پرش به محتوا

پیش‌نویس:عارف قزوینی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر
دیداریویکی‌متن
imported>شاهرودی
 
(۱۳ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۷ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<big>'''عارف قزوینی؛'''</big> شاعر آزادی‌خواه، نویسندۀ انقلابی و تصنف‌ساز مشهور ایرانی.
[[پرونده:عارف.jpg|جایگزین=عارف قزوینی|بندانگشتی|تصویری از عارف قزوینی]]
{{درشت|'''عارف قزوینی؛'''}} شاعر آزادی‌خواه، نویسندهٔ انقلابی و تصنف‌ساز مشهور ایرانی.


عارف قزوینی، ترانه‌سرا، تصنیف‌ساز و موسیقی‌دان نامدار ایرانی بود که با ترانه‌های اجتماعی و سیاسی خود نقش مهمی در آگاهی و بیداری افکار عمومی و پیروزی انقلاب مشروطه داشت. سروده‌ها و تصنیف‌های مشهور وی به‌دلیل درونمایۀ اجتماعی، پرداختن به فرهنگ و تمدن ایرانی، ایجاد حس وطن‌دوستی و شور انقلابی، تا هنوز مورد احترام مردم ایران بوده و الهام‌بخش است.  
عارف قزوینی، ترانه‌سرا، تصنیف‌ساز و موسیقی‌دان نامدار ایرانی بود که با ترانه‌های اجتماعی و سیاسی خود نقش مهمی در آگاهی و بیداری افکار عمومی و پیروزی انقلاب مشروطه داشت. سروده‌ها و تصنیف‌های مشهور وی به‌دلیل درونمایهٔ اجتماعی، پرداختن به فرهنگ و تمدن ایرانی، ایجاد حس وطن‌دوستی و شور انقلابی، تا هنوز مورد احترام مردم ایران بوده و الهام‌بخش است.
==زندگی‌نامه==
«میرزا ابوالقاسم»، معروف به عارف قزوینی، در 1259ش در قزوین به دنیا آمد. وی ادبیات فارسی و عربی را در زادگاه خود فراگرفت و موسیقی را نزد «میرزاصادق خرازی» آموخت.  عارف قزوینی با اصرار پدر، مدتی پای منبر «میرزاحسن واعظ» از واعظان مشهور قزوین نشست و به نوحهخوانی مشغول شد، اما بلافاصله بعد از فوت پدر، نوحه‌خوانی را رها کرد.<ref>[https://www.irna.ir/news/81474176/%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81-%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%86%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D9%88%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%B4%D8%B1%D9%88%D8%B7%D9%87 «عارف قزوینی ترانه‌سرای دوران مشروطه»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>  وی در ۱۲۷۷ش به تهران آمد و به‌دلیل صدای خوبی که داشت، مورد توجه شاهزادگان قاجار قرار گرفت و «مظفرالدین شاه» خواست او را جزء افراد «فراش‌خلوت‌« (فرش‌کنندۀ اتاق مخصوص پادشاه) دربار درآورد، اما وی قبول نکرد و به زادگاه خود بازگشت.  عارف قزوینی قبل از اینكه به سن 20 سالگی برسد ازدواج كرد اما این وصلت با نارضایتی خانوادۀ همسر وی همراه بود؛ زیرا با تفكرات انقلابی این هنرمند موافق نبودند. او سرانجام تن به طلاق همسر خود داد و بعد از آن، هرگز ازدواج نكرد. عارف قزوینی از 18 سالگی به خوانندگی تصنیف مشغول شد.<ref>[https://www.irna.ir/news/83179794/%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81-%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%DB%8C-%D9%88%D8%B7%D9%86-%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA-%D9%88-%D8%B3%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C «عارف قزوینی؛ شاعری وطن‌پرست و سرشار از شور انقلابی»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>


==ویژگی‌های اخلاقی==
== زندگی‌نامه ==
عارف قزوینی را شاعری احساساتی و زودباور توصیف کرده‌اند که با هر امیدی تا سرحد جنون پیش می‌رفت و در دوستی‌های خود حد و مرزی قایل نبود، اما با کمترین بی‌مهری و اختلافی، دوستی را بهم می‌زد و به مقابله بر می‌خواست. عارف، نقص‌های خود را در زندگی از کسی پنهان نمی‌کرد و همین بهانه به دست مخالفان وی می‌داد. عارف در نهایت آزادگی زندگی کرد و مردی غیرتمند بود. او برای مال و ثروت ارزشی قایل نبود و هرگز زیر بار منت کسی نمی‌رفت. از دروغ بیزار بود و هرچه در دل داشت، بر زبان می‌راند.<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C «ابوالقاسم عارف قزوینی»، ویکی فقه.]</ref>  
«میرزا ابوالقاسم»، معروف به عارف قزوینی، در ۱۲۵۹ش در [[قزوین]] به دنیا آمد. وی ادبیات فارسی و عربی را در زادگاه خود فراگرفت و موسیقی را نزد «میرزاصادق خرازی» آموخت. عارف قزوینی با اصرار پدر، مدتی پای منبر «میرزاحسن واعظ» از واعظان مشهور قزوین نشست و به نوحه‌خوانی مشغول شد، اما بلافاصله بعد از فوت پدر، نوحه‌خوانی را رها کرد.<ref>[https://www.irna.ir/news/81474176/عارف-قزوینی-ترانه-سرای-دوران-مشروطه «عارف قزوینی ترانه‌سرای دوران مشروطه»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
==زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی==
 
دورۀ زندگی عارف قزوینی، اوج استبداد سیاسی، فساد اجتماعی و ولنگاری فرهنگی دوران قاجار بود.<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C «ابوالقاسم عارف قزوینی»، ویکی فقه.]</ref> در چنین شرایطی جنبش مشروطه‌خواهی شکل گرفت و عارف قزوینی که خود شاهد ستم شاه و دربار بود، از همان ابتدای زمزمه‌های انقلاب، همگام با دیگر آزادی‌خواهان و برخی روحانیان به مشروطه‌خواهی روی آورد و ذوق و استعداد خود را در خدمت آزادی و انقلاب به کار گرفت؛ از جمله، عارف بیست روز بعد از اعدام شیخ فضل‌الله نوری در ۱۳۲۷ق و در نمایشی که در خانه ظهیرالدوله به نفع قربانیان آتش‌سوزی بازار برگزار شد، غزلی سرود که مورد اقبال عمومی قرار گرفت.<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C «ابوالقاسم عارف قزوینی»، ویکی فقه.]</ref>
وی در ۱۲۷۷ش به [[تهران]] آمد و به‌دلیل صدای خوبی که داشت، مورد توجه شاهزادگان قاجار قرار گرفت و «مظفرالدین شاه» خواست او را جزء افراد «فراش‌خلوت «(فرش‌کنندهٔ اتاق مخصوص پادشاه) دربار درآورد، اما وی قبول نکرد و به زادگاه خود بازگشت. عارف قزوینی قبل از اینکه به سن ۲۰ سالگی برسد [[ازدواج]] کرد اما این وصلت با نارضایتی خانوادهٔ همسر وی همراه بود؛ زیرا با تفکرات انقلابی این هنرمند موافق نبودند. او سرانجام تن به [[طلاق]] همسر خود داد و بعد از آن، هرگز ازدواج نکرد. عارف قزوینی از ۱۸ سالگی به خوانندگی تصنیف مشغول شد.<ref>[https://www.irna.ir/news/83179794/عارف-قزوینی-شاعری-وطن-پرست-و-سرشار-از-شور-انقلابی «عارف قزوینی؛ شاعری وطن‌پرست و سرشار از شور انقلابی»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
==جایگاه اجتماعی==
 
===الف) ادبی===
== ویژگی‌های اخلاقی ==
====1. وارد کردن مفاهیم انقلابی در ادبیات====
عارف قزوینی را شاعری احساساتی و زودباور توصیف کرده‌اند که با هر امیدی تا سرحد جنون پیش می‌رفت و در دوستی‌های خود حد و مرزی قایل نبود، اما با کمترین بی‌مهری و اختلافی، دوستی را بهم می‌زد و به مقابله برمی‌خواست. عارف، نقص‌های خود را در زندگی از کسی پنهان نمی‌کرد و همین بهانه به دست مخالفان وی می‌داد. عارف در نهایت آزادگی زندگی کرد و مردی غیرتمند بود. او برای مال و ثروت ارزشی قایل نبود و هرگز زیر بار منت کسی نمی‌رفت. از [[دروغ]] بیزار بود و هرچه در دل داشت، بر زبان می‌راند.<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/ابوالقاسم_عارف_قزوینی «ابوالقاسم عارف قزوینی»، ویکی فقه.]</ref>
عارف قزوینی در شمار شاعران برجستۀ عصر مشروطه است که توانست با موج نوجویی همراه شود و برای نخستین بار با جسارت هنری، مفاهیم وطن‌دوستی، آزادی سیاسی و اجتماعی و ستیز با بی‌عدالتی و واپس‌ماندگی را در شعر فارسی وارد کرد.<ref>[https://literaturelib.com/uploads/books/pdf/%D8%AE%D9%86%DB%8C%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D9%85%DB%8C%D9%87%D9%86.PDF جمعی از نویسندگان، «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدۀ اشعار عارف قزوینی»، وب‌سایت کتابخانۀ تخصصی ادبیات.] </ref> 
 
