پیشنویس:آخوند: تفاوت میان نسخهها
imported>شاهرودی جز انتقال از رده:عالم دینی به رده:عالمان دینی ردهانبوه |
imported>شاهرودی |
||
| (۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۳ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
''' | [[پرونده:آخوند ملا کاظم خراسانی.jpg|جایگزین=محمدکاظم خراسانی |بندانگشتی|محمدکاظم خراسانی]] | ||
'''{{درشت|آخوند}}'''؛ لقب و عنوانی برای عالم دینی در زبان فارسی. | |||
آخوند در فرهنگ مسلمانان فارسیزبان بهویژه در ایران، افغانستان و عراق، به عالمان دین اسلام گفته میشود. آخوند بهعنوان عالم دینی و مفسر قرآن و احادیث، از جایگاه ارجمندی در فرهنگ و اجتماع مسلمانان فارسیزبان برخوردار است. در سبک زندگی ایرانیان و جوامع نزدیک به فرهنگ و تمدن ایرانی، از آخوند انتظار میرود که در حل چالشهای اجتماعی و ارائه راهکارهای مبتنی بر آموزههای اسلام، نقشآفرین باشد. | آخوند در فرهنگ مسلمانان فارسیزبان بهویژه در ایران، افغانستان و عراق، به عالمان دین اسلام گفته میشود. آخوند بهعنوان عالم دینی و مفسر قرآن و احادیث، از جایگاه ارجمندی در فرهنگ و اجتماع مسلمانان فارسیزبان برخوردار است. در سبک زندگی ایرانیان و جوامع نزدیک به فرهنگ و تمدن ایرانی، از آخوند انتظار میرود که در حل چالشهای اجتماعی و ارائه راهکارهای مبتنی بر آموزههای اسلام، نقشآفرین باشد. | ||
==مفهومشناسی== | == مفهومشناسی == | ||
واژه فارسی آخوند بهمعنای مُلا، عالم، واعظ و پیشوای مذهبی است.<ref>[https://vajehyab.com/amid/ | واژه فارسی آخوند بهمعنای مُلا، عالم، واعظ و پیشوای مذهبی است.<ref>[https://vajehyab.com/amid/آخوند?q=آخوند عمید، فرهنگ فارسی عمید، ذیل واژه آخوند.]</ref> واژهٔ آخوند را مرکب از «آ» و «خوند» دانستهاند که «آ» مخفف «آقا» یا «آغا» و «خوند» مخفف «خوندگار» است<ref>[https://vajehyab.com/dehkhoda/آخوند?q=آخوند دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه آخوند.]</ref> و به این ترتیب، آخوند به معنای خداوندگار و فردی با مقام و جایگاه والا شناخته میشود.<ref>قزوینی، یادداشتها، 1337ش، ج1، ص1.</ref> آخوند را در زبان ترکیِ اویغوری که از فرهنگ فارسی متأثر است، «آخنیم» میگویند.<ref>افندی، لغت جغتای و ترکی عثمانی، 1298ق، ص6.</ref> | ||
==پیشینه== | == پیشینه == | ||
پیشینهٔ کاربرد لقب احترامآمیز آخوند برای عالمان دین به دوران تیموریان برمیگردد. امیر علیشیر نوایی، استاد خود، مولانا فصیحالدین نظامی را به دلیل تسلط کمنظیر بر علوم مختلف، آخوند میخواند.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/11207/تاریخ-حبیب-السیر-فی-اخبار-افراد-بشر?volumeNumber=4&pageNumber=352&viewType=html خواندمیر، حبیب السیر، 1362ش، ج4، ص352-253.]</ref> در دوران صفویه، این عنوان به عالمانی اطلاق میشد که بر فقه [[شیعه]] و اصول [[دین]] تسلط داشتند. در دورهٔ قاجار، آخوند به لقب عمومی برای روحانیون و مدرسان مکتبخانهها تبدیل شد، اما این لقب میان دانشمندان و فقیهان برجسته، همچنان جایگاهی ویژه داشت. در حکومت پهلوی با تغییر سیاستهای فرهنگی و اجتماعی، اصطلاح آخوند که همواره نماد دانش و تقوا بود، بار معنایی منفی یافت. امروزه، واژهٔ آخوند بهطور عام برای عالمان مذهب شیعه بهکار میرود.<ref>[https://www.cgie.org.ir/fa/article/237985/آخوند مولوی، «آخوند»، وبسایت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.]</ref> | |||
