پرش به محتوا

پیش‌نویس:اسفیدان: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر
دیداریویکی‌متن
imported>افشان بستاکچی
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۴۲ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۱۰ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
<big>'''روستای اسفیدان؛'''</big> روستایی سنگی با معماری پلکانی در بجنورد.
[[پرونده:اسفیدان.jpg|300px|thumb|نمایی از روستای اسفیدان|جایگزین=روستای اسفیدان]]
روستای اسفیدان از مهم‌ترین مناطق گردشگری در نزدیکی شهر بجنورد در استان خراسان رضوی است.<ref> [https://www.kojaro.com/2016/10/8/122480/vilage-sfidan/ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1401ش.]</ref> اهالی این روستا مردمی با گویش ترکی هستند. شغل ساکنان روستا کشاورزی و باغداری است.<ref> [https://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaperlight.aspx?str=%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%20%D8%A7%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86 . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص114.]</ref> روستای سفیدان به‌دلیل آب‌و‌هوای سرد کوهستانی محل مناسبی برای پرورش ماهی قزل‌آلا است.<ref> [https://civilica.com/doc/708674/ . محمدی و افراسیابی، «تأثیر اقلیم بر شکل‌گیری بافت روستای اسفیدان»، 1395ش، ص2.]</ref> روستای اسفیدان دارای سنگ‌تراشه‌های طبیعی مانند: «نقش‌آدم»، «بز»، «تفنگ» و «جای‌پا» است که از جاذبه‌های دیدنی این روستا به‌شمار می‌رود. این روستا در سال ۱۳۸۵ش به‌عنوان زیبا‌ترین روستای ایران انتخاب شد.<ref> [https://dornatrip.com/%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF%D8%8C-%D8%AC%D8%B0%D8%A7%D8%A8%D8%AA%D8%B1%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA/ . «روستای اسفیدان بجنورد، جذابترین روستای خراسان»، وب سایت درنا تریپ، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1401ش.]</ref>  
{{درشت|'''اسفیدان؛'''}} روستایی سنگی با معماری پلکانی در بجنورد.
==پیشینه==
 
باستان‌شناسان و محققان معتقدند که قدمت روستای سفیدان به حدود هشت قرن می‌رسد.<ref> [https://elmnet.ir/article/21091978-89951/%D8%AA%D8%AF%D9%88%DB%8C%D9%86-%D8%B1%D8%A7%D9%87%D8%A8%D8%B1%D8%AF%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D9%88%D8%B3%D8%B9%D9%87-%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4%DA%AF%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%81%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%D8%AF%D9%84-SWOT-ANP-%D9%85%D8%B7%D8%A7%D9%84%D8%B9%D9%87-%D9%85%D9%88%D8%B1%D8%AF%DB%8C-_-%D8%B1%D9%88%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%AF%D8%A7%D9%86-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%AC%D9%86%D9%88%D8%B1%D8%AF . اسماعیلی و همکاران، «تدوین راهبرد‌های توسعه گردشگری روستایی با استفاده از مدل SWOT-ANP مطالعه موردی: روستای اسفیدان شهرستان بجنورد»، 1393ش، ص3.]</ref> وجود امامزادۀ تاریخی در این روستا، گواه بر اصالت و قدمت تاریخی روستای اسفیدان است.<ref> [https://civilica.com/doc/708674/ . محمدی و افراسیابی، «تاثیر اقلیم بر شکل گیری بافت روستای اسفیدان»، 1395ش، ص4.]</ref>
روستای اسفیدان از مهم‌ترین مناطق [[گردشگری]] در نزدیکی شهر بجنورد در استان [[خراسان رضوی]] است. اهالی این روستا مردمی با گویش ترکی هستند. شغل ساکنان روستا [[کشاورزی]] و باغداری است. روستای سفیدان به‌دلیل [[آب]]<nowiki/>وهوای سرد کوهستانی محل مناسبی برای پرورش ماهی قزل‌آلا است. روستای اسفیدان دارای سنگ‌تراشه‌های طبیعی مانند: «نقش‌آدم»، «بز»، «تفنگ» و «جای‌پا» است که از جاذبه‌های دیدنی این روستا به‌شمار می‌رود. این روستا در سال ۱۳۸۵ش به‌عنوان زیباترین روستای ایران انتخاب شد.
 
==پیشینه اسفیدان==
باستان‌شناسان و محققان معتقدند که قدمت روستای سفیدان به حدود شش قرن می‌رسد.<ref>[https://www.kojaro.com/2016/10/8/122480/vilage-sfidan/ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 26 شهریور 1401ش.]</ref> وجود [[امام‌زاده|امامزادهٔ]] تاریخی در این روستا، گواه بر اصالت و قدمت تاریخی روستای اسفیدان است.<ref>[https://fa.tripyar.com/iran/خراسان-شمالی/بجنورد/گردشگری/روستایی،-قومی-و-عشایری/روستای-تاریخی-و-فرهنگی/روستای-اسپیدان.html . «روستای اسپیدان»، وب‌سایت تریپ‌یار، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1401ش.]</ref>
 
==جمعیت‌شناسی اسفیدان==
#آمار جمعیتی: بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ش، [[جمعیت]] این روستا ۱۲۹۳ نفر است.<ref>[https://dehrize.ir/listing/روستای-اسفیدان/ . «روستای اسفیدان»، وب‌سایت دهریزه، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.]</ref>
#اقوام و زبان‌ها: اهالی این روستا از اقوام ترک هستند و به زبان ترکی خراسانی صحبت می‌کنند.<ref>[https://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaperlight.aspx?str=روستای%20اسفیدان . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.]</ref>
#دین و مذهب: ساکنان روستای اسفیدان [[مسلمان]] و [[شیعه]] مذهب هستند.<ref>[https://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaperlight.aspx?str=روستای%20اسفیدان . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.]</ref>
 