====2. ایجاد جنبش تازه در ادبیات فارسی====
== زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی ==
عارف قزوینی در کنار دیگر شاعران دروان مشروطه به ادبیات بی‌تفاوت عصر بازگشت روح تازه بخشید و جنبشی بزرگ و گسترده را در تاریخ ادبیات فارسی پدید آورد.<ref>[https://literaturelib.com/uploads/books/pdf/%D8%AE%D9%86%DB%8C%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D9%85%DB%8C%D9%87%D9%86.PDF جمعی از نویسندگان، «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدۀ اشعار عارف قزوینی»، وب‌سایت کتابخانۀ تخصصی ادبیات.] </ref>  
دورهٔ زندگی عارف قزوینی، اوج استبداد سیاسی، فساد اجتماعی و ولنگاری فرهنگی دوران [[قاجاریه|قاجار]] بود.<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/ابوالقاسم_عارف_قزوینی «ابوالقاسم عارف قزوینی»، ویکی فقه.]</ref> در چنین شرایطی جنبش مشروطه‌خواهی شکل گرفت و عارف قزوینی که خود شاهد ستم شاه و دربار بود، از همان ابتدای زمزمه‌های انقلاب، همگام با دیگر آزادی‌خواهان و برخی روحانیان به مشروطه‌خواهی روی آورد و ذوق و استعداد خود را در خدمت آزادی و انقلاب به کار گرفت؛ از جمله، عارف بیست روز بعد از اعدام شیخ فضل‌الله نوری در ۱۳۲۷ق و در نمایشی که در خانه ظهیرالدوله به نفع قربانیان آتش‌سوزی بازار برگزار شد، غزلی سرود که مورد اقبال عمومی قرار گرفت.<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/ابوالقاسم_عارف_قزوینی «ابوالقاسم عارف قزوینی»، ویکی فقه.]</ref>
====3. خلق ادبیات انتقادی====
 
عارف قزوینی در حوزۀ مضمون‌پردازی در ادبیات فارسی، از مدح شاه و درباریان به‌ستایش میهن و آزادی و تفکر انتقادی گرایید و در حوزۀ زبان نیز کهن‌گرایی، تکلف و فاضل‌نمایی را به‌فراموشی سپرد تا بتواند زبان گویای مردم باشد.<ref>[https://literaturelib.com/uploads/books/pdf/%D8%AE%D9%86%DB%8C%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D9%85%DB%8C%D9%87%D9%86.PDF جمعی از نویسندگان، «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدۀ اشعار عارف قزوینی»، وب‌سایت کتابخانۀ تخصصی ادبیات.] </ref>  
== جایگاه اجتماعی ==
====4. مردمی کردن شعر و ادبیات====
=== الف) ادبی ===
عارف قزوینی با آزمون و خطای خود و جسارتی که در برخی هنجارگریزی‌های ادبی از خود نشان داد، راه را برای سرایندگان آینده هموار کرد تا بتوانند ادبیات مردمی را به آرمان‌های خود نزدیک سازند و مفاهیم اجتماعی، سیاسی و انتقادی را به‌ شیوه‌ای سنجیده‌تر و هنری در شعر خود بگنجانند.<ref>[https://literaturelib.com/uploads/books/pdf/%D8%AE%D9%86%DB%8C%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D9%85%DB%8C%D9%87%D9%86.PDF جمعی از نویسندگان، «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدۀ اشعار عارف قزوینی»، وب‌سایت کتابخانۀ تخصصی ادبیات.] </ref>  
==== ۱. وارد کردن مفاهیم انقلابی در ادبیات ====
===ب) هنری===
عارف قزوینی در شمار شاعران برجستهٔ عصر مشروطه است که توانست با موج نوجویی همراه شود و برای نخستین بار با جسارت هنری، مفاهیم وطن‌دوستی، آزادی سیاسی و اجتماعی و ستیز با بی‌عدالتی و واپس‌ماندگی را در [[شعر فارسی]] وارد کرد.<ref>[https://literaturelib.com/uploads/books/pdf/خنیاگر_میهن.PDF جمعی از نویسندگان، «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدۀ اشعار عارف قزوینی»، وب‌سایت کتابخانۀ تخصصی ادبیات.]</ref>
====1. تصنیف‌سرایی میهنی====
 
در زمینۀ هنر موسیقی عارف قزوینی را پیشرو و مبدع «تصنیف‌سرایی میهنی» می‌دانند. ذوق سرشار او در ملودی‌پردازی، شاهکارهایی کم‌نظیر را در تاریخ موسیقی معاصر پدید آورده که تا هنوز با گذشت چند دهه تازگی دارد.<ref>[https://literaturelib.com/uploads/books/pdf/%D8%AE%D9%86%DB%8C%D8%A7%DA%AF%D8%B1_%D9%85%DB%8C%D9%87%D9%86.PDF جمعی از نویسندگان، «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدۀ اشعار عارف قزوینی»، وب‌سایت کتابخانۀ تخصصی ادبیات.] </ref>   برای مثال، تصنیف او با «از خون جوانان وطن لاله دمیده»، بارها توسط خوانندگان مشهور ایران مانند محمدرضا شجریان، سالار عقیلی، علی‌رضا قربانی،<ref>[https://www.ilna.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D9%87%D9%86%D8%B1-6/983695-%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D8%AA%D9%81%D8%A7%D9%82%D8%A7%D8%AA-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%AA%D8%B5%D9%86%DB%8C%D9%81-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81-%D8%B4%DB%8C%D8%AF%D8%A7-%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B6%D9%84%D8%A7%D8%B9-%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C-%D8%AA%D8%B5%D9%86%DB%8C%D9%81-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%86%D9%88%DB%8C%D9%86-%D8%B5%D9%88%D8%AA «تأثیر اتفاقات سیاسی و اجتماعی بر تصنیف‌سرایی/ عارف، شیدا و بهار اضلاع اصلی تصنیف‌سرایان نوین»، خبرگزاری ایلنا.]</ref>   عبدالله دوامی و عسگر عبدالله‌یف (در تفلیس) اجرا شده است و بعد از انقلاب مشروطه، همیشه الهام‌بخش حرکت‌های انقلابی و جریان‌های عدالت‌طلبانه بوده است. <ref> [http://radiofarhang.ir/NewsDetails/?m=069116&n=790516 «بررسی تصنیف از خون جوانان وطن لاله ‌دمیده؛ با كاروان شعر و موسیقی رادیو فرهنگ»، وب‌سایت رادیو فرهنگ.]</ref>
==== ۲. ایجاد جنبش تازه در ادبیات فارسی ====
====2. برگزاری نخسین کنسرت در ایران====
عارف قزوینی در کنار دیگر شاعران دروان مشروطه به ادبیات بی‌تفاوت عصر بازگشت روح تازه بخشید و جنبشی بزرگ و گسترده را در تاریخ ادبیات فارسی پدیدآورد.<ref>[https://literaturelib.com/uploads/books/pdf/خنیاگر_میهن.PDF جمعی از نویسندگان، «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدۀ اشعار عارف قزوینی»، وب‌سایت کتابخانۀ تخصصی ادبیات.]</ref>
عارف قزوینی را از نخستین افرادی می‌دانند که در ایران کنسرت برگزار کرد و علاقه داشت که اجراهای او مردمی باشد. کنسرت‌های عارف قزوینی همیشه پر رونق و پر ازدحام بود. عارف در خصوص تصنیف و تصنیف‌سازی عقیده داشت که تصنیف نباید تحریر داشته باشد تا مردمی که صدا و تحریر ندارند، بتوانند به‌راحتی از پس اجرای آن برآیند.<ref>[https://www.irna.ir/news/84192793/%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81-%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82-%D8%AA%D8%B5%D9%86%DB%8C%D9%81-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1 «عارف قزوینی؛ خالق تصنیف‌های ماندگار»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>  
 
