پیش‌نویس:تربیت: تفاوت میان نسخه‌ها

→ تفاوت با ویرایش قدیمی‌تر تفاوت با ویرایش جدیدتر ←

نسخهٔ ۹ دی ۱۴۰۳، ساعت ۲۰:۵۱

تربیت؛ فرایندی ساختارمند برای ساختن نسل‌های بهتر

معنای لغوی

تربیت در لغت به‌معنای «پروردن»، «پروراندن» و «ادب و اخلاق را به کسی آموختن» است.^[۱]

تعریف اصطلاحی

نظر اندیشمندان دینی و غیردینی در تعریف تربیت متفاوت است و این تفاوت را می‌توان در دو نکته جست‌وجو کرد:
اول: نگاه دینی به مقوله‌ی تربیت، که موجب شده مبانی، روش‌ها و اهداف تربیت نزد این دو گروه تفاوت‌های قابل توجهی داشته باشد.
دوم: از نظر متفکران دینی، روش‌های تربیتی مبتنی بر اندیشه‌ی غیردینی،‌ به عنصر فطرت انسان در فرایند تربیت توجه نکرده است.^[۲]
بنابراین می‌توان تعریف تربیت را به اعتبار خاستگاه فکری آن، به دو دسته تقسیم کرد:
الف) در تعریف اندیشمندان دینی از تربیت، این عناصر به چشم می‌خورد:

به فعلیت درآوردن استعدادهای بالقوه‌ و درونی‌ یک شیء و ایجاد تعادل و هماهنگی میان آن‌ها.^[۳]
برنامه‌ریزی و فعالیت محاسبه شده در جهت رشد کودک، سلامت خانواده و تدبیر شئون اجتماعی او. ^[۴]
شکوفایی قوای جسمانی، روانی و عقلی انسان. ^[۵]
رفع موانع و ایجاد مقتضیات برای آن‌که استعدادهای انسان در جهت کمال مطلق شکوفا شود. ^[۶]
تدبیر نفس و باطن از طریق اعتدال بخشی تدریجی به قوا و تمایلات از طریق ریاضت.^[۷]

ب) در میان اندیشمندان غیر‌مسلمان در حوزه‌ی تعلیم و تربیت، برخی تعاریف زیر را می‌توان به‌عنوان نمونه بیان کرد:

جان دیویی: تربیت، مجموعه‌ی فرایند‌هایی است که گروه یا جامعه توانایی‌ها و خواسته‌های خود را از راه آن‌ و با هدف رشد و بقای خود به اعضا و نسل‌های جدید منتقل می‌کند.^[۸]
امیل دورکیم: تربیت کارکردی است که طی آن، نسل بالغ و تربیت یافته‌ی جامعه بر نسلی که هنوز پختگی کافی برای زندگی نیافته، اثر می‌گذارد. هدف از این کنش، برانگیختن و گسترش حالات جسمی، عقلی و اخلاقی متربی است.^[۹]
روسو: تربیت، هنر یا فنی است در قالب راهنمایی، حمایت و هدایت نیروهای طبیعی که برای شکوفایی استعداد‌های مادرزادی متربی با رعایت قوانین رشد طبیعی و با همکاری خود او برای زیستن تحقق می‌پذیرد.^[۱۰]
کانت: تربیت، تأدیب و تعلیم توأم با فرهنگ با هدف کامیابی متربی برای زندگی در جامعه‌ای که به‌مراتب از جامعه‌ی کنونی برتر است.^[۱۱]

جایگاه تربیت

از نگاه اندیشمندان شرق و غرب به مقوله‌ی تربیت و نیز توجه به کارکردهای عمیق آن در جامعه، می‌‍توان به اهمیت و نقش اساسی آن در پیدایش فرهنگ و تمدن جوامع بشری پی برد. غزالی در کتاب «احیاء علوم‌الدین» تربیت را پس از پیامبری، شریف‌ترین کار آدمی خوانده و کانت آن را بزرگ‌ترین و دشوارترین مسئله‌ی آدمی دانسته است. افلاطون نیز معتقد است فنّی عالی‌تر و مقدس‌تر از تربیت نیست. ^[۱۲]

