در حال ویرایش پیش‌نویس:زنان موفق افغانستان

زنان موفق افغانستان

== <big>'''بی‌بی‌سنگی'''</big> ==
بی‌بی‌سنگی، در سال 1243ش در [[کابل]] متولد شد.<ref>[https://mariadaro.com/archives/19964 .«بی‌بی‌سنگی کیست؟ و چرا در کابل یک منطقه را (کوته سنگی) می‌گویند؟»، وب‌سایت ماریادارو.]</ref>  پدر او، سنگی‌محمد معروف به سنگی بابای غازی از سادات مورد احترام، عالم دینی و از فرماندهان مجاهدین ملی در جنگ‌های اول و دوم علیه [[انگلیس]] بود. مادر او سیده‌آنا، از خاندان سیدعلی ترمذی بوده که در شرق [[افغانستان]] به پیر بابای بونیر و پیر بابای کنر معروف است.<ref>[http://www.afghan-dic.com:8080/Afg_especial/shoor_a_marefi_bibi_sangee.pdf .شعور، «مریم یا (بی‌بی‌سنگی) شیرزن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان.]</ref>  نام بی‌بی‌سنگی، مریم بوده و به بی‌بی‌سیده نیز مشهور است.<ref>[http://www.afghan-dic.com:8080/Lists/List/DispForm.aspx?ID=11406 .«مختصات افغانستان»، وب‌سایت قاموس کبیر.]</ref>

=== جوانی و آموزش ===
بی‌بی‌سنگی بعد از گذاراندن دورۀ ابتدایی، علوم عربی، فقه، صرف و نحو را فراگرفت و متون درسی ادبیات دری مانند [[گلستان (کتاب)|گلستان]] سعدی، دیوان حافظ و نصاب الصبیان را به حافظۀ خود سپرد.<ref>[https://m.facebook.com/Afghanwomenofprominence/photos/a.1737118089944556/1826869207636110/?type=3&locale2=zh_CN .«زنان پیشگام افغانستان، بی‌بی‌سنگی شیرزن مبارز و سخنور»، صفحۀ فیس‌بوک زنان‌ پیشگام افغانستان.]</ref>

بی‌بی‌سنگی، در زمان حکومت عبدالرحمن‌خان با یکی از نوادگان عبدالله احرار، شیخ بزرگ طریقت نقشبندیه، [[ازدواج]] کرد. همسر بی‌بی‌سنگی که اهل فرهنگ و هنر بود در رشد شخصیت او اثر داشته است.<ref>[http://www.afghan-dic.com:8080/Afg_especial/shoor_a_marefi_bibi_sangee.pdf .شعور، «مریم یا (بی‌بی‌سنگی) شیرزن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان]</ref>

=== شخصیت ===
بی‌بی‌سنگی، شاعری نام‌دار ،<ref>[http://www.afghan-german.net/upload/Tahlilha_PDF/olomi_n_yanan_namwar_afg_dar_tol_tarikh.pdf .علومی، «مشارکت زنان نامدار در حماسه و تاریخ افغانستان»، وب‌سایت افغان جرمن.]</ref> ادیب، سخنور، استبداد‌ستیز،<ref>[https://www.youtube.com/watch?v=Vi9obKzxjV0 .«تاریخچه کوته‌سنگی کابل»، وب‌سایت یوتیوب.]</ref>  حاضرجواب، بدیهه‌سرا و ارتجال‌گوی بود<ref>[https://m.facebook.com/Afghanwomenofprominence/photos/a.1737118089944556/1826869207636110/?type=3&locale2=zh_CN .«زنان پیشگام افغانستان، بی‌بی‌سنگی شیرزن مبارز و سخنور» صفحۀ فیس‌بوک زنان‌ پیشگام افغانستان.]</ref>  و در قالب شعر به ‌روش حکومت عبدالرحمن اعتراض می‌کرد.<ref>[http://www.afghan-german.net/upload/Tahlilha_PDF/olomi_n_yanan_namwar_afg_dar_tol_tarikh.pdf .علومی، «زنان افغانستان در تاریخ و رزمندگی دست بالا دارند»، خبرگزاری جین‌ها اجنسی.]</ref>  او با جنبش جوانان افغان و حلقۀ مترقی و آزادی‌خواه ارتباط داشت. بی‌بی‌سنگی در تاریخ معاصر [[افغانستان]] اولین زنِ زندانی سیاسی در عهد عبدالرحمن‌خان بود. شعرهای نیمه‌ی دوم زندگی او بیشتر رنگ عرفانی و دینی دارد.<ref>[http://www.afghan-dic.com:8080/Afg_especial/shoor_a_marefi_bibi_sangee.pdf .شعور، «مریم یا (بی‌بی‌سنگی) شیرزن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان.]</ref>

=== فعالیت‌ها ===
بی‌بی‌سنگی در اوج حاکمیت عبدالرحمن‌خان با سرودن اشعار حماسی با عناوین ظلم‌ستیزی و استبداد علیه پادشاه به حمایت از مردم معترض پرداخت. فعالیت‌های او باعث شد، از سوی مأموران حکومت دست‌گیر و زندانی شود.<ref>[http://www.afghan-dic.com:8080/Afg_especial/shoor_a_marefi_bibi_sangee.pdf .شعور، «مریم یا (بی‌بی‌سنگی) شیرزن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان.]</ref>  سخنوری، آگاهی و دانش بی‌بی‌سنگی ترس را در دربار پادشاه ایجاد کرد تا مبادا زنان زندانی دیگر به تأثیر از شخصیت وی علیه دولت شورش کنند و به‌همین دلیل به‌دستور پادشاه در سلول انفرادی زندانی شد.<ref>[https://jinhaagency1.com/fa/gzarsh/znan-afghanstan-dr-tarykh-hnr-w-rzmndgy-dst-bala-darnd-2-35088?page=8 «زنان افغانستان در تاریخ هنر و رزمندگی دست بالا دارند»، خبرگزاری جین‌ها اجنسی.]</ref>  در طول سه روز، سلولی از سنگ در منطقۀ «کوته-سنگی» امروز ساختند و بی‌بی‌سنگی را به آنجا انتقال دادند. او بعد از رهایی از زندان به تصوف و عرفان روی آورد و به حفظ [[قرآن]] و تدریس تلاش داشت. بی‌بی‌سنگی در زمان حکومت حبیب‌الله فرزند امیرعبدالرحمن به‌عنوان معلم دختران خانوادۀ شاهی مقرر شد و دختران حبیب‌الله را آموزش می‌داد.<ref>[http://www.afghan-dic.com:8080/Afg_especial/shoor_a_marefi_bibi_sangee.pdf شعور، «بی‌بی‌سنگی شیر زن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان.]</ref>

