پیشنویس:جمادی الثانی: تفاوت میان نسخهها
imported>محمدمهدی محمدی بدون خلاصۀ ویرایش |
imported>شاهرودی + رده:ماهها (هاتکت) |
||
| (۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
'''جمادیالثانی؛''' ششمین ماه از ماههای تقویم قمری در فرهنگ اسلامی. | '''جمادیالثانی؛''' ششمین ماه از ماههای تقویم قمری در فرهنگ اسلامی. | ||
جمادیالثانی یا جمادیالآخر، ششمین ماه از ماههای دوازدهگانة قمری در فرهنگ اسلامی است که بین ماههای [[جمادیالاول]] و [[رجب]] قرار گرفته است. بهدلیل وجود برخی مناسبتهای مذهبی همچون ولادت و شهادت [[فاطمه زهرا| | جمادیالثانی یا جمادیالآخر، ششمین ماه از ماههای دوازدهگانة قمری در فرهنگ اسلامی است که بین ماههای [[جمادیالاول]] و [[رجب]] قرار گرفته است. بهدلیل وجود برخی مناسبتهای مذهبی همچون ولادت و شهادت [[فاطمه زهرا|فاطمهٔ زهرا]]، این ماه از اهمیت خاصی نزد [[شیعیان]] برخوردار است. | ||
== واژهشناسی و نامگذاری == | |||
جمادی، از ریشهٔ «جمد» بهمعنای خشکی<ref>[https://www.vajehyab.com/dehkhoda/جمادی دهخدا، «جمادی»، وبسایت واژهیاب.]</ref> انجماد و سرمای سخت است. ماههای [[جمادیالاول]] و جمادیالثانی، از جمله ماههای جفتی هستند.<ref>[https://rch.ac.ir/article/Details/9850 عبداللهی، «جمادی»، دانشنامۀ جهان اسلام.]</ref> | |||
تقدیم | از آنجا که نامگذاری دو ماه [[جمادیالاول]] و جمادیالثانی در فصل سرما و یخبندان بوده و آب در این ماهها منجمد میشده، آنها را «جمادی» نامیدهاند<ref>حائری، «جمادی»، دایرةالمعارف تشیع، 1386ش، ج5، ص423؛ [https://rch.ac.ir/article/Details/9850 عبداللهی، «جمادی»، دانشنامۀ جهان اسلام.]</ref> و نیز چون ششمین ماه از سال قمری است، برخی به آن جمادی سته میگویند.<ref>[https://www.vajehyab.com/dehkhoda/جمادی دهخدا، «جمادی»، وبسایت واژهیاب.]</ref> | ||
==وقایع تاریخی ماه جمادیالثانی== | |||
== ماه جمادیالثانی قبل از اسلام == | |||
در دوران جاهلیت مدت روزهای این ماه، سی روز بوده که بعد از [[اسلام]] مثل دیگر ماههای قمری، بر اساس رؤیت هلال ۲۹ یا ۳۰ روز تعیین میشود.<ref>[https://rch.ac.ir/article/Details/9850 عبداللهی، «جمادی»، دانشنامۀ جهان اسلام.]</ref> | |||
تقدیم و تأخیر ماهها بر یکدیگر از دیگر آدابورسوم عصر جاهلیت بوده است. آنها دو ماه [[جمادیالاول]] و جمادیالثانی را قبل از [[رجب]] قرار داده و بهدلیل حرام بودن جنگ در ماه رجب، در دو ماه جمادی تلاش میکردند که انتقام خود را از دشمن بگیرند.<ref>حائری، «جمادی»، دایرةالمعارف تشیع، 1386ش، ج5، ص423.</ref> | |||
== وقایع تاریخی ماه جمادیالثانی == | |||
در ماه جمادیالثانی رویدادهای زیر واقع شده است: | در ماه جمادیالثانی رویدادهای زیر واقع شده است: | ||
شهادت [[فاطمه زهرا| | شهادت [[فاطمه زهرا|فاطمهٔ زهرا]] (۳ جمادیالثانی ۱۱ق)<ref>قمی، مفاتیحالجنان، 1370ش، «اعمال ماه جمادیالثانی»؛ اشتهاردی، سوگنامهٔ آل محمد، 1379ش، ص25.</ref> | ||
