود. عوامل مختلفی از جمله نیازهای برآورده نشده، تغییرات اجتماعی، فشارهای اقتصادی و ضعف باورهای مذهبی در بروز این روابط نقش دارند. متخصصان برای مقابله با این پدیده، به تقویت خانواده، آموزش مهارت‌های زندگی، حمایت‌های اجتماعی و تقویت ارزش‌های اخلاقی توجه کرده‌اند.

مفهوم‌شناسی رابطه نامشروع

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

رابطه به معنای هرگونه ارتباط یا تعامل بین دو یا چند نفر است که جنبه‌های عاطفی، اجتماعی یا جنسی دارد.[۱] واژه «نامشروع» به امری خلاف قوانین، هنجارهای اجتماعی یا اصول اخلاقی و مذهبی اشاره دارد.[۲] «رابطه نامشروع» به نوعی از ارتباطات اطلاق می‌شود که از نظر قانونی، اجتماعی یا مذهبی غیرمجاز شناخته می‌شود.[۳] مفهوم رابطه نامشروع در فرهنگ‌ها و جوامع مختلف متفاوت است؛ به‌عنوان مثال، در برخی جوامع روابط خارج از ازدواج رسمی نامشروع محسوب می‌شوند، در حالی که در دیگر فرهنگ‌ها ممکن است تعریف گسترده‌تری داشته باشد. این موضوع به دلیل تأثیرات منفی بر افراد، خانواده و جامعه، همواره مورد توجه مباحث اخلاقی و حقوقی قرار گرفته است.[۴]

تاریخچه رابطه نامشروع

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تاریخچه رابطه نامشروع در جهان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

رابطه‌های نامشروع جنسی و عاطفی در تاریخ بشر در ابعاد مختلف فرهنگی و اجتماعی شکل گرفته و تغییر یافته‌اند.

روابط نامشروع در دوران باستان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در دوران باستان، این روابط در جوامع مختلف به‌ویژه در تمدن‌های مصر، یونان و روم وجود داشته و میان عامهٔ مردم و طبقهٔ اشراف وجود داشته، اما به‌عنوان یک عمل نادرست، تقبیح می‌شد. در یونان باستان، این روابط به‌ویژه بین مردان جوان و بزرگسالان عادی بود، در حالی که در روم بیشتر برای مردان مجاز بود و زنان به شدت محدود بودند.[۵]

قرون وسطی و رنسانس: نفوذ دین و آغاز تحولات

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در قرون وسطی، نفوذ کلیسا و آموزه‌های مسیحی منجر به تقبیح شدید این نوع روابط شد و خیانت و روابط خارج از ازدواج به‌عنوان گناه تلقی می‌شدند. این رویکرد تحت تأثیر قوانین اجتماعی و فرهنگی زمانه، موجب کنترل بیشتر بر رفتارهای جنسی شد؛ اما با این وجود، روابط نامشروع همچنان رایج بود.[۶] با آغاز دورهٔ رنسانس، تغییرات فرهنگی و اجتماعی موجب رشد روابط نامشروع شد.[۷] در دوران مدرن و به‌ویژه در قرن بیستم، تحولات اجتماعی، اقتصادی و روانشناختی به شکل‌گیری مفاهیم جدیدی دربارهٔ آزادی‌های جنسی و روابط نامشروع منجر شد.[۸]

دوران مدرن و معاصر: انقلاب جنسی و تأثیر فناوری

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در دوران معاصر، انقلاب جنسی به همراه ظهور فناوری و رسانه‌های دیجیتال، ابعاد جدیدی به روابط عاطفی و جنسی پنهانی افزوده و پیامدهای اجتماعی و روانی جدیدی را به همراه داشته است.[۹] در دوران جاهلیت در شبه جزیرهٔ عربستان، وضعیت فرهنگی به گونه‌ای دیگر بود. دو مشکل اصلی میان اعراب جاهلی، نوشیدن شراب و فحشا بود. اعراب وابستگی زیادی به شراب داشتند و به همین دلیل اسلام با روندی تدریجی آن را ممنوع کرد.[۱۰]