==فعالیت‌های سیاسی==
==== ۳. خلق ادبیات انتقادی ====
===1. مشارکت اثرگذار در انقلاب مشروطه===
عارف قزوینی در حوزهٔ مضمون‌پردازی در ادبیات فارسی، از مدح شاه و درباریان به‌ستایش میهن و آزادی و تفکر انتقادی گرایید و در حوزهٔ زبان نیز کهن‌گرایی، تکلف و فاضل‌نمایی را به‌فراموشی سپرد تا بتواند زبان گویای مردم باشد.<ref>[https://literaturelib.com/uploads/books/pdf/خنیاگر_میهن.PDF جمعی از نویسندگان، «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدۀ اشعار عارف قزوینی»، وب‌سایت کتابخانۀ تخصصی ادبیات.]</ref>
عارف قزوینی در ۱۲۸۲ش، هنگامی که زمزمه‌های انقلاب مشروطیت به گوش می‌رسید با غزل‌ها و تصنیف‌های خود با درون‌مایه‌های سیاسی و اجتماعی به موفقیت مشروطیت کمک کرد؛ در حالی که در آن زمان، تنها  ۲۳ سال داشت.<ref>[https://www.irna.ir/news/84192793/%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81-%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82-%D8%AA%D8%B5%D9%86%DB%8C%D9%81-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1 «عارف قزوینی؛ خالق تصنیف‌های ماندگار»، خبرگزاری ایرنا.]</ref> 
 
===2. نوشتن مقاله‌های انتقادی در مطبوعات===
==== ۴. مردمی کردن شعر و ادبیات ====
عارف قزوینی پس از «استبداد صغیر» (1287-1288ش)، در مطبوعات ایران نوشته‌های انتقادی منتشر می‌کرد. وی در تیر ۱۲۹۴ش در روزنامۀ ارشاد، ادعا کرد که دوازده‌هزار خروار غله، ظرف دو سال در انبار تقلب شده‌ و حاضر است این ادعا را با اسناد معتبر ثابت کند و اگر اثبات نتوانست، مجازات وی تیرباران باشد. این ادعای او باعث بحث‌های زیادی در مجلس شورای ملی شد تا جایی که «شیخ اسدالله محلاتی» یکی از نمایندگان مجلس از «امیرنظام قراگوزلو» وزیر اقتصاد دربارۀ ادعای عارف توضیح خواست.<ref>[https://www.irna.ir/news/84192793/%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81-%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82-%D8%AA%D8%B5%D9%86%DB%8C%D9%81-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1 «عارف قزوینی؛ خالق تصنیف‌های ماندگار»، خبرگزاری ایرنا.]</ref> 
عارف قزوینی با آزمون و خطای خود و جسارتی که در برخی هنجارگریزی‌های ادبی از خود نشان داد، راه را برای سرایندگان آینده هموار کرد تا بتوانند ادبیات مردمی را به آرمان‌های خود نزدیک سازند و مفاهیم اجتماعی، سیاسی و انتقادی را به شیوه‌ای سنجیده‌تر و هنری در شعر خود بگنجانند.<ref>[https://literaturelib.com/uploads/books/pdf/خنیاگر_میهن.PDF جمعی از نویسندگان، «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدۀ اشعار عارف قزوینی»، وب‌سایت کتابخانۀ تخصصی ادبیات.]</ref>
3. شرکت در اعتراض‌های سیاسی
 
عارف قزوینی، همواره به رویدادهای سیاسی واکنش اعتراضی نشان می‌داد. برای مثال در خاکسپاری کلنل «محمدتقی پسیان» فرمانده ژاندارمری خراسان که حکومت شبه خودمختار جمهوری خراسان را تشکیل داد اما مدت کوتاهی بعد توسط قوام‌السلطنه، رضاخان و فرج‌الله خان سرکوب و اعدام شد، به عاملان این حادثه انتقاد کرد. او هنگام اعدام پسیان این شعر را سرود:
=== ب) هنری ===
این سر که نشان سرپرستی است** امروز رها ز قید هستی است
==== ۱. تصنیف‌سرایی میهنی ====
با دیدۀ عبرتش ببینید** که‌این عاقبت وطن‌پرستی است<ref>[https://www.irna.ir/news/84192793/%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81-%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82-%D8%AA%D8%B5%D9%86%DB%8C%D9%81-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1 «عارف قزوینی؛ خالق تصنیف‌های ماندگار»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>  
در زمینهٔ هنر موسیقی عارف قزوینی را پیشرو و مبدع «تصنیف‌سرایی میهنی» می‌دانند. ذوق سرشار او در ملودی‌پردازی، شاهکارهایی کم‌نظیر را در تاریخ موسیقی معاصر پدیدآورده که تا هنوز با گذشت چند دهه تازگی دارد.<ref>[https://literaturelib.com/uploads/books/pdf/خنیاگر_میهن.PDF جمعی از نویسندگان، «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدۀ اشعار عارف قزوینی»، وب‌سایت کتابخانۀ تخصصی ادبیات.]</ref> برای مثال، تصنیف او با «[[از خون جوانان وطن لاله دمیده]]»، بارها توسط خوانندگان مشهور [[ایران]] مانند محمدرضا شجریان، سالار عقیلی، علی‌رضا قربانی،<ref>[https://www.ilna.ir/بخش-فرهنگ-هنر-6/983695-تاثیر-اتفاقات-سیاسی-اجتماعی-بر-تصنیف-سرایی-عارف-شیدا-بهار-اضلاع-اصلی-تصنیف-سرایان-نوین-صوت «تأثیر اتفاقات سیاسی و اجتماعی بر تصنیف‌سرایی/ عارف، شیدا و بهار اضلاع اصلی تصنیف‌سرایان نوین»، خبرگزاری ایلنا.]</ref> عبدالله دوامی و عسگر عبدالله‌یف (در تفلیس) اجرا شده است و بعد از انقلاب مشروطه، همیشه الهام‌بخش حرکت‌های انقلابی و جریان‌های عدالت‌طلبانه بوده است.<ref>[http://radiofarhang.ir/NewsDetails/?m=069116&n=790516 «بررسی تصنیف از خون جوانان وطن لاله دمیده؛ با کاروان شعر و موسیقی رادیو فرهنگ»، وب‌سایت رادیو فرهنگ.]</ref>
==آثار==
 
===1. دیوان===  
==== ۲. برگزاری نخسین کنسرت در ایران ====
از عارف قزوینی یک دیوان شعر به‌جا مانده که چاپ برلین است و در آن ۱۶۴ غزل، قصیده و مثنوی وجود دارد.<ref>[https://www.irna.ir/news/84192793/%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81-%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82-%D8%AA%D8%B5%D9%86%DB%8C%D9%81-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1 «عارف قزوینی؛ خالق تصنیف‌های ماندگار»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
عارف قزوینی را از نخستین افرادی می‌دانند که در ایران [[کنسرت]] برگزار کرد و علاقه داشت که اجراهای او مردمی باشد. کنسرت‌های عارف قزوینی همیشه پر رونق و پرازدحام بود. عارف در خصوص [[تصنیف]] و تصنیف‌سازی عقیده داشت که تصنیف نباید تحریر داشته باشد تا مردمی که صدا و تحریر ندارند، بتوانند به‌راحتی از پس اجرای آن برآیند.<ref>[https://www.irna.ir/news/84192793/عارف-قزوینی-خالق-تصنیف-های-ماندگار «عارف قزوینی؛ خالق تصنیف‌های ماندگار»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
===2. تصنیف‌ها===  
 
عارف قزوینی حدود 28 تصنیف سروده است که تصنیف‌های‌ «از خون جوانان وطن لاله دمیده»، «دیدم صنمی، سرو قدی، روی چو ماهی»، «ای امان از فراقت امان» و «هنگام می‌فصل گل و گشت چمن شد»، از جمله تصنیف‌های ماندگار او است.<ref>[https://www.irna.ir/news/84192793/%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81-%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AE%D8%A7%D9%84%D9%82-%D8%AA%D8%B5%D9%86%DB%8C%D9%81-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D9%86%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D8%B1 «عارف قزوینی؛ خالق تصنیف‌های ماندگار»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
== فعالیت‌های سیاسی ==
==درون‌مایۀ اصلی آثار==
=== ۱. مشارکت اثرگذار در انقلاب مشروطه ===
===الف) فرهنگ و تمدن ایران===
عارف قزوینی در ۱۲۸۲ش، هنگامی که زمزمه‌های انقلاب مشروطیت به گوش می‌رسید با غزل‌ها و تصنیف‌های خود با درون‌مایه‌های سیاسی و اجتماعی به موفقیت مشروطیت کمک کرد؛ در حالی که در آن زمان، تنها ۲۳ سال داشت.<ref>[https://www.irna.ir/news/84192793/عارف-قزوینی-خالق-تصنیف-های-ماندگار «عارف قزوینی؛ خالق تصنیف‌های ماندگار»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
در آثار و سروده‌های عارف قزوینی، فرهنگ و تمدن ايران با تمام جنبه‌هاي آن حضوري پر رنگ دارند؛ یعنی ايران با تمام ارزش‌ها و پيروزي‌ها و شكست‌های آن،<ref>[https://lit.shahrekord.iau.ir/article_527498.html دلاویز، «انعکاس ریشه‎های تمدن ایرانی در شعر عارف قزوینی»، 1395ش، ص 148.]</ref> همچنین جغرافیا و تاریخ، اساطیر، زبان و مذهب مردم ایران، دغدغة اصلي سروده‌ها به‌ویژه تصنیف‌ها و ترانه‌های عارف قزويني بوده است.<ref>[https://www.irna.ir/news/83179794/%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81-%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%DB%8C-%D9%88%D8%B7%D9%86-%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA-%D9%88-%D8%B3%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C «عارف قزوینی؛ شاعری وطن‌پرست و سرشار از شور انقلابی»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>  
 
