پرش به محتوا

پیش‌نویس:حسینعلی صدآفرین: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
imported>محمدمهدی محمدی
اصلاح ارقام
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(یک نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:صدآفرین3.jpg|250px|thumb|left|نمایی از آخرین سنگ قبر شهید حسینعلی صدآفرین]]
[[پرونده:حسینعلی صدآفرین.jpg|جایگزین=حسینعلی صدآفرین|بندانگشتی|حسینعلی صدآفرین]]
'''{{درشت|حسینعلی صدآفرین}}''': شهید مرزبان ایران در جنگ جهانی دوم.
'''{{درشت|حسینعلی صدآفرین}}''': شهید مرزبان ایران در جنگ جهانی دوم.


در جریان جنگ جهانی دوم، که پیامدهای آن سرزمین ایران را نیز فراگرفت، حماسه‌ای ماندگار در راه دفاع از میهن و حفظ آزادی آن، در پاسگاه کَلوَز در شهرستان نمین (در اردبیل) اتفاق افتاد. در آن پاسگاه، یک سرباز شجاع از خطهٔ آذربایجان در نقطهٔ صفر مرزی چندین ساعت و به‌تنهایی در برابر متجاوزین روسی ایستادگی کرد و به [[شهادت]] رسید.<ref>[https://www.irna.ir/news/83450578/هزار-آفرین-بر-صدآفرین «هزار آفرین بر صدآفرین»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref>
در جریان جنگ جهانی دوم، که پیامدهای آن سرزمین ایران را نیز فراگرفت، حماسه‌ای ماندگار در راه دفاع از میهن و حفظ آزادی آن، در پاسگاه کَلوَز در شهرستان نمین (در اردبیل) اتفاق افتاد. در آن پاسگاه، یک سرباز شجاع از خطهٔ آذربایجان در نقطهٔ صفر مرزی چندین ساعت و به‌تنهایی در برابر متجاوزین روسی ایستادگی کرد و به [[شهادت]] رسید.<ref>[https://www.irna.ir/news/83450578/هزار-آفرین-بر-صدآفرین «هزار آفرین بر صدآفرین»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref>


== زندگی‌نامه حسینعلی صدآفرین ==
==زندگی‌نامه حسینعلی صدآفرین==
حسینعلی صدآفرین در حدود سال ۱۲۹۰ش به‌دنیا آمده است.<ref>[https://www.dana.ir/news/756805.html/شهید-حسین-علی-صدآفرین-نیری--نماد-مبارزه-با-اشغالگران «شهید حسینعلی صدآفرین نیری، نماد مبارزه با اشغالگران»، وب‌سایت دانا، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref> او آذری‌زبان بوده<ref>[http://www.khajehbelagh.blogfa.com/post/29 جعفری خواجه بلاغ، «جوانمرد شهید حسینعلی صدآفرین»، وب‌سایت خواجه بلاغ، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref> و با توجه به حضور خویشاوندان او در شهرستان نِیر (در [[اردبیل]])، احتمال تعلق او به این منطقه، تقویت می‌شود.<ref>[https://www.dana.ir/news/756805.html/شهید-حسین-علی-صدآفرین-نیری--نماد-مبارزه-با-اشغالگران «شهید حسینعلی صدآفرین نیری، نماد مبارزه با اشغالگران»، وب‌سایت دانا، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref> او در جوانی به کسوت ژاندارمی درآمد و معاون پاسگاه مرزی کَلوَز شهرستان نمین شد. حسینعلی با دختری سیده از زنجان ازدواج کرد و از او صاحب دو پسر شد.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13940607000756/شجاعت-سرباز-وطن-به-قامت-تاریخ-همزمان-با-حمله-روس‌ها «شجاعت سرباز وطن به قامت تاریخ همزمان با حمله روس‌ها»، خبرگزاری فارس، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref>
حسینعلی صدآفرین در حدود سال ۱۲۹۰ش به‌دنیا آمده است.<ref>[https://www.dana.ir/news/756805.html/شهید-حسین-علی-صدآفرین-نیری--نماد-مبارزه-با-اشغالگران «شهید حسینعلی صدآفرین نیری، نماد مبارزه با اشغالگران»، وب‌سایت دانا، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref> او آذری‌زبان بوده<ref>[http://www.khajehbelagh.blogfa.com/post/29 جعفری خواجه بلاغ، «جوانمرد شهید حسینعلی صدآفرین»، وب‌سایت خواجه بلاغ، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref> و با توجه به حضور خویشاوندان او در شهرستان نِیر (در اردبیل)، احتمال تعلق او به این منطقه، تقویت می‌شود.<ref>[https://www.dana.ir/news/756805.html/شهید-حسین-علی-صدآفرین-نیری--نماد-مبارزه-با-اشغالگران «شهید حسینعلی صدآفرین نیری، نماد مبارزه با اشغالگران»، وب‌سایت دانا، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref> او در جوانی به کسوت ژاندارمی درآمد و معاون پاسگاه مرزی کَلوَز شهرستان نمین شد. حسینعلی با دختری سیده از زنجان [[ازدواج]] کرد و از او صاحب دو پسر شد.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13940607000756/شجاعت-سرباز-وطن-به-قامت-تاریخ-همزمان-با-حمله-روس‌ها «شجاعت سرباز وطن به قامت تاریخ همزمان با حمله روس‌ها»، خبرگزاری فارس، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref>