==جغرافیا اسفیدان==
#موقعیت جغرافیایی: روستای اسفیدان در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر بجنورد و در استان [[خراسان شمالی]] قرار دارد.<ref>[https://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaperlight.aspx?str=روستای%20اسفیدان . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.]</ref> این روستا با مختصات جغرافیایی ۵۷ درجه و ۳۴ دقیقه طول شرقی و ۳۷ درجه و ۲۰ دقیقه عرض شمالی واقع شده است.<ref>[https://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaperlight.aspx?str=روستای%20اسفیدان . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.]</ref>
#آب‌وهوا: روستای اسفیدان در یک منطقهٔ کوهستانی قرار گرفته که دارای آب‌وهوای معتدل کوهستانی است.<ref>[https://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaperlight.aspx?str=روستای%20اسفیدان . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص113.]</ref> در طول [[زمستان]] در این روستا و نواحی اطراف آن، تحمل شرایط جوی سخت می‌شود.<ref>[https://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaperlight.aspx?str=روستای%20اسفیدان . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.]</ref>
#پوشش گیاهی: روستای اسفیدان در دره‌ای سرسبز و عمیق قرار دارد.<ref>[https://www.kojaro.com/2016/10/8/122480/vilage-sfidan/ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 26 شهریور 1401ش.]</ref> این روستا به‌دلیل شرایط اقلیمی دارای پوشش گیاهی غنی و درختان گیلاس، آلبالو، [[انگور]]، [[سیب]] و [[گردو]] است.<ref>[https://www.kojaro.com/2016/10/8/122480/vilage-sfidan/ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 26 شهریور 1401ش.]</ref>
#حیات‌وحش: کوه‌های مرتفع در اطراف روستای اسفیدان، زیستگاه حیوانات متعددی مانند: [[آهو]]، کبک، گراز و روباه است.<ref>[https://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaperlight.aspx?str=روستای%20اسفیدان . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.]</ref> همچنین این منطقه، زیستگاه مناسب ماهی قزل‌آلا است.<ref>[https://www.kojaro.com/2016/10/8/122480/vilage-sfidan/ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 26 شهریور 1401ش.]</ref>
#چشمه‌ها: در اطراف روستای اسفیدان چشمه‌سارهای متعددی مانند: هینور، بهارگاه<ref>[https://dehrize.ir/listing/روستای-اسفیدان/ . «روستای اسفیدان»، وب‌سایت دهریزه، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.]</ref> و [[چشمه]] آب معدنی وجود دارد که منبع آب این روستا به‌شمار می‌رود.<ref>[https://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaperlight.aspx?str=روستای%20اسفیدان . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.]</ref>
#خطرات طبیعی: خطر ریزش سنگ از کوه‌های پیرامون روستای اسفیدان امری مهم و جدی است که جان و مال اهالی و ساکنان این روستا را تهدید می‌کند.<ref>[https://www.dana.ir/news/1503237.html/---روستای-خراسان-شمالی-در-معرض-خطر-ریزش-سنگ-قرار-دارند روستای خراسان شمالی در معرض خطر ریزش سنگ قرار دارند»، وب‌سایت خبرگزاری دانا، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.]</ref>
 
==معماری اسفیدان==
[[پرونده:اسفیدان۱.jpg|300px|thumb|خانه های پلکانی در روستای اسفیدان|جایگزین=روستای اسفیدان-خانه های پلکانی]]
به‌دلیل قرارگرفتن روستای اسفیدان در دامنهٔ کوه، مناسب‌ترین شکل ساختن خانه‌ها شکل پلکانی است.<ref>[https://civilica.com/doc/708674/ . محمدی و افراسیابی، «تأثیر اقلیم بر شکل‌گیری بافت روستای اسفیدان»، 1395ش، ص1.]</ref> یعنی حیاط هر [[خانه]]، پشت‌بام ساختمان پایینی است.<ref>[https://arga-mag.com/732884/روستای-اسفیدان . «روستای اسفیدان دهکده ای توریستی با جاذبه‌های بسیار»، وب‌سایت آرگا، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.]</ref> معماری پلکانی روستای اسفیدان را می‌توان به معماری پلکانی روستای [[ماسوله]] در [[گیلان]] تشبیه کرد.<ref>[https://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaperlight.aspx?str=روستای%20اسفیدان . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.]</ref> همچنین خانه‌های این روستا به روش کاملاً سنتی با کوچه‌های باریکی به یکدیگر متصل شده‌اند.<ref>[https://civilica.com/doc/708674/ . محمدی و افراسیابی، «تأثیر اقلیم بر شکل‌گیری بافت روستای اسفیدان»، 1395ش، ص1.]</ref> خانه‌های این روستا با مصالحی از جنس سنگ و بناهای خشتی و گلی ساخته شده است.<ref>[https://destription.com/fa/user-attraction/61 . «روستای اسفیدان، وب‌سایت دستریپ‌شن، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.]</ref>
 
==اقتصاد اسفیدان==
شغل اصلی مردم این روستا بیشتر باغ‌داری و زراعت است.<ref>[https://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaperlight.aspx?str=روستای%20اسفیدان . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص113.]</ref> همچنین پرورش دام نیز از جمله مشاغل مردم روستای اسفیدان است.<ref>[https://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaperlight.aspx?str=روستای%20اسفیدان . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.]</ref>
#کشاورزی: کشاورزان در این روستا از رونق چشمگیری برخوردار است.<ref>[https://www.kojaro.com/2016/10/8/122480/vilage-sfidan/ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1402ش.]</ref> همچنین به‌دلیل شرایط اقلیمی این منطقه، سطح وسیعی از باغات روستای اسفیدان به درختان [[گیلاس]]، [[آلبالو]] و [[گردو]] اختصاص یافته است.<ref>[https://fa.tripyar.com/iran/خراسان-شمالی/بجنورد/گردشگری/روستایی،-قومی-و-عشایری/روستای-تاریخی-و-فرهنگی/روستای-اسپیدان.html . «روستای اسپیدان»، وب‌سایت تریپ‌یار، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1401ش.]</ref> پرورش گوسفند، بز، ماکیان و [[گاو]] نیز در این روستا از رونق زیادی برخوردار است.<ref>[https://www.kojaro.com/2016/10/8/122480/vilage-sfidan/ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1402ش.]</ref> همچنین پرورش ماهی نیز در این روستا از مشاغل رایج اهالی به‌شمار می‌رود.<ref>[https://www.kojaro.com/2016/10/8/122480/vilage-sfidan/ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1402ش.]</ref>
#تجارت: [[تجارت]] مردم روستای اسفیدان بیشتر بر پایهٔ فروش محصولات [[کشاورزی]]، میوهٔ باغ‌ها و [[دامپروری]] استوار است.<ref>[https://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaperlight.aspx?str=روستای%20اسفیدان . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.]</ref> همچنین فروش [[صنایع دستی|صنایع‌دستی]] از جمله منابع درآمدی اهالی روستای اسفیدان به‌شمار می‌رود.<ref>[https://fa.tripyar.com/iran/خراسان-شمالی/بجنورد/گردشگری/روستایی،-قومی-و-عشایری/روستای-تاریخی-و-فرهنگی/روستای-اسپیدان.html . «روستای اسپیدان»، وب‌سایت تریپ‌یار، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1401ش.]</ref>
 