بی‌بی‌سنگی در مبارزات استقلال‌طلبانۀ جوانان فعالیت داشت و در لحظات اولیۀ سلطنت امان‌الله خان پادشاه آزادی‌خواه حاضر شده و فی‌البداهه اشعاری سرود و پادشاه را تشویق به تحصیل و استقلال سیاسی کشور کرد و مورد تمجید پادشاه و مردم قرار گرفت.<ref>. شعور، [http://www.afghan-dic.com:8080/Afg_especial/shoor_a_marefi_bibi_sangee.pdf «بی‌بی‌سنگی شیر زن مبارز و سخنور»، وب‌سایت دیکشنری آنلاین افغان.]</ref>

=== یادبودها ===
لیسۀ مریم، در منطقۀ خیرخانۀ [[کابل]] و منطقۀ کوته‌سنگی به‌نام این زن نام‌گذاری شده است.<ref>.[https://www.youtube.com/watch?v=Vi9obKzxjV0 «تاریخچۀ کوته‌سنگی کابل»، وب‌سایت یوتیوب.]</ref>

== سیما سمر ==
سیما سمر در سال 1335ش، در ولایت غزنی، ولسوالی جاغوری به دنیا آمد. او، تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در زادگاه خود و هلمند گذراند. سیما در سن نوجوانی و در کلاس هفتم، به‌دلیل تبعیض آشکار جنسیتی، قومیتی و مذهبی، انگیزة خدمات بشردوستانه را در خود پیدا کرد.<ref>[https://www.farsnews.ir/af/news/13941001001021/%D9%85%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%AD%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D8%B4%D8%AE%D8%B5%DB%8C%D8%AA-%D8%B3%D9%85%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D9%84%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%B1%D8%B4%D8%AF%DB%8C-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%B7%D8%A8%DB%8C%D8%A8%DB%8C-%DA%A9%D9%87-%D8%B4%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%AF%D8%B4-%D8%AF%DB%8C%D9%BE%D9%84%D9%85%D8%A7%D8%AA «ماجرای تحریف شخصیت سمر به سلمان‌رشدی افغانستان، طبیبی که شاگردش دیپلمات شد، وزیری که دفتر کار نداشت»، خبرگزاری فارس.]</ref>

=== جوانی و تحصیلات ===
سیما سمر پس از طی مراحل آموزش ابتدایی و متوسطه، به [[کابل]] رفت و در رشتة پزشکی در دانشگاه کابل ادامة تحصیل داد.<ref>[https://hamsenfi.com/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7-%D8%B3%D9%85%D8%B1-%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9-%D9%88-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1.html ماهوره، «بیوگرافی سیما سمر پزشک و فعال حقوق بشر»، وب‌سایت همصنفی.]</ref> او اولین دختر هزاره بود که به تحصیلات عالی راه یافته بود. در سال 1986م از دانشکدة طب کابل فارغ‌التحصیل شد و به مناطقی با شرایط سخت و دوردست مأموریت یافت، اما به‌دلیل عدم اطمینان از امنیت جانی، از رفتن به آن مناطق، سرباز زد و به زادگاه خود برگشته و خدمات صحی را آغاز نمود. پس از آن‌که همسر او در دوران نظام کمونسیتی دستگیر شد، به کویتة پاکستان [[مهاجرت]] کرد و در شفاخانه‌ای (بیمارستان) در بخش پناهندگان افغانستانی، مشغول به خدمت شد.<ref>[http://jaghori1.blogfa.com/post/1720/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7-%D8%B3%D9%85%D8%B1-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1-%DB%8C%D8%A7-%D9%86%D9%88%D8%A8%D9%84-%D8%A2%D9%84%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88-%D8%B4%D8%AF- مومن‌زاده، «سیما سمر برنده جایزه زندگی بهتر یا الترنابیو شد»، وبلاگ جاغوری یک.]</ref>

=== فعالیت‌ها ===

=== سازمان شهدا ===
نیازهای شدید بهداشتی درمانی، سمر را مصمم کرد تا در سال 1989م، یک نهاد غیردولتی را با عنوان «سازمان شهدا» (Shuhada Organzaon) برای مهاجران افغانستان در کویته راه‌اندازی کند. وظیفة این نهاد، مراقبت از زنان و دختران افغان و نیز زنان بی‌سرپرست تعریف شد.

همچنین سمر به خدمت‌رسانی در امر تعلیم و تربیت، بهداشت [[خانواده]]، برنامه‌ریزی خانوادگی، توانمندسازی زنان و دختران افغانستانی در داخل کشور و کویتة پاکستان و تربیت پرستار و قابله، نقش عمده‌ای ایفا کرد، اما نیازهای تحصیلی و پزشکی پناهندگان در کویته و هموطنان داخل کشور، فراتر از ظرفیت سازمان شهدا بود. این سطح از نیازها، سیما سمر را به‌سوی تأسیس «انستیتوت ساینس» کشانید تا تعداد زیادی از جوانان مهاجر به تکمیل تحصیلات خود بپردازند.<ref>[http://a420.blogfa.com/post/19 محبی، «بیوگرامی مختصر داکتر سیما سمر»، وبلاگ عصیان.]</ref>

سمر، چهار شفاخانه (بیمارستان) در مناطق محروم افغانستان و ده‌ کلینیک صحی، در قالب مؤسسۀ شهدا تأسیس کرد.<ref>[https://hamsenfi.com/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7-%D8%B3%D9%85%D8%B1-%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9-%D9%88-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1.html ماهوره، «بیوگرافی سیما سمر پزشک و فعال حقوق بشر»، وب‌سایت همصنفی.]</ref>

