در حال ویرایش پیش‌نویس:ملت امام حسین

<big>'''ملت امام حسین؛'''</big> شعار حماسی در توصیف پیوند انقلاب اسلامی ایران با قیام امام حسین.

ملت امام حسین، شعاری حماسی است که بر پیوند عمیق و همه‌جانبۀ انقلاب اسلامی ایران و ارزش‌های نظام جمهوری اسلامی با قیام امام حسین و نهضت عاشورا تأکید می‌کند. به‌باور پژوهشگران، این پیوند در تمام دوران مبارزۀ انقلابی به رهبری امام خمینی از 15 خرداد 1342ش تا 22 بهمن 1357ش که انقلاب اسلامی پیروز شد و همچنین در دوران  هشت سال دفاع مقدس وجود داشته است و تمام مراحل مبارزۀ انقلابی مردم ایران، بر اساس ارزش‌های عاشورایی الگوسازی شده است. 
==مفهوم‌شناسی==
ملت امام حسین، توصیف حماسی و انقلابی و جمله‌ای بیان شده در سال‌های اخیر توسط سردار «قاسم سلیمانی» است. این شعار استوار بودن سبک زندگی مردم انقلابی ایران بر دین‌مداری و عشق به امام حسین و اهل‌بیت را نشان می‌دهد که ولایت‌مداری، فرهنگ ایثار و مقاومت، زندگی حسینی<ref>[http://shabestan.ir/detail/News/1212284 «شاخصه‌های ملت امام حسین»، خبرگزاری شبستان.]</ref>  و قدرتمند بودن، از ارکان مهم و برجستۀ آن است. 
زمینه‌های اعتقادی و مکتبی<ref>[https://farhikhtegandaily.com/news/45112/%D9%85%D9%84%D8%AA-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%B9-/ «ملت امام حسین»، وب‌سایت روزنامۀ فرهیختگان.]</ref>
ملت امام حسین، شعار برخاسته از نهضت عاشورا است؛ قیام امام حسین در عاشورای سال 61ق و پیامدهای آن، مؤثرترین و ماندگارترین رویداد انقلابی بوده که منشأ تحولاتی بنیادین در تاریخ اسلام شده است. به‌همین دلیل، بسیاری از پژوهشگران، حفظ اسلام انقلابی و راستین و تداوم ارزش‌های دینی و نهضت‌های اصلاح‌طلبانه در تاریخ اسلام و همچنین انقلاب اسلامی ایران در 1357ش را مرهون قیام عاشورا می‌دانند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/130/3610/16961/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%DA%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7 انصاری، «امام خمینی احیاگر فرهنگ عاشورا»، پایگاه اطلاعرسانی حوزه.] </ref>  شعارهای برگرفته از قیام امام حسین گرچه در دوران انقلاب اسلامی همیشه وجود داشت اما شعار «ملت امام حسین» با این ساختار ویژه، در اوج رویارویی انقلاب اسلامی و محور مقاومت با سیاست‌های تهاجمی آمریکا و گروه داعش، توسط سردار قاسم سلیمانی مورد تأکید قرار گرفت و به‌عنوان شعار ملی و مذهبی بر زبان‌های مردم جاری شد.<ref>[https://www.farsnews.ir/news/14000523000276/%D9%85%D8%A7-%D9%85%D9%84%D8%AA-%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C%D9%85-%DA%86%D8%B7%D9%88%D8%B1-%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B1-%DB%8C%DA%A9-%D9%85%D9%84%D8%AA-%D8%B4%D8%AF «ما ملت امام حسینیم چطور شعار یک ملت شد؟»، خبرگزاری فارس.]</ref> 
==ویژگی‌های ملت امام حسین==
