پرش به محتوا

پیش‌نویس:علی صفایی حائری: تفاوت میان نسخه‌ها

از ایران پدیا
imported>محمدمهدی محمدی
بدون خلاصۀ ویرایش
imported>محمدمهدی محمدی
لینک داخلی
خط ۳۵: خط ۳۵:
'''<big>علی صفایی حائری</big>'''؛ نویسنده، مجتهد و نواندیش معاصر.
'''<big>علی صفایی حائری</big>'''؛ نویسنده، مجتهد و نواندیش معاصر.


علی صفایی حائری، مشهور به «عین صاد» (1330–1378ش)، در شهر قم به دنیا آمد و از نواندیشان دینی بود که بر نگرش نظام‌مند به آموزه‌های اسلامی و اهمیت نظام تربیتی تأکید داشت. وی در سنین نوجوانی تحصیلات دینی خود را آغاز کرد و به سرعت به مقام اجتهاد رسید. صفایی علاوه بر تألیفات علمی و تربیتی، اندیشه‌ای نوگرایانه در حوزه اخلاق، تربیت و نقد فرهنگ و هنر داشت و بیش از پنجاه اثر در زمینه‌های قرآن، نهج‌البلاغه، تربیت، ادبیات و فلسفه نوشت. زندگی خانوادگی و اخلاقی او با محبت عمیق به همسر و فرزندان، شکیبایی و خویشتن‌داری همراه بود. علی صفایی در 22 تیر 1378ش در سانحه تصادف درگذشت و در گلزار شهدای قم به خاک سپرده شد. آثار او با تأکید بر مسئولیت، حرکت، احترام به آزادی انسان و مبارزه با التقاط و مادی‌گری، میراث فکری برجسته‌ای برای نسل‌های بعدی به جای گذاشته است.
علی صفایی حائری، مشهور به «عین صاد» (1330–1378ش)، در شهر قم به دنیا آمد و از نواندیشان دینی بود که بر نگرش نظام‌مند به آموزه‌های اسلامی و اهمیت نظام تربیتی تأکید داشت. وی در سنین نوجوانی تحصیلات دینی خود را آغاز کرد و به سرعت به مقام [[درجه اجتهاد|اجتهاد]] رسید. صفایی علاوه بر تألیفات علمی و تربیتی، اندیشه‌ای نوگرایانه در حوزه [[اخلاق]]، [[تربیت]] و نقد فرهنگ و هنر داشت و بیش از پنجاه اثر در زمینه‌های [[قرآن]]، [[نهج البلاغه|نهج‌البلاغه]]، تربیت، ادبیات و فلسفه نوشت. زندگی خانوادگی و اخلاقی او با [[محبت در خانواده|محبت]] عمیق به همسر و فرزندان، شکیبایی و خویشتن‌داری همراه بود. علی صفایی در 22 [[تیر]] 1378ش در سانحه تصادف درگذشت و در گلزار شهدای قم به خاک سپرده شد. آثار او با تأکید بر مسئولیت، حرکت، احترام به آزادی انسان و مبارزه با التقاط و مادی‌گری، میراث فکری برجسته‌ای برای نسل‌های بعدی به جای گذاشته است.


==معرفی علی صفایی حائری==
==معرفی علی صفایی حائری==
علی صفایی حائری معروف به «عین صاد»، در 1330ش، در شهر [[قم]] به دنیا آمد. وی فرزند عباس صفایی حائری و نواده آیت‌الله محمدعلی صفایی حائری قمی است. او در زمره نواندیشانی است که بر نگرش نظام‌مند به آموزه‌های دینی باور داشته و نظام تربیتی را مقدم بر سایر نظامات فکری، عرفانی، اخلاقی، سیاسی و حقوقی می‌دانست.<ref>[https://hawzah.net/fa/Mostabser/View/4916/%D8%B5%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1%DB%8C%D8%8C-%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D8%B9%D9%84%DB%8C «صفایی حائری، شیخ علی»، در پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref> وی در عنفوان جوانی با تحول در شاکله فکری‌اش، راه خود را از سایر هم‌سِلکان خود در کسوت روحانیت جدا کرد.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/159781/%DA%86%D8%B4%D9%85%D9%87-%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D9%8A پایدار، «چشمه جاری»، در سایت راسخون.]</ref>  
علی صفایی حائری معروف به «عین صاد»، در 1330ش، در شهر قم به دنیا آمد. وی فرزند عباس صفایی حائری و نواده آیت‌الله محمدعلی صفایی حائری قمی است. او در زمره نواندیشانی است که بر نگرش نظام‌مند به آموزه‌های دینی باور داشته و نظام تربیتی را مقدم بر سایر نظامات فکری، عرفانی، اخلاقی، سیاسی و حقوقی می‌دانست.<ref>[https://hawzah.net/fa/Mostabser/View/4916/%D8%B5%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1%DB%8C%D8%8C-%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D8%B9%D9%84%DB%8C «صفایی حائری، شیخ علی»، در پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref> وی در عنفوان جوانی با تحول در شاکله فکری‌اش، راه خود را از سایر هم‌سِلکان خود در کسوت روحانیت جدا کرد.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/159781/%DA%86%D8%B4%D9%85%D9%87-%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D9%8A پایدار، «چشمه جاری»، در سایت راسخون.]</ref>  