ولادت [[فاطمه زهرا|فاطمهٔ زهرا]] (۲۰ جمادیالثانی ۲ یا ۵ بعثت)<ref>قمی، مفاتیحالجنان، 1370ش، «اعمال ماه جمادیالثانی».</ref> | |||
== ماه جمادیالثانی در فرهنگ شیعیان == | |||
در تقویم اسلامی، روز سوم این ماه مصادف با شهادت [[فاطمه زهرا|فاطمهٔ زهرا]] است. شیعیان و هیئتهای مذهبی در کشورهای مختلف جهان، هر ساله در این شبانهروز، عزاداری میکنند.<ref>[https://www.hawzahnews.com/news/480310/گزارشی-از-عزاداری-شهادت-حضرت-زهرا-س-در-کشورهای-مختلف «گزارشی از عزاداری شهادت حضرت زهرادر کشورهای مختلف»، خبرگزاری رسمی حوزه.]</ref> [[شیعیان]] عراقی در شهرهای مختلف [[عراق]] از جمله [[نجف]] و [[کربلا]]، با برگزاری مجالس سوگواری، راهاندازی دستههای عزاداری و برپایی موکب و پذیرایی از عزاداران [[حضرت زهرا]]، یاد او را گرامی میدارند.<ref>«[https://iqna.ir/fa/news/3948278/برپایی-آیین-سالروز-شهادت-حضرت-فاطمه-زهرا-س-در-نجف-و-کربلا-عکس برپایی آیین سالروز شهادت حضرت فاطمۀ زهرا در نجف و کربلا»، خبرگزاری ابکنا.]</ref> | |||
سوم جمادیالثانی (سالروز شهادت [[فاطمه زهرا]])، در ایران تعطیل رسمی است. مردم و هیئتهای مذهبی در سراسر [[ایران]] با نصب پرچمهای سیاه بر درب منازل و خیابانها، سیاهپوش کردن حرم امامان و امام زادگان، مساجد و اماکن متبرکه و نیز با برپایی مراسم سخنرانی، [[روضهخوانی]]، [[سینهزنی]] و [[زنجیرزنی]] برای [[حضرت زهرا]] عزاداری میکنند.<ref>«[https://sahebkhabar.ir/news/51821353/عکس-عزاداری-شهادت-حضرت-زهرا-س-در-سراسر-ایران عزاداری شهادت حضرت زهرادر سراسر ایران»، وبسایت صاحبخبر.]</ref> | |||
بیستم جمادیالثانی، سالروز ولادت [[فاطمه زهرا|فاطمهٔ زهرا]] از دیگر مناسبتهای مذهبی در این ماه است. [[شیعیان]] در سراسر جهان همچون [[افغانستان]]، [[پاکستان]]، [[ترکیه]]، [[سوریه]]، لبنان، [[ترکمنستان]]،<ref>[https://www.hawzahnews.com/news/443349/جشن-میلاد-حضرت-فاطمه-زهرا-س-درکشورهای-مختلف-جهان-برگزار-شد «جشن میلاد حضرت فاطمۀ زهرا درکشورهای مختلف جهان برگزار شد»، خبرگزرای رسمی حوزه.]</ref> شهرهای [[نجف]] و [[کربلا]] در [[عراق]] و سراسر [[ایران]] این روز را با برگزاری مراسمهای متنوع همچون آذینبندی حرم امامان، امامزادگان در عراق و ایران، چراغانی کردن اماکن مذهبی، اجرای سرود، مولودیخوانی، شعرخوانی، سخنرانی، پخش شربت و شیرینی، جشن میگیرند.<ref>[https://www.shia-news.com/fa/news/159488/جشن-ولادت-حضرت-زهراس-در-شهرهای-کربلا-و-نجف «جشن ولادت حضرت زهرا در شهرهای کربلا و نجف» شیعه نیوز.]</ref> | |||