مستی حاصل از شراب اغلب به ارتکاب اعمال غیراخلاقی مثل زنا منجر می‌شد. زنا میان اعراب، آشکارا و پنهانی، رواج داشت[۱۱] و حتی افراد برجسته‌ای مانند معاویه[۱۲] و عمرو عاص[۱۳] به چندین پدر نسبت داده می‌شدند. همچنین، وادار کردن کنیزان به فحشا رایج بود.[۱۴] اسلام این رفتارهای ناشایست و سنت‌های نادرست را به‌شدت محکوم کرد.[۱۵]

تاریخچه رابطه نامشروع در ایران

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

روابط نامشروع در ایران همواره تحت تأثیر عوامل فرهنگی، اجتماعی، سیاسی و مذهبی قرار داشته است. در ایران باستان، این روابط به‌طور کلی پذیرفته نمی‌شد، اما در مواردی مانند روابط پادشاهان با کنیزکان یا در میان مردم دیده می‌شد.[۱۶] در دوره‌های اسلامی، روابط نامشروع به‌عنوان گناهی بزرگ محسوب می‌شد و جامعه به‌شدت به آن واکنش نشان می‌داد.

با این حال، در طول تاریخ، جامعهٔ ایران شاهد بروز چنین روابطی بوده و مانند جنگ‌ها، مهاجرت‌ها و تغییرات فرهنگی بر شیوع این روابط تأثیر می‌گذاشت.[۱۷] در دوره‌های قاجار[۱۸] و پهلوی، با نفوذ فرهنگ غرب و تغییرات اجتماعی، نگرش‌ها نسبت به روابط نامشروع تا حدودی تغییر کرد؛ اما همچنان این روابط به‌عنوان یک تابوی اجتماعی محسوب می‌شد.[۱۹]

در ایران معاصر، با وجود تغییرات اجتماعی و فرهنگی گسترده، روابط نامشروع همچنان یک موضوع حساس و بحث‌برانگیز است. عوامل مختلفی مانند تغییرات در ارزش‌ها، افزایش استقلال زنان، گسترش ارتباطات و رسانه‌ها[۲۰] و مهاجرت بر شیوع و نگرش‌ها نسبت به این روابط تأثیر گذاشته و موجب رشد آن شده است، اما همچنان این روابط به‌عنوان یک تابو در جامعهٔ ایران مطرح است.[۲۱]

انواع رابطه نامشروع

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
فروش زنان قاچاق شده در اسرائیل
فروش زنان قاچاق شده در اسرائیل

رابطه نامشروع انواعی مختلفی دارد، از جمله:

رابطه نامشروع فرازناشویی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

رابطه فرازناشویی نوعی خیانت در ازدواج است که در آن یکی از زوجین، رابطه عاطفی یا جنسی با فرد دیگری برقرار می‌کند. این نوع رابطه به دلایل مختلفی از جمله نارضایتی از زندگی مشترک، جستجوی هیجان یا مشکلات شخصیتی رخ می‌دهد. این روابط علاوه بر آسیب به بنیان خانواده، منجر به مشکلات روانی برای افراد درگیر و ایجاد تنش‌های اجتماعی می‌شود. از منظر جامعه‌شناسی، این نوع رابطه به‌عنوان انحرافی از هنجارهای اجتماعی تلقی می‌شود و به ساختار خانواده و روابط اجتماعی آسیب می‌رساند. عوامل فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی نیز در بروز این روابط نقش دارند.[۲۲]

رابطه نامشروع مبتنی بر اجبار و فریب

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

رابطه نامشروع مبتنی بر اجبار و فریب زمانی اتفاق می‌افتد که یکی از طرفین بدون رضایت یا با فریب وارد رابطه‌ای غیرمجاز می‌شود. این نوع رابطه به‌عنوان تجاوز یا سوءاستفاده شناخته می‌شود و در قوانین ایران و بسیاری از کشورها جرم محسوب می‌شود. علاوه بر نقض حقوق فردی، این روابط به انسجام اجتماعی و اخلاق عمومی آسیب می‌رساند.[۲۳]

