پرش به محتوا

پیش‌نویس:داریوش: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
imported>علیرضا آزادوار
بهینه سازی سئو
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط یک کاربر دیگر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:21. jpg.jpg|جایگزین=سنگ‌نگاره داریوش بزرگ - سنگ‌نوشته بیستون|بندانگشتی|سنگ‌نگاره داریوش بزرگ در سنگ‌نوشته بیستون]]
[[پرونده:21. jpg.jpg|جایگزین=سنگ‌نگاره داریوش بزرگ - سنگ‌نوشته بیستون|بندانگشتی|سنگ‌نگاره داریوش بزرگ در سنگ‌نوشته بیستون]]
'''<big>داریوش؛</big>''' از پادشاهان هخامنشی که ایران را به اوج قدرت و گسترۀ جغرافیایی رساند.
'''{{درشت|داریوش؛}}''' از پادشاهان هخامنشی که ایران را به اوج قدرت و گسترهٔ جغرافیایی رساند.


داریوش، نوۀ آریامنه و پسر گشتاسب، پس از تربیتی گسترده در دربار [[کورش|کوروش]] و کسب مهارت‌های نظامی و فرهنگی، به پادشاهی [[ایران]] رسید و سلسلۀ هخامنشی را به اوج قدرت رساند. او با اصلاحات اقتصادی، از جمله ضرب سکه، تعیین مالیات عادلانه و آبادانی کشاورزی، رونق کشور را تضمین کرد.
داریوش، نوهٔ آریامنه و پسر گشتاسب، پس از تربیتی گسترده در دربار [[کورش|کوروش]] و کسب مهارت‌های نظامی و فرهنگی، به پادشاهی [[ایران]] رسید و سلسلهٔ هخامنشی را به اوج قدرت رساند. او با اصلاحات اقتصادی، از جمله ضرب سکه، تعیین مالیات عادلانه و آبادانی کشاورزی، رونق کشور را تضمین کرد.


داریوش همچنین با ساخت شاهکارهایی چون [[تخت جمشید]] و تدوین کتیبه‌های تاریخی، هنر و فرهنگ هخامنشی را به اوج رساند و با سازماندهی ارتش، تشکیل سپاه جاویدان و نیروی دریایی، امنیت و قدرت نظامی ایران را تثبیت کرد. او نظام اداری ایران را به ۳۰ ایالت تقسیم کرد، قوانین نوین وضع نمود و به آزادی ادیان و احترام به اقوام توجه داشت. داریوش پیرو [[آیین زرتشت]] بود و در نگاه یهودیان، شخصیتی قانون‌مند و عادل محسوب می‌شد. او در سن ۶۴ سالگی در جریان شورشی در مصر درگذشت و در نقش رستم آرام گرفت.
داریوش همچنین با ساخت شاهکارهایی چون [[تخت جمشید]] و تدوین کتیبه‌های تاریخی، هنر و فرهنگ هخامنشی را به اوج رساند و با سازماندهی ارتش، تشکیل سپاه جاویدان و نیروی دریایی، امنیت و قدرت نظامی ایران را تثبیت کرد. او نظام اداری ایران را به ۳۰ ایالت تقسیم کرد، قوانین نوین وضع نمود و به آزادی ادیان و احترام به اقوام توجه داشت. داریوش پیرو [[آیین زرتشت]] بود و در نگاه یهودیان، شخصیتی قانون‌مند و عادل محسوب می‌شد. او در سن ۶۴ سالگی در جریان شورشی در مصر درگذشت و در نقش رستم آرام گرفت.


==معرفی داریوش==
==معرفی داریوش==
داریوش، عموزادۀ کوروش، پسر گشتاسب (ویشتاسپ) و نوۀ آریامنه هخامنشی بود.<ref> [http://portal.nlai.ir/EI/Wiki%20Pages/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D9%88%D8%B4.aspx شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.]</ref> او در کودکی به دربار کوروش راه یافت و با خاندان پادشاهی، نجیب‌زادگان و بزرگ‌زادگان ایرانی آشنا شد. کمان‌داری و نیزه‌داری را از آنها آموخت و در همان دوران، فرهنگ، دانش و تعلیمات مذهبی را نیز فراگرفت.<ref> [http://arash-susa.blogfa.com/post/8 « شوش کهن»، وبلاگ آرش، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.]</ref>  
داریوش، عموزادهٔ کوروش، پسر گشتاسب (ویشتاسپ) و نوهٔ آریامنه هخامنشی بود.<ref>[http://portal.nlai.ir/EI/Wiki%20Pages/داريوش.aspx شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.]</ref> او در کودکی به دربار کوروش راه یافت و با خاندان پادشاهی، نجیب‌زادگان و بزرگ‌زادگان ایرانی آشنا شد. کمان‌داری و نیزه‌داری را از آنها آموخت و در همان دوران، فرهنگ، دانش و تعلیمات مذهبی را نیز فراگرفت.<ref>[http://arash-susa.blogfa.com/post/8 « شوش کهن»، وبلاگ آرش، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.]</ref>
 
وی آتوسا، دختر کوروش را به همسری برگزید.<ref>[https://asemooni.com/darius-great-4734 «زندگی‌نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش]</ref> داریوش پس از مرگ کوروش، در شمار سرداران ارتش کمبوجیه فرزند کوروش قرار گرفت و پس از درگذشت کمبوجیه، در سال ۵۲۲پ. م به پادشاهی ایران دست یافت. سلسلهٔ هخامنشی در دوره حکومت داریوش، به اوج قدرت رسید.<ref>[https://tarikhema.org/ancient/iran/achaemenid/8754/زندگی-نامه-و-اقداماتی-که-داریوش-کبیر-بر/ فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> آثار تاریخی و کتیبه‌های بسیاری دربارهٔ داریوش برجای مانده که نشان‌دهندهٔ تثبیت قدرت سیاسی و اقتصادی ایران در عصر او است.<ref>[https://lahzeakhar.com/Blog/Kings/41489-داریوش-هخامنشی «داریوش هخامنشی»،وب‌سایت لحظه آخر، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.]</ref>