ولادت [[فاطمه زهرا | در [[ایران]]، روز ولادت [[فاطمه زهرا]] را بهعنوان «روز زن» نامگذاری کردهاند. در این روز، سخنرانان، کارشناسان و گویندگان صداوسیما، با بیان مقام و منزلت زن و مادر در [[اسلام]]، نقش تربیتی آنها را در جامعه و [[خانواده]] مورد توجه قرار میدهند. همچنین، همسران و فرزندان بهپاس زحمات و تلاشهای زنان و مادران خود، با اهدای گل و هدایا مقام آنها را گرامی داشته و از زحمات آنها تجلیل و قدردانی میکنند.<ref>[http://shabestan.ir/detail/News/1138874 «برنامههای هفتۀ بزرگداشت مقام زن و روز مادر اعلام شد»، خبرگزاری شبستان.]</ref> | ||
==ماه جمادیالثانی | == اعمال عبادی ماه جمادیالثانی == | ||
در | از جمله اعمال مستحبی ماه جمادیالثانی، خواندن دعای «اللّهُمَّ یا اللَّهُ أَنْتَ الدّائِمُ الْقائِمُ، یا اللَّهُ أَنْتَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ، یا اللَّهُ أَنْتَ الْعَلِیُّ الْأَعْلی» در روز اول،<ref>سید بنطاووس، الإقبال بالأعمال، 1376ش، ج3، ص157.</ref> عزاداری و خواندن زیارتنامهٔ فاطمهٔ زهرا در روز سوم جمادیالثانی، [[روزه]] گرفتن، خیرات کردن و [[صدقه]] دادن در روز بیستم این ماه هستند. خواندن چهار رکعت نماز همراه با [[صلوات]] و دعاهایی که برای آن ذکر شده از دیگر اعمال مستحبی ماه جمادیالثانی است.<ref>قمی، مفاتیحالجنان، 1370ش، «اعمال ماه جمادیالثانی».</ref> | ||
سوم | |||
== ماه جمادیالثانی در ادبیات فارسی == | |||
در ادبیات و اشعار فارسی، شاعران فارسیزبان همچون فرخی سیستانی و منوچهری دو ماه [[جمادیالاول]] و جمادیالثانی را در اشعار خود بهکار بردهاند؛ برای مثال، فرخی سیستانی در ضمن قصیدهٔ خود میگوید:<ref>[https://ganjoor.net/farrokhi/divanf/ghasidefk/sh9 فرخی سیستانی، «دیوان اشعار، قصاید»، شمارۀ 9، درمدح خواجه جلیل عبدالرزاق، وبسایت گنجور.]</ref> | |||
==ماه جمادیالثانی در ادبیات فارسی== | |||
در ادبیات و اشعار | |||
{{آغاز نستعلیق}} | {{آغاز نستعلیق}} | ||
{{شعر|نستعلیق}} | {{شعر|نستعلیق}} | ||
{{ب| همیشه تا دو جمادی بود پس دو ربیع | بود پی دو جمادی رونده ماه رجب }} | {{ب| همیشه تا دو جمادی بود پس دو ربیع | بود پی دو جمادی رونده ماه رجب}} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
{{پایان نستعلیق}} | {{پایان نستعلیق}} | ||
منوچهری در ضمن اشعار خود چین میسراید:<ref>[https://ganjoor.net/manoochehri/divanm/mosammatm/sh10 منوچهری، «دیوان اشعار، مسمطات»، شماره 10، در وصف خزان، وبسایت گنجور.]</ref> | منوچهری در ضمن اشعار خود چین میسراید:<ref>[https://ganjoor.net/manoochehri/divanm/mosammatm/sh10 منوچهری، «دیوان اشعار، مسمطات»، شماره 10، در وصف خزان، وبسایت گنجور.]</ref> | ||
{{آغاز نستعلیق}} | {{آغاز نستعلیق}} | ||
{{شعر|نستعلیق}} | {{شعر|نستعلیق}} | ||
{{ب| پنج شش ماه زمستانی نگشاد درش | دو ربیع و دو جمادی و تمام رجبی }} | {{ب| پنج شش ماه زمستانی نگشاد درش | دو ربیع و دو جمادی و تمام رجبی}} | ||
{{پایان شعر}} | {{پایان شعر}} | ||
{{پایان نستعلیق}} | {{پایان نستعلیق}} | ||