رابطه نامشروع اینترنتی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

رابطه نامشروع اینترنتی به تعاملات جنسی یا عاطفی در فضای مجازی میان افراد نامحرم و خارج از چارچوب ازدواج گفته می‌شود. این روابط به شکل‌هایی مانند پیام‌رسانی، سکس‌چت، یا ارسال تصاویر نامناسب رخ می‌دهند و در ایران جرم محسوب می‌شوند. قانون مجازات اسلامی حتی بدون تماس فیزیکی، این روابط را در دسته «جرایم منافی عفت» قرار می‌دهد و برای آن مجازات تعزیری در نظر گرفته است.[۲۴] این روابط به تخریب اعتماد و آسیب به نهاد خانواده می‌انجامد و همچنین ایجاد ناامنی روانی در جامعه را به دنبال دارد.[۲۵]

همباشی، به زندگی مشترک دو نفر اشاره دارد که ممکن است شامل رابطهٔ جنسی نباشد و صرفاً به معنای زندگی دو فرد بدون ثبت رسمی ازدواج است. این نوع رابطه در جوامع غربی رایج‌تر است و به‌عنوان شکلی از همزیستی تلقی می‌شود.[۲۶] همباشی از نظر فرهنگی و اجتماعی در جوامعی مانند ایران با انتقادات بسیار روبه‌رو است و برهم زننده نظم اخلاقی و اجتماعی و نهاد خانواده به‌شمار می‌رود.[۲۷]

روسپی‌گری

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

روسپی‌گری، پدیده‌ای چندلایه و ریشه‌دار در تاریخ بشر است که در آن فردی به‌طور حرفه‌ای و در ازای دریافت پول یا کالا، رابطهٔ جنسی برقرار می‌کند. این پدیده که اغلب به‌عنوان یک انتخاب آزاد زنانه معرفی می‌شود، ریشه در نابرابری‌های اجتماعی و اقتصادی دارد. مطالعات نشان می‌دهند که بسیاری از زنان به دلیل شرایط نامطلوب زندگی، از جمله فقر، خشونت و فشارهای اجتماعی، به این حرفه سوق داده می‌شوند.[۲۸]

ابعاد رابطه نامشروع

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

رابطه نامشروع پدیده‌ای پیچیده است که ابعاد گوناگونی را در بر می‌گیرد. از نظر حقوقی، طبق قوانین جمهوری اسلامی ایران، این رابطه با قوانین و مقررات جامعه در تضاد بوده و مجازات‌های قانونی به همراه دارد.[۲۹] از نظر اجتماعی، رابطه نامشروع به روابط خانوادگی، دوستی‌ها و وجهه اجتماعی افراد آسیب می‌رساند و منجر به طرد اجتماعی می‌شود.[۳۰]

از نظر روانشناختی، این نوع روابط عواقب روانی همچون افسردگی، اضطراب، احساس گناه و کاهش اعتماد به‌نفس را به‌همراه دارد.[۳۱] از نظر اخلاقی و شرعی، بسیاری از ادیان و مکاتب اخلاقی، رابطه نامشروع را محکوم کرده و آن را نادرست می‌دانند. رابطه نامشروع بر اساس تعالیم اسلامی گناه محسوب می‌شود و علاوه بر پیامدهای دنیوی، آثار اخروی[۳۲] نیز برای آن گفته شده است.[۳۳]

