پیشنویس:پرچم ایران: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
| (۱۱ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۵ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۱: | خط ۱: | ||
''' | [[پرونده:پرچم ایران۱.png|جایگزین=پرچم ایران|بندانگشتی|پرچم ایران]] | ||
'''{{درشت|پرچم ایران؛}}''' پارچه یا کاغذ یا پوست متشکل از چند رنگ سبز، سفید، قرمز و نشان الله در وسط رنگ سفید، نشان دهنده اسلامیت، صلح وملیّت ایرانیان. | |||
به پارچهای که نقش مخصوص یک کشور، مؤسسه یا گروه بر روی آن بوده و بر چوب یا میلهای نصب میگردد پرچم گفته میشود. پرچم را در گذشته، درفش یا عَلَم نیز میگفتند.<ref>عمید، فرهنگ عمید، ذیل واژه پرچم.</ref> همچنین به قطعهای از ابریشم یا موی اسب یا دم گاو که بر گردن علم بسته میشد، پرچم میگفتند.<ref>دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه پرچم.</ref> «عَلم» و «لوا» واژگانی بودند که ایرانیان پس از پذیرش [[دین]] [[اسلام]] آنها را بهکار گرفتند.<ref>افشار، تازهها و پارههای ایرانشناسی، 1382ش، ص94-93.</ref> | |||
واژهٔ «بیرق» در زمان [[قاجاریه|قاجار]] برای پرچم مرسوم شد؛ بیرق عزا، بیرق سوارهنظام، بیرق توپچی، بیرق توپخانه، بیرق سواره قزاق، بیرق ابنیه سلطنتی ایران و بیرق قاپوق در مکتوبات و زبان عامیانه مردم، رایج بود.<ref>ذکاء، «تاریخچهٔ تغییرات و تحولات درفش و علامت دولت ایران از آغاز سدهٔ سیزدهم هجری قمری تا به امروز»،1344ش، ص33-25.</ref> لفظ «عَلم» در این دوره، تنها شامل پرچمهای عزا بود. واژهٔ «پرچم» در دوره پهلوی، توسط فرهنگستان تصویب شد.<ref>ببری دیزج، انواع بیرق و کاربردهای آن در نتایج یک پژوهش عهد ناصری، 1388ق، ص905.</ref> | |||
==تاریخچه پرچم ایران== | ==تاریخچه پرچم ایران== | ||
ایرانیان همانند سایر جوامع از گذشتههای دور، نقش و نماد اجتماع خود را در قالب پرچم، نمایش میدادند. کاربرد | [[پرونده:پرچم ایران۱-۱.jpg|جایگزین=درفش کاویانی بازسازیشده، چرمی با چهار نوار رنگی سرخ، زرد، کبود و بنفش آویخته از آن|بندانگشتی|درفش کاویانی بازسازیشده، چرمی با چهار نوار رنگی سرخ، زرد، کبود و بنفش آویخته از آن]] | ||
ایرانیان همانند سایر جوامع از گذشتههای دور، نقش و نماد اجتماع خود را در قالب پرچم، نمایش میدادند. کاربرد واژهٔ «گاودرفش» در دوره پهلوی،<ref>یشتها، هرمزدشِت، 1347ش، بند11.</ref> واژهٔ «درفش» در دوره پیش از اسلام<ref>وندیداد، فرگرد1، 1376ش، بند7.</ref> و اشاره به «درفش کاویانی» در [[شاهنامه]] فردوسی، نشان از کاربرد کهن پرچم در فرهنگ ایرانیان دارد.<ref>[https://ganjoor.net/search?s=درفش+کاویانی&author=4&cat=33 فردوسی، شاهنامه، بخش7 ضحاک و بخش 13 فریدون، در وبسایت گنجور.]</ref> | |||
