پرش به محتوا

پیش‌نویس:سن ازدواج در قوم بلوچ: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
تفاوت با ویرایش جدیدتر ←
دیداریویکی‌متن
imported>اسدالله عظیمی
صفحه‌ای تازه حاوی «<big>'''سن ازدواج در قوم بلوچ؛'''</big> سن آغاز زندگی زناشویی در قوم بلوچ. سن ازدواج در قوم بلوچ، به‌صورت فرهنگی پایین‌تر از سایر اقوام است و در بسیاری از مناطق بلوچ‌نشین که همچنان به این فرهنگ پای‌بند هستند مشکل تجرد دختران با سن بالا، کمتر دیده م...» ایجاد کرد
 
خط ۹: خط ۹:
ج) فرهنگ؛ بر اساس آمارهای موجود، استان سیستان و بلوچستان در 1402ش، در پایین‌بودن سن ازدواج رتبۀ اول را به خود اختصاص داده است و میانگین سن ازدواج در این استان برای مردان 25 و برای زنان 21 سال بوده است؛<ref>[https://www.isna.ir/news/1402041408817/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D9%88%D9%84-%D8%B3%D9%86-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%A «سیستان و بلوچستان دارای رتبه اول سن ازدواج در کشور»، خبرگزاری دانشجویان ایران ایسنا.]</ref> اما از نظر ازدواج‌های زیر سن قانونی در 1398ش، رتبۀ سوم را داشته ‌است.<ref>[https://www.irna.ir/news/83420228/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D9%88%D9%85-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9-%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%B4%D9 «سیستان و بلوچستان رتبه سوم کودک‌همسری در کشور را دارد»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref>  کارشناسان ازدواج‌های فاقد شرایط قانونی و شرعی را یک معضل اجتماعی می‌دانند و میان مردم بلوچ، آمار ازدواج‌های ثبت‌نشده، بالا است.<ref>[https://www.shastoon.ir/report/13126/%d8%b3%db%8c%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d9%84%d9%88%da%86%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d8%b1%da%a9%d9%88%d8%b1%d8%af%d8%af%d8%a7%d8%b1-%d8%a7%d8%b2%d8%af%d9%88%d8%a7%d8%ac-%d8%b7%d9%84%d8%a7%d9%82-%da%a9%d9%88%d8%af%da «سیستان و بلوچستان رکورددار ازدواج و طلاق کودکان»، پایگاه تحلیلی و خبری شهرستان سراوان.]</ref>  ازدواج زیر سن قانونی در ولایت نیمروز که مرکز بلوچ‌های افغانستان است، از گذشته رایج بوده که پس از حاکمیت طالبان و لغو قوانین گذشته، این نوع ازدواج‌ها 90 درصد افزایش یافته است.<ref>[https://www.rudabe.com/archives/41433 «دختران نیمروز در حبس خانگی اند و به ازدواج‌های زیر سن مجبور می‌شوند»، خبرگزاری راسک.]</ref>  این در حالی است که تفاوت سنی در بیشتر این نوع ازدواج‌ها بسیار زیاد است و به‌طور معمول دختر در آن نقشی ندارد.<ref> [https://www.mehrnews.com/news/2157765/%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D9%86%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D8%B «همسرانی شرعی که به رسمیت شناخته نمی‌شوند/ ازدواج خارج از دایره قانون»، خبرگزاری مهر.]</ref>  
ج) فرهنگ؛ بر اساس آمارهای موجود، استان سیستان و بلوچستان در 1402ش، در پایین‌بودن سن ازدواج رتبۀ اول را به خود اختصاص داده است و میانگین سن ازدواج در این استان برای مردان 25 و برای زنان 21 سال بوده است؛<ref>[https://www.isna.ir/news/1402041408817/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D9%88%D9%84-%D8%B3%D9%86-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%A «سیستان و بلوچستان دارای رتبه اول سن ازدواج در کشور»، خبرگزاری دانشجویان ایران ایسنا.]</ref> اما از نظر ازدواج‌های زیر سن قانونی در 1398ش، رتبۀ سوم را داشته ‌است.<ref>[https://www.irna.ir/news/83420228/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%AA%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D9%88%D9%85-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9-%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%B4%D9 «سیستان و بلوچستان رتبه سوم کودک‌همسری در کشور را دارد»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref>  کارشناسان ازدواج‌های فاقد شرایط قانونی و شرعی را یک معضل اجتماعی می‌دانند و میان مردم بلوچ، آمار ازدواج‌های ثبت‌نشده، بالا است.