در حال ویرایش پیش‌نویس:گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی (بخش)

== صبر در سبک زندگی اسلامی ==
از مفاهیم کلیدی در ضرب‌المثل گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی، کلمهٔ «صبر» است. صبر در لغت به بردباری و شکیبایی معنی شده است<ref>[https://vajehyab.com/amid/صبر?q=صبر عمید، فرهنگ فارسی عمید، ذیل واژه صبر.]</ref> و در اصطلاح علم [[اخلاق]] به حفظ نفس از [[اضطراب]]، اعتراض و شکایت شناخته می‌شود.<ref>مصطفوی، التحقیق فی کلمات القرآن، ج6، 1360ش، ص182.</ref> صبر از عوامل موفقیت و پیروزی انسان در عرصه‌های مادی و معنوی به‌شمار می‌آید.<ref>[http://pajoohe.ir/صبر__a-38998.aspx محجوب و مؤذنی، «صبر»، وب‌سایت پژوهه.]</ref>

[[قرآن کریم]] به صبر و بردباری، بسیار پرداخته و انسان‌ها را به بهره‌گیری از این ویژگی اخلاقی مهم در زندگی، سفارش کرده است، به‌ویژه [[انبیا]]، اولیا و [[مومنان|مؤمنان]] را به صبر و [[استقامت]] در برابر سختی‌ها و مشکلات دعوت کرده و به انسان‌های صبور بشارت همراهی خود را در سختی‌های زندگی داده<ref>[https://wiki.ahlolbait.com/آیه_155_سوره_بقره سوره بقره، آیه 155] و [https://wiki.ahlolbait.com/آیه_157_سوره_بقره آیه 157.]</ref> و نعمت‌های ویژه‌ای به آنها عنایت کرده است.<ref>مکارم شیرازی و دیگران، تفسیر نمونه، 1374ش، ج1، ص530-531.</ref>

واژهٔ صبر و مشتقات آن ۱۰۳ بار در [[قرآن]] آمده است.<ref>[http://pajoohe.ir/صبر__a-38998.aspx محجوب و مؤذنی، «صبر»، وب‌سایت پژوهه.]</ref> از مهم‌ترین آیات قرآنی که با ضرب‌المثل «گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی» معنا و مفهوم مشترکی دارد، آیهٔ «اِنَّ مَعَ العُسرِ یُسراً»<ref>[https://wiki.ahlolbait.com/آیه_6_سوره_شرح سوره شرح، آیه 6.]</ref> است. این ضرب‌المثل نشان می‌دهد که از شرایط سخت و دشوار می‌توان به نتایج شیرین و خوشایندی دست‌یافت و آیهٔ مزبور نیز به این مطلب اشاره دارد که حتماً پس از هر سختی و دشواری، تسهیلات و آسانی‌هایی وجود دارد. در [[تفسیر قرآن|تفسیر]] این آیه آمده است انسانی که سختی‌ها را تحمل کرده و ایستادگی کند قطعاً میوهٔ شیرین آن را می‌چشد و مسیر تکامل و [[پیشرفت]] برای وی هموار خواهد شد. این آیه و ضرب‌المثل هردو به ایجاد انگیزه و [[امید]] در مخاطب خود تأکید دارند.<ref>[http://tadabbor.org/?page=tadabbor&SOID=94&AYID=5&TPIV=T2 «فَإِنَّ مَعَ الْعُسْرِ یُسْراً»، وب‌سایت تدبر.]</ref>

صبر در روایات اسلامی به سه قِسم دسته‌بندی شده است: صبر بر اطاعت، صبر بر معصیت و صبر بر مصیبت.<ref>[http://pajoohe.ir/صبر__a-38998.aspx محجوب و مؤذنی، «صبر»، وب‌سایت پژوهه.]</ref> از مهم‌ترین راه‌کارهای تقویت صبر و استقامت عبارتند از:
# تقویت پایه‌های ایمان و یقین انسان؛ مسلمانی که به این باور برسد که دنیا محل گذر است و از آن سو به نعمت‌ها و عذاب‌های الهی در آخرت [[ایمان]] داشته باشد، در سختی‌ها و مصائب زندگی، شکیبایی بیشتری دارد؛ زیرا معتقداست [[خدا]] به مقتضای حکمت و رحمت عمل می‌کند.
# ممارست و تمرین؛ با تمرین و تلاش و روبرو شدن با حوادث گوناگون می‌توان این ویژگی اخلاقی را در وجود خود نهادینه کرد. از منظر [[امام علی]] در [[نهج البلاغه]]، کسی که گرفتاری‌های زمانه پی در پی به او وارد شود، فضیلت صبر به وی عطا می‌شود.<ref>[https://hadith.net/post/52347/صبر-02/p10/ «صبر»، حدیث شماره 10280، پایگاه اطلاع‌رسانی حدیث شیعه.]</ref>
# شناخت ماهیت دنیا؛ دنیا دار تضادها و تزاحم‌ها است و پایداری و مقاومت لازمهٔ این تضادها و اصطکاک‌ها است. انسان صبور علاوه بر غلبه بر تضادها و مقاومت در برابر آنها می‌تواند به نعمات نیز دست‌یابد.<ref>[http://ensani.ir/fa/article/141226/صبر-و-شکیبایى مصطفی‌پور، «صبر و شکیبایی»، 1388ش.]</ref>