چشم‌های زاغ، موهای پرپشت و سبیل‌های کلفتی داشت که تا انتهای بناگوش کشیده بود و لوطی‌صفت و بامرام بوده است.<ref>[http://www.khajehbelagh.blogfa.com/post/29 جعفری خواجه بلاغ، «جوانمرد شهید حسینعلی صدآفرین»، وب‌سایت خواجه بلاغ، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref> حسینعلی، قد بلند و هیکل چهارشانه‌ای داشته و در [[اسب‌سواری]] و [[تیراندازی]] ماهر بوده است.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13940607000756/شجاعت-سرباز-وطن-به-قامت-تاریخ-همزمان-با-حمله-روس‌ها «شجاعت سرباز وطن به قامت تاریخ همزمان با حمله روس‌ها»، خبرگزاری فارس، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref>
چشم‌های زاغ، موهای پرپشت و سبیل‌های کلفتی داشت که تا انتهای بناگوش کشیده بود و لوطی‌صفت و بامرام بوده است.<ref>[http://www.khajehbelagh.blogfa.com/post/29 جعفری خواجه بلاغ، «جوانمرد شهید حسینعلی صدآفرین»، وب‌سایت خواجه بلاغ، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref> حسینعلی، قد بلند و هیکل چهارشانه‌ای داشته و در اسب‌سواری و تیراندازی ماهر بوده است.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13940607000756/شجاعت-سرباز-وطن-به-قامت-تاریخ-همزمان-با-حمله-روس‌ها «شجاعت سرباز وطن به قامت تاریخ همزمان با حمله روس‌ها»، خبرگزاری فارس، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref>
[[پرونده:بی‌طرفی ایران.jpg|250px|thumb|left|سند اعلام بی‌طرفی ایران در جنگ جهانی دوم]]
==یورش انگلستان و روسیه به ایران==
[[پرونده:بی‌طرفی ایران.jpg|250px|thumb|سند اعلام بی‌طرفی ایران در جنگ جهانی دوم|جایگزین=سند اعلام بی‌طرفی ایران در جنگ جهانی دوم]]جنگ جهانی دوم با حمله آلمان به لهستان در شهریور ۱۳۱۸ش آغاز شد. با گسترش جنگ در اروپا، دولت [[ایران]] با صدور بیانیه‌ای رسمی، بی‌طرفی خود را اعلام کرد. حکومت‌های شوروی و انگلستان بارها به دولت ایران هشدار دادند که آلمانی‌های ساکن ایران را اخراج کند. با اصرار ایران بر حفظ بی‌طرفی، در سوم شهریور ۱۳۲۰، سفیر ایران در مسکو به وزارت خارجه شوروی احضار شد و تصمیم دولت‌های شوروی و انگلستان برای اشغال نظامی ایران را به او اعلام کردند. ساعت ۴ بامداد، روس‌ها و انگلیسی‌ها همزمان تهاجم نظامی را از شمال و جنوب ایران آغاز کردند. نیروهای شوروی در سه محور از طریق [[جلفا]] به [[تبریز]]، از طریق باکو به بندر پهلوی و گرگان و از طریق عشق‌آباد به طرف [[مشهد]] پیشروی کردند. انگلیسی‌ها نیز از طریق آبادان، [[خرمشهر]] و قصر شیرین، وارد خاک ایران شدند. نیروهای نظامی شوروی تا تبریز پیشروی کردند و ارتش ایران به نیروهای خود دستور ترک مخاصمه داد. با این حال، برخی از سربازان در پاسگاه‌های ژاندارمری که وظیفه مرزبانی را بر عهده داشتند در برابر تجاوز نظامی ارتش بیگانه، تا پای جان ایستادگی کردند. پاسگاه مرزی کَلوَز در شهرستان نمین، از مراکز نظامی ایران بود که در آن، یک سرباز ایرانی به تنهایی، ارتش مهاجم شوروی را چندین ساعت از پیشروی بازداشت.<ref>[https://www.farsnews.ir/azarbaijan-sharghi/news/14000603000046/مقاومت-تا-پای-جان-روایتی-از-جانفشانی-۳-سرباز-ایرانی-مقابل-ارتش-شوروی «مقاومت تا پای جان»، خبرگزاری فارس].</ref>