اهداف تربیت

پروفسور برودی، استاد تعلیم و تربیت دانشگاه‌های آمریکا، تربیت را دارای دو بُعد فردی و اجتماعی می‌داند. او در بُعد فردی، «زندگی خوب» را هدف اساسی تعلیم و تربیت فرد با شاخصه‌های زیر معرفی می‌کند:
1) برخورداری از سلامت بدن
2) برخورداری از امنیت عاطفی
3) احساس قدرت و احترام
4) امید نسبت به آینده
و در بُعد اجتماعی، «تربیت شهروند شایسته» را هدف تعلیم و تربیت می‌داند.^[۱۳]
جان لاک، فیلسوف انگلیسی نیز هدف آموزش و پرورش را نیرومندی تن و به‌دست آوردن فضیلت و دانش می‌داند و آن را به سه بخش بدنی، اخلاقی و فکری تقسیم می‌کند.^[۱۴]
اهداف تربیت را در مبانى انسان‌شناختى اسلام نیز می‌توان یافت. هدف غايى تعليم و تربيت از نظر اسلام، قرب به ذات مقدسى دانسته شده كه مستجمع جميع صفات جماليه و كماليه است. در این دیدگاه حركت و هدايت آدمى به‌سوى خير اعلى و مقصد نهايى و در صراط مستقيم عبوديت حضرت حق با عمل صالح، تواصى به حق و تواصى به صبر توصیه شده است. ^[۱۵]

تفاوت «تعلیم» با «تربیت»

گاهی دو واژه‌ی «تعلیم» (آموزش) و «تربیت» (پرورش) مترادف دانسته شده و به‌جای هم استفاده می‌شوند، اما این دو مفهوم - در عین نزدیکی تنگاتنگ - تفاوت‌هایی نیز با هم دارند. برخی از این تفاوت‌ها به‌‌شرح زیر است:
نخست- تعليم تنها مختص موجودات دارای ‌شعور است، اما تربيت موجودات بدون شعور را نيز شامل می‌شود.
دوم- هدف تربیت گسترده‌تر از تعليم است؛ به این معنا که تربیت با تمام استعدادهاي جسماني، روحاني، عقلي و عاطفي انسان در عرصه‌ی نظر و عمل مربوط می‌شود، اما تعلیم فقط با آموزش مقولات و مفاهیم ذهنی سر و کار دارد.^[۱۶]

پانویس

↑ معین، فرهنگ فارسی، سایت واژه‌یاب، تاریخ دیدار: 19 آذر 1400ش.
↑ مرزانی، «مفهوم‌شناسی واژه تربیت در لغت و اندیشه متفکران»، سایت راسخون، تاریخ بارگذاری مطلب: 19 آذر 1400ش.
↑ مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۳ش، ج ۲۲، ص۵۵۱ .
↑ گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۸۴ .
↑ حجتی، اسلام و تعلیم و تربیت، ۱۳۸۵ش، ص۱۰.
↑ دلشاد تهرانی، سیری در تربیت اسلامی، ۱۳۸۰ش، ص۲۴ .
↑ گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۰۵.
↑ گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۲۶۱.
↑ گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص224 و 225.
↑ گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص224-225.
↑ گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص224-225.
↑ هاشمی، «چیستی و اهداف تربیت»، پورتال جامع علوم انسانی، تاریخ دیدار 19 آذر 1400ش.
↑ هاشمی، چیستی و اهداف تربیت، پورتال جامع علوم انسانی، تاریخ دیدار: 19 آذر 1400ش.
↑ هاشمی، چیستی و اهداف تربیت، پورتال جامع علوم انسانی، تاریخ دیدار: 19 آذر 1400ش.
↑ «اهداف تعليم و تربيت از ديدگاه اسلام»، سایت راسخون، تاریخ دیدار: 19 آذر 1400ش.
↑ «اهداف و مفاهيم تعليم و تربيت»، پایگاه تخصصی قرآن کریم، تاریخ دیدار: 21 آذر 1400ش.