البته اصطلاح «درفش کاویانی» در متون برجای مانده از دوران [[اشکانیان|اشکانی]]، سلوکی، هخامنشی دیده نشده و بیشتر در منابع دوره اسلامی به آن اشاره شده است. پژوهشگران امروزی برخورد محتاطانهای در بیان تاریخی بودن درفش کاویانی دارند، اگرچه در اسطورهها بیان شده است.<ref>خالقی مطلق، شاهنامه خالقی مطلق، 1393ش.</ref> | |||
هرچند در منابع کهن اسلامی، از جمله مورخان سدهٔ دهممیلادی، طبری<ref>طبری، تاریخ طبری، 1362ش، ج1، ص5-2174.</ref> و مسعودی<ref>مسعودی، مروج الذهب و معادن الجوهر، 1409ق، ج3، ص51.</ref> درفش کاویان را ساختهای از پوست «پلنگ» و ابعاد ۸ در ۱۲ ذراع، حدود ۵ در ۷٬۵ متر توصیف کردهاند. «خوارزمی» نیز درفش کاویانی را از پوست خرس یا [[شیر]] یاد کرده است.<ref>خوارزمی، مفاتیح العلوم، 1428ق، ص115.</ref> | |||
در دوره [[صفویه|صفوی]]، علامت شیر و خورشید در پرچم ایران، نقش بست.<ref>نیّر نوری، «ذیلی بر سلسله مقالات: تاریخچه تغییرات و تحوّلات درفش و علامت ایران از آغاز سده سیزدهم هجری قمری تا امروز»، ۱۳۴۷–۱۳۴۸ش ج۱، ص۷۲.</ref> پژوهشگران، شهرت [[امام علی]] به لقب «شیر خدا» را در انتخاب علامت شیر برای پرچم حکومت شیعهمذهب صفوی، اثرگذار دانستهاند.<ref>قزوینی، نقض، 1358ش، ج۱، ص۴۷۲ و 165.</ref> خورشید نیز بهعنوان مظهر فرّ ایزدی، نمادی از نور الهی امامان مذهب [[شیعه]] دانسته شده و در پرچم حکومت صفوی استفاده شد تا مشروعیت سیاسی را با انتساب به آموزههای مذهبی، ایجاد کند.<ref>کسروی، شیخ صفی و تبارش، 1323ش، ج۱، ص۳–۴.</ref> | |||
==رنگها و نشانهای پرچم ایران== | ==رنگها و نشانهای پرچم ایران== | ||
پرچم ایران بنا بر اصل پنجم متمم قانون اساسی | پرچم ایران بنا بر اصل پنجم متمم قانون اساسی مصوب ۱۳۲۶ش، متشکل از نوارهای برابر از نظر طول و عرض و به رنگهای سبز، سفید، قرمز و با نشان خورشید و شیر در حال حرکت که در دست شمشیری دارد، تعیین شد. بعدها، رنگ سبز نشان اسلام و خرمی، رنگ سفید نشان صلح و آرامش و رنگ قرمز نشان مشروطیت ایران و دفاع از استقلال و آزادی و شیر، نشان شجاعت و استقامت، تفسیر شد.<ref>ذکاء، «تاریخچة تغییرات و تحولات درفش و علامت دولت ایران از آغاز سدة سیزدهم هجری قمری تا امروز»، 1344ش، ص40-39.</ref> ابعاد و شکل دقیق پرچم دوباره در سال ۱۳۳۶ش تعیین شد.<ref>ذکاء، «تاریخچة تغییرات و تحولات درفش و علامت دولت ایران از آغاز سدة سیزدهم هجری قمری تا امروز»،1344ش، ص23.</ref> | ||
==پرچم جمهوری اسلامی ایران== | ==پرچم جمهوری اسلامی ایران== | ||
پس از انقلاب | پس از [[انقلاب اسلامی ایران|انقلاب اسلامی]]، [[امام خمینی]] دستور تغییر آرم [[پرچم]] ایران را صادر کرد.<ref>خمینی، صحیفه امام، 1389ش، ج12، ص486.</ref> یک سال پس از تثبیت نظام جمهوری اسلامی، مشخصات فنی و ظاهری پرچم رسمی کشور ایران، اعلام شد. بخش بالایی پرچم ایران به رنگ سبز طراحی شد تا نمادی از دین اسلام و مذهب شیعه باشد. | ||
