پرش به محتوا

پیش‌نویس:تربیت اقتصادی فرزند: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
حذف رده‌ها
imported>علیرضا آزادوار
بهینه سازی سئو
 
(۹ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:سرگرم-آموزی-2.jpg|جایگزین=سواد مالی-پارک طالقانی|بندانگشتی|رویداد سواد مالی به کودکان و نوجوانان با عنوان «کندو» در تعطیلات نوروز ۱۴۰۱ در پارک طالقانی]]
[[پرونده:سرگرم-آموزی-2.jpg|جایگزین=سواد مالی-پارک طالقانی|بندانگشتی|رویداد سواد مالی به کودکان و نوجوانان با عنوان «کندو» در تعطیلات نوروز ۱۴۰۱ در پارک طالقانی]]
'''<big>تربیت اقتصادی فرزندان؛</big>''' پرورش استعدادهای فرزندان به‌منظور داشتن سواد مالی برای مدیریت سرمایه.
'''{{درشت|تربیت اقتصادی فرزند؛}}''' پرورش استعدادهای فرزندان به‌منظور داشتن سواد مالی برای مدیریت سرمایه.


تربیت اقتصادی فرزندان، عبارت از اعطای بینش صحیح اقتصادی به آنها است به‌گونه‌ای که برای نقش‌آفرینی در آینده جامعه آماده شوند. از مهمترین وظایف والدین، تربیت و آموزش مهارت‌های مختلف زندگی از جمله مهارت رفع نیازهای اقتصادی، شکل‌گیری باورهای صحیح شغلی و اقتصادی و مهارت کنترل و نگهداری پول به فرزندان است.
تربیت اقتصادی فرزندان، عبارت از اعطای بینش صحیح اقتصادی به آنها است به‌گونه‌ای که برای نقش‌آفرینی در آینده جامعه آماده شوند. از مهم‌ترین وظایف والدین، [[تربیت]] و آموزش مهارت‌های مختلف زندگی از جمله مهارت رفع نیازهای اقتصادی، شکل‌گیری باورهای صحیح شغلی و اقتصادی و مهارت کنترل و نگهداری [[پول]] به فرزندان است.
==مفهوم شناسی==
 
تربیت اقتصادی عبارت است از تعلیم وتربیت فرزندان در حوزه اقتصاد و معیشت <ref>مطهری و نیکخو امیری، «بررسی فقهی تربیت اقتصادی فرزندان از منظر قرآن و حدیث»، 1402ش، ص61.</ref> به‌نحوی که استعدادهای اقتصادی خود را شکوفا کند و با اتخاذ میانه‌روی، از منابع موجود در طریق تولید، توزیع و مصرف بهینه بهره بگیرد و همه این فعالیت‌ها را در جهت قرب الهی به انجام رساند.<ref>ایمانی، «تربیت اقتصادی در راستای تحقق تولید ملی و حمایت از کار و سرمایة ایرانی»، 1391ش، ص16.</ref>
== مفهوم‌شناسی تربیت اقتصادی فرزند ==
===اهمیت تربیت اقتصادی فرزندان===
[[تربیت اقتصادی]] عبارت است از تعلیم وتربیت فرزندان در حوزه اقتصاد و معیشت<ref>مطهری و نیکخو امیری، «بررسی فقهی تربیت اقتصادی فرزندان از منظر قرآن و حدیث»، 1402ش، ص61.</ref> به‌نحوی که استعدادهای اقتصادی خود را شکوفا کند و با اتخاذ میانه‌روی، از منابع موجود در طریق تولید، توزیع و [[مصرف]] بهینه بهره بگیرد و همه این فعالیت‌ها را در جهت قرب الهی به انجام رساند.<ref>ایمانی، «تربیت اقتصادی در راستای تحقق تولید ملی و حمایت از کار و سرمایة ایرانی»، 1391ش، ص16.</ref>
تربیت اقتصادی فرزندان برای سلامت اقتصادِ ملی در هر جامعه‌ای امری حیاتی است.<ref>موسی‌زاده و دیگران، «کاربست مؤلفه‌های حوزة توزیع تربیت اقتصادی در نظام آموزش و پرورش مبتنی بر آموزه‌های اسلامی»، 1394ش، ص6.</ref> امروزه بسیاری از جوانان در مدیریت پول، مصرف آن، پس‌انداز کردن و تهیه سرمایه لازم برای یک زندگی آبرومندانه ناتوان هستند و این موضوع نشان از تربیت اقتصادی ناموفق در دوران کودکی آنها دارد.<ref>«[https://farsnews.ir/news/13991101000244/%D8%A7%D9%87%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%D اهمیت تربیت اقتصادی برای بچه‌ها/ نکاتی درباره مدیریت مصرف، پس‌انداز و بخشش»، خبرگزاری فارس.]</ref> بررسی بعضی جوامع پیشرفته نشان می‌دهد که آنها به تربیت اقتصادی کودکان و آموزش مفاهيم و مهارت‌هاي مربوط به تصميم‌گيري و تحليل اقتصادي اهمیت داده و برنامه‌های متناسب با آن را در نظام تربیتی خود تدارک دیده‌اند<ref>پیغامی و طغیانی، تعلیم و تربیت اقتصادی، ج1، 1397ش، ص21.</ref> تا نسلی برای ورود به عرصۀ اجتماع آماده شود که ضمن بهره‌مندی از یک منطق فکری، قابلیت تحلیل شرایط مختلف اقتصادی و تصمیم‌گیری و انتخاب بهینه را داشته باشد.<ref>طغیانی و زاهدي، «امکان بهره‌گیري از آثار تمدن اسلامی در طراحی و تدوین الگوي اسلامی ایرانی فرهنگ اقتصادي»، 1391ش، ص11.</ref>
 
===مولفه‌های آموزش تربیت اقتصادی به فرزندان===
=== اهمیت تربیت اقتصادی فرزند ===
====مالکیت====
[[تربیت اقتصادی فرزند|تربیت اقتصادی فرزندان]] برای سلامت اقتصادِ ملی در هر جامعه‌ای امری حیاتی است.<ref>موسی‌زاده و دیگران، «کاربست مؤلفه‌های حوزة توزیع تربیت اقتصادی در نظام آموزش و پرورش مبتنی بر آموزه‌های اسلامی»، 1394ش، ص6.</ref> امروزه بسیاری از [[جوانی|جوانان]] در مدیریت پول، مصرف آن، پس‌انداز کردن و تهیه سرمایه لازم برای یک [[زندگی]] آبرومندانه ناتوان هستند و این موضوع نشان از تربیت اقتصادی ناموفق در دوران کودکی آنها دارد.<ref>«[https://farsnews.ir/news/13991101000244/%D8%A7%D9%87%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%DA%86%D9%87%E2%80%8C%D9%87%D8%A7-%D9%86%DA%A9%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%D اهمیت تربیت اقتصادی برای بچه‌ها/ نکاتی درباره مدیریت مصرف، پس‌انداز و بخشش»، خبرگزاری فارس.]</ref>
[[پرونده:169567627.jpg|جایگزین= سواد مالی ب-پارک طالقانی|بندانگشتی|رویداد سواد مالی به کودکان و نوجوانان با عنوان «کندو» در تعطیلات نوروز ۱۴۰۱ در پارک طالقانی]]
 
[[کودک|کودکان]] هنگام بازي با هم‌سالان با معنای «مال من» و مفهوم مالکيت آموخته مي‌شوند. موقعیت‌هایی مانند دریافت [[هدیه]] یا عیدی نیز فرصت مناسبی است تا والدین مفهوم مالکیت را به کودکان خود آموزش دهند.<ref>اصغری، «آموزش رفتارهای مطلوب اقتصادی به فرزندان»، 1388ش، ص52.</ref>  
بررسی بعضی جوامع پیشرفته نشان می‌دهد که آنها به تربیت اقتصادی کودکان و آموزش مفاهیم و مهارت‌های مربوط به [[مهارت تصمیم‌گیری|تصمیم‌گیری]] و تحلیل اقتصادی اهمیت داده و برنامه‌های متناسب با آن را در نظام تربیتی خود تدارک دیده‌اند<ref>پیغامی و طغیانی، تعلیم و تربیت اقتصادی، ج1، 1397ش، ص21.</ref> تا نسلی برای ورود به عرصهٔ اجتماع آماده شود که ضمن بهره‌مندی از یک منطق فکری، قابلیت تحلیل شرایط مختلف اقتصادی و تصمیم‌گیری و انتخاب بهینه را داشته باشد.<ref>طغیانی و زاهدی، «امکان بهره‌گیری از آثار تمدن اسلامی در طراحی و تدوین الگوی اسلامی ایرانی فرهنگ اقتصادی»، 1391ش، ص11.</ref>
====نحوه خرید====
 
