پرش به محتوا

پیش‌نویس:زن در اقتصاد خانواده: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
حذف رده‌ها
imported>علیرضا آزادوار
بهینه سازی سئو
 
(۵ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۴ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:زن در اقتصاد خانواده (1).jpg|جایگزین=زن خانه‌دار|بندانگشتی|زن خانه‌دار]]
[[پرونده:زن در اقتصاد.jpg|جایگزین=مریم لبیب بانوی خانه‌دار ایرانی در حال خیاطی در منزل|بندانگشتی|مریم لبیب بانوی خانه‌دار ایرانی در حال خیاطی در منزل]]
'''<big>زن در اقتصاد خانواده</big>'''؛ نقش زن به‌عنوان مادر یا همسر در بهبود اقتصاد خانواده.
'''{{درشت|زن در اقتصاد خانواده}}'''؛ نقش زن به‌عنوان مادر یا همسر در بهبود اقتصاد خانواده.


زن به‌عنوان بخشی از جامعه در پیشرفت اقتصادی جامعه و خانواده نقش مهمی دارد؛ چگونگی و نوع حضور زن، در عملکرد و چرخه‌های اقتصاد کشور تأثیرگذار است. زن با الگوسازی و مدیریت اقتصادی، سبک زندگی خانواده را به انضباط مالی می‌رساند.
زن به‌عنوان بخشی از جامعه در پیشرفت اقتصادی جامعه و [[خانواده]] نقش مهمی دارد؛ چگونگی و نوع حضور زن، در عملکرد و چرخه‌های اقتصاد کشور تأثیرگذار است. زن با الگوسازی و مدیریت اقتصادی، [[سبک زندگی]] خانواده را به انضباط مالی می‌رساند.
==مفهوم‌شناسی==
 
اقتصاد خانواده، علم یا مهارتی است که به چگونگی بسیج منابع و امکانات در راستای رفع نیازهای گوناگون خانواده می‌پردازد. اعضای [[خانواده]] در این فرآیند می‌آموزند که با تلاش و هزینۀ منطقی، بیشترین نتیجۀ مطلوب و رضایت‌مندی را از کار، تولید و مصرف داشته باشند.<ref>فرزانه، اقتصاد خانواده، 1390ش، ص24-32.</ref> از زن در خانواده، انتظار می‌رود که با برنامه‌ریزی بین درآمد و مصرف، توازن برقرار کرده و زمینۀ پیشرفت و ارتقای اقتصادی خانواده را مهیا سازد.<ref>فروزش، «بررسی اقتصاد خانواده؛ با الگوپذیری از سیرۀ عملی حضرت زهرا» 1386ش، ص36.</ref>
==تعریف اقتصاد زن در خانواده==
اقتصاد خانواده، علم یا مهارتی است که به چگونگی بسیج منابع و امکانات در راستای رفع نیازهای گوناگون خانواده می‌پردازد. اعضای خانواده در این فرایند می‌آموزند که با تلاش و هزینهٔ منطقی، بیشترین نتیجهٔ مطلوب و رضایت‌مندی را از کار، تولید و [[مصرف]] داشته باشند.<ref>فرزانه، اقتصاد خانواده، 1390ش، ص24-32.</ref> از زن در خانواده، انتظار می‌رود که با [[برنامه‌ریزی]] بین درآمد و مصرف، توازن برقرار کرده و زمینهٔ پیشرفت و ارتقای اقتصادی خانواده را مهیا سازد.<ref>فروزش، «بررسی اقتصاد خانواده؛ با الگوپذیری از سیرهٔ عملی حضرت زهرا» 1386ش، ص36.</ref>


==اهمیت زن در اقتصاد خانواده==
==اهمیت زن در اقتصاد خانواده==
زنان به‌دلیل نقش پر رنگ‌تری که در مدیریت محیط خانه و تربیت فرزندان دارند، با آگاهی از چگونگی منابع مالی می‌توانند اعضای خانواده را در چگونگی مصرف بهینه، توجیه کنند و آرامش را در محیط خانه تزریق کنند.<ref>[https://article.tebyan.net/484964/%D8%A7%D8%AB%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D9%88%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87 ذاکری، «اثر زنان روی اقتصاد خانواده»، وب‌سایت تبیان.]</ref> زنان به‌عنوان مدیر داخلی خانه با چاره‌‌اندیشی درست و به موقع خویش می‌توانند در برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی نیازهای خانواده ایفای نقش داشته باشند.<ref>[https://rasekhoon.net/lifestyle/show/1488319/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%85%D9%87%D9%85-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%AF%DB%8C%D8%B1%DB%8C%D8%AA-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%AF%D9%88%D9%85 «نقش مهم زنان در مدیریت خانواده (بخش دوم)»، وب‌سایت راسخون.]</ref> همچنین زن به‌عنوان عامل پرورش و رشد نیروی کار، در جریان بهره‌وری و تولید ناخالص ملی سهم دارد، که با سرمایه‌گذاری در اطلاعات، دانش‌ها، نگرش‌ها و مهارت‌های زنان این ارزش افزوده خواهد شد.<ref>فروزش، «بررسی اقتصاد خانواده؛ با الگوپذیری از سیرۀ عملی حضرت زهرا» 1386ش، ص64.</ref>
زنان به‌دلیل نقش پر رنگ‌تری که در مدیریت محیط [[خانه]] و [[تربیت]] فرزندان دارند، با آگاهی از چگونگی منابع مالی می‌توانند اعضای خانواده را در چگونگی مصرف بهینه، توجیه کنند و آرامش را در محیط خانه تزریق کنند.<ref>[https://article.tebyan.net/484964/اثر-زنان-روی-اقتصاد-خانواده ذاکری، «اثر زنان روی اقتصاد خانواده»، وب‌سایت تبیان.]</ref> زنان به‌عنوان مدیر داخلی خانه با چاره‌اندیشی درست و به موقع خویش می‌توانند در برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی نیازهای خانواده ایفای نقش داشته باشند.<ref>[https://rasekhoon.net/lifestyle/show/1488319/نقش-مهم-زنان-در-مدیریت-خانواده-بخش-دوم «نقش مهم زنان در مدیریت خانواده (بخش دوم)»، وب‌سایت راسخون.]</ref> همچنین زن به‌عنوان عامل پرورش و رشد نیروی کار، در جریان بهره‌وری و تولید ناخالص ملی سهم دارد، که با سرمایه‌گذاری در اطلاعات، دانش‌ها، نگرش‌ها و مهارت‌های زنان این ارزش افزوده خواهد شد.<ref>فروزش، «بررسی اقتصاد خانواده؛ با الگوپذیری از سیرهٔ عملی حضرت زهرا» 1386ش، ص64.</ref>


==نقش زن در اقتصاد خانواده==
==نقش زن در اقتصاد خانواده==
با نگاه اسلامی، زن از راه درآمد و کنترل مصرف، در اقتصاد خانواده نقش محوری دارد.<ref>بی‌ریا، «بررسی دیدگاه اسلام در مورد عملکرد اقتصادی زنان و نقش آنان در توسعۀ اقتصادی»، 1400ش، ص84.</ref> زن در خرید و نحوۀ مصرف کالا و خدمات نقش مهمی به‌عهده داشته و از مسائل و نیاز‌های خانواده به خوبی آگاه است. بانوان می‌دانند برای گذراندن چرخۀ زندگی خانواده به چه وسایلی احتیاج است و با توجه به درآمد خانواده خرج خانه را مدیریت می‌کنند.<ref>[https://www.mizanonline.ir/fa/news/740355/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A8%DB%8C-%D8%A8%D8%AF%DB%8C%D9%84-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%BE%DB%8C%D8%B4%D8%B1%D9%81%D8%AA-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87 «نقش بی‌بدیل زنان در پیشرفت اقتصاد خانواده»، خبرگزاری میزان.]</ref> زن با اتحاد و همبستگی در بین اعضای خانواده نسبت به شناخت هزینه‌های نادرست و حذف باورهای غلط تصمیم‌ می‌گیرد.<ref>شادمانی، «نقش زنان در اصلاح الگوی مصرف و اقتصاد مقاومتی»، 1395ش، ص3.</ref> اعضای خانواده در مصرف، تابع زنان خانواده هستند و زنان در اقتصاد خانواده بسيار مؤثرتر از مردان عمل مي‌كنند.<ref>[https://www.irna.ir/news/82493300/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D9%88-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87 «نقش زنان در اقتصاد خانواده و جامعه»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
با نگاه اسلامی، زن از راه درآمد و کنترل مصرف، در اقتصاد خانواده نقش محوری دارد.<ref>بی‌ریا، «بررسی دیدگاه اسلام در مورد عملکرد اقتصادی زنان و نقش آنان در توسعهٔ اقتصادی»، 1400ش، ص84.</ref> زن در خرید و نحوهٔ مصرف کالا و خدمات نقش مهمی به‌عهده داشته و از مسائل و نیازهای خانواده به خوبی آگاه است. [[بانو|بانوان]] می‌دانند برای گذراندن چرخهٔ [[زندگی]] خانواده به چه وسایلی احتیاج است و با توجه به درآمد خانواده خرج خانه را مدیریت می‌کنند.<ref>[https://www.mizanonline.ir/fa/news/740355/نقش-بی-بدیل-زنان-در-پیشرفت-اقتصاد-خانواده «نقش بی‌بدیل زنان در پیشرفت اقتصاد خانواده»، خبرگزاری میزان.]</ref>
 
زن با اتحاد و همبستگی در بین اعضای خانواده نسبت به شناخت هزینه‌های نادرست و حذف باورهای غلط تصمیم می‌گیرد.<ref>شادمانی، «نقش زنان در اصلاح الگوی مصرف و اقتصاد مقاومتی»، 1395ش، ص3.</ref> اعضای خانواده در مصرف، تابع زنان خانواده هستند و زنان در اقتصاد خانواده بسیار مؤثرتر از مردان عمل می‌کنند.<ref>[https://www.irna.ir/news/82493300/نقش-زنان-در-اقتصاد-خانواده-و-جامعه «نقش زنان در اقتصاد خانواده و جامعه»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>