وی آتوسا، دختر کوروش را به همسری برگزید.<ref>[https://asemooni.com/darius-great-4734 «زندگی نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی, تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش]</ref> داریوش پس از مرگ کوروش، در شمار سرداران ارتش کمبوجیه فرزند کوروش قرار گرفت و پس از درگذشت کمبوجیه، در سال ۵۲۲پ‌.م به پادشاهی ایران دست یافت. سلسلۀ هخامنشی در دوره حکومت داریوش، به اوج قدرت رسید.<ref>[https://tarikhema.org/ancient/iran/achaemenid/8754/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%88-%D8%A7%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1-%D8%A8%D8%B1/ فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>  آثار تاریخی و کتیبه‌های بسیاری درباره داریوش برجای مانده که نشان‌دهندۀ تثبیت قدرت سیاسی و اقتصادی ایران در عصر او است.<ref>[https://lahzeakhar.com/Blog/Kings/41489-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C «داریوش هخامنشی»،وب‌سایت لحظه اخر، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.]</ref>
==ویژگی‌های اخلاقی==
==ویژگی‌های اخلاقی==
[[پرونده:Achaemenid coin daric 420BC front.jpg|جایگزین=سکه دریک|بندانگشتی|سکه دریک]]
[[پرونده:Achaemenid coin daric 420BC front.jpg|جایگزین=سکه دریک|بندانگشتی|دریک طلایی امپراتوری هخامنشی - قهرمان با کمان، قرن پنجم پیش از میلاد]]
داریوش با استعداد ویژه‌اش، به سرعت دانش، فرهنگ و هنرهای رزمی را در دربار کوروش آموخت. از‌این‌رو رهبری [[جوانی|جوانان]] دربار به او واگذار شد. همچنین ارتباط او با بزرگان دربار موجب شد خصوصیات او از جمله دوراندیشی، آزادی‌خواهی، واقع‌گرایی و اراده قوی او در امور کشور برای دیگر بزرگ‌زادگان کشور نمود پیدا کند.<ref> [http://arash-susa.blogfa.com/post/8 « شوش کهن»، وبلاگ آرش، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش]</ref>
داریوش با استعداد ویژه‌اش، به سرعت دانش، فرهنگ و هنرهای رزمی را در دربار کوروش آموخت. ازاین‌رو رهبری [[جوانی|جوانان]] دربار به او واگذار شد. همچنین ارتباط او با بزرگان دربار موجب شد خصوصیات او از جمله دوراندیشی، آزادی‌خواهی، واقع‌گرایی و اراده قوی او در امور کشور برای دیگر بزرگ‌زادگان کشور نمود پیدا کند.<ref>[http://arash-susa.blogfa.com/post/8 « شوش کهن»، وبلاگ آرش، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش]</ref>
 
همچنین او به‌دلیل حس وطن‌دوستی خدمات بزرگی را در جهت پیشرفت و آبادانی [[ایران]] انجام داد. او با ملت‌های گوناگون در قلمرو حکومت‌اش به‌خوبی رفتار می‌کرد و پس از تصرف بابِل، هزاران یهودی برده را آزاد کرد.<ref>[http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438 پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> داریوش، حاکمان نالایق را به‌سختی تنبیه می‌کرد.<ref>[https://tarikhema.org/ancient/iran/achaemenid/8754/زندگی-نامه-و-اقداماتی-که-داریوش-کبیر-بر/ فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> [[ایران]] در زمان حکمرانی داریوش به قدرت برتر نظامی، فرهنگی، سیاسی و هنری، تبدیل شد.<ref>[http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438 پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>


همچنین او به‌دلیل حس وطن‌دوستی خدمات بزرگی را در جهت پیشرفت و آبادانی [[ایران]] انجام داد. او با ملت‌های گوناگون در قلمرو حکومت‌اش به‌خوبی رفتار می‌کرد و پس از تصرف بابِل، هزاران يهودي برده را آزاد کرد.<ref> [http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438 پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>  داریوش، حاکمان نالایق را به‌سختی تنبیه می‌کرد.<ref>  [https://tarikhema.org/ancient/iran/achaemenid/8754/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%88-%D8%A7%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1-%D8%A8%D8%B1/ فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>  [[ایران]] در زمان حکمرانی داریوش به قدرت برتر نظامی، فرهنگی، سیاسی و هنری، تبدیل شد.<ref> [http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438 پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>
==اقدامات اقتصادی==
==اقدامات اقتصادی==
امپراتوری داریوش از شرق تا سند، از شمال شرق تا آمودريا و از غرب تا آسياي صغير و قلب آفريقا امتداد مي‌يافت. ایران دارای پنج پايتخت اداری، سياسی و آيينی بود<ref> [http://portal.nlai.ir/EI/Wiki%20Pages/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D9%88%D8%B4.aspx شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.]</ref> و داریوش با تأسيس «چاپار»، ارتباط آسان‌تر ایرانیان را فراهم کرد. او براي تسريع تجارت، پول واحدي از سكه‌هاي طلا و نقره ضَرب كرد و مالیات هر ملتی را بر اساس ثروت و وسعت سرزمین‌شان معین کرد.<ref> [https://asemooni.com/darius-great-4734 «زندگی نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی, تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش]</ref>
امپراتوری داریوش از شرق تا سند، از شمال شرق تا آمودریا و از غرب تا آسیای صغیر و قلب آفریقا امتداد می‌یافت. ایران دارای پنج پایتخت اداری، سیاسی و آیینی بود<ref>[http://portal.nlai.ir/EI/Wiki%20Pages/داريوش.aspx شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.]</ref> و داریوش با تأسیس «چاپار»، ارتباط آسان‌تر ایرانیان را فراهم کرد. او برای تسریع تجارت، پول واحدی از سکه‌های طلا و نقره ضَرب کرد و مالیات هر ملتی را بر اساس ثروت و وسعت سرزمین‌شان معین کرد.<ref>[https://asemooni.com/darius-great-4734 «زندگی‌نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش]</ref>
 