<ref>[https://www.shastoon.ir/report/13126/%d8%b3%db%8c%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d8%a8%d9%84%d9%88%da%86%d8%b3%d8%aa%d8%a7%d9%86-%d8%b1%da%a9%d9%88%d8%b1%d8%af%d8%af%d8%a7%d8%b1-%d8%a7%d8%b2%d8%af%d9%88%d8%a7%d8%ac-%d8%b7%d9%84%d8%a7%d9%82-%da%a9%d9%88%d8%af%da «سیستان و بلوچستان رکورددار ازدواج و طلاق کودکان»، پایگاه تحلیلی و خبری شهرستان سراوان.]</ref>  ازدواج زیر سن قانونی در ولایت نیمروز که مرکز بلوچ‌های افغانستان است، از گذشته رایج بوده که پس از حاکمیت طالبان و لغو قوانین گذشته، این نوع ازدواج‌ها 90 درصد افزایش یافته است.<ref>[https://www.rudabe.com/archives/41433 «دختران نیمروز در حبس خانگی اند و به ازدواج‌های زیر سن مجبور می‌شوند»، خبرگزاری راسک.]</ref>  این در حالی است که تفاوت سنی در بیشتر این نوع ازدواج‌ها بسیار زیاد است و به‌طور معمول دختر در آن نقشی ندارد.<ref> [https://www.mehrnews.com/news/2157765/%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D9%86%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D8%B «همسرانی شرعی که به رسمیت شناخته نمی‌شوند/ ازدواج خارج از دایره قانون»، خبرگزاری مهر.]</ref>  
==زمینه‌های پایین بودن سن ازدواج==
==زمینه‌های پایین بودن سن ازدواج==
مردم بلوچ که ازدواج را امری مقدس می‌دانند، تلاش می‌کنند که فرزندان آنها زودتر تشکیل خانواده بدهند.<ref>[https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&opi=89978449&url=https://www.asrehamoon.ir/news/161719&ved=2ahUKEwjL1NrMg-KGAxUnXEEAHdiIBsIQFnoECCAQAQ&usg=AOvVaw0gRc-D6xMsIrGYKiM1LO0H «جایگاه ویژه ازدواج میان قوم بلوچ»، خبرگزاری عصر هامون.]</ref>  آنها ازدواج به‌هنگام را یک ارزش فرهنگی می‌دانند<ref>[https://www.irna.ir/news/4169711/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D8%A2%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A «سیتان و بلوچستان الگوی ازدواج آسان و پایدار در کشور»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref> و به‌ویژه می‌کوشند که دختران زودتر ازدواج کنند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/522834/%D9%81%D9%87%D9%85-%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C-%DA%86%D9%86%D8%AF%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86-%D9%87%D8%A7%DB علی‌نقیان و روستاخیز، «فهم پدیدارشناختی چندهمسری در میان بلوچ‌های ساکن در شهرستان چابهار»، 1397ش، ص102-108.]</ref> در این چارچوب فرهنگی، گاهی ازدواج‌ها در سن کم و بدون رعایت شرایط قانونی و شرعی صورت می‌گیرد و با اجبار، همراه است.<ref>[https://jwdp.ut.ac.ir/news?newsCode=2731 «کودک‌همسری در استانهای مرزی منتهی به افغانستان و عراق بیشتر است»، مرکز مطالعات زنان و خانوادۀ دانشگاه تهران.]</ref>  این نوع ازدواج‌ها برآمده از عوامل گوناگون است، از جمله: کمبود زیرساخت‌های آموزشی و فرهنگی؛<ref>[https://www.pishkhan.com/news/125205 «بررسی وضعیت کودک‌همسری در سیستان و بلوچستان»، وبسایت جهان صنعت.]</ref>  عدم پشتیبانی از دختر در تصمیم‌گیری ازدواج؛ ناآگاهی دختران؛<ref> [https://civilica.com/doc/1258905/ اله‌یاری و غلام‌رضایی، «علل کودک‌همسری در استان سیستان و بلوچستان»، 1400ش، ص6-7.]</ref>  فشار والدین؛ فشار فرهنگی و اجتماعی؛<ref>[https://zantimes.com/fa/2023/07/06/victims-of-early-and-forced-marriages-are-afraid-of-their-future/ «راهی ندارم، دختران قربانی ازدواج‌های زودهنگام و اجباری از آیندۀ خود می‌ترسند»، وب‌سایت زن‌تایمز.]</ref>  اعتیاد خانواده به‌ویژه پدر؛<ref>[https://www.pishkhan.com/news/125205 «بررسی وضعیت کودک‌همسری در سیستان و بلوچستان»، وبسایت جهان صنعت.]</ref>  فقر و بی‌کاری؛<ref>[https://www.entekhab.ir/fa/news/727057/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2-%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D9%85-%DB%B2%DB%B7-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9-%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%DB%8C%DA%A9-%D8%B3%D8%A7 «مرکز آمار: دستکم 27 هزار کودکهمسری در یک سال»، وبسایت انتخاب.]</ref>  ازدواج برای صلح و تقویت اقتدار سیاسی؛<ref>[https://www.mehrnews.com/news/2157765/%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D9%86%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D8%B «همسرانی شرعی که به رسمیت شناخته نمی‌شوند/ ازدواج خارج از دایره قانون»، خبرگزاری مهر.]</ref>  خون‌بس.<ref>[https://akharinkhabar.ir/social/7983784 «گفت‌وگو با عروس خون‌بسی از طایفه بلوچ» وب‌سایت روزنامۀ شهروند.]</ref>  