==مصرف صحیح و کارآمد در خانواده==
==مصرف صحیح و کارآمد در خانواده==
زن با مصرف صحیح و در قالب معیارهای ارزشی، موجب بهینه‌سازی مصرف خانواده می‌شود.<ref>خاکسار، «زن زرنگ، خانواده پولدار (مدیر مدبر خانواده)»، 1392ش، ص18.</ref> زنان علاوه بر میزان مصرف و پس‌اندازکردن، درخصوص انتخاب ترکیب مصرفی توسعه‌دهنده یا تجمل‌گرا بودن مهم‌ترین تصمیم‌گیرندگان هستند. به همین دلیل زنان ابتدا در گردش اقتصاد خانواده و سپس در توسعة اقتصاد نقش قابل‌توجهی دارند.<ref>«دو کانال اثرگذاری زنان در اقتصاد»، روزنامۀ دنیای اقتصاد، 1 آذرماه 1396ش.</ref>
زن با مصرف صحیح و در قالب معیارهای ارزشی، موجب بهینه‌سازی مصرف خانواده می‌شود.<ref>خاکسار، «زن زرنگ، خانواده پولدار (مدیر مدبر خانواده)»، 1392ش، ص18.</ref> زنان علاوه بر میزان مصرف و پس‌اندازکردن، درخصوص انتخاب ترکیب مصرفی توسعه‌دهنده یا تجمل‌گرا بودن مهم‌ترین تصمیم‌گیرندگان هستند. به همین دلیل زنان ابتدا در گردش اقتصاد خانواده و سپس در توسعة اقتصاد نقش قابل‌توجهی دارند.<ref>«دو کانال اثرگذاری زنان در اقتصاد»، روزنامهٔ دنیای اقتصاد، 1 آذرماه 1396ش.</ref>


==تأثیر زن در سبک زندگی اقتصاد خانواده==
==تأثیر زن در سبک زندگی اقتصاد خانواده==
سبک ‌زندگی فردی و خانوادگی به‌طور مستقیم از وضعیت اقتصادی تبعیت می‌کند؛ هر فرد سبک‌ زندگی خود را بر اساس تمایلات و نیازهای شخصی خود شکل می‌دهد، از این‌رو سبک ‌زندگی تأثیر به‌سزایی در کیفیت زندگی و رضایتمندی فرد دارد.<ref>[https://www.atiyeonline.ir/news/63518/%D8%B3%D8%A8%DA%A9-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%D8%B1-%DB%8C%DA%A9%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1-%D9%85%DB%8 اشرفی، «سبک ‌زندگی و اقتصاد چگونه بر یکدیگر تاثیر می‌گذارند؟»، وب‌سایت آتیه‌آنلاین.]</ref> زن باتوجه به درآمد خانواده در مصرف کالاها برنامه‌ریزی می‌کند.<ref>کاکیا، نگرشی نو بر اقتصاد خانواده، 1388ش، ص25.</ref> زن همچنین با قناعت و پرهیز از اسراف، تجمل‌گرایی، چشم‌وهم‌چشمی و مُدگرایی به اقتصاد خانواده کمک می‌کند.<ref> بنی‌اسدی و غفارنیا، «سبک‌زندگی اسلامی در اقتصاد خانواده با تکیه بر کلام و سیرۀ امام سجاد»، 1401ش، ص10.</ref>
[[سبک زندگی]] فردی و خانوادگی به‌طور مستقیم از وضعیت اقتصادی تبعیت می‌کند؛ هر فرد سبک زندگی خود را بر اساس تمایلات و نیازهای شخصی خود شکل می‌دهد، از این‌رو سبک زندگی تأثیر به‌سزایی در کیفیت زندگی و رضایتمندی فرد دارد.<ref>[https://www.atiyeonline.ir/news/63518/%D8%B3%D8%A8%DA%A9-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%DA%86%DA%AF%D9%88%D9%86%D9%87-%D8%A8%D8%B1-%DB%8C%DA%A9%D8%AF%DB%8C%DA%AF%D8%B1-%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1-%D9%85%DB%8 اشرفی، «سبک زندگی و اقتصاد چگونه بر یکدیگر تأثیر می‌گذارند؟»، وب‌سایت آتیه‌آنلاین.]</ref> زن باتوجه به درآمد خانواده در مصرف کالاها برنامه‌ریزی می‌کند.<ref>کاکیا، نگرشی نو بر اقتصاد خانواده، 1388ش، ص25.</ref> زن همچنین با [[قناعت]] و پرهیز از اسراف، [[تجمل‌گرایی]]، [[چشم و هم‌چشمی|چشم‌وهم‌چشمی]] و [[مدگرایی|مُدگرایی]] به اقتصاد خانواده کمک می‌کند.<ref>بنی‌اسدی و غفارنیا، «سبک‌زندگی اسلامی در اقتصاد خانواده با تکیه بر کلام و سیرهٔ امام سجاد»، 1401ش، ص10.</ref>


==زن و تقویت اقتصاد خانواده==
==زن و تقویت اقتصاد خانواده==
===برنامه‌ریزی===
===برنامه‌ریزی===  
[[پرونده:زن در اقتصاد۱.jpg|جایگزین=لیستی از مایحتاج مصرفی منزل|بندانگشتی|لیستی از مایحتاج مصرفی منزل]]
خانواده برای پیشرفت در زندگی و کسب آرامش و آسایش، نیازمند برنامه‌ریزی اقتصادی است.<ref>مهارت‌های مدیریت هزینۀ خانواده»، روزنامه دنیای اقتصاد، 18 آذر 1395ش.</ref> بی‌برنامگی موجب نابسامانی درآمد و هزینۀ خانواده می‌شود<ref>حکیمی، همراهی و همگامی- روش مصرف-، 1395ش، ص21.</ref> و در گزاره‌های دینی از آن به کلید فقر یاد شده است.<ref>حکیمی، الحیاه، 1367ش، ج4، ص480.</ref> نبود برنامه‌ریزی برای هزینه‌های جاری در خانواده، درآمدهای زیاد را تباه می‌کند.<ref>حکیمی، الحیاه، 1367ش، ج4، ص488.</ref> بر اساس این نگاه، امام رضا کمال حقیقی ایمان را [[برنامه‌ریزی]] در زندگی دانسته است.<ref>عطاردی، مستندالامام الرضا، 1413ق، ج1، ص285.</ref> زنان برای تمام احتیاجات خانواده برنامه مشخصی را تنظیم می‌کنند؛<ref>علی‌کرمی، مهارت‌های بانوان در حفظ آرامش و استحکام خانواده، 1396ش، ص114.</ref> خريد بدون برنامه‌ریزی و نداشتن لیست خريد منجر به انجام خريدهاي غيرضروري می‌شود.<ref>اسحاقی، مصرف مدبرانه در اسلام، 1388ش، ص161.</ref> زن به‌عنوان مدیر برنامه‌ریز [[خانه]]، می‌تواند الگو و عادات مصرفی خود و خانواده را تغییر دهد و در استفاده از کالاهای یکبار مصرف تجدید نظر کند؛ زیرا مصرف این دسته از کالاها علاوه بر این‌که هزینه گزافی بر دوش [[اقتصاد خانواده]] می‌گذارد، به افزایش زباله‌های شهری هم می‌انجامد.<ref>اسحاقی، مصرف مدبرانه در اسلام، 1388ش، ص162.</ref>  زن با مدیریت اقتصادی داخل منزل از قبیل تهیه غذا، نظافت و شستشو، ایجاد محیط امن و آرام برای افراد خانواده کمک شایانی در اقتصاد خانواده دارد.<ref>حبیبی‌تبار، گام به گام با اخلاق مدیریت و شیوه‌های پیشرفت آن، 1380ش، ص104.</ref>  درایت و زیرکی زن، دقت و ظرافت او در برنامه‌ریزی و مدیریت درست او، اعتدال مطلوب اسلامی را در زندگی حاکم ساخته و اقتصاد خانواده را سامان می‌دهد.<ref>یوسفیان، احکام اقتصادی خانواده، 1391ش، ص88.</ref>  زن به‌عنوان محور خانواده، در کاهش هزینه‌های خانواده از طریق مصرف بهینه و کاهش ضایعات، کمک به افزایش درآمد و تنظیم مخارج با درآمد خانواده تأثیر به‌سزایی دارد.<ref>نجفی، «زنان، اقتصاد و مشارکت در مدیریت و برنامه‌ریزی»، 1383ش، ص36.</ref>
[[پرونده:زن در اقتصاد۲.jpg|جایگزین=تفکیک زباله در خانه|بندانگشتی|تفکیک زباله در خانه]]
خانواده برای پیشرفت در زندگی و کسب آرامش و آسایش، نیازمند [[برنامه‌ریزی]] اقتصادی است.<ref>مهارت‌های مدیریت هزینهٔ خانواده»، روزنامه دنیای اقتصاد، 18 آذر 1395ش.</ref> بی‌برنامگی موجب نابسامانی درآمد و هزینهٔ خانواده می‌شود<ref>حکیمی، همراهی و همگامی- روش مصرف-، 1395ش، ص21.</ref> و در گزاره‌های دینی از آن به کلید فقر یاد شده است.<ref>حکیمی، الحیاه، 1367ش، ج4، ص480.</ref> نبود برنامه‌ریزی برای هزینه‌های جاری در خانواده، درآمدهای زیاد را تباه می‌کند.<ref>حکیمی، الحیاه، 1367ش، ج4، ص488.</ref> بر اساس این نگاه، [[امام رضا]] کمال حقیقی [[ایمان]] را [[برنامه‌ریزی]] در زندگی دانسته است.<ref>عطاردی، مستندالامام الرضا، 1413ق، ج1، ص285.</ref>
 
زنان برای تمام احتیاجات خانواده برنامه مشخصی را تنظیم می‌کنند؛<ref>علی‌کرمی، مهارت‌های بانوان در حفظ آرامش و استحکام خانواده، 1396ش، ص114.</ref> خرید بدون برنامه‌ریزی و نداشتن لیست خرید منجر به انجام خریدهای غیرضروری می‌شود.<ref>اسحاقی، مصرف مدبرانه در اسلام، 1388ش، ص161.</ref> زن به‌عنوان مدیر برنامه‌ریز [[خانه]]، می‌تواند الگو و عادات مصرفی خود و خانواده را تغییر دهد و در استفاده از کالاهای یکبار مصرف تجدید نظر کند؛ زیرا مصرف این دسته از کالاها علاوه بر این‌که هزینه گزافی بر دوش [[اقتصاد خانواده]] می‌گذارد، به افزایش زباله‌های شهری هم می‌انجامد.<ref>اسحاقی، مصرف مدبرانه در اسلام، 1388ش، ص162.</ref>