عوامل رابطه نامشروع

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

عوامل فردی و روانشناختی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

روابط نامشروع، گاهی ریشه در نیازهای برآورده نشدهٔ فرد، اختلالات روانی و شخصیتی و تجارب دوران کودکی دارند. کمال‌گرایی افراطی، خودشیفتگی، تنوع‌طلبی، انتقام‌جویی از همسر و نارضایتی از خود از جمله عوامل روانشناختی هستند که افراد را به سمت روابط نامشروع سوق می‌دهند. ترس از صمیمیت و ایجاد ارتباط عمیق با دیگران نیز مانعی برای برقراری روابط سالم و پایدار است.[۳۴]

عوامل اجتماعی و فرهنگی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تغییرات سریع اجتماعی و فرهنگی، فردگرایی، رواج تفکر تساوی جنسیتی، جهانی‌شدن، افزایش سن ازدواج و نفوذ گسترده رسانه‌ها و فضای مجازی به‌طور مستقیم بر الگوهای روابط بین فردی تأثیر گذاشته‌اند. ضعف روابط زناشویی، تأثیر محیط و هنجارهای اجتماعی حاکم بر جامعه، استانداردهای زیبایی، محرک‌های جنسی محیطی و سهولت برقراری روابط نامشروع نیز افراد را به سمت روابط نامشروع سوق می‌دهند. این عوامل با تغییر در ارزش‌ها، باورها و هنجارهای اجتماعی، شرایطی را فراهم می‌آورند که در آن روابط نامشروع به‌عنوان یک گزینه قابل قبول و حتی جذاب تلقی شود.[۳۵]

کاهش باورهای مذهبی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

اکثر ادیان، روابط خارج از چارچوب ازدواج را محکوم کرده و آن را گناهی بزرگ می‌شمارند. آموزه‌های دینی، ارزش‌ها و باورهای مذهبی، هنجارهای مشخصی را برای رفتار جنسی افراد تعیین می‌کنند. تفسیرهای مختلف از آموزه‌های دینی، میزان پایبندی افراد به دین، توجه به آموزه‌ها یا تساهل در اجرای احکام دینی و تأثیر محیط اجتماعی و فرهنگی بر باورهای مذهبی، همه به‌طور مستقیم بر نگرش افراد نسبت به روابط نامشروع مؤثر هستند. احساس گناه و ترس از مجازات اخروی نیز به‌عنوان عوامل بازدارنده قوی عمل می‌کنند. در مقابل، ضعف باورهای مذهبی، تردید در آموزه‌های دینی و تأثیر فرهنگ‌های سکولار، قیود مذهبی را تضعیف کرده و احتمال بروز روابط نامشروع را افزایش می‌دهند.[۳۶]

عوامل اقتصادی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

عوامل اقتصادی به‌عنوان یک عامل استرس‌زا بر شکل‌گیری و تداوم روابط نامشروع از طریق سوق‌دادن افراد به تصمیم‌های نادرست تأثیر می‌گذارند. نابرابری‌های اقتصادی و فقر و بیکاری، افراد را به سمت جستجوی راه‌های جایگزین برای تأمین نیازهای خود سوق می‌دهند که گاهی به روابط نامشروع منجر می‌شود.

فشارهای اقتصادی بر خانواده‌ها نیز به تضعیف پیوند زناشویی و افزایش احتمال خیانت دامن می‌زند.[۳۷] اگرچه بسیاری از افراد در شرایط سخت اقتصادی، با حفظ ارزش‌های اخلاقی و پایبندی به تعهدات، از این روابط پرهیز می‌کنند. عواملی مانند فرهنگ، باورهای مذهبی، شخصیت فردی و حمایت‌های اجتماعی نقش مهمی در شکل‌گیری تصمیمات افراد ایفا می‌کنند.[۳۸]

چالش‌ها و پیامدها

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
وضعیت تولد کودکان نامشروع در سال‌های ۱۹۶۴ و ۲۰۱۴ در سراسر جهان
وضعیت تولد کودکان نامشروع در سال‌های ۱۹۶۴ و ۲۰۱۴ در سراسر جهان