===ب) انتقاد از وضع موجود===
=== ۲. نوشتن مقاله‌های انتقادی در مطبوعات ===
روح کلی سروده‌های او را انتقاد از وضع موجود شکل می‌دهد و در پشت همة اين انتقادات به دنبال يافتن ايراني بر اساس الگوهاي فرهنگ بومی بود كه ريشه در دل تاريخ ايران داشت.<ref>[https://lit.shahrekord.iau.ir/article_527498.html دلاویز، «انعکاس ریشه‎های تمدن ایرانی در شعر عارف قزوینی»، 1395ش، ص 148.]</ref>   
عارف قزوینی پس از «استبداد صغیر» (۱۲۸۷–۱۲۸۸ش)، در مطبوعات ایران نوشته‌های انتقادی منتشر می‌کرد. وی در [[تیر]] ۱۲۹۴ش در روزنامهٔ ارشاد، ادعا کرد که دوازده‌هزار خروار غله، ظرف دو سال در انبار تقلب شده و حاضر است این ادعا را با اسناد معتبر ثابت کند و اگر اثبات نتوانست، مجازات وی تیرباران باشد. این ادعای او باعث بحث‌های زیادی در مجلس شورای ملی شد تا جایی که «شیخ اسدالله محلاتی» یکی از نمایندگان مجلس از «امیرنظام قراگوزلو» وزیر اقتصاد دربارهٔ ادعای عارف توضیح خواست.<ref>[https://www.irna.ir/news/84192793/عارف-قزوینی-خالق-تصنیف-های-ماندگار «عارف قزوینی؛ خالق تصنیف‌های ماندگار»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
===ج) اهداف ملی===
 
به باور محققان، عارف قزوینی در گزينش مؤلفه‌هاي یادشده در آثار او، اهداف ذیل را دنبال می‌کرد:
=== ۳. شرکت در اعتراض‌های سیاسی ===
# شناساندن بن‌مايه‌هاي ملي، مدني و ديني ايران در گذر تاريخ؛
عارف قزوینی، همواره به رویدادهای سیاسی واکنش اعتراضی نشان می‌داد. برای مثال در خاکسپاری کلنل «محمدتقی پسیان» فرمانده ژاندارمری [[خراسان]] که حکومت شبه خودمختار جمهوری خراسان را تشکیل داد اما مدت کوتاهی بعد توسط قوام‌السلطنه، رضاخان و فرج‌الله خان سرکوب و اعدام شد، به عاملان این حادثه انتقاد کرد. او هنگام اعدام پسیان این شعر را سرود:
# نشان دادن پايبندي به فرهنگ غني ایران؛
{{آغاز نستعلیق}}
# تلاش در جهت حفظ هويت تاريخي؛
{{شعر|نستعلیق}}
# نشان دادن عظمت و اهمیت استقلال سياسي كشور. <ref>[https://lit.shahrekord.iau.ir/article_527498.html دلاویز، «انعکاس ریشه‎های تمدن ایرانی در شعر عارف قزوینی»، 1395ش، ص 148.]</ref>  
  {{ب|این سر که نشان سرپرستی است|امروز رها ز قید هستی است}}
==د) وطن‌ستایی==
{{ب| با دیدهٔ عبرتش ببینید|که‌این عاقبت وطن‌پرستی}}
عارف قزوینی، روحیۀ وطن‌دوستی و وطن‌ستایی را زنده و به نسل‌های بعد منتقل کرد. این در زمانی بود که روحیۀ وطن‌دوستی در ایران به‌شدت ضعیف شده بود؛ او در غزلی با مطلع و ردیف ایران می‌گوید:
{{پایان شعر}}
به مرگ راضیم از وضع نامنظم ایران *** زپا فكنده مرا سخت غصه و غم ایران <ref>[https://www.irna.ir/news/83179794/%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81-%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%DB%8C-%D9%88%D8%B7%D9%86-%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA-%D9%88-%D8%B3%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C «عارف قزوینی؛ شاعری وطن‌پرست و سرشار از شور انقلابی»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>  
{{پایان نستعلیق}}است<ref>[https://www.irna.ir/news/84192793/عارف-قزوینی-خالق-تصنیف-های-ماندگار «عارف قزوینی؛ خالق تصنیف‌های ماندگار»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
==درگذشت==
 
عارف قزوینی در دوم بهمن 1312ش دیده از جهان فروبست و در آرامگاه بوعلی سینا در همدان به خاك سپرده شد. <ref>[https://www.irna.ir/news/83179794/%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81-%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%B4%D8%A7%D8%B9%D8%B1%DB%8C-%D9%88%D8%B7%D9%86-%D9%BE%D8%B1%D8%B3%D8%AA-%D9%88-%D8%B3%D8%B1%D8%B4%D8%A7%D8%B1-%D8%A7%D8%B2-%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8%DB%8C «عارف قزوینی؛ شاعری وطن‌پرست و سرشار از شور انقلابی»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>  
== آثار ==
==افتخارات==
[[پرونده:Kolliyat-e Divan-e Aref-e Qazvini.pdf.jpg|جایگزین=دیوان عارف|بندانگشتی|دیوان عارف، نسخهٔ چاپ تهران در سال ۱۳۲۷ ه‍. خ]]
===1. شاعر ملی ایران===
 
به‌دلیل نقش برجستۀ عارف قزوینی در تحول ادبیات انتقادی و انقلابی و سرودن تصنیف‌های ماندگار و خلق آثار موسیقی میهنی، بسیاری از پژوهشگران به وی لقب شاعر ملی ایران را داده‌اند. <ref>[https://taaghche.com/blog/1400/05/18/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81-%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C/ «نگاهی به زندگی و آثار عارف قزوینی»، وبلاگ مجلۀ تاقچه.] </ref>
=== ۱. دیوان ===
===2. نماد هنری جنش آزادی‌خواهی===
از عارف قزوینی یک دیوان شعر به‌جا مانده که چاپ برلین است و در آن ۱۶۴ غزل، قصیده و مثنوی وجود دارد.<ref>[https://www.irna.ir/news/84192793/عارف-قزوینی-خالق-تصنیف-های-ماندگار «عارف قزوینی؛ خالق تصنیف‌های ماندگار»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
موفقیت کم‌نظیر تصنیفهای عارف در پیشبرد آرمان‌های جنبش مشروطه، گسترش روح میهن‌پرستی، آزادگی و آزادی‌خواهی در ایران، باعث شده است که وی به‌عنوان «نماد هنری جنش آزادی‌خواهی» شناخته شود.<ref>[https://www.mardomsalari.ir/report/101492/%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%AF%D9%87-%DB%8C-%D8%AE%D9%88%D9%86-%D8%AC%D9%88%D8%A7%D9%86%D8%A7%D9%86-%D9%88%D8%B7%D9%86 «یادی از سرایندۀ از خونِ جوانانِ وطن»، مردم‌سالاری آنلاین.]</ref>  
 
===3. جایزۀ ملی عارف===
=== ۲. تصنیف‌ها ===
جایزه ملی عارف قزوینی، رویدادی است که به دلیل پاسداشت وی در قزوین و برای انتخاب بهترین‌های تصنیف‌سازی برگزار می‌شود.<ref>[https://ghazvin.farhang.gov.ir/fa/news/568062/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%87-%D9%85%D9%84%DB%8C-%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81-%D8%AF%D8%B1-%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%AF-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B1%D9%82%D8%A7%D8%A8%D8%AA-%D8%A2%D9%87%D9%86%DA%AF%D8%B3%D8%A7%D8%B2%D8%A7%D9%86 «جایزۀ ملی عارف در قزوین برگزار می‌شود؛ جایی برای رقابت آهنگسازان»، وب‌سایت ادارۀ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قزوین.]</ref>
عارف قزوینی حدود ۲۸ تصنیف سروده است که تصنیف‌های «از خون جوانان وطن لاله دمیده»، «دیدم صنمی، سرو قدی، روی چو ماهی»، «ای امان از فراقت امان» و «هنگام می‌فصل گل و گشت چمن شد»، از جمله تصنیف‌های ماندگار او است.<ref>[https://www.irna.ir/news/84192793/عارف-قزوینی-خالق-تصنیف-های-ماندگار «عارف قزوینی؛ خالق تصنیف‌های ماندگار»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
==آثار تولیدشده دربارۀ عارف قزوینی==
 