==فرهنگ و هنر اسفیدان==
#امامزاده: در روستای اسفیدان بنایی مذهبی به نام «امامزاده محمد بن باقر بن موسی بن جعفر» وجود دارد.<ref>[https://www.kojaro.com/2016/10/8/122480/vilage-sfidan/ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1402ش.]</ref> بنای قدیمی و گنبد کوتاه آن، متعلق به دوران [[صفویه|صفوی]] یا [[قاجار]] است.<ref>[https://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaperlight.aspx?str=روستای%20اسفیدان . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.]</ref> کارشناسان معتقدند که بنای اولیه این آرامگاه در قرن ششم هجری ایجاد شده است.<ref>[https://www.kojaro.com/2016/10/8/122480/vilage-sfidan/ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1402ش.]</ref> از دیگر مقبره‌ها و اماکن مذهبی این روستا می‌توان به مقبره شیخ محمدرضا ربانی معروف به «حاج آخوند» اشاره کرد.<ref>[https://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaperlight.aspx?str=روستای%20اسفیدان . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.]</ref>
#مراسم مذهبی: از جمله مراسم مذهبی رایج در میان اهالی روستای اسفیدان، مراسم [[تعزیه‌خوانی]] در ۱۰ روز اول ماه [[محرم]] است.<ref>[https://www.irna.ir/photo/3527662/تعزیه-ابوالفضل-عباس-ع-در-روستای-اسفیدان . «تعزیه ابوالفضل عباس (ع) در روستای اسفیدان»، وب‌سایت ایرنا، تاریخ بازدید: 26 مرداد 1401ش.]</ref> همچنین برگزاری [[نماز]] [[عید فطر]] در کوه معروف به نمازگاه نیز از دیگر مراسم مخصوص این روستا به‌شمار می‌رود.<ref>[https://www.irna.ir/photo/3527662/تعزیه-ابوالفضل-عباس-ع-در-روستای-اسفیدان . «تعزیه ابوالفضل عباس (ع) در روستای اسفیدان»، وب‌سایت ایرنا، تاریخ بازدید: 26 مرداد 1401ش.]</ref>
#ورزش محلی: از جمله [[بازی]]‌ها و [[ورزش]]‌های محلی رایج در روستای اسفیدان می‌توان به «ریسمان‌کشی»، «درنا»، «تسمه تسمه» و «کشتی باچوخه» اشاره کرد.<ref>[https://fa.tripyar.com/iran/خراسان-شمالی/بجنورد/گردشگری/روستایی،-قومی-و-عشایری/روستای-تاریخی-و-فرهنگی/روستای-اسپیدان.html . «روستای اسپیدان»، وب‌سایت تریپ یار، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.]</ref>
#غذاهای محلی: از جمله غذاهای محلی رایج در روستای اسفیدان «قلیه آش»، «[[آش]] پلو»، «[[کاچی]]»، «شله ماش» و «[[اشکنه]]» است.<ref>[https://fa.tripyar.com/iran/خراسان-شمالی/بجنورد/گردشگری/روستایی،-قومی-و-عشایری/روستای-تاریخی-و-فرهنگی/روستای-اسپیدان.html . «روستای اسپیدان»، وب‌سایت تریپ یار، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.]</ref>
#صنایع‌دستی و سوغات: از جمله صنایع‌دستی مرسوم در میان مردم روستای اسفیدان، [[قالی‌بافی]]، [[گلیم‌بافی]] و چادرشب‌دوزی است که همهٔ این محصولات علاوه بر صنایع‌دستی روستای اسفیدان به‌عنوان سوغات این منطقه نیز به‌شمار می‌روند.<ref>[https://fa.tripyar.com/iran/خراسان-شمالی/بجنورد/گردشگری/روستایی،-قومی-و-عشایری/روستای-تاریخی-و-فرهنگی/روستای-اسپیدان.html . «روستای اسپیدان»، وب‌سایت تریپ یار، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.]</ref>


==جمعیت شناسی==
# آمار جمعیتی: بر اساس سر‌شماری سال ۱۳۹۵ش،  جمعیت این روستا 1949 نفر است.
# اقوام و زبان‌ها: اهالی این روستا از اقوام ترک هستند و به  زبان ترکی خراسانی صحبت می‌کنند.
# دین و مذهب: ساکنان روستای اسفیدان مسلمان و شیعه مذهب هستن
د.
==جغرافیا==
موقعیت جغرافیایی: روستای اسفیدان در 45 کیلومتری جنوب شرقی شهر بجنورد و در استان خراسان شمالی قرار دارد.
# آب‌و‌هوا: روستای اسفیدان در یک منطقۀ کوهستانی قرار گرفته که دارای آب‌و‌هوای سرد و خشک است.  در طول زمستان در این روستا و نواحی اطراف آن، تحمل شرایط جوی سخت می‌شود. 
#  پوشش گیاهی: روستای اسفیدان در دره‌ای سر‌سبز و عمیق قرار دارد. این روستا به‌دلیل شرایط اقلیمی دارای پوشش گیاهی غنی و درختان گردو، گیلاس، گلابی، آلبالو، انگور، سیب و گردو است. 
# حیات‌وحش: کوه‌های مرتفع در اطراف روستای اسفیدان، زیستگاه حیوانات متعددی مانند: گراز، بز‌کوهی، خرس، قوچ، کفتار، شغال، گرگ و روباه است.  همچنین این منطقه، زیستگاه مناسب ماهی قزل‌آلا است.   
# چشمه‌ها: در اطراف روستای اسفیدان چشمه‌سار‌های متعددی مانند: چشمه هینورد و چشمه آب معدنی وجود دارد که منبع آب این روستا به‌شمار می‌رود. 
# خطرات طبیعی: خطر ریزش سنگ از کوه‌های پیرامون روستای اسفیدان امری مهم و جدی است که جان و مال اهالی و ساکنان این روستا را تهدید می‌کند. 
==معماری==
به‌دلیل قرار‌گرفتن روستای اسفیدان در دامنۀ کوه‌، مناسب‌ترین شکل ساختن خانه‌ها شکل پلکانی است.  یعنی حیاط هر خانه، پشت‌بام ساختمان پایینی است.  معماری پلکانی روستای اسفیدان را می‌توان به معماری پلکانی روستای اورامانت کردستان و ماسوله در گیلان تشبیه کرد.  همچنین خانه‌های این روستا به روش کاملاً سنتی با کوچه‌های باریکی به یکدیگر متصل شده‌اند.  خانه‌های این روستا با مصالحی از جنس چوب و سنگ به‌صورت خشکه‌چین ساخته شده است. 
==اقتصاد==
شغل اصلی مردم این روستا بیشتر باغ‌داری و زراعت است.  همچنین پرورش دام نیز از جمله مشاغل مردم روستای اسفیدان است. 
# کشاورزی: کشاورزان این روستا بیشتر به کِشت گندم و جو می‌پردازند.  همچنین به‌دلیل شرایط اقلیمی این منطقه، سطح وسیعی از باغات روستای اسفیدان به درختان گیلاس، آلبالو، گلابی و گردو اختصاص یافته است.  پرورش گوسفند، بز، ماکیان و گاو نیز در این روستا از رونق زیادی برخوردار است.  همچنین زنبور‌داری و پرورش ماهی نیز در این روستا از مشاغل رایج اهالی به‌شمار می‌رود. 
# تجارت: تجارت مردم روستای اسفیدان بیشتر بر پایة فروش محصولات کشاورزی، میوة باغ‌ها و دامپروری استوار است.  همچنین فروش صنایع‌دستی از جمله منابع در‌آمدی اهالی روستای اسفیدان به‌شمار می‌رود.
   