رنگ سفید در بخش میانی پرچم، نماد صلحدوستی و آرامشطلبی ایرانیان است. کلمه «الله» در وسط پرچم، به شکل لاله سرخ طراحی شد که از خون شهیدان سر برآورده و با چهار هلال که قسمت قائم میانی آن مظهر قدرت و استقامت ایرانیان بود، مجموعاً عبارت «لا إله إلا الله» را بازنمایی میکند. عبارت «اللهاکبر» ۲۲ بار در حاشیه پایین و بالای پرچم تکرار شده و نماد روز پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ش است. در بخش پایینی پرچم، رنگ سرخ به نشانه آمادگی همیشگی ایرانیان برای دفاع از استقلال و آزادی است که به قیمت خون شهیدان بهدست آمده است.<ref>حائری، علی، روزشمار شمسی، 1386ش، ج1، ص315.</ref> | |||
==نمادهای فرهنگی در پرچمهای مناسبتی ایران== | ==نمادهای فرهنگی در پرچمهای مناسبتی ایران== | ||
ایرانیان در مناسبتهای خاص دینی و مذهبی و | [[پرونده:پرچم ایران۲.jpg|جایگزین=پرچم ایران بر سر در چند خانه در یکی از محلههای تهران|بندانگشتی|پرچم ایران بر سر در چند خانه در یکی از محلههای تهران]] | ||
ایرانیان در مناسبتهای خاص دینی و مذهبی و بهویژه در مراسم سوگ و عزاداری، از پرچم با نمادها و رنگهای خاص، بهره میگیرند و معمولاً آن را «عَلم» مینامند. علمهای مخصوص شیعیان ایران در عزاداریها، نمادهای مختلفی دارد؛ از جمله: [[آهو]] (نماد رأفت [[امام رضا]])، شیر (نماد هیبت [[امام علی]])، پرندگان (نماد پیامرسانی)، رنگ سبز (نماد قداست)، رنگ سرخ (نماد [[شهادت]]) و رنگ سیاه (نماد مظلومیت و مرگ).<ref>بهار، «تحلیل مردمشناختی نمادها در عزداری عاشورای حسینی»، 1383ش، ص 106-108.</ref> | |||
امروزه بهکارگیری علم و پرچم در هیئتهای مذهبی، بسیار رایج است و برخی هیئتها علم مخصوص خود را دارند. پرچم سیاه در ایام [[عزاداری امام حسین]]، بهویژه در دهه اول [[ماه محرم|محرم]] و روز [[عاشورا]]، بر سردر [[خانه|خانهها]] و مغازهها و در معابر، نصب میشود.<ref>محدثی، فرهنگ عاشورا،1391 ش، ص85-86.</ref> | |||
پرچمهای سیاه سهگوش بر سردر خانهها در اکثر نقاط ایران، نشانه عزا است. گاهی، پرچم سبز نشانه پایان دوران سربازی فرزندان است که بر سر در خانهها نصب میکنند.<ref>نوربخش، بندرلنگه در ساحل خلیج فارس، 1385ش، ص262.</ref> پرچمهای رنگی نشانه [[شادی]] است؛ در [[مراسم عروسی]] عشایر فارس، پرچمهای رنگی نشانهٔ تزئین و اطلاعرسانی است.<ref>بهمنبیگی، عرف و عادت در عشایر فارس، 1324ش، ص13.</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
{{پانویس}} | {{پانویس}} | ||
==منابع== | ==منابع== | ||
* افشار، ایرج، «تازهها و پارههای ایرانشناسی»، بخارا، تهران، | {{آغاز منابع}} | ||
* ببری دیزج، مهربان، «انواع بیرق و کاربردهای آن در نتایج یک | *افشار، ایرج، «تازهها و پارههای ایرانشناسی»، بخارا، تهران، س۵، شماره ۳۲–۳۴، ۱۳۸۲ش. | ||