== یورش انگلستان و روسیه به ایران ==
==چگونگی دفاع و شهادت حسینعلی صدآفرین==
جنگ جهانی دوم با حمله آلمان به لهستان در شهریور ۱۳۱۸ش آغاز شد. با گسترش جنگ در اروپا، دولت [[ایران]] با صدور بیانیه‌ای رسمی، بی‌طرفی خود را اعلام کرد. حکومت‌های شوروی و [[انگلستان]] بارها به دولت ایران هشدار دادند که آلمانی‌های ساکن ایران را اخراج کند. با اصرار ایران بر حفظ بی‌طرفی، در سوم شهریور ۱۳۲۰، سفیر ایران در مسکو به وزارت خارجه شوروی احضار شد و تصمیم دولت‌های شوروی و انگلستان برای اشغال نظامی ایران را به او اعلام کردند. ساعت ۴ بامداد، روس‌ها و انگلیسی‌ها همزمان تهاجم نظامی را از شمال و جنوب ایران آغاز کردند. نیروهای شوروی در سه محور از طریق جلفا به [[تبریز]]، از طریق باکو به بندر پهلوی و [[گرگان]] و از طریق عشق‌آباد به طرف [[مشهد]] پیشروی کردند. انگلیسی‌ها نیز از طریق [[آبادان]]، [[خرمشهر]] و قصر شیرین، وارد خاک ایران شدند. نیروهای نظامی شوروی تا تبریز پیشروی کردند و ارتش ایران به نیروهای خود دستور ترک مخاصمه داد. با این حال، برخی از سربازان در پاسگاه‌های ژاندارمری که وظیفه مرزبانی را بر عهده داشتند در برابر تجاوز نظامی ارتش بیگانه، تا پای جان ایستادگی کردند. پاسگاه مرزی کَلوَز در شهرستان نمین، از مراکز نظامی ایران بود که در آن، یک سرباز ایرانی به تنهایی، ارتش مهاجم شوروی را چندین ساعت از پیشروی بازداشت.<ref>[https://www.farsnews.ir/azarbaijan-sharghi/news/14000603000046/مقاومت-تا-پای-جان-روایتی-از-جانفشانی-۳-سرباز-ایرانی-مقابل-ارتش-شوروی «مقاومت تا پای جان»، خبرگزاری فارس].</ref>
در سوم شهریور ۱۳۲۰ش، ارتش شوروی در جریان جنگ جهانی دوم پس از تسلیم دولت [[ایران]]،<ref>[http://paigah-jahad.blogfa.com/post/112 نوری، «غبار روبی مزار شهید صدآفرین»، وب‌سایت پایگاه جهاد، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref> وارد خاک آذربایجان شدند. رئیس پاسگاه کلوز، با شنیدن این خبر به نیروهایش دستور داد که سلاح‌های خود را بردارند و پادگان را ترک کنند.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13940607000756/شجاعت-سرباز-وطن-به-قامت-تاریخ-همزمان-با-حمله-روس‌ها «شجاعت سرباز وطن به قامت تاریخ همزمان با حمله روس‌ها»، خبرگزاری فارس، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref>
 
== چگونگی دفاع و شهادت حسینعلی صدآفرین ==
در سوم شهریور ۱۳۲۰ش، ارتش شوروی در جریان جنگ جهانی دوم پس از تسلیم دولت [[ایران]]،<ref>[http://paigah-jahad.blogfa.com/post/112 نوری، «غبار روبی مزار شهید صدآفرین»، وب‌سایت پایگاه جهاد، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref> وارد خاک [[آذربایجان]] شدند. رئیس پاسگاه کلوز، با شنیدن این خبر به نیروهایش دستور داد که سلاح‌های خود را بردارند و پادگان را ترک کنند.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13940607000756/شجاعت-سرباز-وطن-به-قامت-تاریخ-همزمان-با-حمله-روس‌ها «شجاعت سرباز وطن به قامت تاریخ همزمان با حمله روس‌ها»، خبرگزاری فارس، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref>


