در حال ویرایش پیش‌نویس:عید قربان در افغانستان

'''<big>عید قربان در افغانستان</big>'''؛ از مهم‌ترین اعیاد دینی و ملی مردم افغانستان در روز دهم ماه ذی‌الحجه.

عید قربان از اهمیت ویژه¬ای در میان مردم افغانستان برخوردار است. آنها این عید را همانند عید فطر، بسیار باشکوه و با الهام از آداب¬و¬رسوم پیشینیان، برگزار می‌کنند. مردم با رسم‌های خاصی مانند قربانی کردن، دید و بازدید، تهیۀ انواع شیرینی و میوۀ خشک، حنا بستن دست‌ها، خرید لباس‌های نو، دادن هدایا به نوعروسان، پختن غذاهای مخصوص، مهمانی‌های عیدانه و بازی‌های خاص به استقبال این عید می‌روند.
==مفهوم‌شناسی==
عید قربان، به روز گوسفندکُشان<ref>دهخدا، لغتنامه، ذیل کلید¬واژه عید قربان، وب‌سایت آپادیس. </ref> و عید اضحی نیز مشهور است.<ref>«عید قربان چه روزی است»، خبرگزاری ایمنا</ref>  «ضُحی»، به زمانی گفته می‌شود که خورشید طلوع می‌کند؛ حاجیان نیز با طلوع خورشید در این روز قربانی می‌کنند.<ref>«فلسفه عید قربان از داستان و تاریخچه تا روز ذبح نفس»، وب¬سایت نمناک</ref> برخی، واژۀ قربان را برگرفته از قُربَت به¬معنای نزدیکی دانسته‌اند؛ بر این اساس، عید قربان به¬معنای بازگشت انسان به¬مقام تقرب الهی است.<ref>  «عید قربان جشن رهایی ازنفس است »، خبرگزاری شبستان</ref>
==جایگاه عید قربان== 
عید قربان، از عیدهای بزرگ و فرخنده در بین مردم افغانستان است و بعد از عید فطر، دومین عید رسمی مردم افغانستان شمرده می‌شود. نفوذ فرهنگیِ این عید در جامعۀ افغانستان به‌گونه‌ای است که بیشترین تعطیلات مربوط به مناسبت‌های ملی و دینی را به خود اختصاص داده و با احتساب روز عرفه، چهار روز تعطیل رسمی است.<ref> «عید قربان در افغانستان»، خبرگزاری جمهوری اسلامی</ref>
==آداب¬ورسوم عید قربان==
===1. مناسک دینی=== 
'''برپایی نماز عید''': مردم افغانستان از اوایل صبح، با حضور گسترده در مساجد، نماز¬ عید را باشکوه برپا می‌کنند.<ref> «معرفی آداب¬و¬رسوم عید قربان ملل مسلمان در کشورهای مختلف جهان»، خبرگزاری برنا  </ref>
   
'''قربانی کردن''': از رسم‌های مهم در عید قربان که پس از نماز ¬عید صورت می‌گیرد، سنت قربانی است.<ref>«معرفی آداب¬و¬رسوم عید قربان ملل مسلمان در کشورهای مختلف جهان»، خبرگزاری برنا   </ref>  بیشتر کسانی‌که توانایی مالی مناسبی دارند در روز عید قربان، گوسفند، گاو یا شتر ذبح کرده  و گوشت آن را بین آشنایان، همسایگان و نیازمندان توزیع می¬كنند. حتی خانواده‌هایی که اوضاع مالی خوبی ندارند در طول سال، با پس¬انداز و کنار گذاشتن پول مخصوص، برای خرید گوسفند و قربانی آن در روز عید این رسم را به¬جا می¬آورند.<ref>«امید توام با نگرانی؛ مردم افغانستان به استقبال عید قربان رفتند»، خبرگزاری تسنیم.</ref> 
===2. آداب¬و¬رسوم اجتماعی-فرهنگی===
یکی از رسوم بسیار قدیمی مردم در این عید، دیدن بستگان و دوستانی است كه به تازگی یكی از اعضای خانوادۀ خود را از دست داده¬اند.<ref>«عید قربان در افغانستان»، خبرگزاری جمهوری اسلامی </ref>  خانواده¬های عزادار نیز به¬جای کلوچه و شیرینی، با خرما و میوه از مهمان¬ها پذیرایی می‌کنند.<ref>«امید توام با نگرانی؛ مردم افغانستان به استقبال عید قربان رفتند»، خبرگزاری تسنیم </ref>  سپس از بزرگان، اقوام، دوستان و آشنایان دیگر دیدن کرده و عید را به آنها تبریک می¬گویند.<ref>«معرفی آداب¬و¬رسوم عید قربان ملل مسلمان در کشورهای مختلف جهان »، خبرگزاری برنا .</ref>  یکی از رسم‌های بسیار جالب در بین برخی از مردم افغانستان، رواج مهمانی¬های عیدانه است. طبق این رسم، تعدادی از اعضای فامیل همدیگر را دعوت کرده بعد از آن هر شب یک خانواده از آن جمع، بقیۀ خانواده¬ها را به خانۀ خود دعوت کرده و از مهمانان با انواع میوه¬های خشک و تازه، شیرینی¬های ویژۀ عید، شربت و چای سبز پذیرایی می¬کنند. یكی از ویژگی‌های این مهمانی‌ها، پذیرایی با غذاهای سنتی مانند قابلی، منتو و آشک است که از غذاهای ویژه و مورد علاقۀ مردم این سرزمین به‌شمار می¬روند.<ref>«عید قربان در افغانستان»، خبرگزاری جمهوری اسلامی .</ref>  از دیگر آداب¬و¬رسوم مردم افغانستان در روز عید، رفع کدورت‌ها است.<ref>«معرفی آداب¬و¬رسوم عید قربان ملل مسلمان در کشورهای مختلف جهان»، خبرگزاری برنا</ref> 