* بهار، مهری، «تحلیل مردمشناختی نمادها در عزداری عاشورای حسینی»، همایش بینالمللی محرم و فرهنگ مردم، بهکوشش | *ببری دیزج، مهربان، «انواع بیرق و کاربردهای آن در نتایج یک پژوهش عهد ناصری»، پیام بهارستان، تهران، س۲، شماره ۵، ۱۳۸۸ش. | ||
* بهمنبیگی، محمد، عرف و عادت در عشایر فارس، شیراز، نوید شیراز، ۱۳۲۴ش. | *بهار، مهری، «تحلیل مردمشناختی نمادها در عزداری عاشورای حسینی»، همایش بینالمللی محرم و فرهنگ مردم، بهکوشش پژوهشکدهٔ مردمشناسی، تهران، ۱۳۸۳ش. | ||
* حائری، علی، روزشمار شمسی، قم، دفتر عقل، | *بهمنبیگی، محمد، عرف و عادت در عشایر فارس، شیراز، نوید شیراز، ۱۳۲۴ش. | ||
* خالقی مطلق، جلال، شاهنامه خالقی مطلق، تهران، سخن، | *حائری، علی، روزشمار شمسی، قم، دفتر عقل، ۱۳۸۶ش. | ||
* خمینی، روحالله، صحیفه امام، تهران، | *خالقی مطلق، جلال، شاهنامه خالقی مطلق، تهران، سخن، ۱۳۹۳ش. | ||
* خوارزمی، محمدبن حمد، مفاتیحالعلوم، بیروت، دارالمناهل، | *خمینی، روحالله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۹ش. | ||
* دهخدا، علیاکبر، لغتنامه، تهران، دانشگاه تهران، | *خوارزمی، محمدبن حمد، مفاتیحالعلوم، بیروت، دارالمناهل، ۱۴۲۸ق. | ||
* ذکاء، | *دهخدا، علیاکبر، لغتنامه، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۷۷ش. | ||
* | *ذکاء، یحیی، «تاریخچهٔ تغییرات و تحولات درفش و علامت دولت ایران از آغاز سدهٔ سیزدهم هجری قمری تا امروز (۳)»، نشریه هنر و مردم، تهران، شماره ۳۴، ۱۳۴۴ش. | ||
* طبری، محمدبن جریر، تاریخ طبری، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران، اساطیر، | *ذکاء، یحیی، «تاریخچة تغییرات و تحولات درفش و علامت دولت ایران از آغاز سدة سیزدهم هجری قمری تا امروز»، نشریه هنر و مردم، شماره ۳۸، آذر ۱۳۴۴ش. | ||
* عمید، حسن، فرهنگ عمید، تهران، امیرکبیر، | *طبری، محمدبن جریر، تاریخ طبری، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران، اساطیر، ۱۳۶۲ش. | ||
* فردوسی، ابوالقاسم، شاهنامه، در وبسایت گنجور، تاریخ بازدید: | *عمید، حسن، فرهنگ عمید، تهران، امیرکبیر، ۱۳۹۰ش. | ||
* | *فردوسی، ابوالقاسم، شاهنامه، در وبسایت گنجور، تاریخ بازدید: ۲۵ تیر ۱۴۰۱ش. | ||
* | *قزوینی، عبدالجلیل، نقض، تهران، چاپ جلالالدین محدث ارموی، ۱۳۵۸ش. | ||
* محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، قم، معروف، | *کسروی، احمد، شیخ صفی و تبارش، تهران، ۱۳۲۳ش. | ||
* مسعودی، علیبن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، | *محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، قم، معروف، ۱۳۹۱ش. | ||
* نوربخش، حسین، بندرلنگه در ساحل خلیج فارس، بندرعباس، اداره کل فرهنگ و هنر استان هرمزگان، ۱۳۵۸ش. | *مسعودی، علیبن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، ۱۴۰۹ق. | ||
* نیّر نوری، حمید، «ذیلی بر سلسله مقالات: تاریخچه تغییرات و تحوّلات درفش و علامت ایران از آغاز سده سیزدهم هجری قمری تا امروز»، هنر و مردم، | *نوربخش، حسین، بندرلنگه در ساحل خلیج فارس، بندرعباس، اداره کل فرهنگ و هنر استان هرمزگان، ۱۳۵۸ش. | ||