حسینعلی تلاش زیادی کرد که آن‌ها را برای دفاع از وطن، راضی کند اما آن‌ها قبول نکردند. حسینعلی که از پایداری همرزمان خود، ناامید شده بود از رئیس پاسگاه درخواست کرد که دست‌کم فشنگ‌های خود را به او بدهند؛ اما رئیس پاسگاه این خواسته او را نیز قبول نکرد.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13940607000756/شجاعت-سرباز-وطن-به-قامت-تاریخ-همزمان-با-حمله-روس‌ها «شجاعت سرباز وطن به قامت تاریخ همزمان با حمله روس‌ها»، خبرگزاری فارس، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref>
حسینعلی تلاش زیادی کرد که آن‌ها را برای دفاع از وطن، راضی کند اما آن‌ها قبول نکردند. حسینعلی که از پایداری همرزمان خود، ناامید شده بود از رئیس پاسگاه درخواست کرد که دست‌کم فشنگ‌های خود را به او بدهند؛ اما رئیس پاسگاه این خواسته او را نیز قبول نکرد.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13940607000756/شجاعت-سرباز-وطن-به-قامت-تاریخ-همزمان-با-حمله-روس‌ها «شجاعت سرباز وطن به قامت تاریخ همزمان با حمله روس‌ها»، خبرگزاری فارس، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref>


حسینعلی به سراغ خانواده خود رفته و با آن‌ها وداع کرد. سپس به پاسگاه برگشت و به سراغ اسلحه‌خانه رفت؛ اما کلید آن‌جا را نیز به او ندادند و او مجبور شد با شلیک گلوله درب اسلحه‌خانه را باز کند.<ref>[http://paigah-jahad.blogfa.com/post/112 نوری، «غبار روبی مزار شهید صدآفرین»، وب‌سایت پایگاه جهاد، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref> او تمام اسلحه‌ها را در جایگاه‌های مختلف بر روی حصار پاسگاه قرار داد<ref>[https://www.dana.ir/news/756805.html/شهید-حسین-علی-صدآفرین-نیری--نماد-مبارزه-با-اشغالگران «شهید حسینعلی صدآفرین نیری، نماد مبارزه با اشغالگران»، وب‌سایت دانا، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref> و منتظر حمله دشمن ماند.
حسینعلی به سراغ [[خانواده]] خود رفته و با آن‌ها وداع کرد. سپس به پاسگاه برگشت و به سراغ اسلحه‌خانه رفت؛ اما کلید آن‌جا را نیز به او ندادند و او مجبور شد با شلیک گلوله درب اسلحه‌خانه را باز کند.<ref>[http://paigah-jahad.blogfa.com/post/112 نوری، «غبار روبی مزار شهید صدآفرین»، وب‌سایت پایگاه جهاد، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref> او تمام اسلحه‌ها را در جایگاه‌های مختلف بر روی حصار پاسگاه قرار داد<ref>[https://www.dana.ir/news/756805.html/شهید-حسین-علی-صدآفرین-نیری--نماد-مبارزه-با-اشغالگران «شهید حسینعلی صدآفرین نیری، نماد مبارزه با اشغالگران»، وب‌سایت دانا، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref> و منتظر حمله دشمن ماند.


ساعت چهار نیمه‌شب حمله دشمن شروع شد و حسینعلی شروع به تیراندازی کرد. نیروهای روس که انتظار مقابله ایرانیان را نداشتند تصور می‌کردند که با تعداد زیادی سرباز، روبرو هستند و با آتش سنگین، پاسگاه کلوز را گلوله‌باران کردند.<ref>[http://paigah-jahad.blogfa.com/post/112 نوری، «غبار روبی مزار شهید صدآفرین»، وب‌سایت پایگاه جهاد، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref> توپ‌خانه دشمن، پاسگاه را ویران کرد. به‌خاطر طولانی شدن زمان درگیری، فشنگ‌های حسینعلی تمام شده بود و او برای این‌که اسلحه‌اش به‌دست دشمن نیفتد آن را به سنگ کوبید و شکست.<ref>[https://savalankhabar.ir/243441/سرباز-میهن؛-حسینعلی-صدآفرین/ «سرباز میهن؛ حسینعلی صدآفرین»، وب‌سایت ساوالان خبر، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref>
ساعت چهار نیمه‌شب حمله دشمن شروع شد و حسینعلی شروع به تیراندازی کرد. نیروهای روس که انتظار مقابله ایرانیان را نداشتند تصور می‌کردند که با تعداد زیادی سرباز، روبرو هستند و با آتش سنگین، پاسگاه کلوز را گلوله‌باران کردند.<ref>[http://paigah-jahad.blogfa.com/post/112 نوری، «غبار روبی مزار شهید صدآفرین»، وب‌سایت پایگاه جهاد، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref> توپ‌خانه دشمن، پاسگاه را ویران کرد. به‌خاطر طولانی شدن زمان درگیری، فشنگ‌های حسینعلی تمام شده بود و او برای این‌که اسلحه‌اش به‌دست دشمن نیفتد آن را به سنگ کوبید و شکست.<ref>[https://savalankhabar.ir/243441/سرباز-میهن؛-حسینعلی-صدآفرین/ «سرباز میهن؛ حسینعلی صدآفرین»، وب‌سایت ساوالان خبر، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref>