از منظر پژوهشگران، «ملت امام حسین» گرچه یک شعار انقلابی است، اما برگرفته از یک واقعیت و حقیقت بوده که ویژگی‌های ملموس آن عبارتند از: ولایت‌مداری، ذلت‌ناپذیری، عدالت‌خواهی، ظلم‌ستیزی و دین‌مداری مردم ایران. به‌نظر بسیاری از پژوهشگران، دوران چهار دهه بعد از پیروزی انقلاب اسلامی ایران با هیچ دورۀ‌ دیگری در گذشته از نظر عدالت‌طلبی و مبارزه با ستم قابل مقایسه نیست. در دوران حکومت پهلوی، خدمات و درآمدهای کشور، در اختیار گروه کوچکی از اصحاب قدرت، قرار می‌گرفت و مردم در پاسخ‌گویی به نیازهای اولیۀ زیرساختی و خدمت‌رسانی، ناتوان و  محروم بودند؛ اما جمهوری اسلامی در شمار موفق‌ترین حاکمیت‌های جهان در جابه‌جایی خدمت و ثروت از مرکز به همه‌ جای کشور و از مناطق برخوردار به مناطق محروم بوده است.<ref>[http://shabestan.ir/detail/News/1212284 «شاخصه‌های ملت امام حسین»، خبرگزاری شبستان.]</ref>  
==نقش مکتب امام حسین در انقلاب اسلامی==
بررسی ادبیات رایج در روند انقلاب اسلامی، شعارها، بیانیه‌ها و سخنرانی‌های انقلابیون و رهبران نهضت نشان می‌دهد که از میان عناصر مذهبی، فرهنگ عاشورا و قیام امام حسین در انقلاب اسلامی و تحقق شعار ملت امام حسین نقش مهم و اساسی داشته است.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/130/3610/16961/%D8%A7%D9%85%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%A7%D8%AD%DB%8C%D8%A7%DA%AF%D8%B1-%D9%81%D8%B1%D9%87%D9%86%DA%AF-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7 انصاری، «امام خمینی احیاگر فرهنگ عاشورا»، پایگاه اطلاعرسانی حوزه.]</ref>  
===الف) پیدایش انقلاب اسلامی===
هدف و انگیزۀ مردم ایران از انقلاب اسلامی، نابودی ستم، استبداد و استکبار جهانی و برپایی حکومت عدل الهی و اجرای احکام اسلام به‌عنوان «معروف» و جلوگیری از وابستگی به اجانب و بیگانگان به‌عنوان «منکر» بود. این ارزش‌های دینی در انگیزه و هدف امام حسین از قیام عاشورا نیز مطرح بود.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/5764/6127/65115/%D9%81%D8%B5%D9%84-%D9%86%D9%87%D9%85-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-%D9%88-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C «عاشورا و انقلاب اسلامی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>   
همچنین به‌باور پژوهشگران، رهبری حسین‌گونۀ امام خمینی، از مهم‌ترین اثرگذاری‌های نهضت عاشورا در پیدایش انقلاب اسلامی بوده است. مردم ایران، ویژگی‌هایی مانند شجاعت، سازش‌ناپذیری، صلابت، شهامت و روح حماسی امام حسین را در شخصیت امام خمینی می‌دیدند؛ شعار «خمینی، خمینی، تو وارث حسینی»، نشان‌دهندۀ این امر است.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/5764/6127/65115/%D9%81%D8%B5%D9%84-%D9%86%D9%87%D9%85-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-%D9%88-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C «عاشورا و انقلاب اسلامی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>  
===ب) شیوۀ مبارزه===
زمان‌های عزاداری امام حسین و مکان‌های عزاداری مانند مسجدها، حسینیه‌ها و خیمه‌های عزاداری، مهم‌ترین زمان‌ها و مکان‌ها برای فعالیت نیروهای انقلاب و بیداری مردم از مفاسد حکومت و سازمان‌دهی آنها برای راه‌پیمایی و فعالیت‌های انقلابی به‌شمار می‌آمد. در سال‌های اوج‌گیری انقلاب اسلامی، در ایام محرم، به‌ویژه روزهای تاسوعا و عاشورای حسینی، مبارزات انقلابی شدت پیدا می‌کرد. 