==دوران تحصیل علی صفایی حائری==
==دوران تحصیل علی صفایی حائری==
صفایی پس از اتمام تحصیلات ابتدایی، در سن سیزده سالگی به فراگیری علوم اسلامی پرداخت<ref>[https://www.rajanews.com/news/115437 «عین صاد، حروف مقطعه علم و صفا»، در سایت رجانیوز.]</ref>  و طی چهار سال دروس سطح را به پایان رساند. وی ادبيات و بخشي از سطح را نزد نصرت ميانجي و جليلي، شرح لمعه را نزد اسدالله مدني و موسوي اردبيلي و ابوالفضل موسوي تبريزي، رسائل را نزد سید مهدی روحاني و جعفر سبحانی و مكاسب و كفايه را نزد ستوده، حسین نوري همدانی و فاضل لنكراني فرا گرفت. ا
صفایی پس از اتمام تحصیلات ابتدایی، در سن سیزده سالگی به فراگیری علوم اسلامی پرداخت<ref>[https://www.rajanews.com/news/115437 «عین صاد، حروف مقطعه علم و صفا»، در سایت رجانیوز.]</ref>  و طی چهار سال دروس سطح را به پایان رساند. وی ادبيات و بخشی از سطح را نزد نصرت ميانجی و جليلی، شرح لمعه را نزد اسدالله مدنی و موسوی اردبيلی و ابوالفضل موسوی تبريزی، رسائل را نزد سید مهدی روحانی و جعفر سبحانی و مكاسب و كفايه را نزد ستوده، حسین نوری همدانی و فاضل لنكرانی فرا گرفت.


ساتيد وی در درس خارج فقه و اصول، سید محمد محقق داماد و مرتضي حائري و پدرش، عباس صفایي حائري بودند. وی بیشترین تأثیر فکری و علمی را در طول دوران تحصیل علوم دینی، از پدرش داشته است. صفایی در کوتاه‌ترین زمان ممکن به مقام اجتهاد نایل آمده و به یکی از اساتید مبرّز حوزه تبدیل گشت.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/159781/%DA%86%D8%B4%D9%85%D9%87-%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D9%8A پایدار، «چشمه جاری»، در سایت راسخون.]</ref>  
اساتيد وی در درس خارج [[فقه اسلامی|فقه]] و اصول، سید محمد محقق داماد و مرتضی حائری و پدرش، عباس صفایی حائری بودند. وی بیشترین تأثیر فکری و علمی را در طول دوران تحصیل علوم دینی، از پدرش داشته است. صفایی در کوتاه‌ترین زمان ممکن به مقام [[درجه اجتهاد|اجتهاد]] نایل آمده و به یکی از اساتید مبرّز [[حوزه علمیه قم|حوزه]] تبدیل گشت.<ref>[https://rasekhoon.net/article/show/159781/%DA%86%D8%B4%D9%85%D9%87-%D8%AC%D8%A7%D8%B1%D9%8A پایدار، «چشمه جاری»، در سایت راسخون.]</ref>  