==پانویس== | |||
== پانویس == | |||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع== | == منابع == | ||
* «برپایی آیین سالروز شهادت حضرت | * «برپایی آیین سالروز شهادت حضرت فاطمهٔ زهرا در نجف و کربلا»، خبرگزاری ابکنا، تاریخ درج: ۲۸ دی ۱۳۹۹ش. | ||
* «برنامههای | * «برنامههای هفتهٔ بزرگداشت مقام زن و روز مادر اعلام شد»، خبرگزاری شبستان، تاریخ درج: ۲۸ دی ۱۴۰۰ش. | ||
* «جشن میلاد حضرت | * «جشن میلاد حضرت فاطمهٔ زهرا درکشورهای مختلف جهان برگزار شد»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج: ۱۹ اسفند ۱۳۹۶ش. | ||
* «جشن ولادت حضرت زهرا در شهرهای کربلا و نجف» شیعه نیوز، تاریخ درج: | * «جشن ولادت حضرت زهرا در شهرهای کربلا و نجف» شیعه نیوز، تاریخ درج: ۱۹ اسفند ۱۳۹۶ش. | ||
* حائری، مهدی، | * حائری، مهدی، دائرةالمعارف تشیع، تهران، نشر سعید محبی، چ۴، ۱۳۸۶ش. | ||
* دهخدا، «جمادی»، سایت واژهیاب، تاریخ بازدید: | * دهخدا، «جمادی»، سایت واژهیاب، تاریخ بازدید: ۱ اسفند ۱۴۰۱ش. | ||
* زبیدی، محمد، تاج العروس، بیروت، دارالهدایة، | * زبیدی، محمد، تاج العروس، بیروت، دارالهدایة، ۱۳۸۶ش. | ||
* سید بنطاووس، علی بن موسی، إقبالالأعمال، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، | * سید بنطاووس، علی بن موسی، إقبالالأعمال، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، چ۱، ۱۳۷۶ش. | ||
* عبداللهی، رضا، «جمادی»، | * عبداللهی، رضا، «جمادی»، دانشنامهٔ جهان اسلام، تاریخ بازدید: ۱ اسفند ۱۴۰۱ش. | ||
* «عزاداری شهادت حضرت زهرا در سراسر ایران»، وبسایت صاحبخبر، تاریخ درج: | * «عزاداری شهادت حضرت زهرا در سراسر ایران»، وبسایت صاحبخبر، تاریخ درج: ۱۶ دی ۱۴۰۰ش. | ||
* فرخی سیستانی، «دیوان اشعار، قصاید»، | * فرخی سیستانی، «دیوان اشعار، قصاید»، شمارهٔ ۹، در مدح خواجه جلیل عبدالرزاق، وبسایت گنجور، تاریخ بازدید: ۲ اسفند ۱۴۰۱ش. | ||
* قمی، شیخ عباس، مفاتیحالجنان، تهران، فرهنگ اسلامی، | * قمی، شیخ عباس، مفاتیحالجنان، تهران، فرهنگ اسلامی، چ۵، ۱۳۷۰ش. | ||
* «گزارشی از عزاداری شهادت حضرت زهرا در کشورهای مختلف»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج: | * «گزارشی از عزاداری شهادت حضرت زهرا در کشورهای مختلف»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج: ۲۳ بهمن ۱۳۹۷ش. | ||
* محمدی اشتهاردی، محمد، | * محمدی اشتهاردی، محمد، سوگنامهٔ آل محمد، قم، ناصر، چ۱۴، ۱۳۷۹ش. | ||
* منوچهری، «دیوان اشعار، مسمطات»، شماره | * منوچهری، «دیوان اشعار، مسمطات»، شماره ۱۰، در وصف خزان، وبسایت گنجور، تاریخ بازدید: ۷ اسفند ۱۴۰۱ش. | ||
[[رده: | |||
{{زمان-افقی}} | |||
[[رده:ماهها]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۵ شهریور ۱۴۰۴، ساعت ۱۶:۴۲
جمادیالثانی؛ ششمین ماه از ماههای تقویم قمری در فرهنگ اسلامی.