داریوش، مالیات افراد فرودست را نصف کرده بود و علاقهٔ زیادی به آبادانی و رونق [[کشاورزی]] داشت؛ ازاین‌رو در همهٔ ایالت‌ها، افرادی موظف به کاشت درختان بودند و ملاک دریافت میزان مالیات از آنها بر اساس مرغوبیت زمین و حجم محصول معین می‌شد و خودش بر عملکرد زمین‌داران نظارت دقیقی داشت.<ref>[http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438 پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> از دیگر اقدامات او دستور ساخت آبراهی میان دریای سرخ و دریای مدیترانه از راه رود نیل بود تا کشتی‌های ایرانی به‌راحتی از آن عبور کنند.<ref>[https://tarikhema.org/ancient/iran/achaemenid/8754/زندگی-نامه-و-اقداماتی-که-داریوش-کبیر-بر/ فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>


داریوش، مالیات افراد فرودست را نصف کرده بود  و علاقۀ زیادی به آبادانی و رونق [[کشاورزی]] داشت؛ از‌این‌رو در همۀ ایالت‌ها، افرادی موظف به کاشت درختان بودند و ملاک دریافت میزان مالیات از آنها بر اساس مرغوبیت زمین و حجم محصول معین می‌شد و خودش بر عملکرد زمین‌داران نظارت دقیقی داشت.<ref> [http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438 پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>  از دیگر اقدامات او دستور ساخت آبراهی میان دریای سرخ و دریای مدیترانه از راه رود نیل بود تا کشتی‌های ایرانی به‌راحتی از آن عبور کنند.<ref>  [https://tarikhema.org/ancient/iran/achaemenid/8754/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%88-%D8%A7%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1-%D8%A8%D8%B1/ فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>
==اقدامات فرهنگی داریوش==
==اقدامات فرهنگی داریوش==
[[پرونده:45452.jpg|جایگزین=نقش‌برجستهٔ داریوش بزرگ - تخت جمشید.|بندانگشتی|نقش‌برجستهٔ داریوش بزرگ در تخت جمشید.]]
[[پرونده:45452.jpg|جایگزین=نقش‌برجستهٔ داریوش بزرگ - تخت جمشید.|بندانگشتی|نقش‌برجستهٔ داریوش بزرگ در تخت جمشید.]]
داریوش را شاهی مقتدر و در عین حال هنردوست نامیده‌اند. او رویدادهای مهم پادشاهی خود؛ از جمله معرفی خویش، به قدرت‌ رسيدن، كشورگشايی‌ها و ساخت‌وسازها را بر کتیبه‌های مختلف به خط میخی و [[زبان فارسی]] باستان به تحریر درآورده<ref> [http://portal.nlai.ir/EI/Wiki%20Pages/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D9%88%D8%B4.aspx شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.] </ref> که مهم‌ترين آنها كتيبۀ بيستون است.
داریوش را شاهی مقتدر و در عین حال هنردوست نامیده‌اند. او رویدادهای مهم پادشاهی خود؛ از جمله معرفی خویش، به قدرت رسیدن، کشورگشایی‌ها و ساخت‌وسازها را بر کتیبه‌های مختلف به خط میخی و [[زبان فارسی]] باستان به تحریر درآورده<ref>[http://portal.nlai.ir/EI/Wiki%20Pages/داريوش.aspx شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.]</ref> که مهم‌ترین آنها کتیبهٔ بیستون است.
 
در زمان او یک خط مشترک برای قلمرو سرزمینی [[ایران]] ابداع شد.<ref>[https://asemooni.com/darius-great-4734 «زندگی‌نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش]</ref> تعیین۳۰ روز برای هر ماه در ایران، به دستور داریوش پایه‌گذاری شد و در آن گاه‌شمار، روز اول و پانزدهم هر ماه، ۵ عید مذهبی و ۳۱ روز دیگر مانند [[نوروز]] و سوگ سیاوش گرامی داشته می‌شد.


در زمان او یک خط مشترک برای قلمرو سرزمینی [[ایران]] ابداع شد.<ref> [https://asemooni.com/darius-great-4734 «زندگی نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی, تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش]</ref> تعیین۳۰ روز برای هر ماه در ایران، به دستور داريوش پايه‌گذاري شد و در آن گاه‌شمار، روز اول و پانزدهم هر ماه، ۵ عيد مذهبي و ۳۱ روز دیگر مانند [[نوروز]] و سوگ سياوش گرامی داشته می‌شد.
همچنین داریوش برای دلجویی از مصری‌ها، نیایش‌گاه‌های آنها را که در زمان کمبوجیه ویران شده بود، بازسازی کرد.<ref>[https://www.newslaw.net/داریوش-هخامنشی-اقدامات-داریوش-هخامنشی-ازدواج-های-داریوش-هخامنشی-لشکرکشی‌های-داریوش.a276133 «داریوش هخامنشی»، پایگاه خبری حقوق نیوز، تاریخ بازدید: 2 مرداد 1401ش.]</ref> هنر هخامنشی در زمان داریوش به اوج رسید و او با تجمیع انواع هنرها در ایران، تحسین مورخان یونانی را برانگیخت.<ref>[http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438 پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> داریوش در شهرهای ایران، بناهای چشمگیری ساخت که پارسه (تخت جمشید)، شاهکار معماری ایران، از جملهٔ آنها است.<ref>[http://portal.nlai.ir/EI/Wiki%20Pages/داريوش.aspx شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.]</ref>


همچنین داریوش برای دلجویی از مصری‌ها، نیایش‌گاه‌های آنها را که در زمان کمبوجیه ویران شده بود، بازسازی کرد.<ref> [https://www.newslaw.net/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C-%D8%A7%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C-%D9%84%D8%B4%DA%A9%D8%B1%DA%A9%D8%B4%DB%8C%E2%80%8C%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4.a276133 «داریوش هخامنشی»، پایگاه خبری حقوق نیوز، تاریخ بازدید: 2 مرداد 1401ش.] </ref>  هنر هخامنشی در زمان داریوش به اوج رسید و او با تجمیع انواع هنرها در ایران، تحسین مورخان یونانی را برانگیخت.<ref> [http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438 پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> داریوش در شهرهای ایران، بناهای چشمگيري ساخت كه پارسه (تخت جمشيد)، شاهكار معماری ايران، از جملۀ آنها است.<ref> [http://portal.nlai.ir/EI/Wiki%20Pages/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D9%88%D8%B4.aspx شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.] </ref>
داریوش درساخت [[تخت جمشید]] حقوق بالایی را برای کارگران و معماران معین کرده بود که مقدار روزانه آنان را بر کتیبه‌ها نگاشته‌اند.<ref>[https://asemooni.com/darius-great-4734 «زندگی‌نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش]</ref> تخت جمشید شامل بناهایی مانند تالار آپادانا، تالار سه دروازه، حیاط هدیش و کاخ تچر بود که توسط پسرش، خشایارشاه بعد از ۶۵ سال تکمیل شد.<ref>[https://tarikhema.org/ancient/iran/achaemenid/8754/زندگی-نامه-و-اقداماتی-که-داریوش-کبیر-بر/ فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>