خرید تحفۀ عيدي شامل لباس، زيورآلات، شيريني و ماهي تازه، توسط داماد و بردن آنها چند روز پيش از عيد، توسط مادر و اقوام نزديک داماد، به خانۀ عروس<ref>«عيد سعيد قربان مهم‌ترين آيين و بزرگترين عيد مردم مسلمان افغانستان است»، خبرگزاری صدای افغان.</ref>  و در برخی مناطق خرید گوسفند قربانی برای عروس<ref>«اشک‌ها و لبخندهای مردم افغانستان درعید قربان»، وب سایت مشرق  . </ref> و در مقابل تهيۀ هدايايي براي داماد، توسط خانوادۀ عروس نیز از جمله آداب‌ورسوم مردم افغانستان در عید قربان است. <ref>«عيد سعيد قربان مهم‌ترين آيين و بزرگترين عيد مردم مسلمان افغانستان است»، خبرگزاری صدای افغان.</ref>

خانه‌تکانی، خرید لباس¬های نو، خرید میوه¬های خشک و تازه و خینه‌کردن (حنا بستن) دست‌ها به‌مناسبت عید نیز توسط بسیاری از خانواده، انجام می‌شود.<ref>« رسم و رواج مردم افغانستان درعید قربان»، یوتیوب شبکه آی‌فیلم.</ref> 
===3. تفریح و سرگرمی===
در پایان دید و بازدیدها، مردم در شهر و روستا به تفریح می¬روند. از جمله سرگرمی¬های مردم در عید قربان انواع بازي¬های محلي مانند بزكشي، توپ‌بازي و بادبادك بازي است.<ref>«عيد سعيد قربان مهم‌ترين آيين و بزرگترين عيد مردم مسلمان افغانستان است»، خبرگزاری صدای افغان.    </ref>  

==پانویس==
{{پانویس}}

==منابع==
* «اشک¬ها ولبخندهای مردم افغانستان در عید قربان»، وب سایت مشرق، تاریخ درج مطلب: 22 شهریور 1395ش.
* «امید توأم با نگرانی؛ مردم افغانستان به استقبال عید قربان رفتند»، خبرگزاری تسنیم، تاریخ درج مطلب:20 مرداد 1398ش.
* دهخدا، علی‌اکبر، لغتنامه، وب‌سایت آپادیس، تاریخ بازدید: 27 دی 1401. 
* «رسم و رواج مردم افغانستان در عید قربان»، یوتیوب شبکه آی‌فیلم، تاریخ بازدید:21 دی 1401ش.
* «عید قربان جشن رهایی از نفس است»، خبرگزاری شبستان، تاریخ درج مطلب: 19 تیر1401ش.
* «عید قربان در افغانستان»، خبرگزاری جمهوری اسلامی، تاریخ درج مطلب: 9 شهریور 1396ش.
* «عید قربان چه روزی است»، خبرگزاری ایمنا، تاریخ درج مطلب: 28 خرداد 1401ش.
* «عيد سعيد قربان مهم‌ترين آيين و بزرگ‌ترين عيد مردم مسلمان افغانستان است»، خبرگزاری صدای افغان، تاریخ درج مطلب: 7 مهر 1388ش.
* «فلسفه عید قربان از داستان و تاریخچه تا روز ذبح نفس»، وب¬سایت نمناک، تاریخ بازدید:24دی 1401ش.
* «معرفی آداب و رسوم عید قربان ملل مسلمان در کشورهای مختلف جهان»، خبرگزاری برنا، تاریخ درج مطلب:19 تیر 1400ش.
[[رده: ویکی‌زندگی]]
[[رده: افغانستان]]