===افزایش سطح دانش اقتصادی خانواده===  
زن با مدیریت اقتصادی داخل منزل از قبیل تهیه غذا، نظافت و شستشو، ایجاد محیط امن و آرام برای افراد خانواده کمک شایانی در اقتصاد خانواده دارد.<ref>حبیبی‌تبار، گام به گام با اخلاق مدیریت و شیوه‌های پیشرفت آن، 1380ش، ص104.</ref> درایت و زیرکی زن، دقت و ظرافت او در برنامه‌ریزی و مدیریت درست او، اعتدال مطلوب اسلامی را در زندگی حاکم ساخته و اقتصاد خانواده را سامان می‌دهد.<ref>یوسفیان، احکام اقتصادی خانواده، 1391ش، ص88.</ref> زن به‌عنوان محور خانواده، در کاهش هزینه‌های خانواده از طریق مصرف بهینه و کاهش ضایعات، کمک به افزایش درآمد و تنظیم مخارج با درآمد [[خانواده]] تأثیر به‌سزایی دارد.<ref>نجفی، «زنان، اقتصاد و مشارکت در مدیریت و برنامه‌ریزی»، 1383ش، ص36.</ref>
رکن اصلی اقتصاد خانواده را زنان تشکیل می‌دهند.<ref>[https://donya-e-eqtesad.com/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%88%DB%8C%DA%98%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-63/3320891-%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D9%87%D8%B1%D9%87-%D9%88%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D8%AE%D8 «نقش زنان در بهره‌وری اقتصاد خانواده»، روزنامۀ دنیای اقتصاد.]</ref> زمانی‌که درآمد وارد خانواده می‌شود، مدیریت خرج با خانم خانه است. خانم‌ها [[مدیریت اقتصادی زنان|مدیریت اقتصاد]] را به فرزندان خود آموزش می‌دهند. بسیاری از مادران هوشمندانه عمل کرده و سرمایه اولیه را برای فرزندان خود در جوانی پس‌انداز می‌کنند. ارائه آموزش‌های لازم به فرزندان و ارتقای سطح عمومی دانش اقتصادی خانواده زمینه خوبی برای تصمیم‌گیری‌های صحیح اقتصادی است.<ref>[https://www.tebna.ir/news/%D8%AF%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%A8%D9%88%D8%AF%D8%AC%D9%87%E2%80%8C%D8%A8%D9%86%D8%AF%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%AF-%D8%AE%D8%A7/%D8%AF%D8%B1%D8%A2%D9%85%D8%AF-%D8 عندلیب، «درآمد خانواده باید بودجه‌بندی شود/ خانواده‌ها منابع درآمدی خود را افزایش دهند»، خبرگزاری سلامت.]</ref>
 
===افزایش سطح دانش اقتصادی خانواده===
رکن اصلی اقتصاد خانواده را زنان تشکیل می‌دهند.<ref>[https://donya-e-eqtesad.com/بخش-ویژه-نامه-63/3320891-نقش-زنان-در-بهره-وری-اقتصاد-Ø®Ø «نقش زنان در بهره‌وری اقتصاد خانواده»، روزنامۀ دنیای اقتصاد.]</ref> زمانی‌که درآمد وارد خانواده می‌شود، مدیریت خرج با خانم خانه است. خانم‌ها [[مدیریت اقتصادی زنان|مدیریت اقتصاد]] را به فرزندان خود آموزش می‌دهند. بسیاری از مادران هوشمندانه عمل کرده و سرمایه اولیه را برای فرزندان خود در [[جوانی]] پس‌انداز می‌کنند. ارائه آموزش‌های لازم به فرزندان و ارتقای سطح عمومی دانش اقتصادی خانواده زمینه خوبی برای تصمیم‌گیری‌های صحیح اقتصادی است.<ref>[https://www.tebna.ir/news/درآمد-خانواده-باید-بودجه‌بندی-شود-خا/درآمد-Ø عندلیب، «درآمد خانواده باید بودجه‌بندی شود/ خانواده‌ها منابع درآمدی خود را افزایش دهند»، خبرگزاری سلامت.]</ref>


===روحیه همکاری بین اعضای خانواده===
===روحیه همکاری بین اعضای خانواده===
تقویت و سلامت اقتصاد خانواده در گرو تعامل مناسب بین اعضای خانواده است.<ref>خطيب، مهارت‌های زندگی، 1396ش، ص221.</ref> اگرچه پدر به‌عنوان نان‌آور اصلی، حرف آخر را در مدیریت هزینه‌های زندگی می‌زند، اما طرح‌ریزی و مدیریت مصرف صحیح آن همیشه به‌عهده مادر است تا بدین وسیله سایر اعضا را در جهت رسیدن به چشم‌انداز پیش رو با خود همراه کند.<ref>نجاتی، آموزش عمومی الگوی اصلاح مصرف، 1388ش، ص92.</ref> زن با تقسیم کار بین افراد خانواده بازدهی خانواده را بالا برده و از سنگینی و فشار کار بر یک نفر می‌کاهد. با تعاون و همیاری نیازی به کمک گرفتن از کارگر و مستخدم نبوده و بخشی از بودجه خانواده برای این مسأله مصرف نمی‌شود.<ref>ملک‌مطیعی، مدیریت امور اقتصاد خانواده، 1390ش، ص22.</ref>
تقویت و سلامت اقتصاد خانواده در گرو تعامل مناسب بین اعضای خانواده است.<ref>خطیب، مهارت‌های زندگی، 1396ش، ص221.</ref> اگرچه پدر به‌عنوان نان‌آور اصلی، حرف آخر را در مدیریت هزینه‌های زندگی می‌زند، اما طرح‌ریزی و مدیریت مصرف صحیح آن همیشه به‌عهده مادر است تا بدین وسیله سایر اعضا را در جهت رسیدن به چشم‌انداز پیش رو با خود همراه کند.<ref>نجاتی، آموزش عمومی الگوی اصلاح مصرف، 1388ش، ص92.</ref> زن با تقسیم کار بین افراد خانواده بازدهی خانواده را بالا برده و از سنگینی و فشار کار بر یک نفر می‌کاهد. با تعاون و همیاری نیازی به کمک گرفتن از کارگر و مستخدم نبوده و بخشی از بودجه خانواده برای این مسئله مصرف نمی‌شود.<ref>ملک‌مطیعی، مدیریت امور اقتصاد خانواده، 1390ش، ص22.</ref>
 
===میانه‌روی===
===میانه‌روی===
از جمله مهارت‌های زندگی رعایت اعتدال در برنامه‌های اقتصادی خانواده است. زن با برقراری توازن میان درآمدها و هزینه‌های زندگی، [[عزت نفس]] و حیثیت افراد خانواده را در محیط اجتماع حفظ می‌کند. امام رضا با تأکید بر میانه‌روی در مصارف مالی خانواده،<ref>تنکابنی فرید، الحدیث: روایات تربیتی از مکتب اهل‌بیت، 1377ش، ج1، ص208.</ref> در خوراک و پوشاک به رعایت اعتدال توصیه می‌کند و تضییع سرمایه و به دور افکندن هرچیز قابل استفاده حتی هسته [[خرما]] را نادرست می‌داند.<ref>ذبیحی، «الگوی خانواده متعالی در سیره رضوی»، 1393ش، ص281.</ref>
از جمله [[مهارت‌های زندگی]] رعایت [[اعتدال]] در برنامه‌های اقتصادی خانواده است. زن با برقراری توازن میان درآمدها و هزینه‌های زندگی، [[عزت نفس]] و حیثیت افراد خانواده را در محیط اجتماع حفظ می‌کند. امام رضا با تأکید بر میانه‌روی در مصارف مالی خانواده،<ref>تنکابنی فرید، الحدیث: روایات تربیتی از مکتب اهل‌بیت، 1377ش، ج1، ص208.</ref> در خوراک و پوشاک به رعایت اعتدال توصیه می‌کند و تضییع سرمایه و به دور افکندن هرچیز قابل استفاده حتی هسته [[خرما]] را نادرست می‌داند.<ref>ذبیحی، «الگوی خانواده متعالی در سیره رضوی»، 1393ش، ص281.</ref>