او در پایان، به جنگ تن به تن با دشمن پرداخت و به شهادت رسید. او که یک‌تنه تا ساعت هشت صبح در برابر قوای روس جنگیده بود و آن‌ها را در اطراف پاسگاه کَلوَز زمین‌گیر کرده بود<ref>[https://www.irna.ir/news/83450578/هزار-آفرین-بر-صدآفرین «هزار آفرین بر صدآفرین»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref> خشم و تعجب سربازان روس را برانگیخته بود و به همین دلیل، آنها با قساوت تمام سر او را از تن، جدا کردند.
او در پایان، به جنگ تن به تن با دشمن پرداخت و به [[شهادت]] رسید. او که یک‌تنه تا ساعت هشت صبح در برابر قوای روس جنگیده بود و آن‌ها را در اطراف پاسگاه کَلوَز زمین‌گیر کرده بود<ref>[https://www.irna.ir/news/83450578/هزار-آفرین-بر-صدآفرین «هزار آفرین بر صدآفرین»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref> خشم و تعجب سربازان روس را برانگیخته بود و به همین دلیل، آنها با قساوت تمام سر او را از تن، جدا کردند.


فرمانده نیروهای روس پس از ورود به پاسگاه و مشاهده وضعیت، از اسم او پرسید؛ او را حسینعلی صدآفرین معرفی کردند. او سربازانش را به‌خاطر این‌که چنین سرباز باغیرت و شجاعی را با آن وضعیت کشته بودند، نکوهش کرد و با تحسین شجاعت این سرباز ایرانی، وی را به زبان روسی، «صدآفرین» نه بلکه «هزارآفرین» خطاب کرد.<ref>[http://paigah-jahad.blogfa.com/post/112 نوری، «غبار روبی مزار شهید صدآفرین»، وب‌سایت پایگاه جهاد، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref>
فرمانده نیروهای روس پس از ورود به پاسگاه و مشاهده وضعیت، از اسم او پرسید؛ او را حسینعلی صدآفرین معرفی کردند. او سربازانش را به‌خاطر این‌که چنین سرباز باغیرت و شجاعی را با آن وضعیت کشته بودند، نکوهش کرد و با تحسین شجاعت این سرباز ایرانی، وی را به زبان روسی، «صدآفرین» نه بلکه «هزارآفرین» خطاب کرد.<ref>[http://paigah-jahad.blogfa.com/post/112 نوری، «غبار روبی مزار شهید صدآفرین»، وب‌سایت پایگاه جهاد، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref>
[[پرونده:صدآفرین2.jpg|250px|thumb|left|آرامگاه شهید حسینعلی صدآفرین]]
==آرامگاه حسینعلی صدآفرین==
 