==فرهنگ و هنر==
# امامزاده: در روستای اسفیدان بنایی مذهبی به نام «امامزاده محمد بن باقر بن موسی بن جعفر» وجود دارد.  بنای قدیمی و گنبد کوتاه آن، متعلق به دوران صفوی یا قاجار است.  کارشناسان معتقدند که بنای اولیه این آرامگاه در قرن ششم هجری ایجاد شده ‌است.  از دیگر مقبره‌ها و اماکن مذهبی این روستا می‌توان به مقبره شیخ محمد‌رضا ربانی معروف به «حاج آخوند» اشاره کرد. 
# مراسم مذهبی: از جمله مراسم مذهبی رایج در میان اهالی روستای اسفیدان، مراسم تعزیه‌خوانی در 10 روز اول ماه محرم است.  همچنین برگزاری نماز عید فطر در کوه معروف به نمازگاه نیز از دیگر مراسم مخصوص این روستا به‌شمار می‌رود.
# ورزش محلی: از جمله بازی‌ها و ورزش‌های محلی رایج در روستای اسفیدان می‌توان به «چوری چوب»، «پادشاه وزیر»، «کِجَه کِجَه»، «سوت بیشده»، «شاه قویرقه» و «کُرخیکّه» اشاره کرد.
# غذاهای محلی: از جمله غذاهای محلی رایج در روستای اسفیدان «قلیه آش»، «آش پلو»، «کاچی»، «شله ماش» و «اشکنه» است.
# صنایع‌دستی و سوغات: از جمله صنایع‌دستی مرسوم در میان مردم روستای اسفیدان، قالی‌بافی، گلیم‌بافی و چادر‌شب‌دوزی است که همۀ این محصولات علاوه بر صنایع‌دستی روستای اسفیدان به‌عنوان سوغات این منطقه نیز به‌شمار می‌روند
.   
==جاذبه‌های گردشگری==
==جاذبه‌های گردشگری==
روستای اسفیدان روستایی تاریخی با ساختاری پلکانی است که دارای جاذبه‌های گردشگری متعددی است. معماری خاص روستای اسفیدان از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری این روستا به‌شمار می‌رود. همچنین وجود کوه‌های مرتفع و پوشش گیاهی متنوع در این منطقه شرایط مناسبی را برای علاقه‌مندان به کوهنوردی و طبیعت‌گردی فراهم کرده است. از جمله مناطق دیدنی اسفیدان می‌توان به دره و آبشار هینوَرد اشاره کرد. همچنین در جنوب غربی روستای اسفیدان دره‌ای دیگر با نام «بهارگاه» با چشمه‌های متعدد و آبشار دیدنی هزار چشمه نیز وجود دارد. در کوه‌های اطراف روستای اسفیدان برج‌های سنگی قدیمی به نام «قاری مالاق» و «قارقه (کلاغ)» قرار دارند که مصالح به‌کار رفته در آن‌ها سنگ و ساروج است. همچنین «غار اسفیدان»، «تاش قلعه (قلعه‌سنگی)»، «هونور»، «ده ریز»، «گرّو (گرداب)» و بارگاه نیز از دیگر جاذبه‌های دیدنی روستای اسفیدان به شمار می‌روند.  
روستای اسفیدان روستایی تاریخی با ساختاری پلکانی است که دارای جاذبه‌های [[گردشگری]] متعددی است.<ref>[https://www.kojaro.com/2016/10/8/122480/vilage-sfidan/ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1401ش.]</ref> معماری خاص روستای اسفیدان از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری این روستا به‌شمار می‌رود.<ref>[https://civilica.com/doc/708674/ . محمدی و افراسیابی، «تأثیر اقلیم بر شکل‌گیری بافت روستای اسفیدان»، 1395ش، ص1.]</ref> همچنین وجود کوه‌های مرتفع کرز، خنسر<ref>[https://dehrize.ir/listing/روستای-اسفیدان/ . «روستای اسفیدان»، وب‌سایت دهریزه، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.]</ref> و پوشش گیاهی متنوع در این منطقه شرایط مناسبی را برای علاقه‌مندان به کوهنوردی و طبیعت‌گردی فراهم کرده است.<ref>[https://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaperlight.aspx?str=روستای%20اسفیدان . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.]</ref> از جمله مناطق دیدنی اسفیدان می‌توان به دره و آبشار هینوَرد اشاره کرد.<ref>[https://dehrize.ir/listing/روستای-اسفیدان/ . «روستای اسفیدان»، وب‌سایت دهریزه، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.]</ref>
 
همچنین در جنوب غربی روستای اسفیدان دره‌ای دیگر با نام «بهارگاه» با چشمه‌های متعدد و [[آبشار]] دیدنی هزار چشمه نیز وجود دارد.<ref>[https://dehrize.ir/listing/روستای-اسفیدان/ . «روستای اسفیدان»، وب‌سایت دهریزه، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.]</ref> در کوه‌های اطراف روستای اسفیدان برج‌های سنگی قدیمی به نام «قاری مالاق» و «قارقه (کلاغ)» قرار دارند که مصالح به‌کار رفته در آن‌ها سنگ و ساروج است.<ref>[https://dehrize.ir/listing/روستای-اسفیدان/ . «روستای اسفیدان»، وب‌سایت دهریزه، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.]</ref> همچنین «غار اسفیدان»، «تاش قلعه (قلعه‌سنگی)»،<ref>[https://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaperlight.aspx?str=روستای%20اسفیدان . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص124.]</ref> «هونور»، «ده ریز»، «گرّو (گرداب)» و بارگاه نیز از دیگر جاذبه‌های دیدنی روستای اسفیدان به‌شمار می‌روند.<ref>[https://www.kojaro.com/2016/10/8/122480/vilage-sfidan/ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 26 شهریور 1401ش.]</ref>
 
==امکانات رفاهی==
==امکانات رفاهی==
از جمله امکانات رفاهی روستا اسفیدان برای اقامت گردشگران، مسافر‌‌خانه و سوئیت‌های روستایی اجاره‌ای در این منطقه است. همچنین علاقه‌مندان به اقامت و اتراق در مناطق طبیعی و کوه‌های منطقه اسفیدان می‌توانند در این مناطق ‌از امکانات کمپینگ و چادر مسافرتی شخصی استفاده کنند. علاوه بر امکانات اقامتی، در این روستا برخی امکانات رفاهی دیگر مانند: سرویس بهداشتی، مسجد، فروشگاه، آلاچیق و سکوی استراحت نیز برای استفادة گردشگران و توریست‌ها وجود دارد.
از جمله امکانات رفاهی روستا اسفیدان برای اقامت گردشگران، [[هتل]]<ref>[https://destription.com/fa/user-attraction/61 . «روستای اسفیدان، وب‌سایت دستریپ‌شن، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.]</ref> و سوئیت‌های روستایی اجاره‌ای در این منطقه است.<ref>[https://destription.com/fa/user-attraction/61 . «روستای اسفیدان، وب‌سایت دستریپ‌شن، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.]</ref> علاوه بر امکانات اقامتی، در این روستا برخی امکانات رفاهی دیگر مانند: تله‌کابین، [[رستوران]]، آلاچیق و سکوی استراحت نیز برای استفادهٔ گردشگران و توریست‌ها وجود دارد.<ref>[https://arga-mag.com/732884/روستای-اسفیدان . «روستای اسفیدان دهکده ای توریستی با جاذبه‌های بسیار»، وب‌سایت آرگا، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش].</ref>
==مسیر دسترسی==
 