===5- اهتمام به آموزه‌های دینی===
===۵- اهتمام به آموزه‌های دینی===
زن در فهم صحیح از آموزه‌های دینی و حاکم کردن [[سبک زندگی عاشورایی|سبک زندگی]] بر مبنای این دستورات، در جهت تقویت اقتصاد خانواده نقش مهمی دارد.<ref>[https://profdoc.um.ac.ir/paper-abstract-1066226.html بانکی‌پور فرد و همکاران، «بررسی آموزه‌های دینی بر حوزۀ تنظیم روابط اقتصادی در خانواده»، وب‌سایت دانشگاه فردوسی مشهد.]</ref> توجه به آموزه‌های دینی از قبیل کار، [[قناعت]]، و پرهیز از روحیة اسراف و تبذیر، اقتصاد خانواده را تقویت می‌کند.<ref>[https://rasekhoon.net/lifestyle/show/1508387/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%82-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%AF%D9%88%D9%85 «نقش اقتصاد خانواده در رونق جامعه، بخش دوم»، وب‌سایت راسخون.]</ref> اهتمام به پرداخت وجوهات شرعی نیز بر اساس آموزه‌های اسلام، موجب برکات بسیار برای خانواده‌ها است.<ref>[https://basirat.ir/fa/news/284728/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%82-%D9%88-%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8% «نقش اقتصاد خانواده در رونق و شکوفایی اقتصادی کشور»، وب‌سایت بصیرت. ]</ref> همچنین [[انفاق]] مال موجب پربرکت‌ شدن مال می‌شود و فزونی آن را استمرار می‌بخشد<ref>متقی، کنزالعمال، 1409ق، ج3، ص643.</ref> در جامعه‌ای که افراد با رضایت و قناعت، معیشت خود را تنظیم می‌کنند، نیازها به تعادل می‌رسد و اقتصاد جامعه به سمت استقلال پیش می‌رود.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13940411000687/اگر-افراد-جامعه%E2%80%8C-شکرگزار-باشند-نیازها-به-تعادل-می%E2%80%8Cرسد-خداوند-هوای قرائتی، «اگر افراد جامعه‌ شکرگزار باشند نیازها به تعادل می‌رسد/ خداوند هوای بنده شاکرش را در دنیا دارد»، خبرگزاری فارس.]</ref>  رعایت نکردن اصول شرعی در کسب مال و تأمین معاش، صدمات روحی و مادی بسیاری دارد<ref>شریفی، و همکاران، اقتصاد خانواده در فرهنگ رضوی، 1393ش، ص102.</ref>  که نه تنها دامن‌گیر زندگی حال افراد می‌شود بلکه حتی زندگی آینده فرزندان را هم تحت تأثیر قرار می‌دهد<ref>کلینی، الکافی، 1367ش، ج5، ص124.</ref>  و زن با توجه به نقش‌های ویژه همسری و مادری در کسب روزی حلال در خانواده و تربیت نیروی انسانی سهم به‌سزایی دارد. یکی از عواملی که مردان را به سوی کسب درآمدهای نامشروع سوق می‌دهد، فشار ناشی از تأمین هزینه‌های بالا و غیرمتعارف در خانواده است که زن نقش اساسی در مهار آن دارد.<ref>شریفی، و همکاران، اقتصاد خانواده در فرهنگ رضوی، 1393ش، ص104.</ref>  
زن در فهم صحیح از آموزه‌های دینی و حاکم کردن سبک زندگی بر مبنای این دستورات، در جهت تقویت اقتصاد خانواده نقش مهمی دارد.<ref>[https://profdoc.um.ac.ir/paper-abstract-1066226.html بانکی‌پور فرد و همکاران، «بررسی آموزه‌های دینی بر حوزۀ تنظیم روابط اقتصادی در خانواده»، وب‌سایت دانشگاه فردوسی مشهد.]</ref> توجه به آموزه‌های دینی از قبیل کار، [[قناعت]]، و پرهیز از روحیة اسراف و تبذیر، اقتصاد خانواده را تقویت می‌کند.<ref>[https://rasekhoon.net/lifestyle/show/1508387/نقش-اقتصاد-خانواده-در-رونق-جامعه-بخش-دوم «نقش اقتصاد خانواده در رونق جامعه، بخش دوم»، وب‌سایت راسخون.]</ref> اهتمام به پرداخت وجوهات شرعی نیز بر اساس آموزه‌های اسلام، موجب برکات بسیار برای خانواده‌ها است.<ref>[https://basirat.ir/fa/news/284728/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%82-%D9%88-%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8% «نقش اقتصاد خانواده در رونق و شکوفایی اقتصادی کشور»، وب‌سایت بصیرت.]</ref> همچنین [[انفاق]] مال موجب پربرکت شدن مال می‌شود و فزونی آن را استمرار می‌بخشد<ref>متقی، کنزالعمال، 1409ق، ج3، ص643.</ref> در جامعه‌ای که افراد با رضایت و [[قناعت]]، معیشت خود را تنظیم می‌کنند، نیازها به تعادل می‌رسد و اقتصاد جامعه به سمت استقلال پیش می‌رود.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13940411000687/اگر-افراد-جامعه‌-شکرگزار-باشند-نیازها-به-تعادل-می‌رسد-خداوند-هوای قرائتی، «اگر افراد جامعه شکرگزار باشند نیازها به تعادل می‌رسد/ خداوند هوای بنده شاکرش را در دنیا دارد»، خبرگزاری فارس.]</ref>


به نظرکارشناسان نوع عملکرد والدین به فرزندان منتقل می‌شود. مادران مدیر، قانع و صرفه‌جو، فرزندانی قانع و مدیر تربیت می‌کنند و مادران اسراف‌کار و تجمل‌گرا فرزندانی تنوع طلب و مصرف‌زده به جامعه تحویل می‌دهند؛ اولین گام در آموزش مهارت‌های اقتصادی به فرزندان، تصحیح عملکرد والدین است. <ref>[https://basirat.ir/fa/news/284728/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%82-%D9%88-%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%DA%A9%D8%B4%D9%88%D8%B1 «نقش اقتصاد خانواده در رونق و شکوفایی اقتصادی کشور»، وب‌سایت بصیرت.] </ref> خانواده، نخستين کانونی است که فرزندان در آن زندگی جمعی را آغاز می‌کنند و خود را در کنار دیگران و با دیگران می‌نگرند، و رفتار درست در جامعه انسانی را می‌آموزند.<ref>حکیمی، همراهی و همگامی- روش مصرف- ، 1395ش، ص5.</ref> همچنین والدین به‌گونه‌ای مستقیم با گفتگو درباره مسایل اقتصادی هنگام خرید کالا یا مصرف آب، برق، مواد غذایی و نگهداری وسایل، آموزش‌های ضروری را به آن‌ها ارائه می‌کنند.<ref>[https://basirat.ir/fa/news/284728/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%82-%D9%88-%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8% «نقش اقتصاد خانواده در رونق و شکوفایی اقتصادی کشور»، وب‌سایت بصیرت. ]</ref>
رعایت نکردن اصول شرعی در کسب مال و تأمین معاش، صدمات روحی و مادی بسیاری دارد<ref>شریفی، و همکاران، اقتصاد خانواده در فرهنگ رضوی، 1393ش، ص102.</ref> که نه تنها دامن‌گیر زندگی حال افراد می‌شود بلکه حتی زندگی آینده فرزندان را هم تحت تأثیر قرار می‌دهد<ref>کلینی، الکافی، 1367ش، ج5، ص124.</ref> و زن با توجه به نقش‌های ویژه [[نقش همسری زن|همسری]] و [[نقش مادری|مادری]] در کسب روزی حلال در خانواده و تربیت نیروی انسانی سهم به‌سزایی دارد. یکی از عواملی که مردان را به سوی کسب درآمدهای نامشروع سوق می‌دهد، فشار ناشی از تأمین هزینه‌های بالا و غیرمتعارف در خانواده است که زن نقش اساسی در مهار آن دارد.<ref>شریفی، و همکاران، اقتصاد خانواده در فرهنگ رضوی، 1393ش، ص104.</ref>


==تربیت اقتصادی فرزندان==  
به نظرکارشناسان نوع عملکرد والدین به فرزندان منتقل می‌شود. مادران مدیر، قانع و صرفه‌جو، فرزندانی قانع و مدیر تربیت می‌کنند و مادران اسراف‌کار و تجمل‌گرا فرزندانی تنوع طلب و مصرف‌زده به جامعه تحویل می‌دهند؛ اولین گام در آموزش مهارت‌های اقتصادی به فرزندان، تصحیح عملکرد والدین است.<ref>[https://basirat.ir/fa/news/284728/نقش-اقتصاد-خانواده-در-رونق-و-شکوفایی-اقتصادی-کشور «نقش اقتصاد خانواده در رونق و شکوفایی اقتصادی کشور»، وب‌سایت بصیرت.]</ref>
 
خانواده، نخستین کانونی است که فرزندان در آن زندگی جمعی را آغاز می‌کنند و خود را در کنار دیگران و با دیگران می‌نگرند، و رفتار درست در جامعه انسانی را می‌آموزند.<ref>حکیمی، همراهی و همگامی- روش مصرف-، 1395ش، ص5.</ref> همچنین والدین به‌گونه‌ای مستقیم با گفتگو دربارهٔ مسایل اقتصادی هنگام خرید کالا یا مصرف آب، برق، مواد غذایی و نگهداری وسایل، آموزش‌های ضروری را به آن‌ها ارائه می‌کنند.<ref>[https://basirat.ir/fa/news/284728/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8%AF-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%AF%D8%B1-%D8%B1%D9%88%D9%86%D9%82-%D9%88-%D8%B4%DA%A9%D9%88%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%B5%D8%A7%D8% «نقش اقتصاد خانواده در رونق و شکوفایی اقتصادی کشور»، وب‌سایت بصیرت.]</ref>
 
==تربیت اقتصادی فرزندان==
===مستقیم===
===مستقیم===
زنان به‌گونه‌ای مستقیم درباره مسائل اقتصادی با فرزندان گفتگو می‌کنند، مثلا در هنگام خرید، تذکرهای لازم و آموزش‌های ضروری را به آن‌ها می‌دهند. مادران در خانه در مورد مصرف آب، برق، مواد غذایی، نگهداری وسایل امر و نهی می‌کنند و فرزندان با بودجه خانواده از طریق مادر آشنا می‌شوند و می‌آموزند که از وسایل زندگی به‌طور عاقلانه‌ای استفاده کنند و نسبت به وسایل مشترک و عمومی خانواده دلسوزی لازم را از خود نشان دهند.<ref>موسوی، «مصرف گرایی و مدیریت اقتصادی خانواده»، 1388ش، ص209.</ref> زن رکن اصلی تربیت و عامل مهم شکل‌گیری شخصیت رفتاری فرزندان است.<ref>ادیب و همکاران، «نقش زن ایرانی در اصلاح الگوی مصرف»، 1388ش، ص82.</ref>  
زنان به‌گونه‌ای مستقیم دربارهٔ مسائل اقتصادی با فرزندان گفتگو می‌کنند، مثلا در هنگام خرید، تذکرهای لازم و آموزش‌های ضروری را به آن‌ها می‌دهند. مادران در خانه در مورد مصرف [[آب]]، برق، مواد غذایی، نگهداری وسایل امر و نهی می‌کنند و فرزندان با بودجه خانواده از طریق مادر آشنا می‌شوند و می‌آموزند که از وسایل زندگی به‌طور عاقلانه‌ای استفاده کنند و نسبت به وسایل مشترک و عمومی خانواده دلسوزی لازم را از خود نشان دهند.<ref>موسوی، «مصرف گرایی و مدیریت اقتصادی خانواده»، 1388ش، ص209.</ref> زن رکن اصلی تربیت و عامل مهم شکل‌گیری شخصیت رفتاری فرزندان است.<ref>ادیب و همکاران، «نقش زن ایرانی در اصلاح الگوی مصرف»، 1388ش، ص82.</ref>
 
===غیرمستقیم===
===غیرمستقیم===
در روش غیرمستقیم عملکرد مادر اثر گذار است.<ref>شریفی، و همکاران، اقتصاد خانواده در فرهنگ رضوی، 1393ش، ص114.</ref> زنانی‌ که در حضور فرزندان خود به افرادی که وضع مالی خوبی دارند، حسادت می‌کنند، آن‌ها را از کمبودهای مالی و مادی خود آگاه می‌کنند، این مسئله به صورت خودکم‌بینی در کودک ریشه می‌دواند و موجب بسیاری از لغزش‌ها در آینده می‌شود.<ref>موسوی، «مصرف گرایی و مدیریت اقتصادی خانواده»، 1388ش، ص205.</ref>
در روش غیرمستقیم عملکرد مادر اثر گذار است.<ref>شریفی، و همکاران، اقتصاد خانواده در فرهنگ رضوی، 1393ش، ص114.</ref> زنانی که در حضور فرزندان خود به افرادی که وضع مالی خوبی دارند، [[حسد|حسادت]] می‌کنند، آن‌ها را از کمبودهای مالی و مادی خود آگاه می‌کنند، این مسئله به صورت خودکم‌بینی در [[کودک]] ریشه می‌دواند و موجب بسیاری از لغزش‌ها در آینده می‌شود.<ref>موسوی، «مصرف گرایی و مدیریت اقتصادی خانواده»، 1388ش، ص205.</ref>
 