آموزش نحوه خرید به فرزندان باعث می‌شود که آن‌ها در آینده مصارف خود را کنترل کنند. خريدکردن همچنین عاملي براي ايجاد حس مسئوليت و مهارت در زندگي آینده و مشترک کودکان است.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/127246/%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D8%AF%D8%B1-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-3 کشوادی، «اقتصاد در خانواده»، وب‌سایت راسخون.]</ref>  همراه‌کردن فرزندان با خود هنگام خرید، موجب می‌شود تا آن‌ها، رفتارهای اجتماعی و تعامل با دیگران، قدرت چانه‌زنی، نحوه درخواست از فروشنده، نحوه ارائۀ پول، نپذیرفتن کالاهای غیرضروری، دریافت ماندۀ پول، ارزش‌گذاری کالا از نظر قیمتی و کیفیت، نگهداری از پول هنگام خرید و نحوۀ مقایسۀ کالاهای مشابه را یاد بگیرد. اجتناب از سرزنش فرزندان، احترام به انتخاب آنان و مشورت گرفتن هنگام خرید سبب افزایش [[اعتماد به نفس]] فرزندان می‌شود.<ref>[https://vista.ir/w/a/16/21huw/%D8%A2%D8%AF%D8%A7%D8%A8-%D8%AE%D8%B1%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86 عظیمی مروی، «آداب خرید برای کودکان»، وب‌سایت ویستا.]</ref>
=== مولفه‌های آموزش تربیت اقتصادی به فرزند ===
====ارزش پول====
==== مالکیت ====
توجه دادن فرزندان به ارزش پول‌ درآوردن، نگهداری و خرج‌کردن آن، در تربیت اقتصادی آنها اهمیت دارد. همچنین در تربیت دینی به کودک آموخته می‌شود ‌که [[پول]] و سرمایه، نعمتي از جانب خدا بوده و با زحمت فراوان [[پدر]] و مادر به‌دست مي‌آيد و بايد در قبال آن احساس مسئوليت داشت.<ref>اصغری، «آموزش رفتارهای مطلوب اقتصادی به فرزندان»، 1388ش، ص53.</ref> بعضی بازی‌ها می‌تواند به کودک در شناخت بهتر ارزش پول کمک کند.<ref>[https://www.rade.ir/29209-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D9%BE%D9%88%D9%84-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86/ عبدی، «8 درس مهم برای آموزش پول به کودکان»، وب‌‌سایت رده.]</ref> 
[[پرونده:169567627.jpg|جایگزین= سواد مالی ب-پارک طالقانی|بندانگشتی|رویداد سواد مالی به کودکان و نوجوانان با عنوان «کندو» در تعطیلات نوروز ۱۴۰۱ در پارک طالقانی]]
====وسیله‌بودن پول====
[[کودک|کودکان]] هنگام [[بازی]] با هم‌سالان با معنای «مال من» و مفهوم مالکیت آموخته می‌شوند. موقعیت‌هایی مانند دریافت [[هدیه]] یا عیدی نیز فرصت مناسبی است تا والدین مفهوم مالکیت را به کودکان خود آموزش دهند.<ref>اصغری، «آموزش رفتارهای مطلوب اقتصادی به فرزندان»، 1388ش، ص52.</ref>
در تربیت اقتصادی به فرزندان آموخته ‌می‌شود که پول، هدف نیست و تنها وسيله‌ای برای گذران بهینه زندگی است، پس نباید در مصرف آن [[بخل]] ورزید یا اسراف و زیاده‌روی کرد.<ref>[https://donya-e-eqtesad.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-63/3275559-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86-%D9%85%D9%81%D9%87%D9%88%D9%85-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF «کودکان و ۶ مفهوم اجتماعی و اقتصادی»، وب‌سایت روزنامه دنیای اقتصاد.]</ref>  صاحب‌نظران توصیه می‌کنند که والدین سعي کنند پولي بيش از اندازه نياز به فرزندان ندهند.<ref>اصغری، «آموزش رفتارهای مطلوب اقتصادی به فرزندان»، 1388ش، ص53.</ref>  
 
====حفظ اموال====
==== نحوه خرید ====
واردشدن ضرر به اموال خود و ديگران مستلزم هزينه‌‌هاي مادي و معنوی است. والدین می‌توانند با آموزش مواردی مانند عدم اسراف در مصرف آب مراقبت از وسایل شخصی و عمومی، بدون اجازه دست به جيب و کيف ديگران نبردن و پرداخت کرايۀ تاکسي و اتوبوس، حفظ اموال خود و دیگران را به کودکان آموزش دهند.<ref>اصغری، «آموزش رفتارهای مطلوب اقتصادی به فرزندان»، 1388ش، ص54.</ref>
آموزش نحوه خرید به فرزندان باعث می‌شود که آن‌ها در آینده مصارف خود را کنترل کنند. خریدکردن همچنین عاملی برای ایجاد حس [[مسئولیت‌پذیری|مسئولیت]] و [[مهارت‌های زندگی|مهارت در زندگی]] آینده و مشترک کودکان است.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/127246/اقتصاد-در-خانواده-3 کشوادی، «اقتصاد در خانواده»، وب‌سایت راسخون.]</ref> همراه‌کردن فرزندان با خود هنگام خرید، موجب می‌شود تا آن‌ها، رفتارهای اجتماعی و تعامل با دیگران، قدرت چانه‌زنی، نحوه درخواست از فروشنده، نحوه ارائهٔ پول، نپذیرفتن کالاهای غیرضروری، دریافت ماندهٔ پول، ارزش‌گذاری کالا از نظر قیمتی و کیفیت، نگهداری از پول هنگام خرید و نحوهٔ مقایسهٔ کالاهای مشابه را یاد بگیرد. اجتناب از سرزنش فرزندان، احترام به انتخاب آنان و مشورت گرفتن هنگام خرید سبب افزایش [[اعتماد به نفس]] فرزندان می‌شود.<ref>[https://vista.ir/w/a/16/21huw/آداب-خرید-برای-کودکان عظیمی مروی، «آداب خرید برای کودکان»، وب‌سایت ویستا.]</ref>
====زیر بار قرض نرفتن====
 
قرض گرفتن آثار روانی دارد که یکی از آن‌ها احساس اسارت و بردگی است <ref>ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، بی‌تا، ج20، ص306.</ref> و به مصرف پیش از موعد درآمدهای آینده فرد منجر می‌شود.<ref>«10[https://www.khabaronline.ir/news/442226/10-%D9%88%DB%8C%DA%98%DA%AF%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%B9-%D8%A8%D8%AF%D9%87%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%D8%B4%D8%AF%D9%86-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%AF ویژگی که مانع بدهکار شدن می‌شود»، خبرآنلاین.]</ref> بر اساس آموزه‌های دینی قرض در شرایطی که نیاز جدی نباشد کراهت دارد<ref>موسوی خمینی، تحریرالوسیله، 1420ق، ج1، ص599.</ref> و موجب خوارى روز و اندوه شب دانسته شده است.<ref>کلینی، كافى، ج5، ص57.</ref>
==== ارزش پول ====
====کار و تلاش====
توجه دادن فرزندان به ارزش پول درآوردن، نگهداری و خرج‌کردن آن، در تربیت اقتصادی آنها اهمیت دارد. همچنین در [[تربیت دینی]] به کودک آموخته می‌شود که [[پول]] و سرمایه، نعمتی از جانب خدا بوده و با زحمت فراوان [[پدر]] و مادر به‌دست می‌آید و باید در قبال آن احساس مسئولیت داشت.<ref>اصغری، «آموزش رفتارهای مطلوب اقتصادی به فرزندان»، 1388ش، ص53.</ref> بعضی بازی‌ها می‌تواند به کودک در شناخت بهتر ارزش پول کمک کند.<ref>[https://www.rade.ir/29209-آموزش-پول-به-کودکان/ عبدی، «8 درس مهم برای آموزش پول به کودکان»، وب‌سایت رده.]</ref>
تشويق فرزندان به کارکردن از وظايف تربيتي والدين است.<ref>اصغری، «آموزش رفتارهای مطلوب اقتصادی به فرزندان»، 1388ش، ص55.</ref>  اهتمام فرزندان به کار موجب تمرکز قوه خیال، اجتناب از ارتکاب گناهان و کشف استعدادهای فردی است.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج22، 1382ش، ص784.</ref>  والدین با تبیین اهمیت و مطلوبیت ذاتی کار برای فرزندان، موجب زمینه‌سازی رشد اقتصادی، تولید فکر، کارآفرینی و پیشرفت اقتصادی فرزندان خود می‌شوند.<ref>محصص، «مبانی و مصادیق تعلیم و تربیت اقتصادی فرزندان در خانوادة اسلامی»، 1393ش، ص76.</ref>  در ادبیات دینی نه تنها کار اساس [[عزت نفس|عزت]] و اقتدار انسان و جامعه‌ بشری شمرده شده،<ref>صدوق، من لایحضرالفقیه، ج3، ص192.</ref>  بلکه انسان بیکار مورد خشم الهی دانسته شده است<ref>کلینی، كافى، ج5، ص84.</ref>  که دعای‌شان مستجاب نمی‌شود.<ref>کلینی، كافى، ج5، ص67.</ref>
 