* وندیداد، ترجمه و تحقیق هاشم رضی، تهران، فکر روز، ۱۳۷۶ش. | *نیّر نوری، حمید، «ذیلی بر سلسله مقالات: تاریخچه تغییرات و تحوّلات درفش و علامت ایران از آغاز سده سیزدهم هجری قمری تا امروز»، هنر و مردم، ش۷۷–۷۸، ۱۳۴۷–۱۳۴۸ش. | ||
* یشتها، | *وندیداد، ترجمه و تحقیق هاشم رضی، تهران، فکر روز، ۱۳۷۶ش. | ||
*یشتها، ترجمهٔ ابراهیم پورداود، تهران، طهوری، ۱۳۴۷ش. | |||
{{پایان منابع}} | |||
{{ایران-افقی}} | |||
[[رده: | [[رده:آثار ملی ایران]] | ||
[[رده: | [[رده:نشانهای بینالمللی]] | ||
[[رده:نمادهای ملی ایران]] | |||
نسخهٔ کنونی تا ۲۴ مهر ۱۴۰۴، ساعت ۱۰:۱۱
پرچم ایران؛ پارچه یا کاغذ یا پوست متشکل از چند رنگ سبز، سفید، قرمز و نشان الله در وسط رنگ سفید، نشان دهنده اسلامیت، صلح وملیّت ایرانیان.
به پارچهای که نقش مخصوص یک کشور، مؤسسه یا گروه بر روی آن بوده و بر چوب یا میلهای نصب میگردد پرچم گفته میشود. پرچم را در گذشته، درفش یا عَلَم نیز میگفتند.[۱] همچنین به قطعهای از ابریشم یا موی اسب یا دم گاو که بر گردن علم بسته میشد، پرچم میگفتند.[۲] «عَلم» و «لوا» واژگانی بودند که ایرانیان پس از پذیرش دین اسلام آنها را بهکار گرفتند.[۳]
واژهٔ «بیرق» در زمان قاجار برای پرچم مرسوم شد؛ بیرق عزا، بیرق سوارهنظام، بیرق توپچی، بیرق توپخانه، بیرق سواره قزاق، بیرق ابنیه سلطنتی ایران و بیرق قاپوق در مکتوبات و زبان عامیانه مردم، رایج بود.[۴] لفظ «عَلم» در این دوره، تنها شامل پرچمهای عزا بود. واژهٔ «پرچم» در دوره پهلوی، توسط فرهنگستان تصویب شد.[۵]
تاریخچه پرچم ایران
[ویرایش | ویرایش مبدأ]
ایرانیان همانند سایر جوامع از گذشتههای دور، نقش و نماد اجتماع خود را در قالب پرچم، نمایش میدادند. کاربرد واژهٔ «گاودرفش» در دوره پهلوی،[۶] واژهٔ «درفش» در دوره پیش از اسلام[۷] و اشاره به «درفش کاویانی» در شاهنامه فردوسی، نشان از کاربرد کهن پرچم در فرهنگ ایرانیان دارد.[۸]
البته اصطلاح «درفش کاویانی» در متون برجای مانده از دوران اشکانی، سلوکی، هخامنشی دیده نشده و بیشتر در منابع دوره اسلامی به آن اشاره شده است. پژوهشگران امروزی برخورد محتاطانهای در بیان تاریخی بودن درفش کاویانی دارند، اگرچه در اسطورهها بیان شده است.[۹]
هرچند در منابع کهن اسلامی، از جمله مورخان سدهٔ دهممیلادی، طبری[۱۰] و مسعودی[۱۱] درفش کاویان را ساختهای از پوست «پلنگ» و ابعاد ۸ در ۱۲ ذراع، حدود ۵ در ۷٬۵ متر توصیف کردهاند. «خوارزمی» نیز درفش کاویانی را از پوست خرس یا شیر یاد کرده است.[۱۲]
در دوره صفوی، علامت شیر و خورشید در پرچم ایران، نقش بست.[۱۳] پژوهشگران، شهرت امام علی به لقب «شیر خدا» را در انتخاب علامت شیر برای پرچم حکومت شیعهمذهب صفوی، اثرگذار دانستهاند.[۱۴] خورشید نیز بهعنوان مظهر فرّ ایزدی، نمادی از نور الهی امامان مذهب شیعه دانسته شده و در پرچم حکومت صفوی استفاده شد تا مشروعیت سیاسی را با انتساب به آموزههای مذهبی، ایجاد کند.[۱۵]