منابع

«اهداف تعليم و تربيت از ديدگاه اسلام»، سایت راسخون، تاریخ دیدار: 21 آذر 1400ش.
«اهداف و مفاهيم تعليم و تربيت»، سایت تخصصی قرآن کریم، تاریخ دیدار: 21 آذر 1400ش، برگرفته از کتاب «اولین سخن»، نوشته: جعفر حاجی کریم نظری.
حجتی، سید محمدباقر، اسلام و تعلیم و تربیت، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۵ش.
دلشاد تهرانی، مصطفی، سیری در تربیت اسلامی، تهران، ذکر، چاپ چهارم، ۱۳۸۰ش.
گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، قم، دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، چاپ هفتم، ۱۳۸۴ش.
مرزانی، راضیه، «مفهوم‌شناسی واژه تربیت در لغت و اندیشه متفکران»، سایت راسخون، تاریخ بارگذاری مطلب: 19 آذر 1400ش.
مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن‌ الکریم، بیروت، دارالکتب العلمیه ، چاپ سوم، بی‌تا.
مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، قم، صدرا، چاپ یازدهم، ۱۳۸۳ش.
معین، محمد، فرهنگ فارسی، سایت واژه‌یاب، تاریخ دیدار: 19 آذر 1400ش.
هاشمی، سیدحسین،«چیستی و اهداف تربیت»، پورتال جامع علوم انسانی، تاریخ دیدار 19 آذر 1400ش.

[1] معین، فرهنگ فارسی، سایت واژه‌یاب، تاریخ دیدار: 19 آذر 1400ش.

[2] مرزانی، «مفهوم‌شناسی واژه تربیت در لغت و اندیشه متفکران»، سایت راسخون، تاریخ بارگذاری مطلب: 19 آذر 1400ش.

[3] مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۳ش، ج ۲۲، ص۵۵۱ .

[4] گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۸۴ .

[5] حجتی، اسلام و تعلیم و تربیت، ۱۳۸۵ش، ص۱۰.

[6] دلشاد تهرانی، سیری در تربیت اسلامی، ۱۳۸۰ش، ص۲۴ .

[7] گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۰۵.

[8] گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۲۶۱.

[9] گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص224 و 225.

[10] گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص224-225.

[11] گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص224-225.

[12] هاشمی، «چیستی و اهداف تربیت»، پورتال جامع علوم انسانی، تاریخ دیدار 19 آذر 1400ش.

[13] هاشمی، چیستی و اهداف تربیت، پورتال جامع علوم انسانی، تاریخ دیدار: 19 آذر 1400ش.

[14] هاشمی، چیستی و اهداف تربیت، پورتال جامع علوم انسانی، تاریخ دیدار: 19 آذر 1400ش.

[15] «اهداف تعليم و تربيت از ديدگاه اسلام»، سایت راسخون، تاریخ دیدار: 19 آذر 1400ش.

[16] «اهداف و مفاهيم تعليم و تربيت»، پایگاه تخصصی قرآن کریم، تاریخ دیدار: 21 آذر 1400ش.

[۱]

[۲]

[۳]

[۴]

[۵]

[۶]

[۷]

[۸]

[۹]

[۱۰]

[۱۱]

[۱۲]

[۱۳]

[۱۴]

[۱۵]

[۱۶]