==== وسیله‌بودن پول ====
در تربیت اقتصادی به فرزندان آموخته می‌شود که پول، هدف نیست و تنها وسیله‌ای برای گذران بهینه زندگی است، پس نباید در مصرف آن [[بخل]] ورزید یا اسراف و زیاده‌روی کرد.<ref>[https://donya-e-eqtesad.com/بخش-ویژه-نامه-63/3275559-کودکان-مفهوم-اجتماعی-اقتصاد «کودکان و ۶ مفهوم اجتماعی و اقتصادی»، وب‌سایت روزنامه دنیای اقتصاد.]</ref> صاحب‌نظران توصیه می‌کنند که والدین سعی کنند پولی بیش از اندازه نیاز به فرزندان ندهند.<ref>اصغری، «آموزش رفتارهای مطلوب اقتصادی به فرزندان»، 1388ش، ص53.</ref>
 
==== حفظ اموال ====
واردشدن ضرر به اموال خود و دیگران مستلزم هزینه‌های مادی و معنوی است. والدین می‌توانند با آموزش مواردی مانند عدم اسراف در مصرف آب مراقبت از وسایل شخصی و عمومی، بدون اجازه دست به جیب و کیف دیگران نبردن و پرداخت کرایهٔ تاکسی و اتوبوس، حفظ اموال خود و دیگران را به کودکان آموزش دهند.<ref>اصغری، «آموزش رفتارهای مطلوب اقتصادی به فرزندان»، 1388ش، ص54.</ref>
 
==== زیر بار قرض نرفتن ====
قرض گرفتن آثار روانی دارد که یکی از آن‌ها [[احساس]] اسارت و بردگی است<ref>ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، بی‌تا، ج20، ص306.</ref> و به مصرف پیش از موعد درآمدهای آینده فرد منجر می‌شود.<ref>«10[https://www.khabaronline.ir/news/442226/10-ویژگی-که-مانع-بدهکار-شدن-می-شود ویژگی که مانع بدهکار شدن می‌شود»، خبرآنلاین.]</ref> بر اساس آموزه‌های دینی قرض در شرایطی که نیاز جدی نباشد کراهت دارد<ref>موسوی خمینی، تحریرالوسیله، 1420ق، ج1، ص599.</ref> و موجب خواری روز و اندوه شب دانسته شده است.<ref>کلینی، کافی، ج5، ص57.</ref>
 
==== کار و تلاش ====
تشویق فرزندان به کارکردن از وظایف تربیتی والدین است.<ref>اصغری، «آموزش رفتارهای مطلوب اقتصادی به فرزندان»، 1388ش، ص55.</ref> اهتمام فرزندان به کار موجب تمرکز قوه خیال، اجتناب از ارتکاب گناهان و کشف استعدادهای فردی است.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ج22، 1382ش، ص784.</ref> والدین با تبیین اهمیت و مطلوبیت ذاتی کار برای فرزندان، موجب زمینه‌سازی رشد اقتصادی، تولید فکر، کارآفرینی و پیشرفت اقتصادی فرزندان خود می‌شوند.<ref>محصص، «مبانی و مصادیق تعلیم و تربیت اقتصادی فرزندان در خانوادة اسلامی»، 1393ش، ص76.</ref> در ادبیات دینی نه تنها کار اساس [[عزت نفس|عزت]] و اقتدار انسان و جامعه بشری شمرده شده،<ref>صدوق، من لایحضرالفقیه، ج3، ص192.</ref> بلکه انسان بیکار مورد خشم الهی دانسته شده است<ref>کلینی، کافی، ج5، ص84.</ref> که [[دعا|دعای‌شان]] مستجاب نمی‌شود.<ref>کلینی، کافی، ج5، ص67.</ref>
[[پرونده:4327992.jpg|جایگزین=کانون کودک سلسبیل شمالی|بندانگشتی|کانون کودک سلسبیل شمالی]]
[[پرونده:4327992.jpg|جایگزین=کانون کودک سلسبیل شمالی|بندانگشتی|کانون کودک سلسبیل شمالی]]