همچنین در دوران انقلاب اسلامی، مردم ایران تحت تأثیر نهضت عاشورا، فرهنگ از خودگذشتگی امام حسین و اصحاب وی را الگوی مبارزاتی خود قرار دادند و در روند شکل‌گیری و پیروزی انقلاب اسلامی، ایثار کردند و شعار ملت امام حسین را تحقق بخشیدند.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/5764/6127/65115/%D9%81%D8%B5%D9%84-%D9%86%D9%87%D9%85-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-%D9%88-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C «عاشورا و انقلاب اسلامی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>  
===ج) پیروزی انقلاب اسلامی===
مطالعۀ دوره‌های مختلف و مؤثر در پیروزی انقلاب اسلامی نشان می‌دهد که نقطۀ شروع آنها، ایام عزاداری امام حسین و با الهام از آموزه‌های نهضت عاشورا بوده است؛ قیام 15 خرداد که از زمنیه‌های اصلی پیروزی انقلاب اسلامی و نقطۀ عطفی در تاریخ آن محسوب می‌شود، به‌دنبال سخنرانی انتقادی امام خمینی در بعد از ظهر عاشورا؛ یعنی 13 خرداد 1342ش رخ داد.<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/5764/6127/65115/%D9%81%D8%B5%D9%84-%D9%86%D9%87%D9%85-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-%D9%88-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C «عاشورا و انقلاب اسلامی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>  
همچنین امام خمینی در مصاحبه‌ای در 14 آذر 1357ش در اهمیت و نقش محرم در مبارزۀ انقلابی گفته بود که محرم ماهی است که عدالت در مقابل ظلم و حق در مقابل باطل قیام کرده و به اثبات رسانده است که در طول تاریخ همیشه حق بر باطل پیروز شده است و امسال در ماه محرم، نهضت حق در مقابل باطل تقویت می‌شود. بعد از این مصاحبه، حضور میلیونی مردم در تظاهرات تاسوعا و عاشورای سال 1357ش که حکم همه‌پرسی علیه نظام شاهنشاهی را داشت، زمینۀ عملی شکست نظام شاهنشاهی فراهم شد و سی‌وشش روز پس از تظاهرات بزرگ عاشورایی، شاه از کشور گریخت و بیست‌وشش روز بعد در 22 بهمن 1357ش انقلاب اسلامی ایران به پیروزی رسید. <ref>[https://jamejamonline.ir/fa/news/734996/%D9%86%D9%82%D8%B4-%D9%85%D8%AD%D8%B1%D9%85-%D8%AF%D8%B1-%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C حقانی، «تظاهرات تاسوعا و عاشورای 1357»، جام‌جم آنلاین.]</ref>
د) بعد از پیروزی انقلاب 
1. دوران دفاع مقدس
 صدها نشانۀ مختلف از شعار ملت امام حسین وجود دارد که دفاع مقدس را به نهضت عاشورا پیوند عمیق می‌زند و جلوه‌های کربلا را در صحنه‌های مختلف آن نشان می‌دهد. برای مثال، در وصیت‌نامه‌ها، شعارها، سرودها، نوحه‌ها، تابلوهای جبهه، مجالس ختم شهیدان،<ref>[https://hawzah.net/fa/Magazine/View/5764/6127/65115/%D9%81%D8%B5%D9%84-%D9%86%D9%87%D9%85-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-%D9%88-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C «عاشورا و انقلاب اسلامی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه.]</ref>   روضه‌خوانی و مداحی، طراحی و نام‌گذاری سربند رزمندگان، نام و رمز عملیات مختلف، اسامی لشگرها و گردان‌ها و نام‌گذاری عملیات موفق سپاه و ارتش، عناصر فرهنگ و شعار عاشواریی وجود داشت. الگوگیری عموم رزمندگان از امام حسین و شهدای کربلا، در تشجیع، ایستادگی، مقاومت و انگیزۀ رزمندگان و تحقق شعار ملت امام حسین، تأثیر شگرفی داشته است. 
2. حفظ و تداوم انقلاب اسلامی
یکی از عوامل اساسی حفظ و تداوم انقلاب اسلامی، قیام امام حسین و فرهنگ عاشورایی دانسته شده است. انقلاب اسلامی که در اهداف، زمینه‌ها و مراحل مختلف مبارزه و پیروزی به نهضت عاشورا پیوند ناگسستنی برقرار کرده بود، در تداوم نیز با فرهنگ عاشورایی ارتباط برقرار کرد و با حفظ روحیۀ ازخودگذشتگی، آزادگی و عزت نفس و مبارزه با ستم در عرصه‌های مختلف سیاست خارجی و داخلی ظاهر شده است. 
ز) پیروزی بر داعش
به باور بسیاری از تحلیلگران و کارشناسان، هدف اصلی داعش و گروه‌های تکفیری و پشتیبانان بین‌المللی آنها، از بین‌بردن امنیت داخلی و خارجی جمهوری اسلامی ایران به‌عنوان ملت امام حسین بود؛ اما شعار «ملت امام حسین» و پیوند انقلاب اسلامی ایران با قیام امام حسین در شکل‌گیری جبهۀ مقاومت، مبارزه و پیروزی بر داعش، دفاع از حرم امامان در عراق و حرم حضرت زینب در سوریه، نقش مؤثر داشت؛ زیرا هسته‌های مقابله و مبارزۀ جهادی با داعش بر اساس الگوگیری از ارزش‌های نهضت عاشورا مانند فرهنگ شهادت‌طلبی و ننگ‌بودن زیر بار ذلت رفتن، صورت گرفت و با ورود سردار قاسم سلیمانی به جبهۀ مقاومت و مدیریت عاشورایی میدان جنگ، داعش در عراق و سوریه، شکست خورد. 