==جایگاه فرهنگی و اجتماعی== | == جایگاه فرهنگی و اجتماعی == | ||
کسانی که در جامعه از عنوان آخوند، بهره میبرند وظیفه ترویج آموزههای اسلامی و هدایت عمومی بهسوی سعادت را بر عهده دارند. آنها با بهرهگیری از روشهای علمی و تحلیلی، به استنباط احکام شرعی از متون دینی پرداخته و پاسخگوی پرسشهای دینی مردم هستند. علاوه بر این، آخوندها با پژوهش و تولید دانش دینی جدید، به غنای معارف اسلامی کمک میکنند؛ آنها با تفسیر قرآن و احادیث، آموزش مفاهیم دینی در [[مسجد|مساجد]]، حسینیهها و مدارس دینی و تربیت طلاب، بهعنوان مرجع دینی جامعه عمل میکنند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/65773/ | [[پرونده:464315521 9212468935447419 6190400332318049482 n.jpg|جایگزین=مجسمه ملاصدرا |بندانگشتی|مجسمه ملاصدرا]] | ||
کسانی که در جامعه از عنوان آخوند، بهره میبرند وظیفه ترویج آموزههای اسلامی و هدایت عمومی بهسوی سعادت را بر عهده دارند. آنها با بهرهگیری از روشهای علمی و تحلیلی، به استنباط احکام شرعی از متون دینی پرداخته و پاسخگوی پرسشهای دینی مردم هستند. علاوه بر این، آخوندها با پژوهش و تولید دانش دینی جدید، به غنای معارف اسلامی کمک میکنند؛ آنها با تفسیر قرآن و احادیث، آموزش مفاهیم دینی در [[مسجد|مساجد]]، حسینیهها و مدارس دینی و تربیت طلاب، بهعنوان مرجع دینی جامعه عمل میکنند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/65773/مفسران-دینى-در-جامعه-روحانیان-و-روشنفکران- فولادی، «مفسران دینی در جامعه (روحانیان و روشنفکران)»، وبسایت جامع علوم انسانی.]</ref> آخوندها با تبیین معارف اسلامی و تعیین جهتگیری دینی جامعه، نقش مهمی در شکلدهی به سبک زندگی اسلامی ایفا میکنند.<ref>[https://mesbahyazdi.ir/node/3944/فلسفه-وجودى-و-جایگاه-روحانیت مصباح یزدی، «مباحثی درباره حوزه»، پایگاه اطلاعرسانی آثار آیتالله مصباح یزدی، ص40.]</ref> آخوند در سبک زندگی اسلامی- ایرانی، رهبر معنوی، الگوی اخلاقی و حلکننده مشکلات اجتماعی شناخته میشود که با تکیه بر آموزههای اسلام به تقویت انسجام اجتماعی و کاهش تنشها کمک میکند. آخوند با برگزاری مراسم مذهبی، جلسات مشاوره و آموزشهای دینی، به ارتقای سطح آگاهی و بینش جامعه میپردازد. در مواقع بحرانی، آخوندها با میانجیگری به ثبات و امنیت و آرامسازی فضای جامعه، کمک میکنند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/65773/مفسران-دینى-در-جامعه-روحانیان-و-روشنفکران- فولادی، «مفسران دینی در جامعه (روحانیان و روشنفکران)»، وبسایت جامع علوم انسانی.]</ref> آخوندها بهعنوان نگهبانان و پاسداران فرهنگ و عقاید اسلامی، وظیفه حفاظت از جامعه در برابر نفوذ افکار انحرافی را بر عهده دارند. آنان همچون مرزبانان فکری، از وروداندیشههای باطل به جامعه جلوگیری میکنند و با تقویت عقلانیت به مقابله با افکار انحرافی میپردازند.