[[پرونده:صدآفرین2.jpg|250px|thumb|آرامگاه شهید حسینعلی صدآفرین|جایگزین=آرامگاه شهید حسینعلی صدآفرین]]همسر حسینعلی و دو پسرش که در هنگام [[جنگ]] در روستا مانده بودند به همراه اهالی روستا بر پیکر او [[نماز]] خواندند و او را در همان پاسگاه به خاک سپردند.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13940607000756/شجاعت-سرباز-وطن-به-قامت-تاریخ-همزمان-با-حمله-روس‌ها «شجاعت سرباز وطن به قامت تاریخ همزمان با حمله روس‌ها»، خبرگزاری فارس، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref> در سال‌های اخیر، پاسگاه کَلوَز به‌پاس این شهید شجاع ایرانی به پاسگاه صدآفرین تغییر نام داده شد و آرامگاه حسینعلی صدآفرین نیز بازسازی شد.<ref>[https://www.dana.ir/news/756805.html/شهید-حسین-علی-صدآفرین-نیری--نماد-مبارزه-با-اشغالگران «شهید حسینعلی صدآفرین نیری، نماد مبارزه با اشغالگران»، وب‌سایت دانا، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref>
== آرامگاه حسینعلی صدآفرین ==
همسر حسینعلی و دو پسرش که در هنگام جنگ در روستا مانده بودند به همراه اهالی روستا بر پیکر او نماز خواندند و او را در همان پاسگاه به خاک سپردند.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/13940607000756/شجاعت-سرباز-وطن-به-قامت-تاریخ-همزمان-با-حمله-روس‌ها «شجاعت سرباز وطن به قامت تاریخ همزمان با حمله روس‌ها»، خبرگزاری فارس، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref> در سال‌های اخیر، پاسگاه کَلوَز به‌پاس این شهید شجاع ایرانی به پاسگاه صدآفرین تغییر نام داده شد و آرامگاه حسینعلی صدآفرین نیز بازسازی شد.<ref>[https://www.dana.ir/news/756805.html/شهید-حسین-علی-صدآفرین-نیری--نماد-مبارزه-با-اشغالگران «شهید حسینعلی صدآفرین نیری، نماد مبارزه با اشغالگران»، وب‌سایت دانا، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.]</ref>


== پانویس ==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}


== جستارهای وابسته ==
==جستارهای وابسته==
* [[بی‌بی مریم بختیاری]]
*[[بی‌بی مریم بختیاری]]
* [[بالازرخانیم]]
*[[بالازرخانیم]]


== پیوند به بیرون ==
==پیوند به بیرون==
[https://www.doctv.ir/Program/281151 «مرز مه‌آلود»، مستند آشنایی با شهید حسین‌علی صدآفرین]
[https://www.doctv.ir/Program/281151 «مرز مه‌آلود»، مستند آشنایی با شهید حسین‌علی صدآفرین]


== منابع ==
==منابع==
{{آغاز منابع}}
{{آغاز منابع}}
* جعفری خواجه بلاغ، رضا، «جوانمرد شهید حسینعلی صدآفرین»، وب‌سایت خواجه بلاغ، تاریخ درج مطلب: ۷ اردیبهشت ۱۳۹۱ش.
* جعفری خواجه بلاغ، رضا، «جوانمرد شهید حسینعلی صدآفرین»، وب‌سایت خواجه بلاغ، تاریخ درج مطلب: ۷ اردیبهشت ۱۳۹۱ش.

نسخهٔ کنونی تا ۱۵ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۱۶:۲۹

حسینعلی صدآفرین
حسینعلی صدآفرین

حسینعلی صدآفرین: شهید مرزبان ایران در جنگ جهانی دوم.

در جریان جنگ جهانی دوم، که پیامدهای آن سرزمین ایران را نیز فراگرفت، حماسه‌ای ماندگار در راه دفاع از میهن و حفظ آزادی آن، در پاسگاه کَلوَز در شهرستان نمین (در اردبیل) اتفاق افتاد. در آن پاسگاه، یک سرباز شجاع از خطهٔ آذربایجان در نقطهٔ صفر مرزی چندین ساعت و به‌تنهایی در برابر متجاوزین روسی ایستادگی کرد و به شهادت رسید.[۱]

زندگی‌نامه حسینعلی صدآفرین

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

حسینعلی صدآفرین در حدود سال ۱۲۹۰ش به‌دنیا آمده است.[۲] او آذری‌زبان بوده[۳] و با توجه به حضور خویشاوندان او در شهرستان نِیر (در اردبیل)، احتمال تعلق او به این منطقه، تقویت می‌شود.[۴] او در جوانی به کسوت ژاندارمی درآمد و معاون پاسگاه مرزی کَلوَز شهرستان نمین شد. حسینعلی با دختری سیده از زنجان ازدواج کرد و از او صاحب دو پسر شد.[۵]

چشم‌های زاغ، موهای پرپشت و سبیل‌های کلفتی داشت که تا انتهای بناگوش کشیده بود و لوطی‌صفت و بامرام بوده است.[۶] حسینعلی، قد بلند و هیکل چهارشانه‌ای داشته و در اسب‌سواری و تیراندازی ماهر بوده است.[۷]

یورش انگلستان و روسیه به ایران

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
سند اعلام بی‌طرفی ایران در جنگ جهانی دوم
سند اعلام بی‌طرفی ایران در جنگ جهانی دوم