مردم بلوچ که ازدواج را امری مقدس می‌دانند، تلاش می‌کنند که فرزندان آنها زودتر تشکیل خانواده بدهند.<ref>[https://www.google.com/url?sa=t&source=web&rct=j&opi=89978449&url=https://www.asrehamoon.ir/news/161719&ved=2ahUKEwjL1NrMg-KGAxUnXEEAHdiIBsIQFnoECCAQAQ&usg=AOvVaw0gRc-D6xMsIrGYKiM1LO0H «جایگاه ویژه ازدواج میان قوم بلوچ»، خبرگزاری عصر هامون.]</ref>  آنها ازدواج به‌هنگام را یک ارزش فرهنگی می‌دانند<ref>[https://www.irna.ir/news/4169711/%D8%B3%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D8%A2%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D9%88-%D9%BE%D8%A7%DB%8C%D8%AF%D8%A «سیتان و بلوچستان الگوی ازدواج آسان و پایدار در کشور»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.]</ref> و به‌ویژه می‌کوشند که دختران زودتر ازدواج کنند.<ref>[https://ensani.ir/fa/article/522834/%D9%81%D9%87%D9%85-%D9%BE%D8%AF%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%DB%8C-%DA%86%D9%86%D8%AF%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%84%D9%88%DA%86-%D9%87%D8%A7%DB علی‌نقیان و روستاخیز، «فهم پدیدارشناختی چندهمسری در میان بلوچ‌های ساکن در شهرستان چابهار»، 1397ش، ص102-108.]</ref> در این چارچوب فرهنگی، گاهی ازدواج‌ها در سن کم و بدون رعایت شرایط قانونی و شرعی صورت می‌گیرد و با اجبار، همراه است.<ref>[https://jwdp.ut.ac.ir/news?newsCode=2731 «کودک‌همسری در استانهای مرزی منتهی به افغانستان و عراق بیشتر است»، مرکز مطالعات زنان و خانوادۀ دانشگاه تهران.]</ref>  این نوع ازدواج‌ها برآمده از عوامل گوناگون است، از جمله: کمبود زیرساخت‌های آموزشی و فرهنگی؛<ref>[https://www.pishkhan.com/news/125205 «بررسی وضعیت کودک‌همسری در سیستان و بلوچستان»، وب‌سایت جهان صنعت.]</ref>  عدم پشتیبانی از دختر در تصمیم‌گیری ازدواج؛ ناآگاهی دختران؛<ref> [https://civilica.com/doc/1258905/ اله‌یاری و غلام‌رضایی، «علل کودک‌همسری در استان سیستان و بلوچستان»، 1400ش، ص6-7.]</ref>  فشار والدین؛ فشار فرهنگی و اجتماعی؛<ref>[https://zantimes.com/fa/2023/07/06/victims-of-early-and-forced-marriages-are-afraid-of-their-future/ «راهی ندارم، دختران قربانی ازدواج‌های زودهنگام و اجباری از آیندۀ خود می‌ترسند»، وب‌سایت زن‌تایمز.]</ref>  اعتیاد خانواده به‌ویژه پدر؛<ref>[https://www.pishkhan.com/news/125205 «بررسی وضعیت کودک‌همسری در سیستان و بلوچستان»، وبسایت جهان صنعت.]</ref>  فقر و بی‌کاری؛<ref>[https://www.entekhab.ir/fa/news/727057/%D9%85%D8%B1%DA%A9%D8%B2-%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%E2%80%8C%DA%A9%D9%85-%DB%B2%DB%B7-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9-%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%DB%8C%DA%A9-%D8%B3%D8%A7 «مرکز آمار: دستکم 27 هزار کودکهمسری در یک سال»، وبسایت انتخاب.]</ref>  ازدواج برای صلح و تقویت اقتدار سیاسی؛<ref>[https://www.mehrnews.com/news/2157765/%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D9%86%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D8%B «همسرانی شرعی که به رسمیت شناخته نمی‌شوند/ ازدواج خارج از دایره قانون»، خبرگزاری مهر.]</ref>  خون‌بس.<ref>[https://akharinkhabar.ir/social/7983784 «گفت‌وگو با عروس خون‌بسی از طایفه بلوچ» وب‌سایت روزنامۀ شهروند.]</ref>  
==پیامد‌ها==
==پیامد‌ها==