داریوش درساخت [[تخت جمشید]] حقوق بالایی را برای کارگران و معماران معین کرده بود که مقدار روزانه آنان را بر کتیبه‌ها نگاشته‌اند.<ref>[https://asemooni.com/darius-great-4734 «زندگی نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی, تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش]</ref>  تخت جمشید شامل بناهایی مانند تالار آپادانا، تالار سه دروازه، حیاط هدیش و کاخ تچر بود که توسط پسرش، خشایارشاه بعد از ۶۵ سال تکمیل شد.<ref>  [https://tarikhema.org/ancient/iran/achaemenid/8754/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%88-%D8%A7%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1-%D8%A8%D8%B1/ فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> 
==اقدامات نظامی داریوش==
==اقدامات نظامی داریوش==
از برجسته‌ترین اقدامات داریوش در زمینۀ نظامی، سازماندهی و اصلاح ساختار ارتش و تشكيل سپاه «جاويدان» بود. از این تعداد ۴۰۰۰ نفر سواره نظام و پیاده، مخصوص تأمین امنیت، نظم و حفاظت از کاخ سلطنتی بودند. او نیروی دریایی ارتش ایران را برای نخستین بار در تاریخ بنیان‎گذاری کرد و اقداماتی در جهت سركوب سكاهای بالكان، سركوب شورش‌های دولت‌شهرهای ايونيه در آسياي صغير و جنگ ناموفق با يونانيان را انجام داد.<ref> [http://portal.nlai.ir/EI/Wiki%20Pages/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%D9%8A%D9%88%D8%B4.aspx شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.]</ref>  
از برجسته‌ترین اقدامات داریوش در زمینهٔ نظامی، سازماندهی و اصلاح ساختار ارتش و تشکیل سپاه «جاویدان» بود. از این تعداد ۴۰۰۰ نفر سواره نظام و پیاده، مخصوص تأمین امنیت، نظم و حفاظت از کاخ سلطنتی بودند. او نیروی دریایی ارتش ایران را برای نخستین بار در تاریخ بنیان‌گذاری کرد و اقداماتی در جهت سرکوب سکاهای بالکان، سرکوب شورش‌های دولت‌شهرهای ایونیه در آسیای صغیر و جنگ ناموفق با یونانیان را انجام داد.<ref>[http://portal.nlai.ir/EI/Wiki%20Pages/داريوش.aspx شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.]</ref>
 
او برای بهبود راه‌های نظامی و ایجاد امنیت، شاهراه سارد به شوش را با زیرسازی اصولی و مستحکم شبیه به آسفالت‌های امروزی به‌طول ۲۷۰۰ کیلومتر ایجاد کرد و برای مخابرهٔ اخبار نظامی-امنیتی از پیک‌های سریعی که در میانهٔ راه از اسب‌های تازه‌نفس بهره می‌بردند، استفاده کرد.<ref>[https://tarikhema.org/ancient/iran/achaemenid/8754/زندگی-نامه-و-اقداماتی-که-داریوش-کبیر-بر/ فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>


او برای بهبود راه‌های نظامی و ایجاد امنیت، شاهراه سارد به شوش را با زیرسازی اصولی و مستحکم شبیه به آسفالت‌های امروزی به‌طول ۲۷۰۰ کیلومتر ایجاد کرد و برای مخابرۀ اخبار نظامی-امنیتی از پیک‌های سریعی که در میانۀ راه از اسب‌های تازه نفس بهره می‌بردند، استفاده کرد.<ref>  [https://tarikhema.org/ancient/iran/achaemenid/8754/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%88-%D8%A7%D9%82%D8%AF%D8%A7%D9%85%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1-%D8%A8%D8%B1/ فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>
==اقدامات سیاسی دریوش==
==اقدامات سیاسی دریوش==
[[پرونده:کتیبه داریوش ( بیستون(.jpg|جایگزین=سنگ‌نگاره به بندکشیده شدن شورشی‌ها - داریوش بزرگ|بندانگشتی|سنگ‌نگاره به بندکشیده شدن شورشی‌ها به‌دست داریوش بزرگ]]
[[پرونده:کتیبه داریوش ( بیستون(.jpg|جایگزین=سنگ‌نگاره به بندکشیده شدن شورشی‌ها - داریوش بزرگ|بندانگشتی|سنگ‌نگاره به بندکشیده شدن شورشی‌ها به‌دست داریوش بزرگ]]
داريوش براي اولين بار در [[ايران]] نهادهای سازمان‌یافته‌ای را بنیان نهاد و قلمرو حکومتی ايران را به ۳۰ ايالت (ساتراپي) تقسيم کرد.<ref> [http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438 پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>
داریوش برای اولین بار در [[ایران]] نهادهای سازمان‌یافته‌ای را بنیان نهاد و قلمرو حکومتی ایران را به ۳۰ ایالت (ساتراپی) تقسیم کرد.<ref>[http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438 پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>


او با کنترل قدرت ساتراپ‌ها به‌وسیلۀ مأموران اداری، مالی و نظامی، افرادی را تعیین کرده بود تا او را در جريان امور ساتراپ‌ها قرار دهند.<ref>[https://tamadonema.ir/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1 آهنگر، «داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>  
او با کنترل قدرت ساتراپ‌ها به‌وسیلهٔ مأموران اداری، مالی و نظامی، افرادی را تعیین کرده بود تا او را در جریان امور ساتراپ‌ها قرار دهند.<ref>[https://tamadonema.ir/داریوش-کبیر آهنگر، «داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>
 
سرزمین مصر در زمان داریوش، یکی از ایالت‌های ایران بود. همچنین داریوش قوانین جدیدی به‌نام قوانین خوب برای ایران وضع کرد تا صلح را در قلمرو سرزمینی ایران برقرار کند و از مشکلات آن بکاهد.<ref>[https://tamadonema.ir/داریوش-کبیر آهنگر، «داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>