رنگها و نشانهای پرچم ایران
[ویرایش | ویرایش مبدأ]پرچم ایران بنا بر اصل پنجم متمم قانون اساسی مصوب ۱۳۲۶ش، متشکل از نوارهای برابر از نظر طول و عرض و به رنگهای سبز، سفید، قرمز و با نشان خورشید و شیر در حال حرکت که در دست شمشیری دارد، تعیین شد. بعدها، رنگ سبز نشان اسلام و خرمی، رنگ سفید نشان صلح و آرامش و رنگ قرمز نشان مشروطیت ایران و دفاع از استقلال و آزادی و شیر، نشان شجاعت و استقامت، تفسیر شد.[۱۶] ابعاد و شکل دقیق پرچم دوباره در سال ۱۳۳۶ش تعیین شد.[۱۷]
پرچم جمهوری اسلامی ایران
[ویرایش | ویرایش مبدأ]پس از انقلاب اسلامی، امام خمینی دستور تغییر آرم پرچم ایران را صادر کرد.[۱۸] یک سال پس از تثبیت نظام جمهوری اسلامی، مشخصات فنی و ظاهری پرچم رسمی کشور ایران، اعلام شد. بخش بالایی پرچم ایران به رنگ سبز طراحی شد تا نمادی از دین اسلام و مذهب شیعه باشد.
رنگ سفید در بخش میانی پرچم، نماد صلحدوستی و آرامشطلبی ایرانیان است. کلمه «الله» در وسط پرچم، به شکل لاله سرخ طراحی شد که از خون شهیدان سر برآورده و با چهار هلال که قسمت قائم میانی آن مظهر قدرت و استقامت ایرانیان بود، مجموعاً عبارت «لا إله إلا الله» را بازنمایی میکند. عبارت «اللهاکبر» ۲۲ بار در حاشیه پایین و بالای پرچم تکرار شده و نماد روز پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ش است. در بخش پایینی پرچم، رنگ سرخ به نشانه آمادگی همیشگی ایرانیان برای دفاع از استقلال و آزادی است که به قیمت خون شهیدان بهدست آمده است.[۱۹]
نمادهای فرهنگی در پرچمهای مناسبتی ایران
[ویرایش | ویرایش مبدأ]
ایرانیان در مناسبتهای خاص دینی و مذهبی و بهویژه در مراسم سوگ و عزاداری، از پرچم با نمادها و رنگهای خاص، بهره میگیرند و معمولاً آن را «عَلم» مینامند. علمهای مخصوص شیعیان ایران در عزاداریها، نمادهای مختلفی دارد؛ از جمله: آهو (نماد رأفت امام رضا)، شیر (نماد هیبت امام علی)، پرندگان (نماد پیامرسانی)، رنگ سبز (نماد قداست)، رنگ سرخ (نماد شهادت) و رنگ سیاه (نماد مظلومیت و مرگ).[۲۰]
امروزه بهکارگیری علم و پرچم در هیئتهای مذهبی، بسیار رایج است و برخی هیئتها علم مخصوص خود را دارند. پرچم سیاه در ایام عزاداری امام حسین، بهویژه در دهه اول محرم و روز عاشورا، بر سردر خانهها و مغازهها و در معابر، نصب میشود.[۲۱]
پرچمهای سیاه سهگوش بر سردر خانهها در اکثر نقاط ایران، نشانه عزا است. گاهی، پرچم سبز نشانه پایان دوران سربازی فرزندان است که بر سر در خانهها نصب میکنند.[۲۲] پرچمهای رنگی نشانه شادی است؛ در مراسم عروسی عشایر فارس، پرچمهای رنگی نشانهٔ تزئین و اطلاعرسانی است.[۲۳]
پانویس
[ویرایش | ویرایش مبدأ]- ↑ عمید، فرهنگ عمید، ذیل واژه پرچم.