ازدواج‌های به‌موقع در کنار عمل به آموزه‌ها دینی، راه مؤثر برای کنترل گرایش جنسی جوانان، جلوگیری از گسترش فساد اخلاقی و هنجارشکنی در جامعه، رشد و جوان‌سازی جامعه است. همچنین برای دو طرف شادابی، آرامش روحی، امید به آینده، کمال، معنویت و دوری از رذایل اخلاقی را در پی دارد؛<ref>[https://yaresamimi.ir/%D9%81%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA-%D9%88-%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%A8-%D8%AA%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1/ «فواید ازدواج در زمان درست و عواقب تأخیر در آن»، وب‌سایت یار صمیمی.]</ref>  اما کارشناسان ازدواج‌های زودهنگام را  یک آسیب اجتماعی می‌دانند که پیامدهای نامطلوبی در پی دارد، از جمله این‌که جامعه را تبدیل به یک جامعۀ نابالغ کرده و رشد فکری آن را با رکود مواجه می‌کند؛<ref> [https://www.pishkhan.com/news/125205 «بررسی وضعیت کودک‌همسری در سیستان و بلوچستان»، وبسایت جهان صنعت.]</ref> همچنین کودکی که آماده روابط جنسی و مادرشدن نیست با ازدواج زودهنگام ممکن است گرفتار خشونت خانگی، رها شدگی، همسرکشی، طلاق‌های رسمی و عاطفی، کار اجباری، آزارجنسی و محرومیت از حقوق اولیه ‌شود؛<ref>[https://zantimes.com/fa/2023/07/06/victims-of-early-and-forced-marriages-are-afraid-of-their-future/ «راهی ندارم، دختران قربانی ازدواج‌های زودهنگام و اجباری از آیندۀ خود می‌ترسند»، وب‌سایت زن‌تایمز.]</ref>  آسیب‌های جسمی و روانی <ref>[https://zantimes.com/fa/2023/07/06/victims-of-early-and-forced-marriages-are-afraid-of-their-future/ «راهی ندارم، دختران قربانی ازدواج‌های زودهنگام و اجباری از آیندۀ خود می‌ترسند»، وب‌سایت زن‌تایمز.]</ref> و بی‌بهره بودن ازدواج از حمایت‌های حقوقی، از دیگر پیامدهای ازدواج زودهنگام در قوم بلوچ است.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/2157765/%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D9%86%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D8%B «همسرانی شرعی که به رسمیت شناخته نمی‌شوند/ ازدواج خارج از دایره قانون»، خبرگزاری مهر.]</ref>
ازدواج‌های به‌موقع در کنار عمل به آموزه‌ها دینی، راه مؤثر برای کنترل گرایش جنسی جوانان، جلوگیری از گسترش فساد اخلاقی و هنجارشکنی در جامعه، رشد و جوان‌سازی جامعه است. همچنین برای دو طرف شادابی، آرامش روحی، امید به آینده، کمال، معنویت و دوری از رذایل اخلاقی را در پی دارد؛<ref>[https://yaresamimi.ir/%D9%81%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1%D8%B3%D8%AA-%D9%88-%D8%B9%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%A8-%D8%AA%D8%A7%D8%AE%DB%8C%D8%B1/ «فواید ازدواج در زمان درست و عواقب تأخیر در آن»، وب‌سایت یار صمیمی.]</ref>  اما کارشناسان ازدواج‌های زودهنگام را  یک آسیب اجتماعی می‌دانند که پیامدهای نامطلوبی در پی دارد، از جمله این‌که جامعه را تبدیل به یک جامعۀ نابالغ کرده و رشد فکری آن را با رکود مواجه می‌کند؛<ref> [https://www.pishkhan.com/news/125205 «بررسی وضعیت کودک‌همسری در سیستان و بلوچستان»، وبسایت جهان صنعت.]</ref> همچنین کودکی که آماده روابط جنسی و مادرشدن نیست با ازدواج زودهنگام ممکن است گرفتار خشونت خانگی، رها شدگی، همسرکشی، طلاق‌های رسمی و عاطفی، کار اجباری، آزارجنسی و محرومیت از حقوق اولیه ‌شود؛<ref>[https://zantimes.com/fa/2023/07/06/victims-of-early-and-forced-marriages-are-afraid-of-their-future/ «راهی ندارم، دختران قربانی ازدواج‌های زودهنگام و اجباری از آیندۀ خود می‌ترسند»، وب‌سایت زن‌تایمز.]</ref>  آسیب‌های جسمی و روانی <ref>[https://zantimes.com/fa/2023/07/06/victims-of-early-and-forced-marriages-are-afraid-of-their-future/ «راهی ندارم، دختران قربانی ازدواج‌های زودهنگام و اجباری از آیندۀ خود می‌ترسند»، وب‌سایت زن‌تایمز.]</ref> و بی‌بهره بودن ازدواج از حمایت‌های حقوقی، از دیگر پیامدهای ازدواج زودهنگام در قوم بلوچ است.<ref>[https://www.mehrnews.com/news/2157765/%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D9%86%DB%8C-%D8%B4%D8%B1%D8%B9%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D8%B3%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%AE%D8%AA%D9%87-%D9%86%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D8%B «همسرانی شرعی که به رسمیت شناخته نمی‌شوند/ ازدواج خارج از دایره قانون»، خبرگزاری مهر.]</ref>
خط ۱۶: خط ۱۶:
==منابع==
==منابع==