سرزمین مصر در زمان داریوش، یکی از ایالت‌های ایران بود. همچنین داریوش قوانین جدیدی به‌نام قوانین خوب برای ایران وضع کرد تا صلح را در قلمرو سرزمینی ایران برقرار کند و از مشکلات آن بکاهد.<ref>  [https://tamadonema.ir/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1 آهنگر، «داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>
==اعتقادات داریوش==
==اعتقادات داریوش==
در عهد [[هخامنشیان]]، سه دین [[آیین زرتشت|زرتشتى]]، بودایى و یهودى در جهان وجود داشت. پژوهشگران معتقدند که هخامنشیان، پیرو آیین زرتشت بوده‌اند.<ref> [http://ensani.ir/fa/article/107209/%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8-%D9%88-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D9%85%D8%B0%D9%87%D8%A8%DB%8C-%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C%D8%A7%D9%86 حضرتی، پامچی،«مذهب و سیاست مذهبی هخامنشیان»، 1376ش.]</ref> از نظر تاریخ‌شناسان، اقدامات داریوش، جلوه‌ای دینی داشته و حتی برخی بر این باور بودند که او رسالتی دینی داشته است.<ref>[http://www.iranboom.ir/tarikh/tarikhekohan/15758-bavarhaye-dini-daryoush-bozorg.html بابایی درمنی،«باورهای دینی داریوش بزرگ»، وب‌سایت نگرشی بر تاریخ و فرهنگ ایران زمین، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> او همواره قدرت خود را از خدای بزرگ «اهورا مزدا» می‌دانست و نسبت به دروغ بیزاری می‌جست و این تأکید در تمام کتیبه‌ها و سنگ‌نوشته‌ها، نمود دارد.<ref>http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438</ref>
در عهد [[هخامنشیان]]، سه دین [[آیین زرتشت|زرتشتی]]، بودایی و یهودی در جهان وجود داشت. پژوهشگران معتقدند که هخامنشیان، پیرو آیین زرتشت بوده‌اند.<ref>[http://ensani.ir/fa/article/107209/مذهب-و-سیاست-مذهبی-هخامنشیان حضرتی، پامچی،«مذهب و سیاست مذهبی هخامنشیان»، 1376ش.]</ref> از نظر تاریخ‌شناسان، اقدامات داریوش، جلوه‌ای دینی داشته و حتی برخی بر این باور بودند که او رسالتی دینی داشته است.<ref>[http://www.iranboom.ir/tarikh/tarikhekohan/15758-bavarhaye-dini-daryoush-bozorg.html بابایی درمنی،«باورهای دینی داریوش بزرگ»، وب‌سایت نگرشی بر تاریخ و فرهنگ ایران زمین، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> او همواره قدرت خود را از خدای بزرگ «اهورا مزدا» می‌دانست و نسبت به دروغ بیزاری می‌جست و این تأکید در تمام کتیبه‌ها و سنگ‌نوشته‌ها، نمود دارد.<ref>http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438</ref>
 
==داریوش در کتاب مقدس==
==داریوش در کتاب مقدس==
داریوش در بازسازی معابد، یهودیان را یاری کرد و در نگاه آنها به فردی قانو‌مند در حفظ ارکان امپراتوری، شهرت داشت. نام داریوش در ۲۵ فراز از عهد عتیق، ذکر شده‌ است.<ref> [https://tamadonema.ir/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1 آهنگر،«داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> [[افلاطون]] نیز این موضوع را در آثار خود، ذکر کرده‌ است.<ref> [https://www.beytoote.com/art/negah-gozashte/biography2-daryoush.html «زندگینامۀ داریوش اول»، وب‌سایت بیتوته، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>  
داریوش در بازسازی معابد، یهودیان را یاری کرد و در نگاه آنها به فردی قانومند در حفظ ارکان امپراتوری، شهرت داشت. نام داریوش در ۲۵ فراز از عهد عتیق، ذکر شده است.<ref>[https://tamadonema.ir/داریوش-کبیر آهنگر،«داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref> [[افلاطون]] نیز این موضوع را در آثار خود، ذکر کرده است.<ref>[https://www.beytoote.com/art/negah-gozashte/biography2-daryoush.html «زندگینامۀ داریوش اول»، وب‌سایت بیتوته، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>
 
==مرگ==
==مرگ==
داریوش در شورش يكي از نوادگان فراعنه مصر (۴۸۶پ.م) در سن ۶۴ سالگی، جان خود را از دست داد.<ref> [https://lahzeakhar.com/Blog/Kings/41489-%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%D9%87%D8%AE%D8%A7%D9%85%D9%86%D8%B4%DB%8C «داریوش هخامنشی»، وب‌سایت لحظه اخر، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.]</ref> مقبرۀ او در دل کوه رحمت در مکانی به نام [[نقش رستم]] در مرودشت فارس، قرار دارد. وصیت‌نامۀ او خطاب به فرزندش بر سنگ قبر او حک شده است.<ref> [https://tamadonema.ir/%D8%AF%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D9%88%D8%B4-%DA%A9%D8%A8%DB%8C%D8%B1 آهنگر،«داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>  
داریوش در شورش یکی از نوادگان فراعنه مصر (۴۸۶پ. م) در سن ۶۴ سالگی، جان خود را از دست داد.<ref>[https://lahzeakhar.com/Blog/Kings/41489-داریوش-هخامنشی «داریوش هخامنشی»، وب‌سایت لحظه آخر، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.]</ref> مقبرهٔ او در دل کوه رحمت در مکانی به نام [[نقش رستم]] در مرودشت فارس، قرار دارد. وصیت‌نامهٔ او خطاب به فرزندش بر سنگ قبر او حک شده است.<ref>[https://tamadonema.ir/داریوش-کبیر آهنگر،«داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.]</ref>