====پس‌انداز====
==== پس‌انداز ====
فراگیری پس‌‌اندازکردن تأثیر بسزایی در آینده فرزندان دارد؛<ref>«[https://kidzy.land/blog/how-to-teach-children-to-save-money/ آموزش پس‌‌انداز به کودکان با شیوه‌های نوین، چگونه پس‌‌انداز کردن را به کودک یاد دهیم؟»، وب‌سایت کیدزی‌.]</ref> تشویق کودک در زمانی که مبلغی‌ را پس‌انداز می‌کند، موجب می‌شود تا وی ارزش نگهداری پول را بهتر دریابد.<ref>«[https://kidzy.land/blog/how-to-teach-children-to-save-money/ آموزش پس‌‌انداز به‌کودکان با شیوه‌های نوین، چگونه پس‌‌انداز کردن را به کودک یاد دهیم؟»، وب‌سایت کیدزی‌لند.]</ref> والدین می‌توانند به فرآیند پس‌اندازکردن پول توسط کودکان، جهت دهند. همچنین در زمان مشخص و همراه با فرزند خود، پول‌ها را در بانک و در حساب شخصی او واریز کنند و به وی بگویند که چقدر در حساب او پس‌انداز شده است.<ref>«6 [https://www.gandomsoft.com/6-%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D9%BE%D8%B3-%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D9%88%D8%AF%DA%A9%D8%A7%D9%86/ روش آموزش پس‌انداز به‌کودکان»، وب‌سایت نرم‌افزار گندم.]</ref>
فراگیری پس‌اندازکردن تأثیر بسزایی در آینده فرزندان دارد؛<ref>«[https://kidzy.land/blog/how-to-teach-children-to-save-money/ آموزش پس‌انداز به کودکان با شیوه‌های نوین، چگونه پس‌انداز کردن را به کودک یاد دهیم؟»، وب‌سایت کیدزی.]</ref> تشویق کودک در زمانی که مبلغی را پس‌انداز می‌کند، موجب می‌شود تا وی ارزش نگهداری پول را بهتر دریابد.<ref>«[https://kidzy.land/blog/how-to-teach-children-to-save-money/ آموزش پس‌انداز به‌کودکان با شیوه‌های نوین، چگونه پس‌انداز کردن را به کودک یاد دهیم؟»، وب‌سایت کیدزی‌لند.]</ref> والدین می‌توانند به فرایند پس‌اندازکردن پول توسط کودکان، جهت دهند. همچنین در زمان مشخص و همراه با فرزند خود، پول‌ها را در بانک و در حساب شخصی او واریز کنند و به وی بگویند که چقدر در حساب او پس‌انداز شده است.<ref>«6 [https://www.gandomsoft.com/6-روش-آموزش-پس-انداز-به-کودکان/ روش آموزش پس‌انداز به‌کودکان»، وب‌سایت نرم‌افزار گندم.]</ref>
====درست مصرف‌کردن====
مصرف درست بر میانه‌روی استوار است<ref>قبادی، آیت، «تبیین مؤلفه‌های تربیت اقتصادی در سیره‌ی علوی» 1398ش، ص69.</ref>  و والدین بیش‌ترین نقش را در نهادینه‌کردن الگوهای مصرف درست در فرزندان ایفا می‌کنند. برای مثال عادت‌دادن فرزندان به قطع کلید برق قبل از ترک اتاق، بستن آب هنگام مسواک‌زدن، نحوۀ صحیح شستن دست‌ها، برنامه‌ریزی و مدیریت زمان، صرفه‌جویی در استفاده از لوازم‌التحریر، شیوۀ صحیح مطالعه و یادگیری، تغذیۀ سالم، مراقبت از اشیا و اموال شخصی، نمونه‌هایی از الگوی مصرف درست است.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/114/7179/87732/%D8%A7%D8%B5%D9%84%D8%A7%D8%AD_%D8%A7%D9%84%DA%AF%D9%88%DB%8C_%D9%85%D8%B5%D8%B1%D9%81_%D8%B1%D8%A7_%D8%A7%D8%B2_%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%87_%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2_%DA%A9%D9%86%DB%8C%D9%85 «اصلاح الگوی مصرف را از خانه آغاز کنیم»، حوزه نت.]</ref>
====فرهنگ بخشش====
نهادینه‌شدن روحیه بخشش و فداکاری باعث می‌شود که اندیشه کمک‌رسانی به هم‌نوعان در اولویت زندگی فرزندان قرار گیرد.<ref>[https://www.beytoote.com/baby/tuition/teach5-generous-child.html «بخشندگی را در کودکان نهادینه کنید»، وب‌سایت بیتوته.]</ref>  انسان‌ها نسبت به‌ کسانی که در جامعه، وضعیت اقتصادی ضعیف‌تری دارند، مسئول هستند.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/1170591/%D8%A7%D9%87%D9%85%DB%8C%D8%AA-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%A8%DA%86%D9%87-%D9%87%D8%A7 «اهمیت تربیت اقتصادی برای بچه‌ها»، مشرق نیوز.]</ref>  تشویق بچه‌ها به بخشش، به آن‌ها می‌آموزد که پول تنها برای خریدکردن نیست، بلکه با آن می‌توان به مردم نیز کمک کرد.<ref>«۹ [https://donya-e-eqtesad.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-63/3272310-%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D9% روش آموزش رفتار اقتصادی به کودکان»، روزنامه دنیای اقتصاد.]</ref>
====انصاف====
بر اساس آموزه‌های دینی، رعایت انصاف باعث برکت در زندگی، محبوبیت نزد دیگران و خشنودی خدا می‌شود.<ref>[https://kayhan.ir/fa/news/270529/%D8%A7%D9%86%D8%B5%D8%A7%D9%81-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D8%A8%D8%B1%DA%A9%D8%AA-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%B3%D8%A8-%D9%88-%DA%A9%D8%A7%D8%B1 توانگر، «انصاف با مردم برکت در کسب و کار»، وب‌سایت روزنامه کیهان.]</ref>  در ادبیات دینی، احتکار از جمله مصادیق رعایت‌نکردن [[انصاف]] است که موجب ضرر رساندن به مردم است.<ref>شریف رضی، نهج‌البلاغه، 1379ش، ص415.</ref>
====کسب رزق حلال====
آموزش فرزندان در جهت کسب روزی حلال، یکی از اصول سبک زندگی اسلامی است<ref>احسان‌بخش، آثارالصادقین، ۱۳۶۶ش، ج۴، ص۱۸۴.</ref>  و در زندگی فردی و اجتماعی و رفتارهای متقابل افراد نسبت به یکدیگر تأثیر زیادی دارد.<ref>[https://aminyavaran.com/%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA%DB%8C-%D8%B1%D8%B2%D9%82-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D8%B9%D8%AF-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C/ «آثار تربیتی رزق در بُعد اجتماعی»، وب‌سایت‌ موسسة یاران امین.]</ref>  بی‌توجهی به این اصل در زندگی، سبب ناهنجاری‌ها و آسیب‌های اجتماعی بسیار می‌شود.<ref>[https://www.otaghfekr.ir/1396/03/05/%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1-%DA%A9%D8%B3%D8%A8-%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C-%D8%AD%D9%84%D8%A7%D9%84-%D8%AF%D8%B1-%DA%A9%D8%A7%D9%87%D8%B4-%D8%A2%D8%B3%DB%8C%D8%A8%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA/ مشیری، «تاثیر کسب روزی حلال در کاهش آسیب‌های اجتماعی»، وب‌سایت اتاق تبلیغ خراسان.]</ref>  


==پانویس==
==== درست مصرف‌کردن ====
[[مصرف]] درست بر میانه‌روی استوار است<ref>قبادی، آیت، «تبیین مؤلفه‌های تربیت اقتصادی در سیرهٔ علوی» 1398ش، ص69.</ref> و والدین بیش‌ترین نقش را در نهادینه‌کردن الگوهای مصرف درست در فرزندان ایفا می‌کنند. برای مثال عادت‌دادن فرزندان به قطع کلید برق قبل از ترک اتاق، بستن [[آب]] هنگام مسواک‌زدن، نحوهٔ صحیح شستن دست‌ها، [[برنامه‌ریزی]] و مدیریت زمان، صرفه‌جویی در استفاده از لوازم‌التحریر، شیوهٔ صحیح مطالعه و یادگیری، تغذیهٔ سالم، مراقبت از اشیا و اموال شخصی، نمونه‌هایی از [[الگوی مصرف]] درست است.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/114/7179/87732/اصلاح_الگوی_مصرف_را_از_خانه_آغاز_کنیم «اصلاح الگوی مصرف را از خانه آغاز کنیم»، حوزه نت.]</ref>
 
==== فرهنگ بخشش ====
نهادینه‌شدن روحیه بخشش و فداکاری باعث می‌شود که اندیشه کمک‌رسانی به هم‌نوعان در اولویت زندگی فرزندان قرار گیرد.<ref>[https://www.beytoote.com/baby/tuition/teach5-generous-child.html «بخشندگی را در کودکان نهادینه کنید»، وب‌سایت بیتوته.]</ref> انسان‌ها نسبت به کسانی که در جامعه، وضعیت اقتصادی ضعیف‌تری دارند، مسئول هستند.<ref>[https://www.mashreghnews.ir/news/1170591/اهمیت-تربیت-اقتصادی-برای-بچه-ها «اهمیت تربیت اقتصادی برای بچه‌ها»، مشرق نیوز.]</ref> تشویق بچه‌ها به بخشش، به آن‌ها می‌آموزد که پول تنها برای خریدکردن نیست، بلکه با آن می‌توان به مردم نیز کمک کرد.<ref>«۹ [https://donya-e-eqtesad.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-63/3272310-%D8%B1%D9%88%D8%B4-%D8%A2%D9%85%D9%88%D8%B2%D8%B4-%D8%B1%D9%81%D8%AA%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%DA%A9%D9% روش آموزش رفتار اقتصادی به کودکان»، روزنامه دنیای اقتصاد.]</ref>
 
==== انصاف ====
بر اساس آموزه‌های دینی، رعایت انصاف باعث [[برکت]] در زندگی، محبوبیت نزد دیگران و خشنودی [[خدا]] می‌شود.<ref>[https://kayhan.ir/fa/news/270529/انصاف-با-مردم-برکت-در-کسب-و-کار توانگر، «انصاف با مردم برکت در کسب و کار»، وب‌سایت روزنامه کیهان.]</ref> در ادبیات دینی، احتکار از جمله مصادیق رعایت‌نکردن [[انصاف]] است که موجب ضرر رساندن به مردم است.<ref>شریف رضی، نهج‌البلاغه، 1379ش، ص415.</ref>
 
==== کسب رزق حلال ====
آموزش فرزندان در جهت کسب روزی حلال، یکی از اصول [[سبک زندگی]] اسلامی است<ref>احسان‌بخش، آثارالصادقین، ۱۳۶۶ش، ج۴، ص۱۸۴.</ref> و در زندگی فردی و اجتماعی و رفتارهای متقابل افراد نسبت به یکدیگر تأثیر زیادی دارد.<ref>[https://aminyavaran.com/آثار-تربیتی-رزق-در-بعد-اجتماعی/ «آثار تربیتی رزق در بُعد اجتماعی»، وب‌سایت موسسة یاران امین.]</ref> بی‌توجهی به این اصل در زندگی، سبب ناهنجاری‌ها و آسیب‌های اجتماعی بسیار می‌شود.<ref>[https://www.otaghfekr.ir/1396/03/05/تاثیر-کسب-روزی-حلال-در-کاهش-آسیبهای-اجت/ مشیری، «تأثیر کسب روزی حلال در کاهش آسیب‌های اجتماعی»، وب‌سایت اتاق تبلیغ خراسان.]</ref>
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
==منابع==
 