==جلوه‌های مکتب امام حسین در سبک زندگی== 
===1. اصلاح نگرش مردم نسبت به دین===
پژوهشگران معتقدند همان‌گونه که مردم در زمان امام حسین دچار نوعی نگرش سطحی نسبت به دین شده بودند و امام حسین، به‌عنوان مظهر اسلام محمدی با قیام خود تفسیرها و برداشت‌های رایج از دین را رد کرد، امام خمینی نیز با پیروی از نهضت عاشورا، اصلاح اندیشه‌های دینی را الگوی نهضت اسلامی قرار داده و با رد مسئلۀ جدایی دین از سیاست، برداشت‌های غلط و رایج از دین را دگرگون کرد و اسلام را دین اجتماعی معرفی کرد. 
===2. نفی سازش با نظام سلطه===
بر اساس گزارش‌های تاریخی، هنگامی که معاویه بر خلاف سیرۀ پیامبر اسلام از امام حسین برای خلافت موروثی خاندان بنی‌امیه و جانشینی فرزند خود یزید بیعت خواست، با مخالفت امام روبه‌رو شد و امام حسین گفت که چنین برداشتی از اسلام را تأیید نمی‌کند. امام خمینی نیز با پیروی از امام حسین، در مقابل نظام حکومتی شاهی ایستاد و سازش‌ناپذیری خود و مشروعیت اجتماعی و سیاسی نظام شاهنشاهی را زیر سؤال برد. 
===3. تشکیل حکومت اسلامی===
بعضی از اندیشمندان مسلمان، مهم‌ترین انگیزۀ قیام امام حسین را ایجاد حکومت اسلامی دانسته‌اند؛ امام خمینی نیز با پیروی از سیرۀ امام حسین اجرای اصول اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی اسلام را بدون تشکیل حکومت اسلامی، ممکن نمی‌دانست. 
===4. تبیین و احیای ارزش‌های اسلامی===
به باور اندیشمندان مسلمان، دین اسلام دارای ارزش‌ها و هنجارهایی است که در صورت عملی شدن همۀ آنها، اعضای جامعۀ اسلامی از درون متحول می‌شود و هر یک از اعمال فردی و اجتماعی آنها، معنای خاص پیدا می‌کند. قیام امام حسین در سال 60 هجری، این ارزش‌ها را به نمایش گذاشت و در انقلاب اسلامی 1357ش در ایران نیز این ارزش‌ها در تاریخ ثبت شد که عبارتند از: 
4،1. ایمان به جهاد در راه خد؛
4،2. احیای روحیۀ شهادت‌طلبی؛
4،3. مقاومت، پشتکار و پایداری در راه مبارزه؛
4،4. احیای روحیۀ آزادگی و ذلت‌ناپذیری؛
4،5. شجاعت، شهامت و پرهیز از مصلحت‌اندیشی و راحت‌طلبی؛
4،6. احیای روحیه برادری و برابری؛
4،7.  احیای امر به معروف و نهی از منکر؛
4،8. احیای جنبه‌های اخلاقی، مروت، ایثار و مواسات اسلامی؛
4،9. ایستادگی در برابر داعش و گروه‌های تکفیری به‌عنوان مفسران انحرافی اسلام. 
==منابع==
انصاری، حمید، «امام خمینی احیاگر فرهنگ عاشورا»، پایگاه اطلاعرسانی حوزه، تاریخ بازدید: 28 اردیبشهت 1402ش. 
«برگزاری همایش نقش نهضت عاشورا در پیروزی بر سلفی‌گری»، پایگاه خبری و اطلاع‌رسانی وب‌دا، تاریخ درج مطلب: شنبه ١٧ مهر ١٣٩٥ش.
حقانی، موسی، «تظاهرات تاسوعا و عاشورای 1357»، جام‌جم آنلاین، تاریخ درج مطلب: ۱۴ آبان ۱۳۹۳ش.
«شاخصه‌های ملت امام حسین»، خبرگزاری شبستان، تاریخ درج مطلب: 12 شهریور 1401ش.
«عاشورا و انقلاب اسلامی»، پایگاه اطلاع‌رسانی حوزه، تاریخ بازدید: 28 اردیبهشت 1402ش.
«ما ملت امام حسینیم چطور شعار یک ملت شد؟»، خبرگزاری فارس، تاریخ درج مطلب: 24 مرداد 1400ش.
«ملت امام حسین»، وب‌سایت روزنامۀ فرهیختگان، تاریخ درج مطلب: 6 شهریور 1399ش.
«نهضت عاشورا و جلوه‌های تجلی آن در دفاع مقدس»، وب‌سایت مشرق نیوز، تاریخ درج مطلب: 16 شهریور 1399ش.