==ازدواج علی صفایی حائری==
==ازدواج علی صفایی حائری==
خط ۵۱: خط ۵۱:
سیمای بشاش، نگاه نافذ، لبخند ملیح و معنادار، سخنان دل‌نشین و آرامش‌بخش، شکیبایی و خویشتن‌داری در پیشامدها و سختی‌ها از خصوصیات بارز اخلاقی صفایی بود.<ref>[https://hawzah.net/fa/Mostabser/View/4916/%D8%B5%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1%DB%8C%D8%8C-%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D8%B9%D9%84%DB%8C «صفایی حائری، شیخ علی»، در پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>
سیمای بشاش، نگاه نافذ، لبخند ملیح و معنادار، سخنان دل‌نشین و آرامش‌بخش، شکیبایی و خویشتن‌داری در پیشامدها و سختی‌ها از خصوصیات بارز اخلاقی صفایی بود.<ref>[https://hawzah.net/fa/Mostabser/View/4916/%D8%B5%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1%DB%8C%D8%8C-%D8%B4%DB%8C%D8%AE-%D8%B9%D9%84%DB%8C «صفایی حائری، شیخ علی»، در پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>
===محبت به همسر===
===محبت به همسر===
علی صفایی حائری، [[محبت]] واقعی به همسر را این گونه می‌دانست که در رسیدن به مقاصد خودش و هدف نهایی زندگی، یاری شود و به مراحلی که باید طی کند، برسد؛ نه آن‌که به هرچه می‌خواهد برسد یا برای مقاصد شوهر، استثمار شود. محبت شوهر به همسرش آن است که او را در طی کردن مراحل زندگی، متحول کند حتی اگر لازمه‌ی آن، فراغت از شوهرش باشد.  
علی صفایی حائری، [[محبت در خانواده|محبت]] واقعی به همسر را این گونه می‌دانست که در رسیدن به مقاصد خودش و هدف نهایی زندگی، یاری شود و به مراحلی که باید طی کند، برسد؛ نه آن‌که به هرچه می‌خواهد برسد یا برای مقاصد شوهر، استثمار شود. محبت شوهر به همسرش آن است که او را در طی کردن مراحل زندگی، متحول کند حتی اگر لازمه‌ی آن، فراغت از شوهرش باشد.  


===محبت به فرزند===
===محبت به فرزند===
همچنین محبت به فرزند، تأمین تمام خواسته‌های فرزند نیست و نیز آن فرآیندی نیست که نتیجه آن، لزوما رفتاری مطابق میل پدر باشد، بلکه رفتار پدر، زمانی محبت‌آمیز است که نتیجه آن، پدیداری تحول در فرزند باشد؛ به‌گونه‌ای که برای دنیایی که او را خدا برای آن دنیا خلق کرده است کاملا آماده شود.<ref>[https://rasekhoon.net/media/show/1544603/%D9%85%D8%AD%D8%A8%D8%AA-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1-%D9%88-%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B5%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1%DB%8C صفایی حائری، «محبت واقعی به همسر و فرزند»، در وب‌سایت راسخون.]</ref>
همچنین محبت به فرزند، تأمین تمام خواسته‌های فرزند نیست و نیز آن فرآیندی نیست که نتیجه آن، لزوما رفتاری مطابق میل [[پدر]] باشد، بلکه رفتار پدر، زمانی محبت‌آمیز است که نتیجه آن، پدیداری تحول در فرزند باشد؛ به‌گونه‌ای که برای دنیایی که او را خدا برای آن دنیا خلق کرده است کاملا آماده شود.<ref>[https://rasekhoon.net/media/show/1544603/%D9%85%D8%AD%D8%A8%D8%AA-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1-%D9%88-%D9%81%D8%B1%D8%B2%D9%86%D8%AF-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D8%AF-%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B5%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1%DB%8C صفایی حائری، «محبت واقعی به همسر و فرزند»، در وب‌سایت راسخون.]</ref>


==فعالیت‌های علمی علی صفایی حائری==
==فعالیت‌های علمی علی صفایی حائری==
صفايي، گرچه به دلیل برخی مسائل سیاسی و اتهام التقاطی بودن اندیشه‌های او، تا دو دهه بعد از [[انقلاب اسلامی]]، افکارش مجال بروز و نشر پیدا نکرد، اما او معلمي بود كه از میانۀ دهه 80 شمسی در بين نسل جوان و دانشگاهي و حتی در ميان هنرمندان و اهالي سينما مورد توجه قرار گرفت.<ref>[https://fa.wikishia.net/view/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B5%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1%DB%8C «علی صفایی حائری»، در ویکی شیعه.]</ref>   
صفايي، گرچه به دلیل برخی مسائل سیاسی و اتهام التقاطی بودن اندیشه‌های او، تا دو دهه بعد از [[انقلاب اسلامی]]، افکارش مجال بروز و نشر پیدا نکرد، اما او معلمی بود كه از میانۀ دهه 80 شمسی در بين نسل [[جوانی|جوان]] و دانشگاهی و حتی در ميان هنرمندان و اهالی سينما مورد توجه قرار گرفت.<ref>[https://fa.wikishia.net/view/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B5%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1%DB%8C «علی صفایی حائری»، در ویکی شیعه.]</ref>   