برای سفر به روستای اسفیدان لازم است ابتدا به استان خراسان شمالی و شهر بجنورد رفته، سپس با طی‌کردن 45 کیلومتر مسافت و با عبور از روستای گرمخان به روستای اسفیدان رسید.  
==مسیر دسترسی به اسفیدان==
==مشکلات زیست محیطی==
برای سفر به روستای اسفیدان لازم است ابتدا به استان [[خراسان شمالی]] و شهر بجنورد رفته، سپس با طی‌کردن ۴۵ کیلومتر مسافت و با عبور از روستای گرمخان به روستای اسفیدان رسید.<ref>[https://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaperlight.aspx?str=روستای%20اسفیدان . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.]</ref>
افزایش ساخت‌و‌ساز در این روستا، سبب تخریب پوشش گیاهی و چراگاه‌های طبیعی اطراف روستا شده و حیات‌وحش طبیعی و زیستگاه جانوری را در این منطقه تهدید می‌کند. همچنین رها‌سازی زباله‌ها توسط مردم بومی و بازدید‌کنندگان در مناطق بکر و طبیعی این روستا، سبب آلودگی این منطقه شده است.  استفاده بی‌رویه کشاورزان و باغداران از منابع آبی و چشمه‌سار‌های این روستا نیز سبب کاهش چشمگیر منابع آبی روستا شده است. همچنین استفادۀ بی‌رویه از کود شیمیایی و سموم برای مبارزه با آفات و افزایش عملکرد محصولات کشاورزی و باغی  سبب آلودگی محیط زیست و منابع آبی  و از‌بین‌رفتن بسیاری از حشرات و جانوران از اکو‌سیستم این منطقه شده است.  
 
==زیر‌ساخت==
==مشکلات زیست‌محیطی اسفیدان==
روستای اسفیدان دارای سیستم لوله‌کشی آب، برق‌کشی و سیستم مخابرات است. همچنین مسیر دسترسی این روستا آسفالت و ماشین‌رو است که امکان تسهیل عبور‌و‌مرور با وسایل نقلیه عمومی مانند: کامیون، وانت، اتوبوس، تاکسی و خودروی شخصی را هم برای اهالی روستا و هم گردشگران و توریست‌ها فراهم می‌کند.
عدم آگاهی و بی‌توجهی برخی افراد در این روستا، سبب تخریب پوشش گیاهی و برخی درختان کهنسال در اطراف روستا شده و حیات‌وحش طبیعی و زیستگاه جانوری را در این منطقه تهدید می‌کند.<ref>[https://arga-mag.com/732884/روستای-اسفیدان . «روستای اسفیدان دهکده ای توریستی با جاذبه‌های بسیار»، وب‌سایت آرگا، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.]</ref> همچنین رهاسازی زباله‌ها توسط مردم بومی و بازدیدکنندگان در مناطق بکر و طبیعی این روستا، سبب آلودگی این منطقه می‌شود بنابراین از ریختن زباله در این منطقه باید خودداری شود.<ref>[https://destription.com/fa/user-attraction/61 . «روستای اسفیدان، وب‌سایت دستریپ‌شن، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.]</ref>
 
==زیرساخت اسفیدان==
روستای اسفیدان دارای سیستم درمانگاه، خانهٔ بهداشت،<ref>[https://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaperlight.aspx?str=روستای%20اسفیدان . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص113.]</ref> لوله‌کشی آب، برق‌کشی و سیستم مخابرات است.<ref>[https://dehrize.ir/listing/روستای-اسفیدان/ . «روستای اسفیدان»، وب‌سایت دهریزه، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.]</ref> همچنین مسیر دسترسی این روستا آسفالت و ماشین‌رو است که امکان تسهیل عبورومرور با وسایل نقلیه عمومی مانند: کامیون، وانت، اتوبوس، تاکسی و خودروی شخصی را هم برای اهالی روستا و هم گردشگران و توریست‌ها فراهم می‌کند.<ref>[https://www.sid.ir/fa/journal/SearchPaperlight.aspx?str=روستای%20اسفیدان . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص120.]</ref>
 
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}  
{{پانویس}}
 
==منابع==
==منابع==
* اسماعیلی، آسیه و همکاران، «تدوین راهبرد‌های توسعه گردشگری روستایی با استفاده از مدل SWOT-ANP مطالعه موردی: روستای اسفیدان شهرستان بجنورد»، اولین همایش ملی گردشگری، درآمد و فرصت، 1393ش.
{{آغاز منابع}}
* ایزدی، نسیم و همکاران، «سازه‌های تعیین کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، راهبرد‌های توسعه روستایی، شماره 1، 1395ش.
* ایزدی، نسیم و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، راهبردهای توسعه روستایی، شماره ۱، ۱۳۹۵ش.
* «تعزیه ابوالفضل عباس (ع) در روستای اسفیدان»، وب‌سایت ایرنا، تاریخ بازدید: 26 مرداد 1401ش.
* «تعزیه ابوالفضل عباس (ع) در روستای اسفیدان»، وب‌سایت ایرنا، تاریخ بازدید: ۲۶ مرداد ۱۴۰۱ش.
* «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1401ش.
* «روستای اسپیدان»، وب‌سایت تریپ یار، تاریخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
* «روستای اسفیدان بجنورد، جذاب‌ترین روستای خراسان»، وب‌سایت درنا تریپ، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1401ش.
* «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: ۲۵ مرداد ۱۴۰۱ش.
* «روستای اسفیدان بجنورد»، وب‌سایت کارناوال، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1401ش.
* «روستای اسفیدان بجنورد، جذاب‌ترین روستای خراسان»، وب‌سایت درنا تریپ، تاریخ بازدید: ۲۵ مرداد ۱۴۰۱ش.
* «غذاهای سنتی و محلی بجنورد، طعم خوش شرق»، وب‌سایت درنا تریپ، تاریخ بازدید: 26 مرداد 1401ش.
* «روستای اسفیدان، وب‌سایت دستریپ‌شن، تاریخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
* مافی، عزت‌الله و همکاران، «جایگاه روستاهای هدف درگردشگری خراسان شمالی (مطالعه موردی روستای اسفیدان و رویین)»، همایش ملی جایگاه علوم گردشگری در آمایش سرزمین و توسعه منطقه‌ای با تاکید بر استان گلستان، 1394ش.
* «روستای اسفیدان»، وب‌سایت دهریزه، تاریخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
* محمدی، عزیز و افراسیابی، منا، «تأثیر اقلیم بر شکل‌گیری بافت روستای اسفیدان»، دومین همایش ملی فرهنگ، گردشگری و هویت شهری، 1395ش.
* «روستای اسفیدان»، وب‌سایت لیدوماتریپ، تاریخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
* «روستای اسفیدان دهکده ای توریستی با جاذبه‌های بسیار»، وب‌سایت آرگا، تاریخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
* «روستای اسفیدان بجنورد»، وب‌سایت کارناوال، تاریخ بازدید: ۲۵ مرداد ۱۴۰۱ش.
* «روستای اسفیدان دهکده ای توریستی با جاذبه‌های بسیار»، وب‌سایت آرگا، تاریخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
* «غذاهای سنتی و محلی بجنورد، طعم خوش شرق»، وب‌سایت درنا تریپ، تاریخ بازدید: ۲۶ مرداد ۱۴۰۱ش.
* «۱۲ روستای خراسان شمالی در معرض خطر ریزش سنگ قرار دارند»، وب‌سایت خبرگزاری دانا، تاریخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
* محمدی، عزیز و افراسیابی، منا، «تأثیر اقلیم بر شکل‌گیری بافت روستای اسفیدان»، دومین همایش ملی فرهنگ، گردشگری و هویت شهری، ۱۳۹۵ش.
* «همه چیز دربارهٔ روستای اسفیدان بجنورد»، وب‌سایت کارناوال، تاریخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
{{پایان منابع}}
 