جمادیالثانی یا جمادیالآخر، ششمین ماه از ماههای دوازدهگانة قمری در فرهنگ اسلامی است که بین ماههای جمادیالاول و رجب قرار گرفته است. بهدلیل وجود برخی مناسبتهای مذهبی همچون ولادت و شهادت فاطمهٔ زهرا، این ماه از اهمیت خاصی نزد شیعیان برخوردار است.
واژهشناسی و نامگذاری
[ویرایش | ویرایش مبدأ]جمادی، از ریشهٔ «جمد» بهمعنای خشکی[۱] انجماد و سرمای سخت است. ماههای جمادیالاول و جمادیالثانی، از جمله ماههای جفتی هستند.[۲]
از آنجا که نامگذاری دو ماه جمادیالاول و جمادیالثانی در فصل سرما و یخبندان بوده و آب در این ماهها منجمد میشده، آنها را «جمادی» نامیدهاند[۳] و نیز چون ششمین ماه از سال قمری است، برخی به آن جمادی سته میگویند.[۴]
ماه جمادیالثانی قبل از اسلام
[ویرایش | ویرایش مبدأ]در دوران جاهلیت مدت روزهای این ماه، سی روز بوده که بعد از اسلام مثل دیگر ماههای قمری، بر اساس رؤیت هلال ۲۹ یا ۳۰ روز تعیین میشود.[۵]
تقدیم و تأخیر ماهها بر یکدیگر از دیگر آدابورسوم عصر جاهلیت بوده است. آنها دو ماه جمادیالاول و جمادیالثانی را قبل از رجب قرار داده و بهدلیل حرام بودن جنگ در ماه رجب، در دو ماه جمادی تلاش میکردند که انتقام خود را از دشمن بگیرند.[۶]
وقایع تاریخی ماه جمادیالثانی
[ویرایش | ویرایش مبدأ]در ماه جمادیالثانی رویدادهای زیر واقع شده است:
شهادت فاطمهٔ زهرا (۳ جمادیالثانی ۱۱ق)[۷]
ولادت فاطمهٔ زهرا (۲۰ جمادیالثانی ۲ یا ۵ بعثت)[۸]
ماه جمادیالثانی در فرهنگ شیعیان
[ویرایش | ویرایش مبدأ]در تقویم اسلامی، روز سوم این ماه مصادف با شهادت فاطمهٔ زهرا است. شیعیان و هیئتهای مذهبی در کشورهای مختلف جهان، هر ساله در این شبانهروز، عزاداری میکنند.[۹] شیعیان عراقی در شهرهای مختلف عراق از جمله نجف و کربلا، با برگزاری مجالس سوگواری، راهاندازی دستههای عزاداری و برپایی موکب و پذیرایی از عزاداران حضرت زهرا، یاد او را گرامی میدارند.[۱۰] سوم جمادیالثانی (سالروز شهادت فاطمه زهرا)، در ایران تعطیل رسمی است. مردم و هیئتهای مذهبی در سراسر ایران با نصب پرچمهای سیاه بر درب منازل و خیابانها، سیاهپوش کردن حرم امامان و امام زادگان، مساجد و اماکن متبرکه و نیز با برپایی مراسم سخنرانی، روضهخوانی، سینهزنی و زنجیرزنی برای حضرت زهرا عزاداری میکنند.[۱۱] بیستم جمادیالثانی، سالروز ولادت فاطمهٔ زهرا از دیگر مناسبتهای مذهبی در این ماه است. شیعیان در سراسر جهان همچون افغانستان، پاکستان، ترکیه، سوریه، لبنان، ترکمنستان،[۱۲] شهرهای نجف و کربلا در عراق و سراسر ایران این روز را با برگزاری مراسمهای متنوع همچون آذینبندی حرم امامان، امامزادگان در عراق و ایران، چراغانی کردن اماکن مذهبی، اجرای سرود، مولودیخوانی، شعرخوانی، سخنرانی، پخش شربت و شیرینی، جشن میگیرند.[۱۳]