=== مکتب ===
خانم سمر در دورۀ اول تسلط طالبان، مکاتب زیرزمینی ایجاد کرد تا به آموزش دانش‌آموزان بپردازد. پس از استقرار دولت موقت، این مکاتب به دولت واگذار شد که حدود 800 نفر در آن مشغول تحصیل بودند.<ref>[http://jaghori1.blogfa.com/post/1720/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7-%D8%B3%D9%85%D8%B1-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1-%DB%8C%D8%A7-%D9%86%D9%88%D8%A8%D9%84-%D8%A2%D9%84%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88-%D8%B4%D8%AF- مومن‌زاده، «سیما سمر برنده جایزه زندگی بهتر یا الترنابیو شد»، وبلاگ جاغوری یک.]</ref> او همچنین 119 مکتب کوچک و بزرگ را ایجاد یا بازسازی کرد و بیش از 159 هزار دانش‌آموز دختر و پسر را آموزش داد که از مجموع دانش‌آموزان، بیش از 52 درصد آنها، دختر بودند.<ref>[https://hamsenfi.com/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7-%D8%B3%D9%85%D8%B1-%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9-%D9%88-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1.html ماهوره، «بیوگرافی سیما سمر پزشک و فعال حقوق بشر»، وب‌سایت همصنفی.]</ref>  علاوه بر آن، در حدود 9027 معلم، در سازمان شهدا، آموزش دیدند؛ 49300 خانم نیز در دوره‌های سوادآموزی مراکز تحت مدیریت سیما سمر شرکت کرده و 376 دختر نیز از برنامه‌های زبان انگیسی و کامپیوتر بهره بردند. تا‌کنون بیش از 4 میلیون نفر از طریق سازمان شهدا، در موضوعات حقوق کودکان، حقوق زنان و حقوق بشر آموزش‌های ابتدایی دیده‌اند.<ref>[https://hamsenfi.com/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7-%D8%B3%D9%85%D8%B1-%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9-%D9%88-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1.html ماهوره، «بیوگرافی سیما سمر پزشک و فعال حقوق بشر»، وب‌سایت همصنفی.]</ref>

=== تأسیس مؤسسۀ تحصیلات عالی گوهرشاد ===
در سال 2010م خانم سمر مؤسسة تحصیلات عالی گوهرشاد را بنیان نهاد. این مؤسسه با هدف تسهیل آموزش‌های عالی برای جوانان به‌صورت غیرانتفاعی ایجاد شد که تا به‌حال حدود 300 دانشجو را بورسیه کرده که در این میان، 170 تن دختر هستند.<ref>[https://hamsenfi.com/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7-%D8%B3%D9%85%D8%B1-%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9-%D9%88-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1.html ماهوره، «بیوگرافی سیما سمر پزشک و فعال حقوق بشر»، وب‌سایت همصنفی.]</ref>

=== ایجاد مرکز توانمندسازی زنان ===
سمر، در کنار مؤسسۀ تحصیلات عالی گوهرشاد، مرکز توانمندسازی زنان را با هدف کمک به زنان و حمایت مالی دختران محصل بی‌بضاعت، ایجاد کرد. او همچنین، سه یتیم‌خانه در بامیان و غزنی تأسیس کرد. سیما سمر، از طریق این یتیم‌خانه، یتیمان و زنان بی‌سر‌پرست را مورد حمایت خود قرار داد و تعدادی از آنها را در اثر حمایت‌های مالی و آموزشی، به دانشگاه فرستاد.<ref>[https://hamsenfi.com/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7-%D8%B3%D9%85%D8%B1-%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9-%D9%88-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1.html ماهوره، «بیوگرافی سیما سمر پزشک و فعال حقوق بشر»، وب‌سایت همصنفی.]</ref>

=== مسئولیت‌ها ===
سیما سمر، در پی فعالیت‌های داوطلبانه و خیرخواهانۀ خود در زمینه‌های گوناگون انسانی، در سال 2001م در کنفرانس بن، برای استقرار نظام جدید در افغانستان، از سوی سازمان ملل دعوت شد تا به‌عنوان یک فعال اجتماعی، فرهنگی و سیاسی در تثبیت نظام جدید یاری رساند.<ref>[https://hamsenfi.com/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7-%D8%B3%D9%85%D8%B1-%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9-%D9%88-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1.html ماهوره، «بیوگرافی سیما سمر پزشک و فعال حقوق بشر»، وب‌سایت همصنفی.]</ref>  سمر در ژوئیه 2002م به‌عنوان معاون لوی‌جرگة اضطراری در افغانستان انتخاب شد. او همچنین، اولین وزیر امور زنان در تاریخ افغانستان، پس از چند‌ دهه جنگ و ناامنی و اولین وزیر زن هزاره‌تبار بود. سیما سمر، در وزارت تازه‌تأسیس امور زنان، خدمات مهمی را برای زنان محروم افغانستان آغاز کرد. از جملة کارهایی که او در این وزارتخانه انجام داد، شامل موارد زیر است: فراهم کردن زمینة بازگشت زنان به وظایف دولتی؛ زمینه‌سازی برای بازگشایی مدارس برای دختران؛ ایجاد آموزشگاه‌های سوادآموزی، گل‌دوزی و [[خیاطی]] در وزارت امور زنان؛ ایجاد مکتب (مدرسه) برای زنان متأهل؛ تأسیس مراکز مختلف خدماتی ویژة زنان در سراسر کشور<ref>[http://a420.blogfa.com/post/19 محبی‌، «بیوگرامی مختصر داکتر سیما سمر»، وبلاگ عصیان.]</ref>  و اختصاص 55 درصد از سهمیة نمایندگی در لویه‌جرگه، برای زنان.<ref>[https://nimrokhmedia.com/wp-content/uploads/2020/11/Nimrokh-03_Compressed.pdf احمدی، «سیما سمر: به مردان می‌گویم که زنانه کار کنند»، وب‌سایت هفته‌نامه نیمرخ.]</ref> سیما سمر پس از پایان کار در وزارت امور زنان، از سال 1381 تا 1398ش، به‌عنوان رئیس کمیسیون مستقل حقوق بشر افغانستان خدمت کرد و پس از آن به‌عنوان وزیر دولت در امور صلح و روابط بین‌الملل ایفای وظیفه کرد.<ref>[https://forum.1roman.ir/threads/133066/#post-994633 «بیوگرافی سیما سمر»، انجمن یک‌رمان.]</ref>  او در سال 1397ش، عضویت بورد عالی مشورتی دبیرکل سازمان ملل در امور میانجی‌گری صلح را به‌دست آورد.<ref>[https://forum.1roman.ir/threads/133066/#post-994633 «بیوگرافی سیما سمر»، انجمن یک‌رمان.]</ref>  همچنین در سال 1394ش، عنوان معاونت مجمع آسیا و اقیانوسیه (پاسیفیک) را احراز کرد.<ref>[https://www.hazarainternational.com/fa/?p=21795 «داکتر سیما سمر معاون مجمع آسیا و اقیانوسه شد»، وب‌سایت هزاره انترنشنال.]</ref>