* اله‌یاری، معصومه و غلام‌رضایی، هادی، «علل کودک‌‌همسری در استان سیستان و بلوچستان»، سومین کنفرانس بین‌المللی علوم تربیتی، روان‌شناسی، مشاوره، آموزش و پرورش، 1400ش.
*اله‌یاری، معصومه و غلام‌رضایی، هادی، «علل کودک‌‌همسری در استان سیستان و بلوچستان»، سومین کنفرانس بین‌المللی علوم تربیتی، روان‌شناسی، مشاوره، آموزش و پرورش، 1400ش.
* «بررسی وضعیت کودک‌همسری در سیستان و بلوچستان»، وبسایت جهان صنعت، تاریخ بازدید: 28 خرداد 1403ش.
*«بررسی وضعیت کودک‌همسری در سیستان و بلوچستان»، وب‌سایت جهان صنعت، تاریخ بازدید: 28 خرداد 1403ش.
* «جایگاه ویژه ازدواج میان قوم بلوچ»، خبرگزاری عصر هامون، تاریخ درج مطلب: 30 خرداد 1402ش.
*«جایگاه ویژه ازدواج میان قوم بلوچ»، خبرگزاری عصر هامون، تاریخ درج مطلب: 30 خرداد 1402ش.
* حسن‌زاده، «سن ازدواج از منظر شریعت، قوانین و اسناد بین‌المللی»، وب‌سایت مؤسسۀ حقوق بشر و محو خشونت، آموزش و توانمندسازی وکلای جوان افغانستان، 2020م.
*حسن‌زاده، «سن ازدواج از منظر شریعت، قوانین و اسناد بین‌المللی»، وب‌سایت مؤسسۀ حقوق بشر و محو خشونت، آموزش و توانمندسازی وکلای جوان افغانستان، 2020م.
* «دختران نیمروز در حبس خانگی‌اند و به ازدواج‌های زیر سن مجبور می‌شوند»، خبرگزاری راسک، تاریخ درج مطلب: 1 اردیبهشت 1403ش.
*«دختران نیمروز در حبس خانگی‌اند و به ازدواج‌های زیر سن مجبور می‌شوند»، خبرگزاری راسک، تاریخ درج مطلب: 1 اردیبهشت 1403ش.
* دوست‌محمدی، ملیحه و غفاری، مجتبی، «تحلیل فقهی حقوقی سن ازدواج»، کنفرانس ملی اندیشه‌های نوین و خلاق در مدیریت، حسابداری مطالعات حقوقی و اجتماعی، وب‌سایت سِید، تاریخ بازدید: 31 خرداد 1403ش.
*دوست‌محمدی، ملیحه و غفاری، مجتبی، «تحلیل فقهی حقوقی سن ازدواج»، کنفرانس ملی اندیشه‌های نوین و خلاق در مدیریت، حسابداری مطالعات حقوقی و اجتماعی، وب‌سایت سِید، تاریخ بازدید: 31 خرداد 1403ش.
* «راهی ندارم، دختران قربانی ازدواج‌های زودهنگام و اجباری از آیندۀ خود می‌ترسند»، وب‌سایت زن‌تایمز، تاریخ درج مطلب: 6 ژوئیۀ 2023م.
*«راهی ندارم، دختران قربانی ازدواج‌های زودهنگام و اجباری از آیندۀ خود می‌ترسند»، وب‌سایت زن‌تایمز، تاریخ درج مطلب: 6 ژوئیۀ 2023م.
* «سیستان و بلوچستان رکورددار ازدواج و طلاق کودکان / از افزایش ازدواج های ثبت‌نشده تا خردسالانی که ناخواسته مادر میشوند»، پایگاه تحلیلی و خبری شهرستان سراوان، تاریخ درج مطلب: 15 دی 1397ش.
*«سیستان و بلوچستان رکورددار ازدواج و طلاق کودکان / از افزایش ازدواج های ثبت‌نشده تا خردسالانی که ناخواسته مادر میشوند»، پایگاه تحلیلی و خبری شهرستان سراوان، تاریخ درج مطلب: 15 دی 1397ش.
* «سیستان و بلوچستان دارای رتبه اول سن ازدواج در کشور»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا، تاریخ درج مطلب: 14 تیر 1402ش.
*«سیستان و بلوچستان دارای رتبه اول سن ازدواج در کشور»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا، تاریخ درج مطلب: 14 تیر 1402ش.
* «سیستان و بلوچستان رتبه سوم کودک‌همسری در کشور را دارد»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: 10 مرداد 1398ش.
*«سیستان و بلوچستان رتبه سوم کودک‌همسری در کشور را دارد»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: 10 مرداد 1398ش.
* علی‌نقیان، شیوا و روستاخیز، بهروز، «فهم پدیدارشناختی چندهمسری در میان بلوچ‌های ساکن در شهرستان چابهار»، دوفصل‌نامۀ پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران، دورۀ 8، شمارۀ 1، بهار و تابستان 1397ش.
*علی‌نقیان، شیوا و روستاخیز، بهروز، «فهم پدیدارشناختی چندهمسری در میان بلوچ‌های ساکن در شهرستان چابهار»، دوفصل‌نامۀ پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران، دورۀ 8، شمارۀ 1، بهار و تابستان 1397ش.
* «فواید ازدواج در زمان درست و عواقب تأخیر در آن»، وب‌سایت یار صمیمی، تاریخ درج مطلب: 2 مرداد 1402ش.
*«فواید ازدواج در زمان درست و عواقب تأخیر در آن»، وب‌سایت یار صمیمی، تاریخ درج مطلب: 2 مرداد 1402ش.
* «کودک‌همسری در استان‌های مرزی منتهی به افغانستان و عراق بیشتر است»، وب‌سایت مرکز مطالعات زنان و خانوادۀ دانشگاه تهران، تاریخ انتشار: 8 دی 1397ش.
*«کودک‌همسری در استان‌های مرزی منتهی به افغانستان و عراق بیشتر است»، وب‌سایت مرکز مطالعات زنان و خانوادۀ دانشگاه تهران، تاریخ انتشار: 8 دی 1397ش.
* «گفت‌وگو با عروس خون‌بسی از طایفه بلوچ» وب‌سایت روزنامۀ شهروند، تاریخ درج مطلب: 26 تیر 1400ش.
*«گفت‌وگو با عروس خون‌بسی از طایفه بلوچ» وب‌سایت روزنامۀ شهروند، تاریخ درج مطلب: 26 تیر 1400ش.
* «همسرانی شرعی که به رسمیت شناخته نمی‌شوند/ ازدواج خارج از دایره قانون»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: 27 مهر 1392ش.
*«همسرانی شرعی که به رسمیت شناخته نمی‌شوند/ ازدواج خارج از دایره قانون»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: 27 مهر 1392ش.
* «نگاهی کوتاه به مقوله زن و خانواده در پاکستان»، پایگاه تخصصی تحلیلی جامعه و فرهنگ ملل، تاریخ درج مطلب: 3 اسفند 1402ش.
*«نگاهی کوتاه به مقوله زن و خانواده در پاکستان»، پایگاه تخصصی تحلیلی جامعه و فرهنگ ملل، تاریخ درج مطلب: 3 اسفند 1402ش.
[[رده:ویکی‌زندگی]]
[[رده:ویکی‌زندگی]]
[[رده:خرده‌فرهنگ]]
[[رده:خرده‌فرهنگ]]
[[رده:روابط اجتماعی]]
[[رده:روابط اجتماعی]]
[[رده:فرزندآوری]]
[[رده:فرزندآوری]]