روابط نامشروع علاوه بر آسیب‌های فردی، به بنیان خانواده و جامعه نیز لطمه می‌زند و پیامدهای شناختی، روانشناختی، و اجتماعی ایجاد می‌کند. این پیامدها شامل کاهش اعتماد به نفس، احساس گناه، افسردگی، اضطراب، و کاهش رضایت از زندگی هستند.[۳۹]

در سطح اجتماعی نیز، این روابط باعث تخریب روابط خانوادگی و کاهش اعتماد اجتماعی می‌شود.[۴۰] متخصصان برای مقابله با این مسائل، راهکارهایی همچون مشاوره خانواده، تقویت مهارت‌های ارتباطی، افزایش آگاهی، و تقویت باورهای اخلاقی و دینی را پیشنهاد می‌کنند. تقویت عزت نفس و مدیریت احساسات نیز از جمله اقدامات ضروری است.[۴۱]

بحران خانواده در غرب به مرحله‌ای نگران‌کننده رسیده است. در بیشتر کشورهای اروپایی، بیش از نیمی از کودکان از مادران مجرد و خارج از چارچوب ازدواج رسمی متولد می‌شوند؛ آماری که هر سال روندی صعودی دارد. در ایالات متحده نیز سهم تولد نوزادان از مادران مجرد که در سال ۱۹۸۰م تنها ۱۸ درصد بود، بر اساس آمار سال ۲۰۲۳م به ۴۰ درصد افزایش یافته است.[۴۲]