*«آثار تربیتی رزق در بُعد اجتماعی»، وب‌سایت‌ موسسه یاران امین، تاریخ درج مطلب: 9 آذر 1400ش.
== منابع ==
*«آموزش پس‌‌انداز به‌کودکان با شیوه‌های نوین، چگونه پس‌‌اندازکردن را به کودک یاد دهیم؟»، وب‌سایت کیدزی‌لند، تاریخ بازدید: 17 اردیبهشت 1403ش.
{{آغاز منابع}}
*آذرنوش، آذرتاش، فرهنگ معاصر(عربی ـ فارسی)، تهران، نی، 1379ش.
* «آثار تربیتی رزق در بُعد اجتماعی»، وب‌سایت مؤسسه یاران امین، تاریخ درج مطلب: ۹ آذر ۱۴۰۰ش.
*ابن ابي‌الحديد، شرح نهج‌البلاغه، قم، مکتبه آیه‌الله‌العظمی المرعشي النجفي، [بی‌تا].
* «آموزش پس‌انداز به‌کودکان با شیوه‌های نوین، چگونه پس‌اندازکردن را به کودک یاد دهیم؟»، وب‌سایت کیدزی‌لند، تاریخ بازدید: ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
*احسان‌بخش، صادق، آثار الصادقین، قم، دارالعلم، چ۱، ۱۳۶۶ش.
* آذرنوش، آذرتاش، فرهنگ معاصر (عربی ـ فارسی)، تهران، نی، ۱۳۷۹ش.
*«اصلاح الگوی مصرف را از خانه آغاز کنیم»، حوزه‌نت، تاریخ درج مطلب: 8 آبان 1390ش.
* ابن ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغه، قم، مکتبه آیه‌الله‌العظمی المرعشی النجفی، [بی‌تا].
*اصغری، صدیقه، «آموزش رفتارهای مطلوب اقتصادی به فرزندان»، نشریه تربیتی ‌آموزشی پیوند، شماره 354 و 355، 1388ش.
* احسان‌بخش، صادق، آثار الصادقین، قم، دارالعلم، چ۱، ۱۳۶۶ش.
*ایمانی، محسن، «تربیت اقتصادی در راستای تحقق تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی»، شماره 390 و 391، 1391ش.
* «اصلاح الگوی مصرف را از خانه آغاز کنیم»، حوزه‌نت، تاریخ درج مطلب: ۸ آبان ۱۳۹۰ش.
*«اهمیت تربیت اقتصادی برای بچه‌ها/ نکاتی درباره مدیریت مصرف، پس‌انداز و بخشش»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 1 بهمن 1399ش.
* اصغری، صدیقه، «آموزش رفتارهای مطلوب اقتصادی به فرزندان»، نشریه تربیتی آموزشی پیوند، شماره ۳۵۴ و ۳۵۵، ۱۳۸۸ش.
*«اهمیت تربیت اقتصادی برای بچه‌ها»، مشرق‌نیوز، تاریخ درج مطلب: 2 بهمن 1399ش.
* ایمانی، محسن، «تربیت اقتصادی در راستای تحقق تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی»، شماره ۳۹۰ و ۳۹۱، ۱۳۹۱ش.
*«بخشندگی را در کودکان نهادینه کنید»، وب‌سایت بیتوته، تاریخ بازدید: 15 اردیبهشت 1403ش.
* «اهمیت تربیت اقتصادی برای بچه‌ها/ نکاتی دربارهٔ مدیریت مصرف، پس‌انداز و بخشش»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۱ بهمن ۱۳۹۹ش.
*پیغامی، عادل و طغیانی، مهدی، تعلیم و تربیت اقتصادی، تهران، دانشگاه امام صادق، چ۲، 1397ش.
* «اهمیت تربیت اقتصادی برای بچه‌ها»، مشرق‌نیوز، تاریخ درج مطلب: ۲ بهمن ۱۳۹۹ش.
*توانگر، گالیا‌، «انصاف با مردم برکت در کسب‌وکار»، وب‌سایت روزنامه کیهان، تاریخ درج مطلب: 16 مرداد 1402ش.
* «بخشندگی را در کودکان نهادینه کنید»، وب‌سایت بیتوته، تاریخ بازدید: ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
*دانایی، امیرهوشنگ، فرهنگ عربی- فارسی، تهران، نگاه، 1387ش.
* پیغامی، عادل و طغیانی، مهدی، تعلیم و تربیت اقتصادی، تهران، دانشگاه امام صادق، چ۲، ۱۳۹۷ش.
*ساموئلسن، هاوس‌نورد، اصول علم اقتصاد، ترجمه مرتضی محمدخان، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، 1384ش.
* توانگر، گالیا، «انصاف با مردم برکت در کسب‌وکار»، وب‌سایت روزنامه کیهان، تاریخ درج مطلب: ۱۶ مرداد ۱۴۰۲ش.
*شریف رضی، محمد، نهج‌البلاغه، ترجمه محمد دشتی، قم، مشرقین، چ4، 1379ش.
* دانایی، امیرهوشنگ، فرهنگ عربی- فارسی، تهران، نگاه، ۱۳۸۷ش.
*صدوق، علی ‌بن حسین، من لایحضره الفقیه، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1413ق.
* ساموئلسن، هاوس‌نورد، اصول علم اقتصاد، ترجمه مرتضی محمدخان، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۸۴ش.
*طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، تحقیق محمدجواد بلاغی، تهران، ناصرخسرو، 1373ش.
* شریف رضی، محمد، نهج‌البلاغه، ترجمه محمد دشتی، قم، مشرقین، چ۴، ۱۳۷۹ش.
*طغیانی، مهدي و زاهدي وفا، محمدهادي، «امکان بهره‌گیري از آثار تمدن اسلامی در طراحی و تدوین الگوي اسلامی ایرانی فرهنگ اقتصادي»، مجله معرفت اقتصاد اسلامی، سال دوم، شماره 2، 1391ش.
* صدوق، علی بن حسین، من لایحضره الفقیه، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۳ق.
*عبدی، رضا، «8 درس مهم برای آموزش پول به کودکان»، وب‌‌سایت رده، تاریخ درج مطلب: 10 مهر 1402ش.
* طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، تحقیق محمدجواد بلاغی، تهران، ناصرخسرو، ۱۳۷۳ش.
*عظیمی مروی، «آداب خرید برای کودکان»، وب‌سایت ویستا، تاریخ بازدید: 15 اردیبهشت 1403ش.
* طغیانی، مهدی و زاهدی وفا، محمدهادی، «امکان بهره‌گیری از آثار تمدن اسلامی در طراحی و تدوین الگوی اسلامی ایرانی فرهنگ اقتصادی»، مجله معرفت اقتصاد اسلامی، سال دوم، شماره ۲، ۱۳۹۱ش.
*قبادی، آیت، «تبیین مؤلفه‌های تربیت اقتصادی در سیرۀ علوی»، دوفصلنامه آموزه‌های تربیتی در قرآن و حدیث، دوره شماره 1، 1398ش.
* عبدی، رضا، «۸ درس مهم برای آموزش پول به کودکان»، وب‌سایت رده، تاریخ درج مطلب: ۱۰ مهر ۱۴۰۲ش.
*کشوادی، طاهره، «اقتصاد در خانواده»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب:10 اسفند 1387ش.
* عظیمی مروی، «آداب خرید برای کودکان»، وب‌سایت ویستا، تاریخ بازدید: ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
*کلینی، محمد ‌بن ‌یعقوب، الكافى، بیروت، الفجر، 1428ق.
* قبادی، آیت، «تبیین مؤلفه‌های تربیت اقتصادی در سیرهٔ علوی»، دوفصلنامه آموزه‌های تربیتی در قرآن و حدیث، دوره ۵، شماره ۱، ۱۳۹۸ش.
*«کودکان و ۶ مفهوم اجتماعی و اقتصادی»، وب‌سایت روزنامه دنیای اقتصاد، تاریخ درج مطلب: 17شهریور 1395ش.
* کشوادی، طاهره، «اقتصاد در خانواده»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب:۱۰ اسفند ۱۳۸۷ش.
*لوییس، قدیر، خودآموز اقتصاد، ترجمه فیروزه خلعت‌بری، تهران، شباویز، چ4، 1373ش.
* کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، بیروت، الفجر، ۱۴۲۸ق.
*محصص، مرضیه، «مبانی و مصادیق تعلیم و تربیت اقتصادی فرزندان در خانواده اسلامی»، نشریه پژوهش‌های اجتماعی اسلامی، شماره 103، زمستان 1393ش.
* «کودکان و ۶ مفهوم اجتماعی و اقتصادی»، وب‌سایت روزنامه دنیای اقتصاد، تاریخ درج مطلب: ۱۷ شهریور ۱۳۹۵ش.
*مشیری، محمدهادی، «تاثیر کسب روزی حلال در کاهش آسیب‌های اجتماعی»، وب‌سایت اتاق تبلیغ خراسان، تاریخ بازدید مطلب: 20 اردیبهشت 1403ش.
* لوییس، قدیر، خودآموز اقتصاد، ترجمه فیروزه خلعت‌بری، تهران، شباویز، چ۴، ۱۳۷۳ش.
*مطهری، محمدلطیف و نیکخو امیری، ناصر، «بررسی فقهی تربیت اقتصادی فرزندان از منظر قرآن و حدیث»، مجله مطالعات فقه تربیتی،، دورۀ10، شماره 19، 1402ش.
* محصص، مرضیه، «مبانی و مصادیق تعلیم و تربیت اقتصادی فرزندان در خانواده اسلامی»، نشریه پژوهش‌های اجتماعی اسلامی، شماره ۱۰۳، زمستان ۱۳۹۳ش.
*مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، قم، [بی‌نا]، 1358ش.
* مشیری، محمدهادی، «تأثیر کسب روزی حلال در کاهش آسیب‌های اجتماعی»، وب‌سایت اتاق تبلیغ خراسان، تاریخ بازدید مطلب: ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
*موسوی ‌خمینی، سید روح‌الله، تحریرالوسیله، قم، جامعه مدرسین، چ8، 1420ق.
* مطهری، محمدلطیف و نیکخو امیری، ناصر، «بررسی فقهی تربیت اقتصادی فرزندان از منظر قرآن و حدیث»، مجله مطالعات فقه تربیتی، دورهٔ ۱۰، شماره ۱۹، ۱۴۰۲ش.
*موسی‌زاده، زهره و دیگران، «کاربست مؤلفه‌های حوزه توزیع تربیت اقتصادی در نظام آموزش و پرورش مبتنی بر آموزه‌های اسلامی»، دوفصلنامه علوم تربیتی از دیدگاه اسلام، سال سوم، شماره 5، 1394ش.
* مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، قم، [بی‌نا]، ۱۳۵۸ش.
*«6 روش آموزش پس‌انداز به‌کودکان»، وب‌سایت نرم افزار گندم، تاریخ بازدید: 17 اردیبهشت 1403ش.
* موسوی خمینی، سید روح‌الله، تحریرالوسیله، قم، جامعه مدرسین، چ۸، ۱۴۲۰ق.
*«۹ روش آموزش رفتار اقتصادی به کودکان»، روزنامه دنیای اقتصاد، شماره 3660، 3 دی 1394ش.
* موسی‌زاده، زهره و دیگران، «کاربست مؤلفه‌های حوزه توزیع تربیت اقتصادی در نظام آموزش و پرورش مبتنی بر آموزه‌های اسلامی»، دوفصلنامه علوم تربیتی از دیدگاه اسلام، سال سوم، شماره ۵، ۱۳۹۴ش.
*«10 ویژگی که مانع بدهکارشدن می‌شود»، وب‌سایت خبرآنلاین، تاریخ درج مطلب: 11 مرداد 1394ش.
* «۶ روش آموزش پس‌انداز به‌کودکان»، وب‌سایت نرم‌افزار گندم، تاریخ بازدید: ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
* «۹ روش آموزش رفتار اقتصادی به کودکان»، روزنامه دنیای اقتصاد، شماره ۳۶۶۰، ۳ دی ۱۳۹۴ش.
* «۱۰ ویژگی که مانع بدهکارشدن می‌شود»، وب‌سایت خبرآنلاین، تاریخ درج مطلب: ۱۱ مرداد ۱۳۹۴ش.
{{پایان منابع}}
 