دربارۀ شخصیت، فعالیت‌ها، اشعار، ترانه‌ها و تصنیف‌های عارف قزوینی، آثار زیادی در قالب مقاله، یادداشت، شعر و کتاب نوشته است. برای مثال می‌توان به دو عنوان کتاب «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدۀ اشعار عارف قزوینی» توسط «هما میوانی» و «سرایندۀ رهایی ایران؛ یادنامۀ عارف قزوینی» با تلاش «مهدی به‌خیال» اشاره کرد.<ref>[https://taaghche.com/blog/1400/05/18/%D9%86%DA%AF%D8%A7%D9%87%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%88-%D8%A2%D8%AB%D8%A7%D8%B1-%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81-%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C/ «نگاهی به زندگی و آثار عارف قزوینی»، وبلاگ مجلۀ تاقچه.] </ref>  
== درون‌مایهٔ اصلی آثار ==
==نگاه‌های انتقادی به عارف==
=== الف) فرهنگ و تمدن ایران ===
برخی، عارف قزوینی را از نظر داشتن نقاط ضعف اخلاقی و رفتاری مورد انقاد قرار داده‌اند و هوسبازی‌ها و عشق‌بازی‌های وی در جوانی را مطرح کرده‌اند. اما بعضی دیگر در دفاع از وی، صراحت لهجه، راستی، روحیۀ آزادگی و افشاگری‌های وی را علت اصلی دشمنی‌ها و تهمت‌ها علیه او می‌دانند. به‌نظر آنها، دربار قاجار، محلی برای فساد و به دام اندختن آدم‌ها بود و عارف قزوینی نیز به‌همین دلیل، همیشه از نزدیک شدن به محیط دربار دوری می‌کرد؛ چنانکه پیشنهاد فراش خلوت شدن را با واکنش تند و گفتن الفاظ رکیک، رد کرد.<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/%D8%A7%D8%A8%D9%88%D8%A7%D9%84%D9%82%D8%A7%D8%B3%D9%85_%D8%B9%D8%A7%D8%B1%D9%81_%D9%82%D8%B2%D9%88%DB%8C%D9%86%DB%8C «ابوالقاسم عارف قزوینی»، ویکی فقه.]</ref>  
در آثار و سروده‌های عارف قزوینی، فرهنگ و تمدن ایران با تمام جنبه‌های آن حضوری پر رنگ دارند؛ یعنی ایران با تمام ارزش‌ها و پیروزی‌ها و شکست‌های آن،<ref>[https://lit.shahrekord.iau.ir/article_527498.html دلاویز، «انعکاس ریشه‌های تمدن ایرانی در شعر عارف قزوینی»، 1395ش، ص 148.]</ref> همچنین جغرافیا و تاریخ، اساطیر، زبان و مذهب مردم ایران، دغدغهٔ اصلی سروده‌ها به‌ویژه تصنیف‌ها و ترانه‌های عارف قزوینی بوده است.<ref>[https://www.irna.ir/news/83179794/عارف-قزوینی-شاعری-وطن-پرست-و-سرشار-از-شور-انقلابی «عارف قزوینی؛ شاعری وطن‌پرست و سرشار از شور انقلابی»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
==پانویس==
 
=== ب) انتقاد از وضع موجود ===
روح کلی سروده‌های او را انتقاد از وضع موجود شکل می‌دهد و در پشت همة این انتقادات به دنبال یافتن ایرانی بر اساس الگوهای فرهنگ بومی بود که ریشه در دل تاریخ ایران داشت.<ref>[https://lit.shahrekord.iau.ir/article_527498.html دلاویز، «انعکاس ریشه‌های تمدن ایرانی در شعر عارف قزوینی»، 1395ش، ص 148.]</ref>
 
=== ج) اهداف ملی ===
به باور محققان، عارف قزوینی در گزینش مؤلفه‌های یادشده در آثار او، اهداف ذیل را دنبال می‌کرد:
# شناساندن بن‌مایه‌های ملی، مدنی و دینی ایران در گذر تاریخ؛
# نشان دادن پایبندی به فرهنگ غنی ایران؛
# تلاش در جهت حفظ هویت تاریخی؛
# نشان دادن عظمت و اهمیت استقلال سیاسی کشور.<ref>[https://lit.shahrekord.iau.ir/article_527498.html دلاویز، «انعکاس ریشه‌های تمدن ایرانی در شعر عارف قزوینی»، 1395ش، ص 148.]</ref>
 
== د) وطن‌ستایی ==
عارف قزوینی، روحیهٔ وطن‌دوستی و وطن‌ستایی را زنده و به نسل‌های بعد منتقل کرد. این در زمانی بود که روحیهٔ وطن‌دوستی در ایران به‌شدت ضعیف شده بود؛ او در غزلی با مطلع و ردیف ایران می‌گوید:<ref>[https://www.irna.ir/news/83179794/عارف-قزوینی-شاعری-وطن-پرست-و-سرشار-از-شور-انقلابی «عارف قزوینی؛ شاعری وطن‌پرست و سرشار از شور انقلابی»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
{{آغاز نستعلیق}}
{{شعر|نستعلیق}}
 
{{ب|به مرگ راضیم از وضع نامنظم ایران | زپا فکنده مرا سخت غصه و غم ایران}}
{{پایان شعر}}
{{پایان نستعلیق}}
 
== درگذشت ==
عارف قزوینی در دوم [[بهمن]] ۱۳۱۲ش دیده از جهان فروبست و در آرامگاه بوعلی سینا در [[همدان]] به خاک سپرده شد.<ref>[https://www.irna.ir/news/83179794/عارف-قزوینی-شاعری-وطن-پرست-و-سرشار-از-شور-انقلابی «عارف قزوینی؛ شاعری وطن‌پرست و سرشار از شور انقلابی»، خبرگزاری ایرنا.]</ref>
 
== افتخارات ==
=== ۱. شاعر ملی ایران ===
به‌دلیل نقش برجستهٔ عارف قزوینی در تحول ادبیات انتقادی و انقلابی و سرودن تصنیف‌های ماندگار و خلق آثار [[موسیقی]] میهنی، بسیاری از پژوهشگران به وی لقب شاعر ملی ایران را داده‌اند.<ref>[https://taaghche.com/blog/1400/05/18/نگاهی-به-زندگی-و-آثار-عارف-قزوینی/ «نگاهی به زندگی و آثار عارف قزوینی»، وبلاگ مجلۀ تاقچه.]</ref>
 
=== ۲. نماد هنری جنش آزادی‌خواهی ===
موفقیت کم‌نظیر تصنیفهای عارف در پیشبرد آرمان‌های جنبش مشروطه، گسترش روح میهن‌پرستی، آزادگی و آزادی‌خواهی در ایران، باعث شده است که وی به‌عنوان «نماد هنری جنش آزادی‌خواهی» شناخته شود.<ref>[https://www.mardomsalari.ir/report/101492/یادی-سراینده-ی-خون-جوانان-وطن «یادی از سرایندۀ از خونِ جوانانِ وطن»، مردم‌سالاری آنلاین.]</ref>
 
=== ۳. جایزهٔ ملی عارف ===
جایزه ملی عارف قزوینی، رویدادی است که به دلیل پاسداشت وی در قزوین و برای انتخاب بهترین‌های تصنیف‌سازی برگزار می‌شود.<ref>[https://ghazvin.farhang.gov.ir/fa/news/568062/جایزه-ملی-عارف-در-قزوین-برگزار-می-شود-جایی-برای-رقابت-آهنگسازان «جایزۀ ملی عارف در قزوین برگزار می‌شود؛ جایی برای رقابت آهنگسازان»، وب‌سایت ادارۀ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قزوین.]</ref>
 
== آثار تولیدشده دربارهٔ عارف قزوینی ==
دربارهٔ شخصیت، فعالیت‌ها، اشعار، ترانه‌ها و تصنیف‌های عارف قزوینی، آثار زیادی در قالب مقاله، یادداشت، شعر و کتاب نوشته است. برای مثال می‌توان به دو عنوان کتاب «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدهٔ اشعار عارف قزوینی» توسط «هما میوانی» و «سرایندهٔ رهایی ایران؛ یادنامهٔ عارف قزوینی» با تلاش «مهدی به‌خیال» اشاره کرد.<ref>[https://taaghche.com/blog/1400/05/18/نگاهی-به-زندگی-و-آثار-عارف-قزوینی/ «نگاهی به زندگی و آثار عارف قزوینی»، وبلاگ مجلۀ تاقچه.]</ref>
 