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 <big>'''تربیت؛'''</big> فرایندی ساختارمند برای ساختن نسل‌های بهتر
 ==معنای لغوی==
-تربیت در لغت به‌معنای «پروردن»، «پروراندن» و «ادب و اخلاق را به کسی آموختن» است.<ref>[https://www.vajehyab.com/?q=%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA&f=moein معین، فرهنگ فارسی، سایت واژه‌یاب، تاریخ دیدار: 19 آذر 1400ش.]</ref>
+تربیت در لغت به‌معنای «پروردن»، «پروراندن» و «ادب و [[اخلاق]] را به کسی آموختن» است.<ref>[https://www.vajehyab.com/?q=%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA&f=moein معین، فرهنگ فارسی، سایت واژه‌یاب، تاریخ دیدار: 19 آذر 1400ش.]</ref>
 ==تعریف اصطلاحی==
 نظر اندیشمندان دینی و غیردینی در تعریف تربیت متفاوت است و این تفاوت را می‌توان در دو نکته جست‌وجو کرد:<br>
@@ خط ۸: / خط ۸: @@
 بنابراین می‌توان تعریف تربیت را به اعتبار خاستگاه فکری آن، به دو دسته تقسیم کرد:<br>
 '''الف)''' در تعریف اندیشمندان دینی از تربیت، این عناصر به چشم می‌خورد:<br>
-* به فعلیت درآوردن استعدادهای بالقوه‌ و درونی‌ یک شیء و ایجاد تعادل و هماهنگی میان آن‌ها.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۳ش، ج ۲۲، ص۵۵۱ .</ref>
+*به فعلیت درآوردن استعدادهای بالقوه‌ و درونی‌ یک شیء و ایجاد تعادل و هماهنگی میان آن‌ها.<ref>مطهری، مجموعه آثار، ۱۳۸۳ش، ج ۲۲، ص۵۵۱ .</ref>
-* برنامه‌ریزی و فعالیت محاسبه شده در جهت رشد کودک، سلامت خانواده و تدبیر شئون اجتماعی او. <ref>گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۸۴ .</ref>
+*برنامه‌ریزی و فعالیت محاسبه شده در جهت رشد کودک، سلامت خانواده و تدبیر شئون اجتماعی او. <ref>گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۸۴ .</ref>
-* شکوفایی قوای جسمانی، روانی و عقلی انسان. <ref>حجتی، اسلام و تعلیم و تربیت، ۱۳۸۵ش، ص۱۰.</ref>
+*شکوفایی قوای جسمانی، روانی و عقلی انسان. <ref>حجتی، اسلام و تعلیم و تربیت، ۱۳۸۵ش، ص۱۰.</ref>
-* رفع موانع و ایجاد مقتضیات برای آن‌که استعدادهای انسان در جهت کمال مطلق شکوفا شود. <ref>دلشاد تهرانی، سیری در تربیت اسلامی، ۱۳۸۰ش، ص۲۴ .</ref>
+*رفع موانع و ایجاد مقتضیات برای آن‌که استعدادهای انسان در جهت کمال مطلق شکوفا شود. <ref>دلشاد تهرانی، سیری در تربیت اسلامی، ۱۳۸۰ش، ص۲۴ .</ref>
-* تدبیر نفس و باطن از طریق اعتدال بخشی تدریجی به قوا و تمایلات از طریق ریاضت.<ref>گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۰۵.</ref>
+*تدبیر نفس و باطن از طریق اعتدال بخشی تدریجی به قوا و تمایلات از طریق ریاضت.<ref>گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۳۰۵.</ref>
 '''ب)''' در میان اندیشمندان غیر‌مسلمان در حوزه‌ی تعلیم و تربیت، برخی تعاریف زیر را می‌توان به‌عنوان نمونه بیان کرد:<br>
-* جان دیویی: تربیت، مجموعه‌ی فرایند‌هایی است که گروه یا جامعه توانایی‌ها و خواسته‌های خود را از راه آن‌ و با هدف رشد و بقای خود به اعضا و نسل‌های جدید منتقل می‌کند.<ref>گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۲۶۱.</ref>
+*جان دیویی: تربیت، مجموعه‌ی فرایند‌هایی است که گروه یا جامعه توانایی‌ها و خواسته‌های خود را از راه آن‌ و با هدف رشد و بقای خود به اعضا و نسل‌های جدید منتقل می‌کند.<ref>گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص۲۶۱.</ref>
-* امیل دورکیم: تربیت کارکردی است که طی آن، نسل بالغ و تربیت یافته‌ی جامعه بر نسلی که هنوز پختگی کافی برای زندگی نیافته، اثر می‌گذارد. هدف از این کنش، برانگیختن و گسترش حالات جسمی، عقلی و اخلاقی متربی است.<ref>گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص224 و 225.</ref>