=== دیدگاه‌ها ===
خانم سمر، زنان را رکن بنیادین جامعه و دارای کرامت انسانی برابر با مردان دانسته و جامعة بشری را بدون در نظر گرفتن جایگاه زن، بی‌معنا می‌دانست. او، همچنین، از جمله دلایل خشونت علیه زنان افغان را، عدم آگاهی خود آنها، عدم دسترسی به مسائل بهداشتِ زنان در مورد باروری، فقر و عدم پشتیبانی مراجع عدلی (قضایی) از زنان می‌دانست.<ref>[https://nimrokhmedia.com/wp-content/uploads/2020/11/Nimrokh-03_Compressed.pdf احمدی، «سیما سمر: به مردان می‌گویم که زنانه کار کنند»، وب‌سایت هفته‌نامه نیمرخ.]</ref>

=== جوایز و افتخارات ===
سیما سمر به‌دلیل خدمات فراوان در زمینة حقوق بشر به‌ویژه در دفاع از حقوق زنان و کودکان، در سال 2009م و 2010م نامزد دریافت جایزة صلح نوبل شد.<ref>[http://mirahimi.blogfa.com/post/380 «سیما سمر بار دیگر نامزد جایزه صلح نوبل شد»، وبلاگ می رحیمی.]</ref>  سمر بیش از 25 جایزة ملی و بین‌المللی و تعدادی مدرک دکترای افتخاری از نهادهای مختلف جهان، دریافت کرده است؛ مانند:

# جایزۀ رهبری اجتماعی (Community Leadership)، در سال 1994م از طرف بنیاد “Roman Magsaysay”، در فیلیپین؛
# جایزۀ Voice of Courage، از کمیسون زنان برای زنان و اطفال مهاجر، در نیویورک؛
# جایزۀ «زنان برای صلح» توسط Together for Peace Foundation، در رم ایتالیا؛
# جایزۀ زندگی بهتر یا «نوبل آلترناتیو» صلح.<ref>[https://hamsenfi.com/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7-%D8%B3%D9%85%D8%B1-%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9-%D9%88-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1.html ماهوره، «بیوگرافی سیما سمر پزشک و فعال حقوق بشر»، وب‌سایت همصنفی.]</ref>

سمر، به‌خاطر تلاش‌های خستگی‌ناپذیر در زمینۀ حقوق بشر در سطح ملی و بین‌المللی، در ماه می 2005م از سوی کمیسیون حقوق بشر سازمان ملل متحد به‌عنوان گزارشگر ویژۀ حقوق بشر در سودان معرفی شد.<ref>[https://hamsenfi.com/%D8%A8%DB%8C%D9%88%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%81%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7-%D8%B3%D9%85%D8%B1-%D9%BE%D8%B2%D8%B4%DA%A9-%D9%88-%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%84-%D8%AD%D9%82%D9%88%D9%82-%D8%A8%D8%B4%D8%B1.html ماهوره، «بیوگرافی سیما سمر پزشک و فعال حقوق بشر»، وب‌سایت همصنفی.]</ref>

=== دیدگاه‌ها در‌بارۀ سمر ===
خانم سمر، یکی از زنان تأثیرگذار در عرصة سیاست در افغانستان است.<ref>[https://khabarnama.net/blog/1395/10/18/political-elite-female-10-influential-figures-in-afghan-politics/ شهیر، «نخبگان سیاسی زن؛ 10چهرة تأثیرگذار بر سیاست افغانستان»، وب‌سایت خبرنامه.]</ref>  هیئت داوران بنیاد آلترناتیو یا زندگی بهتر، کار خانم سمر در زمینة تأمین حقوق بشر در افغانستان را استقامت و فداکاری شجاعانه خوانده است.<ref>[http://jaghori1.blogfa.com/post/1720/%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7-%D8%B3%D9%85%D8%B1-%D8%A8%D8%B1%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%AC%D8%A7%DB%8C%D8%B2%D9%87-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A8%D9%87%D8%AA%D8%B1-%DB%8C%D8%A7-%D9%86%D9%88%D8%A8%D9%84-%D8%A2%D9%84%D8%AA%D8%B1%D9%86%D8%A7%D8%AA%DB%8C%D9%88-%D8%B4%D8%AF- مومن‌زاده، «سیما سمر برنده جایزه زندگی بهتر یا الترنابیو شد»، وبلاگ جاغوری یک.]</ref>  همچنین از او به‌عنوان بانوی رؤیاهای نسل حاضر افغانستان، آموزگار نسل امروز و ستارۀ مدنیت یاد شده است.<ref>[https://old.chekad.tv/%D8%A7%D8%B2-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%85%D9%88%D9%81%D9%82-%D8%B3%DB%8C%D9%85%D8%A7-%D8%B3%D9%85%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%85%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%B4%DA%A9/ «از کارنامه موفق سیما سمر در مراسمی باشکوه تجلیل به عمل آمد»، وب‌سایت چکاد.]</ref>  او از معدود زنانی است که پست‌های مهمی را در دولت و بیرون دولت افغانستان، تصاحب کرده است.<ref>[http://mirahimi.blogfa.com/post/380 «سیما سمر بار دیگر نامزد جایزه صلح نوبل شد»، وبلاگ می رحیمی.]</ref>