او در چهارده سالگی پس از آشنایی با ادبیات کودکان در سطح مجلات کودک و نوجوان، به مطالعه تاریخ ادبیات [[ایران]]، عرب، چین، ژاپن، آفریقا، اسپانیا، یونان و آمریکای لاتین روی آورد و با شاهکارهای ادبی جهان و افکار فرانتس کافکا و [[صادق هدایت]] و تحلیل‌های مارکسیستی، نهیلیستی و نواگزیستانسیالیستی آشنا شد.<ref>[https://www.noorsoft.org/fa/Mostabser/View/24/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B5%D9%81%D8%A7%D8%A6%DB%8C-%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1%DB%8C «زندگی‌نامه علی صفائی حائری»، در سایت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور).]</ref>   
او در چهارده سالگی پس از آشنایی با ادبیات کودکان در سطح مجلات کودک و نوجوان، به مطالعه تاریخ ادبیات [[ایران]]، عرب، چین، ژاپن، آفریقا، اسپانیا، یونان و آمریکای لاتین روی آورد و با شاهکارهای ادبی جهان و افکار فرانتس کافکا و صادق هدایت و تحلیل‌های مارکسیستی، نهیلیستی و نواگزیستانسیالیستی آشنا شد.<ref>[https://www.noorsoft.org/fa/Mostabser/View/24/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C%E2%80%8C%E2%80%8C%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%B9%D9%84%DB%8C-%D8%B5%D9%81%D8%A7%D8%A6%DB%8C-%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1%DB%8C «زندگی‌نامه علی صفائی حائری»، در سایت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور).]</ref>   


==آثار و تألیفات علی صفایی حائری==
== تألیفات علی صفایی حائری ==
[[پرونده:نامه های بلوغ.jpg|جایگزین=تصویر روی جلد کتاب نامه‌های بلوغ از علی صفایی حائری|بندانگشتی|تصویر روی جلد کتاب نامه‌های بلوغ از علی صفایی حائری]]
[[پرونده:نامه های بلوغ.jpg|جایگزین=تصویر روی جلد کتاب نامه‌های بلوغ از علی صفایی حائری|بندانگشتی|تصویر روی جلد کتاب نامه‌های بلوغ از علی صفایی حائری]]


===حوزه‌های تألیف===
===حوزه‌های تألیف===
صفایی در زمینه مباحث قرآن، اسلامی، امامت، تربیتی، هنر و ادبیات، نقد و روش نقد، آثاری را قلمی کرده است.
صفایی در زمینه مباحث [[قرآن]]، اسلامی، امامت، تربیتی، [[هنر اسلامی|هنر]] و ادبیات، نقد و روش نقد، آثاری را قلمی کرده است.


===نخستین اثر و شالوده فکری===
===نخستین اثر و شالوده فکری===
خط ۷۲: خط ۷۲:
===نام مستعار===
===نام مستعار===
او غالب کتاب‌های خود را با نام «عین صاد»، مخفف نام و نام خانوادگی خویش و نیز به معنای چشم جلوگیر منتشر می‌کرد.  
او غالب کتاب‌های خود را با نام «عین صاد»، مخفف نام و نام خانوادگی خویش و نیز به معنای چشم جلوگیر منتشر می‌کرد.  
== آثار ==


===آثار برجسته===
===آثار برجسته===
خط ۷۷: خط ۷۹:


===ویژگی‌های برجسته آثار صفایی===
===ویژگی‌های برجسته آثار صفایی===
از مهم‌ترین ویژگی‌های آثار علی صفایی، کلیدی بودن آنها و مبارزه با التقاط و مادی‌گری است. میراث صفایی، «نارضایتی از وضع موجود»، یعنی مسئولیت و حرکت، و «احترام به انسان»، یعنی به رسمیت شناختن آزادی و اختیار انسان‌ها در تغییر و تعالی است.<ref>[https://www.ettelaat.com/mobile/?p=167927&device=phone خواجه‌زاده، «مرجع تغییر»، سایت روزنامه اطلاعات.]</ref>  او را به دلیل اهتمامش بر انتقال روش‌های برداشت از آیات و روایات به شاگردان و مخاطبانش، «آموزگار روش‌ها» نامیده‌اند.
از مهم‌ترین ویژگی‌های آثار علی صفایی، کلیدی بودن آنها و مبارزه با التقاط و مادی‌گری است. میراث صفایی، «نارضایتی از وضع موجود»، یعنی [[مسئولیت‌پذیری|مسئولیت]] و حرکت، و «احترام به انسان»، یعنی به رسمیت شناختن آزادی و اختیار انسان‌ها در تغییر و تعالی است.<ref>[https://www.ettelaat.com/mobile/?p=167927&device=phone خواجه‌زاده، «مرجع تغییر»، سایت روزنامه اطلاعات.]</ref>  او را به دلیل اهتمامش بر انتقال روش‌های برداشت از آیات و روایات به شاگردان و مخاطبانش، «آموزگار روش‌ها» نامیده‌اند.


==درگذشت علی صفایی==
==درگذشت علی صفایی==
صفایی در 22 [[تير]] 1378ش، در حالی که راهی [[مشهد]] بود، در سانحه تصادف و در 48 سالگی به دیار باقی شتافت. پیکر وی در گلزار شهدای شهر [[قم]] در جوار فرزند شهیدش، محمد به خاک سپرده شد.<ref>[https://fa.wikishia.net/view/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B5%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1%DB%8C «علی صفایی حائری»، در ویکی شیعه.]</ref>  
صفایی در 22 تير 1378ش، در حالی که راهی [[مشهد]] بود، در سانحه تصادف و در 48 سالگی به دیار باقی شتافت. پیکر وی در گلزار شهدای شهر قم در جوار فرزند شهیدش، محمد به خاک سپرده شد.<ref>[https://fa.wikishia.net/view/%D8%B9%D9%84%DB%8C_%D8%B5%D9%81%D8%A7%DB%8C%DB%8C_%D8%AD%D8%A7%D8%A6%D8%B1%DB%8C «علی صفایی حائری»، در ویکی شیعه.]</ref>  
==پانویس==
==پانویس==
{{پانویس}}
{{پانویس}}

نسخهٔ ۱۱ شهریور ۱۴۰۴، ساعت ۲۱:۲۷

تحصیلاتاجتهاد در علوم دینی
محل تحصیلشهر قم
آثارمسئولیت و سازندگی، رشد، صراط، غدیر، عاشورا، آیه‌های سبز، ذهنیت و زاویه نگاه
فرزندان4 پسر و 4 دختر

علی صفایی حائری؛ نویسنده، مجتهد و نواندیش معاصر.

علی صفایی حائری، مشهور به «عین صاد» (1330–1378ش)، در شهر قم به دنیا آمد و از نواندیشان دینی بود که بر نگرش نظام‌مند به آموزه‌های اسلامی و اهمیت نظام تربیتی تأکید داشت. وی در سنین نوجوانی تحصیلات دینی خود را آغاز کرد و به سرعت به مقام اجتهاد رسید. صفایی علاوه بر تألیفات علمی و تربیتی، اندیشه‌ای نوگرایانه در حوزه اخلاق، تربیت و نقد فرهنگ و هنر داشت و بیش از پنجاه اثر در زمینه‌های قرآن، نهج‌البلاغه، تربیت، ادبیات و فلسفه نوشت. زندگی خانوادگی و اخلاقی او با محبت عمیق به همسر و فرزندان، شکیبایی و خویشتن‌داری همراه بود. علی صفایی در 22 تیر 1378ش در سانحه تصادف درگذشت و در گلزار شهدای قم به خاک سپرده شد. آثار او با تأکید بر مسئولیت، حرکت، احترام به آزادی انسان و مبارزه با التقاط و مادی‌گری، میراث فکری برجسته‌ای برای نسل‌های بعدی به جای گذاشته است.