<ref>[https://mesbahyazdi.ir/node/3944/فلسفه-وجودى-و-جایگاه-روحانیت مصباح یزدی، «مباحثی درباره حوزه»، پایگاه اطلاعرسانی آثار آیتالله مصباح یزدی، ص37.]</ref> آخوندها در رویدادهای سیاسی نیز نقشهای مهمی ایفا کردهاند؛ آنها با صدور فتوا، هدایت جنبشهای اجتماعی و مشارکت در تصمیمگیریهای مهم، بر جهتگیری سیاسی جوامع تأثیرگذار بودهاند. برای مثال، فتوای میرزای شیرازی در مخالفت با تنباکو، به اتحاد مردم و شکست قرارداد استعماری انجامید. همچنین، آخوندها در انقلاب مشروطه با حمایت از مشروطهخواهان، به پیروزی این جنبش کمک کردند.<ref>[https://irdc.ir/fa/news/8240/واکاوی-حرکت-علما-در-نهضت-مشروطه «واکاوی حرکت علما در نهضت مشروطه»، وبسایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی.]</ref> | |||
==مشاهیر ملقب به آخوند== | == مشاهیر ملقب به آخوند == | ||
در چند | در چند سدهٔ گذشته، نام برخی از عالمان دینی با لقب آخوند پیوندی ژرف یافته و آنها با این عنوان شناخته میشوند؛ محمدکاظم خراسانی (۱۲۱۸–۱۲۹۰ش)، فقیه اثرگذار بر پژوهشهای علوم دینی معاصر، با عنوان آخوند خراسانی شناخته میشود.<ref>[https://www.bou.ac.ir/portal/Home/ShowPage.aspx?Object=News&CategoryID=78d7f25b-d9d8-4de9-a305-3dcec4c4a28d&WebPartID=4ecde86c-affe-4f5c-9a48-fb6777b2a695&ID=2fd1b122-c5d5-4a8d-8539-6b74a22bb39f «گفتگو با آیتالله میرزا عبدالرضا کفایی خراسانی»، پایگاه کنگره بزرگداشت آخوند خراسانی.]</ref> در علوم معقول شیعه نیز هرگاه واژه آخوند بهتنهایی استفاده میشود، صدرالدین محمد شیرازی (۹۷۹–۱۰۴۵ق) که بنیانگذار حکمت متعالیه است، به ذهن عالمان این حوزه، تبادر میکند.<ref>[https://www.bou.ac.ir/portal/Home/ShowPage.aspx?Object=News&CategoryID=78d7f25b-d9d8-4de9-a305-3dcec4c4a28d&WebPartID=4ecde86c-affe-4f5c-9a48-fb6777b2a695&ID=2fd1b122-c5d5-4a8d-8539-6b74a22bb39f «گفتگو با آیتالله میرزا عبدالرضا کفایی خراسانی»، پایگاه کنگره بزرگداشت آخوند خراسانی.]</ref> حسینقلی همدانی (۱۲۳۹–۱۳۱۱ق)، عارف نامدار شیعه نیز معمولاً با لقب آخوند شناخته میشود.<ref>[https://maktabevahy.org/Document/Book/Details/50/مهر-تابان?page=322 حسینی طهرانی، مهر تابان، 1429ق، ص322.] [https://noormags.ir/view/fa/articlepage/26285/گزارش «کنگره بزرگداشت ابعاد تربیتی مکتب آخوند ملاحسینقلی همدانی»، 1373ش، شماره 55.]</ref> عباس تربتی (۱۲۵۰–۱۳۲۲ش)، واعظ و عارف معاصر نیز به حاجآخوند معروف بود.<ref>راشد، فضیلتهای فراموششده: شرح حال حاج آخوند ملاعباس تربتی، 1380ش، ص123.</ref> ملا محمد کاشانی (۱۲۴۹–۱۳۳۳ق) از فقها و محدثین نامدار نیز به آخوند کاشی شهرت داشت.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/14943/پاسداران-حریم-عشق?volumeNumber=8&pageNumber=273&viewType=html سعادتپرور، پاسداران حریم عشق، 1388ش، ج8، ص273.]</ref> | ||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | |||
== منابع == | |||
* افندی، سلیمان، لغت جغتای و ترکی عثمانی، استانبول، دنیزچین، ۱۲۹۸ق. | |||