== نگاه‌های انتقادی به عارف ==
برخی، عارف قزوینی را از نظر داشتن نقاط ضعف اخلاقی و رفتاری مورد انتقاد قرار داده‌اند و هوسبازی‌ها و عشق‌بازی‌های وی در [[جوانی]] را مطرح کرده‌اند. اما بعضی دیگر در دفاع از وی، صراحت لهجه، راستی، روحیهٔ آزادگی و افشاگری‌های وی را علت اصلی دشمنی‌ها و تهمت‌ها علیه او می‌دانند. به‌نظر آنها، دربار [[قاجاریه|قاجار]]، محلی برای فساد و به دام اندختن آدم‌ها بود و عارف قزوینی نیز به‌همین دلیل، همیشه از نزدیک شدن به محیط دربار دوری می‌کرد؛ چنان‌که پیشنهاد فراش خلوت شدن را با واکنش تند و گفتن الفاظ رکیک، رد کرد.<ref>[https://fa.wikifeqh.ir/ابوالقاسم_عارف_قزوینی «ابوالقاسم عارف قزوینی»، ویکی فقه.]</ref>
 
== پانویس ==
{{پانویس}}
{{پانویس}}
==منابع==
 
* «ابوالقاسم عارف قزوینی»، ویکی فقه، تاریخ بازدید: 30 اردیبهشت 1402ش.
== منابع ==
* «بررسی تصنیف از خون جوانان وطن لاله ‌دمیده؛  با كاروان شعر و موسیقی رادیو فرهنگ»، وب‌سایت رادیو فرهنگ، تاریخ درج مطلب: 21 بهمن 1399ش.
{{آغاز منابع}}
* «تأثیر اتفاقات سیاسی و اجتماعی بر تصنیف‌سرایی/ عارف، شیدا و بهار اضلاع اصلی تصنیف‌سرایان نوین»، خبرگزاری ایلنا، 29 آذر 1399ش.
* «ابوالقاسم عارف قزوینی»، ویکی فقه، تاریخ بازدید: ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.
* «جایزۀ ملی عارف در قزوین برگزار می‌شود؛ جایی برای رقابت آهنگسازان»، وب‌سایت ادارۀ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قزوین، تاریخ درج مطلب: ۲۱ بهمن ۱۳۹۹ش.
* «بررسی تصنیف از خون جوانان وطن لاله دمیده؛ با کاروان شعر و موسیقی رادیو فرهنگ»، وب‌سایت رادیو فرهنگ، تاریخ درج مطلب: ۲۱ بهمن ۱۳۹۹ش.
* جمعی از نویسندگان، «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدۀ اشعار عارف قزوینی»، وب‌سایت کتابخانۀ تخصصی ادبیات، تاریخ بازدید: 30 اردیبشهت 1402ش.  
* «تأثیر اتفاقات سیاسی و اجتماعی بر تصنیف‌سرایی/ عارف، شیدا و بهار اضلاع اصلی تصنیف‌سرایان نوین»، خبرگزاری ایلنا، ۲۹ آذر ۱۳۹۹ش.
* دلاویز، مسعود، «انعکاس ریشه‎های تمدن ایرانی در شعر عارف قزوینی»، مجلۀ پژوهش‌هاي نقد ادبي و سبك‌شناسي، شمارۀ 3، تابستان 1395ش.
* «جایزهٔ ملی عارف در قزوین برگزار می‌شود؛ جایی برای رقابت آهنگسازان»، وب‌سایت ادارهٔ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قزوین، تاریخ درج مطلب: ۲۱ بهمن ۱۳۹۹ش.
* جمعی از نویسندگان، «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدهٔ اشعار عارف قزوینی»، وب‌سایت کتابخانهٔ تخصصی ادبیات، تاریخ بازدید: ۳۰ اردیبشهت ۱۴۰۲ش.
* دلاویز، مسعود، «انعکاس ریشه‌های تمدن ایرانی در شعر عارف قزوینی»، مجلهٔ پژوهش‌های نقد ادبی و سبک‌شناسی، شمارهٔ ۳، تابستان ۱۳۹۵ش.
* «عارف قزوینی ترانه‌سرای دوران مشروطه»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۱ بهمن ۱۳۹۳ش.
* «عارف قزوینی ترانه‌سرای دوران مشروطه»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۱ بهمن ۱۳۹۳ش.
* «عارف قزوینی؛ شاعری وطن‌پرست و سرشار از شور انقلابی»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۲ بهمن ۱۳۹۷ش.
* «عارف قزوینی؛ شاعری وطن‌پرست و سرشار از شور انقلابی»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۲ بهمن ۱۳۹۷ش.
* «نگاهی به زندگی و آثار عارف قزوینی»، وبلاگ مجلۀ تاقچه، تاریخ بازدید: 30 اردیبهشت 1402ش.  
* «نگاهی به زندگی و آثار عارف قزوینی»، وبلاگ مجلهٔ تاقچه، تاریخ بازدید: ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.
* «یادی از سرایندۀ از خون جوانان وطن»، مردم‌سالاری آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۲ بهمن ۱۳۹۷ش.
* «یادی از سرایندهٔ از خون جوانان وطن»، مردم‌سالاری آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۲ بهمن ۱۳۹۷ش.
[[رده:ویکی‌زندگی]]
{{پایان منابع}}
[[رده:پیشگامان]]
 
[[رده:نام‌آوران]]
<!-- WikiSEO -->
[[رده:زبان فارس]]
 
{{ادبیات فارسی-افقی}}
 
[[رده:اهالی قزوین]]
[[رده:درگذشتگان ۱۳۱۲]]
[[رده:زادگان ۱۲۵۹]]
[[رده:زادگان قزوین]]
[[رده:شاعران اهل ایران]]
[[رده:مداحان اهل ایران]]
[[رده:مشروطه‌خواهان]]
[[رده:موسیقی‌دانان اهل ایران]]

نسخهٔ کنونی تا ۵ شهریور ۱۴۰۴، ساعت ۱۵:۳۷

عارف قزوینی
تصویری از عارف قزوینی

عارف قزوینی؛ شاعر آزادی‌خواه، نویسندهٔ انقلابی و تصنف‌ساز مشهور ایرانی.

عارف قزوینی، ترانه‌سرا، تصنیف‌ساز و موسیقی‌دان نامدار ایرانی بود که با ترانه‌های اجتماعی و سیاسی خود نقش مهمی در آگاهی و بیداری افکار عمومی و پیروزی انقلاب مشروطه داشت. سروده‌ها و تصنیف‌های مشهور وی به‌دلیل درونمایهٔ اجتماعی، پرداختن به فرهنگ و تمدن ایرانی، ایجاد حس وطن‌دوستی و شور انقلابی، تا هنوز مورد احترام مردم ایران بوده و الهام‌بخش است.

زندگی‌نامه

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

«میرزا ابوالقاسم»، معروف به عارف قزوینی، در ۱۲۵۹ش در قزوین به دنیا آمد. وی ادبیات فارسی و عربی را در زادگاه خود فراگرفت و موسیقی را نزد «میرزاصادق خرازی» آموخت. عارف قزوینی با اصرار پدر، مدتی پای منبر «میرزاحسن واعظ» از واعظان مشهور قزوین نشست و به نوحه‌خوانی مشغول شد، اما بلافاصله بعد از فوت پدر، نوحه‌خوانی را رها کرد.[۱]

وی در ۱۲۷۷ش به تهران آمد و به‌دلیل صدای خوبی که داشت، مورد توجه شاهزادگان قاجار قرار گرفت و «مظفرالدین شاه» خواست او را جزء افراد «فراش‌خلوت «(فرش‌کنندهٔ اتاق مخصوص پادشاه) دربار درآورد، اما وی قبول نکرد و به زادگاه خود بازگشت. عارف قزوینی قبل از اینکه به سن ۲۰ سالگی برسد ازدواج کرد اما این وصلت با نارضایتی خانوادهٔ همسر وی همراه بود؛ زیرا با تفکرات انقلابی این هنرمند موافق نبودند. او سرانجام تن به طلاق همسر خود داد و بعد از آن، هرگز ازدواج نکرد. عارف قزوینی از ۱۸ سالگی به خوانندگی تصنیف مشغول شد.[۲]

ویژگی‌های اخلاقی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

عارف قزوینی را شاعری احساساتی و زودباور توصیف کرده‌اند که با هر امیدی تا سرحد جنون پیش می‌رفت و در دوستی‌های خود حد و مرزی قایل نبود، اما با کمترین بی‌مهری و اختلافی، دوستی را بهم می‌زد و به مقابله برمی‌خواست. عارف، نقص‌های خود را در زندگی از کسی پنهان نمی‌کرد و همین بهانه به دست مخالفان وی می‌داد. عارف در نهایت آزادگی زندگی کرد و مردی غیرتمند بود. او برای مال و ثروت ارزشی قایل نبود و هرگز زیر بار منت کسی نمی‌رفت. از دروغ بیزار بود و هرچه در دل داشت، بر زبان می‌راند.[۳]

زمینه‌های اجتماعی، فرهنگی و سیاسی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