== حبیبه سرابی ==
حبیبه سرابی از [[قوم هزاره]] است که در سال 1337ش،<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/3992/4606/33984/%DA%AF%D9%81%D8%AA%DA%AF%D9%88-%D8%A8%D8%A7-%D8%AF%DA%A9%D8%AA%D8%B1-%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C%D8%8C-%D9%88%D8%B2%DB%8C%D8%B1-%D8%A7%D9%85%D9%88%D8%B1-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A7%D9%81%D8%BA%D8%A7%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86 «گفتگو با دکتر حبیبه سرابی، وزیر امور زنان افغانستان»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه]</ref>  در ولایت بغلان متولد شد. پدر او اهل سراب <ref>[https://hamsenfi.com/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%D8%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%AF.html «زندگی‌نامه حبیبه سرابی، بانوی سیاستمدار افغان»، وب‌سایت همصنفی]</ref> از ولایت غزنی است که در خردسالی به مزارشریف مهاجرت کرده بود. <ref>[https://pajhwok.com/fa/2020/09/10/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%87%DB%8C%D8%A3%D8%AA-%D9%85%D8%B0%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D9%87-%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%B5%D9%84%D8%AD-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%81 « زندگی‌نامه هیأت مذاکره کننده صلح بین افغان‌ها»، آژانس خبری پژواک]</ref>

حبیبه تحصیلات ابتدایی را در ولایت بغلان و سپس در ولایت کاپیسا به پایان رساند و دورۀ دبیرستان را در کابل سپری کرد. <ref>[https://equality.af/negotiates/4904-%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF-%D8%AE%D9%88%D8%AF-%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D8%AA-%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF «حبیبه سرابی: زنان باید اعتماد به نفس را در وجود خود تقویت کنند»، خبرگزاری تساوی]</ref>

=== جوانی ===
حبیبه سرابی در سال 1357ش وارد دانشگاه علوم طبی <ref>«[https://khabarnama.net/blog/1395/04/03/top-ten-afghan-ladies-who-made-history-in-afghanistan بانوان تاریخ‌ساز؛ 10 زن افغان که اولین‌ها در عرصه‌های کاری خود بوده‌اند»، وب‌سایت خبرنامه]</ref> [[کابل]] شد و در سال 1360ش در رشتۀ فارمسی (داروسازی) از این دانشگاه فارغ‌التحصیل شد.<ref>[https://equality.af/negotiates/4904-%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF-%D8%AE%D9%88%D8%AF-%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D8%AA-%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF «حبیبه سرابی: زنان باید اعتماد به نفس را در وجود خود تقویت کنند»، خبرگزاری تساوی]</ref>  پس از آن، حبیبه با بورسیه‌ای که از طرف سازمان بهداشت جهانی دریافت کرد، ادامۀ تحصیلات خود را در رشتۀ هماتولوژی (خون‌شناسی) در هند به پایان رساند.<ref>[https://hamsenfi.com/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%D8%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%AF.html «زندگی‌نامه حبیبه سرابی، بانوی سیاستمدار افغان»، وب‌سایت همصنفی]</ref>

=== فعالیت‌ها ===

=== علمی ===
سرابی فعالیت‌ علمی خود را از انستیتوت ملی لابراتواری طبی دانشگاه [[کابل]] آغار کرد. <ref>[https://www.awna.af/1395/10/19/%D9%86%D8%AE%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%9B-%DB%B1%DB%B0-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%B1-%D8%B3/ «نخبگان سیاسی زن؛ ۱۰ چهره تأثیرگذار بر سیاست افغانستان»، خبرگزاری بانوان افغانستان].</ref> او تا قبل از حکومت اول طالبان، در دانشگاه علوم طبی کابل تدریس می‌کرد.<ref>[https://khabarnama.net/blog/1395/04/03/top-ten-afghan-ladies-who-made-history-in-afghanistan/ «بانوان تاریخ‌ساز؛ 10 زن افغان که اولین‌ها در عرصه‌های کاری خود بوده‌اند»، وب‌سایت خبرنامه]</ref>  او، همچنین به‌مدت ده سال استاد انستیتوت (مؤسسه) آموزش‌های متوسط پزشکی در کابل <ref>[https://hamsenfi.com/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%D8%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%AF.html «زندگی‌نامه حبیبه سرابی، بانوی سیاستمدار افغان»، وب‌سایت همصنفی].</ref> در بخش‌های همتولوژی، مایکروبیالوژی و فارمکولوژی بود.<ref>[https://www.awna.af/1395/10/19/%D9%86%D8%AE%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%9B-%DB%B1%DB%B0-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%B1-%D8%B3/ «نخبگان سیاسی زن؛ ۱۰ چهره تأثیرگذار بر سیاست افغانستان»، خبرگزاری بانوان افغانستان]</ref>  حبیبه در سال 1998م در انستیتوت آموزش افغان مشغول به آموزش شد.

=== اجتماعی و فرهنگی ===
حبیبه پس از اوج‌گیری اعتراضات علیه حکومت وابسته به شوروی با جمعی از دانشجویان، اتحادیۀ دانشجویان معترض را تأسیس کرد و به‌عنوان یکی از اعضای برجستۀ آن علیه نظام حاکم، فعالیت می‌کرد.<ref>[https://af.shafaqna.com/FA/36846 «بیوگرافی معاونان نامزدهای ریاست جمهوری افغانستان(3)احمد ضیا مسعود، حبیبه سرابی»، خبرگزاری شفقنا].</ref>  سرابی در اردوگاه‌های مهاجرین در [[پاکستان]] دوره‌های آموزشی برگزار کرد. <ref>[https://af.shafaqna.com/FA/36846 «بیوگرافی معاونان نامزدهای ریاست جمهوری افغانستان(3)احمد ضیا مسعود، حبیبه سرابی»، خبرگزاری شفقنا].</ref> در زمان حاکمیت اول طالبان دوره‌های کوتاه‌مدت سوادآموزی را در کابل، جلال‌آباد و مزارشریف به‌صورت مخفیانه راه‌اندازی کرد<ref>[https://www.awna.af/1395/10/19/%D9%86%D8%AE%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%9B-%DB%B1%DB%B0-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%B1-%D8%B3/ «نخبگان سیاسی زن؛ ۱۰ چهره تأثیرگذار بر سیاست افغانستان»، خبرگزاری بانوان افغانستان]</ref> و یکی از فعالین در بخش حقوق زنان بود. <ref>[https://shahed.news/2021/06/%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/ «حبیبه سرابی کیست؟»، خبرگزاری شاهد].</ref>

=== مسئولیت‌ها ===
مهم‌ترین مسؤلیت‌های سرابی عبارتند از:

# اشتراک در کنفرانس بن در سال 1380ش؛ <ref>[https://www.awna.af/1395/10/19/%D9%86%D8%AE%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%9B-%DB%B1%DB%B0-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%B1-%D8%B3/ «نخبگان سیاسی زن؛ ۱۰ چهره تأثیرگذار بر سیاست افغانستان»، خبرگزاری بانوان افغانستان]</ref>
# وزیر امور زنان در دولت انتقالی در سال 1381 تا 1383ش؛ <ref>[https://www.awna.af/1395/10/19/%D9%86%D8%AE%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%9B-%DB%B1%DB%B0-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%B1-%D8%B3/ «نخبگان سیاسی زن؛ ۱۰ چهره تأثیرگذار بر سیاست افغانستان»، خبرگزاری بانوان افغانستان]</ref>
# والی بامیان در زمان حکومت حامد کرزی از سال 1384ش تا 1392ش؛<ref>[http://www.afghanpaper.com/nbody.php?id=64501 «بررسی شخصیت نامزدها و معاونین، حبیبه سرابی»، شبکه اطلاع‌رسانی افغانستان]</ref>
# مشاور دکتر عبدالله عبدالله، رئیس اجرائیه دولت وحدت ملی، در امور زنان و جوانان؛ <ref>[https://shahed.news/2021/06/%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/ « حبیبه سرابی کیست؟»، خبرگزاری شاهد].</ref>
# معاون شورای عالی صلح در سال 2016م؛ <ref>[https://khabarnama.net/blog/1395/04/03/top-ten-afghan-ladies-who-made-history-in-afghanistan/ «بانوان تاریخ‌ساز؛ 10 زن افغان که اولین‌ها در عرصه‌های کاری خود بوده‌اند»، وب‌سایت خبرنامه]</ref>
# عضو تیم مذاکره‌کننده جمهوری اسلامی افغانستان با طالبان در دوحه. <ref>[https://pajhwok.com/fa/2020/09/10/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D9%87%DB%8C%D8%A3%D8%AA-%D9%85%D8%B0%D8%A7%DA%A9%D8%B1%D9%87-%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF%D9%87-%D8%B5%D9%84%D8%AD-%D8%A8%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D9%81 «زندگی‌نامه هیأت مذاکره‌کننده صلح بین افغان‌ها»، آژانس خبری پژواک]</ref>

=== دستاوردها ===
مهم‌ترین دستاوردهای سرابی چنین بیان شده است:

# ایجاد برنامۀ درازمدت در حمایت از حقوق زنان برای بهبود وضعیت زندگی آنها؛ <ref>[https://www.awna.af/1395/10/19/%D9%86%D8%AE%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%9B-%DB%B1%DB%B0-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%B1-%D8%B3/ «نخبگان سیاسی زن؛ ۱۰ چهره تأثیرگذار بر سیاست افغانستان»، خبرگزاری بانوان افغانستان].</ref>
# آموزش جندر (تساوی حقوق زن و مرد) در وزارت امور زنان؛
# توسعۀ آموزش جندر در سطح وزارتخانه‌ها و ولایات مراکز انکشافی زنان؛
# ایجاد بخش‌های جندر در وزارتخانه‌های مهم کشور؛
# داشتن برنامه مدون در رابطه با خشونت علیه زنان و اجرای آن برنامه‌ها؛
# عضو گروه تطبیق کنوانسیون منع هرگونه تبعیض علیه زنان؛
# فعالیت‌های آموزشی در رابطه با تعلیم و تربیت دختران در [[بامیان]]؛
# مشارکت دادن زنان در اقتصاد، تجارت و پلیس. <ref>[https://equality.af/negotiates/4904-%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%A7%DB%8C%D8%AF-%D8%A7%D8%B9%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D9%86%D9%81%D8%B3-%D8%B1%D8%A7-%D8%AF%D8%B1-%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF-%D8%AE%D9%88%D8%AF-%D8%AA%D9%82%D9%88%DB%8C%D8%AA-%DA%A9%D9%86%D9%86%D8%AF «حبیبه سرابی: زنان باید اعتماد به نفس را در وجود خود تقویت کنند»، خبرگزاری تساوی].</ref>

=== افتخارات و جوایز ===
ثبت شدن بیوگرافی‌ خانم حبیبه سرابی در مرکز بین‌المللی بیوگرافی کمبریج در لندن، دریافت مدال «ملالی» از سوی حامد کرزی رییس جمهور وقت به‌دلیل تطبیق حاکمیت قانون در سال 1385ش، دریافت مدال «کمندر» از سوی دولت فرانسه و دریافت لقب «قهرمان محیط زیست» از سوی ماهنامۀ تایمز از جمله افتخاراتی است که حبیبه سرابی در دورۀ فعالیت‌های خود به‌دست آورده است.<ref>[https://www.awna.af/1395/10/19/%D9%86%D8%AE%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%9B-%DB%B1%DB%B0-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%B1-%D8%B3/ «نخبگان سیاسی زن؛ ۱۰ چهره تأثیرگذار بر سیاست افغانستان»، خبرگزاری بانوان افغانستان].</ref>

حبیبه سرابی علاوه بر افتخارات و دستاوردها، جوایزی را از نهادهای بین‌المللی دریافت کرده که عبارت است از:

# دریافت جایزۀ سیمون از طرف دولت فرانسه به پاس فعالیت‌های خانم سرابی در رابطه با حمایت از حقوق زنان و برابری جنسیتی درسال 2021م.<ref>[https://shahed.news/2021/06/%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/ « حبیبه سرابی کیست؟»، خبرگزاری شاهد].</ref>
# کسب جایزۀ صلح جهانی ادارۀ انکشافی سازمان ملل، اِن پیس (N-peace awards) به‌دلیل تلاش در زمینۀ توانمندی زنان، حکومت‌داری خوب، ارزش‌دادن به حقوق بشر و تأمین صلح، در سال 2016م که توسط نهاد توسعه‌ای سازمان ملل در [[تایلند]] به او اهدا شد. <ref>[https://af.shafaqna.com/FA/185076 «اولین والی زن افغانستان موفق به کسب جایزه صلح شد»، خبرگزاری شفقنا].</ref>
# جایزۀ نهاد رامون مگسیسی مشهور به جایزه صلح نوبل آسیا،<ref>[https://af.shafaqna.com/FA/36846 «بیوگرافی معاونان نامزدهای ریاست جمهوری افغانستان(3)احمد ضیا مسعود، حبیبه سرابی»، خبرگزاری شفقنا].</ref>  به‌دلیل فعالیت در زمینۀ دفاع از حقوق زنان و ترویج آموزش در یک محیط جنگ‌زده که تغییرات اجتماعی سودمندی ایجاد کرده بود. <ref>[https://hamsenfi.com/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%D8%8C%D8%A8%D8%A7%D9%86%D9%88%DB%8C-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%85%D8%AF.html «زندگی‌نامه حبیبه سرابی، بانوی سیاستمدار افغان»، وب‌سایت همصنفی].</ref>
# کسب جایزۀ «Prestigious Ramon Magsaysay» در سال 2013م، به‌دلیل فعالیت در زمینۀ آموزش دختران و حکومت‌داری خوب؛ <ref>[https://shahed.news/2021/06/%D8%AD%D8%A8%DB%8C%D8%A8%D9%87-%D8%B3%D8%B1%D8%A7%D8%A8%DB%8C-%DA%A9%DB%8C%D8%B3%D8%AA%D8%9F/ « حبیبه سرابی کیست؟»، خبرگزاری شاهد].</ref>
# دریافت جایزۀ Jason  از Children Squer ایالت اوماهای امریکا. <ref>[https://www.awna.af/1395/10/19/%D9%86%D8%AE%D8%A8%DA%AF%D8%A7%D9%86-%D8%B3%DB%8C%D8%A7%D8%B3%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%9B-%DB%B1%DB%B0-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D8%AA%D8%A7%D8%AB%DB%8C%D8%B1%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D8%B1-%D8%B3/ «نخبگان سیاسی زن؛ ۱۰ چهره تاثیرگذار بر سیاست افغانستان»، خبرگزاری بانوان افغانستان]</ref>

== شکردخت جعفری ==
شکردخت جعفری در سال 1356ش <ref>[https://af.shafaqna.com/FA/171970 شکردخت جعفری از دایکندی تا لندن؛ سفر دشوار زنِ زندگی‌ساز افغان»، خبرگزاری شفقنا.]</ref> در ولسوالی (شهرستان) سنگ‌‌تخت از توابع ولایت دایکندی [[افغانستان]] متولد شد. <ref>[https://www.khaama.com/persian/archives/95664 «شکردخت جعفری، مخترع افغان دومین اختراع خود را ثبت کرد»، خبرگزاری خامه پرس فارسی.]</ref> او آموزش ابتدایی را نزد پدر خود فراگرفت. با خیزش مردم افغانستان علیه اشغال‌گران شوروی، شکردخت و خانوادۀ او مجبور به‌ ترک زادگاه‌ خود شده<ref>[https://www.infomigrants.net/prs/post/21743/%D8%B4%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%AE%D8%AA-%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%AA-%D8%AA%D8%A7-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D8%AE%D8%B4%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C «شکردخت جعفری: از دشواری‌های مهاجرت تا کارنامه درخشان علمی»، مهاجر نیوز.]</ref> و در شش‌سالگی همراه با [[خانواده]] به ایران [[مهاجرت]] کردند. <ref>[https://bsharat.com/1400/10/05/%d8%b2%d9%86%d8%af%da%af%db%8c%d9%86%d8%a7%d9%85%d9%87-%d8%b4%da%a9%d8%b1%d8%af%d8%ae%d8%aa-%d8%ac%d8%b9%d9%81%d8%b1%db%8c-%d9%85%d8%ae%d8%aa%d8%b1%d8%b9-%d9%88-%d9%81%db%8c%d8%b2%db%8c%da%a9%d8%af/ «زندگینامه شکردخت جعفری مخترع و فیزیکدان پزشکی هزاره»، وبسایت بشارت.]</ref> شکردخت با دریافت کارت اقامت در [[ایران]]، دوره‌های تحصیلی خود را در مدارس ایران به پایان رساند. <ref>[https://www.infomigrants.net/prs/post/21743/%D8%B4%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%AE%D8%AA-%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%AA-%D8%AA%D8%A7-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D8%AE%D8%B4%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C «شکردخت جعفری: از دشواری های مهاجرت تا کارنامه درخشان علمی»، مهاجر نیوز.]</ref>

=== جوانی ===

=== تحصیلات ===
شکردخت در سال 1375ش در رشتۀ  تکنولوژی رادیولوژی، ابتدا وارد دانشگاه علوم پزشکی [[تهران]] شده و سپس لیسانس خود را از دانشگاه علوم پزشکی [[تبریز]] در سال 1379ش به‌دست آورد. <ref>«[https://daikondi.blog.ir/1395/09/09/%D8%B4%DA%A9%D8%B1-%D8%AF%D8%AE%D8%AA-%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%AE%D8%AA%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%8C-%D9%85%D8%A8%D8%AA%DA%A9%D8%B1%D8%A2%D8%A8-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86 معرفی و بیوگرافی شکر دخت جعفری دختری از ولایت دایکندی، مبتکر آب و روشنایی برای درمان سرطان»، پایگاه اطلاع¬رسانی دایکندی.]</ref> او دورۀ کارشناسی ارشد را در رشتۀ فیزیک پزشکی، با بورسیه‌ای که از طرف سازمان بین‌المللی اتمی افغانستان در سال 1389ش دریافت کرده بود، در بریتانیا گذراند <ref>[http://www.afghanpaper.com/nbody.php?id=169333 «شکردخت جعفری دومین اختراع پزشکی خود را ثبت کرد»،، شبکه اطلاع¬رسانی افغانستان.]</ref> و به‌دلیل نتیجۀ عالی، موفق به دریافت بورسیۀ دکترا از این دانشگاه شد. او دورۀ دکترای خود را در مرکز فیزیک هسته‌ای و تشعشع دانشگاه ساری بریتانیا به اتمام رساند. <ref>[http://nam-awaran.blogfa.com/post/62 «شیوه ابداعی دانشجوی افغان برای درمان سرطان»، وبلاگ نام آوران افغانستان.]</ref>