==پانویس==
==پانویس==
خط ۵۱: خط ۵۹:
==منابع==
==منابع==
{{آغاز منابع}}
{{آغاز منابع}}
*آهنگر،کاوه، «داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: ۳۰ تیر ۱۴۰۱ش.
* آهنگر، کاوه، «داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: ۳۰ تیر ۱۴۰۱ش.
*بابایی درمنی، علی، «باورهای دینی داریوش بزرگ»، وب‌سایت نگرشی بر تاریخ و فرهنگ ایران زمین، تاریخ درج مطلب: ۳۰ آبان ۱۳۹۴ش.
* بابایی درمنی، علی، «باورهای دینی داریوش بزرگ»، وب‌سایت نگرشی بر تاریخ و فرهنگ ایران زمین، تاریخ درج مطلب: ۳۰ آبان ۱۳۹۴ش.
*پارساپور، روزبه، «داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: ۳۰ تیر ۱۴۰۱ش.
* پارساپور، روزبه، «داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: ۳۰ تیر ۱۴۰۱ش.
*حضرتی یامچی،حسن، «مذهب و سیاست مذهبی هخامنشیان»، کیهان اندیشه، شمارۀ ۷۴، ۱۳۷۶ش.
* حضرتی یامچی، حسن، «مذهب و سیاست مذهبی هخامنشیان»، کیهان اندیشه، شمارهٔ ۷۴، ۱۳۷۶ش.
*«زندگی نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی, تاریخ بازدید:۳۰ تیر ۱۴۰۱ش.
* «زندگی‌نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید:۳۰ تیر ۱۴۰۱ش.
*«داریوش هخامنشی»، پایگاه خبری حقوق نیوز، تاریخ بازدید: ۲ مرداد ۱۴۰۱ش.
* «داریوش هخامنشی»، پایگاه خبری حقوق نیوز، تاریخ بازدید: ۲ مرداد ۱۴۰۱ش.
*«داریوش هخامنشی»، وب‌سایت لحظه آخر، تاریخ بازدید: ۲۹ تیر ۱۴۰۱ش.
* «داریوش هخامنشی»، وب‌سایت لحظه آخر، تاریخ بازدید: ۲۹ تیر ۱۴۰۱ش.
*«زندگینامۀ داریوش اول»، وب‌سایت بیتوته، تاریخ بازدید: ۳۰ تیر ۱۴۰۱ش.
* «زندگینامهٔ داریوش اول»، وب‌سایت بیتوته، تاریخ بازدید: ۳۰ تیر ۱۴۰۱ش.
*شباهنگ، مهرداد، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: ۲۸ تیر ۱۴۰۱ش.
* شباهنگ، مهرداد، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: ۲۸ تیر ۱۴۰۱ش.
*«شوش کهن»، وبلاگ آرش، تاریخ درج مطلب: ۵ تیر ۱۳۹۸ش.
* «شوش کهن»، وبلاگ آرش، تاریخ درج مطلب: ۵ تیر ۱۳۹۸ش.
*فخاری، رامین، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ درج مطلب: ۹ آبان ۱۳۹۷ش.
* فخاری، رامین، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ درج مطلب: ۹ آبان ۱۳۹۷ش.
{{پایان منابع}}
{{پایان منابع}}


{{#seo:
{{#seo:
|title= داریوش کیست - زندگی نامه داریوش و اقدامات فرهنگی و سازندگی آن در ایران بزرگ - ویکی زندگی
|title= داریوش کیست - زندگی‌نامه داریوش و اقدامات فرهنگی و سازندگی آن در ایران بزرگ - ویکی زندگی
|title_mode=Replaced Title
|title_mode=Replaced Title
|keywords= داریوش  
|keywords= داریوش
|description= معرفی کامل داریوش و فعالیت های مختلفی که در زمینه های اقتصادی ، فرهنگی ، اخلاقی و نظامی انجام داده است - ویکی زندگی
|description= معرفی کامل داریوش و فعالیت‌های مختلفی که در زمینه‌های اقتصادی، فرهنگی، اخلاقی و نظامی انجام داده است - ویکی زندگی
}}
}}
{{ایران-افقی}}
[[رده:اسطوره‌های باستانی ایران]]
[[رده:اهالی ایران]]
[[رده:پادشاهان ایران]]
[[رده:زادگان ایران]]
[[رده:نمادهای ملی ایران]]

نسخهٔ کنونی تا ۲۷ شهریور ۱۴۰۴، ساعت ۱۰:۵۷

سنگ‌نگاره داریوش بزرگ - سنگ‌نوشته بیستون
سنگ‌نگاره داریوش بزرگ در سنگ‌نوشته بیستون

داریوش؛ از پادشاهان هخامنشی که ایران را به اوج قدرت و گسترهٔ جغرافیایی رساند.

داریوش، نوهٔ آریامنه و پسر گشتاسب، پس از تربیتی گسترده در دربار کوروش و کسب مهارت‌های نظامی و فرهنگی، به پادشاهی ایران رسید و سلسلهٔ هخامنشی را به اوج قدرت رساند. او با اصلاحات اقتصادی، از جمله ضرب سکه، تعیین مالیات عادلانه و آبادانی کشاورزی، رونق کشور را تضمین کرد.

داریوش همچنین با ساخت شاهکارهایی چون تخت جمشید و تدوین کتیبه‌های تاریخی، هنر و فرهنگ هخامنشی را به اوج رساند و با سازماندهی ارتش، تشکیل سپاه جاویدان و نیروی دریایی، امنیت و قدرت نظامی ایران را تثبیت کرد. او نظام اداری ایران را به ۳۰ ایالت تقسیم کرد، قوانین نوین وضع نمود و به آزادی ادیان و احترام به اقوام توجه داشت. داریوش پیرو آیین زرتشت بود و در نگاه یهودیان، شخصیتی قانون‌مند و عادل محسوب می‌شد. او در سن ۶۴ سالگی در جریان شورشی در مصر درگذشت و در نقش رستم آرام گرفت.