+*امیل دورکیم: تربیت کارکردی است که طی آن، نسل بالغ و تربیت یافته‌ی جامعه بر نسلی که هنوز پختگی کافی برای زندگی نیافته، اثر می‌گذارد. هدف از این کنش، برانگیختن و گسترش حالات جسمی، عقلی و اخلاقی متربی است.<ref>گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص224 و 225.</ref>
-* روسو: تربیت، هنر یا فنی است در قالب راهنمایی، حمایت و هدایت نیروهای طبیعی که برای شکوفایی استعداد‌های مادرزادی متربی با رعایت قوانین رشد طبیعی و با همکاری خود او برای زیستن تحقق می‌پذیرد.<ref>گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص224-225.</ref>
+*روسو: تربیت، هنر یا فنی است در قالب راهنمایی، حمایت و هدایت نیروهای طبیعی که برای شکوفایی استعداد‌های مادرزادی متربی با رعایت قوانین رشد طبیعی و با همکاری خود او برای زیستن تحقق می‌پذیرد.<ref>گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص224-225.</ref>
-* کانت: تربیت، تأدیب و تعلیم توأم با فرهنگ با هدف کامیابی متربی برای زندگی در جامعه‌ای که به‌مراتب از جامعه‌ی کنونی برتر است.<ref>گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص224-225.</ref>
+*کانت: تربیت، تأدیب و تعلیم توأم با [[امنیت فرهنگی|فرهنگ]] با هدف کامیابی متربی برای زندگی در جامعه‌ای که به‌مراتب از جامعه‌ی کنونی برتر است.<ref>گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، ۱۳۸۴ش، ج۱، ص224-225.</ref>
 ==جایگاه تربیت==
-از نگاه اندیشمندان شرق و غرب به مقوله‌ی تربیت و نیز توجه به کارکردهای عمیق آن در جامعه، می‌‍توان به اهمیت و نقش اساسی آن در پیدایش فرهنگ و تمدن جوامع بشری پی برد. غزالی در کتاب «احیاء علوم‌الدین» تربیت را پس از پیامبری، شریف‌ترین کار آدمی خوانده و کانت آن را بزرگ‌ترین و دشوارترین مسئله‌ی آدمی دانسته است. افلاطون نیز معتقد است فنّی عالی‌تر و مقدس‌تر از تربیت نیست. <ref>[http://ensani.ir/fa/article/135991/%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%81-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA هاشمی، «چیستی و اهداف تربیت»، پورتال جامع علوم انسانی، تاریخ دیدار 19 آذر 1400ش.]</ref>
+از نگاه اندیشمندان شرق و غرب به مقوله‌ی تربیت و نیز توجه به کارکردهای عمیق آن در جامعه، می‌‍توان به اهمیت و نقش اساسی آن در پیدایش فرهنگ و تمدن جوامع بشری پی برد. [[غزالی]] در کتاب «احیاء علوم‌الدین» تربیت را پس از پیامبری، شریف‌ترین کار آدمی خوانده و کانت آن را بزرگ‌ترین و دشوارترین مسئله‌ی آدمی دانسته است. [[زن و خانواده در اندیشۀ افلاطون|افلاطون]] نیز معتقد است فنّی عالی‌تر و مقدس‌تر از تربیت نیست. <ref>[http://ensani.ir/fa/article/135991/%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%81-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA هاشمی، «چیستی و اهداف تربیت»، پورتال جامع علوم انسانی، تاریخ دیدار 19 آذر 1400ش.]</ref>
 ==اهداف تربیت==
-پروفسور برودی، استاد تعلیم و تربیت دانشگاه‌های آمریکا، تربیت را دارای دو بُعد فردی و اجتماعی می‌داند. او در بُعد فردی، «زندگی خوب» را هدف اساسی تعلیم و تربیت فرد با شاخصه‌های زیر معرفی می‌کند:<br>
+پروفسور برودی، استاد تعلیم و تربیت دانشگاه‌های آمریکا، تربیت را دارای دو بُعد فردی و اجتماعی می‌داند. او در بُعد فردی، «[[زندگی خوب]]» را هدف اساسی تعلیم و تربیت فرد با شاخصه‌های زیر معرفی می‌کند:<br>
-) برخورداری از سلامت بدن<br>
+) برخورداری از [[سلامت بدن]]<br>
 ) برخورداری از امنیت عاطفی<br>
 ) احساس قدرت و احترام<br>
 ) امید نسبت به آینده<br>