در ایران، روز ولادت فاطمه زهرا را بهعنوان «روز زن» نامگذاری کردهاند. در این روز، سخنرانان، کارشناسان و گویندگان صداوسیما، با بیان مقام و منزلت زن و مادر در اسلام، نقش تربیتی آنها را در جامعه و خانواده مورد توجه قرار میدهند. همچنین، همسران و فرزندان بهپاس زحمات و تلاشهای زنان و مادران خود، با اهدای گل و هدایا مقام آنها را گرامی داشته و از زحمات آنها تجلیل و قدردانی میکنند.[۱۴]
اعمال عبادی ماه جمادیالثانی
[ویرایش | ویرایش مبدأ]از جمله اعمال مستحبی ماه جمادیالثانی، خواندن دعای «اللّهُمَّ یا اللَّهُ أَنْتَ الدّائِمُ الْقائِمُ، یا اللَّهُ أَنْتَ الْحَیُّ الْقَیُّومُ، یا اللَّهُ أَنْتَ الْعَلِیُّ الْأَعْلی» در روز اول،[۱۵] عزاداری و خواندن زیارتنامهٔ فاطمهٔ زهرا در روز سوم جمادیالثانی، روزه گرفتن، خیرات کردن و صدقه دادن در روز بیستم این ماه هستند. خواندن چهار رکعت نماز همراه با صلوات و دعاهایی که برای آن ذکر شده از دیگر اعمال مستحبی ماه جمادیالثانی است.[۱۶]
ماه جمادیالثانی در ادبیات فارسی
[ویرایش | ویرایش مبدأ]در ادبیات و اشعار فارسی، شاعران فارسیزبان همچون فرخی سیستانی و منوچهری دو ماه جمادیالاول و جمادیالثانی را در اشعار خود بهکار بردهاند؛ برای مثال، فرخی سیستانی در ضمن قصیدهٔ خود میگوید:[۱۷] الگو:آغاز نستعلیق الگو:شعر الگو:ب الگو:پایان شعر الگو:پایان نستعلیق منوچهری در ضمن اشعار خود چین میسراید:[۱۸] الگو:آغاز نستعلیق الگو:شعر الگو:ب الگو:پایان شعر الگو:پایان نستعلیق
پانویس
[ویرایش | ویرایش مبدأ]- ↑ دهخدا، «جمادی»، وبسایت واژهیاب.
- ↑ عبداللهی، «جمادی»، دانشنامۀ جهان اسلام.
- ↑ حائری، «جمادی»، دایرةالمعارف تشیع، 1386ش، ج5، ص423؛ عبداللهی، «جمادی»، دانشنامۀ جهان اسلام.
- ↑ دهخدا، «جمادی»، وبسایت واژهیاب.
- ↑ عبداللهی، «جمادی»، دانشنامۀ جهان اسلام.
- ↑ حائری، «جمادی»، دایرةالمعارف تشیع، 1386ش، ج5، ص423.
- ↑ قمی، مفاتیحالجنان، 1370ش، «اعمال ماه جمادیالثانی»؛ اشتهاردی، سوگنامهٔ آل محمد، 1379ش، ص25.
- ↑ قمی، مفاتیحالجنان، 1370ش، «اعمال ماه جمادیالثانی».
- ↑ «گزارشی از عزاداری شهادت حضرت زهرادر کشورهای مختلف»، خبرگزاری رسمی حوزه.