دورهٔ زندگی عارف قزوینی، اوج استبداد سیاسی، فساد اجتماعی و ولنگاری فرهنگی دوران قاجار بود.[۴] در چنین شرایطی جنبش مشروطه‌خواهی شکل گرفت و عارف قزوینی که خود شاهد ستم شاه و دربار بود، از همان ابتدای زمزمه‌های انقلاب، همگام با دیگر آزادی‌خواهان و برخی روحانیان به مشروطه‌خواهی روی آورد و ذوق و استعداد خود را در خدمت آزادی و انقلاب به کار گرفت؛ از جمله، عارف بیست روز بعد از اعدام شیخ فضل‌الله نوری در ۱۳۲۷ق و در نمایشی که در خانه ظهیرالدوله به نفع قربانیان آتش‌سوزی بازار برگزار شد، غزلی سرود که مورد اقبال عمومی قرار گرفت.[۵]

جایگاه اجتماعی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

الف) ادبی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

۱. وارد کردن مفاهیم انقلابی در ادبیات

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

عارف قزوینی در شمار شاعران برجستهٔ عصر مشروطه است که توانست با موج نوجویی همراه شود و برای نخستین بار با جسارت هنری، مفاهیم وطن‌دوستی، آزادی سیاسی و اجتماعی و ستیز با بی‌عدالتی و واپس‌ماندگی را در شعر فارسی وارد کرد.[۶]

۲. ایجاد جنبش تازه در ادبیات فارسی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

عارف قزوینی در کنار دیگر شاعران دروان مشروطه به ادبیات بی‌تفاوت عصر بازگشت روح تازه بخشید و جنبشی بزرگ و گسترده را در تاریخ ادبیات فارسی پدیدآورد.[۷]

۳. خلق ادبیات انتقادی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

عارف قزوینی در حوزهٔ مضمون‌پردازی در ادبیات فارسی، از مدح شاه و درباریان به‌ستایش میهن و آزادی و تفکر انتقادی گرایید و در حوزهٔ زبان نیز کهن‌گرایی، تکلف و فاضل‌نمایی را به‌فراموشی سپرد تا بتواند زبان گویای مردم باشد.[۸]

۴. مردمی کردن شعر و ادبیات

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

عارف قزوینی با آزمون و خطای خود و جسارتی که در برخی هنجارگریزی‌های ادبی از خود نشان داد، راه را برای سرایندگان آینده هموار کرد تا بتوانند ادبیات مردمی را به آرمان‌های خود نزدیک سازند و مفاهیم اجتماعی، سیاسی و انتقادی را به شیوه‌ای سنجیده‌تر و هنری در شعر خود بگنجانند.[۹]

ب) هنری

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

۱. تصنیف‌سرایی میهنی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در زمینهٔ هنر موسیقی عارف قزوینی را پیشرو و مبدع «تصنیف‌سرایی میهنی» می‌دانند. ذوق سرشار او در ملودی‌پردازی، شاهکارهایی کم‌نظیر را در تاریخ موسیقی معاصر پدیدآورده که تا هنوز با گذشت چند دهه تازگی دارد.[۱۰] برای مثال، تصنیف او با «از خون جوانان وطن لاله دمیده»، بارها توسط خوانندگان مشهور ایران مانند محمدرضا شجریان، سالار عقیلی، علی‌رضا قربانی،[۱۱] عبدالله دوامی و عسگر عبدالله‌یف (در تفلیس) اجرا شده است و بعد از انقلاب مشروطه، همیشه الهام‌بخش حرکت‌های انقلابی و جریان‌های عدالت‌طلبانه بوده است.[۱۲]

۲. برگزاری نخسین کنسرت در ایران

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

عارف قزوینی را از نخستین افرادی می‌دانند که در ایران کنسرت برگزار کرد و علاقه داشت که اجراهای او مردمی باشد. کنسرت‌های عارف قزوینی همیشه پر رونق و پرازدحام بود. عارف در خصوص تصنیف و تصنیف‌سازی عقیده داشت که تصنیف نباید تحریر داشته باشد تا مردمی که صدا و تحریر ندارند، بتوانند به‌راحتی از پس اجرای آن برآیند.[۱۳]

فعالیت‌های سیاسی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

۱. مشارکت اثرگذار در انقلاب مشروطه

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

عارف قزوینی در ۱۲۸۲ش، هنگامی که زمزمه‌های انقلاب مشروطیت به گوش می‌رسید با غزل‌ها و تصنیف‌های خود با درون‌مایه‌های سیاسی و اجتماعی به موفقیت مشروطیت کمک کرد؛ در حالی که در آن زمان، تنها ۲۳ سال داشت.[۱۴]

۲. نوشتن مقاله‌های انتقادی در مطبوعات

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

عارف قزوینی پس از «استبداد صغیر» (۱۲۸۷–۱۲۸۸ش)، در مطبوعات ایران نوشته‌های انتقادی منتشر می‌کرد. وی در تیر ۱۲۹۴ش در روزنامهٔ ارشاد، ادعا کرد که دوازده‌هزار خروار غله، ظرف دو سال در انبار تقلب شده و حاضر است این ادعا را با اسناد معتبر ثابت کند و اگر اثبات نتوانست، مجازات وی تیرباران باشد. این ادعای او باعث بحث‌های زیادی در مجلس شورای ملی شد تا جایی که «شیخ اسدالله محلاتی» یکی از نمایندگان مجلس از «امیرنظام قراگوزلو» وزیر اقتصاد دربارهٔ ادعای عارف توضیح خواست.[۱۵]

۳. شرکت در اعتراض‌های سیاسی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

عارف قزوینی، همواره به رویدادهای سیاسی واکنش اعتراضی نشان می‌داد. برای مثال در خاکسپاری کلنل «محمدتقی پسیان» فرمانده ژاندارمری خراسان که حکومت شبه خودمختار جمهوری خراسان را تشکیل داد اما مدت کوتاهی بعد توسط قوام‌السلطنه، رضاخان و فرج‌الله خان سرکوب و اعدام شد، به عاملان این حادثه انتقاد کرد. او هنگام اعدام پسیان این شعر را سرود: الگو:آغاز نستعلیق الگو:شعر 

الگو:ب
الگو:ب
الگو:پایان شعر

الگو:پایان نستعلیقاست[۱۶]

آثار

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
دیوان عارف
دیوان عارف، نسخهٔ چاپ تهران در سال ۱۳۲۷ ه‍. خ

۱. دیوان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

از عارف قزوینی یک دیوان شعر به‌جا مانده که چاپ برلین است و در آن ۱۶۴ غزل، قصیده و مثنوی وجود دارد.[۱۷]

۲. تصنیف‌ها

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

عارف قزوینی حدود ۲۸ تصنیف سروده است که تصنیف‌های «از خون جوانان وطن لاله دمیده»، «دیدم صنمی، سرو قدی، روی چو ماهی»، «ای امان از فراقت امان» و «هنگام می‌فصل گل و گشت چمن شد»، از جمله تصنیف‌های ماندگار او است.[۱۸]

درون‌مایهٔ اصلی آثار

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

الف) فرهنگ و تمدن ایران

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در آثار و سروده‌های عارف قزوینی، فرهنگ و تمدن ایران با تمام جنبه‌های آن حضوری پر رنگ دارند؛ یعنی ایران با تمام ارزش‌ها و پیروزی‌ها و شکست‌های آن،[۱۹] همچنین جغرافیا و تاریخ، اساطیر، زبان و مذهب مردم ایران، دغدغهٔ اصلی سروده‌ها به‌ویژه تصنیف‌ها و ترانه‌های عارف قزوینی بوده است.[۲۰]

ب) انتقاد از وضع موجود

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

روح کلی سروده‌های او را انتقاد از وضع موجود شکل می‌دهد و در پشت همة این انتقادات به دنبال یافتن ایرانی بر اساس الگوهای فرهنگ بومی بود که ریشه در دل تاریخ ایران داشت.[۲۱]

ج) اهداف ملی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

به باور محققان، عارف قزوینی در گزینش مؤلفه‌های یادشده در آثار او، اهداف ذیل را دنبال می‌کرد:

  1. شناساندن بن‌مایه‌های ملی، مدنی و دینی ایران در گذر تاریخ؛
  2. نشان دادن پایبندی به فرهنگ غنی ایران؛
  3. تلاش در جهت حفظ هویت تاریخی؛
  4. نشان دادن عظمت و اهمیت استقلال سیاسی کشور.[۲۲]

د) وطن‌ستایی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

عارف قزوینی، روحیهٔ وطن‌دوستی و وطن‌ستایی را زنده و به نسل‌های بعد منتقل کرد. این در زمانی بود که روحیهٔ وطن‌دوستی در ایران به‌شدت ضعیف شده بود؛ او در غزلی با مطلع و ردیف ایران می‌گوید:[۲۳] الگو:آغاز نستعلیق 

الگو:شعر

الگو:ب
الگو:پایان شعر
الگو:پایان نستعلیق

درگذشت

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

عارف قزوینی در دوم بهمن ۱۳۱۲ش دیده از جهان فروبست و در آرامگاه بوعلی سینا در همدان به خاک سپرده شد.[۲۴]