نسخهٔ ۱۲ خرداد ۱۴۰۴، ساعت ۱۹:۰۱

سن ازدواج در قوم بلوچ؛ سن آغاز زندگی زناشویی در قوم بلوچ.

سن ازدواج در قوم بلوچ، به‌صورت فرهنگی پایین‌تر از سایر اقوام است و در بسیاری از مناطق بلوچ‌نشین که همچنان به این فرهنگ پای‌بند هستند مشکل تجرد دختران با سن بالا، کمتر دیده می‌شود؛ اما از سوی دیگر، ازدواج زودهنگام و بدون در نظر گرفتن شرایط قانونی و شرعی دختران و پسران بلوچ را با پیامدهای دیگری روبرو می‌سازد.

جایگاه ازدواج در فرهنگ بلوچ

در فرهنگ عمومی بلوچ، آمادگی برای ازدواج نشانۀ بلوغ اجتماعی است و آن را باعث نزدیکی خانواده‌ها و طایفه، رشد جمعیت و تقویت روابط سیاسی می‌دانند. از نظر مذهبی نیز ازدواج یک امر مقدس است و مراسم عروسی از شاد‌ترین آیین‌های قوم بلوچ به‌حساب می‌آید.[۱] مناطق بلوچ‌نشین در جمهوری اسلامی ایران، بالاترین آمار ثبت ازدواج را دارند.[۲]

سن ازدواج

الف) قانون؛ قانون مدنی ایران، برای دختران 15 سالگی و برای پسران 18 سالگی را سن ازدواج تعیین کرده است؛ اما مادۀ 1041 این قانون، ازدواج زیر سنّ قانونی را با اجازۀ ولیّ و تأیید مصلحت توسط دادگاه، پذیرفته است.[۳] قانون پاکستان[۴] و افغانستان برای دختران 16 سالگی و برای پسران 18 سالگی را تعیین کرده و قانون افغانستان که توسط طالبان لغو شد، ازدواج طفل زیر 15 سال را به‌صورت مطلق منع کرده است.[۵] ب) فقه؛ غالب فقهای امامیه 15 سال تمام برای پسر و 13 سال تمام را برای دختر سن ازدواج می‌دانند. فقه حنفی برای پسران 18 سال تمام و برای دختران 17 سال تمام را سن ازدواج تعیین کرده است؛ با وجود این، همه فرق فقهی نکاح صغیر را توسط ولی شرعی با رعایت مصلحت و با تشخیص دادگاه درست می‌دانند.[۶] آموزه‌های دینی در حوزه ازدواج و برقراری روابط زناشویی، بر بلوغ جنسی و عقلی تأکید دارد.[۷] ج) فرهنگ؛ بر اساس آمارهای موجود، استان سیستان و بلوچستان در 1402ش، در پایین‌بودن سن ازدواج رتبۀ اول را به خود اختصاص داده است و میانگین سن ازدواج در این استان برای مردان 25 و برای زنان 21 سال بوده است؛[۸] اما از نظر ازدواج‌های زیر سن قانونی در 1398ش، رتبۀ سوم را داشته ‌است.[۹] کارشناسان ازدواج‌های فاقد شرایط قانونی و شرعی را یک معضل اجتماعی می‌دانند و میان مردم بلوچ، آمار ازدواج‌های ثبت‌نشده، بالا است.[۱۰] ازدواج زیر سن قانونی در ولایت نیمروز که مرکز بلوچ‌های افغانستان است، از گذشته رایج بوده که پس از حاکمیت طالبان و لغو قوانین گذشته، این نوع ازدواج‌ها 90 درصد افزایش یافته است.[۱۱] این در حالی است که تفاوت سنی در بیشتر این نوع ازدواج‌ها بسیار زیاد است و به‌طور معمول دختر در آن نقشی ندارد.[۱۲]