  1. عمید، فرهنگ فارسی عمید، ذیل واژه رابطه.
  2. دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه نامشروع.
  3. «رابطۀ نامشروع»، وب‌سایت نیک‌اندیشان داته.
  4. ساریخانی، «به چه رابطه‌هایی نامشروع گفته می‌شود؟»، وب‌سایت برترین وکیل.
  5. مک‌گین، «فحشا، تمایلات جنسی و قانون روم باستان»، وب‌سایت BMCR.
  6. بروندیج، قانون، جنسیت و جامعۀ مسیحی در اروپای قرون وسطی، 2009م، ص146.
  7. هولر، «تاریخچۀ احساسات در آمریکای لاتین استعماری»، وب‌سایت Latin American History.
  8. نوربخش، «نگرش‌های جنسی در طول تاریخ»، وب‌سایت روان‌شناسی مردمی.
  9. زارعی، «انقلاب جنسی و نهضت خودمهارگری در غرب»، وب‌سایت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه.
  10. سورهٔ بقره، 219؛ سورهٔ نساء، 43؛ سورهٔ مائده، 90.
  11. سورهٔ انعام، 151.
  12. زمخشری، ربیع الأبرار و نصوص الأخبار، بی‌تا، ج4، ص275.
  13. زمخشری، محمود، ربیع الأبرار و نصوص الأخبار، بی‌تا، ج4، ص275.
  14. سورهٔ نور، 33.
  15. سورهٔ اسراء، 32؛ سورهٔ صف، 12.
  16. «از خدمتکاران جنسی تا همسران کوروش»، وب‌سایت اندیشکده مطالعات یهود.
  17. سخایی، «روسپی‌گری و تن‌فروشی در ایران دورۀ صفوی در سفرنامۀ شاردن»، وب‌سایت فصلنامۀ تاریخ مردم.
  18. «واقعیت‌های ناگفته از زیست جنسی ایرانیان در دوره قاجار»، وب‌سایت تاریخ ایرانی.
  19. هاشمی‌فرد و حسنی، روسپی‌گری در سیاست کیفری ایران، 1399ش، ص579.
  20. دیوبند و همکاران، تأثیر برنامه‌های ماهواره‌ای بر نگرش جوانان به روابط نامشروع، 1392ش، ص42.
  21. «آمار تکان‌دهنده مجلس از روابط جنسی در ایران»، وب‌سایت تابناک؛ «دستگیری 53 هزار نفر به خاطر روابط نامشروع»، وب‌سایت عصر ایران.
  22. فولادیان و همکاران، تحلیل جامعه‌شناختی وقوع رابطۀ فرازناشویی: ارائۀ یک نظریۀ زمینه‌ای، 1399ش، ص177.
  23. «راهنمای حقوقی برای کسانی که با فریب به رابطۀ نامشروع تن داده‌اند»، وب‌سایت راه مقصود؛ وفاخواه، حمید، «رابطه نامشروع و تجاوز به عنف»، وب‌سایت گروه وکلای آپادانا.
  24. «جرم رابطه نامشروع مجازی و مجازات آن»، وب‌سایت مجلۀ بنیاد وکلا.
  25. طالعی و همکاران، آسیب‌شناسی ارتباط با جنس متفاوت در شبکه‌های اجتماعی مجازی، 1398ش، ص92-94.
  26. «همباشی»، وب‌سایت همباشی.
  27. «خسارت‌های روانی جبران‌ناپذیر هم‌باشی سیاه»، وب‌سایت پیشخوان روزنامه‌های ایران؛ احمدی، «عمر «ازدواج سفید» و آمارهایی درباره آن»، وب‌سایت مرکز مطالعات زن و خانواده.
  28. هاشمی‌فرد و حسنی، روسپی‌گری در سیاست کیفری ایران، 1399ش، ص599-602.
  29. «حکم رابطه نامشروع و مجازات آن در قوانین»، وب‌سایت عدل ایرانیان.
  30. ترکاشوند، «روابط نامشروع برای فرد، خانواده و جامعه پیامدهای ناگواری دارد»، خبرگزاری مهر.
  31. «روابط خارج از تأهل، علل و آسیب‌های ناشی از آن بر روابط زوجین»، وب‌سایت نیک‌آرام.
  32. «عاقبت روابط نامشروع در کلام پیامبر صلی‌الله‌علیه‌وآله‌وسلم»، وب‌سایت مؤسسۀ قرآن و نهج البلاغه.
  33. «حکم شرعی و اخلاقی روابط نامشروع بین دختر و پسر قبل از ازدواج چیست؟»، وب‌سایت اسلام کوئست.
  34. شیردل، عوامل گرایش زنان و مردان متأهل به رابطه نامشروع جنسی، در نشریۀ رفاه اجتماعی، 1385ش، ص142-147؛ بیان‌زاده و مهرابی، نقش عوامل روانشناختی در اختلال‌های کنشی جنسی، 1382ش، ص9-10.