=== تدریس ===
خانم جعفری در سال 1383ش همراه با همسر و فرزند خود به [[افغانستان]] بازگشت و در دانشگاه پزشکی [[کابل]] به‌عنوان استادیار شروع به کار کرد. <ref>[http://nam-awaran.blogfa.com/post/62 «شیوه ابداعی دانشجوی افغان برای درمان سرطان»، وبلاگ نام¬آوران افغانستان]</ref> او، اکنون به‌عنوان پژوهشگر و استادیار در دانشگاه ساری [[انگلستان]] کار می‌کند. <ref>[https://www.infomigrants.net/prs/post/21743/%D8%B4%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%AE%D8%AA-%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%AA-%D8%AA%D8%A7-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D8%AE%D8%B4%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C «شکردخت جعفری: از دشواری های مهاجرت تا کارنامه درخشان علمی»، مهاجر نیوز.]</ref>

== فعالیت‌های علمی ==
مدرن کردن وسایل قدیمی تشخیص تشعشع، به‌روزرسانی برنامۀ درسی رادیولوژی، تدوین یک دورۀ آموزشی جهت آموزش کارکنان و دانشجویان رادیولوژی بیمارستان برای کار با تجهیزات و تجزیه و تحلیل داده‌ها، رهبری یک پروژۀ ملی برای ایجاد مرکز سرطان‌شناسی در سال 2008م از جمله فعالیت‌های علمی شکردخت جعفری هستند. <ref>[https://farsi1.eu/mag/shekardokht-jafari/ «قصه شکردخت جعفری؛ قصه زنانی که دنیا را تغییر دادند»، وب¬سایت فارسی وان]</ref>

== مسؤلیت‌ها ==
از جمله مسئولیت‌های شکردخت جعفری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

# نمایندگی وزارت تحصیلات عالی افغانستان در کمیسیون مستقل انرژی اتمی کشور؛ <ref>[https://www.infomigrants.net/prs/post/21743/%D8%B4%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%AE%D8%AA-%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%AF%D8%B4%D9%88%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%87%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%AA-%D8%AA%D8%A7-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D8%AE%D8%B4%D8%A7%D9%86-%D8%B9%D9%84%D9%85%DB%8C «شکردخت جعفری: از دشواری های مهاجرت تا کارنامه درخشان علمی»،  مهاجرنیوز.]</ref>
# سوپروایزری بخش رادیولوژی بیمارستان فرانسوی کودکان در کابل؛ <ref>«[https://www.farsnews.ir/af/news/13950910000429/%D8%B4%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D8%AE%D8%AA-%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%DB%8C%D8%B4%D8%AA%D8%B1-%D8%A8%D8%B4%D9%86%D8%A7%D8%B3%DB%8C%D9%85 شکردخت جعفری را بیشتر بشناسیم»، خبرگزاری فارس .]</ref>
# از مؤسسین کمیسیون مستقل انرژی اتمی افغانستان؛
# مسئول پروژۀ تأسیس مرکز رادیوتراپی در دانشگاه طبی کابل با همکاری سازمان بین‌المللی انرژی اتمی از سال 1387ش تا میزان ([[مهر]])1391ش؛
# کسب تأییدیۀ سازمان بین‌المللی انرژی اتمی برای ساخت دو پروژۀ مرکز رادیولوژی و براکی‌تراپی؛ <ref>[https://daikondi.blog.ir/1395/09/09/%D8%B4%DA%A9%D8%B1-%D8%AF%D8%AE%D8%AA-%D8%AC%D8%B9%D9%81%D8%B1%DB%8C-%D8%AF%D8%AE%D8%AA%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%88%D9%84%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AF%D8%A7%DB%8C%DA%A9%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%8C-%D9%85%D8%A8%D8%AA%DA%A9%D8%B1%D8%A2%D8%A8-%D9%88-%D8%B1%D9%88%D8%B4%D9%86%D8%A7%DB%8C%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%D9%85%D8%A7%D9%86-%D8%B3%D8%B1%D8%B7%D8%A7%D9%86 «معرفی و بیوگرافی شکر دخت جعفری دختری از ولایت دایکندی، مبتکرآب و روشنایی برای درمان سرطان»، پایگاه اطلاع¬رسانی ولایت دایکندی.]</ref>
# فعالیت در بخش رادیولوژی بیمارستان‌های بنیاد آغاخان. <ref>«[https://af.shafaqna.com/FA/171970 شکردخت جعفری از دایکندی تا لندن؛ سفر دشوار زنِ زندگی‌ساز افغان»، خبرگزاری شفقنا.]</ref>

== اختراعات ==

# اختراع دستگاه دوزسنج ثبت تشعشعات پرتودرمانی سرطان؛ این دستگاه دوزسنج که با استفاده از مهره‌های ساده شیشه‌ای ساخته شده، می‌تواند میزان اشعۀ دریافتی بیماران سرطانی در زمان رادیوتراپی را با دقت بسیار بالا و در بازۀ زمانی مناسب اندازه‌گیری کند.<ref>[https://www.khaama.com/persian/archives/95664 «شکردخت جعفری، مخترع افغان دومین اختراع خود را ثبت کرد»، خبرگزاری خامه¬پرس.]</ref>
# اختراع سیستم اندازه‌گیری سه‌بُعدی دوز اشعه برای درمان سرطان؛ این سیستم سه‌بُعدی دوزسنج با قرار گرفتن داخل بدن بیمار سرطانی مقدار دقیق تشعشع دریافتی بدن بیمار را ثبت کرده و پزشکان با خواندن آن می‌توانند میزان اشعۀ دریافتی بدن بیمار را بسنجند. <ref>[http://www.afghanpaper.com/nbody.php?id=169333 «شکردخت جعفری دومین اختراع پزشکی خود را ثبت کرد»، شبکه اطلاع¬رسانی افغانستان.]</ref>

== جوایز و افتخارات ==
شکردخت جعفری، برندۀ جایزۀ زنان در نوآوری سال 2016م  بریتانیا در میان 1600 شرکت‌کننده از کشورهای مختلف <ref>[https://af.shafaqna.com/FA/171970 «شکردخت جعفری از دایکندی تا لندن؛ سفر دشوار زنِ زندگی‌ساز افغان»، خبرگزاری شفقنا.]</ref> بود که به‌دلیل ارائۀ روش جدید پرتودرمانی برای بیماران سرطانی آن را دریافت کرد. <ref>[http://www.awna.af/1396/07/11/ «از ساخت گردنبد تا ابداع وسیله‌ی پرتو درمانی»، خبرگزاری بانوان افغانستان.]</ref>

== پانویس ==