زمینه‌های پایین بودن سن ازدواج

مردم بلوچ که ازدواج را امری مقدس می‌دانند، تلاش می‌کنند که فرزندان آنها زودتر تشکیل خانواده بدهند.[۱۳] آنها ازدواج به‌هنگام را یک ارزش فرهنگی می‌دانند[۱۴] و به‌ویژه می‌کوشند که دختران زودتر ازدواج کنند.[۱۵] در این چارچوب فرهنگی، گاهی ازدواج‌ها در سن کم و بدون رعایت شرایط قانونی و شرعی صورت می‌گیرد و با اجبار، همراه است.[۱۶] این نوع ازدواج‌ها برآمده از عوامل گوناگون است، از جمله: کمبود زیرساخت‌های آموزشی و فرهنگی؛[۱۷] عدم پشتیبانی از دختر در تصمیم‌گیری ازدواج؛ ناآگاهی دختران؛[۱۸] فشار والدین؛ فشار فرهنگی و اجتماعی؛[۱۹] اعتیاد خانواده به‌ویژه پدر؛[۲۰] فقر و بی‌کاری؛[۲۱] ازدواج برای صلح و تقویت اقتدار سیاسی؛[۲۲] خون‌بس.[۲۳]

پیامد‌ها

ازدواج‌های به‌موقع در کنار عمل به آموزه‌ها دینی، راه مؤثر برای کنترل گرایش جنسی جوانان، جلوگیری از گسترش فساد اخلاقی و هنجارشکنی در جامعه، رشد و جوان‌سازی جامعه است. همچنین برای دو طرف شادابی، آرامش روحی، امید به آینده، کمال، معنویت و دوری از رذایل اخلاقی را در پی دارد؛[۲۴] اما کارشناسان ازدواج‌های زودهنگام را یک آسیب اجتماعی می‌دانند که پیامدهای نامطلوبی در پی دارد، از جمله این‌که جامعه را تبدیل به یک جامعۀ نابالغ کرده و رشد فکری آن را با رکود مواجه می‌کند؛[۲۵] همچنین کودکی که آماده روابط جنسی و مادرشدن نیست با ازدواج زودهنگام ممکن است گرفتار خشونت خانگی، رها شدگی، همسرکشی، طلاق‌های رسمی و عاطفی، کار اجباری، آزارجنسی و محرومیت از حقوق اولیه ‌شود؛[۲۶] آسیب‌های جسمی و روانی [۲۷] و بی‌بهره بودن ازدواج از حمایت‌های حقوقی، از دیگر پیامدهای ازدواج زودهنگام در قوم بلوچ است.[۲۸]

پانویس

  1. ↑ «جایگاه ویژه ازدواج میان قوم بلوچ»، خبرگزاری عصر هامون.
  2. ↑ «سیستان و بلوچستان دارای رتبه اول سن ازدواج در کشور»، خبرگزاری دانشجویان ایران ایسنا.
  3. ↑ «سیستان و بلوچستان رکورددار ازدواج و طلاق کودکان»، پایگاه تحلیلی و خبری شهرستان سراوان.
  4. ↑ «نگاهی کوتاه به مقوله زن و خانواده در پاکستان»، پایگاه تخصصی تحلیلی جامعه و فرهنگ ملل.
  5. ↑ حسن‌زاده، «سن ازدواج از منظر شریعت، قوانین و اسناد بین‌المللی»، 2020م، ص6.
  6. ↑ دوست‌محمدی و غفاری، «تحلیل فقهی حقوقی سن ازدواج»، وب‌سایت سِید.
  7. ↑ «فواید ازدواج در زمان درست و عواقب تأخیر در آن»، وب‌سایت یار صمیمی.
  8. ↑ «سیستان و بلوچستان دارای رتبه اول سن ازدواج در کشور»، خبرگزاری دانشجویان ایران ایسنا.
  9. ↑ «سیستان و بلوچستان رتبه سوم کودک‌همسری در کشور را دارد»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  10. ↑ «سیستان و بلوچستان رکورددار ازدواج و طلاق کودکان»، پایگاه تحلیلی و خبری شهرستان سراوان.
  11. ↑ «دختران نیمروز در حبس خانگی اند و به ازدواج‌های زیر سن مجبور می‌شوند»، خبرگزاری راسک.
  12. ↑ «همسرانی شرعی که به رسمیت شناخته نمی‌شوند/ ازدواج خارج از دایره قانون»، خبرگزاری مهر.
  13. ↑ «جایگاه ویژه ازدواج میان قوم بلوچ»، خبرگزاری عصر هامون.
  14. ↑ «سیتان و بلوچستان الگوی ازدواج آسان و پایدار در کشور»، خبرگزاری جمهوری اسلامی.
  15. ↑ علی‌نقیان و روستاخیز، «فهم پدیدارشناختی چندهمسری در میان بلوچ‌های ساکن در شهرستان چابهار»، 1397ش، ص102-108.
  16. ↑ «کودک‌همسری در استانهای مرزی منتهی به افغانستان و عراق بیشتر است»، مرکز مطالعات زنان و خانوادۀ دانشگاه تهران.
  17. ↑ «بررسی وضعیت کودک‌همسری در سیستان و بلوچستان»، وب‌سایت جهان صنعت.
  18. ↑ اله‌یاری و غلام‌رضایی، «علل کودک‌همسری در استان سیستان و بلوچستان»، 1400ش، ص6-7.
  19. ↑ «راهی ندارم، دختران قربانی ازدواج‌های زودهنگام و اجباری از آیندۀ خود می‌ترسند»، وب‌سایت زن‌تایمز.
  20. ↑ «بررسی وضعیت کودک‌همسری در سیستان و بلوچستان»، وبسایت جهان صنعت.
  21. ↑ «مرکز آمار: دستکم 27 هزار کودکهمسری در یک سال»، وبسایت انتخاب.
  22. ↑ «همسرانی شرعی که به رسمیت شناخته نمی‌شوند/ ازدواج خارج از دایره قانون»، خبرگزاری مهر.
  23. ↑ «گفت‌وگو با عروس خون‌بسی از طایفه بلوچ» وب‌سایت روزنامۀ شهروند.
  24. ↑ «فواید ازدواج در زمان درست و عواقب تأخیر در آن»، وب‌سایت یار صمیمی.
  25. ↑ «بررسی وضعیت کودک‌همسری در سیستان و بلوچستان»، وبسایت جهان صنعت.
  26. ↑ «راهی ندارم، دختران قربانی ازدواج‌های زودهنگام و اجباری از آیندۀ خود می‌ترسند»، وب‌سایت زن‌تایمز.
  27. ↑ «راهی ندارم، دختران قربانی ازدواج‌های زودهنگام و اجباری از آیندۀ خود می‌ترسند»، وب‌سایت زن‌تایمز.
  28. ↑ «همسرانی شرعی که به رسمیت شناخته نمی‌شوند/ ازدواج خارج از دایره قانون»، خبرگزاری مهر.