{{اقتصاد-افقی}}
{{کودک-افقی}}
{{آموزش و پرورش-افقی}}
 
[[رده:اقتصاد خانواده]]
[[رده:اقتصاد کاربردی]]
[[رده:تربیت فرزند]]
[[رده:مدیریت مالی]]
 
 
{{#seo:
|title=تربیت اقتصادی فرزند چیست؟ راهکارهای آموزش سواد مالی به کودکان - ویکی زندگی
|title_mode=Replaced Title
|keywords=تربیت اقتصادی فرزند, سواد مالی کودکان, آموزش پول به کودکان, مهارت های اقتصادی کودکان, وظایف والدین, هوش مالی کودکان
|description=تربیت اقتصادی فرزند، از وظایف مهم والدین برای آماده‌سازی او برای آینده است. با مهارت‌های رفع نیاز، شکل‌گیری باورهای شغلی و کنترل پول آشنا شوید - ویکی زندگی
}}

نسخهٔ کنونی تا ۱ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۰۹:۲۹

سواد مالی-پارک طالقانی
رویداد سواد مالی به کودکان و نوجوانان با عنوان «کندو» در تعطیلات نوروز ۱۴۰۱ در پارک طالقانی

تربیت اقتصادی فرزند؛ پرورش استعدادهای فرزندان به‌منظور داشتن سواد مالی برای مدیریت سرمایه.

تربیت اقتصادی فرزندان، عبارت از اعطای بینش صحیح اقتصادی به آنها است به‌گونه‌ای که برای نقش‌آفرینی در آینده جامعه آماده شوند. از مهم‌ترین وظایف والدین، تربیت و آموزش مهارت‌های مختلف زندگی از جمله مهارت رفع نیازهای اقتصادی، شکل‌گیری باورهای صحیح شغلی و اقتصادی و مهارت کنترل و نگهداری پول به فرزندان است.

مفهوم‌شناسی تربیت اقتصادی فرزند

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تربیت اقتصادی عبارت است از تعلیم وتربیت فرزندان در حوزه اقتصاد و معیشت[۱] به‌نحوی که استعدادهای اقتصادی خود را شکوفا کند و با اتخاذ میانه‌روی، از منابع موجود در طریق تولید، توزیع و مصرف بهینه بهره بگیرد و همه این فعالیت‌ها را در جهت قرب الهی به انجام رساند.[۲]

اهمیت تربیت اقتصادی فرزند

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تربیت اقتصادی فرزندان برای سلامت اقتصادِ ملی در هر جامعه‌ای امری حیاتی است.[۳] امروزه بسیاری از جوانان در مدیریت پول، مصرف آن، پس‌انداز کردن و تهیه سرمایه لازم برای یک زندگی آبرومندانه ناتوان هستند و این موضوع نشان از تربیت اقتصادی ناموفق در دوران کودکی آنها دارد.[۴]

بررسی بعضی جوامع پیشرفته نشان می‌دهد که آنها به تربیت اقتصادی کودکان و آموزش مفاهیم و مهارت‌های مربوط به تصمیم‌گیری و تحلیل اقتصادی اهمیت داده و برنامه‌های متناسب با آن را در نظام تربیتی خود تدارک دیده‌اند[۵] تا نسلی برای ورود به عرصهٔ اجتماع آماده شود که ضمن بهره‌مندی از یک منطق فکری، قابلیت تحلیل شرایط مختلف اقتصادی و تصمیم‌گیری و انتخاب بهینه را داشته باشد.[۶]

مولفه‌های آموزش تربیت اقتصادی به فرزند

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
سواد مالی ب-پارک طالقانی
رویداد سواد مالی به کودکان و نوجوانان با عنوان «کندو» در تعطیلات نوروز ۱۴۰۱ در پارک طالقانی

کودکان هنگام بازی با هم‌سالان با معنای «مال من» و مفهوم مالکیت آموخته می‌شوند. موقعیت‌هایی مانند دریافت هدیه یا عیدی نیز فرصت مناسبی است تا والدین مفهوم مالکیت را به کودکان خود آموزش دهند.[۷]

نحوه خرید

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

آموزش نحوه خرید به فرزندان باعث می‌شود که آن‌ها در آینده مصارف خود را کنترل کنند. خریدکردن همچنین عاملی برای ایجاد حس مسئولیت و مهارت در زندگی آینده و مشترک کودکان است.[۸] همراه‌کردن فرزندان با خود هنگام خرید، موجب می‌شود تا آن‌ها، رفتارهای اجتماعی و تعامل با دیگران، قدرت چانه‌زنی، نحوه درخواست از فروشنده، نحوه ارائهٔ پول، نپذیرفتن کالاهای غیرضروری، دریافت ماندهٔ پول، ارزش‌گذاری کالا از نظر قیمتی و کیفیت، نگهداری از پول هنگام خرید و نحوهٔ مقایسهٔ کالاهای مشابه را یاد بگیرد. اجتناب از سرزنش فرزندان، احترام به انتخاب آنان و مشورت گرفتن هنگام خرید سبب افزایش اعتماد به نفس فرزندان می‌شود.[۹]