- ↑ دهخدا، لغتنامه، ذیل واژه پرچم.
- ↑ افشار، تازهها و پارههای ایرانشناسی، 1382ش، ص94-93.
- ↑ ذکاء، «تاریخچهٔ تغییرات و تحولات درفش و علامت دولت ایران از آغاز سدهٔ سیزدهم هجری قمری تا به امروز»،1344ش، ص33-25.
- ↑ ببری دیزج، انواع بیرق و کاربردهای آن در نتایج یک پژوهش عهد ناصری، 1388ق، ص905.
- ↑ یشتها، هرمزدشِت، 1347ش، بند11.
- ↑ وندیداد، فرگرد1، 1376ش، بند7.
- ↑ فردوسی، شاهنامه، بخش7 ضحاک و بخش 13 فریدون، در وبسایت گنجور.
- ↑ خالقی مطلق، شاهنامه خالقی مطلق، 1393ش.
- ↑ طبری، تاریخ طبری، 1362ش، ج1، ص5-2174.
- ↑ مسعودی، مروج الذهب و معادن الجوهر، 1409ق، ج3، ص51.
- ↑ خوارزمی، مفاتیح العلوم، 1428ق، ص115.
- ↑ نیّر نوری، «ذیلی بر سلسله مقالات: تاریخچه تغییرات و تحوّلات درفش و علامت ایران از آغاز سده سیزدهم هجری قمری تا امروز»، ۱۳۴۷–۱۳۴۸ش ج۱، ص۷۲.
- ↑ قزوینی، نقض، 1358ش، ج۱، ص۴۷۲ و 165.
- ↑ کسروی، شیخ صفی و تبارش، 1323ش، ج۱، ص۳–۴.
- ↑ ذکاء، «تاریخچة تغییرات و تحولات درفش و علامت دولت ایران از آغاز سدة سیزدهم هجری قمری تا امروز»، 1344ش، ص40-39.
- ↑ ذکاء، «تاریخچة تغییرات و تحولات درفش و علامت دولت ایران از آغاز سدة سیزدهم هجری قمری تا امروز»،1344ش، ص23.
- ↑ خمینی، صحیفه امام، 1389ش، ج12، ص486.
- ↑ حائری، علی، روزشمار شمسی، 1386ش، ج1، ص315.
- ↑ بهار، «تحلیل مردمشناختی نمادها در عزداری عاشورای حسینی»، 1383ش، ص 106-108.
- ↑ محدثی، فرهنگ عاشورا،1391 ش، ص85-86.
- ↑ نوربخش، بندرلنگه در ساحل خلیج فارس، 1385ش، ص262.
- ↑ بهمنبیگی، عرف و عادت در عشایر فارس، 1324ش، ص13.