==منابع== | * حسینی طهرانی، سید محمدحسین، مهر تابان، مشهد، نور ملکوت قرآن، ۱۴۲۹ق. | ||
*افندی، سلیمان، لغت جغتای و ترکی عثمانی، استانبول، دنیزچین، | * خواندمیر، غیاثالدین، حبیب السیر، بهکوشش محمد دبیرسیاقی، تهران، خیام، ۱۳۶۲ش. | ||
*حسینی طهرانی، سید محمدحسین، مهر تابان، مشهد، نور ملکوت قرآن، | * دهخدا، علیاکبر، لغتنامه، وبسایت واژهیاب، تاریخ بازدید: ۱۰ شهریور ۱۴۰۳ش. | ||
*خواندمیر، غیاثالدین، حبیب السیر، بهکوشش محمد دبیرسیاقی، تهران، خیام، | * راشد، حسینعلی، فضیلتهای فراموششده: شرح حال حاج آخوند ملاعباس تربتی، تهران، اطلاعات، ۱۳۸۰ش. | ||
*دهخدا، علیاکبر، لغتنامه، وبسایت واژهیاب، تاریخ بازدید: | * سعادتپرور، علی، پاسداران حریم عشق، تهران، احیاء کتاب، ۱۳۸۸ش. | ||
*راشد، حسینعلی، فضیلتهای فراموششده: شرح حال حاج آخوند ملاعباس تربتی، تهران، اطلاعات، | * علمالهدی، سید محمدباقر، «بررسی نقش حوزویان در نهادینهسازی سبک زندگی اسلامی»، خبرگزاری حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۲ آذر ۱۳۹۴ش. | ||
*سعادتپرور، علی، پاسداران حریم عشق، تهران، احیاء کتاب، | * عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، وبسایت واژهیاب، تاریخ بازدید: ۱۰ شهریور ۱۴۰۳ش. | ||
*علمالهدی، سید محمدباقر، «بررسی نقش حوزویان در نهادینهسازی سبک زندگی اسلامی»، | * فولادی، محمد، «مفسران دینی در جامعه (روحانیان و روشنفکران)»، وبسایت جامع علوم انسانی، تاریخ بازدید مطلب: ۲۰ شهریور ۱۴۰۳. | ||
*عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، وبسایت واژهیاب، تاریخ بازدید: | * قزوینی، محمد، یادداشتها، به کوشش ایرج افشار، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۳۷ش. | ||
*فولادی، محمد، «مفسران دینی در جامعه (روحانیان و روشنفکران)»، | * «کنگره بزرگداشت ابعاد تربیتی مکتب آخوند ملاحسینقلی همدانی»، کیهاناندیشه، شماره ۵۵، مرداد و شهریور ۱۳۷۳ش. | ||
*قزوینی، محمد، یادداشتها، به کوشش ایرج افشار، تهران، دانشگاه تهران، | * «گفتگو با آیتالله میرزا عبدالرضا کفایی خراسانی»، پایگاه کنگره بزرگداشت آخوند خراسانی، تاریخ بازدید: ۱۰ شهریور ۱۴۰۳ش. | ||
*«کنگره بزرگداشت ابعاد تربیتی مکتب آخوند ملاحسینقلی همدانی»، | * مصباح یزدی، محمدتقی، مباحثی دربارهٔ حوزه، پایگاه اطلاعرسانی آثار آیتالله مصباح یزدی، تاریخ بازدید: ۱۰ شهریور ۱۴۰۳ش. | ||
*«گفتگو با آیتالله میرزا عبدالرضا کفایی خراسانی»، | * مولوی، محمدعلی، «آخوند»، وبسایت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، مرکز پژوهشهای ایرانی و اسلامی، تاریخ درج مطلب ۲۸ مهر ۱۳۹۸ش. | ||
*مصباح یزدی، محمدتقی، مباحثی | * «واکاوی حرکت علما در نهضت مشروطه»، وبسایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تاریخ درج مطلب: چهارشنبه ۲۳ آذر ۱۴۰۱ش. | ||
*مولوی، محمدعلی، «آخوند»، | |||
*«واکاوی حرکت علما در نهضت مشروطه»، | {{حوزه علمیه-افقی}} | ||
[[رده: | [[رده:عنوانهای مذهبی]] | ||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ شهریور ۱۴۰۴، ساعت ۱۶:۴۲
آخوند؛ لقب و عنوانی برای عالم دینی در زبان فارسی.