{{خراسان رضوی-افقی}}
 
[[رده:جاذبه‌های گردشگری استان خراسان رضوی]]
[[رده:روستاهای استان خراسان رضوی]]
[[رده:روستاهای ایران]]
 
 
{{#seo:
|title=روستای اسفیدان کجاست؟ راهنمای سفر به زیباترین روستای ایران - ویکی زندگی
|title_mode=Replaced Title
|keywords=روستای اسفیدان, اسفیدان بجنورد, اسفیدان کجاست, زیباترین روستای ایران, جاهای دیدنی خراسان شمالی, روستای پلکانی
|description=روستای اسفیدان، از مناطق گردشگری بجنورد، در سال ۱۳۸۵ به‌عنوان زیباترین روستای ایران انتخاب شد. با جاذبه‌های طبیعی و معماری پلکانی این روستا آشنا شوید - ویکی زندگی
}}

نسخهٔ کنونی تا ۲۹ شهریور ۱۴۰۴، ساعت ۱۳:۵۰

روستای اسفیدان
نمایی از روستای اسفیدان

اسفیدان؛ روستایی سنگی با معماری پلکانی در بجنورد.

روستای اسفیدان از مهم‌ترین مناطق گردشگری در نزدیکی شهر بجنورد در استان خراسان رضوی است. اهالی این روستا مردمی با گویش ترکی هستند. شغل ساکنان روستا کشاورزی و باغداری است. روستای سفیدان به‌دلیل آبوهوای سرد کوهستانی محل مناسبی برای پرورش ماهی قزل‌آلا است. روستای اسفیدان دارای سنگ‌تراشه‌های طبیعی مانند: «نقش‌آدم»، «بز»، «تفنگ» و «جای‌پا» است که از جاذبه‌های دیدنی این روستا به‌شمار می‌رود. این روستا در سال ۱۳۸۵ش به‌عنوان زیباترین روستای ایران انتخاب شد.

پیشینه اسفیدان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

باستان‌شناسان و محققان معتقدند که قدمت روستای سفیدان به حدود شش قرن می‌رسد.[۱] وجود امامزادهٔ تاریخی در این روستا، گواه بر اصالت و قدمت تاریخی روستای اسفیدان است.[۲]

جمعیت‌شناسی اسفیدان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
  1. آمار جمعیتی: بر اساس سرشماری سال ۱۳۹۵ش، جمعیت این روستا ۱۲۹۳ نفر است.[۳]
  2. اقوام و زبان‌ها: اهالی این روستا از اقوام ترک هستند و به زبان ترکی خراسانی صحبت می‌کنند.[۴]
  3. دین و مذهب: ساکنان روستای اسفیدان مسلمان و شیعه مذهب هستند.[۵]

جغرافیا اسفیدان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
  1. موقعیت جغرافیایی: روستای اسفیدان در ۴۵ کیلومتری جنوب شرقی شهر بجنورد و در استان خراسان شمالی قرار دارد.[۶] این روستا با مختصات جغرافیایی ۵۷ درجه و ۳۴ دقیقه طول شرقی و ۳۷ درجه و ۲۰ دقیقه عرض شمالی واقع شده است.[۷]
  2. آب‌وهوا: روستای اسفیدان در یک منطقهٔ کوهستانی قرار گرفته که دارای آب‌وهوای معتدل کوهستانی است.[۸] در طول زمستان در این روستا و نواحی اطراف آن، تحمل شرایط جوی سخت می‌شود.[۹]
  3. پوشش گیاهی: روستای اسفیدان در دره‌ای سرسبز و عمیق قرار دارد.[۱۰] این روستا به‌دلیل شرایط اقلیمی دارای پوشش گیاهی غنی و درختان گیلاس، آلبالو، انگور، سیب و گردو است.[۱۱]
  4. حیات‌وحش: کوه‌های مرتفع در اطراف روستای اسفیدان، زیستگاه حیوانات متعددی مانند: آهو، کبک، گراز و روباه است.[۱۲] همچنین این منطقه، زیستگاه مناسب ماهی قزل‌آلا است.[۱۳]
  5. چشمه‌ها: در اطراف روستای اسفیدان چشمه‌سارهای متعددی مانند: هینور، بهارگاه[۱۴] و چشمه آب معدنی وجود دارد که منبع آب این روستا به‌شمار می‌رود.[۱۵]
  6. خطرات طبیعی: خطر ریزش سنگ از کوه‌های پیرامون روستای اسفیدان امری مهم و جدی است که جان و مال اهالی و ساکنان این روستا را تهدید می‌کند.[۱۶]

معماری اسفیدان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
روستای اسفیدان-خانه های پلکانی
خانه های پلکانی در روستای اسفیدان

به‌دلیل قرارگرفتن روستای اسفیدان در دامنهٔ کوه، مناسب‌ترین شکل ساختن خانه‌ها شکل پلکانی است.[۱۷] یعنی حیاط هر خانه، پشت‌بام ساختمان پایینی است.[۱۸] معماری پلکانی روستای اسفیدان را می‌توان به معماری پلکانی روستای ماسوله در گیلان تشبیه کرد.[۱۹] همچنین خانه‌های این روستا به روش کاملاً سنتی با کوچه‌های باریکی به یکدیگر متصل شده‌اند.[۲۰] خانه‌های این روستا با مصالحی از جنس سنگ و بناهای خشتی و گلی ساخته شده است.[۲۱]