  35. افشاری، «عوامل مؤثر بر آسیب‌های جنسی»، وب‌سایت راسخون؛ البرزی و همکاران، مطالعه رفتارهای پرخطر جنسی و عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با آن در میان جوانان شهر شیراز، 1398ش، ص176-179؛ دیوبند و همکاران، تأثیر برنامه‌های ماهواره‌ای بر نگرش جوانان به روابط نامشروع، 1392ش، ص42.
  36. موثق و همکاران، الگویابی ساختاری رابطۀ بین ابعاد شخصیتی با گرایش به خیانت زناشویی با اثر واسطه‌ای باورهای دینی و مذهبی، 1402ش، ص102-103.
  37. هاشمی‌فرد و حسنی، روسپی‌گری در سیاست کیفری ایران، 1399ش، ص599-602.
  38. موثق و همکاران، الگویابی ساختاری رابطۀ بین ابعاد شخصیتی با گرایش به خیانت زناشویی با اثر واسطه‌ای باورهای دینی و مذهبی، 1402ش، ص102-103.
  39. حاجیان، «پیامدهای روانی رابطه نامشروع»، وب‌سایت حوزه‌نت.
  40. «رابطه نامشروع چیست»، وب‌سایت مصاحب.
  41. «آثار مخرب ارتباط نامشروع و مقابله با آن»، وب‌سایت راسخون.
  42. «بحران کودکان نامشروع در غرب»، وب‌سایت روزنامه جام‌جم.
  • «از خدمتکاران جنسی تا همسران کوروش»، وب‌سایت اندیشکده مطالعات یهود، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۳ش.
  • «آثار مخرب ارتباط نامشروع و مقابله با آن»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: ۱ مرداد ۱۳۹۸ش.
  • «آمار تکان‌دهنده مجلس از روابط جنسی در ایران»، وب‌سایت تابناک، تاریخ درج مطلب: ۱۸ مرداد ۱۳۹۳ش.
  • «جرم رابطهٔ نامشروع مجازی و مجازات آن»، وب‌سایت مجلهٔ بنیاد وکلا، تاریخ درج مطلب: ۲۴ بهمن ۱۴۰۱ش.
  • «حکم رابطهٔ نامشروع و مجازات آن در قوانین»، وب‌سایت عدل ایرانیان، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۳ش.
  • «حکم شرعی و اخلاقی روابط نامشروع بین دختر و پسر قبل از ازدواج چیست؟»، وب‌سایت اسلام کوئست، تاریخ درج مطلب: ۲۸ فروردین ۱۳۹۴ش.
  • «خسارت‌های روانی جبران‌ناپذیر هم‌باشی سیاه»، وب‌سایت پیشخوان روزنامه‌های ایران، تاریخ درج مطلب: ۲۳ تیر ۱۴۰۰ش.
  • «دستگیری ۵۳ هزار نفر به خاطر روابط نامشروع»، وب‌سایت عصر ایران، تاریخ درج مطلب: ۱۷ اسفند ۱۳۸۵ش.
  • «رابطه نامشروع چیست»، وب‌سایت مصاحب، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۳ش.
  • «رابطهٔ نامشروع»، وب‌سایت نیک‌اندیشان داته، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۳ش.
  • «راهنمای حقوقی برای کسانی که با فریب به رابطهٔ نامشروع تن داده‌اند»، وب‌سایت راه مقصود، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۳ش.
  • «روابط خارج از تأهل، علل و آسیب‌های ناشی از آن بر روابط زوجین»، وب‌سایت نیک‌آرام، تاریخ درج مطلب: ۱۲ بهمن ۱۴۰۱ش.
  • زمخشری، محمود، ربیع الأبرار و نصوص الأخبار، قم، مؤسسهٔ الأعلمی للمطبوعات، بی‌تا.
  • «عاقبت روابط نامشروع در کلام پیامبر»، وب‌سایت مؤسسهٔ قرآن و نهج البلاغه، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۳ش.
  • «واقعیت‌های ناگفته از زیست جنسی ایرانیان در دوره قاجار»، وب‌سایت تاریخ ایرانی، تاریخ درج مطلب: ۹ بهمن ۱۳۸۹ش.
  • «همباشی»، وب‌سایت همباشی، تاریخ درج مطلب: ۱۸ مرداد ۱۴۰۳ش.
  • احمدی، کامیل، «عمر ازدواج سفید و آمارهایی دربارهٔ آن»، وب‌سایت مرکز مطالعات زن و خانواده، تاریخ درج مطلب: ۲۵ مرداد ۱۳۹۷ش.