منابع

  • اله‌یاری، معصومه و غلام‌رضایی، هادی، «علل کودک‌‌همسری در استان سیستان و بلوچستان»، سومین کنفرانس بین‌المللی علوم تربیتی، روان‌شناسی، مشاوره، آموزش و پرورش، 1400ش.
  • «بررسی وضعیت کودک‌همسری در سیستان و بلوچستان»، وب‌سایت جهان صنعت، تاریخ بازدید: 28 خرداد 1403ش.
  • «جایگاه ویژه ازدواج میان قوم بلوچ»، خبرگزاری عصر هامون، تاریخ درج مطلب: 30 خرداد 1402ش.
  • حسن‌زاده، «سن ازدواج از منظر شریعت، قوانین و اسناد بین‌المللی»، وب‌سایت مؤسسۀ حقوق بشر و محو خشونت، آموزش و توانمندسازی وکلای جوان افغانستان، 2020م.
  • «دختران نیمروز در حبس خانگی‌اند و به ازدواج‌های زیر سن مجبور می‌شوند»، خبرگزاری راسک، تاریخ درج مطلب: 1 اردیبهشت 1403ش.
  • دوست‌محمدی، ملیحه و غفاری، مجتبی، «تحلیل فقهی حقوقی سن ازدواج»، کنفرانس ملی اندیشه‌های نوین و خلاق در مدیریت، حسابداری مطالعات حقوقی و اجتماعی، وب‌سایت سِید، تاریخ بازدید: 31 خرداد 1403ش.
  • «راهی ندارم، دختران قربانی ازدواج‌های زودهنگام و اجباری از آیندۀ خود می‌ترسند»، وب‌سایت زن‌تایمز، تاریخ درج مطلب: 6 ژوئیۀ 2023م.
  • «سیستان و بلوچستان رکورددار ازدواج و طلاق کودکان / از افزایش ازدواج های ثبت‌نشده تا خردسالانی که ناخواسته مادر میشوند»، پایگاه تحلیلی و خبری شهرستان سراوان، تاریخ درج مطلب: 15 دی 1397ش.
  • «سیستان و بلوچستان دارای رتبه اول سن ازدواج در کشور»، خبرگزاری دانشجویان ایران: ایسنا، تاریخ درج مطلب: 14 تیر 1402ش.
  • «سیستان و بلوچستان رتبه سوم کودک‌همسری در کشور را دارد»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: 10 مرداد 1398ش.
  • علی‌نقیان، شیوا و روستاخیز، بهروز، «فهم پدیدارشناختی چندهمسری در میان بلوچ‌های ساکن در شهرستان چابهار»، دوفصل‌نامۀ پژوهش‌های انسان‌شناسی ایران، دورۀ 8، شمارۀ 1، بهار و تابستان 1397ش.
  • «فواید ازدواج در زمان درست و عواقب تأخیر در آن»، وب‌سایت یار صمیمی، تاریخ درج مطلب: 2 مرداد 1402ش.
  • «کودک‌همسری در استان‌های مرزی منتهی به افغانستان و عراق بیشتر است»، وب‌سایت مرکز مطالعات زنان و خانوادۀ دانشگاه تهران، تاریخ انتشار: 8 دی 1397ش.
  • «گفت‌وگو با عروس خون‌بسی از طایفه بلوچ» وب‌سایت روزنامۀ شهروند، تاریخ درج مطلب: 26 تیر 1400ش.
  • «همسرانی شرعی که به رسمیت شناخته نمی‌شوند/ ازدواج خارج از دایره قانون»، خبرگزاری مهر، تاریخ درج مطلب: 27 مهر 1392ش.
  • «نگاهی کوتاه به مقوله زن و خانواده در پاکستان»، پایگاه تخصصی تحلیلی جامعه و فرهنگ ملل، تاریخ درج مطلب: 3 اسفند 1402ش.
برگرفته از «https://iranpedia.wiki/w/index.php?title=پیش‌نویس:سن_ازدواج_در_قوم_بلوچ&oldid=51502»