معرفی علی صفایی حائری

علی صفایی حائری معروف به «عین صاد»، در 1330ش، در شهر قم به دنیا آمد. وی فرزند عباس صفایی حائری و نواده آیت‌الله محمدعلی صفایی حائری قمی است. او در زمره نواندیشانی است که بر نگرش نظام‌مند به آموزه‌های دینی باور داشته و نظام تربیتی را مقدم بر سایر نظامات فکری، عرفانی، اخلاقی، سیاسی و حقوقی می‌دانست.[۱] وی در عنفوان جوانی با تحول در شاکله فکری‌اش، راه خود را از سایر هم‌سِلکان خود در کسوت روحانیت جدا کرد.[۲]

دوران تحصیل علی صفایی حائری

صفایی پس از اتمام تحصیلات ابتدایی، در سن سیزده سالگی به فراگیری علوم اسلامی پرداخت[۳] و طی چهار سال دروس سطح را به پایان رساند. وی ادبيات و بخشی از سطح را نزد نصرت ميانجی و جليلی، شرح لمعه را نزد اسدالله مدنی و موسوی اردبيلی و ابوالفضل موسوی تبريزی، رسائل را نزد سید مهدی روحانی و جعفر سبحانی و مكاسب و كفايه را نزد ستوده، حسین نوری همدانی و فاضل لنكرانی فرا گرفت.

اساتيد وی در درس خارج فقه و اصول، سید محمد محقق داماد و مرتضی حائری و پدرش، عباس صفایی حائری بودند. وی بیشترین تأثیر فکری و علمی را در طول دوران تحصیل علوم دینی، از پدرش داشته است. صفایی در کوتاه‌ترین زمان ممکن به مقام اجتهاد نایل آمده و به یکی از اساتید مبرّز حوزه تبدیل گشت.[۴]

ازدواج علی صفایی حائری

صفایی در شانزده سالگی ازدواج کرد[۵] و در نوزده سالگی نخستین فرزندش به دنیا آمد. ثمره زندگی مشترک او، چهار پسر و چهار دختر بوده است.

ویژگی‌های اخلاقی علی صفایی حائری

سیمای بشاش، نگاه نافذ، لبخند ملیح و معنادار، سخنان دل‌نشین و آرامش‌بخش، شکیبایی و خویشتن‌داری در پیشامدها و سختی‌ها از خصوصیات بارز اخلاقی صفایی بود.[۶]

محبت به همسر

علی صفایی حائری، محبت واقعی به همسر را این گونه می‌دانست که در رسیدن به مقاصد خودش و هدف نهایی زندگی، یاری شود و به مراحلی که باید طی کند، برسد؛ نه آن‌که به هرچه می‌خواهد برسد یا برای مقاصد شوهر، استثمار شود. محبت شوهر به همسرش آن است که او را در طی کردن مراحل زندگی، متحول کند حتی اگر لازمه‌ی آن، فراغت از شوهرش باشد.

محبت به فرزند

همچنین محبت به فرزند، تأمین تمام خواسته‌های فرزند نیست و نیز آن فرآیندی نیست که نتیجه آن، لزوما رفتاری مطابق میل پدر باشد، بلکه رفتار پدر، زمانی محبت‌آمیز است که نتیجه آن، پدیداری تحول در فرزند باشد؛ به‌گونه‌ای که برای دنیایی که او را خدا برای آن دنیا خلق کرده است کاملا آماده شود.[۷]

فعالیت‌های علمی علی صفایی حائری

صفايي، گرچه به دلیل برخی مسائل سیاسی و اتهام التقاطی بودن اندیشه‌های او، تا دو دهه بعد از انقلاب اسلامی، افکارش مجال بروز و نشر پیدا نکرد، اما او معلمی بود كه از میانۀ دهه 80 شمسی در بين نسل جوان و دانشگاهی و حتی در ميان هنرمندان و اهالی سينما مورد توجه قرار گرفت.[۸]

او در چهارده سالگی پس از آشنایی با ادبیات کودکان در سطح مجلات کودک و نوجوان، به مطالعه تاریخ ادبیات ایران، عرب، چین، ژاپن، آفریقا، اسپانیا، یونان و آمریکای لاتین روی آورد و با شاهکارهای ادبی جهان و افکار فرانتس کافکا و صادق هدایت و تحلیل‌های مارکسیستی، نهیلیستی و نواگزیستانسیالیستی آشنا شد.[۹]

تألیفات علی صفایی حائری

تصویر روی جلد کتاب نامه‌های بلوغ از علی صفایی حائری
تصویر روی جلد کتاب نامه‌های بلوغ از علی صفایی حائری

حوزه‌های تألیف

صفایی در زمینه مباحث قرآن، اسلامی، امامت، تربیتی، هنر و ادبیات، نقد و روش نقد، آثاری را قلمی کرده است.