آخوند در فرهنگ مسلمانان فارسیزبان بهویژه در ایران، افغانستان و عراق، به عالمان دین اسلام گفته میشود. آخوند بهعنوان عالم دینی و مفسر قرآن و احادیث، از جایگاه ارجمندی در فرهنگ و اجتماع مسلمانان فارسیزبان برخوردار است. در سبک زندگی ایرانیان و جوامع نزدیک به فرهنگ و تمدن ایرانی، از آخوند انتظار میرود که در حل چالشهای اجتماعی و ارائه راهکارهای مبتنی بر آموزههای اسلام، نقشآفرین باشد.
مفهومشناسی
[ویرایش | ویرایش مبدأ]واژه فارسی آخوند بهمعنای مُلا، عالم، واعظ و پیشوای مذهبی است.[۱] واژهٔ آخوند را مرکب از «آ» و «خوند» دانستهاند که «آ» مخفف «آقا» یا «آغا» و «خوند» مخفف «خوندگار» است[۲] و به این ترتیب، آخوند به معنای خداوندگار و فردی با مقام و جایگاه والا شناخته میشود.[۳] آخوند را در زبان ترکیِ اویغوری که از فرهنگ فارسی متأثر است، «آخنیم» میگویند.[۴]
پیشینه
[ویرایش | ویرایش مبدأ]پیشینهٔ کاربرد لقب احترامآمیز آخوند برای عالمان دین به دوران تیموریان برمیگردد. امیر علیشیر نوایی، استاد خود، مولانا فصیحالدین نظامی را به دلیل تسلط کمنظیر بر علوم مختلف، آخوند میخواند.[۵] در دوران صفویه، این عنوان به عالمانی اطلاق میشد که بر فقه شیعه و اصول دین تسلط داشتند. در دورهٔ قاجار، آخوند به لقب عمومی برای روحانیون و مدرسان مکتبخانهها تبدیل شد، اما این لقب میان دانشمندان و فقیهان برجسته، همچنان جایگاهی ویژه داشت. در حکومت پهلوی با تغییر سیاستهای فرهنگی و اجتماعی، اصطلاح آخوند که همواره نماد دانش و تقوا بود، بار معنایی منفی یافت. امروزه، واژهٔ آخوند بهطور عام برای عالمان مذهب شیعه بهکار میرود.[۶]
جایگاه فرهنگی و اجتماعی
[ویرایش | ویرایش مبدأ]
کسانی که در جامعه از عنوان آخوند، بهره میبرند وظیفه ترویج آموزههای اسلامی و هدایت عمومی بهسوی سعادت را بر عهده دارند. آنها با بهرهگیری از روشهای علمی و تحلیلی، به استنباط احکام شرعی از متون دینی پرداخته و پاسخگوی پرسشهای دینی مردم هستند. علاوه بر این، آخوندها با پژوهش و تولید دانش دینی جدید، به غنای معارف اسلامی کمک میکنند؛ آنها با تفسیر قرآن و احادیث، آموزش مفاهیم دینی در مساجد، حسینیهها و مدارس دینی و تربیت طلاب، بهعنوان مرجع دینی جامعه عمل میکنند.[۷] آخوندها با تبیین معارف اسلامی و تعیین جهتگیری دینی جامعه، نقش مهمی در شکلدهی به سبک زندگی اسلامی ایفا میکنند.