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


==منابع==
==منابع==
*ادیب، یوسف و همکاران، «نقش زن ایرانی در اصلاح الگوی مصرف»، مجلة مهندسی فرهنگی، شمارۀ 35-36، 1388ش.
{{آغاز منابع}}
*اسحاقی، سیدحسین، مصرف مدبرانه در اسلام، قم، مؤسسۀ بوستان کتاب، 1388ش.
* ادیب، یوسف و همکاران، «نقش زن ایرانی در اصلاح الگوی مصرف»، مجلة مهندسی فرهنگی، شمارهٔ ۳۵–۳۶، ۱۳۸۸ش.
*اشرفی، ثاقب، «سبک‌زندگی و اقتصاد چگونه بر یکدیگر تاثیر می‌گذارند؟»، وب‌سایت آتیه‌آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۱۱ شهریور ۱۴۰۲ش.
* اسحاقی، سیدحسین، مصرف مدبرانه در اسلام، قم، مؤسسهٔ بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش.
*بانکی‌پور فرد، امیرحسین و همکاران، «بررسی آموزه‌های دینی بر حوزۀ تنظیم روابط اقتصادی در خانواده»، وب‌سایت دانشگاه فردوسی مشهد، تاریخ درج مطلب: 19 اردبیهشت 1394ش.
* اشرفی، ثاقب، «سبک‌زندگی و اقتصاد چگونه بر یکدیگر تأثیر می‌گذارند؟»، وب‌سایت آتیه‌آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۱۱ شهریور ۱۴۰۲ش.
*بنی‌اسدی، رضا و غفارنیا، فاطمه، «سبک ‌زندگی اسلامی در اقتصاد خانواده با تکیه بر کلام و سیرۀ امام سجاد»، مجلة پژوهش‌های معاصر در علوم و تحقیقات، شمارۀ 33، فروردین 1401ش.
* بانکی‌پور فرد، امیرحسین و همکاران، «بررسی آموزه‌های دینی بر حوزهٔ تنظیم روابط اقتصادی در خانواده»، وب‌سایت دانشگاه فردوسی مشهد، تاریخ درج مطلب: ۱۹ اردبیهشت ۱۳۹۴ش.
*بی‌ریا، سهیلا، «بررسی دیدگاه اسلام در مورد عملکرد اقتصادی زنان و نقش آنان در توسعۀ اقتصادی»، مجلۀ پژوهش‌های میان‌رشته‌ای زنان، شمارۀ 1، 1400ش.
* بنی‌اسدی، رضا و غفارنیا، فاطمه، «سبک زندگی اسلامی در اقتصاد خانواده با تکیه بر کلام و سیرهٔ امام سجاد»، مجلة پژوهش‌های معاصر در علوم و تحقیقات، شمارهٔ ۳۳، فروردین ۱۴۰۱ش.
*تنکابنی فرید، مرتضی، الحدیث: روایات تربیتی از مکتب اهل‌بیت، قم، فرهنگ اسلامی، 1377ش.
* بی‌ریا، سهیلا، «بررسی دیدگاه اسلام در مورد عملکرد اقتصادی زنان و نقش آنان در توسعهٔ اقتصادی»، مجلهٔ پژوهش‌های میان‌رشته‌ای زنان، شمارهٔ ۱، ۱۴۰۰ش.
*حبیبی‌تبار، جواد، گام به گام با اخلاق مدیریت و شیوه‌های پیشرفت آن، قم، خرم، چاپ اول، 1380ش.
* تنکابنی فرید، مرتضی، الحدیث: روایات تربیتی از مکتب اهل‌بیت، قم، فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۷ش.
*حکیمی، محمد، همراهی و همگامی- روش مصرف، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، 1395ش.
* حبیبی‌تبار، جواد، گام به گام با اخلاق مدیریت و شیوه‌های پیشرفت آن، قم، خرم، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.
*حکیمی، محمدرضا و همکاران، الحیاه، قم، فرهنگ اسلامی، 1367ش.
* حکیمی، محمد، همراهی و همگامی- روش مصرف، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، ۱۳۹۵ش.
*خاکسار، زکیه، «زن زرنگ، خانواده پولدار (مدیر مدبر خانواده)»، نشریۀ شمیم نرجس، ش4، 1392ش.
* حکیمی، محمدرضا و همکاران، الحیاه، قم، فرهنگ اسلامی، ۱۳۶۷ش.
*خطيب، سيدمهدي، مهارت‌های زندگی، قم، دارالحدیث، 1396ش.
* خاکسار، زکیه، «زن زرنگ، خانواده پولدار (مدیر مدبر خانواده)»، نشریهٔ شمیم نرجس، ش۴، ۱۳۹۲ش.
*«دو کانال اثرگذاری زنان در اقتصاد»، روزنامۀ دنیای اقتصاد، شمارۀ 4200، 1آذرماه 1396ش.
* خطیب، سیدمهدی، مهارت‌های زندگی، قم، دارالحدیث، ۱۳۹۶ش.
*ذاکری، عطیه، «اثر زنان روی اقتصاد خانواده»، وب‌سایت تبیان، تاریخ درج مطلب: 19 بهمن‌ 1402ش.
* «دو کانال اثرگذاری زنان در اقتصاد»، روزنامهٔ دنیای اقتصاد، شمارهٔ ۴۲۰۰، ۱آذرماه ۱۳۹۶ش.
*ذبیحی، عاطفه، «تأثیر آموزه‌های تربیتی رضوی بر سلامت روانی خانواده»، مجموعه مقالات همایش ملی حدیث رضوی، دارالحدیث، 1393ش.
* ذاکری، عطیه، «اثر زنان روی اقتصاد خانواده»، وب‌سایت تبیان، تاریخ درج مطلب: ۱۹ بهمن ۱۴۰۲ش.
*شادمانی، سارا، «نقش زنان در اصلاح الگوی مصرف و اقتصاد مقاومتی»، چهارمین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری، 19 تیرماه 1395ش.
* ذبیحی، عاطفه، «تأثیر آموزه‌های تربیتی رضوی بر سلامت روانی خانواده»، مجموعه مقالات همایش ملی حدیث رضوی، دارالحدیث، ۱۳۹۳ش.
*شریفی، علی و همکاران، اقتصاد خانواده در فرهنگ رضوی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، چاپ اول، 1393ش.
* شادمانی، سارا، «نقش زنان در اصلاح الگوی مصرف و اقتصاد مقاومتی»، چهارمین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری، ۱۹ تیرماه ۱۳۹۵ش.
*عطاردی، عزیزالله، مستند الامام الرضا، بیروت، دارالصفوه، 1413ق.
* شریفی، علی و همکاران، اقتصاد خانواده در فرهنگ رضوی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، چاپ اول، ۱۳۹۳ش.
*علی‌کرمی، رضا، مهارت‌های بانوان در حفظ آرامش و استحکام خانواده، قم، قلم‌گاه، چاپ سوم، تابستان 1396ش.
* عطاردی، عزیزالله، مستند الامام الرضا، بیروت، دارالصفوه، ۱۴۱۳ق.
*عندلیب، محمد، «درآمد خانواده باید بودجه‌بندی شود/ خانواده‌ها منابع درآمدی خود را افزایش دهند»، خبرگزاری سلامت، تاریخ درج مطلب: 9 دی 1399ش.
* علی‌کرمی، رضا، مهارت‌های بانوان در حفظ آرامش و استحکام خانواده، قم، قلم‌گاه، چاپ سوم، تابستان ۱۳۹۶ش.
*فرزانه، مسعود، اقتصاد خانواده، تهران، جهاد دانشگاهی، 1390ش.
* عندلیب، محمد، «درآمد خانواده باید بودجه‌بندی شود/ خانواده‌ها منابع درآمدی خود را افزایش دهند»، خبرگزاری سلامت، تاریخ درج مطلب: ۹ دی ۱۳۹۹ش.
*فروزش، زیبا، «بررسی اقتصاد خانواده؛ با الگوپذیری از سیرۀ عملی حضرت زهرا» نشریۀ مطالعات قرآنی نامۀ جامعه، شمارۀ 34، تیرماه 1386ش.
* فرزانه، مسعود، اقتصاد خانواده، تهران، جهاد دانشگاهی، ۱۳۹۰ش.
*قرائتی، محسن، «اگر افراد جامعه‌ شکرگزار باشند نیازها به تعادل می‌رسد/ خداوند هوای بنده شاکرش را در دنیا دارد»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 11 تیر ۱۳۹۴ش.
* فروزش، زیبا، «بررسی اقتصاد خانواده؛ با الگوپذیری از سیرهٔ عملی حضرت زهرا» نشریهٔ مطالعات قرآنی نامهٔ جامعه، شمارهٔ ۳۴، تیرماه ۱۳۸۶ش.
*کاکیا، لیدا، نگرشی نو بر اقتصاد خانواده، تهران، ورای دانش، 1388ش.
* قرائتی، محسن، «اگر افراد جامعه شکرگزار باشند نیازها به تعادل می‌رسد/ خداوند هوای بنده شاکرش را در دنیا دارد»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۱۱ تیر ۱۳۹۴ش.
*کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی، تهران، دارالکتب‌الاسلامیه، چاپ سوم، 1367ش.
* کاکیا، لیدا، نگرشی نو بر اقتصاد خانواده، تهران، ورای دانش، ۱۳۸۸ش.
*متقی، علی بن حسام‌الدین، کنزالعمال، لبنان، مؤسسۀ الرسالة، 1409ق.
* کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی، تهران، دارالکتب‌الاسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۶۷ش.
*موسوی، مهدی، «مصرف‌گرایی و مدیریت اقتصادی خانواده»، مجلۀ ارمغان، شمارۀ 8، 1388ش.
* متقی، علی بن حسام‌الدین، کنزالعمال، لبنان، مؤسسهٔ الرسالة، ۱۴۰۹ق.
*«مهارت‌های مدیریت هزینۀ خانواده»، روزنامۀ دنیای اقتصاد، شمارۀ ۳۹۲۸، 18 آذرماه 1395ش.
* موسوی، مهدی، «مصرف‌گرایی و مدیریت اقتصادی خانواده»، مجلهٔ ارمغان، شمارهٔ ۸، ۱۳۸۸ش.
*ملک‌مطیعی، زهرا، مدیریت امور اقتصاد خانواده، مشهد، بوی شهر بهشت، 1390ش.
* «مهارت‌های مدیریت هزینهٔ خانواده»، روزنامهٔ دنیای اقتصاد، شمارهٔ ۳۹۲۸، ۱۸ آذرماه ۱۳۹۵ش.
*نجاتی، شهرام، آموزش عمومی الگوی اصلاح مصرف، مشهد، همیاران جوان، 1388ش.
* ملک‌مطیعی، زهرا، مدیریت امور اقتصاد خانواده، مشهد، بوی شهر بهشت، ۱۳۹۰ش.
*نجفی، محمدعلی، «زنان، اقتصاد و مشارکت در مدیریت و برنامه‌ریزی»، مجلة حقوق زنان، شمارۀ 25، 1383ش.
* نجاتی، شهرام، آموزش عمومی الگوی اصلاح مصرف، مشهد، همیاران جوان، ۱۳۸۸ش.
*«نقش اقتصاد خانواده در رونق جامعه»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: 2 فروردین 1399ش.
* نجفی، محمدعلی، «زنان، اقتصاد و مشارکت در مدیریت و برنامه‌ریزی»، مجلة حقوق زنان، شمارهٔ ۲۵، ۱۳۸۳ش.
*«نقش اقتصاد خانواده در رونق و شکوفایی اقتصادی کشور»، وب‌سایت بصیرت، تاریخ درج مطلب: 25 آذر 1394ش.
* «نقش اقتصاد خانواده در رونق جامعه»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: ۲ فروردین ۱۳۹۹ش.
*«نقش بی‌بدیل زنان در پیشرفت اقتصاد خانواده»، خبرگزاری میزان، تاریخ درج مطلب: 20 تیر1400ش.
* «نقش اقتصاد خانواده در رونق و شکوفایی اقتصادی کشور»، وب‌سایت بصیرت، تاریخ درج مطلب: ۲۵ آذر ۱۳۹۴ش.
*«نقش زنان در بهره‌وری اقتصاد خانواده»، وب‌سایت روزنامۀ دنیای اقتصاد، تاریخ درج مطلب: 9 آذر 1396ش.
* «نقش بی‌بدیل زنان در پیشرفت اقتصاد خانواده»، خبرگزاری میزان، تاریخ درج مطلب: ۲۰ تیر۱۴۰۰ش.
*«نقش زنان در اقتصاد خانواده و جامعه»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۲۶ فروردین‌ ۱۳۹۶ش.
* «نقش زنان در بهره‌وری اقتصاد خانواده»، وب‌سایت روزنامهٔ دنیای اقتصاد، تاریخ درج مطلب: ۹ آذر ۱۳۹۶ش.
*«نقش مهم زنان در مدیریت خانواده (بخش دوم)»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: 22 دی‌ 1398ش.
* «نقش زنان در اقتصاد خانواده و جامعه»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۲۶ فروردین ۱۳۹۶ش.
*«نقش زنان در بهره‌وری اقتصاد خانواده»، روزنامۀ دنیای اقتصاد، شمارۀ 4205، 8 آذر 1396ش.
* «نقش مهم زنان در مدیریت خانواده (بخش دوم)»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: ۲۲ دی ۱۳۹۸ش.
*یوسفیان، نعمت‌الله، احکام اقتصادی خانواده، قم، زمزم هدایت، 1391ش.
* «نقش زنان در بهره‌وری اقتصاد خانواده»، روزنامهٔ دنیای اقتصاد، شمارهٔ ۴۲۰۵، ۸ آذر ۱۳۹۶ش.
* یوسفیان، نعمت‌الله، احکام اقتصادی خانواده، قم، زمزم هدایت، ۱۳۹۱ش.
{{پایان منابع}}
 