منابع
[ویرایش | ویرایش مبدأ]- افشار، ایرج، «تازهها و پارههای ایرانشناسی»، بخارا، تهران، س۵، شماره ۳۲–۳۴، ۱۳۸۲ش.
- ببری دیزج، مهربان، «انواع بیرق و کاربردهای آن در نتایج یک پژوهش عهد ناصری»، پیام بهارستان، تهران، س۲، شماره ۵، ۱۳۸۸ش.
- بهار، مهری، «تحلیل مردمشناختی نمادها در عزداری عاشورای حسینی»، همایش بینالمللی محرم و فرهنگ مردم، بهکوشش پژوهشکدهٔ مردمشناسی، تهران، ۱۳۸۳ش.
- بهمنبیگی، محمد، عرف و عادت در عشایر فارس، شیراز، نوید شیراز، ۱۳۲۴ش.
- حائری، علی، روزشمار شمسی، قم، دفتر عقل، ۱۳۸۶ش.
- خالقی مطلق، جلال، شاهنامه خالقی مطلق، تهران، سخن، ۱۳۹۳ش.
- خمینی، روحالله، صحیفه امام، تهران، مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی (س)، ۱۳۸۹ش.
- خوارزمی، محمدبن حمد، مفاتیحالعلوم، بیروت، دارالمناهل، ۱۴۲۸ق.
- دهخدا، علیاکبر، لغتنامه، تهران، دانشگاه تهران، ۱۳۷۷ش.
- ذکاء، یحیی، «تاریخچهٔ تغییرات و تحولات درفش و علامت دولت ایران از آغاز سدهٔ سیزدهم هجری قمری تا امروز (۳)»، نشریه هنر و مردم، تهران، شماره ۳۴، ۱۳۴۴ش.
- ذکاء، یحیی، «تاریخچة تغییرات و تحولات درفش و علامت دولت ایران از آغاز سدة سیزدهم هجری قمری تا امروز»، نشریه هنر و مردم، شماره ۳۸، آذر ۱۳۴۴ش.
- طبری، محمدبن جریر، تاریخ طبری، ترجمه ابوالقاسم پاینده، تهران، اساطیر، ۱۳۶۲ش.
- عمید، حسن، فرهنگ عمید، تهران، امیرکبیر، ۱۳۹۰ش.
- فردوسی، ابوالقاسم، شاهنامه، در وبسایت گنجور، تاریخ بازدید: ۲۵ تیر ۱۴۰۱ش.
- قزوینی، عبدالجلیل، نقض، تهران، چاپ جلالالدین محدث ارموی، ۱۳۵۸ش.
- کسروی، احمد، شیخ صفی و تبارش، تهران، ۱۳۲۳ش.
- محدثی، جواد، فرهنگ عاشورا، قم، معروف، ۱۳۹۱ش.
- مسعودی، علیبن حسین، مروج الذهب و معادن الجوهر، ۱۴۰۹ق.
- نوربخش، حسین، بندرلنگه در ساحل خلیج فارس، بندرعباس، اداره کل فرهنگ و هنر استان هرمزگان، ۱۳۵۸ش.
- نیّر نوری، حمید، «ذیلی بر سلسله مقالات: تاریخچه تغییرات و تحوّلات درفش و علامت ایران از آغاز سده سیزدهم هجری قمری تا امروز»، هنر و مردم، ش۷۷–۷۸، ۱۳۴۷–۱۳۴۸ش.
- وندیداد، ترجمه و تحقیق هاشم رضی، تهران، فکر روز، ۱۳۷۶ش.
- یشتها، ترجمهٔ ابراهیم پورداود، تهران، طهوری، ۱۳۴۷ش.
| گردشگری |
| ||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| طبیعت |
| ||||||||||
| شهرها | |||||||||||
| استانها | |||||||||||
| تاریخ |
| ||||||||||
| سیاست | |||||||||||
| جامعه و فرهنگ |
| ||||||||||
| هنر | |||||||||||
| خوارکیها | |||||||||||