 و در بُعد اجتماعی، «تربیت شهروند شایسته» را هدف تعلیم و تربیت می‌داند.<ref>[http://ensani.ir/fa/article/135991/%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%81-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA هاشمی، چیستی و اهداف تربیت، پورتال جامع علوم انسانی، تاریخ دیدار: 19 آذر 1400ش.]</ref><br>
-جان لاک، فیلسوف انگلیسی نیز هدف آموزش و پرورش را نیرومندی تن و به‌دست آوردن فضیلت و دانش می‌داند و آن را به سه بخش بدنی، اخلاقی و فکری تقسیم می‌کند.<ref>[http://ensani.ir/fa/article/135991/%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%81-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA هاشمی، چیستی و اهداف تربیت، پورتال جامع علوم انسانی، تاریخ دیدار: 19 آذر 1400ش.]</ref><br>
+جان لاک، فیلسوف انگلیسی نیز هدف آموزش و پرورش را نیرومندی تن و به‌دست آوردن [[فضیلت]] و دانش می‌داند و آن را به سه بخش بدنی، اخلاقی و فکری تقسیم می‌کند.<ref>[http://ensani.ir/fa/article/135991/%DA%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DB%8C-%D9%88-%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%81-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%DB%8C%D8%AA هاشمی، چیستی و اهداف تربیت، پورتال جامع علوم انسانی، تاریخ دیدار: 19 آذر 1400ش.]</ref><br>
-اهداف تربیت را در مبانى انسان‌شناختى اسلام نیز می‌توان یافت. هدف غايى تعليم و تربيت از نظر اسلام، قرب به ذات مقدسى دانسته شده كه مستجمع جميع صفات جماليه و كماليه است. در این دیدگاه حركت و هدايت آدمى به‌سوى خير اعلى و مقصد نهايى و در صراط مستقيم عبوديت حضرت حق با عمل صالح، تواصى به حق و تواصى به صبر توصیه شده است. <ref>[https://rasekhoon.net/article/show/137438/%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%81-%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%8A%D9%85-%D9%88-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D9%8A%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85 «اهداف تعليم و تربيت از ديدگاه اسلام»، سایت راسخون، تاریخ دیدار: 19 آذر 1400ش.]</ref>
+اهداف تربیت را در مبانى انسان‌شناختى اسلام نیز می‌توان یافت. هدف غايى تعليم و تربيت از نظر اسلام، قرب به ذات مقدسى دانسته شده كه مستجمع جميع صفات جماليه و كماليه است. در این دیدگاه حركت و هدايت آدمى به‌سوى خير اعلى و مقصد نهايى و در صراط مستقيم عبوديت حضرت حق با عمل صالح، تواصى به حق و تواصى به [[صبر]] توصیه شده است. <ref>[https://rasekhoon.net/article/show/137438/%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%81-%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%8A%D9%85-%D9%88-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%AA-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D9%8A%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85 «اهداف تعليم و تربيت از ديدگاه اسلام»، سایت راسخون، تاریخ دیدار: 19 آذر 1400ش.]</ref>
 ==تفاوت «تعلیم» با «تربیت»==
-گاهی دو واژه‌ی «تعلیم» (آموزش) و «تربیت» (پرورش) مترادف دانسته شده و به‌جای هم استفاده می‌شوند، اما این دو مفهوم - در عین نزدیکی تنگاتنگ - تفاوت‌هایی نیز با هم دارند. برخی از این تفاوت‌ها به‌‌شرح زیر است:<br>
+گاهی دو واژه‌ی «[[تعلیم]]» (آموزش) و «تربیت» (پرورش) مترادف دانسته شده و به‌جای هم استفاده می‌شوند، اما این دو مفهوم - در عین نزدیکی تنگاتنگ - تفاوت‌هایی نیز با هم دارند. برخی از این تفاوت‌ها به‌‌شرح زیر است:<br>
-نخست- تعليم تنها مختص موجودات دارای ‌شعور است، اما تربيت موجودات بدون شعور را نيز شامل می‌شود.<br>