جنگ جهانی دوم با حمله آلمان به لهستان در شهریور ۱۳۱۸ش آغاز شد. با گسترش جنگ در اروپا، دولت ایران با صدور بیانیه‌ای رسمی، بی‌طرفی خود را اعلام کرد. حکومت‌های شوروی و انگلستان بارها به دولت ایران هشدار دادند که آلمانی‌های ساکن ایران را اخراج کند. با اصرار ایران بر حفظ بی‌طرفی، در سوم شهریور ۱۳۲۰، سفیر ایران در مسکو به وزارت خارجه شوروی احضار شد و تصمیم دولت‌های شوروی و انگلستان برای اشغال نظامی ایران را به او اعلام کردند. ساعت ۴ بامداد، روس‌ها و انگلیسی‌ها همزمان تهاجم نظامی را از شمال و جنوب ایران آغاز کردند. نیروهای شوروی در سه محور از طریق جلفا به تبریز، از طریق باکو به بندر پهلوی و گرگان و از طریق عشق‌آباد به طرف مشهد پیشروی کردند. انگلیسی‌ها نیز از طریق آبادان، خرمشهر و قصر شیرین، وارد خاک ایران شدند. نیروهای نظامی شوروی تا تبریز پیشروی کردند و ارتش ایران به نیروهای خود دستور ترک مخاصمه داد. با این حال، برخی از سربازان در پاسگاه‌های ژاندارمری که وظیفه مرزبانی را بر عهده داشتند در برابر تجاوز نظامی ارتش بیگانه، تا پای جان ایستادگی کردند. پاسگاه مرزی کَلوَز در شهرستان نمین، از مراکز نظامی ایران بود که در آن، یک سرباز ایرانی به تنهایی، ارتش مهاجم شوروی را چندین ساعت از پیشروی بازداشت.[۸]

چگونگی دفاع و شهادت حسینعلی صدآفرین

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در سوم شهریور ۱۳۲۰ش، ارتش شوروی در جریان جنگ جهانی دوم پس از تسلیم دولت ایران،[۹] وارد خاک آذربایجان شدند. رئیس پاسگاه کلوز، با شنیدن این خبر به نیروهایش دستور داد که سلاح‌های خود را بردارند و پادگان را ترک کنند.[۱۰]

حسینعلی تلاش زیادی کرد که آن‌ها را برای دفاع از وطن، راضی کند اما آن‌ها قبول نکردند. حسینعلی که از پایداری همرزمان خود، ناامید شده بود از رئیس پاسگاه درخواست کرد که دست‌کم فشنگ‌های خود را به او بدهند؛ اما رئیس پاسگاه این خواسته او را نیز قبول نکرد.[۱۱]

حسینعلی به سراغ خانواده خود رفته و با آن‌ها وداع کرد. سپس به پاسگاه برگشت و به سراغ اسلحه‌خانه رفت؛ اما کلید آن‌جا را نیز به او ندادند و او مجبور شد با شلیک گلوله درب اسلحه‌خانه را باز کند.[۱۲] او تمام اسلحه‌ها را در جایگاه‌های مختلف بر روی حصار پاسگاه قرار داد[۱۳] و منتظر حمله دشمن ماند.

ساعت چهار نیمه‌شب حمله دشمن شروع شد و حسینعلی شروع به تیراندازی کرد. نیروهای روس که انتظار مقابله ایرانیان را نداشتند تصور می‌کردند که با تعداد زیادی سرباز، روبرو هستند و با آتش سنگین، پاسگاه کلوز را گلوله‌باران کردند.[۱۴] توپ‌خانه دشمن، پاسگاه را ویران کرد. به‌خاطر طولانی شدن زمان درگیری، فشنگ‌های حسینعلی تمام شده بود و او برای این‌که اسلحه‌اش به‌دست دشمن نیفتد آن را به سنگ کوبید و شکست.[۱۵]

او در پایان، به جنگ تن به تن با دشمن پرداخت و به شهادت رسید. او که یک‌تنه تا ساعت هشت صبح در برابر قوای روس جنگیده بود و آن‌ها را در اطراف پاسگاه کَلوَز زمین‌گیر کرده بود[۱۶] خشم و تعجب سربازان روس را برانگیخته بود و به همین دلیل، آنها با قساوت تمام سر او را از تن، جدا کردند.