توجه دادن فرزندان به ارزش پول درآوردن، نگهداری و خرج‌کردن آن، در تربیت اقتصادی آنها اهمیت دارد. همچنین در تربیت دینی به کودک آموخته می‌شود که پول و سرمایه، نعمتی از جانب خدا بوده و با زحمت فراوان پدر و مادر به‌دست می‌آید و باید در قبال آن احساس مسئولیت داشت.[۱۰] بعضی بازی‌ها می‌تواند به کودک در شناخت بهتر ارزش پول کمک کند.[۱۱]

وسیله‌بودن پول

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در تربیت اقتصادی به فرزندان آموخته می‌شود که پول، هدف نیست و تنها وسیله‌ای برای گذران بهینه زندگی است، پس نباید در مصرف آن بخل ورزید یا اسراف و زیاده‌روی کرد.[۱۲] صاحب‌نظران توصیه می‌کنند که والدین سعی کنند پولی بیش از اندازه نیاز به فرزندان ندهند.[۱۳]

حفظ اموال

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

واردشدن ضرر به اموال خود و دیگران مستلزم هزینه‌های مادی و معنوی است. والدین می‌توانند با آموزش مواردی مانند عدم اسراف در مصرف آب مراقبت از وسایل شخصی و عمومی، بدون اجازه دست به جیب و کیف دیگران نبردن و پرداخت کرایهٔ تاکسی و اتوبوس، حفظ اموال خود و دیگران را به کودکان آموزش دهند.[۱۴]

زیر بار قرض نرفتن

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

قرض گرفتن آثار روانی دارد که یکی از آن‌ها احساس اسارت و بردگی است[۱۵] و به مصرف پیش از موعد درآمدهای آینده فرد منجر می‌شود.[۱۶] بر اساس آموزه‌های دینی قرض در شرایطی که نیاز جدی نباشد کراهت دارد[۱۷] و موجب خواری روز و اندوه شب دانسته شده است.[۱۸]

کار و تلاش

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تشویق فرزندان به کارکردن از وظایف تربیتی والدین است.[۱۹] اهتمام فرزندان به کار موجب تمرکز قوه خیال، اجتناب از ارتکاب گناهان و کشف استعدادهای فردی است.[۲۰] والدین با تبیین اهمیت و مطلوبیت ذاتی کار برای فرزندان، موجب زمینه‌سازی رشد اقتصادی، تولید فکر، کارآفرینی و پیشرفت اقتصادی فرزندان خود می‌شوند.[۲۱] در ادبیات دینی نه تنها کار اساس عزت و اقتدار انسان و جامعه بشری شمرده شده،[۲۲] بلکه انسان بیکار مورد خشم الهی دانسته شده است[۲۳] که دعای‌شان مستجاب نمی‌شود.[۲۴]

کانون کودک سلسبیل شمالی
کانون کودک سلسبیل شمالی

پس‌انداز

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

فراگیری پس‌اندازکردن تأثیر بسزایی در آینده فرزندان دارد؛[۲۵] تشویق کودک در زمانی که مبلغی را پس‌انداز می‌کند، موجب می‌شود تا وی ارزش نگهداری پول را بهتر دریابد.[۲۶] والدین می‌توانند به فرایند پس‌اندازکردن پول توسط کودکان، جهت دهند. همچنین در زمان مشخص و همراه با فرزند خود، پول‌ها را در بانک و در حساب شخصی او واریز کنند و به وی بگویند که چقدر در حساب او پس‌انداز شده است.[۲۷]

درست مصرف‌کردن

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

مصرف درست بر میانه‌روی استوار است[۲۸] و والدین بیش‌ترین نقش را در نهادینه‌کردن الگوهای مصرف درست در فرزندان ایفا می‌کنند. برای مثال عادت‌دادن فرزندان به قطع کلید برق قبل از ترک اتاق، بستن آب هنگام مسواک‌زدن، نحوهٔ صحیح شستن دست‌ها، برنامه‌ریزی و مدیریت زمان، صرفه‌جویی در استفاده از لوازم‌التحریر، شیوهٔ صحیح مطالعه و یادگیری، تغذیهٔ سالم، مراقبت از اشیا و اموال شخصی، نمونه‌هایی از الگوی مصرف درست است.[۲۹]

فرهنگ بخشش

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

نهادینه‌شدن روحیه بخشش و فداکاری باعث می‌شود که اندیشه کمک‌رسانی به هم‌نوعان در اولویت زندگی فرزندان قرار گیرد.[۳۰] انسان‌ها نسبت به کسانی که در جامعه، وضعیت اقتصادی ضعیف‌تری دارند، مسئول هستند.[۳۱] تشویق بچه‌ها به بخشش، به آن‌ها می‌آموزد که پول تنها برای خریدکردن نیست، بلکه با آن می‌توان به مردم نیز کمک کرد.[۳۲]

بر اساس آموزه‌های دینی، رعایت انصاف باعث برکت در زندگی، محبوبیت نزد دیگران و خشنودی خدا می‌شود.[۳۳] در ادبیات دینی، احتکار از جمله مصادیق رعایت‌نکردن انصاف است که موجب ضرر رساندن به مردم است.[۳۴]

کسب رزق حلال

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

آموزش فرزندان در جهت کسب روزی حلال، یکی از اصول سبک زندگی اسلامی است[۳۵] و در زندگی فردی و اجتماعی و رفتارهای متقابل افراد نسبت به یکدیگر تأثیر زیادی دارد.[۳۶] بی‌توجهی به این اصل در زندگی، سبب ناهنجاری‌ها و آسیب‌های اجتماعی بسیار می‌شود.[۳۷]