+نخست- تعليم تنها مختص موجودات دارای ‌شعور است، اما تربيت موجودات بدون [[شعور]] را نيز شامل می‌شود.<br>
-دوم- هدف تربیت گسترده‌تر از تعليم است؛ به این معنا که تربیت با تمام استعدادهاي جسماني، روحاني، عقلي و عاطفي انسان در عرصه‌ی نظر و عمل مربوط می‌شود، اما تعلیم فقط با آموزش مقولات و مفاهیم ذهنی سر و کار دارد.<ref>[https://fa.the-koran.org/content/%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%81-%D9%88-%D9%85%D9%81%D8%A7%D9%87%D9%8A%D9%85-%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%8A%D9%85-%D9%88-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%AA «اهداف و مفاهيم تعليم و تربيت»، پایگاه تخصصی قرآن کریم، تاریخ دیدار: 21 آذر 1400ش.]</ref>
+دوم- هدف [[تربیت]] گسترده‌تر از تعليم است؛ به این معنا که تربیت با تمام استعدادهاي جسماني، روحاني، عقلي و عاطفي انسان در عرصه‌ی نظر و عمل مربوط می‌شود، اما تعلیم فقط با آموزش مقولات و مفاهیم ذهنی سر و کار دارد.<ref>[https://fa.the-koran.org/content/%D8%A7%D9%87%D8%AF%D8%A7%D9%81-%D9%88-%D9%85%D9%81%D8%A7%D9%87%D9%8A%D9%85-%D8%AA%D8%B9%D9%84%D9%8A%D9%85-%D9%88-%D8%AA%D8%B1%D8%A8%D9%8A%D8%AA «اهداف و مفاهيم تعليم و تربيت»، پایگاه تخصصی قرآن کریم، تاریخ دیدار: 21 آذر 1400ش.]</ref>
 ==پانویس==
 {{پانویس}}
 ==منابع==
-* «اهداف تعليم و تربيت از ديدگاه اسلام»، سایت راسخون، تاریخ دیدار: 21 آذر 1400ش.
+*«اهداف تعليم و تربيت از ديدگاه اسلام»، سایت راسخون، تاریخ دیدار: 21 آذر 1400ش.
-* «اهداف و مفاهيم تعليم و تربيت»، سایت تخصصی قرآن کریم، تاریخ دیدار: 21 آذر 1400ش، برگرفته از کتاب «اولین سخن»، نوشته: جعفر حاجی کریم نظری.
+*«اهداف و مفاهيم تعليم و تربيت»، سایت تخصصی قرآن کریم، تاریخ دیدار: 21 آذر 1400ش، برگرفته از کتاب «اولین سخن»، نوشته: جعفر حاجی کریم نظری.
-* حجتی، سید محمدباقر، اسلام و تعلیم و تربیت، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۵ش.
+*حجتی، سید محمدباقر، اسلام و تعلیم و تربیت، تهران، دفتر نشر فرهنگ اسلامی، ۱۳۸۵ش.
-* دلشاد تهرانی، مصطفی، سیری در تربیت اسلامی، تهران، ذکر، چاپ چهارم، ۱۳۸۰ش.
+*دلشاد تهرانی، مصطفی، سیری در تربیت اسلامی، تهران، ذکر، چاپ چهارم، ۱۳۸۰ش.
-* گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، قم، دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، چاپ هفتم، ۱۳۸۴ش.
+*گروه نویسندگان، فلسفه تعلیم و تربیت، قم، دفتر همکاری حوزه و دانشگاه، چاپ هفتم، ۱۳۸۴ش.
-* مرزانی، راضیه، «مفهوم‌شناسی واژه تربیت در لغت و اندیشه متفکران»، سایت راسخون، تاریخ بارگذاری مطلب:  19 آذر 1400ش.
+*مرزانی، راضیه، «مفهوم‌شناسی واژه تربیت در لغت و اندیشه متفکران»، سایت راسخون، تاریخ بارگذاری مطلب:  19 آذر 1400ش.
-* مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن‌ الکریم، بیروت، دارالکتب العلمیه ، چاپ سوم، بی‌تا.
+*مصطفوی، حسن، التحقیق فی کلمات القرآن‌ الکریم، بیروت، دارالکتب العلمیه ، چاپ سوم، بی‌تا.
-* مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، قم، صدرا، چاپ یازدهم، ۱۳۸۳ش.
+*مطهری، مرتضی، مجموعه آثار، قم، صدرا، چاپ یازدهم، ۱۳۸۳ش.
-* معین، محمد، فرهنگ فارسی، سایت واژه‌یاب، تاریخ دیدار: 19 آذر 1400ش.
+*معین، محمد، فرهنگ فارسی، سایت واژه‌یاب، تاریخ دیدار: 19 آذر 1400ش.
-* هاشمی، سیدحسین،«چیستی و اهداف تربیت»، پورتال جامع علوم انسانی، تاریخ دیدار 19 آذر 1400ش.
+*هاشمی، سیدحسین،«چیستی و اهداف تربیت»، پورتال جامع علوم انسانی، تاریخ دیدار 19 آذر 1400ش.
 [[رده: ویکی‌زندگی]]
 [[رده: تربیت فرزند]]
 [[رده: آموزش و پرورش]]
 [[رده: کودکان]]