{{اقتصاد-افقی}}
{{خانواده-افقی}}
 
[[رده:آسیب‌شناسی مسائل زنان و خانواده]]
[[رده:اقتصاد خانواده]]
[[رده:حقوق زنان]]
[[رده:مطالعات زن و خانواده]]
 
 
{{#seo:
|title=نقش زن در اقتصاد خانواده چیست؟ مدیریت مالی و الگوسازی - ویکی زندگی
|title_mode=Replaced Title
|keywords=نقش زن در اقتصاد خانواده, مدیریت مالی زنان, اقتصاد خانواده, سبک زندگی, انضباط مالی, الگوسازی اقتصادی
|description=نقش زن در اقتصاد خانواده چیست؟ بررسی تاثیر مدیریت مالی و الگوسازی زنان در بهبود اقتصاد خانواده - راهکارهای تقویت انضباط مالی و سبک زندگی اقتصادی - ویکی زندگی
}}

نسخهٔ کنونی تا ۸ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۱۴:۴۶

مریم لبیب بانوی خانه‌دار ایرانی در حال خیاطی در منزل
مریم لبیب بانوی خانه‌دار ایرانی در حال خیاطی در منزل

زن در اقتصاد خانواده؛ نقش زن به‌عنوان مادر یا همسر در بهبود اقتصاد خانواده.

زن به‌عنوان بخشی از جامعه در پیشرفت اقتصادی جامعه و خانواده نقش مهمی دارد؛ چگونگی و نوع حضور زن، در عملکرد و چرخه‌های اقتصاد کشور تأثیرگذار است. زن با الگوسازی و مدیریت اقتصادی، سبک زندگی خانواده را به انضباط مالی می‌رساند.

تعریف اقتصاد زن در خانواده

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

اقتصاد خانواده، علم یا مهارتی است که به چگونگی بسیج منابع و امکانات در راستای رفع نیازهای گوناگون خانواده می‌پردازد. اعضای خانواده در این فرایند می‌آموزند که با تلاش و هزینهٔ منطقی، بیشترین نتیجهٔ مطلوب و رضایت‌مندی را از کار، تولید و مصرف داشته باشند.[۱] از زن در خانواده، انتظار می‌رود که با برنامه‌ریزی بین درآمد و مصرف، توازن برقرار کرده و زمینهٔ پیشرفت و ارتقای اقتصادی خانواده را مهیا سازد.[۲]

اهمیت زن در اقتصاد خانواده

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

زنان به‌دلیل نقش پر رنگ‌تری که در مدیریت محیط خانه و تربیت فرزندان دارند، با آگاهی از چگونگی منابع مالی می‌توانند اعضای خانواده را در چگونگی مصرف بهینه، توجیه کنند و آرامش را در محیط خانه تزریق کنند.[۳] زنان به‌عنوان مدیر داخلی خانه با چاره‌اندیشی درست و به موقع خویش می‌توانند در برنامه‌ریزی و اولویت‌بندی نیازهای خانواده ایفای نقش داشته باشند.[۴] همچنین زن به‌عنوان عامل پرورش و رشد نیروی کار، در جریان بهره‌وری و تولید ناخالص ملی سهم دارد، که با سرمایه‌گذاری در اطلاعات، دانش‌ها، نگرش‌ها و مهارت‌های زنان این ارزش افزوده خواهد شد.[۵]

نقش زن در اقتصاد خانواده

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

با نگاه اسلامی، زن از راه درآمد و کنترل مصرف، در اقتصاد خانواده نقش محوری دارد.[۶] زن در خرید و نحوهٔ مصرف کالا و خدمات نقش مهمی به‌عهده داشته و از مسائل و نیازهای خانواده به خوبی آگاه است. بانوان می‌دانند برای گذراندن چرخهٔ زندگی خانواده به چه وسایلی احتیاج است و با توجه به درآمد خانواده خرج خانه را مدیریت می‌کنند.[۷]

زن با اتحاد و همبستگی در بین اعضای خانواده نسبت به شناخت هزینه‌های نادرست و حذف باورهای غلط تصمیم می‌گیرد.[۸] اعضای خانواده در مصرف، تابع زنان خانواده هستند و زنان در اقتصاد خانواده بسیار مؤثرتر از مردان عمل می‌کنند.[۹]

مصرف صحیح و کارآمد در خانواده

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

زن با مصرف صحیح و در قالب معیارهای ارزشی، موجب بهینه‌سازی مصرف خانواده می‌شود.[۱۰] زنان علاوه بر میزان مصرف و پس‌اندازکردن، درخصوص انتخاب ترکیب مصرفی توسعه‌دهنده یا تجمل‌گرا بودن مهم‌ترین تصمیم‌گیرندگان هستند. به همین دلیل زنان ابتدا در گردش اقتصاد خانواده و سپس در توسعة اقتصاد نقش قابل‌توجهی دارند.[۱۱]

تأثیر زن در سبک زندگی اقتصاد خانواده

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

سبک زندگی فردی و خانوادگی به‌طور مستقیم از وضعیت اقتصادی تبعیت می‌کند؛ هر فرد سبک زندگی خود را بر اساس تمایلات و نیازهای شخصی خود شکل می‌دهد، از این‌رو سبک زندگی تأثیر به‌سزایی در کیفیت زندگی و رضایتمندی فرد دارد.[۱۲] زن باتوجه به درآمد خانواده در مصرف کالاها برنامه‌ریزی می‌کند.[۱۳] زن همچنین با قناعت و پرهیز از اسراف، تجمل‌گرایی، چشم‌وهم‌چشمی و مُدگرایی به اقتصاد خانواده کمک می‌کند.[۱۴]

زن و تقویت اقتصاد خانواده

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

برنامه‌ریزی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
لیستی از مایحتاج مصرفی منزل
لیستی از مایحتاج مصرفی منزل
تفکیک زباله در خانه
تفکیک زباله در خانه

خانواده برای پیشرفت در زندگی و کسب آرامش و آسایش، نیازمند برنامه‌ریزی اقتصادی است.[۱۵] بی‌برنامگی موجب نابسامانی درآمد و هزینهٔ خانواده می‌شود[۱۶] و در گزاره‌های دینی از آن به کلید فقر یاد شده است.[۱۷] نبود برنامه‌ریزی برای هزینه‌های جاری در خانواده، درآمدهای زیاد را تباه می‌کند.[۱۸] بر اساس این نگاه، امام رضا کمال حقیقی ایمان را برنامه‌ریزی در زندگی دانسته است.[۱۹]