[۸] آخوند در سبک زندگی اسلامی- ایرانی، رهبر معنوی، الگوی اخلاقی و حلکننده مشکلات اجتماعی شناخته میشود که با تکیه بر آموزههای اسلام به تقویت انسجام اجتماعی و کاهش تنشها کمک میکند. آخوند با برگزاری مراسم مذهبی، جلسات مشاوره و آموزشهای دینی، به ارتقای سطح آگاهی و بینش جامعه میپردازد. در مواقع بحرانی، آخوندها با میانجیگری به ثبات و امنیت و آرامسازی فضای جامعه، کمک میکنند.[۹] آخوندها بهعنوان نگهبانان و پاسداران فرهنگ و عقاید اسلامی، وظیفه حفاظت از جامعه در برابر نفوذ افکار انحرافی را بر عهده دارند. آنان همچون مرزبانان فکری، از وروداندیشههای باطل به جامعه جلوگیری میکنند و با تقویت عقلانیت به مقابله با افکار انحرافی میپردازند.[۱۰] آخوندها در رویدادهای سیاسی نیز نقشهای مهمی ایفا کردهاند؛ آنها با صدور فتوا، هدایت جنبشهای اجتماعی و مشارکت در تصمیمگیریهای مهم، بر جهتگیری سیاسی جوامع تأثیرگذار بودهاند. برای مثال، فتوای میرزای شیرازی در مخالفت با تنباکو، به اتحاد مردم و شکست قرارداد استعماری انجامید. همچنین، آخوندها در انقلاب مشروطه با حمایت از مشروطهخواهان، به پیروزی این جنبش کمک کردند.[۱۱]
مشاهیر ملقب به آخوند
[ویرایش | ویرایش مبدأ]در چند سدهٔ گذشته، نام برخی از عالمان دینی با لقب آخوند پیوندی ژرف یافته و آنها با این عنوان شناخته میشوند؛ محمدکاظم خراسانی (۱۲۱۸–۱۲۹۰ش)، فقیه اثرگذار بر پژوهشهای علوم دینی معاصر، با عنوان آخوند خراسانی شناخته میشود.[۱۲] در علوم معقول شیعه نیز هرگاه واژه آخوند بهتنهایی استفاده میشود، صدرالدین محمد شیرازی (۹۷۹–۱۰۴۵ق) که بنیانگذار حکمت متعالیه است، به ذهن عالمان این حوزه، تبادر میکند.[۱۳] حسینقلی همدانی (۱۲۳۹–۱۳۱۱ق)، عارف نامدار شیعه نیز معمولاً با لقب آخوند شناخته میشود.[۱۴] عباس تربتی (۱۲۵۰–۱۳۲۲ش)، واعظ و عارف معاصر نیز به حاجآخوند معروف بود.[۱۵] ملا محمد کاشانی (۱۲۴۹–۱۳۳۳ق) از فقها و محدثین نامدار نیز به آخوند کاشی شهرت داشت.[۱۶]
پانویس
[ویرایش | ویرایش مبدأ]- ↑ عمید، فرهنگ فارسی عمید، ذیل واژه آخوند.
- ↑ دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه آخوند.
- ↑ قزوینی، یادداشتها، 1337ش، ج1، ص1.
- ↑ افندی، لغت جغتای و ترکی عثمانی، 1298ق، ص6.
- ↑ خواندمیر، حبیب السیر، 1362ش، ج4، ص352-253.
- ↑ مولوی، «آخوند»، وبسایت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی.
- ↑ فولادی، «مفسران دینی در جامعه (روحانیان و روشنفکران)»، وبسایت جامع علوم انسانی.
- ↑ مصباح یزدی، «مباحثی درباره حوزه»، پایگاه اطلاعرسانی آثار آیتالله مصباح یزدی، ص40.
- ↑ فولادی، «مفسران دینی در جامعه (روحانیان و روشنفکران)»، وبسایت جامع علوم انسانی.