- ↑ «برپایی آیین سالروز شهادت حضرت فاطمۀ زهرا در نجف و کربلا»، خبرگزاری ابکنا.
- ↑ «عزاداری شهادت حضرت زهرادر سراسر ایران»، وبسایت صاحبخبر.
- ↑ «جشن میلاد حضرت فاطمۀ زهرا درکشورهای مختلف جهان برگزار شد»، خبرگزرای رسمی حوزه.
- ↑ «جشن ولادت حضرت زهرا در شهرهای کربلا و نجف» شیعه نیوز.
- ↑ «برنامههای هفتۀ بزرگداشت مقام زن و روز مادر اعلام شد»، خبرگزاری شبستان.
- ↑ سید بنطاووس، الإقبال بالأعمال، 1376ش، ج3، ص157.
- ↑ قمی، مفاتیحالجنان، 1370ش، «اعمال ماه جمادیالثانی».
- ↑ فرخی سیستانی، «دیوان اشعار، قصاید»، شمارۀ 9، درمدح خواجه جلیل عبدالرزاق، وبسایت گنجور.
- ↑ منوچهری، «دیوان اشعار، مسمطات»، شماره 10، در وصف خزان، وبسایت گنجور.
منابع
[ویرایش | ویرایش مبدأ]- «برپایی آیین سالروز شهادت حضرت فاطمهٔ زهرا در نجف و کربلا»، خبرگزاری ابکنا، تاریخ درج: ۲۸ دی ۱۳۹۹ش.
- «برنامههای هفتهٔ بزرگداشت مقام زن و روز مادر اعلام شد»، خبرگزاری شبستان، تاریخ درج: ۲۸ دی ۱۴۰۰ش.
- «جشن میلاد حضرت فاطمهٔ زهرا درکشورهای مختلف جهان برگزار شد»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج: ۱۹ اسفند ۱۳۹۶ش.
- «جشن ولادت حضرت زهرا در شهرهای کربلا و نجف» شیعه نیوز، تاریخ درج: ۱۹ اسفند ۱۳۹۶ش.
- حائری، مهدی، دائرةالمعارف تشیع، تهران، نشر سعید محبی، چ۴، ۱۳۸۶ش.
- دهخدا، «جمادی»، سایت واژهیاب، تاریخ بازدید: ۱ اسفند ۱۴۰۱ش.
- زبیدی، محمد، تاج العروس، بیروت، دارالهدایة، ۱۳۸۶ش.
- سید بنطاووس، علی بن موسی، إقبالالأعمال، قم، دفتر تبلیغات اسلامی، چ۱، ۱۳۷۶ش.
- عبداللهی، رضا، «جمادی»، دانشنامهٔ جهان اسلام، تاریخ بازدید: ۱ اسفند ۱۴۰۱ش.
- «عزاداری شهادت حضرت زهرا در سراسر ایران»، وبسایت صاحبخبر، تاریخ درج: ۱۶ دی ۱۴۰۰ش.
- فرخی سیستانی، «دیوان اشعار، قصاید»، شمارهٔ ۹، در مدح خواجه جلیل عبدالرزاق، وبسایت گنجور، تاریخ بازدید: ۲ اسفند ۱۴۰۱ش.
- قمی، شیخ عباس، مفاتیحالجنان، تهران، فرهنگ اسلامی، چ۵، ۱۳۷۰ش.
- «گزارشی از عزاداری شهادت حضرت زهرا در کشورهای مختلف»، خبرگزاری رسمی حوزه، تاریخ درج: ۲۳ بهمن ۱۳۹۷ش.
- محمدی اشتهاردی، محمد، سوگنامهٔ آل محمد، قم، ناصر، چ۱۴، ۱۳۷۹ش.
- منوچهری، «دیوان اشعار، مسمطات»، شماره ۱۰، در وصف خزان، وبسایت گنجور، تاریخ بازدید: ۷ اسفند ۱۴۰۱ش.