افتخارات

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

۱. شاعر ملی ایران

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

به‌دلیل نقش برجستهٔ عارف قزوینی در تحول ادبیات انتقادی و انقلابی و سرودن تصنیف‌های ماندگار و خلق آثار موسیقی میهنی، بسیاری از پژوهشگران به وی لقب شاعر ملی ایران را داده‌اند.[۲۵]

۲. نماد هنری جنش آزادی‌خواهی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

موفقیت کم‌نظیر تصنیفهای عارف در پیشبرد آرمان‌های جنبش مشروطه، گسترش روح میهن‌پرستی، آزادگی و آزادی‌خواهی در ایران، باعث شده است که وی به‌عنوان «نماد هنری جنش آزادی‌خواهی» شناخته شود.[۲۶]

۳. جایزهٔ ملی عارف

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

جایزه ملی عارف قزوینی، رویدادی است که به دلیل پاسداشت وی در قزوین و برای انتخاب بهترین‌های تصنیف‌سازی برگزار می‌شود.[۲۷]

آثار تولیدشده دربارهٔ عارف قزوینی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

دربارهٔ شخصیت، فعالیت‌ها، اشعار، ترانه‌ها و تصنیف‌های عارف قزوینی، آثار زیادی در قالب مقاله، یادداشت، شعر و کتاب نوشته است. برای مثال می‌توان به دو عنوان کتاب «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدهٔ اشعار عارف قزوینی» توسط «هما میوانی» و «سرایندهٔ رهایی ایران؛ یادنامهٔ عارف قزوینی» با تلاش «مهدی به‌خیال» اشاره کرد.[۲۸]

نگاه‌های انتقادی به عارف

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

برخی، عارف قزوینی را از نظر داشتن نقاط ضعف اخلاقی و رفتاری مورد انتقاد قرار داده‌اند و هوسبازی‌ها و عشق‌بازی‌های وی در جوانی را مطرح کرده‌اند. اما بعضی دیگر در دفاع از وی، صراحت لهجه، راستی، روحیهٔ آزادگی و افشاگری‌های وی را علت اصلی دشمنی‌ها و تهمت‌ها علیه او می‌دانند. به‌نظر آنها، دربار قاجار، محلی برای فساد و به دام اندختن آدم‌ها بود و عارف قزوینی نیز به‌همین دلیل، همیشه از نزدیک شدن به محیط دربار دوری می‌کرد؛ چنان‌که پیشنهاد فراش خلوت شدن را با واکنش تند و گفتن الفاظ رکیک، رد کرد.[۲۹]

پانویس

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
  1. ↑ «عارف قزوینی ترانه‌سرای دوران مشروطه»، خبرگزاری ایرنا.
  2. ↑ «عارف قزوینی؛ شاعری وطن‌پرست و سرشار از شور انقلابی»، خبرگزاری ایرنا.
  3. ↑ «ابوالقاسم عارف قزوینی»، ویکی فقه.
  4. ↑ «ابوالقاسم عارف قزوینی»، ویکی فقه.
  5. ↑ «ابوالقاسم عارف قزوینی»، ویکی فقه.
  6. ↑ جمعی از نویسندگان، «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدۀ اشعار عارف قزوینی»، وب‌سایت کتابخانۀ تخصصی ادبیات.
  7. ↑ جمعی از نویسندگان، «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدۀ اشعار عارف قزوینی»، وب‌سایت کتابخانۀ تخصصی ادبیات.
  8. ↑ جمعی از نویسندگان، «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدۀ اشعار عارف قزوینی»، وب‌سایت کتابخانۀ تخصصی ادبیات.
  9. ↑ جمعی از نویسندگان، «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدۀ اشعار عارف قزوینی»، وب‌سایت کتابخانۀ تخصصی ادبیات.
  10. ↑ جمعی از نویسندگان، «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدۀ اشعار عارف قزوینی»، وب‌سایت کتابخانۀ تخصصی ادبیات.
  11. ↑ «تأثیر اتفاقات سیاسی و اجتماعی بر تصنیف‌سرایی/ عارف، شیدا و بهار اضلاع اصلی تصنیف‌سرایان نوین»، خبرگزاری ایلنا.
  12. ↑ «بررسی تصنیف از خون جوانان وطن لاله دمیده؛ با کاروان شعر و موسیقی رادیو فرهنگ»، وب‌سایت رادیو فرهنگ.
  13. ↑ «عارف قزوینی؛ خالق تصنیف‌های ماندگار»، خبرگزاری ایرنا.
  14. ↑ «عارف قزوینی؛ خالق تصنیف‌های ماندگار»، خبرگزاری ایرنا.
  15. ↑ «عارف قزوینی؛ خالق تصنیف‌های ماندگار»، خبرگزاری ایرنا.
  16. ↑ «عارف قزوینی؛ خالق تصنیف‌های ماندگار»، خبرگزاری ایرنا.
  17. ↑ «عارف قزوینی؛ خالق تصنیف‌های ماندگار»، خبرگزاری ایرنا.
  18. ↑ «عارف قزوینی؛ خالق تصنیف‌های ماندگار»، خبرگزاری ایرنا.
  19. ↑ دلاویز، «انعکاس ریشه‌های تمدن ایرانی در شعر عارف قزوینی»، 1395ش، ص 148.
  20. ↑ «عارف قزوینی؛ شاعری وطن‌پرست و سرشار از شور انقلابی»، خبرگزاری ایرنا.
  21. ↑ دلاویز، «انعکاس ریشه‌های تمدن ایرانی در شعر عارف قزوینی»، 1395ش، ص 148.
  22. ↑ دلاویز، «انعکاس ریشه‌های تمدن ایرانی در شعر عارف قزوینی»، 1395ش، ص 148.
  23. ↑ «عارف قزوینی؛ شاعری وطن‌پرست و سرشار از شور انقلابی»، خبرگزاری ایرنا.
  24. ↑ «عارف قزوینی؛ شاعری وطن‌پرست و سرشار از شور انقلابی»، خبرگزاری ایرنا.
  25. ↑ «نگاهی به زندگی و آثار عارف قزوینی»، وبلاگ مجلۀ تاقچه.
  26. ↑ «یادی از سرایندۀ از خونِ جوانانِ وطن»، مردم‌سالاری آنلاین.
  27. ↑ «جایزۀ ملی عارف در قزوین برگزار می‌شود؛ جایی برای رقابت آهنگسازان»، وب‌سایت ادارۀ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قزوین.
  28. ↑ «نگاهی به زندگی و آثار عارف قزوینی»، وبلاگ مجلۀ تاقچه.
  29. ↑ «ابوالقاسم عارف قزوینی»، ویکی فقه.

منابع

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
  • «ابوالقاسم عارف قزوینی»، ویکی فقه، تاریخ بازدید: ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.
  • «بررسی تصنیف از خون جوانان وطن لاله دمیده؛ با کاروان شعر و موسیقی رادیو فرهنگ»، وب‌سایت رادیو فرهنگ، تاریخ درج مطلب: ۲۱ بهمن ۱۳۹۹ش.
  • «تأثیر اتفاقات سیاسی و اجتماعی بر تصنیف‌سرایی/ عارف، شیدا و بهار اضلاع اصلی تصنیف‌سرایان نوین»، خبرگزاری ایلنا، ۲۹ آذر ۱۳۹۹ش.
  • «جایزهٔ ملی عارف در قزوین برگزار می‌شود؛ جایی برای رقابت آهنگسازان»، وب‌سایت ادارهٔ کل فرهنگ و ارشاد اسلامی قزوین، تاریخ درج مطلب: ۲۱ بهمن ۱۳۹۹ش.
  • جمعی از نویسندگان، «خنیاگر میهن: زندگی، نقد، تحلیل و گزیدهٔ اشعار عارف قزوینی»، وب‌سایت کتابخانهٔ تخصصی ادبیات، تاریخ بازدید: ۳۰ اردیبشهت ۱۴۰۲ش.
  • دلاویز، مسعود، «انعکاس ریشه‌های تمدن ایرانی در شعر عارف قزوینی»، مجلهٔ پژوهش‌های نقد ادبی و سبک‌شناسی، شمارهٔ ۳، تابستان ۱۳۹۵ش.
  • «عارف قزوینی ترانه‌سرای دوران مشروطه»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۱ بهمن ۱۳۹۳ش.
  • «عارف قزوینی؛ شاعری وطن‌پرست و سرشار از شور انقلابی»، خبرگزاری ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۲ بهمن ۱۳۹۷ش.
  • «نگاهی به زندگی و آثار عارف قزوینی»، وبلاگ مجلهٔ تاقچه، تاریخ بازدید: ۳۰ اردیبهشت ۱۴۰۲ش.
  • «یادی از سرایندهٔ از خون جوانان وطن»، مردم‌سالاری آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۲ بهمن ۱۳۹۷ش.


برگرفته از «https://iranpedia.wiki/w/index.php?title=پیش‌نویس:عارف_قزوینی&oldid=40117»