معرفی داریوش

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

داریوش، عموزادهٔ کوروش، پسر گشتاسب (ویشتاسپ) و نوهٔ آریامنه هخامنشی بود.[۱] او در کودکی به دربار کوروش راه یافت و با خاندان پادشاهی، نجیب‌زادگان و بزرگ‌زادگان ایرانی آشنا شد. کمان‌داری و نیزه‌داری را از آنها آموخت و در همان دوران، فرهنگ، دانش و تعلیمات مذهبی را نیز فراگرفت.[۲]

وی آتوسا، دختر کوروش را به همسری برگزید.[۳] داریوش پس از مرگ کوروش، در شمار سرداران ارتش کمبوجیه فرزند کوروش قرار گرفت و پس از درگذشت کمبوجیه، در سال ۵۲۲پ. م به پادشاهی ایران دست یافت. سلسلهٔ هخامنشی در دوره حکومت داریوش، به اوج قدرت رسید.[۴] آثار تاریخی و کتیبه‌های بسیاری دربارهٔ داریوش برجای مانده که نشان‌دهندهٔ تثبیت قدرت سیاسی و اقتصادی ایران در عصر او است.[۵]

ویژگی‌های اخلاقی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
سکه دریک
دریک طلایی امپراتوری هخامنشی - قهرمان با کمان، قرن پنجم پیش از میلاد

داریوش با استعداد ویژه‌اش، به سرعت دانش، فرهنگ و هنرهای رزمی را در دربار کوروش آموخت. ازاین‌رو رهبری جوانان دربار به او واگذار شد. همچنین ارتباط او با بزرگان دربار موجب شد خصوصیات او از جمله دوراندیشی، آزادی‌خواهی، واقع‌گرایی و اراده قوی او در امور کشور برای دیگر بزرگ‌زادگان کشور نمود پیدا کند.[۶]

همچنین او به‌دلیل حس وطن‌دوستی خدمات بزرگی را در جهت پیشرفت و آبادانی ایران انجام داد. او با ملت‌های گوناگون در قلمرو حکومت‌اش به‌خوبی رفتار می‌کرد و پس از تصرف بابِل، هزاران یهودی برده را آزاد کرد.[۷] داریوش، حاکمان نالایق را به‌سختی تنبیه می‌کرد.[۸] ایران در زمان حکمرانی داریوش به قدرت برتر نظامی، فرهنگی، سیاسی و هنری، تبدیل شد.[۹]

اقدامات اقتصادی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

امپراتوری داریوش از شرق تا سند، از شمال شرق تا آمودریا و از غرب تا آسیای صغیر و قلب آفریقا امتداد می‌یافت. ایران دارای پنج پایتخت اداری، سیاسی و آیینی بود[۱۰] و داریوش با تأسیس «چاپار»، ارتباط آسان‌تر ایرانیان را فراهم کرد. او برای تسریع تجارت، پول واحدی از سکه‌های طلا و نقره ضَرب کرد و مالیات هر ملتی را بر اساس ثروت و وسعت سرزمین‌شان معین کرد.[۱۱]

داریوش، مالیات افراد فرودست را نصف کرده بود و علاقهٔ زیادی به آبادانی و رونق کشاورزی داشت؛ ازاین‌رو در همهٔ ایالت‌ها، افرادی موظف به کاشت درختان بودند و ملاک دریافت میزان مالیات از آنها بر اساس مرغوبیت زمین و حجم محصول معین می‌شد و خودش بر عملکرد زمین‌داران نظارت دقیقی داشت.[۱۲] از دیگر اقدامات او دستور ساخت آبراهی میان دریای سرخ و دریای مدیترانه از راه رود نیل بود تا کشتی‌های ایرانی به‌راحتی از آن عبور کنند.[۱۳]

اقدامات فرهنگی داریوش

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
نقش‌برجستهٔ داریوش بزرگ - تخت جمشید.
نقش‌برجستهٔ داریوش بزرگ در تخت جمشید.

داریوش را شاهی مقتدر و در عین حال هنردوست نامیده‌اند. او رویدادهای مهم پادشاهی خود؛ از جمله معرفی خویش، به قدرت رسیدن، کشورگشایی‌ها و ساخت‌وسازها را بر کتیبه‌های مختلف به خط میخی و زبان فارسی باستان به تحریر درآورده[۱۴] که مهم‌ترین آنها کتیبهٔ بیستون است.

در زمان او یک خط مشترک برای قلمرو سرزمینی ایران ابداع شد.[۱۵] تعیین۳۰ روز برای هر ماه در ایران، به دستور داریوش پایه‌گذاری شد و در آن گاه‌شمار، روز اول و پانزدهم هر ماه، ۵ عید مذهبی و ۳۱ روز دیگر مانند نوروز و سوگ سیاوش گرامی داشته می‌شد.

همچنین داریوش برای دلجویی از مصری‌ها، نیایش‌گاه‌های آنها را که در زمان کمبوجیه ویران شده بود، بازسازی کرد.[۱۶] هنر هخامنشی در زمان داریوش به اوج رسید و او با تجمیع انواع هنرها در ایران، تحسین مورخان یونانی را برانگیخت.[۱۷] داریوش در شهرهای ایران، بناهای چشمگیری ساخت که پارسه (تخت جمشید)، شاهکار معماری ایران، از جملهٔ آنها است.[۱۸]

داریوش درساخت تخت جمشید حقوق بالایی را برای کارگران و معماران معین کرده بود که مقدار روزانه آنان را بر کتیبه‌ها نگاشته‌اند.[۱۹] تخت جمشید شامل بناهایی مانند تالار آپادانا، تالار سه دروازه، حیاط هدیش و کاخ تچر بود که توسط پسرش، خشایارشاه بعد از ۶۵ سال تکمیل شد.[۲۰]

اقدامات نظامی داریوش

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

از برجسته‌ترین اقدامات داریوش در زمینهٔ نظامی، سازماندهی و اصلاح ساختار ارتش و تشکیل سپاه «جاویدان» بود. از این تعداد ۴۰۰۰ نفر سواره نظام و پیاده، مخصوص تأمین امنیت، نظم و حفاظت از کاخ سلطنتی بودند. او نیروی دریایی ارتش ایران را برای نخستین بار در تاریخ بنیان‌گذاری کرد و اقداماتی در جهت سرکوب سکاهای بالکان، سرکوب شورش‌های دولت‌شهرهای ایونیه در آسیای صغیر و جنگ ناموفق با یونانیان را انجام داد.[۲۱]

او برای بهبود راه‌های نظامی و ایجاد امنیت، شاهراه سارد به شوش را با زیرسازی اصولی و مستحکم شبیه به آسفالت‌های امروزی به‌طول ۲۷۰۰ کیلومتر ایجاد کرد و برای مخابرهٔ اخبار نظامی-امنیتی از پیک‌های سریعی که در میانهٔ راه از اسب‌های تازه‌نفس بهره می‌بردند، استفاده کرد.[۲۲]