  1. مطهری و نیکخو امیری، «بررسی فقهی تربیت اقتصادی فرزندان از منظر قرآن و حدیث»، 1402ش، ص61.
  2. ایمانی، «تربیت اقتصادی در راستای تحقق تولید ملی و حمایت از کار و سرمایة ایرانی»، 1391ش، ص16.
  3. موسی‌زاده و دیگران، «کاربست مؤلفه‌های حوزة توزیع تربیت اقتصادی در نظام آموزش و پرورش مبتنی بر آموزه‌های اسلامی»، 1394ش، ص6.
  4. «اهمیت تربیت اقتصادی برای بچه‌ها/ نکاتی درباره مدیریت مصرف، پس‌انداز و بخشش»، خبرگزاری فارس.
  5. پیغامی و طغیانی، تعلیم و تربیت اقتصادی، ج1، 1397ش، ص21.
  6. طغیانی و زاهدی، «امکان بهره‌گیری از آثار تمدن اسلامی در طراحی و تدوین الگوی اسلامی ایرانی فرهنگ اقتصادی»، 1391ش، ص11.
  7. اصغری، «آموزش رفتارهای مطلوب اقتصادی به فرزندان»، 1388ش، ص52.
  8. کشوادی، «اقتصاد در خانواده»، وب‌سایت راسخون.
  9. عظیمی مروی، «آداب خرید برای کودکان»، وب‌سایت ویستا.
  10. اصغری، «آموزش رفتارهای مطلوب اقتصادی به فرزندان»، 1388ش، ص53.
  11. عبدی، «8 درس مهم برای آموزش پول به کودکان»، وب‌سایت رده.
  12. «کودکان و ۶ مفهوم اجتماعی و اقتصادی»، وب‌سایت روزنامه دنیای اقتصاد.
  13. اصغری، «آموزش رفتارهای مطلوب اقتصادی به فرزندان»، 1388ش، ص53.
  14. اصغری، «آموزش رفتارهای مطلوب اقتصادی به فرزندان»، 1388ش، ص54.
  15. ابن ابی‌الحدید، شرح نهج البلاغه، بی‌تا، ج20، ص306.
  16. «10ویژگی که مانع بدهکار شدن می‌شود»، خبرآنلاین.
  17. موسوی خمینی، تحریرالوسیله، 1420ق، ج1، ص599.
  18. کلینی، کافی، ج5، ص57.
  19. اصغری، «آموزش رفتارهای مطلوب اقتصادی به فرزندان»، 1388ش، ص55.
  20. مطهری، مجموعه آثار، ج22، 1382ش، ص784.
  21. محصص، «مبانی و مصادیق تعلیم و تربیت اقتصادی فرزندان در خانوادة اسلامی»، 1393ش، ص76.
  22. صدوق، من لایحضرالفقیه، ج3، ص192.
  23. کلینی، کافی، ج5، ص84.
  24. کلینی، کافی، ج5، ص67.
  25. «آموزش پس‌انداز به کودکان با شیوه‌های نوین، چگونه پس‌انداز کردن را به کودک یاد دهیم؟»، وب‌سایت کیدزی.
  26. «آموزش پس‌انداز به‌کودکان با شیوه‌های نوین، چگونه پس‌انداز کردن را به کودک یاد دهیم؟»، وب‌سایت کیدزی‌لند.
  27. «6 روش آموزش پس‌انداز به‌کودکان»، وب‌سایت نرم‌افزار گندم.
  28. قبادی، آیت، «تبیین مؤلفه‌های تربیت اقتصادی در سیرهٔ علوی» 1398ش، ص69.
  29. «اصلاح الگوی مصرف را از خانه آغاز کنیم»، حوزه نت.
  30. «بخشندگی را در کودکان نهادینه کنید»، وب‌سایت بیتوته.
  31. «اهمیت تربیت اقتصادی برای بچه‌ها»، مشرق نیوز.
  32. «۹ روش آموزش رفتار اقتصادی به کودکان»، روزنامه دنیای اقتصاد.
  33. توانگر، «انصاف با مردم برکت در کسب و کار»، وب‌سایت روزنامه کیهان.
  34. شریف رضی، نهج‌البلاغه، 1379ش، ص415.
  35. احسان‌بخش، آثارالصادقین، ۱۳۶۶ش، ج۴، ص۱۸۴.
  36. «آثار تربیتی رزق در بُعد اجتماعی»، وب‌سایت موسسة یاران امین.
  37. مشیری، «تأثیر کسب روزی حلال در کاهش آسیب‌های اجتماعی»، وب‌سایت اتاق تبلیغ خراسان.
  • «آثار تربیتی رزق در بُعد اجتماعی»، وب‌سایت مؤسسه یاران امین، تاریخ درج مطلب: ۹ آذر ۱۴۰۰ش.
  • «آموزش پس‌انداز به‌کودکان با شیوه‌های نوین، چگونه پس‌اندازکردن را به کودک یاد دهیم؟»، وب‌سایت کیدزی‌لند، تاریخ بازدید: ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
  • آذرنوش، آذرتاش، فرهنگ معاصر (عربی ـ فارسی)، تهران، نی، ۱۳۷۹ش.
  • ابن ابی‌الحدید، شرح نهج‌البلاغه، قم، مکتبه آیه‌الله‌العظمی المرعشی النجفی، [بی‌تا].
  • احسان‌بخش، صادق، آثار الصادقین، قم، دارالعلم، چ۱، ۱۳۶۶ش.
  • «اصلاح الگوی مصرف را از خانه آغاز کنیم»، حوزه‌نت، تاریخ درج مطلب: ۸ آبان ۱۳۹۰ش.
  • اصغری، صدیقه، «آموزش رفتارهای مطلوب اقتصادی به فرزندان»، نشریه تربیتی آموزشی پیوند، شماره ۳۵۴ و ۳۵۵، ۱۳۸۸ش.
  • ایمانی، محسن، «تربیت اقتصادی در راستای تحقق تولید ملی و حمایت از کار و سرمایه ایرانی»، شماره ۳۹۰ و ۳۹۱، ۱۳۹۱ش.
  • «اهمیت تربیت اقتصادی برای بچه‌ها/ نکاتی دربارهٔ مدیریت مصرف، پس‌انداز و بخشش»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۱ بهمن ۱۳۹۹ش.
  • «اهمیت تربیت اقتصادی برای بچه‌ها»، مشرق‌نیوز، تاریخ درج مطلب: ۲ بهمن ۱۳۹۹ش.
  • «بخشندگی را در کودکان نهادینه کنید»، وب‌سایت بیتوته، تاریخ بازدید: ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
  • پیغامی، عادل و طغیانی، مهدی، تعلیم و تربیت اقتصادی، تهران، دانشگاه امام صادق، چ۲، ۱۳۹۷ش.
  • توانگر، گالیا، «انصاف با مردم برکت در کسب‌وکار»، وب‌سایت روزنامه کیهان، تاریخ درج مطلب: ۱۶ مرداد ۱۴۰۲ش.
  • دانایی، امیرهوشنگ، فرهنگ عربی- فارسی، تهران، نگاه، ۱۳۸۷ش.
  • ساموئلسن، هاوس‌نورد، اصول علم اقتصاد، ترجمه مرتضی محمدخان، تهران، شرکت انتشارات علمی و فرهنگی، ۱۳۸۴ش.
  • شریف رضی، محمد، نهج‌البلاغه، ترجمه محمد دشتی، قم، مشرقین، چ۴، ۱۳۷۹ش.
  • صدوق، علی بن حسین، من لایحضره الفقیه، تحقیق: علی‌اکبر غفاری، قم، دفتر انتشارات اسلامی، ۱۴۱۳ق.
  • طبرسی، فضل بن حسن، مجمع البیان، تحقیق محمدجواد بلاغی، تهران، ناصرخسرو، ۱۳۷۳ش.
  • طغیانی، مهدی و زاهدی وفا، محمدهادی، «امکان بهره‌گیری از آثار تمدن اسلامی در طراحی و تدوین الگوی اسلامی ایرانی فرهنگ اقتصادی»، مجله معرفت اقتصاد اسلامی، سال دوم، شماره ۲، ۱۳۹۱ش.
  • عبدی، رضا، «۸ درس مهم برای آموزش پول به کودکان»، وب‌سایت رده، تاریخ درج مطلب: ۱۰ مهر ۱۴۰۲ش.
  • عظیمی مروی، «آداب خرید برای کودکان»، وب‌سایت ویستا، تاریخ بازدید: ۱۵ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
  • قبادی، آیت، «تبیین مؤلفه‌های تربیت اقتصادی در سیرهٔ علوی»، دوفصلنامه آموزه‌های تربیتی در قرآن و حدیث، دوره ۵، شماره ۱، ۱۳۹۸ش.
  • کشوادی، طاهره، «اقتصاد در خانواده»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب:۱۰ اسفند ۱۳۸۷ش.
  • کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، بیروت، الفجر، ۱۴۲۸ق.
  • «کودکان و ۶ مفهوم اجتماعی و اقتصادی»، وب‌سایت روزنامه دنیای اقتصاد، تاریخ درج مطلب: ۱۷ شهریور ۱۳۹۵ش.
  • لوییس، قدیر، خودآموز اقتصاد، ترجمه فیروزه خلعت‌بری، تهران، شباویز، چ۴، ۱۳۷۳ش.
  • محصص، مرضیه، «مبانی و مصادیق تعلیم و تربیت اقتصادی فرزندان در خانواده اسلامی»، نشریه پژوهش‌های اجتماعی اسلامی، شماره ۱۰۳، زمستان ۱۳۹۳ش.
  • مشیری، محمدهادی، «تأثیر کسب روزی حلال در کاهش آسیب‌های اجتماعی»، وب‌سایت اتاق تبلیغ خراسان، تاریخ بازدید مطلب: ۲۰ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
  • مطهری، محمدلطیف و نیکخو امیری، ناصر، «بررسی فقهی تربیت اقتصادی فرزندان از منظر قرآن و حدیث»، مجله مطالعات فقه تربیتی، دورهٔ ۱۰، شماره ۱۹، ۱۴۰۲ش.
  • مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، قم، [بی‌نا]، ۱۳۵۸ش.
  • موسوی خمینی، سید روح‌الله، تحریرالوسیله، قم، جامعه مدرسین، چ۸، ۱۴۲۰ق.
  • موسی‌زاده، زهره و دیگران، «کاربست مؤلفه‌های حوزه توزیع تربیت اقتصادی در نظام آموزش و پرورش مبتنی بر آموزه‌های اسلامی»، دوفصلنامه علوم تربیتی از دیدگاه اسلام، سال سوم، شماره ۵، ۱۳۹۴ش.
  • «۶ روش آموزش پس‌انداز به‌کودکان»، وب‌سایت نرم‌افزار گندم، تاریخ بازدید: ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۳ش.
  • «۹ روش آموزش رفتار اقتصادی به کودکان»، روزنامه دنیای اقتصاد، شماره ۳۶۶۰، ۳ دی ۱۳۹۴ش.
  • «۱۰ ویژگی که مانع بدهکارشدن می‌شود»، وب‌سایت خبرآنلاین، تاریخ درج مطلب: ۱۱ مرداد ۱۳۹۴ش.