- ↑ مصباح یزدی، «مباحثی درباره حوزه»، پایگاه اطلاعرسانی آثار آیتالله مصباح یزدی، ص37.
- ↑ «واکاوی حرکت علما در نهضت مشروطه»، وبسایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
- ↑ «گفتگو با آیتالله میرزا عبدالرضا کفایی خراسانی»، پایگاه کنگره بزرگداشت آخوند خراسانی.
- ↑ «گفتگو با آیتالله میرزا عبدالرضا کفایی خراسانی»، پایگاه کنگره بزرگداشت آخوند خراسانی.
- ↑ حسینی طهرانی، مهر تابان، 1429ق، ص322. «کنگره بزرگداشت ابعاد تربیتی مکتب آخوند ملاحسینقلی همدانی»، 1373ش، شماره 55.
- ↑ راشد، فضیلتهای فراموششده: شرح حال حاج آخوند ملاعباس تربتی، 1380ش، ص123.
- ↑ سعادتپرور، پاسداران حریم عشق، 1388ش، ج8، ص273.
منابع
[ویرایش | ویرایش مبدأ]- افندی، سلیمان، لغت جغتای و ترکی عثمانی، استانبول، دنیزچین، ۱۲۹۸ق.
- حسینی طهرانی، سید محمدحسین، مهر تابان، مشهد، نور ملکوت قرآن، ۱۴۲۹ق.
- خواندمیر، غیاثالدین، حبیب السیر، بهکوشش محمد دبیرسیاقی، تهران، خیام، ۱۳۶۲ش.
- دهخدا، علیاکبر، لغتنامه، وبسایت واژهیاب، تاریخ بازدید: ۱۰ شهریور ۱۴۰۳ش.
- راشد، حسینعلی، فضیلتهای فراموششده: شرح حال حاج آخوند ملاعباس تربتی، تهران، اطلاعات، ۱۳۸۰ش.
- سعادتپرور، علی، پاسداران حریم عشق، تهران، احیاء کتاب، ۱۳۸۸ش.
- علمالهدی، سید محمدباقر، «بررسی نقش حوزویان در نهادینهسازی سبک زندگی اسلامی»، خبرگزاری حوزه، تاریخ درج مطلب: ۲۲ آذر ۱۳۹۴ش.
- عمید، حسن، فرهنگ فارسی عمید، وبسایت واژهیاب، تاریخ بازدید: ۱۰ شهریور ۱۴۰۳ش.
- فولادی، محمد، «مفسران دینی در جامعه (روحانیان و روشنفکران)»، وبسایت جامع علوم انسانی، تاریخ بازدید مطلب: ۲۰ شهریور ۱۴۰۳.
- قزوینی، محمد، یادداشتها، به کوشش ایرج افشار، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۳۷ش.
- «کنگره بزرگداشت ابعاد تربیتی مکتب آخوند ملاحسینقلی همدانی»، کیهاناندیشه، شماره ۵۵، مرداد و شهریور ۱۳۷۳ش.
- «گفتگو با آیتالله میرزا عبدالرضا کفایی خراسانی»، پایگاه کنگره بزرگداشت آخوند خراسانی، تاریخ بازدید: ۱۰ شهریور ۱۴۰۳ش.
- مصباح یزدی، محمدتقی، مباحثی دربارهٔ حوزه، پایگاه اطلاعرسانی آثار آیتالله مصباح یزدی، تاریخ بازدید: ۱۰ شهریور ۱۴۰۳ش.
- مولوی، محمدعلی، «آخوند»، وبسایت مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، مرکز پژوهشهای ایرانی و اسلامی، تاریخ درج مطلب ۲۸ مهر ۱۳۹۸ش.
- «واکاوی حرکت علما در نهضت مشروطه»، وبسایت مرکز اسناد انقلاب اسلامی، تاریخ درج مطلب: چهارشنبه ۲۳ آذر ۱۴۰۱ش.
| در کشورها | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| حوزههای علمیه | |||||||
| اصطلاحات مرتبط | |||||||
| مشاهیر |
| ||||||