اقدامات سیاسی دریوش

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
سنگ‌نگاره به بندکشیده شدن شورشی‌ها - داریوش بزرگ
سنگ‌نگاره به بندکشیده شدن شورشی‌ها به‌دست داریوش بزرگ

داریوش برای اولین بار در ایران نهادهای سازمان‌یافته‌ای را بنیان نهاد و قلمرو حکومتی ایران را به ۳۰ ایالت (ساتراپی) تقسیم کرد.[۲۳]

او با کنترل قدرت ساتراپ‌ها به‌وسیلهٔ مأموران اداری، مالی و نظامی، افرادی را تعیین کرده بود تا او را در جریان امور ساتراپ‌ها قرار دهند.[۲۴]

سرزمین مصر در زمان داریوش، یکی از ایالت‌های ایران بود. همچنین داریوش قوانین جدیدی به‌نام قوانین خوب برای ایران وضع کرد تا صلح را در قلمرو سرزمینی ایران برقرار کند و از مشکلات آن بکاهد.[۲۵]

اعتقادات داریوش

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

در عهد هخامنشیان، سه دین زرتشتی، بودایی و یهودی در جهان وجود داشت. پژوهشگران معتقدند که هخامنشیان، پیرو آیین زرتشت بوده‌اند.[۲۶] از نظر تاریخ‌شناسان، اقدامات داریوش، جلوه‌ای دینی داشته و حتی برخی بر این باور بودند که او رسالتی دینی داشته است.[۲۷] او همواره قدرت خود را از خدای بزرگ «اهورا مزدا» می‌دانست و نسبت به دروغ بیزاری می‌جست و این تأکید در تمام کتیبه‌ها و سنگ‌نوشته‌ها، نمود دارد.[۲۸]

داریوش در کتاب مقدس

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

داریوش در بازسازی معابد، یهودیان را یاری کرد و در نگاه آنها به فردی قانومند در حفظ ارکان امپراتوری، شهرت داشت. نام داریوش در ۲۵ فراز از عهد عتیق، ذکر شده است.[۲۹] افلاطون نیز این موضوع را در آثار خود، ذکر کرده است.[۳۰]

داریوش در شورش یکی از نوادگان فراعنه مصر (۴۸۶پ. م) در سن ۶۴ سالگی، جان خود را از دست داد.[۳۱] مقبرهٔ او در دل کوه رحمت در مکانی به نام نقش رستم در مرودشت فارس، قرار دارد. وصیت‌نامهٔ او خطاب به فرزندش بر سنگ قبر او حک شده است.[۳۲]

  1. شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.
  2. « شوش کهن»، وبلاگ آرش، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.
  3. «زندگی‌نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش
  4. فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  5. «داریوش هخامنشی»،وب‌سایت لحظه آخر، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.
  6. « شوش کهن»، وبلاگ آرش، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش
  7. پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  8. فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  9. پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  10. شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.
  11. «زندگی‌نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش
  12. پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  13. فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  14. شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.
  15. «زندگی‌نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش
  16. «داریوش هخامنشی»، پایگاه خبری حقوق نیوز، تاریخ بازدید: 2 مرداد 1401ش.
  17. پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  18. شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.
  19. «زندگی‌نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید:30 تیر 1401ش
  20. فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  21. شباهنگ، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: 28 تیر 1401ش.
  22. فخاری، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  23. پارساپور،«داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  24. آهنگر، «داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  25. آهنگر، «داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  26. حضرتی، پامچی،«مذهب و سیاست مذهبی هخامنشیان»، 1376ش.
  27. بابایی درمنی،«باورهای دینی داریوش بزرگ»، وب‌سایت نگرشی بر تاریخ و فرهنگ ایران زمین، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  28. http://www.persiangulfstudies.com/fa/pages/438
  29. آهنگر،«داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  30. «زندگینامۀ داریوش اول»، وب‌سایت بیتوته، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  31. «داریوش هخامنشی»، وب‌سایت لحظه آخر، تاریخ بازدید: 29 تیر 1401ش.
  32. آهنگر،«داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: 30 تیر 1401ش.
  • آهنگر، کاوه، «داریوش بزرگ»، وب‌سایت تمدن ما، تاریخ بازدید: ۳۰ تیر ۱۴۰۱ش.
  • بابایی درمنی، علی، «باورهای دینی داریوش بزرگ»، وب‌سایت نگرشی بر تاریخ و فرهنگ ایران زمین، تاریخ درج مطلب: ۳۰ آبان ۱۳۹۴ش.
  • پارساپور، روزبه، «داریوش بزرگ هخامنش»، وب‌سایت مرکز مطالعات خلیج فارس، تاریخ بازدید: ۳۰ تیر ۱۴۰۱ش.
  • حضرتی یامچی، حسن، «مذهب و سیاست مذهبی هخامنشیان»، کیهان اندیشه، شمارهٔ ۷۴، ۱۳۷۶ش.
  • «زندگی‌نامه داریوش، پادشاه بزرگ»، وب‌سایت آسمونی، تاریخ بازدید:۳۰ تیر ۱۴۰۱ش.
  • «داریوش هخامنشی»، پایگاه خبری حقوق نیوز، تاریخ بازدید: ۲ مرداد ۱۴۰۱ش.
  • «داریوش هخامنشی»، وب‌سایت لحظه آخر، تاریخ بازدید: ۲۹ تیر ۱۴۰۱ش.
  • «زندگینامهٔ داریوش اول»، وب‌سایت بیتوته، تاریخ بازدید: ۳۰ تیر ۱۴۰۱ش.
  • شباهنگ، مهرداد، «داریوش»، دانشنامه ایران زمین، تاریخ بازدید: ۲۸ تیر ۱۴۰۱ش.
  • «شوش کهن»، وبلاگ آرش، تاریخ درج مطلب: ۵ تیر ۱۳۹۸ش.
  • فخاری، رامین، «زندگینامه و اقداماتی که داریوش انجام داد»، وب‌سایت تاریخ ما، تاریخ درج مطلب: ۹ آبان ۱۳۹۷ش.