نخستین اثر و شالوده فکری

وی در هجده سالگی نخستین کتابش را با عنوان «مسئولیت و سازندگی» تألیف کرد. او در این کتاب، «تربیت و سازندگی» را نخستین نیازهای انسان و زیربنای حرکت او می‌داند. این کتاب بیانگر شالوده و ساختار فکری وی است.

نام مستعار

او غالب کتاب‌های خود را با نام «عین صاد»، مخفف نام و نام خانوادگی خویش و نیز به معنای چشم جلوگیر منتشر می‌کرد.

آثار

آثار برجسته

آثار وی بالغ بر پنجاه عنوان کتاب می‌شود که «مسئولیت و سازندگی»، «رشد»، «حرکت»، «صراط»، «غدیر»، «عاشورا»، «تو می‌آیی»، «آیه‌های سبز»، «نقدی بر هرمنوتیک»، «تطهیر با جاری قرآن» (3 جلد)، «روش برداشت‌ از قرآن»، «روش برداشت از نهج‌البلاغه»، «روش نقد» (5 جلد) ، «ذهنیت و زاویه دید»، «حقیقت حج»، «استاد و درس»، «خط انتقال معارف»، «بشنو از نی»، «انسان در دو فصل»، «اخبات»، «تربیت کودک»، «نامه‌های بلوغ» (حاوی پنج نامه به فرزندانش) ، «نظام اخلاقی اسلام»، «روحانیت و حوزه»، «درس‌هایی از انقلاب» (3 دفتر)، «از معرفت دینی تا حکومت دینی» و مجموعه شعری با عنوان «با او با نگاه فریاد می‌کردیم» (اشعاری در قالب شعر نو)، برخی از آنها است.[۱۰] انتشارات لیله القدر ناشر آثار وی است.[۱۱]

ویژگی‌های برجسته آثار صفایی

از مهم‌ترین ویژگی‌های آثار علی صفایی، کلیدی بودن آنها و مبارزه با التقاط و مادی‌گری است. میراث صفایی، «نارضایتی از وضع موجود»، یعنی مسئولیت و حرکت، و «احترام به انسان»، یعنی به رسمیت شناختن آزادی و اختیار انسان‌ها در تغییر و تعالی است.[۱۲] او را به دلیل اهتمامش بر انتقال روش‌های برداشت از آیات و روایات به شاگردان و مخاطبانش، «آموزگار روش‌ها» نامیده‌اند.

درگذشت علی صفایی

صفایی در 22 تير 1378ش، در حالی که راهی مشهد بود، در سانحه تصادف و در 48 سالگی به دیار باقی شتافت. پیکر وی در گلزار شهدای شهر قم در جوار فرزند شهیدش، محمد به خاک سپرده شد.[۱۳]

پانویس

منابع

  • پایدار، مرتضی، «چشمه جاری»، سایت راسخون، تاریخ درج مطلب: 27 تیر 1389ش.
  • خواجه‌زاده، نادر، «مرجع تغییر»، سایت روزنامه اطلاعات، تاریخ درج مطلب: 23 تیر 1399ش.
  • «زندگی‌نامه علی صفائی حائری»، سایت مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی (نور)، تاریخ درج مطلب: 19 اسفند 1398ش.
  • «صفایی حائری، شیخ علی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ درج مطلب: 18 مهر 1387ش.
  • صفایی حائری، علی، «محبت واقعی به همسر و فرزند»، وب‌سایت راسخون، تاريخ بارگذاری: 16 مهر 1399ش.
  • «علی صفایی حائری»، ویکی شیعه، تاریخ بازدید: 25 دی 1400ش.
  • «عین صاد، حروف مقطعه علم و صفا»، سایت رجانیوز، تاریخ درج مطلب: 28 تیر 1391ش.
  • وب‌سایت انتشارات ليلة القدر، تاريخ بازدید: 25 دی 1400ش.