زنان برای تمام احتیاجات خانواده برنامه مشخصی را تنظیم می‌کنند؛[۲۰] خرید بدون برنامه‌ریزی و نداشتن لیست خرید منجر به انجام خریدهای غیرضروری می‌شود.[۲۱] زن به‌عنوان مدیر برنامه‌ریز خانه، می‌تواند الگو و عادات مصرفی خود و خانواده را تغییر دهد و در استفاده از کالاهای یکبار مصرف تجدید نظر کند؛ زیرا مصرف این دسته از کالاها علاوه بر این‌که هزینه گزافی بر دوش اقتصاد خانواده می‌گذارد، به افزایش زباله‌های شهری هم می‌انجامد.[۲۲]

زن با مدیریت اقتصادی داخل منزل از قبیل تهیه غذا، نظافت و شستشو، ایجاد محیط امن و آرام برای افراد خانواده کمک شایانی در اقتصاد خانواده دارد.[۲۳] درایت و زیرکی زن، دقت و ظرافت او در برنامه‌ریزی و مدیریت درست او، اعتدال مطلوب اسلامی را در زندگی حاکم ساخته و اقتصاد خانواده را سامان می‌دهد.[۲۴] زن به‌عنوان محور خانواده، در کاهش هزینه‌های خانواده از طریق مصرف بهینه و کاهش ضایعات، کمک به افزایش درآمد و تنظیم مخارج با درآمد خانواده تأثیر به‌سزایی دارد.[۲۵]

افزایش سطح دانش اقتصادی خانواده

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

رکن اصلی اقتصاد خانواده را زنان تشکیل می‌دهند.[۲۶] زمانی‌که درآمد وارد خانواده می‌شود، مدیریت خرج با خانم خانه است. خانم‌ها مدیریت اقتصاد را به فرزندان خود آموزش می‌دهند. بسیاری از مادران هوشمندانه عمل کرده و سرمایه اولیه را برای فرزندان خود در جوانی پس‌انداز می‌کنند. ارائه آموزش‌های لازم به فرزندان و ارتقای سطح عمومی دانش اقتصادی خانواده زمینه خوبی برای تصمیم‌گیری‌های صحیح اقتصادی است.[۲۷]

روحیه همکاری بین اعضای خانواده

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

تقویت و سلامت اقتصاد خانواده در گرو تعامل مناسب بین اعضای خانواده است.[۲۸] اگرچه پدر به‌عنوان نان‌آور اصلی، حرف آخر را در مدیریت هزینه‌های زندگی می‌زند، اما طرح‌ریزی و مدیریت مصرف صحیح آن همیشه به‌عهده مادر است تا بدین وسیله سایر اعضا را در جهت رسیدن به چشم‌انداز پیش رو با خود همراه کند.[۲۹] زن با تقسیم کار بین افراد خانواده بازدهی خانواده را بالا برده و از سنگینی و فشار کار بر یک نفر می‌کاهد. با تعاون و همیاری نیازی به کمک گرفتن از کارگر و مستخدم نبوده و بخشی از بودجه خانواده برای این مسئله مصرف نمی‌شود.[۳۰]

میانه‌روی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

از جمله مهارت‌های زندگی رعایت اعتدال در برنامه‌های اقتصادی خانواده است. زن با برقراری توازن میان درآمدها و هزینه‌های زندگی، عزت نفس و حیثیت افراد خانواده را در محیط اجتماع حفظ می‌کند. امام رضا با تأکید بر میانه‌روی در مصارف مالی خانواده،[۳۱] در خوراک و پوشاک به رعایت اعتدال توصیه می‌کند و تضییع سرمایه و به دور افکندن هرچیز قابل استفاده حتی هسته خرما را نادرست می‌داند.[۳۲]

۵- اهتمام به آموزه‌های دینی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

زن در فهم صحیح از آموزه‌های دینی و حاکم کردن سبک زندگی بر مبنای این دستورات، در جهت تقویت اقتصاد خانواده نقش مهمی دارد.[۳۳] توجه به آموزه‌های دینی از قبیل کار، قناعت، و پرهیز از روحیة اسراف و تبذیر، اقتصاد خانواده را تقویت می‌کند.[۳۴] اهتمام به پرداخت وجوهات شرعی نیز بر اساس آموزه‌های اسلام، موجب برکات بسیار برای خانواده‌ها است.[۳۵] همچنین انفاق مال موجب پربرکت شدن مال می‌شود و فزونی آن را استمرار می‌بخشد[۳۶] در جامعه‌ای که افراد با رضایت و قناعت، معیشت خود را تنظیم می‌کنند، نیازها به تعادل می‌رسد و اقتصاد جامعه به سمت استقلال پیش می‌رود.[۳۷]

رعایت نکردن اصول شرعی در کسب مال و تأمین معاش، صدمات روحی و مادی بسیاری دارد[۳۸] که نه تنها دامن‌گیر زندگی حال افراد می‌شود بلکه حتی زندگی آینده فرزندان را هم تحت تأثیر قرار می‌دهد[۳۹] و زن با توجه به نقش‌های ویژه همسری و مادری در کسب روزی حلال در خانواده و تربیت نیروی انسانی سهم به‌سزایی دارد. یکی از عواملی که مردان را به سوی کسب درآمدهای نامشروع سوق می‌دهد، فشار ناشی از تأمین هزینه‌های بالا و غیرمتعارف در خانواده است که زن نقش اساسی در مهار آن دارد.[۴۰]

به نظرکارشناسان نوع عملکرد والدین به فرزندان منتقل می‌شود. مادران مدیر، قانع و صرفه‌جو، فرزندانی قانع و مدیر تربیت می‌کنند و مادران اسراف‌کار و تجمل‌گرا فرزندانی تنوع طلب و مصرف‌زده به جامعه تحویل می‌دهند؛ اولین گام در آموزش مهارت‌های اقتصادی به فرزندان، تصحیح عملکرد والدین است.[۴۱]

خانواده، نخستین کانونی است که فرزندان در آن زندگی جمعی را آغاز می‌کنند و خود را در کنار دیگران و با دیگران می‌نگرند، و رفتار درست در جامعه انسانی را می‌آموزند.[۴۲] همچنین والدین به‌گونه‌ای مستقیم با گفتگو دربارهٔ مسایل اقتصادی هنگام خرید کالا یا مصرف آب، برق، مواد غذایی و نگهداری وسایل، آموزش‌های ضروری را به آن‌ها ارائه می‌کنند.[۴۳]

تربیت اقتصادی فرزندان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

زنان به‌گونه‌ای مستقیم دربارهٔ مسائل اقتصادی با فرزندان گفتگو می‌کنند، مثلا در هنگام خرید، تذکرهای لازم و آموزش‌های ضروری را به آن‌ها می‌دهند. مادران در خانه در مورد مصرف آب، برق، مواد غذایی، نگهداری وسایل امر و نهی می‌کنند و فرزندان با بودجه خانواده از طریق مادر آشنا می‌شوند و می‌آموزند که از وسایل زندگی به‌طور عاقلانه‌ای استفاده کنند و نسبت به وسایل مشترک و عمومی خانواده دلسوزی لازم را از خود نشان دهند.[۴۴] زن رکن اصلی تربیت و عامل مهم شکل‌گیری شخصیت رفتاری فرزندان است.[۴۵]

غیرمستقیم

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در روش غیرمستقیم عملکرد مادر اثر گذار است.[۴۶] زنانی که در حضور فرزندان خود به افرادی که وضع مالی خوبی دارند، حسادت می‌کنند، آن‌ها را از کمبودهای مالی و مادی خود آگاه می‌کنند، این مسئله به صورت خودکم‌بینی در کودک ریشه می‌دواند و موجب بسیاری از لغزش‌ها در آینده می‌شود.[۴۷]