فرمانده نیروهای روس پس از ورود به پاسگاه و مشاهده وضعیت، از اسم او پرسید؛ او را حسینعلی صدآفرین معرفی کردند. او سربازانش را به‌خاطر این‌که چنین سرباز باغیرت و شجاعی را با آن وضعیت کشته بودند، نکوهش کرد و با تحسین شجاعت این سرباز ایرانی، وی را به زبان روسی، «صدآفرین» نه بلکه «هزارآفرین» خطاب کرد.[۱۷]

آرامگاه حسینعلی صدآفرین

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
آرامگاه شهید حسینعلی صدآفرین
آرامگاه شهید حسینعلی صدآفرین

همسر حسینعلی و دو پسرش که در هنگام جنگ در روستا مانده بودند به همراه اهالی روستا بر پیکر او نماز خواندند و او را در همان پاسگاه به خاک سپردند.[۱۸] در سال‌های اخیر، پاسگاه کَلوَز به‌پاس این شهید شجاع ایرانی به پاسگاه صدآفرین تغییر نام داده شد و آرامگاه حسینعلی صدآفرین نیز بازسازی شد.[۱۹]

  1. «هزار آفرین بر صدآفرین»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.
  2. «شهید حسینعلی صدآفرین نیری، نماد مبارزه با اشغالگران»، وب‌سایت دانا، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.
  3. جعفری خواجه بلاغ، «جوانمرد شهید حسینعلی صدآفرین»، وب‌سایت خواجه بلاغ، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.
  4. «شهید حسینعلی صدآفرین نیری، نماد مبارزه با اشغالگران»، وب‌سایت دانا، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.
  5. «شجاعت سرباز وطن به قامت تاریخ همزمان با حمله روس‌ها»، خبرگزاری فارس، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.
  6. جعفری خواجه بلاغ، «جوانمرد شهید حسینعلی صدآفرین»، وب‌سایت خواجه بلاغ، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.
  7. «شجاعت سرباز وطن به قامت تاریخ همزمان با حمله روس‌ها»، خبرگزاری فارس، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.
  8. «مقاومت تا پای جان»، خبرگزاری فارس.
  9. نوری، «غبار روبی مزار شهید صدآفرین»، وب‌سایت پایگاه جهاد، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.
  10. «شجاعت سرباز وطن به قامت تاریخ همزمان با حمله روس‌ها»، خبرگزاری فارس، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.
  11. «شجاعت سرباز وطن به قامت تاریخ همزمان با حمله روس‌ها»، خبرگزاری فارس، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.
  12. نوری، «غبار روبی مزار شهید صدآفرین»، وب‌سایت پایگاه جهاد، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.
  13. «شهید حسینعلی صدآفرین نیری، نماد مبارزه با اشغالگران»، وب‌سایت دانا، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.
  14. نوری، «غبار روبی مزار شهید صدآفرین»، وب‌سایت پایگاه جهاد، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.
  15. «سرباز میهن؛ حسینعلی صدآفرین»، وب‌سایت ساوالان خبر، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.
  16. «هزار آفرین بر صدآفرین»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.
  17. نوری، «غبار روبی مزار شهید صدآفرین»، وب‌سایت پایگاه جهاد، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.
  18. «شجاعت سرباز وطن به قامت تاریخ همزمان با حمله روس‌ها»، خبرگزاری فارس، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.
  19. «شهید حسینعلی صدآفرین نیری، نماد مبارزه با اشغالگران»، وب‌سایت دانا، تاریخ بازدید: 28 شهریور 1401ش.

جستارهای وابسته

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

پیوند به بیرون

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

«مرز مه‌آلود»، مستند آشنایی با شهید حسین‌علی صدآفرین

  • جعفری خواجه بلاغ، رضا، «جوانمرد شهید حسینعلی صدآفرین»، وب‌سایت خواجه بلاغ، تاریخ درج مطلب: ۷ اردیبهشت ۱۳۹۱ش.
  • «سرباز میهن؛ حسینعلی صدآفرین»، وب‌سایت ساوالان خبر، تاریخ درج مطلب: ۲ شهریور ۱۴۰۱ش.
  • «شجاعت سرباز وطن به قامت تاریخ همزمان با حمله روس‌ها»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: ۸ شهریور ۱۳۹۴ش.
  • «شهید حسینعلی صدآفرین نیری، نماد مبارزه با اشغالگران»، وب‌سایت دانا، تاریخ درج مطلب: ۱۶ خرداد ۱۳۹۵ش.
  • «مقاومت تا پای جان»، خبرگزاری فارس، تاریخ انتشار: ۳ شهریور ۱۴۰۰ش.
  • نوری، هاشم، «غبار روبی مزار شهید صدآفرین»، وب‌سایت پایگاه جهاد، تاریخ درج مطلب: ۱۴ شهریور ۱۳۹۶ش.
  • «هزار آفرین بر صدآفرین»، وب‌سایت ایرنا، تاریخ درج مطلب: ۳ شهریور ۱۳۹۸ش.