اقتصاد اسفیدان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

شغل اصلی مردم این روستا بیشتر باغ‌داری و زراعت است.[۲۲] همچنین پرورش دام نیز از جمله مشاغل مردم روستای اسفیدان است.[۲۳]

  1. کشاورزی: کشاورزان در این روستا از رونق چشمگیری برخوردار است.[۲۴] همچنین به‌دلیل شرایط اقلیمی این منطقه، سطح وسیعی از باغات روستای اسفیدان به درختان گیلاس، آلبالو و گردو اختصاص یافته است.[۲۵] پرورش گوسفند، بز، ماکیان و گاو نیز در این روستا از رونق زیادی برخوردار است.[۲۶] همچنین پرورش ماهی نیز در این روستا از مشاغل رایج اهالی به‌شمار می‌رود.[۲۷]
  2. تجارت: تجارت مردم روستای اسفیدان بیشتر بر پایهٔ فروش محصولات کشاورزی، میوهٔ باغ‌ها و دامپروری استوار است.[۲۸] همچنین فروش صنایع‌دستی از جمله منابع درآمدی اهالی روستای اسفیدان به‌شمار می‌رود.[۲۹]

فرهنگ و هنر اسفیدان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
  1. امامزاده: در روستای اسفیدان بنایی مذهبی به نام «امامزاده محمد بن باقر بن موسی بن جعفر» وجود دارد.[۳۰] بنای قدیمی و گنبد کوتاه آن، متعلق به دوران صفوی یا قاجار است.[۳۱] کارشناسان معتقدند که بنای اولیه این آرامگاه در قرن ششم هجری ایجاد شده است.[۳۲] از دیگر مقبره‌ها و اماکن مذهبی این روستا می‌توان به مقبره شیخ محمدرضا ربانی معروف به «حاج آخوند» اشاره کرد.[۳۳]
  2. مراسم مذهبی: از جمله مراسم مذهبی رایج در میان اهالی روستای اسفیدان، مراسم تعزیه‌خوانی در ۱۰ روز اول ماه محرم است.[۳۴] همچنین برگزاری نماز عید فطر در کوه معروف به نمازگاه نیز از دیگر مراسم مخصوص این روستا به‌شمار می‌رود.[۳۵]
  3. ورزش محلی: از جمله بازی‌ها و ورزش‌های محلی رایج در روستای اسفیدان می‌توان به «ریسمان‌کشی»، «درنا»، «تسمه تسمه» و «کشتی باچوخه» اشاره کرد.[۳۶]
  4. غذاهای محلی: از جمله غذاهای محلی رایج در روستای اسفیدان «قلیه آش»، «آش پلو»، «کاچی»، «شله ماش» و «اشکنه» است.[۳۷]
  5. صنایع‌دستی و سوغات: از جمله صنایع‌دستی مرسوم در میان مردم روستای اسفیدان، قالی‌بافی، گلیم‌بافی و چادرشب‌دوزی است که همهٔ این محصولات علاوه بر صنایع‌دستی روستای اسفیدان به‌عنوان سوغات این منطقه نیز به‌شمار می‌روند.[۳۸]

جاذبه‌های گردشگری

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

روستای اسفیدان روستایی تاریخی با ساختاری پلکانی است که دارای جاذبه‌های گردشگری متعددی است.[۳۹] معماری خاص روستای اسفیدان از مهم‌ترین جاذبه‌های گردشگری این روستا به‌شمار می‌رود.[۴۰] همچنین وجود کوه‌های مرتفع کرز، خنسر[۴۱] و پوشش گیاهی متنوع در این منطقه شرایط مناسبی را برای علاقه‌مندان به کوهنوردی و طبیعت‌گردی فراهم کرده است.[۴۲] از جمله مناطق دیدنی اسفیدان می‌توان به دره و آبشار هینوَرد اشاره کرد.[۴۳]

همچنین در جنوب غربی روستای اسفیدان دره‌ای دیگر با نام «بهارگاه» با چشمه‌های متعدد و آبشار دیدنی هزار چشمه نیز وجود دارد.[۴۴] در کوه‌های اطراف روستای اسفیدان برج‌های سنگی قدیمی به نام «قاری مالاق» و «قارقه (کلاغ)» قرار دارند که مصالح به‌کار رفته در آن‌ها سنگ و ساروج است.[۴۵] همچنین «غار اسفیدان»، «تاش قلعه (قلعه‌سنگی)»،[۴۶] «هونور»، «ده ریز»، «گرّو (گرداب)» و بارگاه نیز از دیگر جاذبه‌های دیدنی روستای اسفیدان به‌شمار می‌روند.[۴۷]

امکانات رفاهی

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

از جمله امکانات رفاهی روستا اسفیدان برای اقامت گردشگران، هتل[۴۸] و سوئیت‌های روستایی اجاره‌ای در این منطقه است.[۴۹] علاوه بر امکانات اقامتی، در این روستا برخی امکانات رفاهی دیگر مانند: تله‌کابین، رستوران، آلاچیق و سکوی استراحت نیز برای استفادهٔ گردشگران و توریست‌ها وجود دارد.[۵۰]

مسیر دسترسی به اسفیدان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

برای سفر به روستای اسفیدان لازم است ابتدا به استان خراسان شمالی و شهر بجنورد رفته، سپس با طی‌کردن ۴۵ کیلومتر مسافت و با عبور از روستای گرمخان به روستای اسفیدان رسید.[۵۱]

مشکلات زیست‌محیطی اسفیدان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

عدم آگاهی و بی‌توجهی برخی افراد در این روستا، سبب تخریب پوشش گیاهی و برخی درختان کهنسال در اطراف روستا شده و حیات‌وحش طبیعی و زیستگاه جانوری را در این منطقه تهدید می‌کند.[۵۲] همچنین رهاسازی زباله‌ها توسط مردم بومی و بازدیدکنندگان در مناطق بکر و طبیعی این روستا، سبب آلودگی این منطقه می‌شود بنابراین از ریختن زباله در این منطقه باید خودداری شود.[۵۳]

زیرساخت اسفیدان

[ویرایش | ویرایش مبدأ]

روستای اسفیدان دارای سیستم درمانگاه، خانهٔ بهداشت،[۵۴] لوله‌کشی آب، برق‌کشی و سیستم مخابرات است.[۵۵] همچنین مسیر دسترسی این روستا آسفالت و ماشین‌رو است که امکان تسهیل عبورومرور با وسایل نقلیه عمومی مانند: کامیون، وانت، اتوبوس، تاکسی و خودروی شخصی را هم برای اهالی روستا و هم گردشگران و توریست‌ها فراهم می‌کند.[۵۶]