  1. فرزانه، اقتصاد خانواده، 1390ش، ص24-32.
  2. فروزش، «بررسی اقتصاد خانواده؛ با الگوپذیری از سیرهٔ عملی حضرت زهرا» 1386ش، ص36.
  3. ذاکری، «اثر زنان روی اقتصاد خانواده»، وب‌سایت تبیان.
  4. «نقش مهم زنان در مدیریت خانواده (بخش دوم)»، وب‌سایت راسخون.
  5. فروزش، «بررسی اقتصاد خانواده؛ با الگوپذیری از سیرهٔ عملی حضرت زهرا» 1386ش، ص64.
  6. بی‌ریا، «بررسی دیدگاه اسلام در مورد عملکرد اقتصادی زنان و نقش آنان در توسعهٔ اقتصادی»، 1400ش، ص84.
  7. «نقش بی‌بدیل زنان در پیشرفت اقتصاد خانواده»، خبرگزاری میزان.
  8. شادمانی، «نقش زنان در اصلاح الگوی مصرف و اقتصاد مقاومتی»، 1395ش، ص3.
  9. «نقش زنان در اقتصاد خانواده و جامعه»، خبرگزاری ایرنا.
  10. خاکسار، «زن زرنگ، خانواده پولدار (مدیر مدبر خانواده)»، 1392ش، ص18.
  11. «دو کانال اثرگذاری زنان در اقتصاد»، روزنامهٔ دنیای اقتصاد، 1 آذرماه 1396ش.
  12. اشرفی، «سبک زندگی و اقتصاد چگونه بر یکدیگر تأثیر می‌گذارند؟»، وب‌سایت آتیه‌آنلاین.
  13. کاکیا، نگرشی نو بر اقتصاد خانواده، 1388ش، ص25.
  14. بنی‌اسدی و غفارنیا، «سبک‌زندگی اسلامی در اقتصاد خانواده با تکیه بر کلام و سیرهٔ امام سجاد»، 1401ش، ص10.
  15. مهارت‌های مدیریت هزینهٔ خانواده»، روزنامه دنیای اقتصاد، 18 آذر 1395ش.
  16. حکیمی، همراهی و همگامی- روش مصرف-، 1395ش، ص21.
  17. حکیمی، الحیاه، 1367ش، ج4، ص480.
  18. حکیمی، الحیاه، 1367ش، ج4، ص488.
  19. عطاردی، مستندالامام الرضا، 1413ق، ج1، ص285.
  20. علی‌کرمی، مهارت‌های بانوان در حفظ آرامش و استحکام خانواده، 1396ش، ص114.
  21. اسحاقی، مصرف مدبرانه در اسلام، 1388ش، ص161.
  22. اسحاقی، مصرف مدبرانه در اسلام، 1388ش، ص162.
  23. حبیبی‌تبار، گام به گام با اخلاق مدیریت و شیوه‌های پیشرفت آن، 1380ش، ص104.
  24. یوسفیان، احکام اقتصادی خانواده، 1391ش، ص88.
  25. نجفی، «زنان، اقتصاد و مشارکت در مدیریت و برنامه‌ریزی»، 1383ش، ص36.
  26. «نقش زنان در بهره‌وری اقتصاد خانواده»، روزنامۀ دنیای اقتصاد.
  27. عندلیب، «درآمد خانواده باید بودجه‌بندی شود/ خانواده‌ها منابع درآمدی خود را افزایش دهند»، خبرگزاری سلامت.
  28. خطیب، مهارت‌های زندگی، 1396ش، ص221.
  29. نجاتی، آموزش عمومی الگوی اصلاح مصرف، 1388ش، ص92.
  30. ملک‌مطیعی، مدیریت امور اقتصاد خانواده، 1390ش، ص22.
  31. تنکابنی فرید، الحدیث: روایات تربیتی از مکتب اهل‌بیت، 1377ش، ج1، ص208.
  32. ذبیحی، «الگوی خانواده متعالی در سیره رضوی»، 1393ش، ص281.
  33. بانکی‌پور فرد و همکاران، «بررسی آموزه‌های دینی بر حوزۀ تنظیم روابط اقتصادی در خانواده»، وب‌سایت دانشگاه فردوسی مشهد.
  34. «نقش اقتصاد خانواده در رونق جامعه، بخش دوم»، وب‌سایت راسخون.
  35. «نقش اقتصاد خانواده در رونق و شکوفایی اقتصادی کشور»، وب‌سایت بصیرت.
  36. متقی، کنزالعمال، 1409ق، ج3، ص643.
  37. قرائتی، «اگر افراد جامعه شکرگزار باشند نیازها به تعادل می‌رسد/ خداوند هوای بنده شاکرش را در دنیا دارد»، خبرگزاری فارس.
  38. شریفی، و همکاران، اقتصاد خانواده در فرهنگ رضوی، 1393ش، ص102.
  39. کلینی، الکافی، 1367ش، ج5، ص124.
  40. شریفی، و همکاران، اقتصاد خانواده در فرهنگ رضوی، 1393ش، ص104.
  41. «نقش اقتصاد خانواده در رونق و شکوفایی اقتصادی کشور»، وب‌سایت بصیرت.
  42. حکیمی، همراهی و همگامی- روش مصرف-، 1395ش، ص5.
  43. «نقش اقتصاد خانواده در رونق و شکوفایی اقتصادی کشور»، وب‌سایت بصیرت.
  44. موسوی، «مصرف گرایی و مدیریت اقتصادی خانواده»، 1388ش، ص209.
  45. ادیب و همکاران، «نقش زن ایرانی در اصلاح الگوی مصرف»، 1388ش، ص82.
  46. شریفی، و همکاران، اقتصاد خانواده در فرهنگ رضوی، 1393ش، ص114.
  47. موسوی، «مصرف گرایی و مدیریت اقتصادی خانواده»، 1388ش، ص205.
  • ادیب، یوسف و همکاران، «نقش زن ایرانی در اصلاح الگوی مصرف»، مجلة مهندسی فرهنگی، شمارهٔ ۳۵–۳۶، ۱۳۸۸ش.
  • اسحاقی، سیدحسین، مصرف مدبرانه در اسلام، قم، مؤسسهٔ بوستان کتاب، ۱۳۸۸ش.
  • اشرفی، ثاقب، «سبک‌زندگی و اقتصاد چگونه بر یکدیگر تأثیر می‌گذارند؟»، وب‌سایت آتیه‌آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۱۱ شهریور ۱۴۰۲ش.
  • بانکی‌پور فرد، امیرحسین و همکاران، «بررسی آموزه‌های دینی بر حوزهٔ تنظیم روابط اقتصادی در خانواده»، وب‌سایت دانشگاه فردوسی مشهد، تاریخ درج مطلب: ۱۹ اردبیهشت ۱۳۹۴ش.
  • بنی‌اسدی، رضا و غفارنیا، فاطمه، «سبک زندگی اسلامی در اقتصاد خانواده با تکیه بر کلام و سیرهٔ امام سجاد»، مجلة پژوهش‌های معاصر در علوم و تحقیقات، شمارهٔ ۳۳، فروردین ۱۴۰۱ش.
  • بی‌ریا، سهیلا، «بررسی دیدگاه اسلام در مورد عملکرد اقتصادی زنان و نقش آنان در توسعهٔ اقتصادی»، مجلهٔ پژوهش‌های میان‌رشته‌ای زنان، شمارهٔ ۱، ۱۴۰۰ش.
  • تنکابنی فرید، مرتضی، الحدیث: روایات تربیتی از مکتب اهل‌بیت، قم، فرهنگ اسلامی، ۱۳۷۷ش.
  • حبیبی‌تبار، جواد، گام به گام با اخلاق مدیریت و شیوه‌های پیشرفت آن، قم، خرم، چاپ اول، ۱۳۸۰ش.
  • حکیمی، محمد، همراهی و همگامی- روش مصرف، مشهد، بنیاد پژوهش‌های اسلامی آستان قدس رضوی، ۱۳۹۵ش.
  • حکیمی، محمدرضا و همکاران، الحیاه، قم، فرهنگ اسلامی، ۱۳۶۷ش.
  • خاکسار، زکیه، «زن زرنگ، خانواده پولدار (مدیر مدبر خانواده)»، نشریهٔ شمیم نرجس، ش۴، ۱۳۹۲ش.
  • خطیب، سیدمهدی، مهارت‌های زندگی، قم، دارالحدیث، ۱۳۹۶ش.
  • «دو کانال اثرگذاری زنان در اقتصاد»، روزنامهٔ دنیای اقتصاد، شمارهٔ ۴۲۰۰، ۱آذرماه ۱۳۹۶ش.
  • ذاکری، عطیه، «اثر زنان روی اقتصاد خانواده»، وب‌سایت تبیان، تاریخ درج مطلب: ۱۹ بهمن ۱۴۰۲ش.
  • ذبیحی، عاطفه، «تأثیر آموزه‌های تربیتی رضوی بر سلامت روانی خانواده»، مجموعه مقالات همایش ملی حدیث رضوی، دارالحدیث، ۱۳۹۳ش.
  • شادمانی، سارا، «نقش زنان در اصلاح الگوی مصرف و اقتصاد مقاومتی»، چهارمین کنفرانس بین‌المللی پژوهش‌های نوین در مدیریت، اقتصاد و حسابداری، ۱۹ تیرماه ۱۳۹۵ش.
  • شریفی، علی و همکاران، اقتصاد خانواده در فرهنگ رضوی، تهران، پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات، چاپ اول، ۱۳۹۳ش.
  • عطاردی، عزیزالله، مستند الامام الرضا، بیروت، دارالصفوه، ۱۴۱۳ق.
  • علی‌کرمی، رضا، مهارت‌های بانوان در حفظ آرامش و استحکام خانواده، قم، قلم‌گاه، چاپ سوم، تابستان ۱۳۹۶ش.
  • عندلیب، محمد، «درآمد خانواده باید بودجه‌بندی شود/ خانواده‌ها منابع درآمدی خود را افزایش دهند»، خبرگزاری سلامت، تاریخ درج مطلب: ۹ دی ۱۳۹۹ش.
  • فرزانه، مسعود، اقتصاد خانواده، تهران، جهاد دانشگاهی، ۱۳۹۰ش.
  • فروزش، زیبا، «بررسی اقتصاد خانواده؛ با الگوپذیری از سیرهٔ عملی حضرت زهرا» نشریهٔ مطالعات قرآنی نامهٔ جامعه، شمارهٔ ۳۴، تیرماه ۱۳۸۶ش.
  • قرائتی، محسن، «اگر افراد جامعه شکرگزار باشند نیازها به تعادل می‌رسد/ خداوند هوای بنده شاکرش را در دنیا دارد»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۱۱ تیر ۱۳۹۴ش.
  • کاکیا، لیدا، نگرشی نو بر اقتصاد خانواده، تهران، ورای دانش، ۱۳۸۸ش.
  • کلینی، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی، تهران، دارالکتب‌الاسلامیه، چاپ سوم، ۱۳۶۷ش.
  • متقی، علی بن حسام‌الدین، کنزالعمال، لبنان، مؤسسهٔ الرسالة، ۱۴۰۹ق.
  • موسوی، مهدی، «مصرف‌گرایی و مدیریت اقتصادی خانواده»، مجلهٔ ارمغان، شمارهٔ ۸، ۱۳۸۸ش.
  • «مهارت‌های مدیریت هزینهٔ خانواده»، روزنامهٔ دنیای اقتصاد، شمارهٔ ۳۹۲۸، ۱۸ آذرماه ۱۳۹۵ش.
  • ملک‌مطیعی، زهرا، مدیریت امور اقتصاد خانواده، مشهد، بوی شهر بهشت، ۱۳۹۰ش.
  • نجاتی، شهرام، آموزش عمومی الگوی اصلاح مصرف، مشهد، همیاران جوان، ۱۳۸۸ش.
  • نجفی، محمدعلی، «زنان، اقتصاد و مشارکت در مدیریت و برنامه‌ریزی»، مجلة حقوق زنان، شمارهٔ ۲۵، ۱۳۸۳ش.
  • «نقش اقتصاد خانواده در رونق جامعه»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: ۲ فروردین ۱۳۹۹ش.
  • «نقش اقتصاد خانواده در رونق و شکوفایی اقتصادی کشور»، وب‌سایت بصیرت، تاریخ درج مطلب: ۲۵ آذر ۱۳۹۴ش.
  • «نقش بی‌بدیل زنان در پیشرفت اقتصاد خانواده»، خبرگزاری میزان، تاریخ درج مطلب: ۲۰ تیر۱۴۰۰ش.
  • «نقش زنان در بهره‌وری اقتصاد خانواده»، وب‌سایت روزنامهٔ دنیای اقتصاد، تاریخ درج مطلب: ۹ آذر ۱۳۹۶ش.
  • «نقش زنان در اقتصاد خانواده و جامعه»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۲۶ فروردین ۱۳۹۶ش.
  • «نقش مهم زنان در مدیریت خانواده (بخش دوم)»، وب‌سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: ۲۲ دی ۱۳۹۸ش.
  • «نقش زنان در بهره‌وری اقتصاد خانواده»، روزنامهٔ دنیای اقتصاد، شمارهٔ ۴۲۰۵، ۸ آذر ۱۳۹۶ش.
  • یوسفیان، نعمت‌الله، احکام اقتصادی خانواده، قم، زمزم هدایت، ۱۳۹۱ش.