  • افشاری، محمدحسین، «عوامل مؤثر بر آسیب‌های جنسی»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: ۲۳ شهریور ۱۳۹۸ش.
  • البرزی، صدیقه و همکاران، مطالعه رفتارهای پرخطر جنسی و عوامل اجتماعی و فرهنگی مرتبط با آن در میان جوانان شهر شیراز، در مجلهٔ مطالعات جمعیتی، شمارهٔ ۱۰، ۱۳۹۸ش.
  • بروندیج، جیمز، قانون، جنسیت و جامعهٔ مسیحی در اروپای قرون وسطی، دانشگاه شیکاگو، ۲۰۰۹م.
  • بیان‌زاده، سیداکبر و مهرابی، فریدون، نقش عوامل روانشناختی در اختلال‌های کنشی جنسی، در مجلهٔ روان‌پزشکی و روان‌شناسی بالینی ایران، دورهٔ ۹، شمارهٔ ۱، پیاپی ۳۳، ۱۳۸۲ش.
  • ترکاشوند، جواد، «روابط نامشروع برای فرد، خانواده و جامعه پیامدهای ناگواری دارد»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: ۱۳ آذر ۱۴۰۲ش.
  • حاجیان، ابوالقاسم، «پیامدهای روانی رابطه نامشروع»، وب‌سایت حوزه‌نت، تاریخ درج مطلب: ۸ آبان ۱۳۹۰ش.
  • دهخدا، علی‌اکبر، لغت‌نامه، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۳ش.
  • دیوبند، فائزه و همکاران، تأثیر برنامه‌های ماهواره‌ای بر نگرش جوانان به روابط نامشروع، در فصلنامهٔ مطالعات پلیس زن، سال هفتم، شمارهٔ ۱۹، ۱۳۹۲ش.
  • زارعی، محمد، «انقلاب جنسی و نهضت خودمهارگری در غرب»، وب‌سایت پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۳ش.
  • ساریخانی، فردین، «به چه رابطه‌هایی نامشروع گفته می‌شود؟»، وب‌سایت برترین وکیل، تاریخ درج مطلب: ۲ مهر ۱۴۰۳ش.
  • سخایی، علی، «روسپی‌گری و تن‌فروشی در ایران دورهٔ صفوی در سفرنامهٔ شاردن»، وب‌سایت فصلنامهٔ تاریخ مردم، تاریخ درج مطلب: ۶ فروردین ۱۴۰۱ش.
  • شیردل، ملیحه، عوامل گرایش زنان و مردان متأهل به رابطهٔ نامشروع جنسی، در نشریهٔ رفاه اجتماعی، دورهٔ ۶، شمارهٔ ۲۲، ۱۳۸۵ش.
  • طالعی، علی و همکاران، «آسیب‌شناسی ارتباط با جنس متفاوت در شبکه‌های اجتماعی مجازی: یک مطالعهٔ پدیدارشناسی با نوجوانان»، در مجلهٔ تحقیقات علوم رفتاری، شماره ۵۵، ۱۳۹۸ش.
  • عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، وب‌سایت واژه‌یاب، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۳ش.
  • فولادیان، محمد و همکاران، «تحلیل جامعه‌شناختی وقوع رابطهٔ فرازناشویی: ارائهٔ یک نظریهٔ زمینه‌ای، در نشریهٔ مسایل اجتماعی ایران»، سال یازدهم، شمارهٔ ۲، ۱۳۹۹ش.
  • مک‌گین، توماس ای جی، «فحشا، تمایلات جنسی و قانون روم باستان»، وب‌سایت BMCR، تاریخ بازدید: ۲۶ سپتامبر ۲۰۲۴م.
  • موثق، لیلا و همکاران، «الگویابی ساختاری رابطهٔ بین ابعاد شخصیتی با گرایش به خیانت زناشویی با اثر واسطه‌ای باورهای دینی و مذهبی»، در مجلهٔ پژوهش در دین و سلامت، دورهٔ ۹، شمارهٔ ۱، ۱۴۰۲ش.
  • نوربخش، علیرضا، «نگرش‌های جنسی در طول تاریخ»، وب‌سایت روان‌شناسی مردمی، تاریخ درج مطلب: ۸ خرداد ۱۳۹۷ش.
  • وفاخواه، حمید، «رابطهٔ نامشروع و تجاوز به عنف»، وب‌سایت گروه وکلای آپادانا، تاریخ بازدید: ۵ مهر ۱۴۰۳ش.
  • هاشمی‌فرد، فاطمه‌سادات و حسنی، علیرضا، روسپی‌گری در سیاست کیفری ایران، در فصلنامهٔ قانون‌یار، شمارهٔ ۱۴، ۱۳۹۹ش.
  • هولر، ژاکلین، «تاریخچهٔ احساسات در آمریکای لاتین استعماری»، وب‌سایت Latin American History، تاریخ درج مطلب: ۲۳ می ۲۰۱۹م.