پانویس

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
  1. ↑ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 26 شهریور 1401ش.
  2. ↑ . «روستای اسپیدان»، وب‌سایت تریپ‌یار، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1401ش.
  3. ↑ . «روستای اسفیدان»، وب‌سایت دهریزه، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.
  4. ↑ . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.
  5. ↑ . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.
  6. ↑ . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.
  7. ↑ . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.
  8. ↑ . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص113.
  9. ↑ . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.
  10. ↑ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 26 شهریور 1401ش.
  11. ↑ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 26 شهریور 1401ش.
  12. ↑ . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.
  13. ↑ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 26 شهریور 1401ش.
  14. ↑ . «روستای اسفیدان»، وب‌سایت دهریزه، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.
  15. ↑ . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.
  16. ↑ روستای خراسان شمالی در معرض خطر ریزش سنگ قرار دارند»، وب‌سایت خبرگزاری دانا، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.
  17. ↑ . محمدی و افراسیابی، «تأثیر اقلیم بر شکل‌گیری بافت روستای اسفیدان»، 1395ش، ص1.
  18. ↑ . «روستای اسفیدان دهکده ای توریستی با جاذبه‌های بسیار»، وب‌سایت آرگا، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.
  19. ↑ . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.
  20. ↑ . محمدی و افراسیابی، «تأثیر اقلیم بر شکل‌گیری بافت روستای اسفیدان»، 1395ش، ص1.
  21. ↑ . «روستای اسفیدان، وب‌سایت دستریپ‌شن، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.
  22. ↑ . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص113.
  23. ↑ . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.
  24. ↑ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1402ش.
  25. ↑ . «روستای اسپیدان»، وب‌سایت تریپ‌یار، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1401ش.
  26. ↑ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1402ش.
  27. ↑ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1402ش.
  28. ↑ . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.
  29. ↑ . «روستای اسپیدان»، وب‌سایت تریپ‌یار، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1401ش.
  30. ↑ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1402ش.
  31. ↑ . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.
  32. ↑ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1402ش.
  33. ↑ . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.
  34. ↑ . «تعزیه ابوالفضل عباس (ع) در روستای اسفیدان»، وب‌سایت ایرنا، تاریخ بازدید: 26 مرداد 1401ش.
  35. ↑ . «تعزیه ابوالفضل عباس (ع) در روستای اسفیدان»، وب‌سایت ایرنا، تاریخ بازدید: 26 مرداد 1401ش.
  36. ↑ . «روستای اسپیدان»، وب‌سایت تریپ یار، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.
  37. ↑ . «روستای اسپیدان»، وب‌سایت تریپ یار، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.
  38. ↑ . «روستای اسپیدان»، وب‌سایت تریپ یار، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.
  39. ↑ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 25 مرداد 1401ش.
  40. ↑ . محمدی و افراسیابی، «تأثیر اقلیم بر شکل‌گیری بافت روستای اسفیدان»، 1395ش، ص1.
  41. ↑ . «روستای اسفیدان»، وب‌سایت دهریزه، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.
  42. ↑ . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.
  43. ↑ . «روستای اسفیدان»، وب‌سایت دهریزه، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.
  44. ↑ . «روستای اسفیدان»، وب‌سایت دهریزه، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.
  45. ↑ . «روستای اسفیدان»، وب‌سایت دهریزه، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.
  46. ↑ . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص124.
  47. ↑ . «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: 26 شهریور 1401ش.
  48. ↑ . «روستای اسفیدان، وب‌سایت دستریپ‌شن، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.
  49. ↑ . «روستای اسفیدان، وب‌سایت دستریپ‌شن، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.
  50. ↑ . «روستای اسفیدان دهکده ای توریستی با جاذبه‌های بسیار»، وب‌سایت آرگا، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.
  51. ↑ . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص117.
  52. ↑ . «روستای اسفیدان دهکده ای توریستی با جاذبه‌های بسیار»، وب‌سایت آرگا، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.
  53. ↑ . «روستای اسفیدان، وب‌سایت دستریپ‌شن، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.
  54. ↑ . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص113.
  55. ↑ . «روستای اسفیدان»، وب‌سایت دهریزه، تاریخ بازدید: 21 شهریور 1401ش.
  56. ↑ . ایزدی و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، 1395ش، ص120.

منابع

[ویرایش | ویرایش مبدأ]
  • ایزدی، نسیم و همکاران، «سازه‌های تعیین‌کننده جذب گردشگران در مناطق روستایی از دیدگاه جامعه میزبان روستای اسفیدان، شهرستان بجنورد»، راهبردهای توسعه روستایی، شماره ۱، ۱۳۹۵ش.
  • «تعزیه ابوالفضل عباس (ع) در روستای اسفیدان»، وب‌سایت ایرنا، تاریخ بازدید: ۲۶ مرداد ۱۴۰۱ش.
  • «روستای اسپیدان»، وب‌سایت تریپ یار، تاریخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
  • «روستای اسفیدان؛ بهشت گردشگری خراسان شمالی»، وب‌سایت کجارو، تاریخ بازدید: ۲۵ مرداد ۱۴۰۱ش.
  • «روستای اسفیدان بجنورد، جذاب‌ترین روستای خراسان»، وب‌سایت درنا تریپ، تاریخ بازدید: ۲۵ مرداد ۱۴۰۱ش.
  • «روستای اسفیدان، وب‌سایت دستریپ‌شن، تاریخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
  • «روستای اسفیدان»، وب‌سایت دهریزه، تاریخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
  • «روستای اسفیدان»، وب‌سایت لیدوماتریپ، تاریخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
  • «روستای اسفیدان دهکده ای توریستی با جاذبه‌های بسیار»، وب‌سایت آرگا، تاریخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
  • «روستای اسفیدان بجنورد»، وب‌سایت کارناوال، تاریخ بازدید: ۲۵ مرداد ۱۴۰۱ش.
  • «روستای اسفیدان دهکده ای توریستی با جاذبه‌های بسیار»، وب‌سایت آرگا، تاریخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
  • «غذاهای سنتی و محلی بجنورد، طعم خوش شرق»، وب‌سایت درنا تریپ، تاریخ بازدید: ۲۶ مرداد ۱۴۰۱ش.
  • «۱۲ روستای خراسان شمالی در معرض خطر ریزش سنگ قرار دارند»، وب‌سایت خبرگزاری دانا، تاریخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ش.
  • محمدی، عزیز و افراسیابی، منا، «تأثیر اقلیم بر شکل‌گیری بافت روستای اسفیدان»، دومین همایش ملی فرهنگ، گردشگری و هویت شهری، ۱۳۹۵ش.
  • «همه چیز دربارهٔ روستای اسفیدان بجنورد»، وب‌سایت کارناوال، تاریخ بازدید: ۲۱ شهریور ۱۴۰۱ش.


برگرفته از «https://iranpedia.wiki/w/index.php?title=پیش‌نویس:اسفیدان&oldid=29804»